Katalog

CUMHURİVE1 5 Ekim 1673 1973 seçimleri eşiğinde leyen önemh meselelerden biri de her gün biraz daha artan pahalılıktır. Pahalüığın gün %eçtikçe artmasının temel sebebi müli tasarrufiarın yatırımlara dönüştürülememesi ve hep tüketim harcamalarına yatınlmasıdır. Devlet gerek yurt dışındaki işçi lerimızin büyük tasarruflannı, gerekse yurt içindeki küçük tasarruf birikimlerini kalkınma ha reketlerine, fabrika kunıluşlarma yöneltecek öncülük görevini yapamamaktadır. Her yıl yabancı ülkelerde çalışan işçilerimizden Türkiye'ye gelen büyük paralar bır yandsn döviz rezervlerimizi, bir yandan da halkımızın satınalma güoünü arttırmaKtadır. Bütün iktisaden az gelişmiş ülkelerde olduğu gibi bizim memleketimizde de halkımızın istihkak mallanna ve eğlenceye para sarfetme msyli yüksektir. Tamamen başı boş ve kontrolsüz bırakılmış olan reklâmların. propagandaların da tesiri altında halkımızın haroama meyli iyice artmakta ve bu artan talebi karşılayacak kuvvetli bir istihsal ekonomisine sahip olamadığımiz ıçın fiyatlar da iyice artmaktadır. (Baştarafı 4. sayfada) ve bunu yenmede kesin olarak kararJıyız. Hayat pahalılığı, suni fıy£t artışları ve haksız kazanç sağlayanlarla etkili bir mücadele için gerekli bütün teıi birler sür'atle alınacaktır. Bu konuda ekonominin gerektirdiği hütün tedbirlere başvurulacaktır. Aslında, pahalıhk eflasyonun veya fukaralığın veya her ikisırıin birlikte tabii bir sonucudur. Bunun çaresi siyasi ve ekonomik istikrar içinde hızlı ve den geli kslkınmadır. Adalet Partisinin hedefi; üretimi artırmak, artan üretimi tüketiciye ucuz ve kolay ulaştırmak. fukaralığa son vermek, enflasyonist gidışi durdurmak, pij'asatfa yokluğu duyulan tüketim mallarını "hal etmek, para, kredi, vergi, ücret ve fiyat politikasını ekoromimizin genel dengesi içinda düzenlemek suretiyle pahalılığı kökünden yok etmektir. CHP: Ecevit III. Beş Yılhk Plân ve Stratejisi sanayileşmeye önem vermekle beraber bizce tarıma bu önemin gerektirdigi ağırlığı getinnemektedlr. Adeta tarıma önem vermekle sanayiye önem vennek çelişiyor gibi bir komplekse kapılınmıştır. Oysa Türkiye'nin yaratacağı kaynaklar geniş ölçüde tanmda oluşacağına göre tarım kesiminin modemleşmesi daha verimli hale gelmesi sağlanmadıkça, saptanan sanayileşme hedeflerine ulaşmak kolay olmayacaktır. Tarım bakımmdan Türkiye giderek dışa bağımlı hale 26 CGP: Feyzioğlu Cumhuriyetçi Güven Partisi'nin ekonomik göriişleri, hem Anayasamızın ruhuna, hem Türkiye'nin gerçeklerine en uygun sıstem olan «karma ekonomi» sistemidir. Iktisadi ve sosyal hayatm, adalete, tam çalışma esasma ve herkes için insanlık haysiyetine yaraşır bir yaşayış seviyesine uy gun tarzda düzenlenebilmesi, an cak bu yoldan mümkün olabilir. Tiirkiye gibi gelişme halinde olan bir ülkede, bu amaca, ancak, iktisadi ve sosyal kalkınmayı gerçekleştirmekte ve bu mak satla, millî tasarrufu arttırmak ve yatınmlar toplum yarannın gerektirdiği önceliklere yöneltmekte, Devletin ödevli olması sa yesinde varılabilir. Partimiz, Devletin, bu ödevini yenne getirebilmek için, kalkınma planlan yapmasını zaruri görür. Devlet tarafından hazırlanıp yürürlüğe konacak olan kalkınma planlarının demokratik olma sı şarttır. Demokratik plancıhk, özel teşebbüsün kalkınmadaki önemli yerini kabul eden ve piya sa mekanizmasından faydalanan bir metoddur. lir. Oyle inanıyoruz ki Türkiye' de pahalılaşmayı, fiyat yükselişlerini bir noktada durdurmak bir sınır içinde tutmak mümkün iken bu yapılmıyor, aksine üstüne bazen körükle gidiliyor. Benzinle yangın söndürülmeye çalışılıyor. Hayat