Katalog

CUMHURÎYET 23 Ağustos 1972 BATININ Ş ARKI, YAYKIN YÖRESI.. RÖPORTAJ VE FOTOĞRAFLAR: REMZİ CENGİZ Köylü kadınlar su tagıyorlardı, birkaç saatlik yoldan tuluklarla, sarnıçlardan, kuyulardan.. Tekeliler köyünün giris; yerinde kuyuya benzeyen, içinde su olmayan ağzı açık blr sarnıç vardı.. İçinde bebeler oynuyordu. Kimisi pisliyor, kimisi de çisini yapıyordu. Kışın biriken suyu uzua taman içiyorlarmıs. Köyün muhtan Ahmet Kara, «Geçen aylarda köyümüze baytar geldi. Sarnıca bakb. Bize,hay vanlannıza bu sudan içirmeyin, yoksa akciğer kelebeği olur, dedi. Oysa biz bile bu sudan içiyoruz bey.» diye anlatü. Muhtar Kara, köyün, köylünün ezilmişlik çarmırunda kıvrandığını anlattıkça hayretler içinde kaldım. Imkânsızdı, ama gerçekti i?te.. Aydm'da bdyle bir yöre olamazdı. Doğuda bile az bulunurdu.. Bu insanlar niye kaderleriyle başbaja bırakılmışlardı?. Bu yöreye teknisyenler gelmig, teknisyenler gitmiş.. Raporlar verilmiş iktıdarlar değiştikoe. Ama koylünün kaderi değişmemiş bir türlü. Köyün tam ortasında gösterijli bir anıtı andıran köyün *Akmayan« çeşmesinin yalaklannda oturarak sohbet ettik. Eski muhtar, 3,5 mılyona çıkan kuru çeşme hikâyesini şöyle anlattı: •Devlet 7 köyü içine alan bu projeyi bir müteahhide verdi.. Biz, şundiki menbanın yanındaki suyun ahnmasını istedik. Ama Bozdoğan ilçesinin Encümen Üye sı Nazun Koteli buna engel oldu kendi sımnmızda diye. Şimdi, gör . düğünüz gibi 45u yok, devlet 3,5 milyonu toprağa gömdüğü gibi, yjlarca çektiğimiz IU hasretini de toprağa gömdü..» Hayvancılık konusunda köy delikanlüarmdan Hüseyin Kırcalı: cAncak bir çift öküz besliyoruz. Su yok ki. 24 saatte bir suluyoruz bunlan> Köyde tavuk dahi yoktu. Koyün en zengininüe 48 keçi varnuj.. GIDASIZLIK SEBEBİYLE KÖYDE ALTMIŞ YAŞIN! DOLDURABİLEN KİMSELERE GÜÇ RASTLANIYOR ÇEVRE HALKI ET DENEN ŞEYİ ANCAK YILDA BİR DEFACIK.YANİ KUR . BAN BAYRAMI VESİLESİYlrEYİYQR 4 Milyonlarla birlikte toprağa gömülüp giden su özlemi başka bir şey yenmiyor. Protein noksanlıgı fazla yaşamalarını engelliyor. Tekeliler köyünde on kişüik Onurca ailesinden ancak üç kişi kalmış. Sebep verem. Bunlar da hastaymış. Paralan olmadığı için tedavi de olamıyorlarmış, köy rouhtarının anlattığına göre. Muhtar Ahmet Kara'ya neden nüfuslarımn artmadığını sorduğumda, gülerek cevapladı beni. «Bey su yok ki, nasıl çoğalahm Ayda bir temizleniyoruz « Bu lâfa tüm köylüler gülmüşlerdi. Akşam olmuştu.. Muhtarın mısafiriydık. Su almaya giden kadmlar da bırer ıkışer geliyorlardı yo'gun argm. Bunlar daha evde yemek yapacak ve karınlarını doyuracaklardı. Her gün aynı çıle.. Kadınların «Bitmeyen kavgasıydı» su taşımak yaz kış. Koyün okulunu banş gönülluleri yapnuş! Eski muntar bunun yapılışını şöyle anlattı: «1965 yıllannda köyumüze bir gün 48 kız ve erkek genç geldı Hıçbiri Turkçe bilmiyordu. Okulumuzu yapacaklarmış.. Köyde bır ay kaldılar. Sabahlan bir saa! kadar çalıjıyorlar, sonra da