Katalog

CUMHURÎYET 27 Ağustos 1372 aşta • Devlet Başkanı oimak flzere nukfimets (Ferit Paja Kabirvesi) ve. aydın çevrelere hâ. fcim olan inanç,' Tiirkiye'nin kendi kııvvetiyle kendisini korumaya gücü olmadığı inancı i d i . B u n lar iki büyük jdevietten birinin himayestee gi'rmcyl tek çıkar yol olarak görüyorlardı. Padişah ve hü.kümeti îngiliz himayesini, mllliyetçl olduktann; »«nan aydınlann çoğunluğu ise Amerika'yı, tercih •diyorlırdı. Ingütere teknik, ekonomik ve askerlik yönlerlnden dünyanın en büyük, en kudretll devleti idi. îngiliz himayesinin asıl gerekçeıi bu idlvAmerika Birlesik Devletleri îse, lömürgeci »ayıl. mayan, zengin v e bu öiçüde lyillksever bir devlet : olduğu için milliyetçi aydı'nlar «Mapdi» kellmeıi altında Amerikan himayesini .eazip bulmakta ldilei.'. B Zafere GidenYol SABAtfATTlN SELEK Tam bağımsızlık ilkesi ' ; kolay bîr sey değildir. Btfna rağmen daha fazla kuvvet gönderebHeceklerini faraetsek bile, Anadolumuz "kolay istilâ ( olunadak, yüz bin, iki yüz bin, beş yüz bin kisi ile bir ayda, beş ayda bir ucundan girilerek öbür ncundan çıkılacak yer de^ildrr. Bir miliete e<arc4i 'kabul eftirebilmek için mılyonlarca kuvvet, senelerce vakit, .milvartarca servet sarfetmek lâzımdır. , ' ' Buhu biz kendimiz nzak vilâyetler.imizde v e •meselâ Temen'de uzun müddet tecrübe ettik. Ingilizle'r, Fransızlar bütün müstemlekelerinde tecrübe ettihîr. Bütün bu tecriibeler, ezelden beri esir olan milletlerde Vapılmışiır. Şimdi tecrübe edecekleri millet, ezelden beri hür olan millettir. Biz, düşmanlarımızı, bütün memlekeri istilâ ettikten sonra bir tek.dağ bâsı kajacak olursa, o tek dağ başına da »ynca kuvveti.göndermek iâzlnı olduğuna inandirntalıyız.» ' '"*.'>'• . . Tam bağımsızhktan yana olan Mustafa Kemal Paşa, 24 Nisan 1920 fünü, Büyük Mfflet Meclisl'nln^ llk gizli oturumund» Mfere giden yoiu Ssetle ş*y' le açıklamıgtır: «Harekettmlzl tâvta etmek Içta tM yoldsn Wrl•• karar vermek lftnmdır. BlrlneM; tstanbol eevresinin, Ferit Pa?a ksbtneslnin ksbvl ettiji yoln cejerek «lerefimlzi, hayatımın, her •eylmizi bırakmek yanl tngillzlere esir elmaktır ( * ) . O n m ı n y»paeak blr yj kalmıyor. Tek, eğer ba milletl millet olarak, ku»n olarak, n ı m ı ı r e eerefiyle ya*»tmak istiyorsak taklp edeeeğimls yol, bfitfin knTvet TO lmkânımızı yerine göre kntlananüc btrl yoketmek lsteyen düçnnanlann dflamanca •meDcrlnl kznnaktırj. .«Her karış toprâğı Savunacağız!» Büyük 'Jaarruzdan evvel Garp. Cephesi Komuta Hejeti Alajehir istasyonıuıda. Genelkurmay Başkanı, .Güneyde Fransızlara karşı halkımızm sürdürdüğü savaştan örnekler ver dikten sonra, sözleıine şunları eklemiştir: • «Eğer Avrnpa, miHetİerlnin nıenfaâti olmayan ve bizçe ümit cdilmeyen, genİ5 öiçüde bir barekâta girismek işterse onu d a güvenle, serinkanlılıkla karşılamağa. hazırız. Her taraü "Kerbelâ" yapaca. gız. Memleketin her kanş topragını savunacag» v e her kanş toprağın ayn a y n zaptolunmak lâzım geldiğini ispat