Katalog

CUMHimÎYET 25 Nı^an 1973 Kopernik'i Anış unvamızı aydınlatan ışık. Voltaire> eore 1473 yılmda Vıstul kıyılarının kuçuk kasabası Torun'dan doğmuştur Felsefe Sozluğunun unlu vazarının bu goruşunu gerçegın en doğru, en guzel anlatımı olarak alabılınz Astronomi bilms^e veru c yon veren karanlık anlaşılmaz mıstm bır dunva gorüsu yenne muspet oılııne matematığe dayanan yepyenı bır sıstem »et'ren bujuk bıhm adamırun evrenı kavrama açısından katkısııu herkesın anlayabılecegı bıçımde ozehemıştır Gerçekten mzyülar boyTi.ıca ınsamn ıçınde yaşacbğı doğanın sırlarmı çoîmeve çahsma çabalarının ınsan z°kasu\a çok vukısan bır bı. çımde sonuca bağlanmasını Nıkrua Koperniks borçluyuz En uzak çaglarrian ben insanoğlunun çev >elendiğı dünjanın olaylarım anlamava çalışması, onlan bırbınyle ıltıli gormeye baş. laması Kopernık ın buluşlanyle »eıçekleşma yoluna gırmıştır dıyebılırız tvrenle llgıli bılgıler, onlan örten sıslerden sıynldıkça daha bellrlı, daha sistemlı gözlemlere deneylere dayandıkça, matematık çbzü"ileme olanaklan ve kaynakları gelıştıkçe çağcü bıç'm'nı almıştır bılım Bu yuzden ınsanlığın Kooemık e borcu odenemıyecek kadar buyuk Plmarkhos'un yasamlarım uzun uzun anlattığı tariiı kıtapıannın baHandıra ballandıra övaügu DUyUk ırsan braeklerınden gunümüze kadar degerlerıni yıtırmevenler gıttıkçe azahyor BuyuK ınsan» erüavışı her çağa gore de*ışebıl)vor ama Ko. permk gıbilerinın insaıılıgın kütügunae dunya durdukça yeri var. D Olaylar ve göfiişfer DÜNYAMIZ1N IŞlCl Prof. Bedrettin TUNCEL rin amhnasına UNESCO aracı cluvor lyi bır raslantı ıle, gene boyle oır gunae, yuz yılımızın en büyuk bılgınlerınden bın olan Marıe Curıe yı yuzuncu doğum vılır da (1968) anmıştık O da, geçen yuzyılın ortalarınaan sonra. Polonya toprakianrda, Var^ovgda «radıumı ışını gıbi doğmuş bır bılsjmdı insanhSi genel anlamında yucelten bov.esı buyuklenn bılım anlayışı ile özgurluk dedığiiTuz o hıç eskımejen, aşınmayan degere kavu.smus oluyoruz Gunumuzun yaşama Koşullannı genı» olçude etküeyen teknolojık pelışme ve ılerıenıe. nın kaynagısda olan ve hıçbır pratık yarar gozetmeden, salt bılimsel dnvranışla ınsan duşuncesının en soylu ozelüğı dıyebileoeSımız, gerçegı araştıran «saf bılım», ya da «temel bilım» adamlarınm yenı çağları agdn, onlara en yakın büyuk bır orneğını, Torun'lu Kopernik'i, ınsanı boş ıraoışlardan kurtaıdj.fı ıcın sevnor ve anıyoruz Onun çapmd<ı Diljunlerın Reıçegl araştırma çabaları olmasa>dı yUzyıllaıdır ınsanı kuşkuîandıran, bıuncmı karıştıraa Miyilk m«talıcık problemlerden bırço*u ya\a$ yavaş aydınlanma yoluna gırmez evrenln karmaşık bılmecelennın anahtarlannı bulanua, doğa olaylannıc karanlık dunvası anlasılmaslıgını sürdürüp giderdl însanhğın aydmlık çağını boyle bılgınlere, bılgılerımızın sınırlı nıtelığınden yılmadan, bılgısızlığımızın Mnırsız genışlığınden korkmadan, gerçeğı arayamara borçlu oldugumuz ıçın Kopernik'i anıyoruz GerçeÇi boylesine araştınnanın da ınsan nereye efttüreceğını Kopernık anlamış ve anlatmış oluyor buiuşlanyle Bu da söyls oaetlenebılır Dofal ola>Iarı daha '\i anlamak değerlpndırmek, oru Iarı ınsan yarsnna kullanraasını bılmek. her zaman koruyucusu Mustafa Kemal'in anla yışmı &çı< seçık behrten su sozlerıne bakalınr «Dunyada her şey ıçın, uvgarhk ıçın, başan içın en gerçek 30I gosterıcı bılımd.r, teknıktır Bılımın, teknığm dmnda bır yol gosterıd aramak duşüncesızhktır bılgısızlıktır, sapıklıktır». ln«anlık bu düşunce«ızl ğ'n, bıleısızlığın, sapıklığın ortaçağ sonlarına kadar acısını çekmıştır Ataturk b^r ozdeyışle tanımladığı çağcıl bılım anlavışma dırenmek ıstevenlen karşılıksız bı rakmıştır: «Uygarüğın buluşlarının. teknıgın hârıkalannın dunyayı değışıklıkten değişıklığe uğrattığı bır çağda asırhk kohne anlavışlarla, geçmışe saplanıp kalmakla varlığını