Katalog

SA7FA DÖRT: :CUMHURÎYET 5 Şubat 1972 EKELin üreticiden satm aldığı tütünün bundan sonra izlediği gelişim ise ayrı bir sorundur. Bu bölgelere göre değişik şekillerdedir. Ege bölgesinde, iç tüketimin harmanmda kullanılması için olgunlaştınlacak tütünlerle, dışa« rıya satdacak olanlar İzmir'de toplanır. Di ğer bölgelerde ise dı* nım ayndır. T CBJİNKAYA YILLARA GÖRE KIRIK TÜTÜN İHRACATI Miktar Şark tütüncülüğünün yaygın olduğu güney yöresinde tek alıcı Tekel olduğundan ayrı özellik taşır. Tücoar burada alıma girmez. Aslında şark tütüncülüğü politik özellik taşır. Isterseniz bu konuya biraz degineHm. Tüccann neden alıma girmediğini açıklayalım: Üretim alanı 9 bin 421 hektar dır. Adana, Bitlis, Diyarbakır Hatay, Malatya, Siirt ve Van bölgesinl içine alır. 1963 yılında yaklaşık olarak 2 bin ton şark tütünü üretüirken bu rakam, bir yıl sonra (1964) 7 bin 249 tona yükselmiştir. 1966 yılında bir yıl önceki düzeyi koruyan şark tütünü 1967 de 11 bin tona. 1963 de 12 bin tona yükselmiş ve 1969 da ise 10 bin ton olmustur. Bu rakam 1970 yılında 14 bin tonu bulmuştur. 1971 yılı rekoltesinin ise 16 bin ton olacagı sanılmaktadır. Bu bölgede yetiştirilen şark tütünü Amerikan tipidir. Yani «ıslaha mnhUç» tütün olarak tanınır. Yapraklı ve kalın da, marhdır. Bu nedenle ihraç olanağı yoktur. tşte bu yüzden tüccar alıma yanaşmaraaktadır. Bundan dolayı tüm alımı Tekel yapar. Bazı yerlerde tütün piyasası agalann elindedir. Bu bölgede (A) ilçesinde bin ton üretilen tütün üç kişinin elindedir. Üç Toplu sözleşmeler meselesi ve alım satım Ton 2.329 4.292 4.976 3.S38 6.257 7.187 İhracat Devresi 1»6465 19656* 196667 196768 19SS69 196978 Va. Fiyat Kuruj mjtt 151.4» 147.76 160,21 155.63 190.83 Tutan T.L. 4.473.0M 6.4S8JM 7J23.0M 6J69.M0 9.738.MA 13.7154M aga koçanlan toplar ve gelir Tekel idaresine. Cebinde koçan sahiplerinin mühürleri de var dır ve onlann yerine mühürlen basacaktır. Avansları da ayni şe kilde ahr aga. çünkü üretilen toprakların çoğu kendüerinindir. Toplanan tütünler ÜNEY yöresinde Tekel, aldığı tütünleri Bitlis, Malatya ve Adana'da toplar. Tüm ağırkk ozellikle Adana'dadır. Bu merkezlerde toplanan tütünler il kel şekilde işlenip standart hale getirilir. Bu arada şunu belirtelira, Samsun ve yöresinde de (Karadeniz bölgesi) Tekelden başka alıcılar önemini kaybet miştir. Depolama merkez i Samsun'dur. Trabzon bölgesinde mavi küf hastakgı nedeniyle çok sayıda alırn merkezi kapanmış tır. Yanl tütün tanmı başka ta rım dalına dönüşmüştür. Beliı başh yerlerde alıma salt Teke) girer ve tütünler Trabzon'da stok edilir. Marmara bölgesinde de durum aynıdır. Tüccar önemini kaybetmiştir. Düzce, Hendek, Adapazan, Izmit ve Bursa'da tütünler toplanır ve Istanbul'da stok edilir. Sıgara sanayünde kullanılacak hale getirilir. Istanbul'da da işleme şekilleri ilkeldir. En önemli merkez ise Izmir'dir. G