Katalog

SATFA İKÎ .2 Temittüz 1972 . . . İlfle evıim. mi,^devriın 'ny olur? tarti* ' ^ "İrüftcelejtrrm*; taraflısı, ması4b'yıld«n>eri sürâp getiyor. Bir taraflıs» ayrfıalar daima. 3ilerine)e bir şınır bütün olan Atatürk devrimleruun bir yanı<La; görmüşterdir. Ük defaöıî 4i t >izin" toplujuiudil devrimidir. Son yıllarda ise' Atatürk d'evnu?'böjde'bir stnın reddeftmiştir. Tebrik ederimlerinden SdTîn verilnreye yeHeriilince,*İ»ari •Ai'attrk, ki sizi sey*ediyordur;. bu'gün şıcılar, tntuçvlar devrim fnfcâroiuklşrın» «djİ» mutlu.Jolmahdır.Çtnkiî dav'ranı^ırhz Q* de devrim almaz, evrim olor !»••eke.rternesiyi . ^ dkvranjşlarına benzîydr. Ordular/,jlk n e . Ie ortaya koydular. Oysai. Âtatürfc deTrinjleti Öe*iriiz Akderiiz'dir, 1leri ! *emişti:Jşt.e Turk•:<.•:•. bir bütündür, şom bir ruljtur.' «Ben şti^a. £ü.lükte. bizim de soa'hedefimiz son haddine. devrimlerden yana, su ya da ba devrinte •kaj.'' k'adar TürkçüKikfür.».(4> . • • ." ' • " şıyım» d»y.eme'yiz. Atatürk devrhnlerinıje seç * •{"'•:• . Btfgnri, kiniilennin «Öilde e*rirh, Zj'iC^öme ve pazarlık söz konnsa olaniaz, D i l d e v V . kalpTerle, %Ö.; Şeyfettin'lerİe tânuimla'nraıştır». riminin ne oldthfuria kavTavabiImfk içfn «dil''\ drmesine liarşıh, pMJf.Tabsirı'BângTio^fiıs 196J de Atatürkçülüloün ne eldnSunn.biTnyek Sfr!':' açıVotu»aırmnn açış konuSTn'asrrtda Ziya Gor rek. Bu çerçegi. T. Dil Kurumn Gsnr] Yaz'.' kalp'in' tur^m^ınn da eleştipmi^,' tatarlı bir manı ömer Asım Aksoy şöylece 'b.eljrtiyerr,]' T. DİL KüRUMIîYÖNETÎM KURULU tJYESÎ ö t l ^ ğ b l i i i «Afatürk, dil bağımşızlığim siyasat bagınjsız ! ,; • •«Z:.Gokaip'e'göVe3, ki bu. hareketip; çşre• lığın bir parçası sayrrns, bunun içitı 'dil işine . lisjfıi yapan adamdır, ölçüler' şuplar**' î»i rek taze, coşkun ve.ölümsüz hayaîma erîştl • r. Töre ve kültür bpzulursaadplefyan " u' devlet işleri arasında önemli b.İr yer vermiştir. rin." <...) Çok defa hiç bir mecburiyet olt$ak:... :'tarjbül konuşınası .diUımzin.'tiıaelîdif. H?ngi }ış >or* sapar. Âdalet yöldaji çıkarsa şaîkm , T ü r k düinin kendi benliğine, aslindaki gü.•.îstanbul'kon\ışmaşl? Aydînîann fstanj^ul ko"^ sızıh ka.pitjila.syon bâğışlayah Osnfanh' diplo**. hk içine düşen.halk, ne xapacağjnı>4sin nefezellik ve zenginligine .kervuşması için' bütün .' nu^fnası. "Ojtsaki ayduilarırı lîstaribUl kohuş11 ; matları gibi. OSmanh inüellifleri, şaftleri, eclip. " ye varacağmı hilemez. Işte bunun içindîr Iti, • devlet örgütîetinin. dîkkatli ve ilgili olmasi» .maîi,ryiden' ipiye 'jabandlaşmıs' iıîr korfu«r' leri, alim'leri, de \yatancıfctilâsrnâ'lçarşıTürtc'' . hiç bir 'şey cfil kajair "önemli'. defiİdir/V •.' ' nı" istemtş. re^mi er»anlan halk agzıridan^ ' njadır. Aua aflih temeİ'/lreHm.eleryji» bile de., dilinin kapisıni ard*ıha teadar açfılar.» f3) , ." XTyga'r btr »ros d&zeyme erişebilrnek, '5f • kelime derlemekl? gör'evlendirfriiş, kendisi,..' fişiiruıis bir kpjhuşmedir. Ö^MeVirde t<ttan : 1. Türk Dili Kurultayında konusan bütün . öe sözcükler, terimter yaratmıs ve ort&ö&fe . .'retifhifcolavlaşt'ırıp kültürce gelişeb'iknek için efte», denir,. AnâdöfM'da ,»yı}'» denir. »ydmlar, diliıaiıl biry^nından elf alıp ianı.t. «in de ça^daş 'uygarlık ortanıına. n y . timde TÜTkçe teritnlerle ders ya'pılmaçını bnâa.