Katalog

SınıfGeçmeHediyesi RENKLİ Sınıhnı Geçen Yavrunuza En Uygun Cilt Halind» Çıkti. Talcsitle de Satılır. Topun Satif Yctlni : Istanbul'da Babılli'd» OCAK KİTAP DAĞITIM ŞTİ. v« BATEŞ ANSİKLOPEDİSİ'dir. ÜLKÜ OKUL umhuriYet Kurucusu: YUNUS NADÎ VARLIK DERGİSİ Temmuz saytsı lle Kırkıncı yılinı ta mamlayan Varlılön uu sayısmda Oir araya gelen en gtiçlü ımıalann jazılannı hayranJıkla okuvaeaksınız Varlıls ge ne Ou savisında va7 a v u n ıcin açtığl Kitap kamnanvasının Koşullarını oeiirtı vor. Mutlakü efirün ve nste ıştevin Cağaloghj Ynkusn 10. Ktanhııl fîlâncılık: 2»10ı 5261 50. yıl, sayı: 17569 Telgrıf ve nıektup «drerl: Cumhurtvet Utınbul Posta Kuiu«u: tstanbul No M8 T e l t f o a l t t : a U « 2 3 4 3 91 2 3 * 2 9 7 23 42 4(8 2 3 4 3 »9 2 Temmuz Pazartesi 1973 Atatürk Üniversitesi mensubu 7 Profesör ve 3 Doçent, Rektör Bıyıkoğlu'nun istifasını istedi ERZURUM Atatürk Üniversitesinde görevli 7 profesör üe 3 doçent, • Homongolos» kelimesinin son hecesini tersme çe virerek, anlam oıkaran ve bu ad altında bir dergi yayımlayan Tıp Fakültesı öRrencilerir>i, komünizm propaganoası yapıyorlar diye savcılığa ihbar eden, Rektör Kemal Bryıkoğlu'nu istifaya davet atmislerdir. Rektöre derhal istita, etmesi istemiyle bir mektuu gönderen Atatürk Üniversıtesl ögretinj üyeleri Profesör Selâhattin Olcay, Profesör Turhan Tufan Yüce, Profesör Hasan Yüksel, Profesör Niyaaı Akı. Profesör Rahmi Dirican Profeför Ziya Alkan, Profesör Ahmet thsan Türek, Doçent özaemir Akmut, Doçent Lütfü Ögüş ve Doçent Demir Aslan, mektuplarında özetle şunlan belirtmişlerdir: «Tıp Fakültesinın ögrencilerl tarafından Tıp Bayramı münasebeti ile çıkanlan Homongolos adlı mirah dergısinde komünizm propajıanaası yapıldıjı jolundaki gerçeğe avkırı iddianızı ve Erzurum Cumhuriyet' bavcıhgınm bu konudaki ta ' kipsizlik karannı nayret ve, üzüntüyle okuduk | Son olaylaı doıayısıyle bütün j mılletiraizin anarşistlere karşı : duyduğu hakJı hassasiyeti jahd | nüfuz sağlsmı tmacı fle pervasızca sömürmeye kalkışan ve Cumhuriyet Savcılığmın hazırlık 1973/1963, karar: 19Î3/772 sayılı kararında da açıklandığı üze de gerçeğe aykırı beyanlannızı kapsayan ihbarlanmz öğrencilerimize karçı çirkin bir iftiradır. Iftiranız adlî kararla sabit olmujtur.» Atatürk Üniversitesi Fakülteierinde görevli profesör ve doçentler, mektuplarında daha sonra, konu ile ilgili olarak basında uyanan tepkiye kaüldıklarım büdirmekte ve mektubu şöyle bitirmektedirler: «Kendi öğrencileri hakkında iftira eden, adlî makamlara bile gerçeğe aykırı beyanlarda bulun(Devamı Sa. 1. Sü. ı de) Irak Emniyet Genel Müdürü Savunma Bakanmı öldürdü, Içişleri Bakanmı da yaraladı jsrail'in ABD Hava Ataşesi Albay) Allon bilinmeyen kişilerce öldürüldü BAGDAT Irak Savunma Bakanı Hamad Şebab, Emniyet Müdürü Nazım Kazar