Katalog

CUMHURÎYET 18 Aralık 1972 HAVA KÎRLÎLIĞÎYLE SAVAŞ HAFTASI BUGÜN BAŞLIYOR ANKARA Türklye Hava Kirlenmesiyle Savaş Demeği, 1824 Aralık tarihleri arasında, hava kirlıligiyle savaş haftası düzenlemiştir. Haftanın açılışı, dugün saat 10.00'da Imar ve Iskan Bakanlığı konferans salonunda yapılacak, bu nedenle düzenlenen ti> rende Enerji ve Tabil Kaynaklar Bakanı Nurı Kodamanoğlu, Ankara Valisi Şerif TUten, Belediye Başkanı Ekrem Barfas ile Dernek Başkaru Prof. Dr. Celâl Ertuğ konuşacaklardır. Hafta süresince yuvarlak masa toplantıları düzenlenecek, ha va Kriiliğini doğuran nedenler ve tedbirleri, Ankara şehnnin durumu, meteorolojik yönden ha va kirliliği ve hava kirliliğinin insan sağUğı üzerins etkisi tartişılacaktır. Hava kirliliğiyle savaş haftasuun son günü, ilkokullar arasmda düzenlenen ve hava kirliliğini konu alan reslmle kompo zlsyon yarışmasında derece alan lara ödülleri verilecektir. Hava kirliliğiyle savaş haftası nedeniyle düzenlenen tören ve toplantılann tamamı İmar ve İskân Bakanlığı konferans salonunda yapılacaktır. (a.a.) KİRLİ HAVA SORUNU Hasan ASMAZ Bazı sorunlar zaman zaman aktüel konular olarak kamuoyunu günlerce ve hatta aylarca meşgul etmekte, fakat yine zamanla aktüel tesirini kaybederek unutuîmaktadır. Örneğin Ankara'nın hava kirlenmesi gibı. Esasında bu soruna «Ooğal Denge ve Çevre Sorunlan» açısında^ geniş bir perspektif içinde b mak gerekir. Konuyu bu açıdan elesttnrsenız Türkiyemiz lçin Batı dünyasında olduğu üzere bir endüstriyel hava kirliliği mevcut değildir. Bununla beraber çevre sorunu olarak eleştirirseniz bazı şehirlerimiz için bu yönde problemlerin mevcudiyetini görmek mümktindür. Başta Ankara'nın TÜRKİYE TABİATINI KORUMA CEMtYETt BAŞKANI hava kirlenmesi, Murgul civannın Bakır îşletmesinden çıkan SO2'den dolayı bitki örtüsü tahribi ve kısmen yaşayanların hayatlarırun tehlikeye girişi ve Kartal Çimento Pabrikasuıın rnuhitte yarattığı fizikl kirlenme gibi Biz bu yazımızda soruna dar açıdan bakarak her^rıl tazelenen Ankara'nın hava kirliliğini ele alacağız. Bir kere havanın kirlenmesini tanımlayalım. Hava kirliği deyimi nedir? Avrupa Konseyi Bakanlar Kurulu 1968 yılında bu konu ile ilgili bir prensipler beyannamesi yayımlamıştı. Bu beyannamede önsözde şu hususlar yer almaktadır: FABRÎKALAR, SEHÎRLERİN HAVASININ KİRLENMESİNDE EN BCTÜK ROLÜ OYNUTOR yaşları arasında oluyor Boşanmalar Cezaevinde halen en çok 3039 63296 hükümlü ve tutuklu bulunuyor ANKARA Cezaevlerinde ha len Kasım 1972 tarihine göre, 63 bin 296 hukumlü ve tutuklunun bulunduğu öğrenilmiştir. Adalet Bakanlığı 1973 bütçe raporuna gore, bunlardan 1500'ü kamu ve özel sektörde çalışmak tadır. Bütçe raportörlerinin belırttığine gore. cezaevlerinde firarlara ve ayaklanmalara karşı ozel bir teskilâta ihtiyaç olduğu bildirılmıştir. Raportorler cezaevlerintfe flrar ve ayaklanmalara karşı alınacak tedbirlerin tek elde toplanmasını da istemişlerdir. Raportörler ayrıca, adlî sicihn elektronık beyinle çalışmasım onermislerdir. Raporda aynca, Türkiye'de 11 bin 547 avukat ve 521'de dava vekıli olduğu 326 noterin de faa liyet gosterdiği belirtilmiştir. Raporda bu arada çocuk mahkemelerl kurulması için çalışmalann sürtfürüldi.