Katalog

CUMHURİYET 11 Ağustos 1972 Tarih ve tekerrür «Bir mevsimin ardından» başlığıyla geçen bir yılın muhasebesini yaptığımız yazılârın daha mürekkebi kurumadan,. durdurak tanımaksızın geçen acımasız zamanın peşine takılarak gözlerimizi geleceğe, yeni mevsime çevirip, sizlere Eylül'den başlayarak dokuz ay boyunca perdelere yansıyacak olan kurdelâlann genel bir haberlemesini yapmaya başlıyacağız.. «Tarihin .tekerrürden ibaret olduğu» ne denli doğru, bilemeyiz, ama, bizim mesleğin bu bakımdan tam bir «devri daim» olduğu söylenebilir.. Alalım önümüze, daha geçen Nisan'danberi gazete sayfalarını dolduran, her biri daha iyisini seçtiği iddiasmdaki listeleri, ve, ilk kez geçen yü yaptığımız (sonradan da pek moda olan) biçimde, şirket isimlerinin alfabetik sırasına göre şöyle bir elden geçirelim.. Bakalım, önümüzdeki yeni sezonda sinemalarda neler görebileceğiz?. Yeni mevsimin eşiğinde listelere bir bakış KCN FİLM, yine Metro Gtfldwyn . Mayer'ın filmlerıni getiriyor. Geçen yıl, listesindeki uzun bazı fılmler için Beledıye'den tarıfe alamadığı jçın bu fılmleri kuşa benzetecek bıçimde kesip oynatmak zorunda kalan, bu nedenle de önemli zararlara uğrayan bu sırket, bu yıl daha «ihtiyatlı> bir tutuma girmiş, listesine oyle pek iddialı, riskli filmler almamış .. 21 filmh'k bu listede (arkasından 9 filmin daha geleceği soyleniyor1), bizi b7ellikle ilgıtendıren 2 film var.. Ikisi de western turundfi, ama birbirinin tam tersi olan îılmler.. Howard Hawks'ın «Son Darbe Rıo Lobo» su, western'e hiç bir yenılık getirmek iddiasında olmıyan, ama s ı m n ı ancak Ford, Havrks veya Hath»way'ın bıldiği bir bileçimi, klâsik western'in o doyulmaz tadını bir kez daha duyuracak bir film.. John Wayne başrolde.. Arthur Penn'in »Küçük Dev Ada.n . Lıttle Bıg Man» i ise, kızıld'erili sorununa çok deği'rfk bir açıdan, kızılderilı açısından bakan. klâsik western'in kurallarım, tematik'ıni altüst eden, çarpıcı ve önemli bir yapıt.. Dnstin Hoffmann ve Faye D u . naway oynuyorlar.. Bunun dışında, listenin baş îılmi, «Arabistanh Lawrenee», «Doktor Jivago> gibi üstün yapımlân n yonetmeni David Lean'ın clağanüstü güzellikte göruntuler arasında çektiğı aşk fılmi «trlandalı Kız . Ryan's Daughîpr» Sarah Miles, Christopher Jones, Robert Mîtchum ve John Mills'in oynadıkları bu film, sinema sanatına önedfli bjr şey A Sol tarafiaki lesimlerden birincisinde Franz Schubert'in büstü ve eserlerinden iki orijinal gdrülüyor. Diğeri: Sanatçının Viyana'da, Nussdorfer Strasse'deki doğduğu ev. «KAÇAKLAR THE CHASE» VE «BONI VE KLATD BONNIE AND CLYDE» FÎLMLERÎYLE TANmiGlMIZ ARTHUR PENN, YENİ MEVStMDE ÖNEMLÎ BÎR FtLMLE KARŞIMIZA ÇBKACAK: «KÜçCK DEV ADAM». RESİMDE, FİLMDK DUSTÎN HOFFMANN VE FAYE DUNAWAY GÖRÜLÜYOR Doğum yıldönümünde Franz Schubert Selmi ANDAK duyuşuyla herkesten fazla viyanalı kalbi, Viyanalı ateşi taşımaktaydı. SonnleHhner, Karoline Pichler, Mosel, Kiesewettec aıleleri gibi en aristokratık çevrelerde müziğini çalmak ve yaymak zorunda kalan küçük Schubert. bu