Katalog

yttrneğin* Si'nip b!z; ISTMt rt tvrt • serltrim'zd* olıcağrı hatrlctrtz SiZ 500010000.120X3^lımliOOO t isrusu v# çösumuytt; ancak 50. yıl; sayı: 17688 umhunyet Kuruettsn: TUNDS NADÎ TelgTii vt »ektup »dresi: Cumhurıyet Istanbul Posta Kutusu: Tstnnbul Ko: 244 Ttlefonlır: 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 »8 22 42 99 KEMAL TAHIR EŞİR ŞEHRİN İNSANLARI Beş renkli ofset kapak içinde yeni baskı. 446 sayfa 25 lira SANDER YAYINURI İSTANBUL Dağıtım : ARKIN DAGITIM Sirkeci, İstanbul. Ege Dağıtımı: DATİG IZMİR 29 Ekim Pazartesi 1973 K0RUTÜRK, "PARLAMENTER SİSTEMÎN YOZLÂŞTIRILMADAN HAKİM KILINMASI S1NAVINI BAŞARACAĞIZ,, DEDİ Cumhuriyetimizin 50. yılı kutlanıyor CUMHURÎYET HABER MERKEZİ TUrkiye Cumhuriyetrnln kurulusunun 50. yıldönümü törenleri, bütün yurtta, yurt dışındaki elçiliklerimizde ve Kıbns'ta devam etmektedir. 50. yıldönümü nedeniyle tüm resml ve özel binalar ışıklar ve bayraklarla donatıltnıştır. Cumhuriyet'in 50. yıldönümil nedeniyle bugün Ankara'daki törenler, 09.00'da Cumhurbaşkam Fahri Korutürk'ün Anıtkabire çelenk koymasıyle başlıy3caktır. Saat 10'da ise TBMM'de bir tören yapılacak. Cumhurbaşkam Şeref Salonu'nda tebrikleri kabu! edecektir. 14'te de Hipodromda bir tören düzenlenecektir. Bu tören Türkiye Televizyonu'ndan naklen yayınlanacaktır. Cumhuriyetr 50. yıl Özel ekiyle Bugün 24 sayfadır Dağıtıcımzdan ekinizi isteyiniz ECEVİT HÜKÜMET KONUSUNU LÎDERLERLE GORUŞTU ÖÜ CHP Genel Başkanı IstanliuVda bulunan MSP Genel Başkanı Erbakan ile dün görüşemedi ANKAKA (Cumhuriyet Bürosu) Cumhurbaşkam Fahri Korutürk tarafından hükümetı kurmakla görevlendırilen CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit. dün parlamentoda grubu olan sivasai parti liderleriyle temaslarına başlamıstır. Ecevit. dünkü temasların, parti liderler.nın egiiim ve soruns önerdıklerı çözüm leri saptamak amacıyle vapılan il'rc görüşmeİPr oldueunu bild:rmış. bu ilk îzlenimlerını CHP Parti MFn'ı=mrie tartıçtıktan son ra senış b:r açiK.amada buiunab:!Pf"Pöinı sövlpmi'tır CHP Gpnel Raskanı dün sırasıyie CGP Genei BaşKanı Turhan Fevvıoglu. DP Genpl Başkanı Fenurı Bozbeylı AP Ger.el Baş:<anı Sule.Tnan Demırel'ı zıyarer etmıs. Djmiıurıvet Spnatosu Konten'an ve Milli Bsrlılc Grupları Ba^kanlan Nıhat Erım ve Fahii Özdilek i!e de snruşmüş tür. MSr Gf>np| BasKanının Istanbul'da olusu ıedpnıvle Ecevit Erbakan cörit'mcu yarına kalmıştır. Ecevit Erbskan görüsmesinden sonra konıı aynı e'jn :0.30'ria toplanacak CHP Parti ?.Iec^sİTTİP tartı^ilncpkhr. Kutlu Gisun umhuriyet ilin edildiği I zaman an onbeş yaşın) da bulunan çocuklar bugün erncklilik vaşındalar. Büyük eserin yaradılışına bir katkılan dokunmadjysa da o günlerin heyecanını tatmıştır bu çocuklar. Harap, yoksul. yüzyıllar boyunca geri bırakılmış bir vatan toprağının üstünde bir umut ışıgı parlamıştı 29 Ekim 1923 »ksamı. Cumhııriyeti haber veren top sesleri inanılmaz bir müjdenin yankiları gibi kıılaklarda uğulduyordu. Ülkemizin ters talihini yenmiş, ulusal bağımsızlığımızı Mehmetçifin kanı pahasına kazanmıçtık. Simdi köhne, kokuşmuş saltanat