dajandırabılmek raumkun değıldır » En Muktedir İktidar urtul Altuğ Babıalı de değıl Ankara'da yetlşmış gazetecılerdendır Ankarah gazetecı bır baska olur Polıtıka ıçınde pı=er Meclıstır, Senatodur, kulıstır, Çankayadır Sefaretlerdlr, Bakanlıklardır derken bakarsınız poll'ıkanın anhasını mınhaiını kısa sürede o|renıvermiş. Ankarah gazetecîrle potîtıkacı ara«mda garip bir etostluk vardır Polıtıkacı gazetecıjle ıvı geçınmenm gereğmı bilır, gazetea poktıkacıdan haber sızdırmak ıçın gerekU usullerı oğrenır Yamandır Ankarah gazetecı Bir cumleden, bır kelımeden haberin kokusuna ahp Cstune gidiverır; gittıgi yen bıraz eşelediniı mı. bakarsınız kı bır hazme1 Ve *onra gel=ın manşet Babıâlı gazetelerının bırıncı sa\falarına bıçım veren Arkara gazetecılığıdır Kurtul Altuğ da bu okulda epey dırsek çurutmus, epej çıle çekms me=lekta=lanmızdandır 12 Mart'tan sonra ısbaşına geçen Nıhat Enm Hukumetının Basın Danı;manhgın» tavm edilmis, inerle bırlikte görevinden ajrılnrıştır Altuğ, «tımdi «İZ Mart ve Nihat Erim Olan» adında bır kıtap vayınlamış Gerçı bu nıtelıkte dam«;manların aradan iki vıl geçmeden anılarını vavmlaması vadırganabılır lşın bu vaninı bırakıp da Kurtul'un kıtabmın >ararlı mı, zararlı mı olduŞunu dusunürcek olumlu bır sonuca varırız Çunku 12 Mart tan >=onra vaşanan donemde kamuo;u olavları gerçek \uzuvle oğrenemedı Önumüzdekı Ekım seçımlenjle bu donem hapanacak, hatta sımJıden kanandı sajanlar var. 12 Mart Muhtırasıvle ıktıdardan duşurulea sıvasî çevreler şınıdı \an yarıja ıkfdardadır, birkaç ı v ı kadar tam Umını ıktidara geçecekler B6vlesln« hızlı açılıp kapanan bir donemm anüan da bojlesln» fcızlı vazılır. Kurtul AltuJ'un kitabı, II Mart Muhtırasından sonra gelı^en olavların içvuzunu ngrenmek î'îtejenler ıçm okunması eerekll bır kıtaptır Dnor kı Altug: «Bır çun Erim'e sövle dedım: Bevefendı sıkmtllannızı vakindan çörf'vonım. Anlaşılıvor ki baraâa fazla durucu değılanız. Ama ayrüın» ca bunları vaaacaiım. Basbakan jiildfl Not abvor musun, admı ne kovacaksın? dedL Cevap verdfan: Gunu eunune bevefendi. Adını da aimdıdcn koydnm: Iktidarsız ıktıdanmız » Ne var kı ben bu yargı%a katılmıvorum B'r hukumet kı 27 Mavıs devnmıvle vazılan ve halkovujla bemmsenen Anayasa'yı dejıjtınr, ve bu >olda parlamentonun Oçte Ikıstnı ardmda bulur O hükümet iktidarsız de*ildlr Daha doğrusu, Ilerive bır ad^m atmak istedı mi ıktıda^ızdır, genje bır adım atmak ıs'eaı mı en muktedir iktıdardır Nıtekım Anavasanm değışlınlmesı olayı kıtapta şöjle anlaülı vor: «Erim anarsi olavlan karsısında «ılle de Anavasa değissra» dıye tutturanlara Taemaç ve crnbn mukavemet edrmeyinoe 1 nnmaralı vardımcısını vanına çapırdı Aralannda hafıf tertip bır tartışma geçtı. Koças Anayasa değisikbil konusnnda: Bugune kadar AP'nln sloganı olan Anavasa değifikUğine, sonra kımın eeleceğı brllı olmavan venı ıktıdann elıne bovle bır sılâh venlmesine karsıyım» dıvordu Fnm Kooas'a «tlle Anayasa değıssm> dıvenlenn çoğunlukta ve guçlu olrtugunu bunlann arasınria Genelkurmay Baskanının da bıılunduğunu snvlevınce Koçaş O halde oltğanu^tu durumun önlenrbılmesı ıçın Arayasa'va geçıci bir madde eklıvelun Hntrumete yetki verllmesını isteyelim. bu Anayasavı değıştırmekten daha ehveni şerdıra Enm, partilenn bu formule karşı çıkacağı kuşkusu içindedır Bunun üzenne tsmet Paşanır destegi aranu Sadl Koça1:, Paşa ıle konuşarak bu de^teğı saf,laı t»e var kı o sırada Enm, Fevaoğlu ve Demırel tle gorüşür. Demırel, Anayasa'nın değışmesınde ısrarlıdır. Anayasa'da değişıklılc fıkjı kesınlik kazanınca Aüllâ Karaosmanoğlu direnır Kabıne'de bır hareket baslar. Bır çok Bakan bovle bır değişıkhk önetısının ultına ımza atmavacaktır Buna karsi Erim, Kocaeli Mılletvckılı olarak değışıklık tasansını önerir, sijasl partı Uderlert en baş,ta Demirel benımserler, ve