amansız çabanm sonunda saygıdeğer bir besteci olduğunu bütün dünyaya gelecekte kabul ettiren, yaşayışında mutsuz, ölümsüz yapıtlarıyla ise njutlu bir insandır'. Nitekim Schubert' nlan sözleri çok anlamlıdır. Schubert ve Viyana konusunc^a herhangi bir şey yazmak \e söylemek bile, doğrudan Schubert'i anmak ve bestecıye değınmek demektir. Şoyle ki, gerçi Franz Schubert, muzık hayatında Viyana'dan baz< kısa sureler için Macaristân'a, iki genç kontese müzik dersi vermek için Kpnt Esterhazy ailesine gitmek zorunda kalmıştır. Sonra, Yukan Avusturya denilen bölgede Salzburg, Stirya, Gastein gibi yerlercfe geziler •vapmıştır... Ancak, Schubert'in deh&sı Viyana'd» wt Viyan» civannda fıskırmıslır. Pasolini'ye ait filmin sansür şansı düşük AtUlâ DORSAY VVestern konusunda değişik türde iki şaheser film var. Bunların adı: «Riodobo» ve «Küçük Dev Adam» gctırme^e de. zevkle. ilgiyle seyredılecek bir ctcmaşa» fılmi... Ancak bu «temaşa» nın zevkî. Akunculerin 3 saat suren fılme ozel tarıfe alabilmek için Beledıyecilerl ikna etme yeteneğıne bağlı kalacak. LısteJeki dıger eskı ustalar, Gforee Scott'un başrolünu ovnadı?ı «SonFirar . TheLast Run« adlı bir seruven filmiyle Richard Fleischer ve Richard \Vidmark ve Patrick McGoohan'ın cynadığı «Gece Kaçakçıları . Moonshıne « a n adlı gangsterlık kurdelâsıyla Richard Quine., FRANZ SCHUBERT N ÜZİK dünyasının en duygulu ve alçakgönüllü, aynı zamanda bahtsız bestecisi FranB Schubert, besteleri dışında yazdığı «Ruyam» adlı allegori'de ken di kadenni şu birkaç kelime içinde özetler: «Eğer aşkı seslendlrmek istedimse, bu dairaa acıya dönüştü. Ve bunun üzerine, ıstırabın şarkısını söylemek istediğim zaman da, bu sefer ıstırap aşk oluverdi! Böjflçce, «Aşk» ve «Istırap» beni paylaştüar..» Şimdi dünyanın, 175. doğum yü dönümünü kutladığı ölümsüz besteci Franz Schubert'in hayat hikâyesinden veya sanatmdan, biz bu yazunızda uzun boylu söz edecek değüiz. Müzik dünyasıyla yakından uzaktan ilgilenenler, Schubert'in cserlerini ve onun hakkında bilgileri, konserlerden, plâklardan ve ciltler dolusu notalardan ve kitaplardan zatetı büirler. Biz burada sadece kısaca, Schubert'in Viyana ile olan ilışkilerinden ve bazı gerçeklerden söz ederek, müziğin kalbi sayılan bir kentin, genç yaşta kaybettiği yaratıcılarmdan birı için nasıl içtenlikle çarptığını dıle getirmeğe çalışacağız: MEVSİMSİZ BİR ÖLÜM Müzik dünyasında bir güneş doğmuştu. Emsalsiz hir güneş. Fakat çok mevsimsiz batacak, sanat âlemini yaratıcı bir dehamn şaheserlerinden yoksun bırakacaktı. Schubert' in bir ömrün yansı bile sayılmayan otuz iki yaştnda ölraesigerçekten hazin bir olaydı ve büyük bir kayıp... ın, Viyana'daki uğraşılan «Schubertiade» adını alan müzik deyımınin o sıraiarda doğmasına yol açmışür. Yeni kuşaktan Daha \er\ kuşaktan îngın? Kevin Billinçton, Jules Vernr' den uyarlanan ustunyapım «Dünyanın Ucundaki Fener» de Kirk Douelas ve Yul Brynner'i . Michael Tuchner (yine bir în^ gılız yonetmeni), «Serseri . VîTlain» adlı dram seruvend'e