Katalog

SANDER YAYINLARI Çağdaş DUnya Yazarları Dlzlsl II Bıbhutı Bh^san Bererc BİR YOLDUR UZAR GlDER ( Pa'er P»nç«lı ) Turkceşı Atılla ToKatlı Unlu Bengallı roma cı Benercı dılımız» cevrılen ılk romamnda Kalkuta yakınlarında ağaçların. bıtkılerı.ı sere serpe bov verdığı bır yoredekı koyünde geçen mjtlu çocjUuk yıllarını anlatıyor. Romann baskşıst Apü nur , has'aller ıçınde dolanıp duran hayatın gerçekl&rıyle basedemeyen babası cocuKianmn karnırı doyurabı'mek ıçın çırpınan anası, loolum kurallarırıı hıçe sayan, hayata rioymak bılmeyen ablası Durga ve kuçuk Apu'nuı keidı yaşamı, duyarlıkl bır çocuğun gozunden. fnrlı bır dılle ışlenmıstır Renklı kuşe flomlek ıclad» Ijks cıltlı. 25 Lıra İ H SANDER YAYINLARIOsmanbcy.Ut. umhuriYe Kurucusu: YUNUS NADİ raosmanoglu AtURjT5. TL. PANAROMA 20. TL. *• YABAN 7.50 TL. * ANKARA 7.50 TL. * KİRALÎK KONAK 5. TL. S * ERGENEKON 10. TL. " REMZİ KİTABEVİ « $ £ « <g 49. yıl, sayı: 17484 T e l g r a f v e m e k t u p a d r e s l : C u m h u n y e ı t s t a n b u l Posta K u t u t u : Istanbu) N o : 246 T e i t i o o l ı ı : 2 2 4 3 9 0 3 2 4 3 8 6 2 2 4 3 97 2 3 4 3 9 8 234389 8 Nisan Pazar 1973 Korutürk, Kabine için temaslara başladı Hükümetin Istifasından sonra Korutürk; Melen ve Orgeneral Sancar'la Çankaya Köşkü'ndeki yemekte uzun bir görüşme yaptı Senato Başkanı A r ı b u r u n ile dün 1 saat 45 dakika görüşen Cumhurbaşkanı, t e m a s l a r ı n ı bugün ve yarın da sürdürecek Devlet Başkanı, Melen'in istifası ile ilgili kararını, yetkili organ ve kişilerle temas ve istişare ettikten sonra açıklayacak HUKUMET ISTIFfl ETTI Hudi Hayırlısı eç olsun da güç olma' sın. rferler. Giinlerden, t haftalardan beri kilitlenen Cumhurbaşkanlıpı seçimi de hirsr öyle oldu. 637 üveli parlaraento topluluğu içinden bir aday üzerinde anlaşamayan ı»artiler geç de olsa, hatta Itnç de olsa nihayet 15. turds sayın Fahri Korutürk'ü bulup çıkardılar. devletimizin başkanlıfma getirdiler. Kvet, geç oldn, güç de oldu ama politika çevrelerinden yansıyan seslere kulak verilirse ber halde iyi oldu. Gerçekten, çok partili yaşama geçtiğimizden bu yana hiç bir Cumhurbaşkanı seçiminin böylesine memnnnlukla karsılanfbgın] biz hatırlamıyoruz. Birbirine taban tabana zıt çöriişlerin tetnsilcisi bildiğimiz liderler önceki jrün alınan sonucu el çırparak alkışlamakta, bundan kıvanç duyduklarım saklamamaktsdırlar. Sayın Derairel sevinçlidir, sayın Ecevit se\inçlidir, sayın Feyzioğlu, saym Bozbeyli, kısaca tiim sayın parlamenterler sevinç içindedirter. Bu iyimserlik navasuıın ortalıga yayılmasında bir bunabmı atlatmış olmanın etkisi kadar, süphesiz saym Korutürk'ün kişiliği de rol oynamaktadır. Sayın Korutürk 50 yılı aşkın devlet hizmeti süresince diirüst, ciddi, görev duygusuna bağlı, gösterişten hoslanmayan, yurtsever bir vatandas olarak tamnmıştır. Kontenjan Senatörlüğüne atandığı jrüne dek günlük politika ile hiç uğraşmadığı gibi Parlaıaentoya girdikten sonra da etliye, sütlüye kanşraaktan özenle