değışıklık bu voldan gerçekleşir «12 Mart \t Nıhat Enm Olavı»nda \asadıÇımtz olağBnüstu donemm perde arkasına değgın merakıi açıklamalar var Hele bıraz daha geçsın, kımbılır nıce açıklamalar yapılarak.» K Evrensel İnsan Luther'in tBütun \nldızlar bfflminl altüst et mek ısteyen çügm» dedlgi: küıseye hizmet ettı ğı onun ıç rden geldıği halde kılısenın hıç de hoşlanmadıgı Kopernık, kosmos ıle, uzayla, evrenle ılgılı \ontem!enni verdığı ve bılım tanhinın en onemli asaması «avılan Gök cısımlennın dönuslen uzerıne adlı Unlü esenjle (1543) büım dünvasının en bUvük başansmı kazanıyordu. Bılım ve felsele alanlanyle Ugıü duşüncelenn tarıhınde en dnemli yerleıderı eırınl rutan Kopemık öğretısi, evrenın gerçek tşleyışuun gozlerımız bnüne açıkça senldığl yenl çağların başlangıcım lyıce belli eder. Kendisi de unutulmaz bılım adamlarmdan olan; admın altmda, her şeyden once, bıhmı ve bılım adanunı koruma anlayışı bulıman Humboldt'un «ozgur kafalı ınsan» dıye andığı Nıkola Kopemık, evrensel dusunceiJi evreaael ıasan ornegırnn en başarüı olçusunu verır VTaler> nin Leonardo'da KÖrdügü ömegl, bütua bllgilenn biUncme ermiş bir bılım adanunı anıyoruz. En Doğru Yol Ülkemızde bılımın çağımızdaki ağırlığını sezen, ona en bujTik değerı veren Ataturk'tür demek yanlış olmaz Toplumumuz Içın en gecerli formulu bulan da o msan yaşammda gerçek vol gosterıcı bılım. Hıç eskimıyecek, soasuzluğa kadar surfip gıdecek bir tanımlama. Yenı TUrkire'nta knrucusu, duîünceleriyle de Bilimin Gücü Bız ışte onu bu nıtelıği lle anıyoruz. Dunvaiıızın buyuk kazancı olan bu tttrlü dejerle şuıiç BAĞIMSIZ BAKAN! OKTAY AKBAL Evet Hayır Tartışma Öğretmen, Atatürkçü Yoldadır Öğretmen Gerçeğı ORTAÇAĞ KARANLIGINA GÖMÜLÜ, SÖMÜRÜLEN. HORLANAN ÎNSANLARI AYDINLATMAKTADIR ÖĞRETMEN. fC^vrenın her yerınde bğretmenler ınsan topluluğunun en fedakâr unsurlandır s Her çağda bdyle olmuştur. Bugun de böyledır. Ne var ki bu dotrunun görulmesı, benımsenmesı ve de dıle getırilmesi toplumlann ılerı duşünce kazandığı çaglarda olasıdır Uygar dedığımız, ılen düşünce kazanmiş uluslardu öğretmen saygılıdır Toplumun gozunde ellerı öpülesı kışıdir. Gonullerdedir adı, türkülerde, öykülerdedır. Duşüncede gerı kalmış, ya da gerı bırakılmış olan, «az gelişmlş» ülkelerdeyse öğretmen tedırgındır. Sevılmeyen kışıdır, çılelıdır. Anlamak içın ulusal eğıtımlenn amarnı bilmek veter ülusal eğıtım bır ulusun gelecek kuşaklannı yetıştırmeyı amaçlar öfretmen, bu amacm, baska bır deyımle, ılen düşuncenın dava adamıdır Öğretmenın düşüncesı de, sozü de, eylemı de hep ilenye, geleceğe yönelıktır Sozün ozü, ögretmen gunun adamı değıldır Oğretmen ılerıcıdır Bu nedenden uygar uluslarda sayılan, sevılen öğretmen, düşuncede gen kalmış uluslarda gerılennî ürkütmekte. gencılenn, tutuculann, çıkarcıların saldırılarına hedef olmaktadır Değışmeyen bır çerçektır bu, evrensel oğ retmen gerçeğı! Bızde de boyledır öğretmen okullarınm 1848 yılında kurulmus olrrasına kar<un oğretmenlığın parlaması ışıması aydınlanması ve sevılen bır meslek durumuna gelmesı, Türk 5ğertmeninm toplum ıçınde gereken yerını alması, sevılen kışı olması Atatürk donemıne raslar Ataturk yarattığı ulusun, amaçladığı çağda; uvgarlık sevıjesıne varması, ıçm Turk oğretmenını gorevlend'rmış tır «Yenı nesıl sızın eserınız ola caktır» derken, bu gorevını yapabılmesi ıçm de oğretmeni onurlandırmıştır Ancak uzun sürmemış bu avdınlık durum Atatürk'ün ölumünden sonra vıldızı sbnmüş Türk öğretmenınm Bugun Türk bgretmenı ezılmekte, horlanmakta karalanmaktadır Çılelıd r Yalnızdır Uyuyanlari uvarmak ve hak bıldıÇı yolda valniz da olsa yurumek suçundan sovulmekte, dovulmekte sürulmektedır Osmanlı çamuruyla yuğrulan toprak açalan. para babalan, dın tekelcılen ve bunlann ışbırlıkçısı polıtıkacılann kol gezdı&ı Turkıyede