akşama kadar dinleniyorlardı. Bırıkj saat da akşam üstü çahşıyorlardı. Okulumuzun duvarlannı bir metre kadar yükselttiler. Kızlar erkekler hep çift çıft gezerlerdı sabahlara kadar çe\Tede.. Bize filmler gösterdiler. Başlarında bır Türk vardı, onların dilinden o anlardı. Bır ay sonra çekip gıttiler Bir ayda devletten 65 bin lıra vemişler. buradak> masraflanyta O parayı bize verselerdı hiç olmazsa suyu kendimiz getirirdık . Sonra okulu bir müteahhide yaptırdı devlet B.r dershaneli okulumuz 135 bin liraya çıktı..» Gece Çevre Sağlığı Uzmanlarının fılmlerıni tum köylü seyrediyordu. Kadınlarui hiçbiri erkeklerin de yandan çogu sinema nedir bilmıyordu bundan önce. Köyln demek toprak demek . Bir kans toprak tı|rana köylü vatandaş ka^alan parçalamak, taş* ları ayıklamak, fotofrafta görüldüğü jibi dnvarları bile yıkıp kendine bayat sahası açmak zorunda^ sinin öyküsünden başka bVr şey değildir.» der Şevket Sureyya Aydemir, «Toprak Uyanırşa» adiı eserinde.. Yaykm'da teknik, tabıata yenilmış görünmektedir. Ashnda kaiten yendırilmıştir. tekhık tabıata.. Yaykın, Batı Anadoluya' eıietj! veren Kemer Barajına, bır buçuk kilometrelık bir sınır uzaklı^uıdadır. , Yüzlerce yü önce, «imdıkı 200 bin dönümlük çblde!. Romalılar ve Bizanslılar bağ yeti^tirmişlerdir. Dünyaca mejhur cAirodisias» saraplarmı yapmıslardır.. O zaman teknik daha mı ilerdeymiş? Yoksa. jimdiki köylüler daha mı teıpbel? Çevrenin. daha yeraltı suyu *• raçtırması yapılmamış.. Bugün uyuyan 200 bin donüm arazi, üzerinden milyonlarca lıra temin edılen Aydın Ovasınm »arısı kadar Yörenin kalkıntnası, topraktaıı kalkınması için Aydın Teknik Zlraat Müdürlüğü Teknik Müfettişi Kemal Çetin şunları söyledı«Bu topraklardan gereği gibi faydalanmak işten bile değil Bır kışiye aıt bademlikler bize güzel bir ornek Tüm topraklar üzerinde bademlıkler yapılabılır. Bu da ancak devletin gücü ile olur. Kemer Barajının suyundan favd^Ianmak da mümkün. Yöreye bir buçuk kilometre mesafedeki baraj suyu motopompla basılara* sulu ziraat bile yapılır.» Ama bu tekniği, tabiata karsı zaferle sonuçlandıraoak güce hareket verecek parmak lâzım düğ meye basmak için. yaygı, koşum, takım, heybe, toı» ba vs gıbı uretılen mallar KıliS| Maraş, Antep taraflarına satüır^ Suriye'ye de ıhraç edılır... El sanatlan üç koyde, altı mfl yön lıra para hareketi meydana getırlr. Bunun 2 milyon 400 bin lırası ham madde gıderi, 2 mit yon 400 bin lırası işçılik ve bit mılyon Uayuz bin lırası da arv cının kârıdır. Aracı ham maddeyl, eğiricl ve dokumacılara vermekte ve sonra uretılen malı alarak toptancüıfını ve komısyonculuğunu yapa» rak, ıkı yonlü kâr s&ğlamaktadır. Bu cl sanatı daha kârlı dunıma sokularak, turıstlerın ilgısdni çekecek' renk ve desende yapılabılır Modern kamp çadırlan ya pılatfıiır Koylülenn daha çok sömürülmemelerl ıçın «çok yonlü Koope* ralıfler» Kurulmalıdır Köyde arazı dardır Bu bakımdan el sanatı bır geçım fcaynagı