Canavar makinalar fMJSAYILl sendikalar ve / # f l 2 7 5 sayılı toplu iş söz" • "leşmesi, grev ve lokavt kammlan bu iş dalını raakir.eleşrneya zorlamıştır. Bu nedenla yeni makineler alınmıstır. îşçiler bu makinelere, «canavar» adını takmıştır. Bu durumu bir örnekle ortaya koyalım: 1956 yılında yaprak açan bir kadın işçinin gündeliği 375 kuruş iken bir kilo tütünün raaliyetine etkenligi 30 kuruştur. Bu gün ortalama ücret 18 lirayı «şmaz. Bu gündeliğe yan bdemeter ve sosyal güvenlikler eklenmemiştir. Bunlan eklersek 2223 11tayı bulur. 1956 yıhnda 60 milyon kilo tütün işlenircTİ Izmir'de. Şimdı bu rakam 120 milyon kiloyu bu. lur bazı yıllar. Ama aradan geçen 15 yıl içinde işçi adedi yükselmemiş, üstelik eksilmistir. Çünkü makineye geçilmiştir. îşçinin ücreti yükselse bile bir kilo tütüne etkenligi 40 . 50 kuruşu aşmarmştır. Şimdilerde bir İşçi sorunu doğ muştur. Binlerce iş dâvası, öde. necek milyonlarca lira mahkeme giderleri ve avukatlık ücretleri vardır. Bu ayrı bir inceleme konu?u olduğu için üzerinde derinliğine durnıuyoruz. BuracT» ipçilerle ilgiü bir konuyu belirtmek isteriz. Türk standartlarına göre Ege'rie tütünün balyası 60 kilodur. 30 kiloya indirilmesi gereklidir. Bu üreticiye. tüccara ve Tekel'e ayrı bir gider getirmez. Bir sa. kıncası olacağı hiç bir nıtıın öne sürülmez. Sendikalarca ve Hükümet tarafından ele alınması zorunludur. Çünkü balya. lar işçinin sırtmdan aktarılır. Bu işı yapanlara «aktarmacı» denir. Bir aktarmacının sırtından 4050 bin kilo tütün geçer. Destekleme alımlarının iyı uygulanmaması, daha açıkcası politik oyun, üstelik bir de Te. kel'in rekoltenin arüşına göre kendisini iş bCyüklüğü bakımın dan hazırlayamaması aksaklıkları doğurmuştur. Elinde yeterince eleman yoktur, depolama ve işleme olanakları ilkel ve kısırt?ır. Bu nedenie işleme atelyeleri az olduğundan satın aldığı tütünleri işlemek için tüccann atelyelerini kiralar. Bunlar için milyonlarca lira öder. Tüccar ilk önce kendi ürününü işlediği için. Tekel elverişsiz zamanda İşleme yapar. Bu yerlerde çalışan işçilerin tüm sorumluluklannı Tekel taşır. Tekel tüccarın yukümlülüğünü üzerine almış olur. Toplu sözleşmesini yapar ve her türlü sosyal hak kını verir. Depolama işleri de aynı du rumdadır. Depoları yetersiz olduğu için yılda 30 milyon lira kadar cfepo kirası verir. Bu depoların çoğu para kazanmak amacıyla yapıldıgı için tütün için elverişli değildır. Tütün bakımı için elverişli değildir. Bunları uzun yıllar korumak olanağı da yoktur. Tüm bunlara rağmen kurtuluş earesi aranmamaktadır. tlkellik nedense benimsenmiştir. Elverişsiz depolarda doğru dürüst bakım olmadığı için alıcı da bulmak olanagı azalmaktadır. En iyi tütünü üreten bir ülke olduğumuz halde, medrese bılimselliği ile işleri daha da çıkmaza sokuyorur Alıcı olarak gelen Amerikalı, stoklarımızı briketten yapılmış depolarda göriince yıkılır diye içeriye bile girmiyor. Girse bile tütünleri görünce «Bu mu sizin bakımınız?