ve adam ları tarafından dün rehine alındıktan sonra götürülduğü Iran sınırı yakınlarında vurularak öldürülmüştür. Hamad Şebabla birlikte tuzağa düşürülen Içişleri Bakanı Sadun Gaydan o a T yaralanmıstır. Bağdat Radyosunun müzik ya yınını keserek resmen açıkladığı olayın «halk ve ihtilâl düşmanları» tarafından düzenlendiği bildirilmiştir. Bazı çevreler, olaya başansız bir hükümet darbesi gözüyle bakmaktadırlar. Suikast olayı, Irak Emniyet Müdürü Kazar'ın 2 Bakanı evin de yemeğe davetiyle b»?ls»rmştır. lyi haber alan kaynakların (Devanu Sa. 7, Sn. 2 de) Çevirmen Süleyman Ege 30 yıl hapis, 16 yıl ECEVİT'İN KONUŞTUĞU GÜLTEPE AÇIKHAVA TOPLANTISlNA BİNLERCE KİŞİ KATILDI SEVGİ GÖSTERİLERİ İLE KARŞILANAN ECEVİT, KONUŞMASINDA, AP'Yİ SUÇLADI: «KORKUYORLAR TÜRKİYE'NİN GELECEĞİNDEN? GENCLERİN GETİRECEGİNDEN KORKUYORLAR» DEDİ TOPLANTININ YAPILDIĞI ALANA. «ZAM ÜSTÜNE ZAM«T «BİR GÜNLÜK EMEK BİR KİLO PİRİNÇ». GİBİ GEÇİM ZORLUGUNU DİLE GETİREN DÖVİZLER ASILMIŞTI sürgünle dünyada en ağır cezayı alan iikir suçlusu ANKABA, (Cumhnrlyet B ü r e n ) Bilim ve Sosyallzm Yayınlan yöneticisi Süleyman Ege'ye, <filimize çevirerek yayımladığı dört kitap nedeniyle verilen 30 yıl ağır hapis cezasının tamamı Yargıtayca onanarak kesinlesmiştir. XCEVİT, DÜN BİNLERCE GULTEPELİYE HİTAP Çeviriler Süleyman Ege, Manc ve Engels'in «Komürıist Manifesto» sunu, Lenin'in «Devlet ve trrtilâl» ini, Çin liderleriuin «Bütün Ülkelerltı lşçilerl Birleşiniz» başlığı altında öteki bazı ülkelerin komünist partilerini eleftiren yazılannı ve Stalin'in «Bolşevik Parti*i Tarihi. ni < V J limize çevirerek yayımladığı için, bu kitaplardan Ankara Ağır Ceza Mahkemelerinde ayrı a y n yargılanmış ve her birin ' (Drvarm Sa. 7, Sü. 5 de) i "AP, Türkiye'nin itibarını zedeledi CHP Genel Bajkanı Bülent Ecevit, dün Istanbul'un gecekondu semti Gültepe'de yaptıgı konuçmada, «Türkiye'de olup bitenlerin hepsinden Adalet Partisi ve onun ortağı Cumhuriyetçi Güven Partisi »erumlud\ır« demistir. Haruntepe alamnı doldurao binlerce kisi tarafından «Halkçı Ecsvıt» sloganı ıl« karsılaDao CHP Genel Baskanı. omuzlarda tasmmış, bindiği tasıt, havalara kaldınlmıştır. «Zamlar Ustüne zsmlar geliyor», «Bir günlük e mek, bir kilo pirinç», «Pahalılık cana yetti», «Ak gtlnle r yakındır» dövizlerinin asıldıgı alanın dolmasi yüzünden. GültepeTıin tUm trafijı aksamıstır. CHP îstanbul İl örjrütünün ilk açık hava toplantısı olarak nitelenen toplantıyı İl Baskanı Aytekın Kotil açmış ve hemen sözü Genel Baskan Bülent Ecevıfe vermiştir. Olayın başlangıcı Bıyıkoğlu; Savcılığın aksiııe, •Homongolos kelimesini tersiııden okuyarak baska anlam çıktığını ihbar etmediğini söyledi ANKARA Erzurum Atatürk Üniversitesi Rektörü Prof. Kemal Bıyıkoğlu, Tıp Fakültesinde bazı ögrenciler tarafından yayımlanan «Homongolos 