«tarn.fr etm'ek* deçJir^ AnaduHu'da; '. ınşya, dilde de öt benli^îmite kavnsma'nın'ip»' yurmuştar. '«ön'armak» ^enir.Bu'gtirişe biz y^l*ı, <narma'ji • Aaşdolu'dan alip tstanb.u! dilitıe 'sokniuşuzAtatürk, diümîzin dlir. (...) Teri'mlerde İ..Gökalp'Jn ölçtisîi şir^ . rak zenğinliğinl ortaya . dürs'Terifniejr klaşik. tlillerden yapvlfr.' Bizim; gücüyle gelişürip vıhi'ilar için klasik dfiller, Arapca ve' Parsçadır. 'NHe1.yands giden tek irişi Faik Âli olmnstu. ama leri gib'I ileri bir dil durumuna g&tirmeüifcin: • :• îe*T fcjr gerçektir. •("...). Dîlinjizi duzettmef onu . kiM'.kendisU'.'susyoloji tetim^rltvi Ar»pçaı!an son nefesîne kadaruğraşhjiş ve' buŞaJıa siir ; ' ğelişrtirip ulusal benligihe . kavırsturrha. için birçok kimse de olgun ve tutarlı .çorüşleriyle JrapiT{ıştir,V.Na5y 1c».<Fransızlar re.fe.aşVç«*iT*t dürülsün diye bîr. ku*rt>m kurrnü|tuf...Büyplt' . . \\ gerekJi. olan bilimsel £Örüş, gerç^kçİ dö^ümiş Hüseyin Cahit'in karsısına çıktılar. çok AVru|»a"u>uslar| tçfilnlerl l,atine>den* j^P j . adamın bîrkaç'cümie iW«zetlediîimi?âir.iU%' ' ançafc Atatürkçülügün jlkeleriyle belJrdi. « u " # . . . ' mı^Jard;r."Bizirn. Latînaemlz Arapça'cUrf .'Bu kesi. öteki ilkelerinden ayrılsniaz. •dujjVar.''. : •'ilkeler.Ataturkçülüğün'özü 'ol#n •d'evrvnicilik;;,/';. ' ' ' ' • | . ; ". ölçüy#ü d« * d ^ fO : : ' " bir bötünctür, Ğ*exçi]c. A^atürkçü .düdfe de Atkl; «^aJŞjjjİhfe, ulusçujuk. kavraRilarrtja /.dtjyabı^ ;." V t ü r k c ü d>U7.,.» ( J ) . . " ^ . ' • ; ' ; ' . ' , ' '••*•''• '••..'• , s o * d u i ' " • * .:. •'." • •....'".••'. ' • ' * ' • . . ' v • •" ' , : . . / • ! on zâmanlarda; dil devrimitıe karsı daJ .'•. • Cumhnrryetle nygarlık •yBnümüzıV de$lş ' ' • ' • ' •' * ' . v .• "'*•. V • • ' 'ran kinneler, tntncHtüklarifli çeşttti çe> melerle belirtmektedirler: «Dile müdahale tirnıiş. ümmetçilîk.ten Batılı TüfU olma y r lârınm yjjarlıTç Itâzânriıası.'bw,lka'.ljey«ş' •TT\ fld» devrim . .evrim tarlı*ması,edjlmez», «Dilde deyrim oimaz*. «Dilimize ?iIana eirmistik. Ümmet ve rmnaratorJak' dilf . le uygulanabilirligi. önc«Ilk}e'j[ii>' d^vtÎTrjni ' •Mfy'ttti eıki tartı»rııasıdır.. Eskinin. ren yabancı kenmeler .• dflimizin •mDsikisini olan OsmatıficadSTT Ş? dilimizç dönı»ifk"*orOTi"gefekti.riyordu? feir bsflymâ bu îlk'e ve kavpıini çekenler çeşltli. bahaneierle dil de\Tİmi * yaratmıstır». «Dilimiz zayıflıyor» derler. davdık. Ma4emki biz de kBklü bir vissUık.. ra'rn|âr,' dil (Jeynminiizi gerektireri temel nene. de çelnıe atmaya cabalamaktadırtar. C°* n Teni sözcükleri «aydurma», «Knrumea», «A. o halde kendi tmtlınVız olan ÖE Tnrkeemize d^nierfdi.^ Genef 6îr tanımra:clevrinı, bir topkez de bilimden, amttırmadan yoksnn. d«y. taçça» diye nüelerler. Bütün bu bahaneler, sahtp cıkmamız. onn işievio eelistirrnemi» ?f • •jtiMun ysrşamındâ' ocemli işlevi olan kurum• jpısai ve kişisel (tönjşlerl'e havayı bulahdır.. bn(iiıı dH devriminin tutnnması, yayılması, rekirdi. Utıısat İHHbc dîl biliıicine sikf sıfeıvi İa'fın Tjöîrten değiş+irilmest yaİ' da yenileatirilmak istemeKtedirler. Kar?ıcılar şrasında te'.70 80 oranında kulimılma çücüne erişen bailıdır. Tarih boynnca bnnnıf savısız Brnek, oıesrdir. Atatürk devrimi de töplum yapımırimlerin olasal dilo, öz .Törkççye çevrilmesirii öz Türkçe sözcükler karjıslnda çağdm kalma ' lerini sBrmckteyi*. Cafda; nlnslar ym yıllar• n .Haktee.değiîtirme, yenîleştirme eyletnidir. kahal ettiHIeri hklde^tenel dildekf Szleşmeyi nın yarattiti rth bnhahmindan h ca ön.ce öt lüHrrtne dönmusler ya da denpıek..TopItfm' yapınuzrh/4*iğiŞmesi i^e itk eİde fliyadsıyanlar da vardır. Ba da eejfetif aykirı 1 teydiler.. "; "''.; ; ' ".T '••";.• ; \ ' ^ .'•'şîihce'Ve ekinç .Ck.