Richard Burton'u. William Fraker. «Kahramanın Sonu Mon. te Walsh» adlı western parodısınde Lee Marvin Jeanne Morcau gıbı ilgınç bir ikilıyı katsımıza çıkaracaklar. Brian Hutton. «Çılfin Savasçılar Kelly's heroes» da çok hareketli bir savaş fılmi ortaya kovacak. Yenilerden Boris Sagal, Charles Bronson'lu «Kotü Adam . Guns of Dıablo» ve Richard Chamberlain'lı «Şerefli Günler Twilıght of Honnor» la listede \er alıyor. Deniz dibi hakkmua ilgıje değer bir belge film, Peter Gimbel'in «Mavi deniz, beyaz ölüm Blue water, white death» i . Italyan .«inemasından lıstedeki birkaç fılm, onemlı değıl. Alberfo Bevilacqua'nın «Sevisme Vakti La Calıffa» sı bır dereceye kadar ilginç olabılır. Romy Schneider ve Ufo Toçnazzi oynuyorlar.. Luciano Selco (Erkek, kadın ve para), Bert Albertini (Ateş hattı), Riz Ortolari (Tafeıp), Italyan sınemasının üçuncu sınıf yönetmenlerı.. Oyunculuktan yonetmenlığe geçen Enrico Maria SaJerno'nun «Meçhul Venedikli Venetıan Anonymous» u, bakalım nasıl bır fıtm olacak.. Tony Musante, Florinda Bolkan oynuyorlar.. Fransız sinemasmın tek temsılcisi olan Jean Girault ise, yıllar önce Ku. çük Sahne'de gorduğümüz «Ga • İLK BESTELERt Otuz lki.yaşında hayata gozlcrini kapayan, fakat müziğiy, le.sonmeyen bu gjsrtç dehâmn' cunesi Viyana'da doğmustur .. Schumann gibi Schubert de Viyana'nın müzik kaynağından esınlenmıstlr Ressam arkadaş: Schwınd'in fikri üzerine Viyana'da müzik gecelerine Schubert de katılmıştır. îşte Lied'lerın do K usu bu sıralara rastlar" Schubert. sekiz yaşmda iken Viyana yakmlannda Lichtenthal kılisesinde hem koroda söy Iuyor, hem keman çalıyordu. İlk besteleri ise, Viyana şehrı Seminerinde, ünlü öğretmenl Salieri'nin dıkkatinı cekmış'i. Babasının okulunda ise, Schubert ılhamını kestiler diye bir gun bazı çocukları dovmeve kalkışmıştı' Sonra, okul öğretmenlığıni bırakarak, arkadaşlarının tuttuğu bir apartma na taşramış ve bundan bdyle asıl beste çalışmalarına koyulmuştu.. O yandan bu yana.şımdj VIyana Schabert'in 175. doğum yıldonümünü butün müzik dün yasıyla birhkte kutluyor... RICHARD BURTON'U BU YIL BİRKAÇ FİLMDE GÖRECEGİZ. REStMDE BURTON, BUNLARDAN «SERSERİ.DE GÖRÜLÜYORzebo» isımli pıyesin uyarlamasında Louis de Funes'ı karşımıza getırecek Batı Film ' Geçen yü, küçük ama ilginç bir listeyle ise başlayan Batı Fılm, bu yıl yine küçuk (12 fdm lık) bir listeyle karşımızda. Ancak geçen yılın iş bakımından fazla iddiası olmayan, ancak sanat açısından güçlü filmlerinin yerini, bu yü, iş bakımından iddialı, ancak sanat yönü üinci plânda kalan filmler almış.. James Bond'un son serüveni « M7 < ( Ölümsüz Elmaslar Diamonds are forever>in başı çektiği listede, geçen yılki Amerikan sinemasınm Oscar adaylan arasına giren iki ünlü ve pahalı filmin ad» var: Norman Jewison'un yönettigi, ünlü müzikalden alınan «Damdaki Kemancı . Fiddler on the roof» ve Arthur Hailey'in ünlü kitabmdan çekilen «Hastane Hospitab.. Edgar Allan Poe uyarlamalarıvla ün yapan Roger Corman. «ıKahramanlar Savası The red baron» filmiyle