pahalılıgının en çok hızlandıgı bir dönemde oyle kredi ve faiz politikası ve öyle para politikası izleniyor ki, ou tam yangının üstüne körükle g:tmek oluyor. Aynca, eldeki geniş döriz olanaklan pahalılığı önleme bakımmdan belirli bir noktada durdurma baiırrundan gere ği gibi değerlendirilmemektedır. Türkiye'deki geno' ticaret düzeni de iç ticaret düzeni de pahalılığı hızlandıncı yöndedir. Ör neğin tanm ürünlerinin yiyecek maddelerini n şehir pazarlannda zaman zaman çok yükselmesi arz ve talep kuralı ile üişkili değüdir. Yani, belli yiyecek maddelerinin üretimi düşük oldugu için fiyatlan yükseliyor kuralı çoğu zaman geçerli değildir. Türkıs'e tersine, üretim çok yüksek olduğu zaman dahi üretüen ürünıin önü tıkanmak sureti ile, pazarla î ra yeteri kadar gelmesi önlen1 mek sureti ile kolay yoldan bol kazanç saglamak yoluna gidiyor aracılar. Bunun dışısda, özellikle enerji üretimine gereken önem verilmediği için sanayi yatı nmlannın maliyeti de çok yiikselmis oluyor. Bu da pahahlıfc etkeni oluyor. Düyadaki fiyat dalgalanmalan şüphesiz biliyoruz bizi de etkileyecektir. Ama bu etkileme çok daha sınırlı öiçüler içinde tutulabilirdi. CUMHURİYET EKONOMİ DEMİREUİN SEÇİM BÖLGEStNDE KREDİ HACMİ GENİŞLEDt Süleyman Demirel'in Başbakanlığı döneminde, Isparta'da en hızlı gelişen faaliyet türü, bankacılık olmuştur. Beş yıllık AP iktidan zamanında, AP liderinin seçim bölgesinde, banka kredi hacmi üç misli olmuştur. Bankalardaki hesap sayısı da benzer bir gelişme göstermlş ve 2,5 misli artmıştır. Isparta'da kredi hacminoTeki gelişme AP'nin tam olarak İktidara geldiği yılda başlamış ve 1966 yılında kredi hacmi 1965'e göre yüzde 40 oranında artmıştır. Bir yıldaki banka hesap sayısındakl artış oranı ise yüzde 30'u bulmuştur. Bankacılık faaliyetl. AP iktidarının sonraki yıl lannda da ö*evam etmiş ve Isparta, 1965 yılında kredi hacmi bakımmdan Türkiye'nin 42. ili iken 1970 yılında 34. ili olmuştur. DEMİREL ZAMANINDA ISPARTA 'DA GELİŞME imalat Sanayiinde Katma Değer (1M0 TLO 1965 1966 1967 1968 1969 1970 9.304 7^65 6.590 11.640 10.225 Sanayi ve Hizmetlerde Çalışanlar 32.995 33.500 34.005 34.540 35.070 35.610 Sendikalı îjçi Sayısı 705 801 8X5 930 998 1100 Banka Hesap Sayısı 36.477 48.332 57.466 73.554 82.120 92.931 Banka Kredisi (10W TL.) 48.190 68.K31 Ooktor Sayısı Dışa rd an Kara Yolu Gelen Gazete LzOBİuğu (Ka.) 62 66 66 49 62 64 7.900 8.400 8.505 14.500 14.500 14.500 365 352 369 359 359 353 88.998 112.615 140.242 149.098 Isparta'da banka kredileri arttı lam olarak yüzde 10'dan birar daha fazla olmuştur. AP iktidarı zamanında, Türkiye'de imalât sanayiinin yıllık büyüme hızının yüzde 10'a yaklaştığı gözönüne getirildiğinde. Isparta'nm AP'nin sanayileşme «hamlesinden» payını alamadığı ortaya çıkmaktadır. Sanayileşmenin yavaş olması, işçi sayısındakı artışın da yavaş olması sonucunu doğurmuştur. 5 yıllık AP iktidan zamanında sanayi ve hizmetler sektöründe ça TBP: Timisi Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planının Ketirdiği sanayileşme} modeli tüketim ve ara mallan üretiminin üzerine yoğunlaşmayı amaçlayan ve bu doğrultuda özel sektöre geniş olanaklar tanıyan klâsik bir kapitalist kalkınma modelidir. Teorik olarak kapitalist anlam da «dengeli» gelişme modelınm Türkiye pratiğine çeşitli sektörel programlama ve girdiçıktı çalışmalan ile uygulanma çabasıdır. Koyduğu niceliksel bedefler arasında teorik bir tutarlılık vardır. Fakat plan bu hedeflerin nasıl gerçeklestirilecegini koymamakta sadece çeşitli reformlann yapılacağı varsayımları altında hedefleri