sakınmış, yan tutmamaya önem vermiştir. Düşün yapısı açısınrtan oldnkça «muhafazakâr» olduğu söylenebilirse de sol akımlan hoş göriijle karşılamayacağına dair şimdiden kesin bir yargıya varmak doğru değildir. Yeni Cumhurbaşkaıumız şimdiye kadar sürdürdüğfi tarafsızlığını her halde bundan böyle daha da titiz bir dikkatle koruyacak, kendi deyimi ile îçtiği and'a sa* dık kalmayı başlıca görtvi bilecektir. Bu görevin kolay başanlır türden bir görev olmadığını sayın Korutürk kuşkusuz bizlerden daha iyi bilmektedir. Arkanuzda her bafcımdan sıkıntılı yıllar bırakmışızdır. önümüzde sisli ufuklar vardır. Yaşadığımız kosullar altında Cumhürbaşkanlığı sorumına en elverişli çözüm yolunu bulmuş olmakla bunalımlardan hemen kurtuluvereceğimizi sanmak kendi kendimizi aldatmak olnr. Erkene de alınsa, vaktinde de yapılsa hiç uzak'olmayan bir gelecekte seçimlere çidiyoruz. Cumhurbaşkanlıçinın kisiliği üzerinde anlaşıp bir an sarmaş dolaş olan partilerin bu bayram bavasını uzun zaman siirdürecekleri beklenemez, Göreceğiz, birkaç güne. kalraadan dırdırlar oaşlayacak, partilerarası ilişkiler gittikçe bozulacak ve bir yandan seçim hanrlıklan ilerlerken öte yandan sinirler kopma noktasına doğru durmadan trrilecektir. Mflspet kafab, anlayışU ve serin kanlı bir vatandaş olarak tanıdı|muz sayın Cumhurbaşkanı yeni sörevinin flk günlerinden başlay3rak partilcr karşısmda TÜksek hakem sıfatiyle sık sık arabulncu, yatıstıncı çabalar harcamak, nice fırtanalı havalarda derlet gemisinin kayalara çarpmasmı önlemek zorunda kalabilecektir. Eski bir denizci olan sayın Cumhurbaskanonıza üzerine aldığı güç ve şerefli görevde başanlar dileriz. t Korutürk, Anıt Kabir'de dün saygı duruşunda bulundu ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Cumhurbaşkanı Fahrl Korutürk dün Anıtkabire giderek Ata' nın huzurunda saygı duruşunda bulunmuştur. Cumhurbaşkanı KoruHirk IraS giymiş olduğu halde saat 11 de aslanlı yoldan yürümeye başlamış, Anıtkabırin avlusuna geldiği sırada tören birligi saygı duruşuna geçmiştir. Korurtlrk, çe»lscgl bıraktıktan sonra saygı .duruşunda bulunmuştur. CUMHURBAŞKÂNI FAHRÎ KORUTÜRK, AOTTKABRE ÇELENK KOYDUKTAN SONRA... (THA) Cumhurbaşlcam F&hrj Korutürk şeref defterine şunlan yaz ' mıştır: j «Ulu önder Atatürk, 38 yıl önce ben henüı genç bır subay tken, mutlu bir tesadüfle bana (Bu memlekette ı Cumhuriyeü kurduk, Bir takun inkılâplar getirdik ve onJan genç \ lige emanet etök. BUtün bunlan gençlik koruyacaktır. Onlardaa biri sensin. Sana Korutürk ıoyadını veriyorum) demiştin. Bugün, Curahurbaşkanı olarak göreve basladığım ılk gün, lnılaklarunda ve kalbimde duymak ta olduğum o müstesna sesin ve sözlerinin idrakı içınde huzurunda saygı ile eğüiyonım.» Fahri Korutürk daha sonra eskı Cumhurbaşkanlanndan Cemal GUrsel'in kabrine de çelenk ADANA Adana ve Hatay Sı ANKARA, (Cumhuriyet Bürosm) yılının ilk aylannda saptanan bırakarak saygı duruşunda bu kıyönetim Komutanlığı Basın ve gelişmelerden hareket edllerek