olarak belınyor .. Konunun tan ma dayalı bır el sanatı olması ve muntomeı eelışmelerl, köyün dığer ürünlert Uretimiru de etkill yeceği dikkate alınarek koope» ratifçilık yonünden köylünün bır leştirilmesi gerekırHer köylü aılesı 59 bin lira arasında gelır saglamaktadır BU daha da artırılabihnir..» Bir tavsiye Muhtarın sofrasmda, iç yağı eritmesi, ayran, btraz domates, soğan ve yufka vardı. Afiyetle yedik yemeğimizi, ekmeği iç yağına banarak. B\ıgün Karacasunun pazarıydı Muhtara pazara giden olmaz mı? diye sordum. «Ne yapmaya gitsin. ler.. Satacak bir seyleri yok ki» cevabını verdı. Çevre sağlığı ekipleri köyun kahvesme bir afış asmıslardı. Muhtar, <Bak bey, burada bir şe" var» diye bana gö'sterdı. Aiış, su ile ilgili idi. «Suyu klorlayarak ve kaynatarak içinız» yazılıydı. Bir rapor Yorenın keçi kılı dokumacılığın dan bahsetmiştik başlarda Bu konuda, elimizde bir rapor var Yine Aydın Teknik Ziraat uzmanlanndan biri hazırlamış Rapor,Bozdoğan ilçesının, Olukbaşı. Dudağacı Kızılca köyleıi ile ilgili: «450500 kadar aile yılın Duyü'< bir kısmını, bu el sanatı ile ?ı çı rir. Yılda altı mılyon kılogıani keçi kılı ışler Bunun beşte cordu Uşak'tan karşüanır. Harar, Ya ileri, ya geri •Toprak bir arena. Üstünde ınsan. bu toprakla durmadan çarpışır. Bu savaşta teknik. insanın süâhıdır ve topiumutı yapısı. bu silâhın jjücüne ve geli^nesine gore durmadan sekilleşir! Geriler, yahut ılerler. Gerçek bağımsızlık, insanoğlunun, toprak ve tabiatla girıştiği bu sarajtaki, zafer veya yenılgı Hastalık • Bunları konuşurken, yanımıza 90 yaşlarında görunüşlü Hüseyin Dayı sokuldu. 65 yaşındaymış.. Koyde 60 yaşım bulan pek az. Ihtıyartn gıdasızîıktan, korkunç bir gorunü;ü vardı. Susnzluktan ne yapacağıoı şaşırmış durumdakı koılu kadınlar, bunc» yoln' göze ılmak, Tannnın güntt merkeplerle membaya gitmek ve su ihtiyacını böylesine dolajlı bir sekilde temin etmek zoranda. . .• Çevrede, mide, barsak ve ıç organlar ile ilgüi hastalıkların yay gın olduğunu söylediler çevıcdeki sağlık uzmanları. Akciğer tuuerîtulozu da görülmektedir bts !enme yetersizliğınden. Eti kurbandan kürbana yiyorlarmış. Çevrede, nışastalı besinlerden Melen : «Emlâk vatanduşa kolaylık gösterihin: Başbakan Ferıt Melen, Bakırkoy bolgesmdeki devlet daireicıın de yaptığı incelemelerini, Tapulnma Daıresi üe Vergı Daıresınde surdurmuştur Tapulama Daıresinde işleri olan vatandaşlarla gorüşen Melen, işiennin kolay ve çabuk yapılıp ya. pılmadığını sormuş, genellıkle olumlu cevap almıştır. Daha sonra vergı dairesine geçen Başbakan, burada da mukelleflerın arasına gırerek, beyannamelerinı doldurmakta ve vermekte kolaylık görüp görmediklenr.i araştırmış, ılgılilerden, emlâk ve arazı vergısi mukelleflerının beyanname doldurmasında ve kabulunde kolaylık sağlanmaoinı istemıştır. Başbakan Melen, bu arada, şım diye kadar kaç mukellefm arazı ve bına vergisı beyannamesinı \er diğıni sormuş, 400 bin mükeüeften ancak 36 binınin beyanname sıni verdiği karşılığım almıştır. HALIÇ PISLIKTEM Yunus '»*» .