Katalog

CUMHURÎYET 8 Mart 1973 Dünyada Bugün Dış haberler Nimeyri, Filistin gerillalarını kınadı • Sudan Devlet Başkanının konuşması Arap dünyasında bomba gibi patladı KAHÎRE Sudan Devlet Baskanı General Cafer El Nimeyri, geçen perşembe günü Hartum'daki Suudl Arabistan Büyükelçiliğinde geçen olaylar nedeniyle Libya'yı suçlamış ve böylece bu kanlı olayı Arapıararası alana kaydırmıştır. Gerçi, Nimeyri. Libya adını vermemiştir fakat Fılistin korr.andolarının bir Libya uçağı ile gelmıs olmalan uzerinde ı s rarla durmuştur. ö t e yandan, fudan basını da, bundan Uç gün önce, harekâtın beyni olan El Fetih Hartum Bürosu Şefi Fawaz Yasin'üı Trablusgarp'a sığındığını açıklamıştır. Nimeyri ise Fawaz Yasin'ln gerl verllmesini istemiştir. Salı gecesi Omdurman radyosundan Sudan halkına hitap eden Nimeyrı, ikisl Amerikalı ve biri de Belçikalı olan üç diplomatın, Suudî Arabistan Büyükelçiliginde katledilmelerinin, bütün Arap dünyasınca takbih e dilecek bir cinayet olduğunu söylemiştir. Nimeyri, bununla beraber fedailere verilecek ceza konusunda kesin bir tutum takınmaktan kaçınmıştır. Nimeyri, tsrailin bir Libya yol cu uçağını düşürmesine misineme yapmak isteyenlerin, kardeş bir Arap ülkesinin topraklarmı seçmekle ayrı bir hata işlediklerinl belirterek şöyle demiştir. «Saldınya, saldınnın düzenlendiği topraklarda cevap verilmelidir. Ve bu cevap da, elinde silâhı olmayan bir diplomata karşı verilmemelidir.» Ekonomik açıdan zor durumda bulunan Sudan, az gelişmişhkten kurtulmak için Batı ile Suudi Arabistan gibi zengin Arap ülkelerine güvenmektedir. Fğer iki Amerikalı ve bir Belçikalı diplomatm ölümüyle biten Suudi Arabistan Büyükelçüiğindeki katliam suçlulan hüküro gtymezlerse bu yardımın leceği bellidir. Allende gibi bir örnek.. ili Temsilcüer Meclisi ve Senatosu için yapılan kısmî seçimlerin sonucı* belli oldu. Allende'yi Başkanlığa getiren Sol Cephe genel oyun yüzde 45'ini, muhalefet ise yüzde 55'ini almışür. Bu sonuç. 1970'den bcri Şili'yi yoneten Allende için bir zafer sayılabilir. Gerek seçim programı, gerekse kendisini destekleyen partilerin ilkeleri, Allende'nin 1970'deki seçim başansını bir devrim şeklinde göstermişti. Bütün dünya kamuoyu. sandıktan çıkan bu öevrime eğilmişti.' Allende'nin üçüncfi yılma giren lktidarı boyunca âldığı radikal ted birlere karşı koyamıyan muhalefet, Pazar günkü seçimler sonunda Parlamentoda üçte iki çoğunluğu ele geçirmeyi tasarlıyordu. Bu suretle Allende için önerge verebilecekler ve arkasından kendisini oylan ile devireceklerdi. Dünyaya Çili hakkında yayılan son iki yılhk haberleri lzleyenler, Sili'deki muhalefetin bu sonucu almasını beklemek durumundaydı. Çünkü Şili'nin genel görünümü, bu haberlerde çok karanlık çizilmişti. Allende yabancı maden şirkctlerini millileştirdiği için ülke ekonomisî altüst olmuştu. Enflasyon rekor dereceye çıkmış, en hayati gıda maddeleri bile vesikaya bağlanrrfıştı. Üniversite öğrencilerinden ev kadmlarına uzanan çeeitlilik ve genişljkteH bir kifle, Allende aleyhtan gösterüere katılmaktaydı. Aşm sol kanat da AIlende'yi beğenmiyor, uygulamasını yavas buluyordu. kesi Bomba gibi patladı Cafer El Nımeyri'nin, Batılı üç diplomatın Kara Eylül tedhiş örgUtü komandolannca öldürülmesinden El Fetih grubunu s o rumlu tutması Arap dünyasında bir bomba gibi patlarmştır. Mısır, Nimeyrı'nin bir haylı sert ifadeler taşryan