lunmuştur. Devlet Planlama Teşkılâtı taHalkla İlişkiler Subesinin dün ya muhtelif dallarda bu gelişmelerafından hazırlanan ve 1973 yıTHK partisi rin nasıl bir seyir izleyeceği a i yınladığı bıldiriyle lının Uk üç aymda ekonominın '"•nmaktadır: . ve cephesinin 11 mensubunun da genel eğilimleri ve sektörlerde• # Türkiye ekonomisi 1972'de ' ha ele geçirildiği açıklanmıstır, ki uygulama sonucu yapılan , özellikle imalât sanaylinde, ar j bildiri şöyledir: gelişme tahminlerini kapsayan «MarksistLeninist bir devlet | tan talebin de etkisiyle önemli raporda, 1973 yılında fiyat artıs düzeni kurmak için örgütlenerek artışlar kaydetmiştir. (Sanayi larının en çok yüzde 8 • 10 oraeylemlere geçmış bulunan THK | büyüme hızı •• 11,9). / nında olacağı, dolar devalüaspartisi ve cephesi militanlarınm , (Devann Sa. 7, Sü. 4 de) yonu ve Turk parasında yapıGüney Anadolu bölgesindeki ka' lan yüzde 10'luk ayarlama sonadmın 21 Ocak 1973 günü baş nucu, bunun yüzde 2'ye yakın latılan bir operasyonla ortaya çıkısmının imalât malıyetlerindekarıldığı ve (39) kişinln gözetim ki artıslardan geleceği öne süaltına alındığı 57 numarak bildirülmektedır. Raporun bu böluri ile arzedirmışü. ı munde aynı konuda «1972'de, ^ Yapılan soruşturma neticesi, ör j 1971'e oranla fiyat artışlarının güt mensuplaxından (24) kişi ru hızında gorülen azalma eğilimıtuklanmış olup yeni isimler orANKARA Anadolu Aiansı nin 1973'de devam edeceği, boyI taya çıktığından 21 Ocak 1973 UGenel Müdürü Attilâ Onuk | lece yıl sonuna doğru istıkrarLÜKSEMBURG Türkiye da1 rihli operasyonun devamı olaTiırkıye Gazetecıler S«ndikası lı bir düzeye ulaşılması beklenhil, Avrupa'nm çeşitii ülkelerinde rak 6.4.1973 günü yeniden yapılan Genel Başkanı Sadunah Usumi'. mektedir» denilmektedir 400 bin TV seyircisi tarafından operasyonla (11) kişi daha yanın dün yaptığı Pasın toplantıizlenen Eurovision Şarkı Yanş Beklenen gelişmeler j masını Lüksemburglu genç şar kalanmıs ve gözetim altına alıns:nı cevaplandırmış, «Toplu pamıştır. rarlıklan bir takım farasiveier Devlet Planlama Teşkilâtı rakıcı Anne Marie David kazan | Yakalananlann evlerinde yapışahıslan hedeJ alan demagojik porunun ilk bölümünde, 1973 ' mıştır. r lan aramalarda bir adet teksır bejTinlar ile neticeye ulaştırmak Lüksemburg Tiyatrosunda ya | makinesi ile bol miktarda sol ya t mümkün değildir. Bu nenden pılan yanşmada Marie David, «Tu ' yın elde edilmıştir. tır sdzleşme yapmaK ancak huSayın halkunıza duyurulur.» kuk, hesap ve imKân işidir)> de(Devamı Sa. 7 Sü B da) • OLAYLAHIN mıştir. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Ferit Melen Hükümeti, yeni Cumhurbaskanının seçilmesi üzorine dün istifa etmiştir. Cumhurbaşkanı Fahri Koruturk, Başbakan Melen'in Utifası ile ılpili kararını, yetkil! organ ve kişilerle temas ve istişare ettikten sonra açıklayacağını bildirmiştır. Cumhurbaşkanll|ı Genel Sekreterliğı, bu konuda yayımladığı bildiride, Başbakan Melen'in, yeni seçilmiş bulunan Curaburbaşkanı Korutürk'e. Anayasa'ya gore yürütme organının da başı olarak tanınan yetkıleri serbestçe kullanabılmeleri olanağını sağlamak amacıyle, hükümetın istifasını sundugu belirtilerek, şoyle denilmtştir: «Saym Cumhurbaşkanı, hükümetin zor bir o*önemde liyakatla görev vapmıs olmatından dolayı gerek kendisine, gerekse Bakanlar Kuruluna tesekkilrlerinl ifade etmi? ve bu konudakl kararlanm, yetkili organ ve kişilerle temas ve istişarelerden sonra vereceklerlni beyan buvnrmuşlardır.» Bu açıklamadan sonra Korutürk. Kabine ile ilgili temas ve görusmelerine başlamıştır. Cumhurbaşkanı, önce saat 18'de. Cumhuriyet Senatosu Başkanı Tekin Anburun'u Çankaya Köşkü'nde kabul ederek, 1 saat 45 dakika görüşmüstür. Görüşme hakkında açıklama ya pılmamıştır. Cumhurbaşkanı. Anburunla baslattığı temaslarmı, bugün ve yarın sürdürecek; Millet Meclisi Başkanı ve siyasal parti liderleriyle de görüşecektir. Siyasî çevrelere ?6re. Melen Hükümetinin istifasmın kabulü ya da reddi. en erken Salı günü açıklığa kavuşacaktır. AP'nin, partiler •• •• ustu hükümet şekline karşı çıkacağı öne suruldu ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Melen Hükümetinin, Cumhurbaşkanuıa yeni blr kabine kurulması olanağını sağlamak amacıyle istifasından sonra, bav kent Ankara'da dikkatler kurulacak yeni hükümete çevnlmiştir. Bu arada bir AP yetkilisi, partisinln. partilerüstü hlikümet formülüne karşı olduğunu söylemiştir. Yeni hükümetin knrulmasıyîe ilgili temaslann bugün veya yann başlavabüecegi, siyasl partl ileri gelenleri tarafından açıkIanmıstır. Parti ileri gelenleri, lm kom> da şimdiden bir yorum vapmanın «çok erken» olacağıru söylemekle beraber, Cumhurba$lcanının konuyla llgili tutumu belli olduktan sonra hükümet konu«unun hemen ön plana geçebileceğinl. gerekli temaslann derhal başlayacağıru da belirtmişlerdir. (Devamı Sa. 7. Sü. 7 de) m Son toplantı.. BakarriarKuruhi dün saat 11.00 de Başbakan Fent Melen'in baskanhğında yaptığı toplantıda istifa kararını metne bağlamıstır. Bakanlar Kurulunun 50 dakika süren toplantısuıdan sonra hükümet sözcüsü tsmail Arar, Baçbakanlık Basın Merkezi aracüıgı ile şu açıklamayı yapmışUr: «Bugün (dün) saat 11.00'de Başbakan Ferit Melen'in başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu, hükümetin istifasını Cumhurbaşkanına arz etmeye karar vermiştir Bakanlar Kurulunun 11.50" de sona eren toplantısım takiben Başbakan Ferit Melen Sayın Cumhurbaşkanını «iyaret ederek istifa mektubunu sunmuştur.» DPT'ye göre, fiyat artışı bu yıl °/o ıo'u aşmayacak Halk Kurtuluş Cephesi'nden oldukları iddia edilen llkişi yakalandı İstifa mektubu Cumhurbaşkanına sunulan istifa mektubu şöyledir: «Saym Fahri Korutürk Cumhurbaşkanı Cumhurbaşkanlığı yüksek makamına seçilmiş olmanız nedeniyle başkanı bulundugum hükümet, Anayasamızın zatı devletlerine yürütme organının da bası olarak tanıdığı yetkileri serbest ç8 kullanabilmeniz olanağını sag lamak amaciyıe ve bunu demok ratık rejlmın bir gereği sayarak