ğu bildirilmiştir. Adalet Bakanhğı raporunda bir mahkumun iaşesi için bütçede 195 kuruş aynldığı bunun yetersiz olduğu ifade edilmiştir. ( a a) SİMİTAS ARSA ARIYOR Simitaş, 1975 programmda yeniden inşaasını tasarladığı toplu konutyerleşmesiiçin arsalar aramaktadır. MANİSA Türkiye'd© 3039 yaş arasındaki kadın ve erkek grpularının bosanmada rekor seviyede olduğu tesbıt edilmiştir. Devlet Istatistik Enstitüsünün bir arastırmasmda aynı zamanda evli erkeklerin büyük bir çogunluğunun da bu devrede öldüklerı saptanmıştır. Arastırmada bu gruptan 4 milyon 351 bin 129 erkek ve kadının bulunduğu bildirilmekte, bunlardan 54 bin 4 kadının dul kaldığı belirtilmektedir. Aynı araştırmada boşanan 13 bin 643 erkeğe mukabil 18 bin 4 kadın olduğu ifade edılmektedir. Bu grupta hiç evlenmeyen ise 90 bin 591 erkek, 48 bin 554 kadın bulunmaktadır. (aa) ARSADA ARANAN ŞARTLAR: a İmar ve İskân Bakanlığının metropoliten şehirler için öngördüğü asgarf 15 H (150bin metrekare)alan5000nüfusu barındırabilecek büyüklükte, bİskan sınırı içinde plânlanmış veyaplânlanmamış, c Gelecekteki şehir geüşmeyönlerine uyan birkonumda, dAna ulaşımyollarıyla kolay irtibath, eSosyal, kültürel ve teknik altyapi; elektrik, kanal,yol, su, çarşı, okul ve benzeri olanakları yeterli düzeyde mevcut bulun mak. Yukardaki şartlara uyan arsa ve arazi sahiplerinin tapu,çap röperli kroki, imar durumunu gosterır bütün belgelerlebirlikte ve önceden ranuevu dlmak suretiyle Simitaş Satış ve Razarlama Müdürlüğünebaşvurmaları rica olunur. , . İLK HACI KAFİLESİ CİDDE'YE GİTTİ Türk Hacı adaylanm Suudi Arabistan'a ulaştıracak olan ilk uçafc d^jı'Jştat nJO'd^'VpŞilköyden Cidde'ye hareket etmiştir. Isim Tashihi Saat 17'de hareket etmesı gerekirken yarım saat rötarla sefeKadıköy Asliye 3. Hukuk Mah. re çıkan THY'nin Boeing 707 kemeslnin kararı ile Nuriye olan Bergama yolcu uçağı ile 189 Ha ismim Demz olarak dıizeltilmljtir. cı adayı Ciddeye gitmiştir. DENİZ AT Hacı adaylarının Ciddeye haCumhurlyet 9034 reket inden önce uçağın önünde THY tarafından kurbanlar kesilmiş ve aynca THY tarafından davet edilen beş kişilik din görevlileri heyeti de Hacı adaylanna öğütlerde bulunmuş, Hac farizesini yerine getirirken nelere dikkat etmeleri gerektiği huM T KUWE.nXMNt COÇEENDttlfE T B R MA susunda bilgi vermiştir. SİMİTAŞ İDARE HEYETT MERTER SİTESİ TOPKAPI TEL: 23 24 29 ' (Çiçek Reklâm: 1.832/9038) KENDI UÇAGINI m KENDİN