« demekten kendini alamıyor. Biz ise bu soruya verecek cevap bulamıyoruz. Çünkü deponun içinde rutu. bet ve ısı ölçen bir şey yoktur. Olsa dahl bozultnuştur. tşte Teke! bu başıboslugun içinde her seçen gün erimektedir. Tüccar; tütün bölgesinde alım yapıyor. Üreticiler de merak ve heyecan içinde verecefi fiyatı bekliyorlar. tüccann Drina'da Son 6ün Yazan: 99 Asalı doğrn, karm altında yan yanya kaybolmuş yolda tekrar yürümeye başladı. Birden bir tabanca sesiyle olduğu yerde kaldı. Ne olduğu. nn anlayamamıstı. Hemen döndii. Stevan kolIarını havaya kaldırmıştı. Ağaçların hemen yanından iki kere daha ateş edildi. Stevan'ın kol. larından biri asagı düstü, sonra kendi çevresinde bir kere döndü, birden karların içine yuvarlanıp gözden kayboldn. Sağdan soldan ortaya çıkan adamlar tepeye doçrn ateş ede ede keşmaya baslamıstı. Hepsinin kollarında ay • yıldızh birer arma vardı. Türk Divisia ani bir baskınla Pub Duyiç'e karşı şiddetli bir saldırıya geçmisti. önce korkan, sonr3 ne yapaeagını şa. şıran Selmanoviç «Dnrnn, ateş etmeyin!» diye bagırarak adamlann arkasından gerisin geriye koşmaya basladı. Ne yaptıSını. neye koştu|nna bilmiyordu. Artık her şeyi, Nevesni'yi bile unutmuştu. Arayı epevi acmış olan adarnlara yetişebilmek için canını dişine takmış giderken. komaya sirmis. dnrmadan sayıklayan bir insan gibi kendi kendine hiç farkında olmadan hep aynı şrr'ı sövlüvnrda. viç! Stevan! Stevan Stikoviç! Stevan IV K I RL AN G I Ç P A N S 1 YO N U Stiko FAİK B A Y S A L Tüccar alımları GE TÜTÜN rekoltesinin 5060 milyon kilosunu tüccar ile yabancı firmalar satın ahr. Daha önce belirttiğimiz Marmara, Karadeniz ve Şark tü tünlerine tüccann ilgisi hiç kalmamıştır. Ytllara göre tüccann aldığı rakam tfeğişmemektedir. Bu durum dış alıcılarımızın ay. nı kaldığını gösteren soraut bir örnektir. Bunun sonueu olarak tütünün dış satış fiyatlannın ufak çıkışlar'.a aynı düzeyde kal dığını ayrıca belirtmek isteriz. E Y A R ! N: VE Sigara baline gelen tütünler paketleniyor • TÜTÜN TEKELİ DİSI BOND Açık Tesekkür Kurt>an Bayramı dolayısiyle yurdumuza kurban, eçya ve para baiısmda bulunan hamiyetll insanlara tesekkür eder. mübarek bayramlarını saygıy. la kutlanm. KadıkSr . AUtflrk TrtijHrıtıt Tnrtln MUdüril HÜSEYjN •niBGUT ^•«••••••«•••••«•«•••••••v Cumhuriyet 823 KAYIP Senfonl müeıseteıi Ya. »ef Desaban ve Ortakları Kollcktif Şirketinden almış oldufum. 