73» adlı derginin ahlâk ve adaba aykın kısımlar ihtiva ettiğini belirterek, 11 öğrencinin bu nedenle cezalandırıldığını söylemiştir. Son günlerde adı etrafında bir çok yorum ve haberler çıkarılan | «Homongolos» kelimesinin esa j sen hiçbir anîam taşımadığını i öne süren Bıyıkoğlu, «Benim bu ; kelimenin son hecesinin tersin j den okunmaşiyle başka anlam çıkardığun için, öğrencileri Cum huriyet Savcıhğına bildirdiğim iddlalan doğru değildir.» demiş1 tir. Bıvıkoğlu'nun iddiasımn aksine, Erzurum Cumhuriyet Savcı1 lıgının verdiği takipsizlik kararınrta, «Tıbbl bir lokalizasyonu; ifade eden homongolos kelimesindeki son hecenin (los) hece • sinden sonra okunması ile sol (Devami Sa. 7. Sü. 5 de) Türkçenin gelişmesine" yardımcı olabılenlere ne mutlu!..,, YUNUS NADİ ARMAĞANI BİRİNCİSİ HALDUN DERİN; TÜRK DİL KURUMU'NUN ÇABALARINA YÖNELİK «UYDURMA DİL» SUÇLAMASININ ANLAMSIZLlGlNI BELİRTEREK; «BÜTÜN DİLLER UYDURMADIR» DİYOR. v \ Turhan ILGAZ AVKARA Ömer Seyfettin, ulusal bir «edebiyat» yapmak için ulusal bir dil'e gerek oldugunu söylüyordu. O «edebiyatçı» idi... Ama yalniz ulusal bir «edebiyat» için mi gereklidir ulusal bir dil? Gerçek bir ulus olmak için de ulusal bir dile gerek yok mu?... Osmarüı İmparatorluğunun perişanlık dönemini bir anımsayın, sonra da şu satırları, anlamak bir yana. okumaya çalışın: «Elhamdü lillâhillezi eyyidül islâmi biricâlin kaamu alâ sakin vahidii ve ittifak vessalâtü vesselâmü alâ seyyidina Muhammedillczi refea an ümmetihin nifâku veşsikak TC ; alâ âlihi ve asnabihillezi içtehi! du fi sebilihi bilvifak. Sebebi tahriri kitabı meyamin nisib oldur ki cümlenin velinimeti olan Devleti Alivei Osmaniye Saltanatı Muhammediye olup baârni Hazreti Huda iptidaj zuhurundan ilâ yevminâ haza mazbar olduğu fütufa ve galibiret ve sanu şevket ittihad ve ittifak ve ref'i nefsaniyet ve şikak ile hâsıl olduğu varestei kaydı işaret iken bir müddetten beru iktizai jrerdişi.. TS. VS. VS.J» Perişanlığı onarmak için kotanlan «Senedi İttifak» böyle başlıyor.. İtibar yitirdik Ecevit, konuşmasında ülkemizin 12 Marta gelişi ve 12 Marftan sonraki gelişmeleri anlatmı;, uygar ve demokraük ftlemde Tür kiye'nin itibarını AP Octidannın zedelediğini söylemiş ve söyle ko nuşmuştur: «12 Mart sonrası dönemde hiç. bir şey AP'ye rağmen olmuş değildir. Bütün yasalar, AP"nin oylarıyle çıkmıştır, deS^miştir. Bü tün Anayasa deeişiklikleri, AP' nin eönüllü desteği ile yapılmıstır. Uygar ve demokratik âlemde Türkiye'nin itibarını zedeleyen bütün baskılarm da bas sorumlusu AP'dir. Eçer bu baskilara. hak ve özgürlük kısmtılarına AP de CHP kadar. CHP'nin jransı ks dar karşı çıksa idi, bunlann hiç birisi oltıazdı, olamazdı.» CHP Genel Başkanı, çıksreı çevTelerin, halkımra siyasetten uzaklaştırmak için var güeleriyle çahştıklannı, böylece