YAP Günün kitaplan Çevin Odulu I ı S1MONE DE BEAl VOIR V E F A T Merhum Nafiz Köprülü ve merhume Ferdane Köprülü'nün oğulları, merhum İsrnail Hakkı Saygılı'nın damadi. Âliye Köprülü'nün eşi, Nur Köprülü'nün babası, Cemal Köprülü ve Afife Köprülü ile merhum Kemal, Kadri ve Visali KöprülU, merhume Naciye Boylak ve Feyziye Akbryık'm kardeşleri, Saıme îmer'in amcazadesi. Samiye Saygılı'mn eruştesi, j"ürk Tıcaret Bankası Idare Meclisi Reis Vekili, eski Umum Müdür Muavınlerinden ORHAN KEMAL AYLIK SANAT DERGİSİ Konıık Kız İKİNCİ BASKI BEHT&N ONARAH ÜJ'set Knpak 20 Lım PAYEL YAYINEVİ P t 889 İSTAVBUL VUKUAT VAR 2. Baskı 15 Ur* REMZİ KİTABEVİ YEDİTEPE 393. sayı çıkta • Vıllık abone 30 llra. P.K. 77 tSTANBUL Feyzullah Köprülü 16 Aralık 1972 Cumartesi günü hiürinn rahnseUne kavuşmustur. Cenazesi 18 Aralık 1972 Pazartesl günü (bugün) öğle namazını müteakip Şişli Camiinden kaldırılarak Karaoaahmet kabristanında toprağa verilecektir. Mevlâ rahmet eylesin. Honore de Balzac jp A t L E8t AŞK GECESİ yeni çıktı... 10 lira. REDHOUSE SOZLUKLERI O IngilizceTürkce O Türkce Ingilizce O KuçükTurkçeingılizco 75.98 150 00 CS.D8 BüiDn kltapçıiaraa buiunur. (Reklâmcılık: ...) 9031 ACI BİR KAYIP Bankamız eski Umum Müdür MuavirJerinden, tdare Meclisimiz Reis Vekili değerli mesai arkadaşımız FEYZULLAH KÖPRİİLÜ'YÜ kaybetmiş olmanın üzüntüsü içinaeyız. Kederli aüesine ve Bankamız mensuplarma bassağlığı dileriz. TÜRK TtCARET BANKASI ÎDARK MECLtSt (Reklâmcılık: .:.) 9033 * BABAMIN G Ü R Ü B ( U T L ^ ANNEMİN ŞATOSÜ un. W*SIR YILLABI »»ÎL «Çocukluk ,tutan«ve.insan kaiüınt en inc£«aynntılarına değin tanıtan bu yapıt ööretmcnlcnn, vclile rin, öSrcncilcrın v< tüm insanlarinikitpbı«iır.t IHIIVRI HABORA KİTABEVİ P.K. • 6 Beyazıt/lstanbul 1 asnnSATRANÇmaçıM türk dîl kurumu hikaye ödüHi NAN ÖZYALÇINER fischer' ACI KAYBIMIZ yayınevi yücel >aymları cagalojlu batııall caddesi DO:1A kat:3 istacfcul 27 70 50 SülfDr. Karban Takıt t&rfl dioksit zerreleri Yakıtlar (katı) 41,1 87,9 (Kömür) Fuel OU 58,8 8,8 • Hava hayat için zanırl olBu miktarlann ıçerisinde %İ duğundan, insan sağlığını ve hu21.6 karbon monoksit, o/ol4,5 hidzunınu himaye ve çevrestni kcrokarbon, 'MA nitrojen oksit giruma gayesiyle tabil kalitesi bi diğer maddelerin de kaydea muhafaza ve idame edilmelidir. tesbit edildiğini ifade etmek İs• Havanın tabil kalitesi, ter 'terim. kibi ve yabancı bir maddenin gir Ankara için henüz motorlu amesi veya vapısındaki maddeler raçların kirlenmeye iştirakleri arasında önemli bir değişikliğin kesin olarak tesbit edilmemisse meydana gelmesi sonucu bozulade oldukça tesirli bir şekilde işbilir. tirak ettiğini tahmin etmekteyiz. Nedir? Şimdi durum bu merkezde oIstanbul Teknik Üniversitesi lunca Ankara'nın bu gerçek soöğretim görevlisi sayın Prof. Nerununun hallinin mevcut olanak