belirtmektedir. iecektir. Nitekim şimdiden gelmeye başlamıştır. Bazı zarurî yiyecek ihtiyaçlannı bile dışardan ithal etme yoluna gitmektedir, eline döviz geçer ^eçmez. Tekelci sermaye elinde yatmm olanaklarının yogunlaşUrıln:aya çalışılması Türkiye'nin .nürrıkün olan azami bir hızla sanayıleşnıe sini engelleyen bir etken olmaktadır. Çünkü adı üstünde ekelci sermaye tekelciliğin verdîği olanaklardan yararlanarak üretunlni arttırarak, sürümünü arttırarak maliyetini düşürmek voıuna gitmeksizin bunun zahmetlertne katlanmaksızm yüksek kâr marj lan ile az sürümle fakat yüksek kârla bol kazanç, bol gelir sağlama olanağını buluyor. Böylece piyasayı dilediği gibi kontrol edebiliyor. Bu daha çok oüyük sermayeye yönelen teşvik tedbirleri tekelcilik olanaklannı arttıracağı için bu egüimler daha cia çoğalmış olacaktır. Aynca oıraz önce de belirttiğim gibi davlet sektörünü bu tür sanayileşmenm hamal: olarak görmektir. Oysa devletin yük taşıyıcısı değil sürükleyici gücü olması gerelrir. O potansiyel var. Bunu doktrıner açıdan söylemiyorum. Aşırı devletleştirmeci de değiliz. Türkıye' nin çok geniş potansiyellere s%hip bir devlet sektörü vardır. Bu na karşın devlet özel sektöıün hamalı durumunda bırakılıyor. Halbuki o özel sektörün de sürükleyicisl durumuna jeHriîebilir kolaylıkla. Aynca daha svvel belirttiğim yollarda ve beiirtüğim nedenlerle halk topluluklanmn ortak yatınmlara yönelm'.ls ri de sanayüeşmemizi hızlandıracaktır. Evet pahalılıkla ilgili olarak bizim görüşümüze göre pahalüığın açık nedeni üretimde gereken artış olmazken tüketim gücünde büyük artışlar oluyor. Bunun da nedeni yurt dışından gelen işçi dövizlerinin değerlendirilmemesidir. Enflasyon ve pahalılaşma ?on yıllarda evrensel bir olay haline peldi. Tiirkiye gibi kalkınma çabalan geniş ölçüde dış âlemden etkilenen. ortadaki fiyat dalgalanmalanndan, para değer değişikliklerinden etkilenen bir ülkede, bu yüzden pahalılığın bir ölçüde hızlanması önlenmeyebi Sanayileşme Bankacılık faaliyeti gelişirken diğer bazı kollardaki gelişme oldukça yavaş olmuştur. 10 ve daha fazla işçi çalıştıran imalât sanayiindeki gelişme, 1965 yılından 1969 yılı sonuna kadar top İşçi sayisı lışanlann sayısmdaki artış 2,500 çevresindedir. Bu, yılda ortalama 500 kişiye sanayi ve hizmet> ler kesiminde yeni iş yaratma anlaraına gelmektedir. Bunun da çok büyük bir kısmırun hizmei> ler kesiminde olduğunu düşiinmek mümkündür. Hem imalât sanayiinde yaratılan katma değer artışımn çok dUşük olması ve hem de sendikalı işçi sayısınin 5 yılda ancak 295 yeni sendika üyesiyle 1,100'e ulaşması bunu göstermektedir. Demirel zamanında, Isparta" nm sanayileşmesinin son dere ce yavaş gelişmesi nin ne fcadar bilinçli bir poütika gereği olduğunu açıklıkla ortaya koymanın imkânr yoktur. Fakat. sanayileşmesi yavaş bir ili «tutmanın» sanayüeşmesi hızlı bir ili «tutmaktan» daha kolay oldugu genellikle kabul edilmektedir. Banka kre dilerini arttırmak, böyle bir tutuş çabası için aynca yardımcı olmaktadır. Isparta'ya Isparta dışından gelen gazete sayısiyle ilgili bilgıleT oldukça ilginç bir gelişme göster Gazete sayısı mektedir. AP ürtldannın birincı yılında Isparta'da dışardan ge len gazete sayısındakı artış o00 olarak görünmektedir. îfcinci yılındald artış ise 105 olmuştur. Fakat UçüncU yılda okunan gaze te sayısmda birden bire 6000 Ws. bir artış kaydedümiştir. Bir yılda bu kadar büyük bir artışın kendiliğinden meydana gelmesine imkân olmayacagı açıktır. Böyle bir artışın cerçekiecebılmesi için belli bir veya ikl gazetenin dışardan sağlanan mali d?s tefcle