rejimini yıkarak yrrine halkın halk tarafından halk Için yönetimi demek olan Cumhnriyeti kurmakla çağdaş uygarlık düzeyine, o yoldan da gerçek refaha, gerçek mutluiuğa kısa raraanda ulaşacağımıza inanıyordu o çocuklar. Yeni rejimin koruyucuları ve yürütüculeri «1duklannın bilinci içindeydiler. Atatürk onlara aeslenerek: Cumhuriyeti biz turduk, nnu yaşatacak v« TÜkseltecek sizlersiniz! dediği zaman henüı delikanlılık çağuıdaydılar. O hızla pUıştılar, yetiştiler, kimjJeri derlet hizmetinde, kimileri toplum yaçamının çcşitli dallannda işier yüklendiler ve sonunda işte yaçlanmaya yüı tuttular, yerlerini dalg» dalga arkadan jeien jeni kuşaklara bırakır oldnlar. Buifün o ilk g*nç Cumhurıyet knşağının kısa bir yargılamasına kalkısırsak nasıl bir sonuca varacağız? Aralannda yorulanlar, bencil hesaplar peşinde förevini unıUanlar, yolunu şaşıranlar, şn ya da bu nedenle dökülenler kuşkusuz vardır. Belki sayılan da azımsanamayacak derecede yük•ektir. Ne var ki ilk Cumhuriyet kuşağııun geri kalan nlkücü gençleri Atatürk'ün göstçrdiği yolda azimle. cesaretle, her tiirlü engele göğüs gererek Türtimüçlcr, toplumn sömürmeyi anuçlayan iç ve dıç gtiçlerle »»vaymaktan rılmamışlardır. Dünün üllnicü Rfnçleri şimdi yavaş yava? artık yaşianıyorlarsa bufünün ateşli ve ülkücü genç kuşaklarının yetişmesinde onlann şeref payi unutulmamalıdır. Bir toplumtın ça< değiştirmesi kolay olmuyor. Elli yılda başanlan atılımlarla yetinmiyorsak bu, hiçbir zaman başanlanmızı azımsaaığıraız anlamına gelmez. Tam tersine daha ileri bir toplum düzenine, daha adaletli bir sosyal yapıya özlem du>mak yaçama gücünün büyükliiğüne işaretiir, güven verici bir sağlık belgesidir. Elli yıl önceld harap, yoksul, geri bırakılmış vatan toprağı ile buçünkü arasındaki ayınmı Cum huriyet ilân edildiği zaman on onbeş yaşlarında bulunanlarımız iyi değerlendirebilecek dunundadırlar. Atatürk'ün yaktığı umut ışığı ufkumuzu aynı parıltı ile aydınlatmaya devam ediyor. Gündcn güne önümüzü daha iji göriiyor yarınımıza daha bir inanmak gercpini duyuyoruz. Bugün Cumhuriyctin ellinci yıluıda büyük kurtancımn sesi bir daha kulaklarımızda çınlasın: Türk ö\Tİn, çalış, jtüven'. demişti bize. Bayramınız kutlu olsun! Boğaz Köprüsü istanbul Boğaz Köprüsü'nün âçılışı yann saat ll'de yapılscak tır. Açıhştan sonra UNİCEF Kervanı köprüden geçecektir. Türkiye Televizyonları, Boğaz Köprüsü nün açıhşını da saat ll'den itibaren naklen yaymlayacaktır. Cumhuriyet'in 50. yıldönümü ve Şeker Bayramı nedeniyle Anayasa Mahkemesi Başkanı Muhittin Taylan ile siyasî parti liderîeri de birer mesaj yaymlamışlarciır. Korutürk'ün mesajı Curnhurbaşkanı Fahri Korutürk, Cumhuriyetin 50. yılı mesajında, Cumhuriyet öncesi acılı dönemin aşılmasındaki milli üstünlüğümüzü ve başanların önemini anlatarak özetle şöyle demiştir; «Cumhuriyet Idaresinl kurmak tan çektiğimiz müşküller yanmda, hemen ilave etmeliyim ki. onu banş içinde elli yaşına getirmek de kolay plmarnıştır. Bu elli sene içinde dıştan ve içten biz» ve idiaremize milletimize has olan s&ğduyu ve yine bize özgü, tarihten |>«len «Tehlikeler