ülttlfT deiîşimİni "gerektirir» •bir düşüncedir. Bir Blke'düsünümir ki, terinj Ça|da«. eVHrtırilrV4ır başka bit ş Î)İH .deöştirmeden;, h^r türlıi Jtavramlan k*rdili •ülünaldır; amtv )teneV dH, kanuşma ve Türkçtnln ,'Ziy« ĞBkarpierlt, ömer'Seyfet;' şıt»yabilecek' blr• opizeyle .erişmeâ'entoplu yazma dlti tneleıdir. OJnr tan böyle sey? Te : tinierre evrimlnl târnamtamış olmasidir.B>Vir düşünce değişjkliğî bekîenernez.» (tf rinilerdeki urosal dil bilinci elbette senel dilirosel anlamda hiç. bir de|eri olmayan t>ir ir nlnsun dHivls' düfflnce sİRteml • ve • H'd« etkileyecek, ikisi atbası beraber gide. görüş. Fvrimin sosyolo.iik, psikolojik kavrakühüNi atasıhfl» sıkı bir ilişki rardır. ««ktir'. Osmanlıcada var mıvdı b5yle bir dnmına ttyar mı bÇyle bır yornm? Evrim bir Bu iliskJyi, m çok>skî 8mefc açtkça beUrt» .ru'm? Terjm dili ile genel dili birbirinden ayyerde darmat, yolnna, a | u da hızlı da sürmektedir: . • • • . . • ' ..,• % ; • • '' " Vı .tutmâk plası mıdtr? Nlteklm bizim dil devdttrttp (rider. «Kori{üçyü»'« sffrd\ı1«r: "Blt ülk'eyt yönçt. 1932 jünÜ Doîtttab»»He gâr». rimitniz de Snce terim yoluyla haşlımı», genel ", meye çagnlsaydınız'yapaeağmız ilk i? ne o.' toptanatı 1. Dil Kurultayına 19 M»yıs lStt'de T. Dil Knrnmu'nun tstanetkiiemiftir. lurdu?" Buyiik dii?ünür söyl^r karphk verdi: bnl'dş ditve'nledlg) «Dilde Özleşmenin Sıntn Ba^kan «eçilen Mıârif Vekili Dr. Reşit «Hiç kuşkusuz, dili g§ztfeö geçirmekle ije; başNe Olmalıdır?» konnln açlk otnrnmdaki koGslip. konuşması arasınfla diyordu ki: ; • lsrtJım>.y* dinltyerıierîn ^»şltınl^t. dblu \ja' nn'ttnsların tümü dilde evrimi de, devrimi de XD TÜTJC T5ill pejgisj, Kisiva 1965. cŞimdl ruhuaıuziın kiibbesinde O'tıun kışları kat»ı»ınd? kT0*lılş»Mını şByle «Cfdüri j ı n bir sonnca varmi'tı: «Dilde ozlesmenin (2X Emin .özde'mir. Dil Devrimimiz'. 1959, TDK (Atatürk'ün) yeni.den çınlayan «pd fciı* diyor, dü: "Dil küsuriıt ölursşi, stacülüer düşünc'eyl • «Anırı olm»z !» O zamtn DH Kurumu Baskanı . yaymı. . . . . ki: "Milll külfür toprafı yabsncı uırturlmniyi anlatamaz. ^Difşüftöe iyi »nlatılniazsa j'ao]ah Prof. Tahsln RaTieuoğln, açık oturuma (31 Birinçi Türk Dili Çunlltayı Zahıtları. 1933 dan henüz kurtüİmadı: Türkdlll kendi a?il pılması gereken şeyler doğnı yapılafnaz. Kaparktn ?5yle demifti: . •, ;. (4), US) Dilde.ÖıJeşmenin Sınırt5.e Olmalıbenliğlni bulmatfı. Önu se.Vgiy1e. .'şeflutle k**ödevler gereği gibi yapılmazsatÖre.ve kültür . . « , . » •Y'ii* yif?nİ yıllıfc bir gaHşıne.devrl" • .. dirî 1962, TDK yayım. .'•• 'V •'• :> caklayın; onu yehiden»rça şC^i Ue eıbitirç. UNDEN UNE î ADİaşmanm Enver Nâei GÖKŞEîşİ ;.:'• Yeni " . {Evtimciler •j : Dil v& Vimince B r; 1 ' ; .~.':'.'t':,'•'•'"•,*•. •%*,''• > • !'. •• Cumhuriyet'e mektupiar .<•••'• i f ?*: ' • V jdzan, •: ' ' yeni Tüfkçtyi •'•' .'de' s«4ece okı^İEuı ..râl^v. SOHBETI hayaiYe*ia tes.irlerihi, Öıv v jd^ behim ;tîğim srr«İami« «Aman »kCJım'.' îngilize^dan : 'rtoflanm döltü^dao asağı 'dUfra'e.nTlşti^ De:^»ısWık öbnasırı, girgin melC ki FransBcanıri' da ' yaTdı: oİ0tııi9 • .