Katalog

SAYFA DÖRT: sCUMHURÎYET 5 Nisan 1972 Nüfus 194ffde 879.000 iken bugün 2.999M(fe ulasmıs . Dr. Yılmaz ALTUĞ Dünyada eşi bulunmayan köy tipleri SSRAİLtN nüfusu 1971*01 baIşmda 2.S990OO olarak tesbit • edilmisti. Bımun 2.560 O Oü O ' Yahudi, 326.00yi Müsluman, 760.OOO'ı Hristıyan ve 36 000'i Dürzü ve diğer inanç sahibi olanlardır. Yahudi nüfusunun kmnılustanberf dört ımsli arttığı bildırümektedır. îsrailin nüfusu 1948'de 879 000,1352* de 1.629 519, 1956da 1 872 390, 1960' da 2150 400, 1964'te 2.525 600, 1968'de 2 841100, 1970'de 2 999 000 olarak tesbit edilmiştir. Yahudilerin f o 45,1'i Fılisün doğumlu, •• 2Sİ'i / Avrupadan, Amerıkadan, •'• 14.2'â Afrikadan »'» 12.6'si Asyadan frelmektedir. Yerlilerin "» 17'sinin babalan da Fılıstinli iken •• 36'sının / babalan Avrupa veya Amenkadan, ' ı 47'sinin babalan ise Afrıka ve Asyadan gelmıştır. Hâlen îsrail nüfusunun ne kadar olduğunu sorduğum zaman, •Bu millî giTdır aeıklamak kanunen jasakrır» dedıler. «The Jerusalem Post» gazetesinın 30 Aralık 1971 tarihli nüshasına göre îsrailde 14 ve daha yukarı yaşta olanların ki bunlara çalışma yaşı denilmektedir 1971' !n ilk 9 ayında 2 08 milyonu bulmuştur, bunlardan çalışanlann sa yısı 1.02 mılyonmus. Işgal altındaki yerler harıç, butün nufusun '• 49'u çalışan1ara dahil. Bunlarm °n 69'u erkek ve 739 800 ucretli işÇi Moshava, Moshav Shitufi, Hoshave ve Eibbutz'lar.. Araplar) 1948'den beri üç misli artmıstır. Bu doğura yolu ile, aile lerın birleşürilmesi plânına gore akraba Arapların kabulü ile bir de Kudusun işgalı ile olmu; kı Kudusun eskı bolgesınin Ürdunden alınması ile Israü nüfusuna 54 000 Müsluman ve 12.000 Hrısti yan ilâve olmuş. 1967 Altı Gun Savaşmdan sonra îsrailin ışgal ettığı yerlerde se 1 mılyona yakın Arap yaşamakfa dır. Bunlardan 600 000'ı 5.900 kılo metrekarelık Judae ve Samarıa'da 365000'i ise 360 kilometrekarehk Gaza Serıdi ile Kuzey Sınada yaşamaktadırlar. rinde bulunmaz, Îsrailin özel kofullan bunlan meydana getinnıttir. Bunlan |öyl» ayırmak mümkfln: fD Moshava (Çoğulu moshaTot): özel toprak mülkiyetin ve özel gi risime dayanan koy tipi. Bunlardan çoğu kasabalajmıj, 5C kadar var bu rürden. (î) Kibbutz veya Kvutza (Çoğulu kibbutzim veya kvuzot): Kollek tif köy. Butun toprak, binalar ve mallar ortak, kollekuf mulkiyettedir. U kollektif olarak tertiplemr, Her yönetim karannı koyün butun jye leri bir araya gelerek verırler. Üve ler meslek ve bilgilrini, emeklenni koye verir, karşılığında mesken, yıyecek, giyecek v» $o>!yal hinnetler alırlar. Yemekler hep bir arada merkez yemekhanelerde yenir. Çocuklar için ortak çocuk bakım evleri vardır. Bunlır geca leri ailelerinden ayn yatarlar. Sa dece 5 çayında aüelenyle beraber dırler. Aıleler kendılerine verılen meskenlerde, köy evlerinde ozel hayatlarını surdüriirler. Bu çeşıt köylerden ikisini gezdin. Ayelet Hashaharın misafirhanesinde bir gece kaldım. Bu çejit havata merak eden bınlerce turist Dıana, Ada, Rachel, Mirıam, Z 1la. Eve Sarah vs. gıbi kadın ısim leri venlmi? 