122972 hitam 1500 liralık. ve yine aynı müesseseden 202972 hitam vadeii 2200 lirahk iki »enedl kaybettim. Hükünuüzdür. Şerafettfn Sahin t L Â N İSTANBUL BtRlNCl SULH HVKUK HÂKtMUGtNDEN 9S1/15Z V « . Mahcur Zıya Kâmuran Berker vaslsl HaUce Barika Afşartn vasiük vazilesine son vertlmesine, yerine Süleyman YUzedağ'ın vasi tayinine 10.12.971 tarihinde karar verildigi ilân olunur. (Basm: 631) 817 TİFFANY JONES Kalk Marr. çabnk kalk! Ne var? N'olnyor yine. Kalk diyorum sana. Alarm düdüklerl çalıyor. Alarm düdükleri mi? Evet! GevezeDği bırak da çabuk kalk hadi. Kız hemen gözlerini açti, heyecanla karışık biı korku içinde yatağından aşağı atladı. Yan karanhkta ne bulduysa ayağma geçirdi, battaniyesinl omuılanna aldı. bir solokta kapıdan dışarı fırladı. Dündar Selmanoviç de pijamalanyla merdiven. lerden zemin katıoa koşmakta olan Mary'nin p o şinden çitti. Daracık koridorun iki yanmdaki oriaIarın kapıları güriiltüyle açılıp kapanıyor, kndınlarla erkekler gete kilıklanyla dtşan koşııyor, kcn dilerini çılgınlar gibi sığınak yoluna atıyorlardı. Kimsenln ne yaptığı belll değildi. Sağdan soldan gelen blrtakım insanlar merdiven başında kümclenijor, sonra en guçlünün actığı gedikten kasırganm sürüklediği sel sulan gibi hepsi birden aşatı boşalıveriyordu. Ayağindan terliğlni ya da omuzlanndan yün blnzunu düşiiren arkasına dönüp bak. mıyordu bile. Birbirlerine çarpanlar özür dilcmiyecek kadar nezaket kurallannı nnutmuşlardı. Alarm düdükleriyle pike yapan uçaklann sinir bozncn ağuHusu arasında bağırıp çağıranlann topnkian üst katın döşemesiyle tahta basamaklan iri dolo taneleri gibi durmadan dövüyordu. Bu arada bazı gülünç sahneler de oloyorda. Şaşkmlığından nereye gideceğini anutup tnvalet odasına dalanlar da vardı. Bu da insanm akıllı bir varlık olmaktan çok farrkn karşısında hemen bozeuna nğrayan bir yaratık oldnğunu gösteriyordu. Cfacık bir kız yalnıı basına ynkanda kala kalmıştı. Zavallıyla flgilenen bile yokto. Herkesin arasında soğukkanlıhğıyla ün yapmış olan ve var mı, yok mu bclli olmayan pembe geeellk entarisiyle en a!t basamakta cırpınıp duran pansiyon sahibi Madame İrene avazı cıktığı kadar ÖDÜnden gelip geçenlere bafırıyordu. Allez! Depechezvous! Depechczvous donc! Herkesr çabuk olmasını kötü İngilizcesiyle söyleyebilirdi. Fakat geçirdiği korku yüzünden bir anda Londra'da bulunduğunu unulmuştu. Bunun da hiç bir öncmi yoktu. çünkii söylediklerinin hic tıl rini kimse duymamıştı. Zaten Madarae trenc'in böyle bir emir verm»si de gereksizdi. Onun demesine luznm kalmadan herkes gerektiği kadar koşmaya çalışıyordu. Bütün karış'klığa ve Itişip Kakışmalara raemon pansiyon odaları iki dakika Kİnde boşalraış, herkes yüz metrelik sığınak yoluou kar tipisi altında birer Olunpiyat yarışçısı gibi kosnıuştu. Mary ile Dündar Selmanoviç sığına^n iik girenler arastnda bulunuyorlardı. Madame İrene ancak herkesin verine gittikten. ağlayıp duran ccıcuğu da birisinin kollarma sıkıştırdıktan sonra pnnsiyondan ayrılmış, bütün yolu paltosunon altında koşmuş. yastığının altından para torbasını dn /anına almayı unutmamıştı. Sığınağa eirip arkısmdaıı demir kapıları kapadığı zaman benzi kül ?ihiydi. Bir yandan paltosundaki karları temizlrrken bir yandan da <oluk soluğa söyleııiyordu. Ah! les