Katalog

I \ A^B.D. bu kitap için 2'5oooo dolar ö d e d i . . . PÖLLENBERG M İ R A S I 'nı Türkiye'de U C N YA sunuyor s i z l e r e . . . ^ A U C N YAYIÎTLARI YA " ' Dağıtım : BATEŞ ..... urıye Kurucnsn: TÜNUS NADÎ • • • • FRANSIZCATÜRKÇL Sozluk TÜRKÇE FRANSIZCA Sozluk ÎNGİLİZCE TÜRKÇE Sozluk TÜRKÇE İNGÎLİZCE Sozluk Sözcük, deyim ve deyiş yonunden en buyuk sozlukler kadar zengin... Mükemmel baskı • Her biri 20 TL. REMZİ KİTABEVİ 50. yıl; sayı: 17533 T e l e r a f » e m e k t u p « d r e s l : C u m h u r f y e t I ı t a n b u l P o s t a K u t u s u : Irtanbul N o : 24« T e l e l o n l a r : 234290 224398 224297 2 2 4 2 9 8 2 2 4 2 9 9 27 MayısPazar 1973 ECEVÎT: "KIŞKIRTICIAJANLAR YUZUNDEN ÎNSANLAR KUŞKU İÇİNDE YAŞIYORLAR,, ffi KIŞKIRTICI DEVLET AJANLARININ İNSANLARI AĞIR SUÇLARA TAHRİK VE TEŞVİK ETTİĞİNİ SÖYLEYEN CHP GENEL BAŞKANI, HÜKÜMETİN ETKİSİZ BİR ORGAN DURUMUNA GELDİĞİNİ SÖYLEDİ. SAK*RYA, (N'uri ÖZDENtZ bildirivor) CHP Genel BasItanı Bulent Ecevıt, buyuk bır gostemle karşılandığı Sakaryada partlsinin duzenledığı toplantıda konuşarak, kıskırtıcı de%let aıanlarının insanları ağır suçlara tesvık ve tahrık ettıklerını belirtmış, devlet havatındaki anarşinın butün ağırlığıyla hılkum surduğunu, ba?ı «i jasal suçların 02e! devlet hıma • • •• «BİR BÖLÜM SİYASAL SUÇLULAR EN AĞIR CEZALARA ÇARPTIRILIRKEN BAŞKA BAZI SİYASÎ SUÇLULAR, ÖZEL DEVLET HİMAYESİNDEN YARARLANMAKTADIRLAR. İFTİRAYA UĞRAYANLAR HAKLARINI ARAYAMIYORLAR.» ye«inden yararlantfınldıklarını sovlemıstır. «Kıskırtıeı ajanlar yüzünden insanların kusku ıçınde ya«adık larını» bıldıren Ecevit, koylulerin kullandıkları traktor tafılelennin arkasından seçim otobusu içınde şehre gırmiş, Atatürk Bulvannda biriken binlerce Sakaryah tarafından kursü dışında kucakta taşınmıştır. «Kendı haklarını koruyamayan partiler, halkın haklannı koruyamaz», cHalktan guç almayanlar, gerçek reform yapamaz> pankartlarınm bulunduğu meydancTa kalabalıktan bir ara kür su yıkılma tehlikesl geçırmistir. Ecevit, ânzalanan hoparlorlerın onanlamaması yuzunden seçım otobu«unden ancak 40 dakika sonra konusabilmiştir. Sırasıvle AP, CGP ıle Sıkıvönetım uygulamasını eleştiren CHP Genel Başkanı, sunları söylemiştir: Bir örgüt cDevletin istihbarat işleriyle il gilı, Başbakanlığa bağlı bir res(Devamı Sa. ' Sfi. « de) YUNAN «VELOS. MUHRİBt İTALYA'NIN FÎUMİCİNO LtMANINDA... 27 Mayıs z gelişmiş toplumlar açısmdan yaşadığımız dönemi «askerî darbeler ça' » olarak niteleyebiliriz. Gcrçekten, tkinci Cihan Sa\aşt biteli beri Güney Amerika'dan Afrika'ya, Ortadoğu'dan Uzakdoğu'ya kadar birçok az gelismiş ülkede politika uzmanlarınm bile kolav hesaplaj amayarağı sayısi7. «askerî darbeler» olmuş, silâlı joru ile basarılan zincirleme iktitiar değişimleri birbirini kovala; ıp durmuştur. 