1820 binanın odalarında kalarak birkaç gun ve geca geçiriyorlar ve bu hayatı gorüyorlar. Lokantada yemek tabldot usulü ve bol. Aynca yapılan «Tax Free Shop> var. Japon sinema \a fotoğraf makinelerinden Amerikan sıgaralarına, Fransız sarap ve sam pan>alarma kadar her >ey bulunuyor. Amerikah çoğu Yahudi tu rıstler kasada kuyruk yapmi], aldıklannı habire dolarla ödüyoclaıdı. Ayelet Hashahar'a giderken Osmanlılar zamanında mutasarrıflık merkezi olan sirin Safed kasaba smdan geçtik. Aynca Gesher «dh Kıbbutzu da gezdim. Tarun, hafıf sanayi (çimento toru) ve montaj fabrikası var. Parauk, narenciye, mevsimlik meyva ve sebze yetijtırıyorlar. 450 büyük baş hayvanları var. Bunlardan 200'ıi sütvoren inekmiş. Tavuk çiftliğinde 12 000 tavuk varmış. 500 ki$i çalışıyor; bunlardan 100 dışardan gelen ijçi kıbbutzda yaşamıyorlar. 100 aıle kıbbutzda yaşıyonnuş. Çocuk doğunca üç aylık oluncaya kadar anada kalıyor. sonra kreşe alınıyor. Çocuk hasta olmadıkça anne çocuğa kre;te süt venyormuş. Anne çocuğa dokuz aylık oluncaya kadar süt veriyomvjş. Burada havra ve haham yoktu, «Biz dindar değiliz. Çoğumuz Almanyadan gelen Marksistiz. Hazreti Musa da sosyalistti. Katı sos >alıst değiliz, hıunanist sosyalistiz. Oknllarımızda 8 ilkoknl vardı Incili okuturoz, zira onun ablâk kısraı da onemlidir. Ikincl kuşak artık kibbutzlarda kalmıyor »ehir lere gidiyor. Kibbutzlar tarihî se beplerle kurulmujlardı artık o •ebepler kalmadı. dedıler. Doğmatik olmadıklarını söylediler. İsrailde televızyon ve radyoda kibbutzime jıddetli hucumlar yapıdığını gene bu koy mensup ları arüattüar. şehirlere gıdıp orada çahşan kibbutz mensupları, ki bunlar arasında Başbakan Yardımcısı Alon ve birçok milletvekilleri var, masraflan çıktıktan sonra kibbutza veriyorlarmı?. Ges her kibbutzu 1939da 80 kiji tarafından kurulmuj, 194748 savaçında Araplar taraiından yıkümı; jımdıki köy eskısinin 600 metre berısınde yapümıs, köyde sündi bir de hekim var. Köy, Ürdünun yegâne mumbit yeri Şeria Vadisı, 1967 savaşından sonra Füistinli grülalar Ürdunlülerie sürtüsrneye başlaymca Ürdunlü 60 000 Arap mülteci olarak memleketlerinin bir yerınden diğerine gelmişler. Zıra gerıllalar bunlara rahat venneınis. Sonra da Ürdün yakasında daimi bir top ve roket atışı Geşer'i durmadan taciz etmiş. Arada bir ıki olu ve yaralı vermeye bajlayınca çocuklar ve kendüeri ıçın gavet muhkem yeraltı sığınaklan yapnıışlar. Çocuklar burada yatmıya ba?lamiîlar. Bunları gezdim çift demir kapüı ve kendinden jenera torlü ve havalandırma tertibatlı mahfuz yerlerdi. «Atoma