saltanat» lanna devamhiık sağlama gay(Devamı Sa. 7. Sü. 1 de) Bağımsız Celâl artışı Kargılı,ithalâtımızm af çok önemli çıkmazsa bir vatandaşın bölümünü seçımı pahalı boykot etmesmi hale get/recek önerdı Marktaki değer SAMSLN 11. Samsun Fu«rının açılışmda konuşan Tic»ret Bakanı Ahmet Türkel, ithalâtta nakdi teminat oranının, yüzde 50 oramnda indirileceğini açıklamıştır. Türkel, özetl* sunlan söylemiştir: «Bilindiği üzere Alman Markl son olarak yuzde 5.5 oramnda revalüe edilmiştir. Alman markınin temel ithal&tımız içindeki büyük payı dolayısiyle bu para operasyonunun itoalâtımızın çok önemli bir bölümünü partalüaştıracagı ve neticede uzerinde titizlikle durduğumuz fiyatlar genel seviyesinde olumsuz etklde bulunacağı hususu göz önünde tutularak bu olumsuz etkiyi lrnkân nlsbetinde önlemek amaayle hükümetlmlz ltbalâtta nakdl teminat orRnlannı yüzde 50 nlsbetinde Indirmeyi ve bunun yanı sıra da bir sayıh liberasyon listesinden vesaik muksbili ve ma) mukabili ödeme şelrilleriyle de ithalât yapılmasmı kaTarlaştırmış bulunmaktadır. Bu karann ithalfttımızı kolaylaştıncı ve arttınc etMsi yanl sıra son günlerde piyasada sikftyet konusu edilen ükidite darlıgî nı hafifletici bir etki«ri olacağmı da tfade etrnek isterim.» Türkel bu arada «Ekonominin ihracata dönük yapısındaki gelişme ve özellikle ihracatımızm yapısında tanm ürünleri yerine sanayi mamulleri ihracatuıdaki büyük gelişmeyi memnunluk duyarak izlemekteyiz.» demlştir. ANKARA, (Cumhuriyet Bflroso) Bağunsi2 milletvekılı Ceiâl Kargılı dün verdiği demeçte, ge> nel affın SU'ncı yıldönümünaen önce çiKartılınasını istemiştir. Kargıluıın demecı şöyledir: (S0. yıl fcuüama töreniennden önce çıkanlacak bir genel af Ulkede banş ve huzurun müjdectsi olacakur. Tüm parlamentonun eserl olacak ve Cumhuriyetin 50. yıiına mâl edilecek olan bir genel affm seçimlerden önce çıtonasının sağ (Devanu Sa. 7. Sfl. 1 de) Iki Bakanl.k anlaşırsaokullar ekimde açılacak ANKARA Turizm ve Tanıt ma Bakanı Ahmet Ihsan Kırımh, «Turizm sezonunun uzatılması amacıyle bu yıl okullann Ekim ayında açılması için çalışmalar yapıldığını» bildirmiştir. Kırımlı, bu konuda Millî Eğitim Bakanlığıyle temaslar yapıldığını söylemiştir. Bakan aynca, bütün müesseseleri ve halkı «Turizm seferberligine» çağırmış, dünyanm çeşitli ülkelerinden gelen turist sayısmın. şimdiye kadar erişilmemiş bir çizgiye var#ığını kay detmistir. Turizm Bakanı, sahil şehirlerinde pansiyonculuğun teşvik edilmesini de istemiştir. (Devamı Sa. 7. Sü. S de) Bağ • Kur koı.ut ve dükkân kredisi verecek İZMİR Çalısma Bakanı AH Naili Erdem, tesis ve işletme kredisinden sonra yeni bir kredi sisteminin önümüzdeki hafta içinde yürürlüğe gireceğini söylemiştir. Dün Erdem, yeni yürürlüğe glrecek kredinin konut ve işyeri sahibi olmada kullanılacağını