• <Hy*i|f * 'ftirtMOtfy' mıyla, *sasen, ba;langı'cı , .fc'olây olr dil olan îngilizceye alUun yatbkr şeyî şakâ tarâfıtt' rftış. Aşâğı yukftrı okudu|nni' redan almasını bilen, n u t s.ini altlanm tamameh, dlğer okuduklarımîn cta yüzde •alönı^mi içinde yâtsırı bâbacı • anlar vaaiytne Yedeksubsy Ökuluna gntiğim vakit ğım ise, «rlarnm gîrgin Ingillzce imtihanmın orada hir açılmış olölsun, girgin olsun der* oğlanı yuzsih: edip B» diye ma takihrdi;" ,;< • yüzsüz mti oldum, bilmiyorum 'ama, armmin bütttn gayretlerinö riğmen, herhen her fâni gibi, bir çok kompiekslerin esiri olmaktan kurtulamadığım rauhakkak. Her ne ^adar Araplar «HayriH umur evsatubâ*, yani «Her şeyin kararı bayırlı*ır» demişlerse de, 1560 hayatta , yüzsüzlerin çekingçnlerden daha fazla başan sağladıklarını her zaman gbrdüm ve oâlâ da %ormekteylm. Yijziinü kasap .sungetî' ile siiebiliyotsan, hiç kortcma he^ kapı sana açıktır. Meseiâ, elinden hiçbif iş gelmeyen bir herlf, «Üsiayjıp> aiye * • • . • • • • . ' • • : ' • • • • . . • . • • • : • ' • . • • . • . ; • • V § ; . • • . • • • Karşılıfch anlaşabilmehin ne kada» »6r Mr ,1* eldtığnnu hiç düşündünüz niü? Zorluk e\"ielâ kafalardaki mefbnmlardin baslar, ço|u deta ayn» kelimeden ayn ayn afflamlar çıkarmak mümkündur. Bu nedenle eyvelâ bir toplumun hUgisi ve kultürünü birltştirmek lâzımdır. Bu anlaşmayı temin etme yolunıla ordunun isgari mfiştereklerde ne kadar hassas oldugunu hep biliriz Ama komutada askerUk görevinde bu çaba her şeyi kurtarmjypr, çjinkü .hayat yalnrz askerlikteB ibaret degüdir. tçinde/ vaşa»İiKİm<z büyük bîr bunahmm neden) de. evlatla 3tıa vehabamtı anlaşamaz hale çelmesidir. Çocuk okuyup egirıni nieraıvenlerlnde yükseldikçe yeriudft sayan an» ve baba fle ahlaşmadâ zorluk çekiyor bavul cinayetinde suçlu olarak aranan geric'rn babası Ue, atasındaki büyük sosyal fark. draraın niteliğini bize eerefctigl kadar açık çöstermiyor mu? 1$ valnrc tıjpuhia d» bitmiyor sayın okuyucular!. Ortak bir eğitim anlavişımız da vok".. Biz nâla.Türk vatandaşi. otarak, hahıri nokta,ardâ birbirîmize benzemek lânin gddieintn ceva.*ihr'verebilfniş"dıepiliz! AJmanlara bafunız. bir Almatr llpi va.ralmışiarfm. tngi«z)erin hepsinde tnfiliz olmanın. Amerikalı tİ3 Amçrikab olmaaın, "Riıs'ta Islavlığın vawflan vardiT. Her',' ke^i 'ay«i ielrgâhtan çıkarmak mürakün değildir ama, berkeste . jnüşterek. »ajıflar YŞratmat' müfnfcündür. Aloian vaziffeye baf', lıdu, tnçüız' faydacidır! Amerikalı pragmatiktjr:, Oysa bizde, •Icinde vaşadıfımfi.çagar uyınasj gereken büvük" müşterek vasıf. t»f yok.. KaDaatimJzee. 'eğitim yoluyja böyle ortak vastfb inMnlat da »etiştjrsek d'ava yine haUedtlıtıiş oljnayacaktı». Çünkü bnyük yaşayıe farklan içinde bu müşleTek «MiHarı yeşertmek mümKiin dejfildiK Kpyde hiçbir şey bilaıeden yaşayao in' aalila gecekonduda yaşayan insanın. niemuj' bsibanın evinde ye• Hşen çocukla AUşda, Modada. Suadiyede. baba parası ile aşınlı1' yapan ferieîn elbçt olayları görüş ve.hissediş «lanakiarı de: ğişiklir 'Oysa. bfzinr eğitim sistemimiz bu değişiklikleri törpü•leyecek'.kndı:ette â>ğildir. öyie blr kudrete sahlp olmacügı için'dlr.ki, bu daKinıksisteinetkarşı kendi ideolojileri volunda zor kullanarilar. kendilerine göre insan efitınekte zaman zaman •başfin l^azanmaktadfrlar. '" . ". , .."' Aplaşmamn, zrfrluklafı' arasında psikölojik unsurlann yeri büyliktnr? kehdisine karşı sempati duymadığınu klmse doğru da soylese. o söılin doğruluğunu kabul etmek istemez, onun ' yanhş taratliFinı' arar. Hiç değilse onun söderint yanlış anlamış gnrünürşunüz!. Şunü da unutmamak. lâzundırr şoför nasıl kar.şısındaki arabanın hakiı olduğunü kabul etmek istemez, .' başka,sınıır hnklarına saygı çöstermezse. kat sanibi nasıl diğer •katlanl» oturanlann baklarına ve huzurlaruıa önem ?ermeden hajı siikerier.'