jat Avbers'e göre hava kirliliği lara göre nasıl halledilmesi lâşu şekilde ifade edilmektedir: zım geleceğini eleştırelim: «Mekanik hâdiseler sonucu Bugüne kadar çeşitli bilim kumevdana gelen tozlar, (bunlann ruluşlan ve tesekküller çeşitli çapı 1 mikrondan büyüktür) ayönerılerde bulunmuşlardır. rıyeten sıvı püskürtüsü püskürTürkiye Tabiatını Koruma Cetü dediğimiz tanecıkler atmosfemiyetl olarak 1961 yıhnda €Türre kanşır. yine bunlann çapı 10 kiye'de yakıt problemi ve hal mikrondan büyüktür. Sonra gaz çareleri» adlı seminerimizde Anlar gelir, bu gazlann bir kısmı kara'nın hava kirliliğine temas yoğuşur. Gazlar gaz halinde kaledilmis ve bu münasebetle Edıklan zaman bildiğimiz kirliliği meydana getirir. (çapı 1 mik nerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı Enerji. Dairesi Başkanlığm* rondan büyüktür) yc^uşan tane6"a Bakanhklar ve kuruluslar ciklerin de çapı 10 mikrondan arası bir komisyon kurularak büvüktür. konu gerek bilim yönünden faGenellikle çapı 1 mikrondan külte ve araştırma üniteleriyle, büyük olan tanecikler ve katı gerekse pratik uygulama yönüntanecikler çöker. Fakat voğusma den incelenmistir Bu çalı?malaürünlerinden yoğunlugu daha rın sonucu ilgili mercilere iletilbüyük olanlarla. çapı daha bümiştir. Ancak, bir çözüm yoluna yük olanlar atmosfer içinde asvanlamamış ve zaman zaman İnda kalır. Atmosfer kirHUÇinin konu üzerinde eleştirici komıssebepleri bu nedenlere dayayonlar toplanmış ve dağılmışbr. nır.» Esasında Türkiye'nin genel eBu açıklamalardan sonra hava nerji politikasına dayalı bir vakirUliği; havada 1 M3 içinde bukıt politikasından yoksun olusu lunması zararsız olan maddecikAnkara'nın bu sorununu ortada lerin ve gazlann çeşitli nedeobırakmıştır. Her yıl Ankara'ya lerle çogalmasi halinde bu birim taşınan 700 bin ton kSmürün içerisindeki yogunluğunun art•030'u kül oranı fazla maddeler ması ve çevreye zararlı bir hu ve su olduğuna göre. yıllık oladuda ulaşması çeklinde ifade erak 210 bin ton fuzulî malivet dilebllinir. Burada. bu sorunlan arttmcı madrfelerin taşınmasına ve muhtelif ülkelerin kabullenAnkaralılar ton başına ortalama dijH miktarlan vermek stıretlvle 300'er lira ödemektedirler. Bu sizleri bilimsel açıdan tetkike ziyanın TL. olarak değeri 63 milzorlamıvacaSını. Esasında konuyon lira tutmaktadır. Bu, gorülmuzda bu derece detava lüzum meye değer bir israftır ya yok. Anca,k. özetlersek: Bugüne kadar Türkiye'nin yaa) Rüzgârlann. fırtınaların kıtsorunu ile konusu üzerindemeydana cetirdiği •l i hava kirfd ki çalışmalarıraız sonucu şu hulenmesi. Bu olav zaman zaman, suslan Ankara için önerebiliriz: hemen hemen bütün şehirleriMutlak surette Ankara'ya dumizde bilhassa Orta Anadolu'da mansız yakıt temini. müşahade edilmektedir. Ancak Bu hususta halen elde edilmis geçici bir süresi vardır. MTA'da