edecefiz.» A'lbay. îsmet Bey, uzup konuşmasında çeşitli konulara değinmiş ve nihayet sözü asıl meseleya geürmiştir. Karşırnızffa bulunan en büyük ordu, Yunan ordusu. Bu orduyu nasıl yeneceğiz? Yenebilecek mfyiz?, Daima savunma halinde olduğumu» za g8re, bu m'ümkün müdür? Savunma ile bir zafer kazanılabilir mi? B u sorulaq, Ismet Bey şöyla cevaplandırmıştır: • «Tunanlılara bir taarruz ederek memleketimiz. den atabileceiimizî ümit ediyornz. Hazırhklanmı». kararlarımız bnna göredir. YunanlıVara karşı m e m . leketimizi mnhafaza etmeft için müdafaadan, yalnız mukavemetteh başka çaremrz yoktnr. demiyornz. Mukavemet ediyornz ve edeceğiz. Nihayet, gejeklî tertibatı hazırladıktan sonra ilk fırsatta ta« arrnz edecefiz. Yalnız ne vakit yapacagız ve fırss* tı ne vakit bulacagız. Bonnn için, Hey'eti Celila bizden daha ziyade tafsil|t istemiyecektir.» (•) Bu tarihte Atnerikan mandası fikri mişti. Art/k sözü edilmiyordu. lflâs et» Musttfa Kemal Faaa, zaftrt (1den yoldan tap> malan Snlemek İçin bn «fclerini t ş a f i d t k l •e'kflde perçinlemiştir: «Merkeıle anlaftnak meselefdne gelince; raer. ke*. mltanat TO hilâfet mcrkesi olan fstanbnl demektir. tstanbvl, resmen TO flilen işjal sltındadır. Bogün, îstanbnl demeklo Landra demek arasında bir fark yoktnr.» Mustaf a Kemal: Bağımsızlığımıza kastedenler bizi birbirimize düşürüyor . • • • • * . " . . • ' • • • 7 Zafer ışıltıları 24 Nlıan 1920'do «afer henflz çok azakta !di. Fakat, gimdl aşağıya alacagımu ıSzlerdra, zafer ışıltılarını yakalayabiliriz: «Varlıgimraa TO b a t ı m m h * ı m « e kaıteden dfişmanlan görüyornz. Emellerinl yakmdan biliyoraı. Dfişmanlann, bn emetlerinl sagl&mak için knllana. caklan knvvetlere de vakıfız. Fakat tahip oldnk. l a n bn küvvetlerden hiç birini knllanmıyorlar. Aksine, amaçlanna ülaşabilmek için baldaklan en knvvetli Tantayı kullanıyorlar: Bizl birblrimize düçürmek. Halk dnramn btlmlyor. Belki Istanbvl'nn işga • sa!niR, »yrıca Suriye'de bajı dejrtte. Üzerhnize 6*alinden bile haberdar değildir. Bo kadar gaflet iç'iju de bnlnnan halkımıza. ber aer kolaylıkla aaılanabi ' ,ha V z l a kuvvet gSnderemez. fngiltere, îıtanbul'da lir. Ve bnndan dolayı maznrdtir.» , * ' , "L v* jiogazlrr'da tutunmaya çalışıy.or. 'Anadolu üze* ..'rfnjıeki oyununu bltıd» Yunanlılar, doğoıda Erme.* t nHerle oynamak ietiyer. Fakat, bu oyun bozulacâktır.î ' • . , ] * •, Ankara'da Büyük Millet Meclİsi toplanmış .ve Büyük Millet MecKsi'nfn açılışından pek ILZ bir mllll hükümet kurulmuştur. Artık zaferi müjdelezarrtan»onra, 20 Mayıı 1920'd'e zafere ne kadar yak' yen lesler daha gür çıkacaktır. Gerçi, hâla para, mız ve ordumuz yok. Fakat, zaferi kazanacağımıza lıştığımızı Genelkurmay Başkanı Albar îamet Begüvenimiz var. Para bulunacaktır, ordu yeniden ' ı'*in yaptığı konuşrnadan izleyelim: , • • kurulacaktır. Duruma isabetle teşhi* koıtulmuştur. • ' «Bir milletin bir kısım aracisinl ifgal etmek, Birinci Dünya Savaşını müttefiklerimizle birlikte • » n a