çocuktan teplnflirir, köpeği havlatırsa .. Yani ge.nel oJarak''naşkasınk. tıak. Vetebilme .terb.iyesine kavuşmazsak. aalasm» . volunda' da zorluk çekeriz. • Deme'k cmıuı sozii doğru ben yanlış düşunmüşum!. diyerek karşısın'dakJne hak verecek insan bizde çok azdır. Çünkü bir tartışmada yenilmevi oedense kendisi için küçüklük sayar... Bilmediğlni bilmeyenle tartışmamn ve anktşmanın ne kadar zor olduğunü gazete polemiklerinde, parlamento tartışmalannda çok görüyoruz Kader falan bayı talan mcvkie mi getirmiştir? dairaa o haklıdır. Memleketin zorluklara diişeceği, birçok sonııtılulara son çeyrek yüzyıl içinde çok stiylenmiştir, fakat o ^orumlDlar o mevkide uyarmanm olağan bir hizmet Ölabilecegini. îikel duygular. eğitimlerintleki noksanlık, çocukluklarmdl onlan annelerinin daima hakb çıkarmış olması yüzünden anlamamışlardır. . • Basın hsyatında çok görmüşümdür, iki' tarat da aynl fikri sövler, fakai amaç rikirde ânlaşjnalt olmayıp. birl)irteri ile uiraşmak olduğundan ve bu insarHar birbirlerine karşı peşin luıkümler beslediklerinden, söylentlenierl antamazlar, anlamak tstemezler. tirbirlerine, birbirlerinin olmayan fikirlert yorarlar. Türkiverfe de milli uzlaşma ve anlaşmamn teraellnde eğitim problerrıi yatar, bu problemin halledilmpsi çok tor. uzun emek ürünü olduğu için şimdiye kadar ona hiç MrnM ciddi olarak el sürmüs değildir. El «ürülmeyen bu dav», yıllar geçtikçe çok daha karışık ve içinden çıkıîmaz bir hai alır. Onun için eğitim problemine süratle eğilmek lâzımdır. Evet, ba problemin hallcdilcbilmesi bizim için çok uzun »aman işidir. okul işidir, anaların yetiştirilmesi, yani kızlaruruzın ayni anlayış içinde eğitilmesi işidir, sosyal adalet yoluyla toptum sivriliklerinin insanlsrı huznrsuz ermeyecek şekilide tSrpülenmesi meselesidir. Bugiin için eğitim ' problemine. «ilenin fumrlıkm olması nedeniyle el. atmak mümkün olmadiğı için, okullan eğitira yohınâaıbazırlamak lâzırnöır. Bu da »yrrt «ekilfle yHI«mi« öğretmen isteı,. bı^ .Aavada ~hif önem Termediğimiı halk eğitid^ıiş^dç.rojüLai^yUktori< • : ".. • .••n'f*ıııır*f>» i'u>. Milli bır varlık olarak yaşamak, ezllmeden, parçalanmadan, fcaşkalarına uşak olmadan yaşamak istiyorsak ortaokul çocuklanna modern matematik öğretmenin kafi gelmeyeceğini anlamam<z gereRir.. Terbiyede. anlayışta, tutümda. İdette. gclenekte birlik ve Beraberliği sağlayaçak bir terbiye sistemine ihtiyacımu var Her şeyden evvel de o ststemin ne olacafım. bize neym ne.yapaçağını iyi bilmemiz gerekir. Bir devlet tasavvur edin *i, o devletin çeşitli inanışlara bağü milyonlarra mensubu »ardır, o devlet inanç ve inanışların ne o)duğunu bile bilmez.. Arada rekabetter belirmiştir. düşmanlıklar almış yürümüştür. o devlet bu .düşmanlıkları eöriir faka» derdi teşhis •derek tedavî imkâm bulamaz.. Büyle bir devlet kolay kolay »yakta durur mu? • ' ' ; • *:jr: ;••?•'.:.''••' ' • . geleneğinden vazgeçilmeli Samsun'da. omuzlara «lınmanızı Önlemi» ve kimseyl dtnuılarınıza almaym! demiş olduğunuzu gazetelerde okuyunca; bilseniz na kadar memnun oldum. Eğer SamsUn'da olsaydım, sizi al. nmızdfen öperdim. Bu jestiniz bana, yıllar önoeki blr.hâtırayı getirdi.. Galip 19S1 yılındaydı. Samtubu» başlıklı bir yazısından »un sinemalanıidan birinde not almif. oltjuioın şu .cümlek Halk Partîsinin fedailer cepnesi Kâdı'n Kolunun yıllık kon«Gehçle* S» dryöroV BaVkan. 'gresi yapllıyordu. Orada bir «Hiç kimseyi, hele devlet adammilletvekiti haaım konn»ma yalannı (ben de dahil), asla ilânparlcen, hiç unutmadım V8 ulaştırraayıniz. Çünkfi oniarı ?