hetes. les voyous.. Kimscnir Madame İrenc'le ilgilendiği bile yoktu. Herkes kendi derdine düşmiis, daha doerusu biraz nefcs almaya çalışıyordu. İçerde dayanılmaı bir soğuk vardı. Fakat korkn nedeniyle bu soğuğun hemen hemen bircok kişi farkında bile değildi. BaUaniyesine sannmıs ve hir köşede sessh sedasız bekleyen Mary gözletini sığınağın öriinıcek bağlamış çıplak tavanıns dikmişti Altında atpf yanan bir tepsinin ustünde danseden bir hindi «thi ayajmm birini kaldırıp birini indiren Dündar Selmanoviç'e bir ara gülümsedi. sonra Madama trene gibi o da söylenmeye başladı. Allah kahretsin bu Almanlar'ı Böyle yaşamak tansa ölmek daha iyl. Ne gfizel nyuyordum şurda Dündar Selmanoviç'in her yanı ayn ayn titr' yordu. Üznlme. bo da geceeek Mary. Hayattan o k dar çabak vaıaecme. İik tanıştığımız gün buı bana sen soylemişlin. Mary'nin ne söyledifi anlaşılamamıştı. Çok yakın bir yerde dalgalar halinde gelen bir nfnlttıyla birlikte korkunç bir patlama olmuştu. Bn birdenbire boznveren sıcak yaz gfın lerinin gök gurültfisfine benzeyen bir şeydi. San'i bira: sonra tozu dnmana katan bir fırtına çıkacak, arkasından bir rıskıyeden dökülen sular gibi bol ve sîrin bir yağmar boşanacaktı. Sığinağın kalın duvarlan birbirine yaklaşır gibi olmuştu. Herkes korkudan birbirinc sokulmnş, tavandan sarkan ve bir saatin sarkacı çibi iki yana sallanan ufacık ampnle bakmaya başlamıştı. Tehlike geçer gibi olur.ca Mary battaniyesinin altından bir taş bebeginkini andıran kumral saçlı başuıı çıkarıp insanın içine Işleyen çocuksn bir gülüşle guldü. Şu Madame trcne'e imreniyorum doğnısn. Para torbasını töğüsüne sıkı sıln nasıl bastırmış bak. Dündar Selmanoviç dnrmadan dansediyordn. HJç kimse <mun gibi olamu Mary. G5zü hiç bir şeyden korkmuyor. Pansiyondan yine en sonra o çıktı görmedin mi? Gördfim, brze dejil de pansiyonana bir sey olacak diye titrtyordu. Malına Madame trene kadar dü.şkiin olan hir insan daha g5rmedim. Moliere bu kadını görseydi çok iyi olurdu. Mrkaın rart GARTH METANOL SATIŞİ Petrol Ofisi İstanbul Bölge Müdüriüğunden: 1 Cubuklu deposunda bulunan; takriben 260 îıçı Metanel 14/2/1972 gunü saat 14.30 da Bölge Müdürlüğünde açık arttirma suretiyle satılacaktir. 2 Mevcut Metanol'in 15*C taki kesafeti 0,796; permangonat rengi: geçer; Destflasion arahgı: 64108°C. Buharlaşma bakiyesi: 60.3 PPm; Asiditesi: 11.60 dır. 3 Açık arttırmaya iştirak için yatınlacak muvakkat teminat 6.750. TL. dir. 4 Mflessesemiz 2490 sayılı kanuna tâbi degildir. Petrol Ofisi Bölge Mödflrlüğfi Çumhuriyet Caddesi Emek İ? Hanı 209 Harbiye/ İSTANBUL (Basın: 10919/813) Yordımcısı Atınocaklıı Teşekkülümuz Tertiş Kurulunda vazifelendirilmek fizere Hukuk; Siyasal Bilgiler; İktisat Fakulteleri ile İktisadî ve Ticarî İlimler Akademisi; Ortadogu Teknik Universitesl tdar! tlimler Bölümü ve Yüksek DenizciUk Okulu mezunlan arasmdan tngüizce