Katalog

Dayanılmaz yoksuüuk zincirlerinl fnanıLmaz bir diruıçle kınp, îspanyalnm ılâhı olan EL CORDOBES'in heyecan verid flyküsü: Yosımı lutocaksın 20 dflda BESTSELLER. Yenl çıktı. Ofset kapak. 20 lirm. PATEL TAYINEYİ PJL M İSTANBUL J (ReklJmeılık: 1124) 3738 DOMtNtQCE LAPtERRE LARRT COLLİNS u m hur i Kurucusu: CTJNUS NADİ JÜLES VERNE'den 42 *Mri yayımlandı. lhı 9OQ çdc&nl&rtUuı bazılaru ANTÎLLER'e SEYAHAT ABLUKADAN GEÇÎŞ BOUNTY ASÎLERİ KÜRKLER MEMLEKETÎ GÜNEY'e KARŞ1 KUZEY ^ 12* Î500 730 750 12 2000 12 1500 İNKILAP VE AKA KİTABEVLERİ 49. yıl, sayı: 17172 Telgraf *e Telefonlar: mektup adresı: 22 42 90 Cumhuriyet tstanbu) Posta Kutusu: fst&nbul No. 24<J 22 42 96 22 42 97 22 «2 98 22 42 09 26 Mayıs Cuma 1972 (llâncüık: 7407) 3752 AP ve CHP liderleri, Ordunun iktidar îanmaç, istemediğinde de görüş birliği içinde | Komutonim «SEÇİM ORTAMININ 1973 EKİMİNE KADAR HAZIRLANACAÛINA KESİNLİKLE İNANIYORUM» «SEÇİM BİR KERE ERTELENDİ Mİ, NORMAL DEMOKRATİK REJİME DÖNÜŞ GÜÇLEŞİR» r; ve Enm Melen'i kutladlar CHP Grupunda Grup Başkan Vekili seçilemedi I Cumhuriyet Haber Merkezil I Demirel ve Ecevit 1973'te seçim istedi AP ve CHP Genel Başkanlan Süleyman Demirel ile Bülent Ecevit genel seçimlerin zamanında yapılmasmı istemişler, Türk Ordusunun iktidan ele geçirme arzusu içinde olmadığı görüşünde de birleşmişkrdir. Demirel ile Ecevit, yukandaki görüşlerini Melen Hükümetinin kurulması üzerine kendileriyle mülâkat yapan THA ve Amerikan UPt televizyon muhabirlerine açıklamışlardn*. Sorular ve Genel Başkanlann verdikleri cevaplar aşağıdadır: ANKARA Genelkurmay Boskanı Orgeneral Memduh Tağmaç, Kuvvet Komutanlan Te Prof. Or. Erim dün Başbakmn Ferit Melen'i m»ir«ınıı. dA kutlamıslardır. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) 2. turdaSatırcı Oral 59, Ecevitci Okyay 48 oy aldı Saat 11.30'da Başbakanlığa gelen Tağmaç, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Paruk Gürler, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral CelAl Eyiceoğlu ve Hava I Kuvvetleri Komutanı Orgeneral' Muhsin Batur, makam odası kapısmda Başbakan Ferit Melen tarafından karşılanmışlardır. Foto muhablrlert ve TV kameramanlanna poz veren Başbakan, Genelkurmay Başkanı ve Kuvvet Komutanlan arasmda, gazetectlerin içeride bulunduğu süre içinde su konuşma geçmistlr: I (Arkası Sa. 7, Stt. I de) CHP Mıllet Meclisı Grubu dün, Genel Başkan Bülent Ecevit'in başkanhgında toplanmıs, Necdet Uğur'dan boşalan Grup Başkan. veküliği için seçim yapılraış, ancak adaylar gereklı oyu toplayamamışlardır. Grupta gündem dışı konuşma yapan Manısa Milletvekill Muammer Erten, Demir Çelik tesislerinm özel sektöre devrini öngören kanun teklifme CHP Grubunun karşı çıkmasını lstemişttr. Ecevit'in başkanlığında toplanan CHP Millet Meclisi Grubun da llk sözu alan Manisa Mılletvekili Muammer Erten Karma Komisyondan geçerek genel kurula sevkedilen ve devletin elin deki bütun demir çelık tesisleri İle yenı kurulmakta olan tskenderun Demir Çelik tesısleri ve bundan sonra kurulacak olan tesislerin bır anonim ortak lık olarak işletilmesi konusunu ele alarak, CHP Grubunun bu teklıfe karşı çıkmasını istemiş özetle şunlan söylemiştir: «Bu ortakhgın •• 51 hissesi dev / Iete, •• 49 hissesi de özel sektö. / re sit bulunacaktır. Grubumu. run ssafıda arzedecegimiz sebep lerle bu kanun teklifine karşı olması