ınutmam da, merhutn Tevfılj: martır, böyleltkle çah«ın«larını îleri'ye blr hayli. serzenişte buönler ve dolayııiyie memlekeîunduktan »onra şöyîe dimişti: tinize fenalık etmiş orarsunnz.» «Tevfik bey vatandaşm sırtıNe güzel, araa ıve güzel bir öna binraiş s«tiyor. Vâtanfla? ğüttü bu. Biz ki, fnillet olarftk (çok »ftetferslniz) hayv»n mibunun çok acıslnı çekmişizdjr. dır ki, nrtına bintyor?» : Tapmak haetahgıclıî, bizi idate Ben de arka sıralardan UUedenleri, afamızdaki farkı Tai ycrdum kengreyi. Seslehdim: . ban i Tayan rfiye. avarJıyaCaV «Bu. usnl, evveli KasiM pü • hale bÜe'ğatırmiStir. Taban fle, lek bey4en başlaroıstı..» ".'"•', ' ğil, temel rİavan değK çatl olYazık ki seum, .htmfaın kbj ,mahdır bu te^birj bencfe. Çiînnuşmasına •kü çatıls*.Ktr zfctnan hrünala» rasında kayriadı i'.rın teslriyîe trşîıbilirler. LAfn» Şimdi sizin bu. jeıt\hj2* • temeller her zjiman tetfi'eldfa?: " bir çeyi daha hatiTİaUı1:,1. Jtali'ntfî 5»jfia B.a»kan. Tütk sayısında rikan talebelerine lanmıştır. Ismı lâzıni değil, böyle blr. nSemiiin sön sınıfındaki bir öğrenciye ait olan bir fıkrayı, daha do|fusu olayı, sırası gelmişken siziere nakletmek'lsterifn. Öe.lki bi'faz da tnubalâğa ile kulaktan kulaga geçmiş olan bu vak'antn kahramana, bugün mühim, fakat bereket versin, dil bil mekle pek ilgisi olmByan bir mev Jtie çelmiş. bulunmaktadır. fendim, btı zat ilsenin s>on sınıfında lelsefe dersinde iken,' ecnebî olan ve felsefeyi de, tedrisat gereginoe, k«ndi dilinden . okutmakta olan tejsefe hocasa, bir meseleden dojayı buna kızmış ve iyice söylenmf». Hocanm bu hareketine fena halde sinirleaen bizimkisi, bir hışımla aya|a kallynış ve sınıla hitâben, «Çocuklar», demiş,. «IIâli etvârından anladım, bu «dam bana ileri geri bir şeyler sbyledi, çok canım sıkıldı. Ben lâf altında kalacak adam değilim, çok ricâ ederün, söjlediklerini bana tercüme ediniz; Jie dedisinl hele bir anlayayım, benim de ana bır çift söziim var, onu da ona tercüme ederseniz, bakalun altından kalkabilir mi?» anlattıklanmin aksine çok lyl İngilizce' bileü bir dostumdan dinledîm: , ' «Bir tabyâ meselesinde bit türlü anlâşaıfıayan' bır Türk subayı ile bir Aracrikan subayııiın E Cikctd Bai Büyük Eaybımız tercümanhğını yapıy.orduın. Tartışnıalan »levlendikçe ' jileYİendi. SöyledikJeriBi birat harrfVeterck birbirlefine nakletUgun hatdp, ateş püskürür hâle geldiler. Valmz dikkatimi fctren psikolojik nokta; Birbirlerine kızacak yerde bana kiMp bana bafRirdıklan idi. Zira bir tarafıh kızacağı lâf ötekinin ağzındaıt çıktıjı vakit bir şey anlamıvor, ancak ben tel cüme ettiğini zamao anlıyor vc hiddetleniyordu. Nihayet Î5 o hâle çeldi kl. Ikisi de güçlü kuv vetli. olan snbaylar, sıskanın biri olan beni iyice tartaklamaya başladılar. Baktım iş fenâya gidiysr, sonunds iyiden iyiye kızışıp beni adamakıllı ıslatacaklar, ufaktan ofağa ağız değiştirmeye başladun. Birinin MyledJğini ötekinin gönlüne göre tercüme edlyorduro. Böylelikle onlan yatış tıra yatıştıra, canımı kurtardım. AnJaştıklannı zannederek memnun ayrıldılaı'j» «Sonra tatbikatt» gene birbirlerine ginnislerdlr Aliab bilir» dedira. . • • Dostüın göa kırptı; • «Onun orasını da tatbikattakl tercüman düşâılsün, ben dayaktan knrtutdom ya, sen ona Hepirüze hayırlı, keyiGi pazarlar dilerün, se'vgili okurlanm. Hüseyin Saraçoğlu'nun eşi, Tugan, SerpU» Arslan ve Kap. lan'uı anneleri, Hasan Tahsin Veli Agagirin kaymvelidesi. Bengü, Baykal'm anneanneleri, ESMA SARAÇOĞLU Hikmet '. • Mehmet ÇtLSAL Evlendiler. Kayseri 1/7/1973 amansız hastahktan kurtulamıyarak, Hakkm rahmetine kavuşmuştür. Cçnazesi diin (1 Temmuz 19î2) Hacıbayram Camiinde kılınan ikindi namazını müteakip, Yenimahalle Mezarlığuıda ebedi istirabatgâhına tevdi edilmiştir. AÎLESİ Cumhuriyet 4790 Maliye Müfettiş MaUy» Baîttnlıgı f e i t i j Kuruiunca 18.9.1972 Pazartesl gttnü saat 9'da Ankan» ve Istanbul'da Maliye MUfetti» Muavinüğl giriş sınavı açılacaktır. Giriş sinavına katılabilmek İçin: ."