Katalog

I der roman B. POLfeVOY Z. STANCU İNSANUK UGRUNA . . % Ur« 35 Lir» ÇIPLAK AYAKLAR . YEMIDEN ÇARMIHA : GERİLiŞ N. KAZANCAKtS . ' 29 Lirı HABORA K t T'A B E T İ P.K. C Beyant lst. (Reklâmcılık: 1728/5«59) u m h u ri ' ' Kurucusu: YUNUS NADÎ O* vıl «avı 1 ^ *KAPU > * ÇİLLÎ* EFKÂR TEPESt * ON BİNLERCE KA KEM23 K1TABEV1 1 », yıı. sayı ' TÖgraf. n mektup adresl: Çumhuriyet IstfvntıuJ . Posta Rutnsu îstanbiil rTo 24fl . Teleionlar: 22,42 90 22 4$ 98 *• 32 43 9fl r? .32 42 8$ 22 «2 99 6 Agustos XAAAAAAAAAAAAAAAAAAAJUAAAAAAX t Siirt'te seîejeapılan £ kişi boğuldü *• Şehrimizde 18 derece birden düşen hava sıcaklığının•.% gifnö kadar t e k r a r yükseleceği bildiriliyor Y o l v e alanlarla evlerin bodrum katlarınır kaplayan s e I suları hayatı geniş ölçüde aksâttı * • , • • • • ^ birçok • . * • Terfi ve emeklilik îşferi görüşülecek ı, RA Devlet Memurları Kanununda "((jumhuriyet Bürosu) Yüksek Askerî • giderilecek ANKARA.. ( M . ) Maliye Bakanı Zıya Müezzınoğlu, Uevlet Meraurlan Kanununun ek geçld iklncı rnaddesırun (b) fıkrasmın uygulamasında mevdana gelen aksaklıklann ortadan tcal . dırrtması ıçın çalışıldıgını bu nedenle ögretmenlenn ve kamu kesımınde çalışan personelin bu ırveularnadan dogacak aksaklıklardan. buzursuz olnıalanna mahal olmadıgını acklamıstır Müezzınoğlu. «40 bin öğretmenin huzursuz olduğu» hakkındaki haberle ilgıli olarak, şu açıklamayı yapmıştır' • «tlygulamada ortaya çıkan ve en çofc şikâyet edıleo meselelerden birl de kanunun ek geçici ikinci maddesinin (h) bendt ile UfTİIidir. Bu ftkra hükmiine före eskiden avnı miktarda maaş almakla beraber kadrnsn maktesebine eşit olanlarla k^drosu muktesebimn altında hulunanlar arasında nir (arklılık ortava cıkmıştır Tayınlanan haberde de bunun üzerinde durulduğu anlaşılmaktadır. Mesele, aslında sadece nğ retmenleri değil, barem kanıınlarına tabi bütün kamu personelini ilgileodirmektedir. Talnız bu tatbikatın en yaycın şekilde görüldüğü yer Milli Eğitim Bakanlığıdır. uygulama aksaklığı semtısü Yeniden Başlarken ir yık aşktn bir süreden J sonra oknrlanmın karşısıP j n a çıkarken, sınava giren ^ bir ortsokol öğrendsi gibi, heyecanlıyım. Korko ve umnt karışımı tnhaf bir elektrik akımı geçiyor sanki içimden. Yürefimi ürpertiyor, beni sarsıyor bo akım. Elimde olmayarak: Basarabilecek miTİz? 4iye soruyorum kendi kendime. Beni ve yakın çalısma arkadaslanraı Cnmbnriyet'teıt uzaklaştıran. yıllar yılı kalemleriyle bixe gnç kattıgını bildifimiz değerli yazarlanmızın çofnnn gazeteden aynltnaya Torlayan etkenler nelerdi? Aydm oknrlanmızın durumu vakindan izlediklerine inandıgım içiq, konnya bnrada ayrıca deginmeyi gerek•iz bnlnyonım. Ta nasıl oldn da bir yıl aradan lonrs Cumhnriyet'e hep beraber geri dönüyornı? tzin verirseni* söyleyelim: Siz aydın okurlanmızın giicü sayesinde ! Cnmbnriyet oknrlannın bilinçli direnişi olmasaydı sajta