Atatürkçü. ılerıci oğretmenın tedırgın olması olağandır Bu guçler etkısız bırakılmadıkça, çıkarlan gereğı ogretmenın karsısına duracaklardir. Çıkarları halkın cahıllıgınde, yokluğunda, tutuculuğunda olan bu guçler, egemen guçlerdır Devrım tekennınm dnüne taş kovabılmPk ıçm bis koymadıklan yol voktur öğretmene saldıracakları açıktır Çunkü. «dunya vuruyus halınde ıken oSretmenler hareketsız duramazlar » Durmuyorlar Dün olduğu gıbı bugün de Türk oğretmeni gorevı başmda Uvgarlık savaşmda en ön saftadir Türk oğretmeni ılerıcıdır Halkçıdır Devnmcıdir Haksızlığa karşı hakkı, doğmalara karsı musnet bılımi savunmaktadır Ortaçağ karanhğına eomulü, so murulen, horlanan ınsanları uyar maktadır Yurdun kus uçmaz, vol gecmez koşelerme rf^k ^ılımın ısıgını taşımaktadır öğüdü A*af turk' pn almıstır Onun yolunda dır Oğretmeni yolundan saDhra cağını ur^anlar her dem vanılrcışlardır Daha rta vanıîaraklar Snley KARVT4Ş öğretmen KONYA Seçlmlere Uç ay kala, yanl Temmuz ortasında kabınedeki üç bakan degişecek mi' Nedenı, seçım \asasının buyrugu . Seçım sırasında iktldarda bulunan kabınenın uç bakara ba« ğımsız kışıler olacak Içışlerı Adalet ve USa^ti'ma Bpkanlan. Talu kabmesının bu bakanlıklarında AP'lı ae CGP'll de olmavan kımseler yer aln.ış Demek Temmuz "rtalannda bir değışıklık yapılması ıstenmiyor, bu kapı ıjiTrdıden kapatılmış Sayın Talu, îçışlenne sayın Öztekın'ı, Ulaştırma'ya sayın Özbek'i, Adalete sayın Mumcuoğlu'nu atayaıak bu is» tamamlamış Ya da tamamlamış saymaktadır Evet, gorunurde oyle Hıçbır partıye kayıtlı olmayun ü<; parlamento üyesi bu uç bakanlıgın başınd» bugılc. Seçım kampanyası sırasında da bu uç önerr.lı bakanlık o'gutu bu «bagımsu» bakanların yonetımınde bulunacak Üc ay sonra defıştırmek zorunda kaJacagı bakanlar atayacsğı yerdo bugunden tedbirlı davr&nmak daha iyidır dıye duşunmus olmalı sayın Basbakan. Ama ne demektır bağımsız, tarafsız olmak? Ralun sayıa Demır de kabme>e bağımsız üje olaıak gırdı Bakan koltrğuna daha oturmadan CGP>e u>e olme'dı İŞ*Ü APVe geçan «bağımsız» Kodamanoglu' Bugtın parlamentc da geıçpkten bağımsız gerçekteT tarafsız kaç uye vardır" Üzerlnde durulmaya değer bır konudur bu Hem kışı nasıl vansız olabılır bunca önemlı vurt sorunu karşısında' Bana ne, ben kevfune bakarım. hiçbır düşünceden yana olmam dıyebılır mı parlam»ntoya seçılmış bır taşı' Bır gdrüs, bır düşunuş ılen suren her po. lıtıka adamı bır yanı tutmuş sayılır O zaman da tarafsızîık. tan bagımsızlıktan çıkar, hıç değılse bır sure içln Gelelım bu uç >en' bakana Seçıme katılacak partıler karşısmda gerçek anlamıyle tarafsız mıdırlar'' Mücadder öztekın dure dek CHP uyesıydı, lnonü"yİB bırlıkte koptu partısınden. CGP'ye katılmadı, AP'ye, DP've de gjrmedi Ama şımdılık Uç ay seçım bakanlığı yaptıktan sorra politika hayatından ayrılmaya kararlı mı' Içinde bulunduju, sonra Koptugu CHP'ye karçı belırlı bır antlpatisi yok mt.' Ya da kendısıne yakın bulduğu kışılerin ıçınde ver aldıgı, desteluediRi CGP'ye karşı bır yakınılk duymaz mı 7 örneğn tsmet Paşa seçım oncesı tutup herhangi bır partiyı ovse, a»ırhjını o partıden yana koysa bay öztekın'ın taraisızlıgı. btgımsızhği azt. cık degışmez mı, bozulmaz mı' Sayın Mumcuoğlu eskı bır savcıydı. DP çagında adı çok geçtı. O gunlerde CHP'lıler ondan çok yanıp yıkınırlardı. Sonra ne oldu ne blttı, CHP'ye üye oldu, aynldı Şımdi gerçekten tarafsız mıdır' Nerden belUdır tarafsızlığı, bağımsızlığı' Hangi davranışından, tutumundan, sozunden? Meclıs defterınde bağımstz olarak Nazılması mıdır tek kanıt? Ya Bay Özbek' Ya Bav özbek' tstedıği kadar Kontenjan Senatdrü olsun, ıstedığı kadar bağımsızlık savını iierı sürsun .. Kımse onu \ansız bır kışi sayamaz Şu bır yıllık Eğıtitn Bakanlığı ortada1 Atatürk devrımcisı bgretmenlerı kıvım makınelerıne en çok atan oydu Daha oncekl