yoketmek İçin kifi değildir. O milletin iradekaybettik. Ama karşımızdaki cephe de bozuldu. •ine galebe etmek v e o milleti teşKme lebar eyleRusya'da yeni rejim, eski müttefikleriyle karjı kar. mek lâzımdır. Ynnan ordtisn bütün mevondnyla şıya gelmiş. îngiltere, Fransa ve, îtalya arasında •ertaya döküldâkten sonra bile bizim irademize gabir çıkar eekişmesinin »ürduğünügörüyoruz. FranV lebe etmek sdyle dncran, o henüz bltim irademizin Millî Hükümet kurulmuştu basladıfı noktada bnlnnnyor. Vannak btediğim n>tiee şndnr ki, T n m n ordnsn bize aman dedirtmek İçin yeni Mr vasıtaya aabip değildir. Bnndan sonr» isleyecek sanıan bep .blıtm lehimizde cereyan' edecektir.» • " «ttilâf Devletlertain, Tfirkiye'de bulundurduklan kuvvetler azdır. Memleketleriade daha büyük ordulan v e teskilStlan oldnfima biliyornz. Fakat bize karşı yeni kuvvetler gevkedemeyişleri ve aleyhimizdeki projelerini Ermenl ve Tnnan ordulann. dan beklemeleri birtakım «ebeplere dayanmaktadır. Evveli, Francız Te" Ingiüz tnilletlerine Türk milletinin irahan için maddelen gösterilecek bir menfaat yoktnr. t ' z o n bir barpten «onra yeniden zevk için, bir milleti difer millete boğazlatmak snrctiyle Frangız ve tngiliı miUetinden kan istemek YARIN : MİLLÎ BİRLİĞÎ YIKMAK İSTEYENLER VARDI. y SAVAŞ ALANINDAN^ ANIL AR HİKMEt ÇETİNKAYA ' Düriya Basını ÖMER SAMİ COŞAR Mustafa Kemal görüşmelerınden v ümitli değil FRANSIZ BASINI, TÜRKLERE YAPILAN OLUMSUZ BARIŞ TEKLİFLERİNDEN ŞİDDETLİ 70 yaşındaydı Osman Karapınar. İki ayaft felçliydi ve topraksızuı. âB.yıl dnpesini» saşıyordn antlannı anlatuken. , '..'.? •.•. . \ ' 1 . , ••'«}* . • ; savas BİR SAVAŞ1N DOĞACAĞINI, Zaliha Bacının kağnısı yajmda birer baba.o yıllar. l5'ifide olanJHr Ife'e merdiven dayamıslar. ö y l e ilginç savaş anıları yok... Ama, tümü yaşadjkları bu toprakların, bir Ullcenin dirilişinde olan Onemini biliyorlar, Büyük Arslanlar köyünde Osman Karapı» nar'ı gördük. İki ayağı felçli ve hiç topragı olmayan Osman dede, altı çocuk sahibi. Tüm çocuklarını evlendirmiş. Savaşa katılrnış ama, . delikanlılık çağında, sarasa katılanlara ekmek ' '< taaıyarak katkıda bulunmuş... : • .• . TÜRKLERİN KENDİLERİNE HAZIRLANAN TUZAKTAN \\>:y y.' : HOŞLANMIYACAKLARINI YAZIYORDU.•;; • •' . 1 : Mustafa Kemal Paşa Sakarya'da harvkâtı takip ederken ılclırım Kemal'den Çal köye geldik. Ç«l köy, 30 Ağustos Zaferinin en önemli ke»imi. Mustafa Kemal Paşa, îsmet ve Fevzi Pasalar büyük taarruzun başlandığı Kocatepe'de bulunurlerken, Çal köyün insanlan düşman liperlorini yarmışlar. Aslıhanlar yöretinde hiç bir iz yok 50. yü öncesinden. Sadece Yunanlıların bulunduŞu kuzey ve güney yaka»ındaki tepeler işaretlmmi;. «Yunan ordusu bozguna ugramls' ve Aslı • hanlar ovasına gelraişti. Bizim köyde kız, kıYani Yunanlıların bulunduğu yerler tanınıyor zan ne varsa bizim süvarilerimize ekmek taşı , böyleee... yorduk. Bir gece harman yerinden dönerken üç Trikopis'in kıstırıldığı Adatepe, Çal köyüne Yunaa askeri gördüm. Tepeye dbğru yürüyoıçok yakın. Çal köylü Ahmet Yıldır 18 yaşındaki lardı. Eğer beni gorselerdi öldUrürlefdi. Ya • ' anüarını sergilerken, bir kez daha yafadı 50. yü nımdan ıslık çals, çala geçtüer. Ben kendiiTıi öncesini. harmanlann ajkaşına atmıştım» diye basladı «Derviş Paşa, Fahrettin Paşa Afyon'dan yü! anlatmaya. ^ ' rüdü. Yunan 7. fırkası Eğret köyünden Çal köye indi. Süvarilerimiz ve topçulanınız arkalarujvi '.;•!.