sola dagılmış olan bizlerie btriikto 1924'tenberi kendi çapında, Ataiürk ilkelerini ynrt düzeyinde yaymak nğrun* çırpınan bir îşık d» bSylece sönmu» olaeaktı. Demokrasiyi, «Halkın, halk için, halk tarafından yönetilmesi» diye »anımlıyoruı. Cumhoriyet, bu tanımlamayı toplum ya"samına katüdığı gün, 7 Mayıs 1924te yayımlanan Hk sayısmda ölkfi olarak benimsedigini ilân etmistir. Ülkfl, bngünden yanna gereeklesir bir amaç degildir. O, vanlmak istenen, bin bir engelle çarpısarak adım adım yaklaşılan; yaklastıkça bizi yeni en. geller aşmaya zorlayan bir erektir. Daima nzağımızda, daima parlayan, daima bizi kendine do|ra çeken, iç aydınlatıcı bir yıldız, bir sevgilidir o. Ülkfiye, bir adamın tek başına, hattâ birkaç kuşağın omoz omnza vererek ulasması beklenemez. Böyle bir kanı bir dn* olmaktan öteye geçmez. Onnn içindir ki, Türk gençligine seslenen Atatfirk: Cumhuriyetı bi/ knrduk. Onu yasatacak \e ydkseltecek olanlar sizlersiniz ! demiştir. Burada «yasatmak» söıcngü, yıkıcılara karsı savasmayı, «yükieltmek» sözcüğü ise ileriye doğrn sürekli çaba harcamayı gerektirir birer anlam tasımaktadır. tİDsumuza çağdas oygarlığın ön safına jükselteceğiz, db'ordu Atatürk. Oraya varmak ağruna disimizi tırnağımıza takarak çalışmamız gerektigine bep inanıyoruz. Pekiy, \ardı|ımızda bir oh çekecek, sonra jan gelip oturacak raıyız? Böyle bir varsayışn geçerli sanmak, çagdas nygarlıgın gereksinmelerine omuz silkmek, daha açık bir deyimle ülkücülüğe bosvermek, tntucn güçleriıı gölçerinde gönünü gü" etmeyi kabullenmekten farksızdır. Evet. halkın, halk ıçm, halk tarafından yönetimi bir ülküdür ve biz Atatiirk'ün başUdığı noktadan bu ülküye adım adım vol açmaya çalısan bir knsağın çocuklarıyız. Atatürk'ün yanında ve emrinde görev almanm motlninğnnu tadamadıksa da, O'nnn bize emanet ettifi çörevi inançla vüriitmenin çabası içindeyiz. Bizden sonra gelecek kusaklara daha mutlu, daha ileri vasam düzeni tHrakabılirsek görevimizı basarmıs olmanvn rahatlıgıru belki son nefesimizde duyabiliriz. Bizden sonra gelecek kuşaklan daha bü>ük. daha zorln görev Sağatiak te fırtına * T 4 Yüksek Askart Şura, yann sabahtan ltibaren be? gün süreeek ' « çalışmalarına başlayacaktır. ' • Yükeek Askeri Şura'runbu dtfaki olağan "toplantısında, albaylıktan general ve amiralliğe terfı edecek ofenlarla, bir üst rütbeye terfı etmesi gereken annral ve generanerin durumlan ınceleneeek, Ordu karargahlannda duzenlenen harp oyurflafmda olunüu oy alahlar terfı ettırileceklerdır. Bu arada. kadrosuzîuk nederuyle törfi . edemeyen general »• • A. '• *>*.ı^>'.'.