be Hrterek «tesis ve işletme kredisinder sonra. konut ve tşyert kredisi açacağız. BağKur'un vereceği bu fcrâdi sayesinde BağKur'a üye olanlar ev ve işyeri sahibl olacaklardır. Yeni kredi sisteml önümüzdeki hafta içinde yürürlüğe eirecektir.» demistir. Çaliîma Bakanı Mi Naili Erdem. Törkiye'dek) toplam nüfustan 16 milyonunun çalıstıguu çalışanlann içinde Ise sadece 3 milyonun sfjrortalı oldugunu sö» lerine eklpverek şöyle demistir: Yunus Nadi Armağanı birincisi Haldun Derin Harp Akademilerinin kuruluşu kutlandı Harp Akademilerinin Kuruluşunun 125. yıldönümü dün lstaııbul'da törenlerle kutlanmış, bir konuşma yapan Akademi KOTIUtanı Orgeneral Suat Aktulga, «Atatürk devrimciliği, değişen zaman ve şartlara ujTnadır. Atatürk devrimciliği inkılâptır, intilâl değildir» demişttr. Harp Akademilerinin kuruluşu dolayısiyle ilk tören Taksirn Anıtmda yapılmış ve Harp Akademileri Komutanı Aktulga, Amta çe1 lenk koyarak saygı duruşunda bulunmuştur. Yıldız'daki Harp Akademilerinde öğleyüı yapılan törende şehit ler için bir dakikalık saygı duruşurida bulunulmuş, İstiklâl marsı söylenıniştir. Harp Akademileri Komutanı Orgeneral Suat Aktulga. Akademinin genç mensuplannm sağda, solda yol aramadan Atatürk'ün izinde olduklarını. Atatürk' ün tapılan put olmadığını, Türk milletinin benimsemesi, titizlikle takip ve yürütmesi gerekli bir ideoloii, Atatürkçülüğün Ise, •Hakimiyetin, Kayıtsız ssrtsız. milletin elinde olmsjı. BNv'ik MU let Meclisinde tezahflr eden de Anlayanlar Beri Gelsin.. dan emniyetlerine kefalet edecek esbabın maili inhitat olmasından neş'et etmekle. vs, vs, vs...» Bu sonuncusu da «7 zilhicce 1293» tarihli «Kanunu Esasi» nin «ilân ferraanı»... Osmanlı «Devleti Âli» sini «tebaasının» bile anlamadığı bir dille kaleme alınmış «hattı hıımavun» lar, «kanunu esasî» ler de kurtaramadı. Çöktü gitti... Onjn yerine kurulan Cumhuriyet'te, «Osmanlı tebaası» nin yeriııi «Türk ulusu» alacaktı. Ve Atatürk, gerçek bir ulus olmak «çin ulusal bir dil gerektiğini bülyordu. Korutürk ikinci yurt gezisine bugün Van'dan başlıyor ANKARA, ICıımhuriyet Bilrosu) Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk, Dogu Anadnlu bölgeşinın yedi ilini kapsavan ikinci yurt gezisine başlarrmk üzert bujün Van'a gidecektir. (Devanu Sa. 7. Sü. 1 de) Bir başka örnek; yine devletin perişanlığını düzeltmek için hazırlanan «Gülhane Hattı Hiimamokratik bir Cumhuriyetle, milyunu» ndan «Cürrüeye malâm lî iradenin yürütülmesi olduğuolduğu üzere Devleti Aliyemiz nu» söylemiştir. hidareti zuhurundan beru ahkâmı celileî Kur'aniye ve kavanini ser'iyyeye kemaliyle riayet olunduğundan Saltanatı Seniyemizin ku\rvet ve meknet.. vs., vs., vs..,» Bir örnek daha size: «Veziri Ma. ali semirim Mithat Paşa, Devleti Aliyemiz bir zamanlardan beru kuvvetine ânz olan