• «Korkmuş muydım?» dan geldiler. OÜucu sırtında Yunan ordusu bo' • % «Elimde sllâh , yolftu. Şimdi korkmadım zulmujtu. Bizim bir yuzbajımız bu arada yaradersem yalajı söylerniş olurum.» landı. Bu kez Yunan Arpacık tepeıinden bizi «KaçarUtrken harmanı yaktılar mı?» bastırdı. Bizim piyade alayı ise Altıntaş'dan yük* lendi. Topcularımız ateşe bastırdı ve Yunan Ade«Evet yaktılar. Dün gibi hatırhyorum. Bi • • tepe'de Pazarboğazı'na sokuldu. Artık Yunan aim süvaTiler ve topçular bindirince neleri varordusu bütünüyle ezilmişti. Neyi varaa bırakıp sa bırakıp kaçmaya baslamışlardı...» kaçmaya başladı.... «Başka anınız yok mu?» gimdi 68 yaşında olan Ahmet Yıldır'a sordum: «Elli yıl geçti oğul... Hem yaşlandık bak•Kaç dönüm toprağın var?» sana. O yıllar 20 yajmda olanlardan kimse kal•50 dönüm.» madı köyde. Bir ben kaldım desem yeridir.. «Kaç çocuk?» Benjm de bir ayağım çukurda...» «Dört çocuk ve dört torun...» «Toprağım yok' dediniz, nasıl geçînivorsu•Ya 50 yıldan beri Çal köyde olan degigiknuz?» ' • . . . ' . • ' • lik?» «Geçiniyoruz iştef Hem açhktan kim öl . • Sakallannı sıvazladı eliyle. Fötr fapkasmı öne müş? Baksana yaşa'yıp gidiyoruz!..» . ' ' doğru indirdi... Büyük Arslanlar"'köyünde ?3 yâşmdâ Şe«50 yıl önce 150 haneydi bizim köy... Şimdi ref Kar, Aslıhanlar yöresinde yaşayaıj gençler ise 300 hane olduk...» gibi karşılık verdi, «50 .yü önce h'olırîüş bu Güne? Adatepe'ye doğru yönelmijti. Aslıhantopraklarda?» sorusuna: . . . • • • " lar ovası yorgun bir akşamı kucaklıyordu. Çal köyünün elektrik direkleri hazırdı. Kur«Savaş olmuş... Yunan .bozguna uğrayjp tuluş Savaşına en büyük katkısı olan köy halkı, kaçmış, Atatürk, İzmir'de depize. .dökmüş YuCumhuriyetin 50. yılında ışığa kavuşabilme özler.an'ı...» .. . . . • ' • • • ' • , mi içindeydi... «Ya sonra?» Mustafa Kemal'in kagnısını gördük. Zaliha Sustu bu sorumuz üzerme.,'.: Ama'"7oht« bacınm yıllardır sakladığı kağnı 30 Ağustos zaOsman Karapınar, * oturduğu yerden gürledî^ • ferinin 50. yıldönümünde açılacak olan ZAFERbirden... ^ TEPE müzesinde sergilenecek... • . «Cumhuriyet'i kurdju Atatürk...» ' ••• •• Zaliha bacı düşman siperlerine korkusujca^ Bu kez ben: . • ' » # gtren binlerce Türk kadınından birisi. Ülkesi«Doğru mu Şeref?» . .