ı , •'(Arkası Sa. 7, Sfi. 4 de) v Şura yann toplamyor (CUMHURİYET HABER SERVİSİ) Saganak haJındeki yağmur, dun İ»tanburd» hayatı «nemli blçüde aksatmış, bemen hemen tütıin semtler.su altında kalmıştır. Isı, bir gıta öncesine oranla 18 derece, birden duşerken uzun süreden beri sıeaktan bunalan tstanbullulaf, bu kez yağmurdafl yakınmışlardır. Bu arada, yurdun. çeşitH yerlenne dUşen yagmur ve dolu, can ve mai kaybma yol açmış, Siırt'te sele kapılan.9 kişi'olmuştür. Eg« bolgemizde ise ürünler, kuraklıktan yanmaya başlatnıştır. yurtta yölaçtt Kıımasdokumaiicretine 25 zam yapılıyör • Üretimin % 75'îni gerçekleştiren tezgâh • sahipleri, istekleri ka bul edilmçzse kumaş ı dokumayacak. Türk kumaşlarının V 75'ırün o üretıldıği, 3200 civanndakı dokuma tezşâhı sahipleri, kumaş dokumâ ticretlerıne •• 25 oraj/ ^nında zam yapmayı kararlastırmıjİBrtiır. Zam kararmın uygu^lanmasını saglamak amacı ıle> toptancı Klccarlirla bij protokol ımzalayacaklaruu benrtfen tezİârt sahıplen, bunun gerçekleşmemesı halınde teefeânları toplq't>larak durduracaklarını açiK lamışlardır. Sümerbanfc ve fabrıka tipı birkaç atölye barıcınde, Türkıyedeki bütün kumaşlann' dokunduğu 3200 civanndakl tezgâhın 2000 civanndaJa sablbl sadece dokunan kumaş kBrşıIığında bir ücret almakta, kumaşın ıplıgı boyamnış olarak tUccar tarafından kendilerıne vertlmek tedır. <Arkası Sa. 7, Sü. 3 de) İSTANBUI,'DA tstanbul'da saat. T.45 de basiayan ve 10'a kadar atalıksız düşen yfcğmur, metrekareye, 40 kılo 150 gram su bırâkmıştır. Yafmurla birlıkte yıldız kârayeldin esen rüzgâr da fırtına^ya donusmüş ve hızı, saatte 1 2 kilomet; Q reyi bulmuştur. • , •j •' İtalys Uzerınden gelerek Kınm'a doğru gıden bir alçsk basınç sisteminnı,vol artığı yağmur, son beş ^yılın yaî aylamıa gore bir rekoı'dur. Kadrolar Hattâ Milli Eğitim Bakanligın ca ffeçen yıl alınan ve kadroları mükteseb hak aylıklannın al tında olup da aylıkları aldıklan maaşa tekâbül eden dererenin birinci kademesinde dondurulmuş olanların. müktesep haklanna eşît kadro tahsisinden soo (Arkası Sa. 7, Sü. 6 da) Gölcükler Kuvretlı sağanak, şehryı an*., caddelerinde geller meydana getırmış ve bırçok yerde kahalızasyonlar tıkandıgından, golcukTer olı^şmuştur. Kara ta^tlan, yollarma gOçlükte devam edebılmi?, b&zı yerlerde is» trafık, tum durmuştur. Bakırköy, fSeytkıburnu, Yeşilköy, Kazlıçesrae, Kocamustafapaşa, Fatih, Eyüp, Silâhtarağa, Kasımpaşa, Eminönü, Besiktas. Uskiidar, Erenköy, Göztepe ve (Arkası S». 1, Sü, 1 de) KASIM GÜLEK YENİ PARTIDE YER ALACAK • SATIR, ISTANBÜIDA TOPLANTl YAPT1. CHP tL BAŞKAN1 İSE ORGÜTUN GCÇXENDİGİNİ SOYLEDl CHP'den bir sure önce ıstıfa eden Ankara Mılletvekılı tbrahım Sıtkı HaUpoğlu, dun duzen ledığı basın toplantısında, CHP Genel Başkanı Bulent Ecevıt'ın son demecinı eleştırmış, bır soru üzenne, CHP eskı Genel Sek reterlerınden Kasım Gulek ın de yenı partının ıçınde olacagını belırterek «¥eni partinin adım ve programını knrncn heyet açıklayacak* demıstır. Adana Mılletvekıh Kemal Sa tır, kurulacak partlnin «Eylülde faaliyete çeçeceçini» açıklarken. CHP ll Başkanı Alı Topuz (Arli»sı sa l sn 5 de) Günçsteki patlamalar pıtsıdalarda > > • ; : • : > . ' : • • ' sapma yaptı Guneste mej'dana gelen patlamalar ve jeomanyetik fırtma, düoyada telsız haberleşmesıylekısa dalga radyo yayınlannrn kesilmesine ve bnzulmasına yol açmıştır. Kandılli Basathanesınden vapılan açıklamaya göre. 29 TSernmuz giınü güneşin doğu kenarında gorülen bir leke. durmadah geüşerek, 3 müyar 850 mılyon kilometrekarelik bir alanı kaplamıs; bu arada pineste. aralıkfl patlamalar meydana «elmi'tir. Güneşteki leke ve patlamalar, yer manyeük alanında de§ı*ıklikler mevdana geürmış. 300 gama şiddetlnde olujan bir manvetık fırtma da, telsız yaymları ile kısa dalga radyo yayınlannı etkilemiştir. Bu arada, pusulalarda sapmalar tespit edilmiştır Kandılli Rasathanesi yetkilileri, güneşte meydana gelen bu degısıklıkler ve jeomanyetik fırtınamn, «Beklenmedik bir olay olduğunu» belirtmişlerdır. 'âAĞANAK VE ŞONRASI , ka sCreıı sağanakjşe.rin hemen bütununu sular altında •bırakmış: rutubet yüzde 97 ye çıkmıştır. Fotoğrafta, Dolmabahçe yolunun 'trafiği aksatan durumu... Uçiincü 5 yıllık plâr^a sanayie (28 milyar liralık sabil sermaye yatırımı yapılacak ANKARA, (Cmnhuriyet Bürosn) Üçüncü 5 Yülık Plftn döneminde yapılacak 281 milyar 100 milyon liralık sabıt sermaj'e yatırnnının 128 mllyar 1 1 ra tutan en yüks«k bölümünün sanayi sektöıüne aynlacagı açıklanmıştır. Toplam sabit sermave yatırımnn yüzde 453*ini tutan bu yatınmla, sanayi sektöründe üretim artış hızmın rUzde 11^ olması öngörtilmektedir. Yatınmın diğer sektörlere dagıhm miktar ve oranlan da ?öyle olacaktır: Tanm: 33 milyar Hra (Yüzde 11,7) Hizmetler: 120 müyar 100 milyon Ura (Yürde 42^> Sektörlere göre yılda ortalama üretitn artış hızı için de; tarnnda 4,5, hizmetlerde 8,3 oranlan öngörulmektedir. (Arkası Sa. 7, Sü. 4 de) " Odalar Birliği ve Işveren Konfederasyonu Tuıtç'a cevap verdj • SOGUKPINAR, TÜRKİŞ GENEL SEKRETERİNİ DESTEKLİYOR ANKARA, (Cnmhnriyet Bfirosn) Türklş Genel Sekreterı ve Kontenjan SenJtöru Halıl Tunç'un Türkıye'nın çeşıfıı sorunlarına değinen ;tasın toplantısmdakı konusması dun de Turkiye Işveren Sendıkaları Konfederasyonu Baskanı Halıl Kaya ıle Tur.» kıye Ticaret Otfaları, Sanayi Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği Y t Kuruftarı tarafından eleştırilmıştır. /. Ege'de emekliliği gelen 3 öğretim üyesi göreve devam edecek IZ1VIİR ^ge Universitesi Rektoru Prof. Dr. Yusuf Vardar, emekhlıği gelen 3 oğretım üyesinden üniversitenin faydalanmaya devam edeceğıni söylemıştir. Vardar, «Üç değerli hocamızın; görevlerini düzenli sürdürmeleri, kendilerinden yararlanılmakta olması gibi bususlar, Senatomnzca dikkate alınarak bu vola gidildiı demiştir. MELEN, SUNAY'A' 2,5 SAAT BİLGİ VERDİ ' Cumhurbaskdnı Cevdet Suna,y. Başbakan Ferıt Melen'le «d^n Florya Deniz «oskünde ikı buçuk saat devam eden 6ir goruşme yapmıştır. f ' •.. Basbakan Fent Melen, gTirüşme ıle ı'gıH olarak «Dc\let isleri hakkında