karşısın daki kaynasma ve bütünleşme hasreti» ile Cumhuriyet idaresini korumu?, yüceltmiş ve onu her türlü şer kuvvetlerine karşı dimdik ayakta tutabilmek gücünü göstermişizdir. Bugün, Türk millfttinm «Ebedlyete akıp eiden her on senede Cumhuriyetin ilanı bavTamım daha büyük şerefler, saadetlerle huzur ve refah içinde» kutlamasını dileyen aziz Atatürk'ün ruhunu taziz ettiğimiz kanısındayım. Çünkü bugün, Ctunhuriyetimizin ellinci yılında onun özledi Ji çpk partili demokratilt sistem içinde, büyük bir sınavı başarı ile atlahnı? bulunuyoruz. Onbeş gün evrel, hurtırunuıda milletçe mill! irade İle iktidar olacaklan seçmek için geçirdifimiz smav üzerinde sizlere, düşünceleriml uzun uzun izaha çalıştım. Bugün çok partili siyasl hayata girmek ile ruhunu taziz ettiğimizi ifade ettigim Cumhuriyet Türkiyesi kurucusunun emelleri ni tahakkuk ettirdiğimiz gibi, bu sistemi de layiki vechile koruma da ehil oldugumuzun sınan üzerinde bulunuyoruz. Aziz vatandaşlarım. Temas ettiğim sınav, nziz Ata(Devaraı Sa. 7, Sü. 2 de) Cumhuriyet'in 50. >ilı dolayısıyla Istanbul binaları ve caddeleri ışık ve bayraklarla doıuuıldı. «Fotoğraf: Tulay DİVİTÇİOGLU) Yaz saati uygulaması 60 milyon Kw. saatlik tasarrut sa<lladı İZMİR TEK Genel Müdürü Behçet Yücel Türkiye'nin çeçitli bölgelerinde 5 gaz türbünü kurulmasının planlanarak ihalelerinin yapUdığını bildirmiş, gaz türbünlerinin pratik gruplar oldukları halde, çok pahalıya maiolduğunu söylemiştir. Behçet Yücel, 4 Kasım Pa i zar günü sona erecek olan yaz saati uygulamafmcfan, 60 milyon kilovatjaatlik bir enerji tasarrufu sağlandığını da açıklamiştır. Türkiye'de kurulacak gaz türbünlerınden 200 bin kilovat saatlik enerji sağlayacağını da sözlerine ekliyen TEK Genel Müdürü, bunlardan Aliağaya monte edilecek iki tanesinin önümüzdeki yılın ortalarında devreye gireceğini de sözlerine eklemiştir. Meir, Mısır'la görüşmeye hazır olduklarını bildirdi DIŞ HABERLER tsrail ve Mısır askeri yetkilileri, atejkesin uygulanması konusunda görüşmeler yapmıştır. Önceki akşam ve dün yapılan görüşmeler sırasında olumlu bir sonuca vanlamamıştır. Bu temaslar 1967'den bcri Mısır ve Israil arasındaki ilk görüşmelerdir. Israil Başbakanı Golda Meir, iki tarai arasında yapılan topian.tıyı barış görüşmelerine doğru atılan olumlu bir adım olarak nitelendirmiştir. Meir, lsrail'in Ortadoğu sorununa sürek li bir çözüm yolu bulunması amacıyla Araplarla istenilen yer ve zamancfa doğrudan görüşmeler yapmaya hazır olduklarını açıklamıştır. Görüşmelerin yapılması konusunda düne kadar Araplardan bir belirti gelmemiştir. İsrail askerî sözcüsü ise, dün yaptığı bir açıklamada, Mısır kuv vetlerinin Süveyş kanalımn güneyinde sarılmış olan Mısır 3. QT dusunun batısmdaki tsrail birliklerine ateş açtıklarını ileri sürmüştür. Mısır kuv\etlerinin bir kaç kere saldırıya girişüklerini bildiren sözcü, saldırmın İsrail tarafmdan püskürtüldüğünü bildirmiştir. Sözcüye göre, kanal cephesinde çatışmalar olurken, İsrail ve Mısır askeri yetkilileri, ikinci görüş melerini sürdürmüşlerdir. Görüşme sırasında, îsrail askerî yet kilisi