dağıtılmış olması gerekmektedir. MP: Tural Sanayileşme dünyarmı cıı unemli, fakat en zor problemidir. Sanayi ticarete benzemez. O hal de meydana konmuş ve adına plann denmiş bir belgenin sanayileşmeyi belli yörelerde yoğun. laştırmayıp memleket sathına yayması gerekir ki. bu mahsurlu sanayileşmeyi yerinden oynatmak mümkün olmadığma göre, hiç olmazsa planın buna dur demeis gerekirdi. Bu modelin pahalılığa katkısına gelince, kaynaklann yerinde kurulmamış sa nayiler iptidai maddelerini mütemadiyen nakletmek zorunda Kaldıkları için nakliyat mallann pahalıya maledilmesinde öneralı rol oynamaktadır. Biz böyle dü. şünüyoruz ve bu yanlışın neresinden dönersek kârdır diyoruz. AP: Demirel Kalkınma planlaması demek, milli imkân ve tedbirlerin düşünülüp, araştınlarak devletin ekonomik gücünün disiplin ıçine sokulması ve hür teşebbüse yön, imkân ve teşvik sağlayıcı tedbirlerin programlanması demektir. Kalkınma planlarınm milletimizin ana tercih ve eğilimlerini tümüyle yansıtacak demokratik planlamaya göre hazırlanması ve planlanan hür ve demokratik sistemin tabii bir icabı olarak kamu sektörü için emredici, özel sektör için özencırıci, destekleyici, fertlerin teşebbüs gücünu ortaya çıkarıcı ve geliştirici ölçü ve niteliklere rahip olması. üzerinde ısrarla ve titizlikle durduğumuz başlıca hususlardır. Ekonomik ve sosyal hayatımızın istikrarlı, dengeli ve olumlu gelişmesi fert başına düşen geli rin hızlı ve devamlı artması çeşitli gelir grupları ve bölgeler arasında rfengeli bir gelişmenin sağlanması, iş ve istihdam imkânlarının artırılması, kalkınınanın her türlü nimet ve külfetlerinin sosyal adalet ilkelerire ve fırsat eşitliğine göre payla.'ilması, toplumumuzun bir tüketim ve refah toplumu halir.e gelmesi amacımızı teşkil et mektedir. Adalet Partisl iktidan döneminde kalkınma nisbi fiyat istakran içerisinde başarılmıştır. Bu altı yıllık dönemde genel fiyat seviyesi toplam olarak yüz de otuz civannda artmıştır. 12 Mart sonrası partiler üstü hükü metlerinin beceriksiz, basiretsiz, ekonomik tutum ve yanlış kararlan ile slyasî istikrarsızlık sonucu fiyatlar ikl yılda yüzde 40 oranında artmıştır. îki yıl içerisinde fiyatlann bu görülmemiş oranlarda yükselmesi, hayat pahalıhğmın artması köy lü, işçi ve memur ailelerlnin, dar ve sabit gelirlilerin Adalet Par tisi iktidan zamamndald 100 liralanru 1972 yılında 60 liraya indirmiştir. Bütün ikazlanmıza rağmen vatandaşlanmızın gelirlerini geleneksel konjonktür dalgalanmalarını çok aşan fiyat artışma maruz bırakan ve hayat pahalıhğına seyircl ka lan partiler üstü hükümetlerin bıraktığı bir kötü miras olan hayat pahahhğı ile nücadelede III. Beş Yıllık Kalkınma Planı tekelcı burjuv&zinin ekonomik ve sosyal çıkarları doğruîrusunda hazırlanan sermaye birikiminde enflâsyonu savunan, sosyal adaletten sanayileşme zo j runluluğu nedeniyle vazgeçilmesini açıkça söyleyen sanayi bur1 juvazisinin yatlrım projelerini görülmemiş bir biçimde teşvik eden bir plandır. Pahahlık ve aşm fiyat artışlannın yürütülmeye çalışılan sanayileşme modeli ile doğru orantılı bir ilişkisi vardır. BU İLlŞKlNtN YAPISAL, SINIRLAMALARI ÜZERİNDE BlRAZ DAHA A. CJKLAMADA BULUNABİ LİR MÎSİNİZ? Ülkemizde gerçekleştirihneğe çalışılan özel sektör sanayileşme sinin finansmanını ve kapitalist sermaye birikimini enflasyon ile sağlamaktadır. Başka bir deyişle, özel sektör sanayileşmesinde. işçi sınıfı ve diğer tüm emekçilerin, aşırı sömürü mekanizması altında. yarattıklan değere ve artı değere, aşın kâr, düşük ücret, yüksek fiyat ve enflasyon, : grev yasağı lokavt ve