27 Majıs'ı bunlardan hiçbirine bcnzrtemcj iz. O gecc mjrulanan ve hemen de hiç kan dökülmekRiıin başarı ile sonuçlanan silâhlı girisim doğrudan doğru\a bır de\rim niteliği taşımakta idi. Vnlunu şaşıran zamanin iktidan bir jandan gericiliğe ödün üstüne cdiin verirken, öte yandan hukuk dışı yöntemlere başvurujor, ynrt düzeyinde kendi diktasuıı sürdüımek uğruna muhalefeti ezmekte bir sakınca görmüyordu. Atatürk'çü aydın gençliğin dayanma gücü kalmamıştı. 28 Nisan 1960 günü Istanbul'da patlak veren, bir gün sonra da Ankara'v» nıçrajan Iniversite nlayları ülketnizdfki sinirli havayı gerdikçe gerhordu. • 27 Mavıs'ta vönetime elkoyan ordu, herhantri bir cuntayı işbasına çetirmek d^eğil, iste bu tehIikeli eerilime son vermek, Atatürk ilkelerini yıkıntıdan kurtarmak. yurdumuzda insan hak ve özgürlüklerine savgılı dernokratik bir düzen kurulmasına olanak sağlamak amacıyle harekete geçti. * 27 Mavıs'tan bugüne deçin olan bitenler hakkında çok şev sövIpndi, >azıidı. Her halde daba da sövlenecek ve \azilacakty. An» yüreçınde perçok sevRİsi taşıyanİardan hicbir kimşe çıkıp da, «27 IMaMs'cıIar sözlerinde durmadıIar» diveraiyecektir, A^kerler sözlerinde durd'ular, llk pınden başlavarak finiversite profesörleriyle, a\dın sîvillerlc elele verdiler, yurdnmuzıı kısa yoldan çatdaş uvırarlık düzeyine ulaştıracak özçürlükçü ve sosyal bi r de\let vapısının çatısım kurrriava koyuldular. Aıravasa halk ovuna sunulup onavlandıktan sonra da dürüst seçimlerle emaneti sahibine teslim etmekte bir an duraksamadılar. , Ama o günden bn vana nmut kırıcı şevler olmus, tutucn çevreler vcniden cüçlenme olanaçını balmu'5. Anavasava dil nzatılmış, hatia bir ölçiide gerive doğnı değiştirilraiş, reformlar savsaklanmış, bunlan hep Rörüyor, hep biIiyoruz. Kiml zaman bizim de fizünlfiye kaDiIdığımız" oluyor: Anavasa kuşa çevrildl. 27 MaWtan sanki ne kaldı! diyoruz. Hakcasına düsünecek olnrsak bir sojler kaldığını. hem de çok yirarh bir şevler kaldığını vadsırnak climizden eelmeyecektir. Arkada bıraktığımız 13 vıl bo. yunca Türkiye'de simdiye de&in Eorülmedik bir düsün birikimi olusmu'stur. KoyHisü ile. işçisi ile," aydını ile halkımız vurt sorunlarına çercekci cözüm vollan aramanın bilincine varmaktadır. Sosval. ekonomik ve kültürel konularda gerek özvazi, gerek ceviri olarak, ülkemizde yavımlanan eserlerin sajisı 27 Mavıs'tan bu vana rekor denecek bir düzeve ulasmıştır. Kitap vasaklanyle bu uyamsı durdıırmak, hatta yavaşlatmak olaniSını biz eörmüvorıız. Bu bakımdan. her ne kadar bir havli vara almışsa da 27 Mavıs çaçdaî tıvjarlık dÜ7evine vetism'' cabalanmızda önemli bir asama olarak t?rihte verini alacaktır. «VELOS»UN KOMUTANI, İTALYAN MAKAMLARINA; ATİNA'DAKİ CUNTA REJİMİNE (Cumhuri\et Uabeı Merked) KARŞI 27 Mayıs Hurnjet ve Anayasa Bayramı dün saat 12den itı1 OLDUKLARINI