Mısır temsilcisine, ateşkea ihlâüerinin devam etmesi halinde kanalın güneyinde sarılmış durumda bulunan Mısır kuvvetieri ne BM Barış Gücü aracılığıyle yiyecek ve sıhhl malzeme ulaştır marun tehlikeye düşeceğini ihtar etmiştir. AP ajansı, bir İsrail askeri sözcüsüne dayanarak, yiyecek ve sıhhî malzeme getinnekte olan ilk Barış Gücü kamyonlannın sarılmış olan Mısır Ordusuna ulaştığını bildirmiştir. Bu arada Meir'in damşmanlarından İsrail Adalet Bakanı Şapıro'nun istifa ettiği açıklanmıştır. Bakan, Moşe Dayan'ı savaşla ilgiii gerekli hanrlıklan yapmamakla suçlamış ve istiîaya çağırmıştı. Ancak Meir, Savunma Bakamna büyük güvenj olduğunu belirterek istifayı önlemişti. CHPnin Hükümeti MSP ile kurması ihtinıali artıyor, bazı Bakan adayları belli oldu ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) CHP Genel Başkanı hükümeti kurmak için temaslarını sürdürürken koalisyonun CHP • MSP şeklinde oluşacağı bazı CHP yetkilileri tarafından bildirilmiştir. Bu arada bazı Bakanlıklara getirilecek parlamenterlerin de adları belli olmaya başlamıştır. CHP Genel Başkanı BClent Ecevit önceki akşam toplanan Parti Meclisi toplantısının hemen başında İngiliz televizyonuna bir demeç vermiştir. CHP Uderij halkın bilerek partisine oy verdiğini ve büyük umutlar beklediğini dile getirerek bu umutların yitirilmemesi için. elinden gelen her türlü çabayı göstereceğini söylemıştir. Ecevit daha sonra Cumhurbaşkam ile yaptığı temasları an latmıştır. CHP lideri Cumhurbaşkam ile yaptığı görüşmede, Cumhurbaşkanının kenriisine di ğer parti liderleriyle aynı muameleyi yaptığını, ancak diğer liderlerle yaptığı konuşmalan (Deranu Sa. 7, Sü. 4 de) Ecevit Feyzio^lu Ecevit. CGP Genel Bs^kanı Feyvioilu ile ?aat H'cic TBMM drki CGP grup oda?ında gör'işmuştür. CGP Genel B^ksn Yardnncılan Ferit Mrlen vr Emin Pak.^iit'ün hazır bultınrtugu sörüşmeden sonra Ecevit, «Hükümet sorununu çözmek bakımından ne gıbı alternaufier varcîır. ne gibi olanaklar vardir, bunları açık yürekle aramuria konuşma olanağı hulduk. Benim için yararlı olacak dü^üncelerini ögrenmek fırsatını buldum. Hepımi? riemukratik ıejimi aksatmadan yürutmektî kararhyız» demiştir. Görüşmede:ı sonrn di Feyzioğlu, hükümete katı'ma konusundakı bir sonıya karşıiîk, hunıın la ilgili görüşmclorini daha ön(Devamt Sa. 7, Sü. 1 de) MISIR VE İSRAİL ASKERİ YETKİLİLERİ ARASINDA 1967'DEN BERİ İLK KEZ GÖRÜŞME YAPILDI Bir mnhhum Demirel ve AP'liler af konusunda samimiyetsislikle sıırhıdı ANKARA (CumJnırivef R.irnsti) Rire Cezaevinrie mahkum Ce:ıgiz Bastırma. AP Genel Başkanı Sulevman Demirel'e gönrierdlği bir telgrafta. Demirel ve be1; arkariaşının Af Kanunu teklifini kınamıs ve AP Gerel Baykarının «Gücü olmayanlar yapamıyacağı işleri konuşmasınlar» sözünü hatırlatarak AP'nin tutumunu samimiyet?izlikle suçîami5tır. Cengiz Bastırma gazetemiz ara cıhğıyla AP Genel Başkanma ile tilmek üzere gönderdiği .Rize 2283. sayüı telgrafında, Demirel ve arkadaşlarınm af tekliı'.