bir Birinci Dünva Savaşı öyküsü anlatacak. Raquel Welch'le Yul Brynner, Burt Kennedy'nin «Büyük Kavga Fuzz.. Lee Van Cleef ve şürekâsı, «7 Silâhsörler» temi üzerine yapılan yeni kurdelâ «Haydutlar Magnificient seven ride»da karşımıza çıkacaklar. Eskilerden Bu şirketin geçen yıldan kalma birkaç fümi göstereceği bilinıyorsa da, «Rüzgâr Gibi Geçti» nin, Robert Altman'uı ilginç fan tezısi Sirkte Cinayet . Brewster Mc Cloud«un, Nanni Loy'un önemli ^Savaş Günleri Four days of Naples»in gösterilmeyeceği belli oldu. Ayrıca Fitaş'tan devralınan MGM filmleri arasında Peter Glenville'in •Ölüm Oyunculan Comedians>, Robert Aldrıch'in «Dişi Şejtan Legend of Lylah Clare» ve özellikle Stanley Kubrick'in, son 10 yılın belki de en önemli filmi olan unlü «Feza Macerası . 2001 Space Odyssey», yülarca üân edildıkleri halde ne yazık ki gosterılmiyeceğe benziyorlar. Türkiyede son yıllarda birçok önemli filmin, hem de yıllar boyu listelcrde sunuldukları halde sonunda gostetilememesi gerçekten uzüntü venci • ÇABALARI Klâsik Viyana Müziği'nin öz kaynağı nerededir, diye sorulsa. ilk akla gelen büyük bestecıler mutlaka Mozart, Haydn, Beethoven ve Schubert olarak sı ralanır.. Ve bu sonuncusu, bütün alçakgönüllülüğü. göze çarp mazlığı. hattâ silikliği ve «bohem» denecek kadaı istikrarsız, güvençsiz ve güçlüklerle dolu hayatı içinde, Viyana'nın aristokrasisi ve yüksek burjuvazisinin içine girerek müziğini dinletebümek, eserlerini kabul ettirebilmek yolunda, bütün sanat • ANLAMLI Schubert'in, Viyanada iken, o yülarda operalarıyla ün yapan İtalyan bestecısi Rossim'nin istidadına hiç önem vermiyerek, özellikle «bu bestecinin operaları, belki dünyayı saracaktır ama, hiçbir zaman bir Mozart'ın Sihirli Fliit», bir Beethoven'ia Fidelio operalannm inceliğini ve derinlijpni taşıyamıyacaktır.» tarzında, günümuze kadar akta DAVİD LEAN'İN İDDtALI ASK FİLMt «İRLANDALI KIZ . RYAN'S DAUGHTER» DA, SARAH MtLES VE CHRİSTOPHER JONES.. Günün kitapları GençKalÇokYaşah 5 inci Baskı Modern ve büımsel beslenme yoluyla genç ve dınç kalarak uzun yaşama. Hastalıklarla mücadelede vücudun karşı koyma gücünü arttıran beş hârika besın maddesı. Organlarımızın sağhğı ile ilgılı vitamin, mineral ve amıno asitler. Uykusuzluk ve yorgunluğu jenme yolları. Kısa zamanda bitkinliğe uğramadan kıloları atma diyetlen. V.s. GOlhone Askerî Tıp Akademisi Komutonlığındon Hemşire ve Hemşire YardHncısı yetlştlrümek üzere Türk Silâhlı KuvveUerl Gülhane Sağhk Koleji ve Sağlık Okuluna parasız yatılı kız öğrenci ahnacaktır. I. Öğrenci adaylannda Aranan Şartlar : a) Saflık Kolejine girecek öğrenciler tçln: 1 Türk Vatandaşı olmak, 2 Devlet Orta Okulu vey» muadili okuldan mezıuj olmak, 3 Okulun öğrenlme başladıği tarihte 22 yaşından . eün almamış olmak 4 Evli veya dul olmamak. •) Sağlık Okuluna girecek öğrenciler için: ' Türk Vatandaçı olmak, 2 tlkokul (5 sınıflı ükokul mezunu) olmak, 3 Okulun öğrenime başladığı tarihte 15 yasuu bıtirmiş ve 18 yaşından gün almamış olmak, 4 Evll veya dul olmamak