istifasını takdlme karar vermlş tir. Derin saygılanmla arz ederim Başbakan Ferit MELEN» (Devamı Sa. 7, Sü. 3 de) Çetin AltanHa ilgili bir beraat kararı bozuldu Vazar ve gazeteci Çetin Altan ile Akşam ga/etesı eskı Yazı îşlerı Mudurü Erol Türpgun hakkında verilen hır hpraat kararı, Yargıtay 1 Ceza Dairesi tarafından bo?ulmuştur Beraat kararını, Istanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesi vermişti. Yargıtay karannda: Çetin Altan'ın, «Akşam»ın 22 Mart '971 tarihü sayısında. «Parlamentoculuga Son Şans» başlığıyle yavımlanan vazısının. «Buvük Mil let Meclisini tahklr ve tezvif ediri olup olmarlıSının mahkcmere takdir edilebilpceği. konunun fizel ve uzmanlık i^teven bir konu olmadıgı» belirtilmistır. Oğretmen ek ders görev ve ücretleri, kararname ile yeni esaslara bağlandı ANKARA 657 Sayüı Devlet Memurlan Kanununun 89'uncu maddesi, kanun hükmündeki 3 sayılı kararname ıle yeniden değıştirilmiştir. 3 sayılı kararname, öğretmenlere mecburı olarak yaptınlacak ek ders görevleri ıle ihtiyarî olarak verilebilecek görev sürelerinde ve imtihan sırasında ödenecek; ücretlerde bazı değışiklikler yapmaktadır. Kararnameye göre, her derecedeki öğrenim kurumlannda, öğretmen veya öğretim üyesi bulunmaması halınde, öğretmenlere, öğretim üyelerine veya diğer devlet memurlarına «ders verme görevi» verilebilecektir. Kararname bu kişilere yaptınbnası müm kün olmayan bu görevin ücreti ödenerek «diğer kişilere» de verilebileceğini hükme bağlamış bu lunmaktadır. Kararnamede, yüksek okul öğretmenleri için haftada 6 saati mecburi, 6 saati de ihtiyan olmak üzere 12 saatlik, vüksek dereceli meslek ve atölye öğretmenleri için mecburi 16 saatlik orta dereceli okullann hpretmen leri için 6 saati mecburi olmak (Devamı Sa. 7, Sü. 4 de) Anadolu Ajansı Genel Müdürü, Sendika isteklerinin aşırı olduğu kanısında Eurovision Şarkı Yarışmasını Marie David kazandı CUMHURÎYET'ın ANKETİ Ajans'ın olanağı.. ARDINDAKİ; Açıklamasında nıçbır zaman iîçı haklarının lcarşısınaa olmaciığını, esasen kendisinin de ecır bulundugunu personele tamnacak her türlu haktan ısti tade edecek mevkıı ışgal ettiğiJ Î S f i . 8 de) 6ERÇEK Seçim Hükümetine doğru. doğal ortamını hazırlamıstır. Olağanüstü dönemden çıkışın isaretleri olarak değerlendirilmesi gereken bu oluşumun, kendi tabiatına uygUD bir hfikümeti göreve çağınnasi tutarlı sonnç olarak ortaya çıkar. öyle görülüyor Id, siyasi partiler arasında karsılıklı ödünler verilerek, parlamento çoğun Inğunun iradesini beürgin biçimde yansıtacak bir yürütme «rganı düşânöliDektedir. Bu alanda AP'nin manevra alam daha genistir. Bu manevra alanında DP dışında hötün partiler vardır. CHP'nin daha dar bir alanda bnlundnğu hrm sandalye sayısı. hem DP ve CGP ile ilişkileri bakmundan eörülüyor. CHP şu ikilem içindedir: AP.'ye yakınlaştikça ve ödün verdikçc. eski CHP'Iilerden kurulu CGP*ne «•çimlerde koz vermis nlacaktır. Veni Inırulacak HfikUmettcn uzak kaldıkça seçimlere kadar uzanan bunalım döneminde