• ,' nin bağımsızlığı için sırtında cephane taşıyan «Doğru ağabey... Bizim kafamız köylü kakızlardan, gelinlerden ve analardan birisi. fası işte unutuyoruz. Osman dede savası görMustafa Kemal, 29 Afustos 1922 günü Çal düğü için biliyor ağabey. Biz de o'nun ysşınöa köyde paşalarla bir toplantı yapar. Afyon'da olsaydık verirdik tıemen cevabını?» .' • * düşmanı Aslıhanlar yöresinde imha etme plâ«îlkokulu bitirdin n^i Şeref?» ' * . ' nı hazırlanmıştır ama, bir kez de Çal köyde «Bitİrdim ağabey.... ' • . r son hazırlıkları gözden geçirmekte yarar var«Beşinci sınıfta öğretmehiniz tarih" dersindır. Hareket plânları işte o kağnımn üzerinde de anlatmıştır size?» " hazırlanır. Zaliha bacı, köylü zekâsının en gtlKara gözlerini utangaç, utangaç gezdirdı zel ömeglni kağnıyı saklamakla gösterir. Okuüzerurıde: ~ nıa olanaklarından yoksun Türk kadınınınyil«Öğretü ama •.unutmuşum,:.. Hem Atatürb, reflnin yanı sıra, akılcılığım da ortaya koyar padişahları da kovdu değil mi?» bu davranış. Bir ülkenin yeniden dirılişinde, «Elbet...» yepyeni bir yaşam çizgisine girmesinde ne Y denli katkısı olduğunu bilir o kağnınin... Zaliha baeı üç yıl önce ölmüş. Bu yörede o büyük savaştan kalanlar parmakla gösterilecek kadar az. Bugün 60 yaşında olanlar 10 YARIN : SAVAŞ ALANINDA ŞtMDİ YAŞAM KAVGASI VAR dedir. Aîagöz çiftlik evinde, Çanakkale'de onbİTibin Fransız yazarı Jacques Bainville de Paris'te ya« I artın ikinci. yarısmda İngiliz, Fransız ve ttalyap ymİanan. «Attion Française» gazetesinin 19 mart ta« ıstşleri Bakanlahnın Paris'te toplanarak «Şark ' • kişiyi bir hücumda 'nasıl yok etmif olduğunu döşünerek o günlere hasret çekmiîti (1). Sakarya'da varihli nüshasında çıkan bir yazısında, artık İngilter* »Meselesi»ni görüşecekleri, barış sarüaruıı hazırlatan uğruna Anadolu çpcuğu, sanki hemen kalkacakDışişleri Bakanhğında da şu sorunun sorulduğuna yacakları duyurulur. mış gibi avcı halinde yere serilmi«rti. Alaylar, tümenyazaf: • ' • • . . . " • ' Acaba Anadolu'da yeniden kan dökülmesine ffrier erimişti. O sıralardadır ki Mustafa Kemal Paşa, • iYunanistan aşkı uğruna . Hindistaiı kaybedüle •at verilmeden banş sağlanabilecek raidfr? Kızılırmak gerilerine çekilmeyi bir ara düjünmekten mi?» . . •. '• . • Mustafa Kemal Paşa ümitli değildir. 1 m.artta kendini alamamış ve hattâ bu yolda ön hazırlıklar >Iart ay{' ikinci yarısında Paris Konferansı toplaMecliste yaptığı konuşma daha çok Lloyd George için için emirler. vermifti. Gençlik arkadası ve yaveri Mi* mr ve Lord Curzon'un Yunanistanın avukatlığua bir ikazdır: • ' ralay Arif ise onun üzüntülerini dağıtmak için: yapmaktan vazgeçmedîği görülür. Ortaya attığl mü0 Düşmanlarımız bizi, zecri tedbirlel: tajbik edetareke teklifi ard düşüncelerle hazırlanmıştır.. Barış. «Bu memlekette sebepli lebepsiz ölüme göndereeekleri tehdidiyle istiklâümizi müemmeh olmayan tan ziyade yeni bir savaşı dâvet edicidir. Doğu Trakbilecek yeteri kadar adam'. bulabüirsin, kimse' çıkıp şartlar dahilinde sulh yaptırmaya mecbur edebilecek»' yayı, Edimeyi, Çanakkaleyi Yunaniştana peşkeş çek•da insan hayatmm hesabınj sormaz» demişti. (2) lerini zannediyorlarsa bunda çok aldanıyorlar. * mektedil. ; • . .' Mustafa' Kemal Paşa için ise insan hayatının tfü• Düîmanlarımız. Türkiye