konuşmasını yorumlamaksızm aynen yayımlarken, El Fetih grubunuı: bir sözcüsü, Nimeyri'nin Kilistin Kurtuluş örgütlerine c e p he almakta büyük bir hata işlediğini ileri sürmüştür. Saygon, 6300 tutsağı serbest bırakmayı kabul etti SAYGON Güney Vietnam dün 6.300 komünist asker savaş tutsağını serbest bırakmayı kabul etmiş, böylece savaş tutsaklan mübadelesi programının tamaffluıı tehdit eden sekiz günlük çıkmaz son bulmuştur. Anlaşmazlık devam edecek oolursa Amerika'h savaş tutsaklarmın iadesi de tehlikeye girebileceğinden Güney Vietnam hükümetini komünistlerin isteklerini kabule Amerika'nın ikna ettiği yolunda bazı belirtiler görülmüştür. Saygon hükümeti, daha önce sadece 3.000 komünist tutsagı serbest bırakabilecegini söylemiş, Kuzey Vietnam ve Vietkong heyetleri de Güney Vietnam elindeki savaş tutsaklannm dörtte birini ki bu sayı 6.300'U bulmaktadır serbest bırakmayı kabul edinceye kadar, dörtlü askerl komisvon ve savaş tutsaklannın mübadelesi alt komisyonu toplantılannı boykot edeceklerini bıldirmişlerdi. (a.a.) Dış basından Sol kazanırsa ne olur? ransız seçimlerinin birinci turu tamamlanmış bulunuye Şimdı herkes. sonucu asıl tayin edecek olan ikinci tuı bekîemekte, sol koalisyonun bu ikinci turdan kesin ' farklı bir zaferle çıkması halinde, ülkenin ne gibi defişiklikle: sahne olacağı konusunda spekülasyonlar yapmaktadır. Frans gözlemcilerinin büvük bir kısmına göre. sol koalisyonun zafe halinde de Fransa'da fazla bir şey değişmiyecek ve işçiler e kisi gibi yürümeğe devam edecektir. Fransız gözlemcüerd« gazpteci Olivier Todd bu konuda şunlan sövlemektedir: «E Gaulle'cü bir Başkan ve sosyalistkomünist parlamento çogu.Iuğu yabancılara earip göriinebilir. Buna karsıhk Fransa içi bu durum fazla önemli olmayacaktır. Sol koalisyonun zafe halinde borsada hafif dalgalanmalar olacaktır. uB konuda b panik beklemek versizdir. Fran^a'nın mali bir sarsmtıva sahr olacağını söylemekte mümkün degildir. Zaten milyarlarca Fran degerinde servet yurt dışına kaçınlmiştır. Ancak Fransa'nı gerçek <;ervetini vurt dısma kaçırmağa imkân voktur. Bir R < nault otomobil fabrikası, bir Dassault uçak fabrikası burad durmaktadır. Bnnlar dısan götürülemedikçe, Fransa'nm gerçe serveti de içeride dunıyor demektır. Fransa gibi ileri düzevd sanayilesmiş bir ülkeyi, vurt dışına para kaçırarak batırmal iflâsa süriiklemek mümkün değildir. ünutmaym ki, Fransa bi Şili'den çok farklı bir ülkedir.» F $ Makarios, Sinod önünde ifade vermeyi reddetti LEFKOŞE Kıbns Rum Yönetimi lideri Başpiskopos Makarios «Dünyevi iktidarını devam ettirmek suretiyle kilise mzamını ihlâl etme. suçundan Sinod önünde ifade vermeyi ve «yargılanmayı» reddetmıstir. Makarios, bağımsız Kıbrıs Pum Ortodoks Smodunun çağnsına verdiği cevapta «Sinod'un Uç piskopos taraıından toplanmasmı, gayri nizami ve gayri meşru saymakta ve dolayısiyle Smod'un alacağı kararların hükümsüz ve geçersiz olacağuu> belirtmektedir. Hatırlanacagı gibi, Kityum, Baf ve Girne piskoposlanndan meydana gelen Sinod, Makaricstan, Devlet Başkanlığından çe kılmesini istemiştir. Makarios, Sinod'un isteğıni reddetmiş, bu konuda Sinod önünde ifade vermeye de yanaşmamıştı. Sinod, bir süre önce Makariosu 7 Mart günü (dün) yaptığı toplantıda ifade vermeye çağırmıştı. Öte yandan Grivas taraflın hareketin resmi organı gündelik «Ethniki» gazetesi. dün çıkan ilk ] sayısmda, hedefinin, Enosis'in | gerçekleşmesi olacağını belirtmektedir. Yeni gazetenin başyazarı, diktatör olmakla suçladığı Başpiskopos Makariosun rejimine çatmakta ve cDevletin şiddeti ancak şiddetle püskürtülebılir» demektedir. (aa) Anayasa buhranı Bu lyimserllk muhafazakârlarca da benlmsenmektedir. Gös lemciler bu arada Fran"=ız Komünist Partisinin durumuna d definmekte. NeoStalinci şeCerin yönetiminde bulunan, faka üyelerinin çogunluğu liberal cörüşlü olan bu partinin. artı! hayatın gerçeklerini kabul ettigini belirtmektedirler. Fransa'dı esen rahat havanın asıl önemli nedeni de budur. Buna karşılık sol koalisyonun kesin çogunlugu ele eeçit mesi halinde bir Anayasa buhranmın dogacağını bellrten FTan sızlar da vardır. Bunlar Başkan Pompidou'nun fktidan bir sos yalist veva komüniste vermektense parlamentoyu Anavasa'nıı kendine verdiÇi vetkive davanarak feshedeeegim söylemektpdir ler. Başkan Pompidou da aynı şevi sövîemiş ve Anavasa'nu kendine verdiği yetkileri sonuna kadar kullanmaktan kaçınmı yacağını ilân etmiştir. Lady Fleming, ABD'yi Atina'yı desteklemekten vazgeçirmeye çalışıyor WASHINGTON Lady Amalıa Fleming, Amerikan nükümetınin Yunan askerî rejimine karşı tutumunu yenıden gözden geçirmesi ısteğiyle açtığı kanıpanyayı pazartesi ve salı günlerı Kongre salonlanna götürmüştür. Hem Cumhuriyetçı hem de De mokrat Partinm nüruzlu üyelerıyle görüşmeler vapan Penisiiin'in mucidi sir Alexander Fleming'in dul eşi. Nıxon yönetiminin Yunan askerj hükümetini desteklemesmden duvdugu e n dışeyi ifade etmiştir. Lady Fleming'e sürgündeki Yunanlı gazeteci Elias Demetrakopulos eşUk etmektedir. (afp) İtalya'da durum Pransa'daki gelişmeler 8te yandan Îtalya'da da ilgîyle i s lenmekte ve sol koalisyonun seçim zaferinin. bu Akdeniz Ulkesini ne biçimde etkiliyeceği konusunda hesaplar vapılmaktadır. Torino'da vayımlanan ve îtalya'mn en büyük eazetelerinden biri olan «La Stampa'nın» yazarlaruıdan Arrigo Levi Fransız spçimlerl hakkmdaki Eöriis ve tahminlerini sövle sıralamaktadır: «Batı Avrupal' Sosval Demokratlann devlet yönefr mede bir havli tecrübeleri vardır. Komünistler için ise avnı şevi sövlemek rnümkün deŞildir. Komünistler simdiye kadar hiç bir Batı Avnroa ülkpsinin vönetiminde görev almamıslardır. Bazan katıldıklan koalisvonlardan da. daha sonra ortaklan tarafından uzaklashnlmışlardır. «Simdilik biz îtalyanlara, Fransa'daki gelişmeleri izlemekten başkn yaparak sev düsmemektedir. Ancak seçimler sonunda, Fransız sosvalisfleri ile komünistleri Iktidan alıp. oldukca dpvrimci olan nrogramlannı uveulama fırsatı trulacak olurlarsa, bunun Italva'yı da etkiUyeceSinden şüphe edilemez. Nitekim Fransız solu bir koalisvon halinde lşbirligine sitme nlvetinl belll eder Ptmez ttalvan Komünist Partisinin iki numarali lideri olan Giorgio Amendola da blr açıklama yapmış ve îtalya'da da aynı sekilde bir koalisyonun gerçeklesebileceğini ileri sürmüftü. «Amendola'nm önerisinden bir sonuç alınmıs degil kadar. Ancak Fransa'da solun iktidara gelmesi ttalva'da avnı akımı kuvvetlpndirebilir. Bu noktada bir gerçeSe daha deSinmek isterim. ttalvanlar Pransızlan taklit etmekten hoslanırlar. Bu takiitcilikte bazan ileri eittikleri bile olur. Pransa'da 1968 Haziranında Datlak veren ögrenciisci olaylan ttalva'da hftlâ devam etmekte ve hemen her güntilic»g<<nblr yerinde olaylar patlak vermektedir. • • • ' % ..