etkisiz kalacaktır. Bu ikilemi CHP'nin nasıl çözfimleyeceği şimdiden bilinmiyor. Şimdilik görünen, etkili güçlerden yansıyan radikal ejfilimlerin «seçim sathı maili»nde I büstütün eriveceğidir. Reform istemleri. seçim heyecanı içinde unutulacaktır. Reform da dahil olmak üzere tüm sorunlann seçim sandığında çnrümlenmesi gerektiği mantığı giderek afır basmaktadır. Bu baskının yogunlaşmasuıda AP ile CHP ittifakı vardır. Ancak bu ittifakın koşullanna defıdn herhangi bir aydınlık ' jsörülmüyor. Bu aydınlık yeni hükümetin kuruluşunda ortaya çıkacaktır. Yeni Hükümetin nasıl kurulacağı ve hangi anlasma çizgisinde hançi jtörevle iş I başına celecegi şimdidpn bilin 1 mese de bir «Seçim Hükümeti» ' olscafı şimdiden söylenebilir. • * * BU YAZ NEREYE? CUMHURİYET, 1973 YAZ MEVSİMİNİN BAŞINDA, TAT1LLERİNİ EN İYİ ŞEKÎLDE NEREDE GEÇİREBİLECEKJLERİ KONUSUNDA OKUYUCULAR1NA YARD1M EDEBİLMEK İÇİN BİR ANKET HAZlRLADl. BUGÜNDEN İT1BAREN 5 GÜN SÜREYLE YAYIMLAMAĞA BAŞLAD1ĞIMIZ ANKET FİŞİNİ DOLDURUP 30 NİSAN PAZARTESİ GÜNÜNE KADAR. 39 bin 350 paket Amerikan sigarası daha ele geçirildi Sarıyer'in Altmkum Büyükliman Karataş mevkiinde kuma oturduktan sonra terkedilen bir motorda kaçak Amerikan sigarası ile trikotaj makina yedek parçaları bulunmuştur. (De\amı Sa. 7, Sü. 8 de) CnmhurbaskanliRi seçimi iç politikamızda önemli bir dönüm noktasıydı. Yoğun bunahmlara yol açan bu seçimin çeşitli güçler arasında bir denge bulunarak çözümlenmesi basandır. Bundan sonraki dönem, Cumhurbaşkanlıfı seçünlnin çözümlenmesi doğrultusunda rritelikler taşıyacaktır. Melen Hükümeti beklendiği gibi istifanamesini yeni Cumhurbaskaaına snnmuştur. Bundan sonra politika ortanunda öncelıkJe AP*nin inisyativ sahibi olacağı bir dönemin baslıyacağı tahmin olunabilir. Mademki parlamenter düzenin koşnllan içinde sonınlara yaklasmak eerekiyor, parlamentoda en afır basan partinîn en etkili güç sayılması doğaldır. Esasen parlamentoya etkili güç lerin Cumhurbaşkam seçimlerinde gerllemesı ve parlamentonun iradesine saygı ?5sterme»i de bundan lonrald dönemin TÜRK EOİTİM VAKFI, 1973'TE 481 GENCE BURS VERDİ Türlc Eğitim Vakfı'run 5. genel kurulunda bir konuşma yaparj Yonetim Kurulu Başkam Vehbı Koç, Türk sanayiinın ıktisatç: ve teknik eleman sıkmtısı lçüıde olduğunu belirterek, «Gerek sevk ve idareci, gerekse teknik eleman sermayeden daha önemlidir. Devlet bütçesi bunlan yetiştlrmeğe kâfi gelmemektedir Vakfımız bu boşluğu doldurmak İçin maddi varlığı olmayan kabili yetli gençleri yetiştirip ınemle ket hfzmetine katkıda bulunmak tadır» demlştir. (Devamı Sa. 7, Sü. 4 de) CUMHURİYET ANKET HALKEVİ SO. No. 3941 CAĞALOĞLU ÎSTANBUL ADRESİMİZE GÖNDERİNİZ. BÖYLECE CUMHURİYET SİZE TATİLINİZÎ EN İYİ ŞEKİLDE GEÇİREBİLECEĞÎNİZ YURT KÖŞELERİ. OTEL MOTEL VE KAMPİNGLER HAKKINDA EN TAZE BİLGİLERİ VERECEK, GÜZEL BİR TATİL GEÇIRMENİZ KONUSUNDA VARD1MC1 OLACAKTIR SINEMA VE SIYASET YAZAN: PÎERRE ESNAULT TÜRKÇESİ: BERTAN ONARAN NADtR NADİ 4. SAYFADA ANKET FİŞİ 7. SAYFADA