taban fiyatlan yoluyle el konulması çarpık kapitalist gelişmenin doğal bir sonucu ve çarpık sanayileşmenin zorunlu bir ön şartıdır. Pahahlık ve kapitalist sanayileşme birbirinden aynlmaz bağlarla bağlı olan bir bütünün ikı par çasıdır. Sorunun smıfsai bir niteligi vardır. Ve çözümü de buradan geçer. Yani fiyat artışla | rından en fazla etkilenen işi, köy lü ve dar gelirli kitlelerin pahalılıktan, enflasyon sömürüsünden ve sanayileşınede tekelci burjuvazinin direkt sömürüsünden kesin kurtulusu ancak bu ! kitlelerin demokratik iktidann ; dan yani kapitalist ilişkilerin tas 1 viye edildiği, sömürünün olmadıjı bir düzende gerçekleştirilecektir. Haşhaş fonundan Isparta 4,5 milyon, Islamköy 2,5 milyon lira faizsiz kredi istiyor 12 Marttan sonra yasaklanan haşhaş ekimini ikame etmek üzere geliştirilecek üretim türlerini finanse etmek için Amerika'mn yapmış oldugu 10 milyon dolarlık hibenin kullanımma baş lanmıştır. Amerikan hibesini kul lanmakla görevli «Geliştirilecek Haşhaş îkame Bölgesi» Teşkilâtına, mali yardım saglamak ama cıyle gerek kamu ve gerekse özel kesimden başvurmalar artmaktadır. Teşkilâta yapılan baş vurmalar arasında, AP lideri Süleyman Demirel'uı seçim bölgesi olan Isparta'dan 4,5 milyon lirahk düşük faızli kredi ile Demirel'in doğum yeri olan Islâmköy'den 2,5 milyon liraük faizsiz kredi isteği de ver almaktadır. Geliştirilecek Haşhaş İkame Bol gesi Teşkilâtı, henüz bu istekle ilgili bir karar almamıştır. lanmış ve Amerika ile Turkiye arasında, 2.6.1972 tarihinde 10 milyon 400 bin dolarlık hibe anlaşması imzalanmıştır. Bu an laşmadan sonra, sağlanan hibenin kullanılmasıyla ilgili çalış malar başlamıştır. YORUM Ekonomide Demirel sorunu önce bir tespit yapmalı. Kredi genişlemesiyle fiyatlar xnsındaki ilişki üzerine. Tespiti yapacak olan, Odalar Bırliğı'nin yayın organı Türkiye İktisat Gazetesi'nin devamlı yazarlanndan bir öğretim üyesi. Tespit tarihl 1970 mayısı, Türkiye İktisat Gazetesi'nin devamlı yazan Prof. Hiç, 1970'deki bır çalışmasında şunları söylüyor: «Para ve kredi hacminin kontrol altına alınmasmın ve para darlığımn asıl sebebi. kamuoyunun aşın enflasyonlara karşı hassas olmaya başJamasında aranmalıdır. tş çevreîerinden ise daha 1958 yılından beri para yahut likidite darlığı mevcut olduğuna dair devamlı şikSyetler gelmiştir. İş hayatı. şüphesiz ki 1958 yılı öncesi para bolluğuna alışmış bulunuyordu. Ancak. kamuoyunun aşın fiyat yükselmelerine karşı gösterdiğl • hassasiyet iş çevrelerintn para darlığı şikâyetlerine ve aşın kredi taleplertne kıyasla daha ağır Basmaj'a başlamıştır.» 4 Prof. Hiç'in sözlerine itiraz etmeye ifnkan yok. Ortada Oç önerme var. Biri, özel sektörün «aşın» kredi taleplerinta enflasyona yol açtığı. îkincisi, kamuoyunun «aşın» enflasyonlardan rahatsız oldugu. Üçüncü Demirel Hükümetinin kamuoyundan gelen bu baskı neticesinde, özel kesimin aşın kredi talepIerini karşılamada temkinli davrandığı. Gayet açık. Prof. Hiç'in sözleri kadar açık olan bir nokta da şu: 12 Mart'tan sonra kamuoyunun enflasyona karşı hassasiyetinde bir değişme olmadı. Değişme, kamuoyunun hassasiyetini beürtme imkânında görüldü. Bu, imkân son derece daraldı: ortadan kalktı. Terazinin bir kefesindeki kamuoyunun baskısı entı!di. Terazinin öbür kefesindeki. iş çevrelerinin «asm» isteklen tek başına kaldı. Sadece bu isteklerin karşılanması en büvük görev sayıldı. Dolayısıyla Türkiye'nin en büyük enflâsyonu ortaya çıctı. Şimdi j'apılmış olan bu tespite bir tespit daha eklenvHi. Ama bu tespit için Prof. Hiç gibi saygıdeğer bir öğretim üvesinin tanıklığına