çrinin hiç bir mshkum ailesini tatmin edemiyeceâini belirterek şunları ifsde etmiştir: • Cumhuriyetin 50 nci yılını, ka der kurbanı mahkum tophıluğuna dışanda özgürliik içinde kutlat mayan başta Adslet Partisi Genel Başkanı olmak üzere tüm Adalet Partisinin mcnsupları oldıığu, Türk milleti ve bilhassa affı bek leyenlcrin malıımudur. 50 nci yılı mızı dışsrıria kııflamnk icin CHP (Devamı Sa. 7, Sü. 3 de; Cumhuriyetin ilânına karar veren Milletvekillerinden hayatta kalanlara ilk TBMM binasmın maketi verildi ' ANKARA Türkiye lş Bankası Genel Müdürlüğü, Cumhuriyetin üânına karar veren 11. dönem mUletvekillerinden hayatta bulunanlara, ilk TBMM binasmın birer gümüş maketini armağan et miştir. Halen müze olarak kullanüan ilk TBMM binasında yspılan törende banka İdare Meclisi Başkanı İsmail Rüştü Aksal ile ban ka müdürü Selâhattin Karahan'ın konuşmalarından sonra armağan laıı veıilen milleti'ekilleri şunlardır: İsmet İnönü (Maîatya), Yakup Kadri Karaosmanoğlu (Mardin), İhsan Hamit Tiğrel (Ergâniı, Kâzim Vehbi Oral (Er gâni>, Fahrettin Aliay (İzmir). Ekrem Rize (Pjzeı, Şeref Uluğ (Diyarbakır), Ahmet Remzi Gii,res (Gaziantep), ve Ali Şadi Çelik <Kozan> Töıende konuşan İhsan Hamit Tigrel, Başbakan Talu'nun gönderdiği mesaja değinerek, <Bu gün en gencimizin yaşı 80'dır. Sa yın Hükümet Başkanını aramız da görmek isterdik» demiştir. Tiğ rel'in bu sözleri üzerine töreni takip ctmekte olan Devlet Baka nı İ. Hakkı Tekinel. kendisinin hükümet adina törende hazır bu lunduğunu belirterek. «Cumhuriyeti bize armağan ed»n!rre şiik ranlarımızı arzediyorunı» d?mıştir. PARİS 73/74 >v, ı NADtR NADİ Bağ Kur'un kadın üye sayısı 22 bin MISIR, ABD KEŞİF UÇAKLARI KONUSUNDA TÜRKİYE'DEN BİLGİ İSTEDİ KAHİRE Mısır Dışişleri Ba kanlığının Türk nükümetinden, «Ortadoğu savaşı sırasında Ame rikan uçaklannın Türk semalarından geçerek Mısır üzerinde uçuş yapmalan» konusunda bilgi istediği, El Ahram gazetesi tarafından bildirilmektedtr. El Ahram, Türkiye'nin bundan önce Ortadoğu saiaşı İle ilgilı olarak Türkiye'deki yabancı üslerin kullanılmasına müsaade edilmeyeceğıni açıklamış olduğuau da bu yazısında bildirmiştir. (THA) .*:.; .Jİİ ANKARA Bağ • Kur'un 1973 yılı 3. dönem: olan Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarına ait 3 ayiık primlerin ödenme siiresi 31 , Ekim günü sona ermektedir. Bu I süre içinde ödenmeyen primlere gecikme zammı uygıılanacağı ilj gilileıce açıklanmıştır. Bag Kur'a üye olmak için müracaat cdenler arasında erkekler çoğunluktt bulunmaktadı r 737.815 üyeden 715.189'u erkek, 22.G26'sı ise kadınâır. MODAEVLEBtNDE LÜKSÜN DORUÛU. İŞTE CHRİSTtAN DÎOR'UN BİR SERVET DEĞERİNDEKİ GECE KIYAFETİ. YEŞİL PÜSE GECE ELBİSESİNÎ YEŞİL DEVEKÜŞU TÜYÜNDEN BÎR PALTO TAMAMIJYOR. SOKAKLARDA SEFALETİN TÜRLÜSÜ. ÇÖP TENEKELERİNDE YİYECEK ARIYAK KADIN. AP'liler CGP'ye oy veren muhtarı dövdüler VAN Merkeze ba£lı Dav. ren köyü muhtarı Mustafa Toktan, cadde ortasında AP'lı olduklan anlaşılan bir grubun hücumuna uğramış, iddtaya eöre. CGP'ye oy verdtgi İçin ha» tanelik edilinceye kadar ciövülmüştür. Kimlikleri saptanamayan şar. köy muhtarı ile csrirfe(Devamı Sa. 7, Sü. 2 de) NECLA SEYHUN'un Yazı dizisi Bugün 4. Sayfada ECEVİT BtRAZ DAHA IŞIK!..