baren, bütun yurtta, vurt cuşın I daki temsilcılıklerımizde ve Kıb I BİLDİRDJ.GEMİ ns ta kutlanmava baslanmı^tır. , DÜN GECE İstanbul'da , YUNANİSTAN'A 1. Ordu ve Sıkıyonetlm Komutanlığı, dun yayımladığı bılHAREKET ETTİ dirı ıle, 27 Mayıs Hurnyet ve Anayasa Bayramının kutlama l o renının, 3. Kolordu ve Garnızon Komutanlığmın Ayazaga'daKı ve nı karargâh binasmda saat 10' da yapılacağını açıklarnıştır. Da ha sonra, Taksim Cumhuriyet Alanında, Habnye Orduevı bahçesınde, Sarayburnu Ataturk A(Devanu Sa. 7, Sfl. 4 de) 27 Mayıs Hürriyet ve Anayasa Bayramir:: İtalya, bir Yunan muhribinden 37 denizciye sığınma hakkı tanıdı 270 mürettebath savaş gemisinin komutanı da sığınanlar arasında:: (Dış Haberler Servisi) ROMA Akdeniz'de katıldıJı NATO denız manevralarından ayrılarak önceki gece bır Italvan limanına sığınan Yunamst«n Deniz Kuvvetlerine baBlı 270 murettebatlı «Velos» muh rıbmden, Yunan Cuntasına karşı olduklarını bıldıren, gemi komutanı dahil 7 subay ıle 31 assubay \e deniz erıne, ıstediklerı sivasal sıgınma hakkı, Roma Hukumetınce tanınmıştır. ve fert hurrtyeti llkelerine dayanan Yunan medenıvetine sadığız Gemınin bütun «ubay < e (Devanu Ss. 7, Sü. 8 de) Hürriyet ve Anayasa Bayramı bugiin tüm yurtta torenlerle kutianacaktır. tarıhınde bır tankın uzerınde Ordu, Mıllet elele. Fotoğrafta, 2J Mayıs 1960 Korutürk: Haklara saygı karşılıklıdır CUMHURİYET HABER MERKEZt 27 Mayıs Hurrıyet ve Anayasa Ba%ramı nedenıyle Cumhurbaşkanı Fahrı Koruturk, Anayasa Mahkemesl Baskanı Muhlttın Ta>lan, Genelkurmav Başkanı Oıgeneral Semıh Sancar, Mllli Bırlık Grubu Başkanı Fahrı özdılek. Turkıye Bırlık Partısı Genel Başkanı Mustafa Tımisi bırer mesaj s'ayımlamışlardır. kâğıt üzerinde yazıh kalmaktan öte bir anlam taşımadıklannı belirtmis, ozetle şunlan bellrtmiştir: «Insanlık tarihi, temel hakların ve özgürlüklerin elde eJıl mesi için verilen çetin mucadelelerle doludur. Bu ugurda çok kan dokulmuş, bu\uk acılara Roğüs gerılmis. sonunda, savası ozgurliıge inanmış uluslar kazanmıstır.» YUNANİSTAN'DA TÜM SAVAŞ GEMİLERİ, KARA KUVVETLERİNİN KONTROLÜNE ALINDI Su Sorunu Nedeni?.. Akdenız'deki NATO deniz manevralanna katılmak üzere 22 Mavıs'ta Girit'ten ayrılan Yunan savaş gemısi, önceki akşam ttalya'nın Fiumicino adındakı kuçük bir limanına demirlemiştir. Gemı. nin Komutanı Deniz Albayı Nikola Pappas, Italyan yetkılılerıyle goıuşerek, kendısinin ve gemideki öteki mürettebatın Yunan Hükümetıne karsı olduklarını ve bu nedenle ttalya'dan sığınma hakkı istediklerinı bildirmıştir. Gemı Komutanı Pappas, AP Aıansına bir teleks mesajı da gondererek, manevralardan avnlma kararını NATO yetkililerıne bıldırdığinı açıklamıs ve «Ben ve gemımin murettebatı. NATO ıttıfakma ve demokrasi Adnan TAHİR Korutürk'ün mesaJı Cumhurba<;kanı Fahri Koruturk, £7 Mayıs Hurnyet ve Anayasa Bayramı nedenıyle ya\ımlrdigı me^ajda. .