gerek yok. Çünkü durum son derece açık. Egeı görmeyen olursa. kusuru kendisinde aramalı. Bu tespit ya da gözlem de şöyle: AP iktidan. Birinci Eritn Hükümetinin oldukça kısa «geçis dönemi» hariç hic 0*r zaman son İki yıldaki kadar sınırsız olmadı. AP tktidan. tkinci Ent»'den başlayarak Melen'den geçerek Talu'yu başa eetırerek z\r vesine ulaştı. Kamuoyunun sessizüge. onlan oluşturan turul ve kişilerin suskunluğa itildiği bir zamanda AP iktidannın sarşısmda hiç bir fren kalmadı. Bu vüzden AP'nin öz DOlitikası bütün çekilmezliğiyle yürürlüğe kondu. Bu yüzden fiyatlar alabüdiğine vükseldü. AP içinde de bu politikanın bu denlı açıkça ortaya konmasmda en büyük rol liderine ait oldu. Liderinin kişisel endşaleri, enflasyonist eğilimlerin kamçılanması sonucunu doğurctu. Şu şekilde: Uyguladığı ekonomik politikanın, beş vıl tcinde fiyatlan tahammül edilir bir smır içinde tutmakla birlikte. d » «rinden celişki ve dengesizlikleri doSurduSumı görecek durumdaydı. Riskli olduğunu bile bile 1970 vazımn devalüasvon. Dersonel «reformu» cibi ekonomik operasvonlanna snrişti. Devrıidi. Devrilmekle kalmadı: bi'yük sermayenin, kırat'ın süvansınl değiştirmek istedigi endişesine kapıldı Haklı veya değil. 3u endişeyle en güçlü oldugu yere. sayıca en baskın oldugu fcurula çekildi. Parlamento'ya. Parlamento'dakl gücüne dayanarak büyük sermayenin istedifti ekonomik önlemlerin vasa halıne gelmestnin karşısına çıktı. îki nedenle. Biri, bunlann yasa halme gelmesi partisi içinde bölünmelere yol açacağı için. Digeri, büyük sermayeyi kendisine muhtaç halde tutmak için. Anahtan bendedir, dercesine. Yalnız, anahtan elde tutmamn, büyük sermavenin sabırsızlığtm yenmeye yetmeyeceğini bilecek durumda. Bunun için. etldn oldugu vürütme kurulu kanalıyla, büyük sermayenln lsteklerinin çoğunun cömertçe karşılanmasını sagladı. Teşvik belgelerinir cömertçe verilmesi. kredilerin sınırsız olarak genısletilmesi örneklerinde oldujhj gibi. Devalüasvonlann allnşlanmasmda oldugu gibi. Bütün bu çabalarla. enflâsvonunun buRünkü düzeye ulaşmasında birinci derecede sorumlu oldu. Şimdi. seçim platformuna girildigi şu sıralarda, kamuoyunun baskısı yeniden kendisini eöstermeve oaşladı. Derrarei'in tepkisi, iki yıldır iktidarda olmadıffi hi^iminfie tecelli etu. Kendisinin bile inandığından şüphe etmek eerek. Zamanla kamuo\unun baskısımn daha da artacaSını Kestirmek zor değil. Anayasa değ^şiklikleri. kamuovunun haskısı. muhalefet partileriyle ilgili Demirel'in son önerilen. bunda Rendisinin de kuşku'.u olmadıgını eösteriyor. Kamuoyunun baskısının tekrar ortaya çıkarak terazideki deneesizlifti düzeltmesinin önünü almak istiyor. Fakat nafile. Bu dengesizlik giderek düzeltilecek. Ve de «ilericilik» adına «sermayeye yaslanmış» vazariann kagıt üzerinde ustalaştırdıklan Demirel. bir vandan kamuovunun. diğer yandan büyük sermayenin baskısı arasında sikışıp kalacak. Kendi ovununa gelecek. Gelişme planı Yasaklandığı tarih Türkiye'de haşhaş ekımı. Amerika Birleşik Devletlerinin isteği ve büyük bir tazminat vaadi ile 29.6.1971 tarihli 7/2654 sayılı Bakanlar Kurulu karamame siyle yasaklanmıştır. Ekim yasaklandıktan sonra. Amerika'dan alınacak tazminat konusunda iki ülke arasında anlaşmazlık çıkmış ve görüşmeler uzamıştır Göriişmelerin uzaüığı bır sırada ve ikinci Erim Hükümeti zamanında. 