kıvıcı bakanlann tümünu golgede bıraktı Üç Bakandan en yanlısı, hem de apaçık • an tutanı Bay Özbek tır Şu partının bu partiBin adamı değıl s belkı şımdıhk. Ama seçimlerden hemen sonra, ya da kontenjan üyelığınin bıtimlne az kala ya AP'ye CGP'ye, daha doğrusu hangısı o gunlerde sağlam bır kapı ise oraya koşmavacak mı? Boyle bır şey j apmayacağını bnceden söyleyebıhr mı? S12 sbyleyebılir mısınız' Demek Talu Kabınesinin üç bağımsız, tarafsız Bakanı, özellikle Bay Özbek bu mtelıklere hıç uymamaktadarlar Ama zekıce bır du=unuşle şımdıden kabıneye bağımsız olarak sokulmuslardır, seçımlerden dnce değıştırilmesi, tarafsızlaştınlması gereken koltuklara oturtulmuslardır Bu tehlıkelı ve yanlış bır davranıştır Bağımsız derken, gerçek bağımsızı bulmalıydık. Hıç değılse bu gorevde kalacağı sürece kendı ozcl duygulannı, sempatılennı antıpatılerinl saklayabılecek, eylemıne kanştırmayacak olgunluga ulasmıs kimselerı Busunku parlamentoda bu rıtehklerı taşnan kışıler vardır elbet önumüzdekı beş a!tı yıl ıçınde hıç bır sıyasl partıye katılnıayacaklanna soz verecek uç kısı çıkmaz mıydı' Evet, şımdı bu uç «bağımsız» bakanın yapması geresen tlr şey var Bağımsızlıklannı, tarafsızlıklannı gerçekten lspat etmek, kamuojunu buna ınandırmak ıstıyorlarsa önumüzdeki •vıllarda herhangi bır partıye gırmeyeceklerini açıklamalan . Bu sozü vermeleri Yoksa kimse lnanmavacak onların bagımsızlıklanna Üç ay bağımsız Bakanlık vap bağımsız kalmak zorunlugunda olduğun gorev sona ermce, hemen atla bır partiye, parlamento sandalyesını bu kez de oradan sağla . Çok gordük bunu, once bağımsız olup sonra bır partıye üye olanlar, bır değü be? değıl' . KÖYLERE BİLİM IŞIĞI TAŞIYAN ÖĞRETMENLER YOLUNDAN SAPTIRILAMAZ KÖY ENSTÎTÜLERÎNE KIYILDI KURAKLIĞI ÖNLEMENİN ÇARELERİ VARDIR. ha. 7 Nısan 1973 günlü Cumhurıyet Gazetesınde çıkan şu haberler savımızı kanıtlamaktadır. MALATYA Malatya'daki okur • yazar oranım yükseltmek içın bır kampanya açılmıştır S1NAVLA MEMLR ALINACAKTIR Şubemız ve dğer tstanbul Şubelenmizm öıtivacı !ç!n aşağıda be'ırtılen şartları haız kışıler arasından Sınavla Memur alınacaktır AIUN'AN ŞARTLAR: a) Tıcaret Lısesi veya Lıse mezunu olmak Cdengl okullar kabul edümez), b) 18 yaşını bıtırmış, 30 vaşmı geçmemış olmak, c) Erkek muracaatçılar ıçın, askerlığıni yapmış olmak Memurluk sınavı 20 Mayıs 1973 Pazar günü saat 9 00 da Şubemızde yapılacaktır Smav ıçın muracaat edeceklerıc 17 Mavıs 1973 Perşembe gıinu çalışma saatı sonuna kadar, dıp'oma ve\a mezunıyet belgesı, nufus huvıvet cuzdanı ve fotoğraflı bır dilekçe ile Subemız PERSONEL servısıne şahsen başvurarak smav girij belgelerını almalan gerekır O günlere değın köylünün kendılenne ırgat olacağını sar.ılar, etkınlıklerden kuşkulandılar. Dürbünle gbrdüklerı kbylerden yana oldular (') Köycü kesıldıler (!t Yalanı, yaygarayı sıralayarak etkınhği engellemıye koyulYetkılı kışılerin sık sık radvoKÜTAHYA Kütahya çevre dular Çagdas eğitim gereğı. kızlarda eğıtıcı konuşma \apmalan sınde okuma • yazma oranım art erkek kanşımı öğrenımı dülerıne gerekır Bu eğitim konusunda, tırmak amacı ıle Vali Muavını doladılar «Kızlarınız okumuyor, Kâmıl Cejlan tarafmdan okuma dol döküyora valanını başan ıle dm adamlanmızm etkıleri buyük • yazma seferberhgı ılân edılmıs yaydılar KöylUce ook değer ve olacıktır Once dın adamlarımızı bu konuda bıllnçlendımnek, tır rılen «ıff^t namus» kavramım sonra seferber etmek gerekır. kurcaladılar. Amaçlan enstıtüÇARDAK Okuma • yazma Ozellıkle, Ortaanadolu ıkhm lerden soğutmaktı, onu da basaroranının 50. yıldbnuraüne kadar dılar Basarıları bununla da kol \c toprağmda çabuk yetişeblleBrttırılması bngorülmüştür cck orman ağaçlarmın tesbitı madı Yücel'ı Mıllî Eğitim BaBu haberler Uzerıne eklenti kanuğindan, Tonguç'u tlkbğregerek Her koy smın ıçınde yapma