••' • • r.ı;v>»>...... • «ttalya ve Fransa'da koalisvon halinde solculann fktidara gelmesi ise sadece Batı Avrupa*yı defil. bütün dünyayı etkillyecek çapta bir gelişme olacaktır. Diger taraftan komünistler NATO ve Ortakpazar aleyhtan tutumlannı yumuşatacak da olsalar, Moskova ile olan baglannı tamamen kesecek degillerdir.» Avrupa'nm birliğinin yavaşlaması ihtimali vardır. Bu arada Tito da eüç durums düşebilir. Zira. denge unsuru olarak birleşmiş, güçlü bir Avrupa olmadıgı takdirde. Dogu Avrupa'da Stalinci çevreler agırlıklannı daha çok duyurabilirler. Bu görünüm içindeki bir filkenln secmeni, elbette oyunu Allende'ye deçil, muhalefete verecekti. Ya da Sili sivasal«düzenini gazete haberlerindeki protesto gösterilerinden izlevenler için, tabiî sonuç bu olmalıydı. • Ne var ki, sade Şili'nin değil, bü tün ülkejerin •soTunlannı bu yoldan anlamaya , çalışmak" hatalıdır. Bir ülkenin şehirlerinde yaşayan, mağazalannda alışveriş eden kitlelerin tutumları tabiî ki öncmlidir. Et bulamadığı için kasaptan öfke ile fırlayıp Allende'yi protesto eden ev kadınmın görüsü tabiî ki deeerlidir. Fakat ha.vatiannda pek ender et yiyen insanlar o ülkede çoğunluktaysa. bu çoğunluğun çöriişü ülke kaderine yön verir. Eğer 'maden işçileri mülk sahiplerinden fazla ise, onların hayat şartlarını yükfelten siyasî parti daha fazla totulur. Şili eerçeğini varaşt1ranhfrın birkısmı, bu noktada hataya düşmüşlerdi. Allende siyasî hayatını mut lu azınhğa deeU.»yoksul çoğunluğa ad^mıştı. Sade Başkan olarak geçirdiği son iki yılı değil, 1937'de bsşlayan bütün siyasî kariyerinde daima böyle davrandı. • Ve Pazar günü Allende'nin kendileri için çalısüğını brlenler, onun tarafını tutan partilere oy verdiler. Birleşik sol ceohe oylann yüzde 45'ini alınca, dağınık muhalefet, Parlp.mentoda üçte iki çoğunluğu ele geçiremedi. Böylece Allende devrilmevecek. Programını uygulamaya. Şili toplumunu değiştirmeye rievamedeeek. Sili'li Allende, politikanın faziletten uzak bir meslek olduğunu iddia edenlere. en iyi cevap şeklinde rıkarhlabilir. O, 29 yaşındayken 1937'de Sağlık Bakanı olmuş, 1952, 1958 ve 1964 Başkanlık seçimlerinde yenilmesine raemen başladığı yolda devam etmi|tir. Çünkü halk yaranna politikaya inandığı kadar, bu politikayı ancak aynı halkın oylan ile yürüteceğine inanmıştır. Şimdi, bu inancının meyvalannı topluyor.. Her bohor iki bir cemre düser. ABD'de petrol ürünleri fiyatlarına yeniden kontrol uygulanacak WASHİNGTON Nixon yöne timi, tüketicilere yeterli ölçüde ikmal olanağı sağlamak amacı ile Amerika Birleşik Devletlerinde petrol ürünleri fiyatlanna yeniden zorunlu kontrol uygulanma sını kararlaştırmıştır. Nixon yönetimi, geçen Ocak aymda kontrollerin kaldınlmasın dan bu yana ilk kez bir özel sektör alanında ikinci dönem içmde bu sistemi tekrar uygulamaya koymaktadır. Bundan önceki kontroller ise besin ve sağlık alanlannda üçüncü dönemde yürürlükte kalmaktadır. ( a a ) D O* DRO Türkiye'de ikamet eden Suriye Arap Cumhuriyeti Vatandaşlanna: 12.3.1973 şünü tstanbul Suriye Arap Cumhuriyeti Baskonsoloslugunria vapılacak olan Yeni Suriye Arap Cumhuriveti Anayasası ile ilgili plebisit'e istirak etmelert duyurulur. Suriye Arap Cumhuriyeti Basknnsolosluğu tstanbnl (Basuı: 31997/1465) Birindsi hcMQyQ,suyo,toprogo... : Almanlara göre Hamburg'da yayımlanan «Die Zeit» yazarlanndan The Sommer'in Eörüşleri