lizımdır. O Bu sekildekl karnlnslar, 1950 1961 arasında tecrübe edil mis, Tfirk ekonomisine zararlı (Arkan Sa. 7. Sü 4 de) ABDRUS YAKİNLAŞMASI UZAYA TAŞTI DEMİREL ECEVİT 0 Sonı: Batt ülkeleri kamuoyunda, Türk demokrasisinin tehlıkede olduğu, hattâ Silâhlı Kuvvetlerin yönetıme el koymasının her zaman beklenebileceği yolunda yaygın bir inanç bulunduğu anlasılıyor. Size göre, Türk demokrasisi gerçekten bir tehlıke ıçmde mıdir? Tehlike içindeyse bu nereden gelmektedir? Cevap. Bu tip baberlerin kaynagi kimdir, neresidir bilmiyorum Aynca böyle söylentilerin Batı ülkelerinde ne dereceye kadar yaygm olduğundan da emin değilim. Bugünkü dunırn şudur: Türkiye gerçekten bazı bunalımlar geçirmektedir. Fakat bu bunalımlann ve olağanustü durumnn çeşitli yorumlara sebep olmaması gerektiği kanısındayım. Bu tip bnnalımları çok kez gördük. TürkJye'de demokratik hayat için kim tehlike sayılabilir? Önce bnnu tesbit edelim. Eger bununla söylenmek istenen ordunun yönetime el koyacagı ise, bu tamamen başka bir meseledir. Gerçek olan şudur ki, Türkiye Silâhh Kuvvet leri kendi halkuıın elindekl demokratik haklan hiçbir sekilde ge ri almak arzusunda değildir. Bu si < Arkası Sa. 7, Sü. 2 de) Cevap: Tftrk demokratik rejimi gerçekten bir bunahm geçinnektedir; fakat OTdunnn iktidan ele almasl şeklinde birsey düsün ı müyorum. Birçok gelişmekte olan ülkelerde görfildügü gibi , Türkiye'de de Ordunun zaman : zaman siyasal hayata mudahalesi bir gelenek halini aimıştır, fakat bizim diğer ülkelere nazaran şn avantajımız bulunmaktadır: Her ne kadar Ordu siyasal hayata müdahale etmekte, daha doğrusu müdahale etmeyi zorunlu görmekteyse de hiçbir zaman iktidan eline geçirmek arzusu için < de bulunmamıştır. Bu gelenek de böyle devam etmektedir. | Gerçekte, 12 Mart 1971'den itiba ren de bütün demokratik kunıluşlar . parlamento, siyasi partller, Anayasa Mahkemesi ve diğerleri gi bi varlıklannt sürdünnektedir. Bu (Arkası Sa. 7. Sü. 6 da) 40 bin öğrenci hakkındaki gerekçeli karar Anayasa Mahkemesine gönderildi ö z e l Yuksek OkuUarın devlet lcştırümesıne rağmen, 40 binden fazla eskı bğrencinin paralı ö ğ . renime devam etmelerımn Ana. yasa'nın ilgili hukümlerine aykın olduğu yolundaki iddlalan «ciddî» goren îstanbul 12. Asliye Hukuk Mahkemesi, dün bu davayla ilgılı gerekçeli kararını da vermiştir. Eski öğrencüerin para ödemelerini zorunlu kılan 1472 Sayıh Kanunu Anayasa'nın 50. ve 12. maddelerine aykırı olduğu lddiasiyle iptalinin istendlği dava. ya, bundan 10 gün önce 12. Asliye Hukuk Mahketnesinde ba. kılmıs ve dosyanın gerekçeli ka rarla birlikte Anayasa Mahkemesine gönderümesine karar ve rilmiştir. Mustafa Reşit Karahan, Anayasa Mahkemesine gonderdıği gerekçeli karannda özetle, dev. letin sosyal niteliği ile vatan. (Arkası Sa. 7. Sü. 1 de) Ki ." d ^ ** . Û f 1 «Oyak Kenault» faDnKalarıncia un&l edılen «Renault • 12» Statıon Wagon tipı otomobiller bugünden itibaren satışa çıkanlacaktır Yenl tip «Renault»ların fıyata şirket taraf mdan 66.664 lıra olarak tesbit edilmiş ve tasdik lşleml İçin Sanavı Ba kanlığına müracaatt» bulunulmuştur. Statlon Wagon «Renault»lar binek tipleriyle aym özellikler) taşımakta ancak hacım olarak daha büyük bulunmaktadır. îeni tip otolann basına tanıtılması nedeniyle düzenlenen toplantıda konuşan satış şırketi Renault • Mals Genel Mudürü Mehmet Atsan, «Memleketimiz sanayiinin gelişmesinde ve ekonomik kalkınmamızda Itici bir güç olacağma inandığımız otomobil sanayil, Oyak Renault oto(Arkaaı Sa. 7, Sü. < de) 66.664 lira Tasan Senato'da kanunlaştı Orduya hakaret 16 yıl hapisle cezalandırılacak ANKARA, (THA) Askerlerle ilgili suçları işleyen sivıllerin de askeri mahkemelerde yargüanmalarını ve orduya hakaret suçunu 1 yıldan 6 yüa kadar hapisle cezalandıran tasarı, dun Cumhuriyet Senatosunda kabul edilerek kanunlaşmışür. Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girecek olan yenı kanun, 1632 Sayılı Askeri Ceza Kantmunun 95. Maddesini değıştırmelcte ve bazı yeni maddeler getırmektedır. Yeni kanuna göre: (T) Hakkı \ e görevi olmadığı hal de askeri muamelât, teşkilât. hareket, tesisat veya tertibata tnüteallik işlerle ilgili olarak asker kişiJeri görüşme yapmak üzere bir araya getiren, birlikte beyanat ta veya şikâvette bulunan veya bunun için fanza toplayan çosteri veya tezahüratta bulunan asker ve sivil kimseler Klm olurlarsa olsunlar 6 ajdan 3 yıla kadar hapis cezasına çarptınlacaklardır. (T) Gdrüşmek üzere asker kişilerı bır arava getîren toDİartılara bılerek katılanlarla vazılı beyanat ve sikâyetlere imza koyanlar Sa 7 Su l de) «APOLLO» İLE «SOYUZ» 1975'TE KENETLENECEK Başkan Richard Nıxon'ın Sovyet liderleri ile yaptığı göriişmelenn önemli sonuçlarından bırı, hiç kuşkusuz, Ua ulke arasmda uzay çalışmalan alanuıda işbirlıgi yapılmasıru öngören ?nlaşmanın im2alanması olmuştur. Bu anlaşmanın imTalftnTrusı ile 1975 yılında Amerikan yapısi bir «Apollo> kabini ile Sovyet >apısı bir «Soyu» aracının uzayda kenetlenmeleri mümkün olacaktır. Uzayda kenetlenecek olan ıki uzay aracında bulunan Sovyet kozmonotlan ile Amenkalı astronotlar kabin değiştirebilecekler ve daha önce dığcr uzay edam lan tarafından yaptfan deneylerin çoğunu işbirliği vergevesi içinde tekrarlayacaklar. Moskova'da uzay çalışmaları ile ilgih yetkililer böyle bir ışbirıiğinın, uzay çalışmalarının tehüksleTinı büyük ölçüde azaltacağını açıkla mışlardır. Yetkililer ımzalanan anlaşma geregince, Amsrikalılar la Sovyet uzmanlannın bundan böyle daha stfa bir bilgı ahşveri şinde bulunacağını da büdirmışlerdır. Yukanda NASA uzmanlan tarafından çizüen lemsılı resim, 1975 yılmda yapüacağı bıldirilen Sovyet Amenkan ortaJs uzay deneyıni göstermektodır Solda «Apollo» kabını sağ taraf ta ise «Soyuz» aracı görülüyor. tki araç ortada görülen bir kenetleme modiılü aracıhgı ile birleşecekler ve uzay adamlanmn kabin değiştirmelerıni sağlıyacak hale geleceklerdir. (Nixon'ın tarihî Moskova gezisi ile ılgılı öteki haberlerimiz üçüncü sshifemizdedir.) Seçime 17 ay orunuş varken... * 1973 Ekim ayında yapılması gereken genel seçimlere kaba bir hesapla 17 ay kalnustır. Bu, aslında kısa bir süre değildir. 17 ay, özellikle devlet hayatında birçok işlerin s ı | dıniabileceği bir süredir. 12 Mart'tan bu yana geçen İS a; a yakın sürenin, Sıkıyönetim eliyle nyçulanan asayis ve hnzur tedbirleri bir yana, hükümetler eliyle ülke yararma elle tutulur bir is yapmak suretiyle deferlendirilememiş olması gerçekten bir kayıptır. 