karjı blle dayanır» dediler. Köyün her tarafı birbirine kazılmış ve örtülü siper sistemi ile bağlı. Bombardıman başladı raı herkes siper ve sıgınaklara bu yollardan gidiyormu?. Neyse son bir yüdır bombardıman durmuj. Kıbbutzlarm sayısı nCfusu 602000 arasında değişen 230 tane ilki olan Degania 19O9'da daha buralan bizim elimizde iken kurulmuj. (5> Moshav (Çoğulu raoshavim): Kooperatif esasına dayanan küçük çıftçilerin köyü. Karsılıkb yar» dun ve ftrsat eçitliği üzerine Inırul muj. Her üyenin kendi ve »ilesi tarafından isletilen küçük bir çift liği var. Fakat Grün merkezl kooperatifler tarafından satıldıgı gibi teçhizat ve makineler da vine bunlar tarafından satın alınıyor. Barı makineler köyün türoünün malı. Genel Kurul bir konsey ı e GOLAN SIBTLARINDAN İSRAİL çlyor ve bu konsey yenl üyeleri ka i u l ediyor ve çiftbklenn devrinl onayhyor. Çejitli 340 mosavim mevcutmuş, bunlann nüfusu 100 ilâ 1000 arasında değisrnekte i m i l İlki 1921'de kurulmus olan Nahalal imiş. (?) Moshav Shitufi <"ÇoJulu moshavim shitufıyım): Kibbutzlarda olduğu gıbi kollekUf ekonoraı ve KİBBLTZL.\RIMN GÖRÜNİŞÜ 22 moshavim rnevcuttur. İlki 1931 da kurulan Kfar Hittim'dir. mulkiyete dayanır, fakat her aila nin evi ayrıdır, yemeklennl ayrı pisirirler, çamaşırlannı kendıleri yıkarlar, çocukların» kendileri ba karlar (Moshav'da olduğu gıbıK Is ve ücret kışisel kabiliyetlere gore ayarlanır. Buralarda Kibbutz lar gibi tanm yanında sanayiye He onem vermeye başlamışlardır. Nü fusları 60 ilâ 300 arasında değişen IARIN: Mescidi Aksa YAGMUR*••• İNCEDEN •••• !•'/ ^ 28 cSanınm, Ankara'dan sana çok aık yancav ğım, ama şu özel dunımla ilgrili haberler bekJeme. Seni k«rıştınnak istemiTorum bu iae. Bir kere ben bula^tım. srn ne diye bnlastırasın ellerini. Ben, ettığım aptallığın faturasınt ödüyornm, sen ne di\e durup dururken dert alasın basına. Efendim, bir ölçüde çocuktur, zaten biz hemen ıicpimiz kafacs lyi felismemiş çocnklarız, bu yüıden çok zaman ne düşündügümnzden hayır hekleyebilirsin. ne seçtiğimizden, ne de yaadığımııdan. Buna bir de o budala prena arama duypularır» ekle. Bir kere ba«ın» is açtıjını ancak her sey elup bittikten sonra anlıyorsun. Sonra. lfin bir baska yonü de, olanla yetinme sornnlalnfu. Yetinebiien kurtanyor, araa benim jrlbi vetinempien sivrl akıllılar zorda kalıyor. Ner^e, ben seni buldum da kurtardım. ama kurtarmayabilirdim. Hoş, seni bnlup bulmadığıın d* belli değil. Kızmazsan, pücenmfzsfn bir şey »5Tleyeyim, içimde öyle kötfl bir duygn var ki... sanki bir daha seni KÖremivecelrraişim, ^anki bir daha Sfnle karşılasmıyacakmışım p b i Trene binerken ba.