Çektığımız meçakkat ve ıstıraplar; elde ettığımız hurrıvetlerın gereğı gını değerlendırümeslnde ıbret, dusunce ve davranışlarımızda rehber olacaktır» demiştir. Koruturk mesajında özetle ?unlan belırtmıstır: «Hurnyet ve Anayasa Bayrammda, hep bırlıkte üzerinde bırleseceğimiz ılke, her birımızin duşunce ve tutumlarımızda bugune kadar yine milletçe katlandıgımız büyük acıların anıiını hafızamızın bir kösesinde daima canlı tutabılmek ve onlardan gerekll der<=leri çıkarabılmek olmalıdır. Anavasa ıle saglanmış olan her türlü hak ve hurrivetin kulJanılmasında, ba<^ kalarının hak ve hürrivetlerine . en az kpndimızınki kadar savgı göstermek zorundayız » Sancar Genelkurmav Başkanı Oreeneral Semih Sancar da Silâhlı ı Kuvvetiere yayımladığı mesaıırıda, Türk Silâhlı Kuvvetlerintn, 27 Mayıs 1960 da. belirlı bır zum , renm müzmmle«tirdıği bozulmus idare tarzına son verdığini, belirtmiş, özetle şöyle demiştir: «Millı bütünlüğümüzü her türlu , ideolojık sapmalarla parçalamak hevesinde bulunan eafillere de , 12 Mart 1971 hareketiyle gereken dersi vermıştir.» Türk h OLAYLARIN ARDINDAKİ Millî Birlik Grupu MilU Birlik Grubunun, Baş ı kan Fahn Özdılek ımzasıyle ya ! yımlanan mesajında ıse, özetle şövle denilmektedir: • «Anavasanın hukuk devletl ve sosyal adalet ilkelerinın yeterınce uysulanmaması ve öngördü I ğü reformların vapılmamasmdan dtürü bugüne dek ilerl eelen hatalann ve bunun sonucu olarak 12 Mart 1971'den sonra başlayan j olağanüstü dırrumun, dünya ve toplumumuzdakı gelişmelerin ısı&ı altmda değerlerdirilerek düzeltileceği ve sosyal Banş İçin gerekli tedbirlerin alınacagı lnan cındayız.» Öte yandan, Türkiye Birlik Partisl Genel Başkanı Mustafa Tırrusi de yayımladığı mesajda, 27 Mayıs devriminden sonra iktidara gelenlen suçlamış 27 Mayıs devTimınden intikam alırcasına, onvn getirdiği tüm anayasal kuruluşlan dejenere etmeye çalıştıklannı öne sürmüştür. GERÇEK Temel tedbirler rekir. Bununla beraber artık Türkiye'de ıdeolojik olsun veja olmasın, bu tür olaylann bıtme\eceği \e bu tür olavlara karşı yeterlı tedbirler almak gerektiği orta\a çıkmaktadır. Tedbir için ilk akla gelen. Sıkıvönetımj uzatmaktır: aroa ted birleri başka biçimde abnaya çalışmak sağduyuya daha yakın savılmalıdır. Bir kere banka soygunlan ve benzeri olaylann, Türkiyeye özçü olmadığını bilmek gerekir. Bankacılığın gelişmesMe birlıkte dünyamn her ülkesinde soyeun olayları göriilmüş, beyaz perdeye bol seoarjo vermiştir. Yüz>ılın başında Amerika'da benzeri gangsterlik olayları çoğu polis rnmanına konu teştril etnıiştir. Bir ülkede ekonomik ••• (Devamı Sf 7. Sü 1 de) Baskanlar toplantısında, kavga güclüklo önlendi AKKARA. (Cumhuriyet B8rosu) Sıva«al kesımdekı zıtlaşmalar. yarın tuplanacak Turkîş 9 Genel Kurulu'nun