gereğmi duymuyonız An tım Genel Mudurlüfunden uzakekım dışı kalan yerler orman cak nıtel gı bemmsenmez, oznel laşUrdılar. Gunümuzun bolaesı olarak «yrümalı. kolav deyımi dır, denihrse, kamusalı var on ile «kıyımna uğrattılar Kdy Ens >etışecek ağaçlar dıkılmelldır lan sunarız 222 Sayılı llkSgre tıtüsu çıkışlılan hor gorulen kım Buralarda orman ortusu oluştım • Eğîlım Yasası'na gore, 6 seler durumuna getırdıler. Boj tuktan sonra. daha kıymeÜi 14 yaş kümelen zorunlu okuma apaçlar \etıştırılmelıdır Bu ıste lece, Koy Enstıtuleruu çalışamaz çağıdir » ' BKŞ. rVLUIC KAL ettıler koylunün yardımı sağlanabılır. dedıkodularla kapanKINMA PLANI'nda ıse sınir daBu çok hayati konuda Ordumuzmasmı s gladılar Çıkarını bılenraiulmış, 7 12 jaş kumelerı zo lerm bu sonuca ulasmasında, n« un da vardımcı olabileceğı kanırunlu ögrenım kapsamına alm yazik kı, çıkarını bılrruyen, uyansındaMm mıştır. Plana gore 1972 73 oğ mamıj koylürnuzun büyük y»rdıAğaçlandırma işlerinde, hafıf retim jilında 700 bın, yasava gdre mı oldu. Ne acı kı o zaman tahsuçlu mahkumlardan da fayda ıse, 2 mılyon 227 buı çocuk okul rıklerle çocuklarını bu okullar sağlanabılır Bu ışlerde başarıyla dısındaciır. Bın düsünduren sa dan kaçıranlar şımdı dıs ülkelere çahşanlann mahkumıyetlennden ^Inın azlığı çokluğu değıl, var ışçı dıve, o ınsanlan yollayabılbelU oranda ındırım yapılabllır. lığıdır Planda bır aksama olmazmek ıçm kapı aşındırıjorlar OnDevlet ormanlan, orman içi sa, 712 yaş çocuklan 2 000 yı lan kandıranlarınsa utanacağı koylenmızin doğal sınırlariyle lına okuma jazmayı oğrenmış yok' parsellenmış durumdadır Bu sıolarak gıreceklermış Yasal sayınırlar. Devletçe kesm olarak tes MusUfa ONUt nın ne olacağı hıç bellı değıl pıt edılmeli, bu sınırlar içındekı öğretmen ADANA Bu sorun elbettekı geçmışın güormanlar, Koy ve De\letın ortak n'urruze uzantısıdır Ancak Cunmalı olarak tescıl edılmelıdır hurıyetın ük vıllarında ele alm Kuraklık Orman içındekı vatandaşlar, bu >1 mış, turlu denerr" "re gırıüniş. tescılden sonra orman urunlenen sonunda KÖY ENSTITÜLERI ne Devlet'le ortak olmalıdır Bu Önlenebilir gerçeğı benımsenmiş, 17 Nısan hâlde \atandas, ormanı kendi 1940'ta çıkanlan 3803 sayılı jaYTJRDÜMUZDA KTJRAKLI malı olarak koruyacak, venmm sa ıle bu kanaldan çozümune geen fazlastnı almağa çalısacaktır ĞIN ASIL NEDENI BIZLEçılmıştı RtZ; BtZ ÎNSANLARIN TU2 öld zamanda arazinin raKurulu»u ıle bırlıkte kamuoyuTÜMU' lanması: Bolge özellıklerine gö. nu etkıleyen KÖY ENSTITULEre, metre kareve bell) miktarda Ülkemız, sık sık kuraklıktan Rl kımılennce yamız oSretmen su düsmesi beklenır Bunu yalBu gıdışle, nız vaei":tan beklemek gerek«!zvetıştıren kurumlar olarak bi zarar gormektedir hnmektedır «Hasan Âh'nın Mek onümüzdekı yıllarda kuraklığın dır Ürun alındıktan sonra kıs tebı» dıyenler de var Kuruluşudaha da srtacağı, onemli sorunda olsa, meveut kanal »e kananu ?T*la\an 3803 sayılı yasada lar getıreceğı muhakkaktır Bu letlerle ekılır arazıyı devamlı ıse «Koye \arayışh meslek er konuda Cumhurıyet te sık sık svlamak, suva dovurmak mümbabı \etıştıren kurumlar» dıye, yazılar okuduk kündur. Bu hâlde iuvun bosa tanımlanmaktadır tşleyışı tanıKuraklık nedenlerınden birı Me akma«t, ısrafı onler ölu îamanmı doğrultustmda olmusrur Böyda suya dovan toprak, yazın va l f » kımılennın eksık, kımıle1! teorolojık koşullar ıse de yurdu hıç veva çoV az su istevecektir muz .a kuraklığın asıl nedenı mnın de yanlış bıldığı tüm çıplakBu tür sulamanın dozu hölse sanlar, j.anı "ıızleriz Probleml bu lığı ıle ortadadır ve araz! özeüıkîeH g5z önünde açıdan alıp çozum yolunu duşuntuhılaralc saptanabflir 1940'larJa okuma • yazmavı bıl melıvız mesı gereklı olan 6 yasın ustunYazın kuruvan dereoelere sık Orman sorunu: Ormanın bızler dekı 14 mıHon 574 bın nufusun sık bentler