•••' a) Devlet Memurlan Kanuntınua 48 ncl n»ddesin9e ~i$aa*, ü niteliklere sahip olmak • "' • • .. , ' " b) 1.1.1972 tariüinde (30) yaşını dolcdırmarnış tJUlurwna'k:c) Siyasal Bilgiler tktisat, Hukuk, Urta Doğu reknik Üniversiteö tdari tllmler Fakültelerinden tktlsadl ve Tıcar! tlimler Akademilertnden (veya eşitlflrl vabancı takülte ve okullardan) birini bitirmls titmak... gereklr. Isteklilerın sm«»; tçln gerekli tormaiite ve belgelert gosteren ve sinav kuriulan hakfcinda İüzumlu bilgileri veren broşürü. adlan geçen fakülte ve akademflerle Ankarada Maliye BakanUgı Teftiş Kurulundan tstanbuî ve tzmlr Detterdarliklanndan bizzat müracaat suretfyle ve meKtupla temin etmelert ve müracaat işlni nöSsansra. olarak 28.81972 Pazftrtea 4*taÜ saşt 17.00've kadar bitirmeleri. tüzumu ilân oluaur. ' • . . . . ' . '.. : ' riyor, her şeyi kırıp döküp b'erbat ettikten sonra, yövmiyesinl alarak cehennem olup gldiyor da ^arkasından ağzmız açık bakakalıyortunuz. Bu ehü olmayan yüzsüzlerden öyle yılımşız ki, târntr ettirmeye kalkmaktânsa bir sürü bozuk şeyi olduklan gibi kullanmaya devam ediyorui. Annemin bütün gayretlerine rağmen, bazı kimselerde pek gıpta ile müşahaüe ettiğim ylîzsüzlük, yırtıKlık Tnerîebesine erişe. nediğimi, bundari otuz sefie; ievvel, Yedeksubay Okulnntia önü.' me çıkan bir fırsatı kaçırrh&kla anlamjîtım. Bu bir dil ö£wtime fırsatı idi. Benira hâfızam ölrfuicça zayjf, bu yüzden' de^ Hsâna kaabiliyetlm yoktur. Fakat net (Basm: A. 10478 • 17331/4774') nasılsa lisede, ikincJ <ül. plarak duğumı gördüm ve derhal katıldrnı. İmtihan, yaalı yazısız oJarak rnuhtelif günlerde yapıiıyor ve ben iyice başarı sağhyordum. Bir gün subaylardan birin*, bu imtihanın ne için yapıldiğını sordum, adam, «Buntı kazananlar, tercüman subay olarak kıt'ada Amerikab uzmanlarlt birükte çalışMaklar» demez ml? Benae şafak attı: Demefeki ben bu kntıhani kazanırsam, kl bü yüzde yüzdü» beni bir böftik as)terin karşısındaki bir Ame'rifcall öğret menln yanma vereoeklet ve «Hay di bakalun Astefmen, bunun *nv lediltlermi bunlara, bunların der dini de buna anlat» diyecsklerdi. Ve ben şapa oturacaktım. büsü.nün: Bîr süril askerî, teknik.teriln ve acaip telâffuzu ile kedi ğibf miyavlayan bir AmerjJtâU... Aman yarabbî sen beni esırge. O anda imtihanı terkettim Ama ne oktu? Benim yarım kadaf Ingüizce bilmeyenîer üntiham kazandılar, tercüman olarak kıt" aya çıktılar ve o aaman. harp dolayısıyla iki sene kadar . stiren kıt'a hizrneti sırasında, • Kala ^ara, göz çıkara, tngîlizdeyi bulbtil gibi söktüler. Ben ise hâlâ resiın altı okuyörum, anlama nisbetıiui de yüzde aİtrniştan. yukap .çılCartamaöım.'. . • ;• .••..'.•;•.