hazırlıklan için bır araya gelen Konfederasyona üve sendıkaların eenel başkanlan arasında da etkısınl gostermıştir. önceki aksam, düzenlenen Baskanlar Toplantısınria Turkîş lçındekl «Sosyal Demokrat« e\ lemın önde gelenlennrien Genells Sendıkası Genel Baska nı CHP Yozgat Mll'etvekill Abdullah Baştürk ıle Tekslf Genel Baskarı AP Adana Mılletvekılı Sevket Yılmaz bırbırlenne gır mışlercTır Ikı sendıkacı parla menterın karsılıklı hakaretlerle başlavan tartışmalarının büvuk bir kavgaya dönmesl. arava çlren dığer sendika baskanları tarafından önlenmistir Türkls 9. Genel Kurulunun çalısma vönteml ve kongre başkanlıgıra gösterilpcek adavın saptanması ıçın toplanan baş i kanların arasındakı anlaşma7lık gerçekte Konfederasvonun tzledı5l polıtıkd ve bu politikavı ız leven vönetinlere karşı basla van eylem ile lleılıdır Ba«kan lar Toplantısırda Konfederssyon ıçırriekı tkıhgin. Genel Kurul toplantısını çıkmaza «okmaması için çareler aranmıstır Bu aratia. Genel Kurula eetinlecek önerllerln daha fince komi'vonlardan seçınlroesl ve bu öneri ltr U7erındekt her türlü tartıs mamn, kamuovunun effrlerın den urakta kanalı kanıtar ardın da vapılması Merke? îcra Ktıru lu ve bazı sendikarıların isteBI olarak ele alınmı? ve sonund» kabul erlılmlsfır B'i 1sfek vü ?ünrten sürtıisme artmıs ve Bastıirk ile Yılmaz. agır cözlerle bırbirlerıni suçlamıslardır. Taylan Anavasa Mahkemesi Ba«kanı Muhıttın Taylan, mesaiında, Anayasaların uveulandıkça deger ve guç kazandıklarını, uygulanmayan ana\asaların ise, sadece ı>arbakır'da çarsı karaUolunuıı yanında, şehnıı nıerkezinde bır banka .sovulmuş \e 867 bin lira çalınnııstır. Sıknönetımin geçerlı bulıınduğu bir ilimizde \e ^ehrın ortasında bö.vle bir soygunun îerçekjestinlmesi bazı gözlemlcre vol açacaktır. Olayın hangı anıaca dönük olduğu simdiden saptanamaz. 1'etkJli makamların kesin açıklamasuu beklemek ge D Sular Idaresi Genel Müdürü Gültekin Oskay, yaz aylarında su sıkıntısı çekilmeyeceğini söylüyoi Tekziptir tpsala'da salgının önü alındı KESAN Ip^ala'nın Karpuzlu koyunde «Paratifo»ya tutulan 700 hastanın saglık durumu duzelmış, salgın tamamen örlenmıstır tnsa halindeki lisede tedavı edilmekte olan 84 hastadan 80'i de dun taburcu pdilmis, geri kalanlar Devlet Hastanesine tasmmıştır. Gezici hastane halıne ge'inlen lıse binası boşaltılarak dezenfekte edilmiş ve Kesan'dakı tümenden saglanan saglık araçları serl venlmiştır. Uzunköprü ve Edirnp'den gelen saSlık ekipleri de verlerine donmüslerri*ir. Konya'daki boykotun nedeni Müdür değildir Sayın gazetenızın 20 Mayıs 1973 gun ve 17526 sayılı nushasının bırınci sayfa 4. ve 5. sütununda «Komando Mustala ve ötesı» başlıklı ve Sofu Tuğrul ımzalı yazı bazı bakımlardan gerçeklere •'ymamaktadır: Konya'yr 4 vıl önce geldıgım zamarj «sağ» ın baskın oluşunu değıl, aşın solun baskınlıgmı ve eylemlerlnl gördüm Sagın baskın oluşu sonucu Edebivat Pakültesi rozetinı çıkararak «Altın bır Bozkurt rozetı» taktığım tamamen valandır. 