26.2.1972 tarihinde Bakanlar Kurulu geliştirilecek haşhaş ikame bölgesine girecek üleri tesbit etmiştir. Afyon, Burdur, Isparta, Denizli, Kütahya, Uşak illeri ile Konya ilinin Beyşehir. Akşehir. Iigm ve Doğanhisar ilçeleri ikame bölgesinin smırları içine alınmıştır. Haşlıaş ikamesi çalışmalanna yön vermek üzere, ilk önce bir bölge gelişme planının hazirlanması kararlaçtınlmıştır. Ancak, planın yapılmasının uzunca bir zaman alacağmı gözönünde buHaşhaş Ikâme Bölgcsî Teşkilâlunduran Haşhaş İkame Bölgesi tı'nm bu iki istek konusunda ne Koordinasyon Kurulu, bir taraftan sağlanan 10 müyon do Jjarer vsrdiği.i>e1]i ilmam«tut. Hro je Fonunun kullanımıyla ügili larlık hibe fonunu değerlendıre olarak kabul edilen ilkelere göbilmek, diğer taraftan çiftçilerin re, bir projenin kabul edilebilme uğradığı kayıpları bir an evvel si için önerilen projenin Üçüncü telafi etmek için karamamemn Beş Yıllık Plan hedef ve ilkeleamaç ve ılkelerine uygun etüt, riyle 7/3999 sayılı Karamame hearaştırma ve hizmet programdef ve ilkelerine ve ayrıca Türklan ile Türk • Amerikan Ortak Amerikan Ortak Tanm GruTanm Grubunca evvelce nazır bunca hazırlanan Acil İşler Progra lanan Acil İşler Programmda on mma uygun olması gerekmektegörülen konulara dönük yatıdir. nm projelerinin uygulanmaya konmasını» kararlaştırmıştır. den ikişi AP Genel Başkanı Demirel'in seçim bölgesi olan İsparta'dan çıkmıştır. Isparta Yem Sa nayii A. Ş , Isparta'da bir yem fabrikası kurmak için. proje fonundan 4.403.000 lirahk •düşük faizli kredi» istemişür. Bunun dı şında, AP Liderinin doğum yeri olarak bilinen Isparta'nm îslâmköy'ündeki gül yağı fabrikasının yılda 200 kg. kapasitesini 360 kilo ya çıkarabilmek için 2.402,389 lirahk «faizsiz kredi» talebi gelmiştir. Projeler Uygulamaya konan projelerin başında, bölgedeki her sığ'rm karkas ağırlığını 60 kilo artırarak sıgır başına 60X11=660 lıra lık gelir artırmayı Öngören ve 12 milyon lira tutanndaki sığır • besi projesi yer almıştır. Bunun dışmda; buğday projesi, kü çük sulama tesisleri projesi. tesirhane araştırma projesi gibl karau kesimi tarafından önerilen projeler de onaylanmış ve yürürlüge konmustur AL T 1 N 314, 495, 350, 315. 320. 45.25 41.50 Cumhuriyet Reşat Hamit Aziz Napolyon 24 Ayar 22 Ayar 315, 500, 355, 320, 325, 45,50 41,70 T AK V I M Ruml 1389 Eylfll 23 Hlcri 1393 Tazminat tutarı Türkiye'nin 400 milyon dolar ile masa başına oturduğu Ame rikan tazminatı görüşmeleri Melen Hükümeti zamanında sonuç Faizsiz kredi Haşhaş ikame projelerinin başlaması, özel kesimden de proje fo nundan yardım isteklerînin gelmesine yol açmıştır. Bu projeler 5 Ekim Ramazan 8 Günes Ğgle tklndi Aksi halde önerilen diger tedbirler, enflasyon ve hayat pafca ^*IIIIIIllltUIlltlllIllIlllIfIlllllllIf TttlElfIIIIFUIIIIll%1I(IIffillliriirilf 11lflIllirtfIllllllllftlflllf*IfllIlllltftlllItllHtlttlllIitlf•lllflffltlllllflllllllfllllltlllllflilllfittllfIllfflflllll^s lılığının kapitalist üretim şartlanndan otiadan kalkacağını ve T böylece işçi ve köylü kiletlerinin = £ •I Jm = kapitalizmde kurtuluşlarınm mümkün olacağını demekle birdir. aynı anlamdadır ve bu anlamda da burjuva partileri ile ayni paralele düşmek demektir. Aksaro Ystsı İmsak 5J8 12.11 13.02 8.15 16.17 9JO 18.45 12.00 20.16 1.30 3.]7 10.30 I I | C İ | | BAYIND1RLIK BAKANLIĞINDAN (Vopı İsleri Genel Müdürlüğü) ISTt DZ. TEK. SAT* AL. KOM. BASKANL1Ğ1NDAN: 1 Kapalı zarf usuJü gereğince 2 adet rektifayer satın ahnacakür. Tamamının muhammen bedeli 17200.00 lira olup geçici teminatı 1290.00 liradır. Şartnamesi Komisyonumuzda, ATJKARA ve ÎZMİR Levazım Amirliklerinde görülebilir 2 İhalesi 26.10.1973 günü saat 11.00'de Kaşımpa;adaki Komisyonumuzda yapılacağından isteklilerin 2490 sayılı kanunun 31'inci maddesi gereğince hazırlayacakları teklif mektuplarını en geç ihaie günü saat 10.00'a kadar Komisyonumuza vermelerini. (Basm: 23497) 7913 BİLÎM TEKNÎK'in 71. Ekim sayısı çıktı. Bütün bayilerde bulunur. TBTAK (Basm: 24174/7953) Istanbul Telefon Başmüdürlüğünden Başmüdürlüğümüzün ldealtepe Küçükyalı yeraltı teIefon şebekesi kanal kazısı kapalı teklif alma suretiyle yaptırılacaktjr. 