II. öğrenci Adaylanndan tstenen Belgeler: a) Düekçe, b) Nüfus kâgıdanın asü veya tasdıkll örneği, c) Dıplomamn aslı veya tasdikti ömegi, d> îyl hâl kâğıdı, e) 6 adet 4,5ıfi eb'adında fotoğraf, f) Evb veva dul olmadığını bildirtr belge. III Müracaat Sekli : a) Gülhane Askerl Tıp Akademisi Komutonlığına, aranan belgelerle birlikte bizzat veya taahhütlü bir mektupla müracaat edilecektlr.' b) Son müracaat tarihi 15 Eylül 1972'dir. Bu tarihtan sonrakj mtiracaatlar tşlem Rörmeyeceirtlr c> Müracaat eden öğrend adaylan, kendüerlne Komutanlığımızdan mektup pönderilmlş olsun veya olmasın 25 Eylül 1972 günü saat 09 00 da Ankara Etlık Gülhane As. Tıp Akademisınde bulunmalan gereklldır lstekli sayısı thtivactan fazla olduğu takdirde avnı gün seçme smavı yap^ lacaktır tV. Aday ogrencilerin katl kabullerl yapılabilmesi tçln yu<arda ıstenen belgelere tlâveten: a) Asker hastanelennden alınmış saflık raporu, b) Yuklenme senedl de Istenecektır (Basın: A 12046 19021) 5752 FtLOZOFLARDA ÖLÜMÜN ANLAMI ÇflĞDfiŞ (Brunschvieg, G. Marcel, Heidegger, Sartre, Lawel Schae. rer» Çevıreni: Faık Dranaz. Ozc! Ata Koleji Müdürü ve Felsefe ögretmem. Etiler tstanbul IsteyenJere odemell eonderiIır. Fiatı: 5 liradır. Bir Pasolini Listede üç ileinç Avrupa filmi var.. Pier Paolo Pasolini'nin unlü «Defcameron'un Aşk Hikâyeleri». listenin kuskusuz en ügiye deger filmi Listelerde gördüğumüz bu ilk Pasolini fılminin Türkivede gdsterilebilme şan sı, filmi dısarıda görmüş olmamız hasebivle scivlevelim vok denecek kadar az.. Belki birçok bölümünün kesilmesi Pasolini'nin kerdine özsü sanatının seyircimize ulasmasını saelayabilir. Bir diğer Italvan'ın. Gian Po lidoro'nun «Cınlciplak Degenerates^i, ince bir toplumsal taş lama.. Avrupa ülkelerinde çok popüler olan «Lucky Luke> veya •Red Kit» resimli romanmm Fransızlar tarafından vapılmış bir canhresim denemesi. bakalım bizde de Fransada olduğu gibi hasüat rekorlan kırabüecek mi? Ve nihayet, çok ilgıje değer bir Amerikan filmi var listede Simdilerde Groucho Marx'm mirasçısı olarak adlandırılan yazar, oyuncu yonetmen müzisyen Woody Allen'in Aşk Aşk, Aşk.. Banana*» adlı filmi, yılın en üginç ve öncü güldürüsü olmaya şimdiden aday Allen, kendi yönettiği bu filmde bagrolü de oynuyor» KERKENEZ BASKAIM ALTlN F I I P B NESRIVAT1CMR Sayısı çıktı CZt^^&\S \S >/ V V V V V ğ Anthony Smith |İNSAN,YAPISIVEYASAMI ^ «> ^ ^ §P Erkek, Diy, Uretkenlik, Doğum Konlolu, Evlilik, Gebelık, Doğum, İkiı|«r v* Anorm.Hiklcr, K.lrtım, Akraba Evlilikleri, Kan Crupian, Çocukların Büyümcsi, Buluğ, Boy, Fiziksel Yetenek, Yaşlılıfe, Ölüm, İntihar, Bcyin, Uyku, Konu}ma, lw, Duyular, Deri, Smdirini ve B«lerttne, Sindirim Si«t»mi, Boşaltiın Sntani, Solunum vc Kan, İsk*1*t va Katlır. lııroııi! Bir soiukta okuyacağmız bu nefls roman yeni çıktı. 10 Iıra. HABORA KtTABEVİ PİC. 6 Beyazî • t s t UNUTULMAZ «GENERAL PATTON» GEORGE SCOTT, BU YIL DA «SON FİRAR . THE LAST RUN» İSİMLİ FtLMDE YtNE KARŞIMIZA ÇIKACAK.. JOHN TRÎNtAN ^ REkZİ KİTABEVÎ ISTANBUL 30. TL.