• s..' Emre . filmimn • :• i. ,Bir . öykü çekimine ^ ?, .;' izin . ,., , . . ••* , . * • Yukarıdaki kın'da boyle bir çalışma yapıla» bilır. Yaykın için yUzlerce öykil anla tılmaktadır. Bunlardan biri çok ügınç: Yahudlnln otrl, eşeğine btnmış, tavuğunu da yanına alarak Yaykın'a gelmiş. Bır çocuğun elıne para vererek, «oğlum, bana, eşeğime, tavuğuma yiyecek birşeyler E1.J» demiş Çocuk biraz sonra elınde bir tcarpuzla gelmiş Nedenıni de, «Amca, karpızın içinı sen yer, çekirdeğıni tavuğuna ve kabuğu» nu da eşeğine yedırırsm» demis. Yahudl hemen pıhnı pırtısım toplayarak, «Buranın insanlan çok zeki. Burada bana iş yok» der ve uznklaşır... Insanoğlu toprak ve tabiatla o denli savaşmalı kl uğraşı zaiet !e sonuçlansın... Üzerinde yaşa« yan tum İnsanlar da mutlu ol« sun .. «Orada, bir köy var uzakta, / O, köy biziın köyümuzdur.. / Varmasak ta, gıtmesek de...* sözcuklerj kulaklanmı tınnaladit Yaykın'ı gördükten sonra.« verilmemesi istendi .:" ; İZMİR, (THA) .Yunus Emre ve Turızm Derne§ı ybnetım kurulu dı.n bır açıklama >ap3rak. Mılli E|ıtim Bakanhğıncp yakında çekimıne başlanacak Yunus Emre fılmi için ızın verilmemesıni ıstemıstır. Özyılmaz bu konuda ozetle şoyle demektedır: «Buyuk düşunür ve halk sairımız Yunus Emre'nın hayatının canlandırllması elbette ar> zu ettiğimiz bır tutumdur. An. cak .her gun gazeteierde bunUnla ilgili çeliskili haberler yer atmaktadır. Geçen hafta haberlerde fümin senaryosurfun Prof* Abdülbâki Gölpınarlı tarafından bır kurul vasıtasıyla hazırlatıl. dığı bellrtiliyojdu. Ancak dun çıkan bır yaztda bu habtr. tekzıp edılerek senaryonun tiyatro, sanatçısı .îhsan Yuce tarafından yazıldığı belırtihp, bazı belgelere dayanarak Yunus'un ve hocası Taptuk Emre'nın Kara. manda vaşadıkları ve orada yattıkları iddia* edılmektedir. ç>imdiye kadar Yunus'un mezaVının çesith yerlerde olduğu ıddıa edilmistı. Yalnız, Taptuk Emre'nin Kula'ö*a yattığı fikrinde birlesılmişti. Bu da gbsterıvor ki, Yunus Emre'nın hayatının eanlandınlması çalışmaları gay. ri ciddi bir sekilde yürütulmektedir. Milli Eğitım Bakanllgının bu i?e el koyması gerekmektedir. Çekimcüer, başıbos bırakılmamalıdır.» Komiser Muavini, kızına bakan bir gencin kolunu copla kırdı Bursa'nın Muttafakemalpasa ilçesinde komlscr muavini Mevlut Birlik bcrabtr şızdiği kızına baktığı iddiasiyle Ramiz Türker isminrie bir gencin jopla kolunu kırmaktan sanık olarak Savcılığa verilmistir. Öne sııruldüsunf gore Komiser Mua\lni, Mobiletle gezen genci zorla karakola soturmuş \e burada do%durmüştür. îlçe halkından bir ki5mı. bu olav üzerine, Komiser Muavininden da>ak yedikleri. ya da hakaret gordukleri iddiasiyle mahkemeye bajvurmuşlardıc. [Fotojrafta; Komiser Muavini Birlik'm karakolda doierek kolunu kırdığı öne stiriilen Ramiz Türker ve babası...] Bugün bazı yollar, belirli sürelerde tratiğe kapatılıyor . 