yapıp kışın doldur^ ıçm çeşıtlı ve cok onemli varar0 o77 58ı daha açık devışle, U mak. vazın kullanmaV kuçümlan olduğu herkesçe bılmen bır mılyon 306 bın kışısi okur va gerçektır. En onerall faydası bır senmıvecek faydalar sağlavabizar değıldı Okur vazar olmala su re<"ulâtorü olmasıdır Ornr>n Iır Bu bertler De\letin kücük n ıçm oğretmen gerekıvordu Bu bır h mmetiyle ha!k tarafından topraçı suvu kolav emer ve sünedenle ogretmene ağırlık verıl relı kivraklar olu^turur Orman, vaoılabilır dı en çok oçrermen \ptı«:tırildi ü^ermdekı atmosfer parçasmı Ekıhr arazj sulamai dısında, Kov Enstıtülerınde ÖSretmen, kolayca doymuş hale getınr, vakucuk akar sularımızın kanalebe sağlık memuru elı ıle, eleie ğışı saglar larla, borularla yaz kıs bo? aravermelerı ıle dunvavı san öküzı\e verilmesi çok büyük fayzun bovnuzundan kurtarma, musOrta Anadoluda orman dıye dalar saâlar kava bağlanan umutlara son ver bırşey bırakmamışiz Dığer bolme yoluna gıdıldı 1944 vılmda selenmızde buyuk olçude tuketDevamlı <u emen kır toprakr 19 Enstıtuden koylere dagılan oğ tık tuketmeğe devam ed yoruz lanmızda yeni kaynaklar o!uretmenler okur vazarlıSı bır Ormandan yoksun bolgelerde top sacak tooraV bol bitH SrtusO denbıre etkıledı Oranı bır vıl rak erozyondan vok denecek dukazanacak veraltı sulan besleıçmdr '»70'e dusürdu Bu dusüs ruma gelmıstir Yağış olsa bıle necektir BIT tür sulama İle tophızı Kdv Enstıtuleri kaldığı su yalama olmuş toprak suyu yutrağa kazandırılan nem ve bıtki rece surmuştur maz Bu tür arazıde vağıs, an5rtu>Ki trokı orman atmosferincak sele ve yenı erozyona sebet) de oHuân gıbı vagısı kolayîaşBunlarla da yetımlmedi Koy olur tıracaktır lüye daha vararh olma çabalanna gırıldı Yetıştırılen örnek fıYeralb snlan sorunu: Yeraltı Mehmet ALT1OK delerle *ohumlar sunuldu, ekono sulanmızı da 'uketmek uzereyız Öğretmen Yeşüyurt (tST) mık gucucun artmasına çalışıl Yeraltı su rezervlerl, çok uzun dı Çagdas e&ıt'mın vaparak • va sürede oluşmuşlar ve sınırlıdırşavarak oğretım ı'kesı uyannca lar Devamlı kullanıldıklanndan o<Teı c ler elınde olusuvordu bü ve v g ı ş azhğından tükenme hıztun bunlar. Oluşturanlann tülan artmaktadır Bu tukenıs, bümu koy çocuklanvdı vük şehirlenmızın yakınlannda kendısını şımdıden hıssettırmektedır. Ben bu somnlann aşağıdakı şekı 1lerde çofümleneceğım bnenjor tartışmak ısüvorum. 1 Boş ve kıraç arazinin afaflandunlniMi: Bu konu, ooümuzdekl be« yıllık planda ela almmıştır Bununla beraber, kuraklıkta en onemli etken olması bakımmdan deginmeden t«Ç«mıyorum. Orman tahnbtnde, ceza verme eğitim gerekır Orman cezaları, daha zıyade tabrık unsurudur Bununla kanunsuzluğTi da savunmuyorum Ormanın onemını halk» benımsetemedık. Okuyucu Mektupları Kaytazdere'ye ışık verin.. Izmıt'ın Karamürsel üçesınln Kaytazdere koyunün beklemesten bıkmamış, talıhsız halkı\ız Gelm beyler, bır gec« şöyls bir çevrenıze bakın Her taraf ışıklar içındedır bu sanayi beldesmde Sonük ısıklann kümelendığı Kavtazdere dır. Cunkü; bızler eaz lâmbası yakmak mecbunyetınde bırakıldık yülardır. Binbır güçlükle topladıjımız ^ elektnk parasmı yatıralı tam 1 üç yıl oldu Her vıl tat? bır Cay Kurumu >el gibi gelir «Elektr'k ^elı vor» haben Pakat o yel kı, Genei kasırsa olur bır haf'a geçMüdürlüğüne meden. Seçımler de vatcıas'jor su yılda. Belki direklan dıkseSayın Mudüı bey ler bıle seçım geçınce dırekleRadyoda ıian edıldiği veonn bır dort >ıl daha rağmur, hıie günde bır dbn'trr> çay larguneş viyeceği muhakk<ik TeK lasuıdan 25 kılo çay toplanmaumudumuz* vazdığımız bu aı sı İçın ılânı dınledık. lekçenın ılgılılerce berumseneMavıs ayında ılk geleo mah rek bır çıkar yol bulunacağı sul asgarî 400 fcılo çay »ertr. dar Hesap ettık tam 16 gun toplanabılır Kalbukı bu çaylarm Sayeılarjnızla bır haitada toplanmasj lâzımKavtazdere koyii