12 Mart ile 1973 seçim tarihi arasındaki mesafeji düz bir çizgi olarak tasavvur ederseniz, haletı bu çizginin tam orta \erinde bir noktada bulunuyoruz. demektir. Yolun geri kalan kısmında neler yapabileceğimiz beniız açıklık kazanırıs değildir. Oysa bu yol bojunca yapılması gereken isler, temel ilkeıer halinde 12 Mart Muhtırasında gösterilmiştir. Türkijenin basbca sorunları partilerüstü bir hükümet tarafından • Atc.turkçu bir gorusle. ve süratle ele alınacak. bunlar demokratik parlamenter usuller içinde sonuçlandmlacaktır. Çesitii nedenlerle bu sonuç saglanamamıstır. Bunu söylerken a>rı;a bir üzüntü dnymamak da mümkün değildir. 12 Mart'tan bu \ana «Ataturkçıi görüsle» ele alınmıs bir tek is gormemekteyiz. Bırakınu çoğu reform niteliğinde olan işleri ve buclan «Atatürkçü goruşne oturtma zorunluluğunu, A t t j r k ile ıl^iü bazı konnlara bile el sürmek olanaiı bulunmamıstîr. Bir jıl once baslanan «Ataturk akademısı» kurma çalışmalarının hangi safhada olduğunu bile unutmus durrda>ır. Hâl böyle iken, daha 17 ay öncesinden «seçim de seçim» dive tntturmusuz. lki defa Erim Hükfimetleri kurulurken, ardından Crgüplü denemesinde ve daha sonra da Melen Hükumrti teskil edilirken seçim konusu an» bir problem olarak dü'iınülraek durumuna getirilraiştir. özellikle Adalet Partisinin sayın Genel Başkant, baska vesilelerle olduğu gibi, her hukümet kurulusu sırasında da «mılletın hakemliğıne başvurmayı» hükümetler konnsundaki düşünce ve tereihlerinin önünde gelen bir kosul olarak belirtmeye lBzum görmüştür. Burünlerde görünen manzara bundan farksızdır. Herşeyden ö""e. vnkarıda isaret rlti*imiı zorunluluklar dolayısiyle bir «ış kabinesı» olması gereken Melen Hükümeti, sanki seçim elden gidiyormuşçasına bir hava estirilerek millî irade nu Boğaz gezisi f acia ile bitti Meclis notları ALİ SUF.URİ ALEV STJRUR1 Hürriyet ve Anayasa Bayramı saat 12* de baslıyor 27 Mayıs Hürnyet ve Anayasa Bayramı, bütün yurtta olduğu gi bi, bugün saat 12'den itibaren, İs tanbul'da da kutlanmaya başlanacak, tüm resmi daırelerle okullar Pazartesı'ye kadar tatıle girecektir. (Arkaaı 8a. 7, Stt 3 de) Milyonr fabrikatör Mehmet Sait Nacar'ın yönettiği «34 NL711» plâka sayılı 1972 model «Buick» marka otomobil öncetci gece Hacıosmanbayın virajında uçuruma yuvarlanmıştır. Kaza sonucu fabrikatör ölmüs, ntomobilde bulunan tiyatro sanatçısı Ali Sururi lle eşi 4lev Sururi de varatanmıslardır. Resimde uçuruma düşen otomobil görülmektedir. Fobfikotür Soıt Kacor öitiu, Ali ve Alev Sururi yaralandı Selâhattin GÜLER Tanmmış fabrikatörlerden 43 yaşındaki Mehmet Sait Nacar, öneki gece Maslak yolunda otomobili ile geçirdiği bir trafik kazasi •onunda dlmuş, beraberinde bulunan tiyatro sanatçısı Ali Sururi, eşi Alev Sururi de yaralanmış lardır. Otomobilde bulunan Ali Sururinin oğlu Hakan ise kazayı ysrasız atlat ıstrr. Modern ağaç sanayii ve kontraplâk fabrikatorü olan Mehmet Sait Nacar ve yakınları. rlay gecesi, Tarabyaya yemeğe gitmişlerdir Kardeşi, kardeşinin eşi. Tiyatro sa natçısı Sururi ve eşi geç saatlere kadar T?rabyada kalmışlardır Ddnuşte Hacıosmanbayırmı geçtikten sonra fidanlık yakınlarında fe (Arkası Sa. 7, Sü 3 de) Demirel saha ve sevirci avantajı ile kümede kaldı Turhan ILGAZ ANKARA Süleyman Demirel, c n sabaha karşı, TBMM'ndeki maçı saha ve seyırcı avontajı ile alarak küme dıişmekten kurtuldu. Sportif bir karşı'aşrra bıı «kördöğıışu«ne ne denli vskınsa "iaha ve seyircı avantajı da o denlı büyük oluyor Bu gerçek bir varsavım deâıl Türk srjorunun kanıtladı ğı bir akslomdur. (Arkası Sa !. Sfl 7 de) Kemal AYDAR (Arkası Sa. 7, Sü. 4 de)