20 pllık meslek havatımda Fakültemın rozetıni vakamdan çıkarmadım. Hiç bır baska rozetı de takmadım. «Müdür BeyzadeoJlu. 12 Mart'tan sonra Atatürkçü çizgide görünmüstür» denivor. Cumhunyet vıllarının çocuğu olarak, hayatım müddetince Atatürlc Milliyetçısı olarak ılkelerinın savunucusu oldunı. Vc olacağım. Meslek nayatımda derslerımde h^r fırsatta. 10 Kasımlarda mutlaka hayraru olduğum o büyük ınsan hakkında konusuyorum Atatürk sevgısı bövle kelimelerle anlatılmaz. tş eylem ister. Aydın Lisesinde ve Erzurum Eğttim Enstıtusunde yaptırdıgım bust ve Atatürk kBşelerini, savın yazarın gormesını arzu ederdım. Ö§reneıler!e vapılan görüşme. avnen tel: taraflı olarak aktarılmıştır. MUdürün disıplıninm bir baskı olduğu, bu baskınm da ranrlumanı duürdügü ıddıa edıliyor. Fakat. bu baskı olan disipünın neler oldugu sövlenmiyor. Savm vazar da hiç araştır(Devanu Sa. 7, Sü. 8 de) Kaçak bağlantı ile su çalınıyor Çağdaş uygarlık düzeyinde Turkıye'nin acı gerçeileıınden bırlnı sadece ıkı keiimelın bır cümle ıle vurgulamak mumkLn. Beşıkten mezara herkesın, her yerde ve her saat değil. her sanıye duyduğu ıkı Kelıme: «H;rsız var>. Evet, hırsız var Hırsızlar, deııizlerın dibine lnıp, tanhî kalıntılan çalıvor... Hırsızlar karasularında dındmıt patlataıak Dalıklarımızı çalıyor .. Hırsı/lar bereketlı toprak larımızı delık deşık ederek paha biçılmez degerdekl antık emanetlerı çalıvor... Hırsızlaı elektrık tellerıne çengel atıp mllJl servet durumundak) enerjımlzı çalıyor. Saymakla bıter gıbt degil.. Güven duyeulannız çalınıvor, tapulu arsalarımz çalınıyor: kapı tokmaklanna, arsb» antenlarine, telgraf tellenne Dahçenızdekı çıçeklere. ormanlarınızdaki agaçlsra kadar her sev, her $ey ki'acası... Ve de rü?vet yolu ıla ceblnİ7dı>kJ 5 • 10 kurus < Devamı Sa. 7. Sü. 2 de) NADİR NADI ÇETİN ALTAN, ORHAN KEMAL ARMAĞAN1NI KAZANDI Astranotlar Skylabh onarıma başladılar (Dıs Haber'er Servisi) HOIISTON Dunyanın ılk Kkylab astronotlan uç tecrübeden sonıa. uzay mboratuan ı'.e içınde bulundukİRrı uzav aracın kene'lemevi başarmıs ve bu ıslemden sonra sk'iab'ı tamiı Uine ginsm'şlerdır. Kaptan Chanes Conrad Skylab'j bzel bır cSr'ü ue örterken (Oevunı Sa. 7, Sü. 5 de) AVRUPA'NIN YUMUŞAMA SİYASETİNİN ÖNCÜSÜ ALMAN BAŞBAKAN1 İLE BİR GÖRÜŞME: «Orhan Kemal 1973 Roman Ar ( mağanı» nı, Çetın Altan'ın «Büyuk Gozaltı» eseri kazanmıştır Altın ve giımuş bır plaketten Karpuzlu'ya girisçıkış serbest me\dana gelen odul, juri tara. o!up, kbydeki sağlık ekıbı, kontfından, Orhan Kemalın blum (Devamı Sa, 7, Sfl. 1 de), rollerini sürdürmektedır. Brandt ve Dünya sorunları.. Bugün 4. sayfamızda Hırsızlıklar dizisi