halkmı mukaddesatıyük değeri var. • Paris'te yayınlanan Temps gazetesi 24 mart tarihnı müdafaa için, giriştiği harpte yorgun düştü zanne^ 1922 yılı subatında'Dısişleri Bakam Yusuf Kemal Ii nüshasında önce şu noktayı 1>elirtir: diyolarsa bunda çok aldanıyorlar. Bey (Tengirşek) A\rupaya yt)Uamrr «Türkle Yunan harp halinde değildir. Türkle î n 0 Düşmanlarımız bizi, e\*\'el ve âhir esarete giMart aymda Yusuf Kemal Londra'dadır. Fakat giltere harp halindedir. ttalyanın eline geçmesin diye riftar edebilecek şurut ve kuyudu reddetmekte teredLord Curzon, onun da ikazlarına kulaklarını tıkamakİzmire Yunanı Çıkartan tngilteredir. Sevr Muahededü't göstereceğimizi zannediyorlarsa bunda çok ve çok la yetinir. • . ' sini tatbik ettiTmek için Yunan ordusunu Anadoluya aldanıyorlar. • • gönderen de Ingilteredir. EJer tngiltere, daha doğruTBMM Reisi, Paris Konferansına da değinerek: . su Curzon arzu ederse Anadolu tahliye edilir.» • Son zamanlarda bir (Şark Meselesi Konferansı)ndan Paris Konferansı arife«ânde Ingilterede LJoyd Gebahsolundu ve. olunmakjadır. Bu konferansm ne deorge'u hatalı yolundan ayırâbilmek için yeni teşebreceye kadar ciddi maksatlarla ve ne vakit vuku buBu hakikati ortaya koyap Fransız gazetesi mütabüsler ojur. lacağı hakkuıda henüz sağlam' bir «mare yoktur. Şark reke teklifine değinerek der ki: •Yakın1 ve Ortadoğu'da îngiliz Menfaatleri»ni S8T Meselesi Konferansının ordularımızm'harekât alanla«Anadolunun hanş içinde fahliyesine dair Türk» vunan bir cemiyetin iÜarecileri 16 martta Lord Curruıda toplanmasına intizar olunduğımu kabul etmek» le^re hiçbir garanti veri^rıeden 'mütarekenin imzalanzon'a bir muhtıra verirler v« ju dört nokta üzerinde en ihtiygtkâr bir telâkki oluir» der ve sunu ekler: ması istehiyor. Türkler, askerl hazırlıklarını durdur.durıırlar: «Hazırol cenge eğer ister isen sulhu salâh». (1).' • maya, artan.heyecanlarını söndürmeye dâvet ediliyor. ifî)' Başbakan Lloyd George'un 1918 yıh ocak ayınFakat Mustafa Kemal Paşa,' yeniden karndökülBöyleee de, Hindistan'daki ve İngiliz Imparatorluğuda yaptığı vaadlere uygun olarak Istanbul, Doğu Trak• meden Yuaanın Anadoludan çıkıp, gitmesi hususıınnun diğer yerlerindeki müslümanlarm hareketlerl ya ve, İzmir d e dahil. bütün' Anadolu Türklere terke* • da son ümit izi «ie kayboluncaya kadar siyasî temasdurdurulmak isfeniyor. Bnndaa sönra da, istenilen dilmeli^ir. Başka hiçbfr hal tarzı memnuniyet verici lara devamdai) da geri kalmaz, olmaz. Ayrıca Batı Trakya|iın âkıbeti de plebisitle ,tâ • banş şartlarını zorla Türklere kabul ettirmek düşüSakarya tarbinin fecî sahheleri gözlerinin önünnülmektedir. Bu mütareke teklifinden barış da, faka* yin olunraalıdır. t eskilerinden daha şiddetli bir şavaş da doğabilir.» (Ş) Türkiye ile süratle bağlan yeniden kurmak Gazete, Fransanm böyle bir oyuna katümamasını 've dostluğu da sağlamak, ^carî, askerî ve siyasî sei^ter ve Türklerin de, tuzağı, hissederek böyle garan*beplerle