1. Ordu ve Sıkıyonetim Ko' mutanlıığ. 30 Ağustos Zafer Bayramı töreni provasının ya. pılacağı bugün ve tören günu, bazı guzergâhlann t»?ıt trafiğıne kapatılacağını bildlnniştir. Komutanlığın bu konudaki bildirisi, şoyledır: «30 Ağustos Zafer Bayramı töreni ve provası dolayısiyle 23 Ağustos 1972 (bugun) ve 30 Ağustos 1972 gunleri. a'sağıdakı' güzergâhlar. belirtıle'h saatler içinde, yalnız taşıt trafığıne kapatılacaktır. Sayın Istanbullulara ve işlerınin aksatılmamas: için taşıt kullananlara duyurulur: Saat: 06.00 ,08.30 ile 1,0 00 proya ve toren sonuna kadar: Yerıi Topkapı Kav«ağı . Londra Asfaltı Bakırkoy Incirli Kavşağı Saat:. 11.00 Prova ve toren sonunsj kadar: Bakıfkoy Kavşağı Davutpaşa Kış. lası yönü Saat: 06.00 08 40Kuçukköv KavsağıEdirnekapı Kavşağı. Saat: 06.00: Prova ve toren sonuna kadar: Edirnekapı Bayrampaşa Yeni Top. kapı Kavşağı. Saat: 06.00: Prova ve toren sonuna kadar: Vatan Cad. desi baslangıç ve bitim noktalan. Saat: 10.00: Prova ve toren sonuna kadar: Aksaray Mıllet Caddesi başı . Yeni Topkapı Kavşağı.» Başbakan, Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu yöneticileri. ile görüşecek ANKAKA Turkiye Esnal ve Sanatkârlar Konfederasyonu Genel Başkanı Husamettın Tıyanşan, Fent Melen Kabinesı ile Turkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu yönetlcılerinin, Eylül'ün ikinci yarısında kararlaştırılacak bır günde yapllacak ortak toplantıda tum esnaf ve sanatkârlar sorunlarımn ele alınacağını bildırmıstir. Gençlik Parkı AP'lılereusulsüz kira/a verilmiş ANKARA, (Cumhuriyet Bürosn) Beledıye eski Başkanvekili ve DP BelecUye Meclis üyesi Nuri Badera dün Gazetecıler Sendıkasında duzenledığı basın toplantısında Gençhk Parkınuı bır bö« lümünün usulsüz olarak kiraya verildiğinl ve şehir içindeld büfelerin APailere çok düşük üyat larla kiralandığuu öne sürmüs» tür. Beledıyede pekçok usulsüz işlem yapıldığını, yönetıcilere vd AP'lilere genlş ayncalıklar tanın dığını ıddıa eden Nuri Badem, Ankaraiılan şebıre sahip çıkma ya çağırmıştır.. Gençlik Parkındaki Lunapark dahil geniş bir saharun AP'li Dazı şaiuslara 20 yıllığma ihalesız olarak kiraya Verildıginı, Dunun Belediyeler Ka nununa aykırı olduğunu, kiranm çok düşük olarak tesbit edildiğini öne süren Belediye Meclis Üyesi Badem, bu işlemlerden çoğunun Belediye Başkanvekili Muhlıs Şensdz tarafından yapıt dığını ıddia etmış, bu işlemlerin iptalı için ilgili makamlara başvurduğunu açıklamıştır. Eski Belediye Başkanvekili aynca, şetınn en ışlek yerlenndeld büfelerin ihalesiz ve usulsüz olarak syhğı 75 liraya kiraya verildığini kiralayanlann çoğunun AP'li kimseler olduğunu da açık> lamıstır. SOYADI DEGIŞtMl Sarac olan soyadım Kartal 2 nci Asliye Hukuk Hakımliğfnce Saraooğlu olarak değişmiştır. Lütfü SARAC Cumhurıyet 5989 ACI KAYBIMIZ Toker, Istanbul belediyelerine dtin de yardım vadetti Imar ve îskân Bakanı Turgu* Toker, dun çevre belediyelerindekı incelemelerini surö"urdukten sonra gazetecılere, cDolaşabıldiğım bolgelerde belırtilen ilk ıhtıjaçlarm toplam karşılığı 175 mıhon lıravı buluyor» demı^tır. Bakan, Isanbul'dakı dığer beledıyelerın îhtlvaçları da dikkate alımrsa. bu mıkta rın çok yukseleceğinı bıldir mıstır Toker, şovls devam etmıstiı «tmar lsksn Bakanllğı ola rak. 1972 ve 73 vıllannda tstan bul'ıın ba?