•; Cunıhurfyet 4787 ACI KAYBIMIZ Konja. eşraflndan Hidayet beyle Bahtiyar hanımın oguJla. n, Şevkl Barlas,Nuri Barlas, Şefik Barlas'ın kardesleri, $emsettin.Gündoğdu, N.igâr Barlas, Leylâ ve Bumin Barlas'ın am.caları, Nazire, Nazmiye, Kemal, Niyazi ve Güssüm'ün dayılan Muhtar1 Kpcataş, Babür Kocataş'ın buyük anıcalan, HUseyir Avni Sözen, Ayşe Sözen'in damadl, Ferit Sözen. Meliha Avni Musagjl'ln. enişteleri, Seniha Barlas'uı sevgiü ve aziz eşı eski gazetecılerden Tekel Satış Müdürü , • • ...io • Hakikateri ıtsan 6ğre'ntn# 'bir fıtrî kaabjliyet meselesidir. Tedrisatıcın büyük bir .kısmı yaban cı dillerde yapılsn bazi liselerimlıden o dili hemen hiç öğrenmeden mezun olanlar oidugu gibi, hayattamektep yüzü ğörme hıiş kjmselerin, birkaç lisân* ana tiili gibf Isonuştuklarmâ çok rast NİMBÜS ' Işte bizim Yedeksubay Okulu1 ndaki imtihanöa, başan sağlayan lar arasında da yukardaM celâlli zât derecesinde lisan bilenler olduğunu; sonradan kulafuna çalı nan bir iki olaydan ögrendim. Bunlardan bir tanestni anlatmadan geçemiyeceğim: O zamaı'ı, yani tkincl Dünya Hafbi sırasmda, bir takım ytiksek rütbeli subayları, eğitfejl veya staj maksa^ dı ile İMısıra gönderiyorlar; yanlarına da, tabiî, blr tercüman ka ttyorlardı. İşte biztm yykarda sijzünü ettlğimiz tercümanlarflan biri iöyie bir snbay kaîHesin« düşmüş. Daha derğrusu, ' böyle blr subay kafilesi,' bizim sözüm ona tercümanlardan birine .düşmüş. Mısırda kaldıklan otelde ellerini, yıkamak fçin tuvfclete girerlerken, bir AlbaV: bizim tercürriana, tuvalötin* erkek kismının kapısı' 'üstündeki' Öentlemen (Bay) yazısıaı' gösterefek bunun ne demek oldugitrıu sormuş. Bizirhkr yutkunmuş. Bakmış kl bu mühim v&zpr <!?)' kelimeain mâ nâs'ın] ' biliniyOT, ne yapsjn, hemen parlak zekâsını, biraa da burnunu çalıjtırarak cevâbı yapıştırmışr «Şey Albayım», demiş, «şey demek bu... Helâ demek.» erclimaniıgın derdi yalnız dil bilme, yanhş tercüme etme meSefesiyle bitrniyor. Ter cüman. dillerini . l>irbirtnınkine çevjrdiğr iki kişl arasında ki mânevî bir sörumluluğu da Ister istemez yüklenmiş oluyor. Bunun en güzel bir örneğinl, Koreye ter cüman olarak giden ve yukarki RIZA BARLAS vefat etmirtır. Azlz naaşı 3.7.1972 Pazartesî ğilnü (Yann) 6ğle namazînı müteakip Şişli Camiinden kaldırılarak Zincirlikuyw mezarllğındB Allahın vasi rahmetine tevdi edilecektir. BARLAS ve SÖZEN AİLELER1 (Sonuç: 611) 4768 İst. Di. Tek. Sat Âl. Kbiiıisyonu Başkahh^ılndan: 1)'Kapalı zarf usulü.üe.. 47 kalem.emaye kaptı yıivarlak bobin teti satın alına caktır. Tamamının muharnmen bedeH 319.88?.50 . jira ölup, G.. Teminaü .16550,00 liradır. Evsal ve. şartnamesi Komisyonu; rhuzda,. ANKAKA ye ÎZ•SÜR Lv. ÂnürUfctertrıde görÜlebUir. . .: 2) trraltSÖ ..21///Î9T2 jtünü saat 10*30 da Kasımpaşadaki Kömisyonumüzda "Jra pılacağından isteklilenn 2490 sayılı. Jcanuna gbre hazırlıyacaklan teklıi mek tuplarını en geç Uıale günü saat 9.30'a • kadar K o misyonumuza vermeleri. (Basın 17528) • 4781 1) I AOET D8H CATERPILLER D8ZER SATIN AUNACAKTIR: Baskanhgınuzca 1 aö D8H tipl, hiç kullamlmamış ANGLE bıçak ışık tertibatlı, PÂRALfeUKîpAM RÎPERLÎ paiet ' veKARTER tnuhafazali «jerli veya or)inal olduklan be. lirttlecektir.» Ağu hizmet tipi yüTüyüş takımi Dozer sa• • tın. alıriacaktır. • . . . ' • ' .2). İhale tijklif alma yoltı Ue .1 Agustos. 1972 Saü günti saat ,., 15.00 de Baskanljğımızdayapilâcaktır. • • TeklifTer aynı gür>' saat'14^0 a kadar Başkanlığurnz . Mu, • haberat Servisineverilmiş olacaktır. «Postadaki vâki ge' ". ciknieler nazarı dlkkate alınmaz» 3) Muvakk£t teminat 50.000. TL. CEtiî BİN LÎRA) dır. 4) Sartname bedelsis olarak BaşkaaliKimızdan temm edilebilir. , . ' 5) Başkanlığıımz 2490 sayılı kanuna tâbi de»ildir Î ETİBANK ALÜMİNYUM TEStSLERİ GRÜP BAŞKANLIĞJ SEYDİŞEHİR KONYA (Basin: A. 11004 17763/4785)