şlayan bu duygu gittikçe koyulda. Nerrden teliyor, bileraİTorum. Kararlı bir kişiyim OTsa. Ne yapacağımı bildikten sonra. l'stelik kerin aeeitnnni de Tapmışım. Vstelik duygulanmı da anl<v^ab.i|Fcek durumdayım. BİRKATRAMDA DÜRZÜLERLE ISRAtLLlLER AKASDTOA TICARET lu var. Îsrail kurulduğundan beri muhacirler tarafından 450 ; eni Yahudi köyu kurulmuş. Tarımda çalısan Israühlenn sayısı geçen yıla göre °> 9'dan "• 8,5'a du«muş, yapı işlerınde ise bu nisbet '/» 8,5'tan °.o 9'a yukselmıs sanayi Altısı karma, ikasi Arap olmaV üzere 29 şehir ve kasaba, 49 dığer kojden buyuk mahal (uçü Arap), 703 Yahudi ve 99 Arap köyü bulımmakta. Bunlarda 49 köy oku ve âmme hizmetlerinde çalısanla rın nısbeti ise geçen yıla nazaran bir değısrne gostermıyerek *' 24 ,• olarak kalmıj. Ucretii isçinin orEHİR ve kasabalardan bahsetalama çalısrna saati 1970'deki gi derken İsraıl koylerinden bah bi 1971'de de 39 8 saatmış. setmek yerınde olur, zıra bun Yahudi olmıyan nüfusta (basjıca lardan bazıları dunyanın hıçbir ye Köy türleri •• •• Afsar Timucin ••II S .HAtKOÇOâLü ÇALINAN TAÇ Yazttn ttçueni AYHAN miş birinin sende büyük bir dayanak bulması olafandır, seni kaybetmemeye çaUşması da. Çok bilmi? b»kı?Unn yok, şaşılacak şey. Bizim yasımızdalilerin hemen hepsi u çok mürekkep Talamıjlan anlatmak istiyorum hemen o çok bilmi? tcvn alnerirler. Bilmediklerl yoktur. Belkı ben de öyleydim. Belki ben de biraz öyleyim. An» sende yok bu. Her geri fcalmış kişi, sahip olma isteğinl, bu çok bilmiş görünüşlerin siperinde gerçeklestirmeye kalkar. Kandırraak bu 1?te. Doğallığın tam tersi. Sen bunu yapmıyorsun. Yapmak istediğin her işe ba yfizden güvenim var. Yalın ybnelişinden ötürii. Neyse, biz böyle konuşurken, tren de aldı başını gidiyor. «Bir ara uvnmnşum. Seni jrbrdüm. Yağmnr. Dünkü yagrnnrdan. Sıçrayarak nyandım. Bir yere önerali bir haber fötürürmüş gibi gidiyor tren. Trende gitraek. Ankara'ys varmaktan daha i.ri benim için. Neyse, bari karşılayanım olma>acak, habersiz gidiyornm. Kim bilir, belki bir lüre dolasır, sonra giderim. Sanırım, büyük snçlu geldi tavrını benl görflr görmes alacaklsr. Her cani, kurbanını gerçek snçla •STmak ister. Görffnüste onlar benden darba yedi, gerçekte ben onlardan çefctim çektiğimi. Hani ben sana bn konuyu açmayacaktım. Dell mivim neyim, ikide bir sürüklüyornm seni ba yanlısın îçîne? Yanımda d1» defilsin ki «ns diyesin. Tren sanki Ankara'y» önemli bir haber «Gene dısanva daldım bir süre. Her dıaariTa götSriiyor, öylesine kesin bir kosnda.» bakışta, ne tnhaf. bir hahar arıyorum. Kıs gelir«Akıamlan e\e geleceğini ve roman konnken bahan duyarun ben, kış boyn geldi gelecek ı u n s yeniden ciddiyetle egileceglni biliyornm. dire beklerim. Bahan bu kadar çok mu sevİTOBaşka türlüsü kegin yanlıs olur. Her salltntıda rum, yok canım! Bahar umudu bahann kendisinbir kere yere düsmek olmaz. l y i tutnnmalıyif. den güzeldir, ben de bn umudu yasiyorum kıj Ben sana