TÜBtTAK'ın yürüttugü proje sonucu. ODT'de TKİ'nin b) Yakıttan müteveUit. kiryünittüğü dumansız yakıt prolenme. jeleri derhal Seyitömer ve B*yŞehirlerde vâki kirlenmeyi bapazan kömürleri için tatbike zı bölümlere ayırmamız mürakonulması Bu projelerle 250 bin kündür. ton fiili kok'laşma ve ısı değeEndüstri merkezlerinde endüsri yükselmesiyle 500 bin ton dutriyel yakıttan dolayı vâki kirmansız yakıta tekabül edecek lenme. endüstriyel tozlann meybir potansiyele ulaşacaktır. dana getirdiği kirlenme ve bir Geri kalan 500 bin ton için de ., 4e endüstri haricinde vakıt madbölgesel merjcezi sistçjrılerın kudelerinden <Joğan kiıienmedlr rulması yönünde «ıvt yakrttan r.ki, Ankara bu sonuncırya daHîfaydalanma yoluna gidilmesi. udir. Tabü bu meyanda motorlu zun vadeli şehrin inkişafı için nakil vasıtalannın da büyük şemünferit sistemlerin yasaklanhirler için taşıdığı Önem küçümması ve merkerî sistemin Ankasenmevecek kadar büyüktür. ra için devlet yardımı ile gerYakıttan meydana gelen kirçekleşmesine zaruret vardır. lenme, özellikle lin vit kömürleAksi halde her yıl buyük bir rinin ihtiva ettigi kükürt ve uhızla yayılan Ankara'nın düzençucu madde oranmm fazlalığı, siz yerleşiminde yakıt vüzünden bilhassa iyi yakılmamasından ortaya çıkan kirli hava sorurumeydana gelen kömür zerreciknun halli mümkün değildir Her lerinin havaya kanşması sureşeyden önce ilk dumansız yakıt tiyle olmaktadır. Kükürt dioksit, projelerine derhal başlamak lâkükürt triokside dönüşmekte ve zim. 1961 'de Cpmiyetimizin ortasu zerrecikleri ile kansım halinya kovduğu bu öneri gerçekleşde asit sülfirik meydana ^else idi bugünkü kirlenme yarı mektedir. Bu sağlık için son deyarıya azalmış olacaktı. rece tehlikeli ve zararhdır. Türkiye'nin genel enerji ihtiKatı vakıtlar haricinde sıvı yacının gelecek vıllar normsl yakıtlar da SO2 yayınlamaktaolan bu artıs içinde istegini bildır. Aynı tehlike bunlar için de meyenler Ankara'yı havagazı mevcuttur. ile, elektrikle. LPG gazı ile uıtmaya kalkışmaktadırlar Bütün Nasıl ölçülür? bunlar bir garnitür ve yardımHava kirliliğinin ölçülmesi çecırfır. fakat çözum yolu değildir. şitli metotlarla yapılmaktadır. Artık her veri gelen, bu konu Ölçmeler günün çeşitli saatlerinlle ilgili Bakana cankurtaran de ve aylık olarak yapılmaktasimidi gibı yapılan kok'laştırma dır. Tabiî değerlendirmeler ve çalışmalarını göstererek beyagözlemler mevsimleri de kapsanat verdirmek en azından 1.5 maktadır. Ankara'da olduğu gimilyonluk bir şehrin insanlarını bi. düsünmemek, en bafif tabinyle Ankara'nın,. bugün dünyanın hiçe sayrnak olur. Gönül arzu kirli hava merkezlerinden biri ederdi ki, 1973 yılı bütçesinda haline gelmesinin yegâne sebebi bu tesislerin temelini atacak öatmosfere çeşitli yakıtlardan kadenek konmuş olsaydı, fakat rışan kirletici unsurlann