1 Bu işe ait şartname bedeli mukabilı Gayrettepe, Yıldız Posta Caddesindeki Başmüdürlük Malzeme Servisinden temin edilebilir. 2 Geçici teminat verilecek teklif tiyatı üzennden şartnamede yazılı nispetlere göre almır. 3 İstekli olanlann kapalı teklif mektııplanru en geç, 18.10.1973 Perşembe günü saat 15.00'e kadar Malıeme Servisine tevdi etmeleri ilân olunur. Başmüdürlüğümüz inaleyi yapıp yapmamakta veya dllediğine ihaiede serbesttir. (Basın: 24018) 7930 = 1 ğ ğ H = i ğ = ğ = § ş = B = E B S = 1 = = • 1 Aşagıda durumlan vanlı bulunan Sa51ık Tesislerinln Dlzel Elektroien Gruplan f!e Asansör g Tesisatı islen 2490 sayılı kanun hükUmlerine göre kapalı zarf usulUyle eksıltmeve fconul § muştur. = 2 Eksiltme sşağıda yazılı günlerde saat 11 de Ankara'da Yapı îslert Genel MUdürlüğü ğ İhale Komisyonunda vapılacaktır. g 3 Eksiltme sartnames! ve diğer evrak mezkur Genel Müdürlükte BörUlebilir. s 4 Eksiltmeve girebilmek için lsteklllertn: s A Baymdırlık BakanlıSı namma her bir İş için aşağıda Bösterilen eeçld temlnatL ğ B 1973 viüna ait Ticaret veva Sanayi Odası Belgesl, s C (Her iş için ayn ayn olmak üzere mUracaat dilekçelertyle birlikte vereceklerl E!ksflt g me Şartnamesinde belirtilen ve usulüne göre hazırlanmış olan) Plan ve Teçhizat Be ğ vannamesl. Sermaye ve Kredi îmkânlanm bildlren Malî Durum Bildirisl. Teknlk Per = sonel Beyannamesi. Taahhüt Beyannamesi ve CH) Grubundan keşif bedeli kadar tşin g eksiltmesine girebiîeceklerin) gösterir Müteahhitlik Karnesl ibraz suretiyle. Yapı ts g lerı Genel Müdürlüğü Bölge KomisyoTiundan alacaklan Yeterlik Belgesini. = Teklif mektuplan ile birlikte zarfa koymalan lâzımdır. S 5 İstekliler teklif mektuplarını ihale eünO s > t 10'a kadar makbuz karşıhğında thale Komis ş a% yonu Başkanlığma vereceklerdir. J 6 YPterlik Belgesi almması için »on mUracaat tarihl aşağıdî» eösterilen günlerin mesai saaü M sonuna kadardır. ş Telerafla müracaatlar ve postada vaki gedkmsler kabu' edilmes. m Keyfiyet ilân olunur. g Geçici Bakanlıga Kame thale 1 tşin adı Teminatı Tarihl Son Mür. Grubn Keşü bedeli Kozan, Zonguidak • Devrek, Zonguidak • Safranbolu. Bursa tnegöl. Kaysert • Devell, Balıkesir Gönen, Yozgat • Boğazlıyan. Hatay İskenderun, Yozgat Yerköy Balıkesir • Ayvalık Denizli Devlet Hastanesi Dizel EHektrojen Adana • Kozan, Zonguidak • Devrek Zonguidak Safranbolu, Bursa tnegöl. Kaysert DeveH. Çanakkale, Balıkesir Devlet Hastanesl Asansör İşi Tarihi ' i ve S = = § = § ş = = ş Ş | I ş = 5 1 İ 5 ğ = 1 = 5 § ELEMAN AKANİYOR Yurt çapında bir sanayi ve ticaret anonim sirketinin kilit mevkilerinde görevlendirilmek ve yetiştirilmek üzere özellikle MODERN İŞLETMECİLİK EĞİTİMİ görmüş kabiliyetll ve dinamik elemanlar alınacaktır. Askerlik görevini yapmış isteklilerin el yazılarıyle yazılmış özgeçmişlerinj bir fotofrafla birlikte, aceie (2.176.000,) (79.030^) 20.10.1973 Cumartesi 18.10.1973 (H) Salı (1515.000,) (50.200.) 23.10.1973 Salı 18.10.1973 (H) Persembe P.K. 231 OSMANBEY adresine müracaatlan rica olanur. 372/79391 ^TllflllllflltrifltllllfltlllllIFIIflIliflliIIItlIllllIlllIllltTIClllllIllIlllllllIIIIIIIllIltllllllllilllllIIlllllIlIIIlfUIIIlIlltlIIIIUIIIIIIİItlJinilIlillflIll lltlIflIllllllllIllttUlJinillItlllllı^ (Basm: 23481) 7912