gfiveniyornm. Geldiğimde inanmak bovu. Günes ışınlannın girmeve çalıstı|i her lornndayız, mntlaka geleceğim. romanıru knrruda bir bahar saklanmış p b l geliyor bana, Bahar daha büvümrmiş bir tanrıça sanki. Der . hangi romsnın olursa olsun ilerlemis bolmalıyım. Eksik bnldnŞumm yanlarım tartısıken, bahar duvjrnsundan sıvnlıp gent o sana kanx. Geçici sallantılar bunlar. Bir gün bardak* rnsamama dnyçusuna düşüveriTonım. Bana bn tan bosanırcasına gün dofacak.» kadar yabancı ve çekilmez celen bu dönyıda faliba sensiz olmak imkânı kalmadı benim için. «Uyku, gözlerlrae yeniden bastınyor. Sessi» Belki de bn imkânsızlık fözümü borkutuyor. Arbir tutkn gibi geliyor uyku. Nasıl deniz özlüsız, «ımank. aptal. budala, salak, btncil, biljdıriı yornm. Yanına uzanacaktım, knmlara. Bnnun bir dönyada vıllardır ortakhklar aradım dnrdnm için y a ı beklenecek. Mavisan bir yaz. Dnr, da, senin fibi bir vakinım olabilecejHni aklıma belki de fiyledir, belki de ba tren sana ve y«bile petirmedim. Ne tuhaf, sövlediklerimi anlıza defru kosnyor. Birdenbire sevinç sardı içimi. yorsun. Anladifinı, verdiğin karşıiıklardan anlıSana geliyormnşum gibi, ddnüyormnşum gibL yornm. Ben de anbyorum « n i n söyledi|in], teDaha Ankara*ya çok var, ama mektnbn bitiredirein elmayı^ından belli. Üstelik, ne jarip, yacegim. Kapayacağım zarfı. Ankara'dan yaza. nıma sessizce uzanabiliyorsun. rım. Zaten çok geç kalmam. Seni kucaklanıa. «Böylesine kimsesizlikler Içinden çıkıp gel Ayse. ^ (Arkaaı n r ) DİŞt BOND Zamane Çocuğu Yaıan: BILL NAUGHTON 30 Zaman olur insan ağn içindedir ama, ağnsı dıninceye kadar farketmez bunu, bilmem anlatabıldım mi? Tuhaf şeydir şu ağn, vesselâm! însanın kalbi ağrır, perişan eder adarnı. Beri taraftan sırti ağnr, meselâ da haberi bile olmaz! «Yok, ağrım fılân yok,> diye cevap verdim. Doktor hanım sırtıma vurmakt • devam ediyordu. Biçimli elleri vardı, kütçene olmakla beraber hassas. «Tuhaf şey,« dedim. «Oracığı ağrunağa başladı şimdi. Sanld ancak su an farkına vardım.» «Neresi?» diye sordu. «Burası mı?» Sevinrnis gibi bir hali vardı. «Daha biraz sola doğru, azıcık daha yukarda.» diye cevap verdım. Birkaç kere daha vurdu mrtıma. Birden yüzüm buruşuverdi •Tarnara!» dedim. «Işte burası.« •ŞIş gibi mi acıyor?» «Vurup bastırdığınız zaman, evet Ama Uismediğiniz zaman pek fena değil.» Doktor Hanım bu sefer On tarafıma geçip göğsümü dlnlemeğe başladı. «Çok öksürüyor musunuz?» «Sabahlan öksürürüm bir n5« bet Ama aç kamrna sigara içea herkes öksürür sabahlan^ . Şu tannnın işine bakın kt gerçekten de özlemeğe bsslamı?trm onu. Anyordum enikonu. Mektubunu aldıktan sonra hafta sonuna kadar sabrettim. Sonra kalktım, ziyaretine gittim™ «Öksürdüğfinüz zaman balgam çıkanyor musunuz?» «Yok, pek fazla degil Ama 5ksflrmenin amaa zaten bu değO mi? Azıcık