adına dır Bır hafta ıçınde toplanRuhı Çmar mazsa yaprağa doner Yânı, Personel Kanunu ve öğretmenlerle ilgili bir baska esitsizlik örneği Halen yururlukte bulunan Personel Kanununa göre, ilkokuJ mezunlan 16 dereceden işe başlatılıp ber 5 yılda bır; ortaokuJ ve llse mezunlan ıse sırasıyle 14 ve 13 derecelerden başlatılıp her 4 yılda bir terfı ettınlmektedlrler Şi'ndı, aynı yaşta tkı Turk vatandaşı düşününüz; bınsı, aptallığından veya ıstemedığmden değıl de sırt devletin eşıt okuma olanağı verememesi yu zünden okuyamamış, ancak ılk okulu bitirebilmis Diğerl tse devletin okullannda okuna olanağı bulup üruversıteyl bıtırmış. Bu iki yurttaş bır devlet daıresır.de aynı gun ise başlasalar, devletin oktıma olansgi veremedigı taklr ıİKOkul mezunu 25 sene snrunda devîetm bedava otrullaruıda okuyup ü mversıte bıtlrmış mutlu Idşinln tşe ba<;latıldığı 10. dereceve terfi edebılecektir Şn adalet' «izlığe öatan. Madem fci devlet ner yurttasa eşit okuma olanağı veremıvor nıc oiiiazsa memurlan arasınrtak' ou çok açıfc farkli ücret uvgıııamasını dıi^eltmelı ki bır nph7P ^!>!ıın sosyal dev let görpvını TSP« n yan mahsul toplanabılır Bu durumlar gozdnune alınarak çav mübavaa ışıne bır çozum yo!u bulunmasını saygılarımla nca edenm Sanıyen ıkı buçuk yanrak uzerıne durulmaktadır Sayın Madur bev Do»u Karadenız'm ıklımı baska ıklımlere benzemez, meselâ Turkıye'nin en zengın ormanı Bolu'dadir, fakat Çamlıhemsın ve Artvm orman larımn agacı gıbı fcaba değıl 20 merre küpun Uzennde bulunan aöaçlar vardır Bunun ıçın taze vaprak evsafa uvgun almması ıçm gereklı işlenvn yapılmasma musaadelerinrzı arz ederun <)S>MN NAÎBOGLD Pazar Noçadıha Mahallesınden VEFATLAR tÇİN T.C. ZİRAAT BANKASI BEYAZIT ŞUBESİ (Basuı: 28412891) ACI KAYBIMIZ Merhum Nurettm Artam'ın kardeş) N'm^ ^rt9m*m pşl, Evren Artam'm babası, Yücel Artam'ın ksnnpeden Alp Artam'm dedesı, Tongur ve Gorgün aılelennin eosteen lyı insan E C Z A C1 ÇANAKKALE İL DAİMİ KOMİSYONU BAŞKANLIĞINDAN Çanakkalenın Kemalpaşa mahallesl Matbaa Sokaktaki tl Basımevi blnası, maklna ve alatı sabiteleriyle 3 Mayıs 1973 Perşembe günü saat 15 00'de Komlsyon huzurunda 2490 sayılı kanunun 31. maddesi uvannca kiraya venlecektlr. Yıllık muhammen kıra bedelı virmi dortbin Ur» olup geçicl teminatı bin »ekizyü» TLdır. Teklıf mektuplarının ihale saatinden bir saat evvel Komısyona verilmesi laamdır Şartnamesl mesat saatlennde Komısjon kalemınde gorülebılir. (Basm: 138062890) İleri Bir Kurum Yok Edildi KÖY ENSTİTÜLERİNÎN KAPATILMASI AĞALARIN, SöMURÜCÜLERİN BAŞARISIDIR., Çağdaş toplumlar bıreylenm sekız yıllık eğitımden geçınneyi başarmışlardır. Bız ıse okuma • yazma öğretmeye çabalıyoruz da fCırm«tII hocalar ve tfuahanlardan mutesekkll cenaze meraslm eklbimlz blr telefonla emrlnizdedlr. Gazete llânı ve umum muamelSt Için ayrı Ocret aimmaz. Cenaze lslemleHnl tgletmemtz denıhte eder. Acı lünlerlnlz) caylasırız. Pasahamam Sokaöı icin Belediye'nin • acıklaması Gazetenızin 4 3 1973 tarihll nushasında vayımlanan cBelednemiz sokaklan da nnıflandırmaya başladı» başlıkh 1 va7i 'lcılıler tarafından tncelenmıştır «Pasahamamı sokagınm yol ve kanal proıe«;i halen hazırlanmsktsrtır Ta<;dik etfıldıkten Bonra yolun itHrHit we yoj kaplanması yapılacaktır > Bıl!nlenni7i ve gazetenizde yavımlannaMna mjı=aadelerinızi nra edprim Raut OKAY Ra«ın Ynvın vp rnrizm M ıi H ü ru CEMALETTİN ARTAM Hakkın rahmetıne kavuşmuştur l'i N sac 1"*73 Çarşamba günü ıkındı namazını müteakıp Pasabaijçe Canıijıden alısarak toprağa venlecektır Tann rahmet eylesm. A TEL: NOT 4720 06 İslâm Cenaze İşleri Btîtfin muameleler lsletmeye att obnak Uzer* yurt Içl. Turt dısı vurt dısından vurda cenaza nakll yapılır Gflnün heı taattnde emrtntzdedlr. (Çıçek Rek. 582/2887) IL es ! Rafft IX AK BeırUan I» Gravpnhatp Hnlland» tCumaunyet: 2895)