bilir Müfetti§ ve Müfettis. Yardımcılan alınacaktır. MOfettis olarak istihdam edileceklerin Bakanlıklar Ue İktisadî Devlet Teşekküllerinde asgari 5 yü M0fettişlik yapmış ve bu görevlerine evvelce sınav ile atanmıs olmalari; 40 yaşını doldurmamig bulunmalan; Müfettis Yardımcılannın smav tarihinde 30 yaşınj doldurmamış olmalan gereklidir. Müfettişler mülâkat; Müfettis, Ue seçüecektir. Yardımcılan sınav Müfettîş ve Müfellîş TÜRKİYE ÇİMENTO SANAYİİ T.A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDEN Sınavla Müfettis Yardımcısı Şirketimiz Teftiş Kuruluna; yazılı ve sözlü sınavla; mOfettis yardımcısı alınacaktır. Sınav ve sınava giriş koşullan «Müfetti^ YardımcılıgJ Yanşma Sınavı Statüsü» nde belirlenmiştir. Statü; Teftig Ktirulumuzdan saglanır. l İsteklüerln: a> Hukuk: tktisat; siyasal Bilgüer; Orta Dogxı Tetaıik Üniversitesi tdari Bilimler Fakulteleri lle tktisadî ve Ticarî Bilimleı Akademüerinden veya bunlara denkli^l MÜH Egitim Bakanhgınca onaylanmış olan diğer idarl fakölteler Ue yuksek okullardan birini bitirml^; b) Yazılı sınav gününde otuz yaşın, (Toplului fıımuzdan girecekler otuzbeş yaşıni) bltirmemiş; c) d) Alınacaktır Askerfik görevini tamamlamiî ye Ankara'da 13/2/1972 gunO yapüacak olan yazılı smara girebilmek için Teftiş Kurulumuza başvurarak Statu gereklerini en geç 7/2/1972 günfi saat onyediye kadar tamamJamıı olmalan zorunludur. 2 Mflfetti.'j yardımcTİıguiı kazanamamakla birlikte istekte bulunanlar arasından; sınav Daşan sıralalanna göre; merkez ve topluluğumuzda çalıştınlmak uzere memur alınacaktır. Memurlukta yetenek gösterenler; üeride. fist kademe görevleı için yetiçtirilecektir. 3 Başvurma adresi: (Ataturk Bulvan No: 211/KaTaklıdere ANKARA) dır. (Basın: A. 636810440/810) Bayburl Belediye Başkanlığından: Kazamızda yapılacak 880.000. TL. keşif bedelli soguk hava deposu inşaat ve tesisat işleri 2490 sayılı kanuna göre kapalı zarf usulO üe ihale edilecektir. Geçid teminat miktan 38.950. TL. dır. Ihale 2 Mart 1972 Persembe gOnu saat 15.00 de Belediye Başkanlıgında yapılacaktır. Ügîli evrak Fen tşlerinde görülebilir. Isteklilerin 28 Şubat 1972 gönü .nesaî saati sonuna kadar mflracaatla yeterlik belgesi almalan posts ile müracaatta gecikmeler nazan itibare alınmayacagı Ufln olunur. (Basm: 10619/809) Askerlikle ilişkisi bulunmayan tsteKlilerln; mOlakat veya sınav giriş. belgesi almak özere; 12/2/1972 günü mesaî bitimine kadar; durumlannı tevsik edecek belgeler; el yazılan ile tanzim edecekleri hâl tercumelerini havi dilekçe ve bir adet vesikalık fotoffraf Ue; Teşekküiümuzün İstanbul Findıklı Meclisi Mebusan Caddesi No: 95 de Personel Müdürlüeüne ŞAHSEN müracaatlan rica olunur. NOT: Müfettis seçiminde; lkinci dU olarak Almanca; Fransızca; İtalyanca veya İspanyolca dillerinden birini bilmek tercih sebebidir. D. B. DENtZ NAKLİTAT1 T.A.Ş. GENEL (Basm: 10738/808)