bir feyler sökOp eigerleri temizlemek.» «Gene derin bir nefes alın ama bu sefer içinizde rutun.» Derin bir nefes aldık va tuttuk içimizde.. Bir sey söyliyeyim mi size? Beni içeri almak istemedi o kadın Kapıyi çalmıştım tabii, anabtan ona iade etmiş olduğum için. Gilda kapının önünde bekletti beni. Ama Malcolm'cuk içerdeydi de benim olduğumu duydu» Çev'uen: İ TIFFANY JONES ( SEUtfct.. hJE 4a&>. GARTH LuBtNIM 6ÖZ. YE.ODE EV. * an kins. tyice derin olsun bu s s ferki.. Benim bütun aldığım nefesler derindir zaten, diye düşündüm. • Simdi de yavaş yavaj dışan verin nefesinizi.^ Bu sefer kafamı sertçe sağa doğru döndürüp nefesinu en uzaktaki duvara doğru üfledim. Bir kadın duygulanmı tacittigi vakit bunu ona belli etmek ı$terim... Gilda'ya gelince, ana göre değiîdi yaptığı. Yani ben ölüm döseğinde bile olsam, bana Doktor Hanım, «Yavas vsvaı sokulmak isteyen bir kadıru geverin nefesinizi,» diyordu ri cevirmem. Ama ben patlayacak hallere «Doksandokuz deyin lütfenj geldiğim için ciğerlerimi bemen «Doksandolruz.» bojaltıverdim. Kadın tam önüm«Gene doksandokruzj de durduğu Için soluğum oldu«Yüz* ğu gibi onun yüzüne geldi. O da «Ne dediniz?. elini uzabp bumumu tutarak ka«Efendim? Ha, affedersinir dalfamı yana doğru çevirdi: mıstım da, doksandokuz..» «Ne oluyoruz?» diye sordum. «Bir kere daha nefes alın. «Ba*mın lütfen öbfir tarafa Güzel. «imdi dışan verin nefeçevirir misînlz?» dedi «Nefesi sinizi.» nizi tam yüzüme üflüyorsunuz.» . Benim de karşuna çirkin, ... Bir kadmı tanıdığının sanır alımsız piliçler çıkmadı mı *annnız. Ama ne gezer? Bir erkeğin ki? Ama hiç bir zaman, hiç birihiç bir kadıru tanımasuıa im ne, «Hayır.» dememişimdir DeIrân yoktur.mck istedifiml anhyorsanız. Her «Nefesinlzl t a n yüzüme üflO seferinde kolay olmamıştır t u iî. vorsunuz.» Ama seref prensibim vardır neBir göğüs hastahklan dispan nim ve bu prensibe daim« sadık serinde bu lâfı isitmek herhalde kalınm Gelgelelim kadın kısmı hayra âlâmet olmasa gerek. Ama şeref ya da prensip sözlerinin hemeyse. Ne diyordum. Mal minâsınj bilmez H l colm'cuk sesiml duyunca ko«ııp Gilda da, «Kusurs bakma. \U kapıya gelmiîti. Tosunuro bpnim. fie,» divordu. «Sana nasd daima ö z babasının kapıdan geri çevril sadık kaldımss Humphrev'e de mesine göı yumacak değildl el sadık kalaeafhm.» Sadık kilmts bet. Böyiece Gilda da benl Içeri bana. SevsinlerT Yahu. brnimalmak zorunds kaldı. Biüyor mi] le sevistiel sürece başk» b>ç bir sunuz, bu kadın kendine e'iml erketi B ö 7 u bile görmemıstî ki sürmeme bfle izin vermedl Ge sâdık kalmasj meziyet savvsbilri geri çekildl benden fnan ol sin' Simdi de Humnhrey oîacak sun. Birlikte geçirdiSimİ2 bıın herifle birlik olmuslar ve oğulca eeceden snnra'... cuğumu elimden almıs.lardı.. «Tekrar nefes almız. Mr. B (Arfcam var)