ı buvuk ^orunlarına çevre beledıvelerinm sorunla rına ne kısmen 1972, kısmen dı 1973 yıh programlarında jardımcı olacağız » ÖZEL SEKTÖR İSTANBUL'DA ET KONUSUNDA TOPLANTI YAPACAK tste dünyaca ünlü, Istanbul'a gelen bütün turistlerin mutlaka çörmek iste^ip resimledikleri, turistik köşflerimizden biri. Biitün dünyada (Golden Horn) yani altın boynnz adıyla nıı yapan Haliç. Haliç kıyısındaki fabrikaların attıklan moloziar, asitler ve boyilardan sonra haJde çürüyen domates, patlıcan ve .biberler ae araya :çirince gerçekten turistler için ilginç hale tp' PnılPBİne bir manzara eörebilmek için Dünya'nın pek nzak verlerinden jelmeyb ve fotoğraflartnı çekıneye dcğer hcrhaldc. Ancak adı pek tutmuyor.. Altın boynnz yerine fotoğraftaki manıaray: tam ttalaaujl» diie gttirecek başka nir sözcük bulunamaz mı acaba? Gerçi bu manzarayı gören turistler adım da koyuyorlardır ya.. Bu fotograr 21 AJustos 1972 çünü Galata Köprüsü Karaköv tarafından çekılraistır. (THA) ANKAKA TürMye Tlcaret Odalan, Sanayl Odalan ve Tlcaret Borsalan Bırlıjince ı £ t sıkıntısı» «Pazarlama» ile İlgili olarak, özel sektör göriıçünü tesbıt etmek amacıyla 28 Ağustos 1972 Pa2artesi günü tstanbul'da Sıitlüce hayvan borsasmda bır toplanü düzenlenmtştir. Toplanüya. Maliye, Ticaret »e Tanm BakanlıJüan yetkılileri Ue Oda ve Borsa temsilcileri katılacaktır. Toplantıda. Türltlye'nln et problemlnde özellikle pazarlama konusunda görülen noksanhklar tesblt edılecek, et sıkıntısının izalesj İçin alınması çereken ted bırler saptanarak hUkUmete blr rapor halinde sunularsktır. Toplantı iki gün devam edecektir. Merhum Mıralay Emin Bey ve merhume Nimet Hanım'ın .oğlu, merhum Mahkemei Temyiz azalarından Süreyyft Orhon'un kardeşi, Müfide Orhon'un sevgilı eşi, Sevinç, Ş e y hun'un babası, M. Kemâl Şeyhun'un kayınpederi, Yeşım ve Ahmet Şeyhunun sevgili büyükbabalan Türk Edeblyata'mn Büyük Adamı, Gazeteci, Yazar Şâir ORHAN SEYFI ORHON'u kaybetmenin büyük acısı lçindeyiz. Cenazesi, yarın (24 Ağustos Perşembe) Şişll Camiinden oğle namazını müteakıp kaldınlarak Zincirhkuyudaki aile kabristamna defnedilecektir. AİLESt Cumhuriyet 5988 Ayağımız Yerde BAŞIMIZ GÖKLERDE OLMALIDIR ELEMAN ALINACAKTIR Buyük bir »irketin Istanbul teşkilâtında çalıştırılmak üzeMuhasebe elemanları alınacaktır. Aranan Şartlar: 1) Lise mezunu olmak (Ticaret Lisesi mezunlan tercıh edilir) 2) Askerhğını yapmış olmak, 3) Azami 30 yaşında olmak, Muracaat: Cağaloğlu, Biçkıyurdu Sokak Dr. Şevkl Bey Han Kat: 2 Cumhuriyet 5987 re HAVA^ KUVVETLERtNTl GÜCLENDtRME VAKFI