l^nparatorluğun menfaatleri ic'abıdır. Şimditisiz bir mütarekeyi reddedeceJderini ekler^ ki polj^ikamn* bütün'Yakın v,e Ortadoğuda Ingiliz tiTemps gazetesi ertesi günü (25. mart). Lloyd Georcaretini tamamiyie * durdurmuştur. Izmiri Yunana ge'un Dışişleri Bakanının hazırladrfı tuzağıri bir ba?vermek veya başka. yabancı idare altına sokmak, Seka yönünü açıklar. Barışı sağlamak i'çin Türklere itilânik işinde olduğu gibi, Anadolunun ticaretinin başdal'tavsiye edileceği yerde onlara karşr âdi] davranka istikametler,e.îçevrilmesine yol açacaktır. Böytece mak gerekir diyen "gazete şunları yâzar: bu bölgedeki îngiliz işyerleri, bilhassa îzmir Aydın 'demiryolu işleteıesi büyük zararlara uğrayacaktır. • «Türklere deniliVor. lA: ^Şimdi sizm daha kuvvetli • olduğunuzu kabul ediyorur:. Fak%t Itilâf Devletleri(S)' Türk" idaresi altında azınlıkların durumu üe nin sizin için hazırladıklan barı? tekliflerini kabul ilgili olarak, Türkiyenin hükümranlık haklarmı kısıte.tmezseniz bu devletler, Anacfolunun Yunanlılar talayıcı hiçbir teklif yapılmaıttaiıdır. Venizelos hükürafmdan tahliye hareketine «nezaret etmeyi reddedemetinîn eski Dışişleri Bakam ve Sulh Konferansmda ceklerdir ve büfün memleket de harabe haline geleYunan delegesi Politis 1914 yılında: «Yunan menfaatcektir.» • • • leri, Türkiye'de lahin oldukları himayeye bagka hiçTemps gazetesi, Batı Aıiadoludakl Türkleri Yobir memlekette kavuşamazlar» demiştir. nanlıların elinde birer rehine addeden bu tehdide de (4) Dikkatinize hürmetle arzederiz ki, îngütere'Fransanm katılmasına karşıdır." Der ki: nin, Anadoluyu istilâ eden ve harabeye çeviren Yu«Konstantin'in Anadoluda taş üstünde taş bıraknan ordusunu desteklemesi Hint Imparatorluğumuzmamak hususunda bir karan olup olmadığını bilmida milyordarca müslümanın sempatilerini bizlerden yoruz. Fakat bunu önlemek için bir tehdit yeter v e uzaklaştırmıştır. Bunun neticesinde de tngütere'nin ona, böyle bir teşebbüse giriştiği takdirde Anadolu Hindistan ile ticareti de azalmıştır. (3) ile Yunanistan arasındaki bütün yoll&rı keseceğimiz Bu muhtıranm verildiği gün, Avam Kamarası üyeve sıkışıp kalacağı bildirilir.» si Montagu, Tethford'da yaptığı bir konuşmada der ki: II) Atatürk'ün Soylev ve Demeçleri. Cilt 1. (S: 238 «Türkiye ile Yunanfctan arasındaki sava» hali yal239) mz Ortadoğuda barıs için tehlike tefkil etmekle kalMnstafa Kemal'e: «Bu memlekette sebepli sebepsiz ölüme <2) Halide Edip Adıvar: Türkün Atejle İmtihanı mıyor, aynı zamanda tngilterenin ihracat politikagenderebilecek yeteri kadar adam bulabüirsin, klnse çı(S: 221 22?) sına da zarar veriyor. Müttefikler arasında yalnıx İnkıp da insan hayatının heıabım Bormaz» diyen Mîralay (31 (Orient et Occirtent) dergisi: Nisan 1922, S 59» gilterenin, Yunan taraftan bir poli'.ika takip etmesi(A Arif. (lımlr mıilcMdinde uümiftır.) nin nedenini bir ttirlü anlıyamıyorum.» YARIN : SİLÂH TÜCCARI ZAHAROP 1 Lord Curzon'a verilen muhtıra Fransız gazetesinin yayLnı