tedenniyat gavaili hariciyden ziyade dahilden idarei umurda tariki miisteANKARA MP esJd Genel Başkanı Ankara Milletvekılı Os, kimden inhiraf olonmasından ve tebaamn hükumeti matbualarınman Bölükbaşı 28 yıllık sıyasî bayatının 23 yıluu geçirdigi Parlamentoya «lşte geldim gidito, rum, şen olasın Halep şehri» diBu yüzden çok çok önemlidir yerek veda etmiştir. dil devrimi. Bilindiği gibi Bölükbaşı 14 «Teba» dan «vurttas» a ulaşmış Ekim'de yapılacak genel segime bir asamanın dökümü, dil devkatılraayacağını daha önce açıkrlminin basansını ortaya koyalamış, parlamentonun tatile glrcaktı. Bu yılki «Yunus Nadi Yamesi üzerine de Palamento İSarışması» bu dökümü konu alıhabirleri Derneğtne bir veda zlyordu ve Başbakanhk Yüksek yareti yapmıştır. Demekte parla» Denetleme Kurulu üyesl Halrlun mento muhabirleriyle saatleroe Derin. «Tiirkçe'deki «relismeler» sohbet eden Bolükbası siyasi mrab«shklı yapıtıyle yan^manm bilannj snlntmıs. çe$itli esprller rlncls) oldu. Haldun Derin'ln dil konusuyla (Oevamı Sa. 7, Stt. ı de) Bölükbaşı Parlamentoya veda etti OLAYLARIN ARDINDAKİ GERÇEK Dikkat gerekli İerienmesl, tfçilerimizin yollayacağı dövizlerin durama çeşitli açılardan IncelenebiUr. B1zjm çıkarunıza ya da rararımıra dunımlann mohaseberf yapila. bilir. Ne var M bStön bnnlann dışında görden knçmnması gerekeıı nokta Batı'da oirtikce yoBTnlaşnn bir hnnaJımın siirme«idir. Ecer bnn»ltm voriınla»»raksa. Tfirkiye'nin hiından nranız r'Vmıtn ICOIHT dejrildlr. Ba tiya batimlı bir ekonomik düten icînde bnlunduğunratdm nzaklarda da olsa her kriztn b«delinl ödemek darumundayız, Ekonoml dünyasında büyüklet bunalımm bedellni dalma küciiklere ödetmtslerdir. tc piyasada «nrerp'en bu yasa dısarda da Kererlidir. Bn bakımdan B»tı'rtaki pnraml hunahmın gfde*rek nerede denrelenereeini he«aplamakta ve tcriSir altnfly» ça lıs"»«ktn varsr vsrdjr Türfcjye 1972 n h m dı« tfcaret bakımından Iç açtcı biı «nnnçla (Oevamı S j 1 S8 t da) Derin'le Konusma.. llgisi 1933'lere dek uzanıyor. O taribte, memurluğımun ilk yıllannı, Cumhurbaşkanlığı özel Kaleminde «şifre ikinci kâtibi» olarak sürdurmekteydi Haldun Derin. Dil sorununun en voğun biçimde tartışıldığı yıllardı: resml 'oplantılann vanTsıra. Atatürk'ün sofrasında «gayri resmi» olarak sürdürülen bilimsel çalışmalar, Cumhurbaşkanlığı özel Kalemine de yansıyordu. Böylece Hsldun (Devanu Sa. 7. Sfl. « de) A lman Markının değeri ytizde 53 arttınldı. Bu tiç bn. çuk ay içinde ikinci revalüasjondur. Batı dünyasının parasal hnnalımı siirüyor ve daha sürecek. Çünkü bunalımı yarata:ı tenel nedenler ciderilmi; değfl. Alman Markının değeri viilcsdtilince, bu Memln Tiirkiye'de birtakım etldlerl nlncaktır. thrac mallanmınn Marka c<ire ncuzlamaın. Almanya'dan Mh»lihmunn pahalılaşmnsi. elimlc» de bulunan Mark rezervinin d e .