ise şöyle: «Kuvvetll bir sol iktidar Baö Almanya'da endişe ile karşılanmaktadır. Batı Almanyalılan korkutan husus, ülkenin Dogu Almanya ile solculann vftnetimindeki Fransa arasmda sıkışıp kalmasıdır. Buna karsılık liberal Batı Alman çevreleri Fransız deneyini ilgi üe telemekte, sol koalisyonun zaferi halinde, Batı Avrupa'nm ortaya bir «Bevaa komünizmjı çıkaracağını, bunun sosyalizm tarihi yönünden çok ilgi cekici bir denev olacagmı ifade etmektedirler. Ama genellikle Batı Alman yurttaşlan, Pransa'da bü* rslim değişikliği üıtimalinin gerçekleşmesi halinde NAT<ynun, Ortakpazar'ın ve Batı iUifakanın zarar göreceğine inanmaktadırlar.» Afehmet BARLAS Ikindsi •• giyim dünLjomızo.... Newsweek BAŞSAĞLIĞI Florya'yl Güzelleştirme Derneği Yönetim Kurulu Başkanlıgından: Derneğimizin çok değerli denetleme kurulu Uyesi MUZAFFER GİDER'İ beklenmiyen birolay sonucu maalesef kavbetmis bulunuroruz. Cenazesi 8 Mart 1973 (Bugün) Pgrşembe günü Topkapı Kaleiçi Ahmetpasa Camiinde öğle namazı' künv dıktan sonra Merkezefendldeki ebedl Istirahateâhına tevdi edilecektir. Kederll aile efradına. üyelerlmize, ortaklanna ve yakınlanna bassağhğı dllerlz. Tönetim Knrnln Cumhuriyet 1481 HARP MALÛLÜ GAZÎLER, ŞEHtT DUL ve YETÎMLERÎ CEMÎYETÎ Î$TANBUL ŞDBESİ TÖNETtM KÜRULUNDAN Demeğimiz Tstanbul Şubesinin olağan Genel Kurul toplantısı 31 Mart 1973 Cumartesı günü saat 13.00'den itibaren Tophanedeki Yurt Binasında yapllacaktır. Gündem: 1 Yoklama, açılıs. 2 Yönetim. Denetim, Disiplin Kunillarının faaüyet raporlannın okunması. 3 Faaliyet raporlan Uzerinde konuşma. Yönetim Kurulunun ibrası ve tahminı bütçenin oylanması. 4 viT,ptitT) Denetim. Disiplin Kurullan ile merkez delege ve yedeklerinin seçimi. 8 Tüzük tadili, dilek ve tavsiye kararlan.. Cumhuriyet 1480 kumoşlorıylo! Birinci tür cemre, havaya, suya ve toprağa düştü bile. Isıtmak için... Cemrelerin ikinci türü yeni desenlerle bezenmiş, tatlı, serin renklere bürünmüş yozlık Altmyıldız çeşitleripiyosaya sunuldu. Bir giyim şenliği yaratmak için... Kumaş mağazası sahiplerine, modayı izleyen tüccar terzilere saygı ile duyurulur. Albnuıldız VEFAT ve TEŞEKKÜR Kayseri eşrafından merhum Emin Sudî Beyın eşi, Sabahattin Mollaoğlu, Tekin Mollaoğlu. Fatma Yalçm, Şehnaz Tiner'in sevgili ve kıymetli anneleri, Ismail Tiner, Osman Yalçm ve Neşe Mollaoğlu'nun kayınvalideleri, değerli insan FEVZIYE MOUAOGIU H A N IMEFEND İ vefat etmiş ve 4.3J9T3 Pazar günü toprağa verilmiştir. Ailemizin temell çok kıymetli varlığımızın cenaze merasimine iştirak eden, evimize ka» dar taziyet için zahmet buyuran, telefon. telgrâf ve mektupla başsağlığı dileyen akraba, yafcnlarımız ve dostlanmıza ayn ayn teşekküra büyük acımız mani olduğundan gazetenizin tavassutu ile minnet v e teşekkürlerünizin iblâğmı saygüarımızla rica ederiz. AİLESİ (İlâncıhk: 1321) 1474 ^llllllllllllllllllllllIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIllIIIllIllltlIIIIIFIIIIIIIfllllllirillllIllCIIIfllIIIIIIIÜIIIIllltHIIIIIIIIII^f 1 "Türk kumaşını dünyaya tanıtan marka" YARIN ÇEKİLİYOR | | Yaruı Milyoner Oimanız, Bu Gün Alacağınız Bir | | Millî Piyango Biletine Bağlı Olabilir. | | Bir Biletle Şansmıza Yardımcı Olunuz. İ ^lllllinilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllııııııııııııııııııııııııııııııııııııııılllllllllllllllllllllllllllllllllllllllî? Manajans: 0490/1470 ' (Basın: 11901/1464)