Sayın Cunthurbaskanıhuza bilgi \crdim»' deKandilli Rasathanesi nzmanSan tarafından çekilmiştir. Vukarda, gümekle vetınmi^tir ^ >, Melen bugnh Ankâra>a . do ' neşteki «F» tipi lekedeJOrtada) patlama anı görıilüfor. (Patla'manın dluştüğu beyaz kısımlaT, alevleri gösteımektedir.) .Fotoğraf: THA necektir.. > * ' Kaya'nut görüşleri Turkiye îşveren Sendıkaları* Kortfederasye^ıu * Başkanı Halil Kaya dün yayınladığı yazıh demeçte, Tunç'un goruşlennin ve , ıddıalarının «baksız ve mesnet%iz» oldpğunu öne sürmüştür. Kaya'nın dem%cı özetle şoyledir: «Kalkınmamız sanayilesmemiz le mümkün olabilecektir. Bunnn için de siyasi ve ekonomik is,, tikrar basta gelen, vazgeçilmez sarttır. Kalkınmamız bakımından devlet bütçesinden yatırım. lar için ayrılabilen kayjıaklar belirli ve sınırhdır. (Arkası Sa. 7. Sü. l'de) , Bir fikir gazetesinde 30 yıl Ord. Prof. Dr. H. V. Velidedeoğfu «însan denilen meçhul» sekizbnçuk yıllık doçent idim; birkaç ay sonra profesör nnvanını alacaktım. O sırada boknk bilimi valruz meslek mensnplanna özeü bir bilim savılırdı Sosyal bilımlerle ileili sornnlan halh dilivle basitlestırmek o zamanın dösüncesine çSre. «ilmî seviveyi düsürmek» demekti Gündelik bir gazeteve hoknksal ve sosval vönde maksleler vazmakla benim bilim ksrivenm ve Faköltedeki mevki vp ttibanm tehlikeve düsebilirdı Nitekim buno bana acıkca »Svleyen ve cazctrdf sosyal konnlarla fltrili razılar yazmaktan vazgecmemi rigntlpven arkadaslar da olmadı Hakak ve Iktlsat bilgisini valnı? üniversite kfirsüsiine «naletmeve alısmıs eskl ve köklfl btr düsünce vfinteminin henüı ülkemizde çok agır bastıtı bir zamanda bn konnlan balka Indirmek Isteyen gazete vazılan «bi. limsel» olmamakla snclanıyordn. Ancak bence, hakuktan iktisattan toplum(Arkasi Sa 7 Sfl. 1 de) GÜNEŞTEKİ FJATLAMA 3 r W K f SIVAS'TA PETROL BULUNDU HAFİK, (Sivas). THA Celâli bucağmda MTA araştırıcüarı, 400 metre derinlikte petrol bulmuştur. tlgililer, «(Celâli) adını verdikleri kayunnn altı aya kadar tam randımanla çalışacağını, bölgede ara$tırmalann devam ettiğin] ve bu knyuyn başkalarınm izleyecefini» biyirmişlerdir. ilozoJ, ünlü yazar, düşünür ya da romancıların çoğn yapıtlarından anlaşılan şn ki insan yaslandıkça geçmise daha bir baska tiirlö baflamyor; iyi ve kötO anılara daba dö nük olnyor. üzak geçmisin derinlikierinde kalan ba snılar bazan, ayan iy) yapılmıs giiçlü bir dürbiiniin ıtaerceklerinden süzfilerek, bellekte, daha belirgin, daha fceskin çizgileriyle çok net olarak canlanıveriyor. «Sn insan denilen mechnl» eercekien bir rnnamma ! Zırhı delmek gerekivordu işte ben, hemen bemen bir yıla yakın bir dnraklamadan sonra bo Gazetede oknyncnlanma yeniden hitap etmek için kalemi elime alınca, belleğimde canlanan ilk sey, geridp kalan 30 yıl oldn. Evet, CUMHVRfYET'te ilk vazılarım 3 ve 4 Mayıs 1942'de ckmıstı Henü? NADİR NADİ (Arkası Ss. 1, Sü. S da)