şehhâlâ Komisyonlarda tomar torin topografik durumu itibariymar raporlar arasında gerçekler le, çanak gibi bir çököntü böl erivip gitmektedir Her şeyi bir gesi olması ve rüzgânn bu ha tarafa iterek derhal tatbikata vayı dağıtacak süratte esmemesi geçme zamanı dahi geçmış budaha doğrusu hava sirkülasyolunmaktadır. Artık konunun tetnunun olmaması nedeniyle bir kik ecfilecek tarafı kalmamıştır. sis tabakası gibi bir tavan misaBatı ülkeleri uygulamalarını li şehrin üstüne çökmesinden çoktan gerçekleştirmişlerdır Hiç meydana gelmektedir. bir şey yapamazsak, beğendigimiz ve bizp uygun birkaç patenBu sebeplenn ortadan kaldıti kurdurarak. bu sorun. daha rılabilmesi için topografik ve feci bir seklf dönüşmeden. 138C' meteorolojik durumu dtzeltmek ler için şimdiden ele almmalıdır. bahis konusu olamıyacagına göSözlerime son verirken, bir re, geriye kalan çare vakıt tüönemli hususa değinmek zorunrünün degistirilmesidir. dayım: Bugün Ankara'nın yıllık kömür ihtiyacı vaklasık olarak 1 Yalnız Bakanlıklararası bu komilyon tondur. Bunun halen nuya münhasır bir komisyon 300.000 tonu kok'tur ki, dumankurulması belki bu sorun için sız yakıt olması nedenivle bir özel bir komite olabılir. Fakat problem değildir Ancak, geri «Doğal Denge ve Çevre Sorunkalan 700.000 ton çeşitli evsaftaları» Türkiye çapında Başbakanki linvitlerin mevdana eetirdiai lığa bigli bir Gcnel Sekreterya5 kirlilik mevzubahistir Bu mıfci olan bir konsey kurulmahdır tara sıvı yakitlardan kansan Bu kuruluşta dahi Batı ülkeleriSO2'yl de ilâve eder=eniz artık ne nazaran çok gecikmiş bulunAnkara yasanacak şehir olmakmaktavız. Ümit ederiz kı. Cemitan çıkmaktadır. yetimizin. Bilim ve Danışma Kv rulumuzda alınan karar uyaAnkara için taşıtlar hartç ol nnca, Başbakanlıga vaki müra mak üzere 1969'daki kirlenme caatı bu vönde degerlendırilsin ' nlarak' « Bankamıza uzun yıllar değerli hizmetler ifa etmış bulunan eski Umum Müdür Muavinlerımizden Idare Meclisimiz Reis Vekili değerü büyüğümüz FEYZULLAH KÖPRÜLÜ'YÜ kaybetmiş bulunuyoruz. Üzüntümüz sonsuzdur. Cenazesi 18 Aralık 1972 Pazartesi günü (bugün) öğle namazını müteakip Şişli Camiinden kaldırılarak Karacaahmet kabristanında toprağa verilecektir. Kederli aüesine ve Bankamız camiasına bassağlığı dileriz. TÜRK TİCARET BANKASI UMUM MÜDÜRLtĞÜ (Reklâmcılılt: ...) 9032 ÜMİT KAFTANCIOGLU ORHAN ERKANLI VEFAT Nevzat Töney'in eşi, Filiz Akyüz'ün babası, Berk Akyüz'ün kaympederi, Kerim Akyüz'ün dedesi, Mukaddes Yılgör ve Naciye Yenerman'm abileri. Dönemeç'le TRT hikâyc ödulünü, Hnkk//llab'\a Milliyct röportaj ödüliinü kazanan yazann ilk romanı. Beğeneceksiniz. • 15. TL. qelatan REMZİ KİTABEVİ ANILAR SORUNLAR SORUMLULAR Birind baslusı bir ayda blten yılın kltabınıo ikirtd baskısı çıktı. Dağıtım : BATEŞ 16.12.1972 Cumartesi günü Hakkm rahmetine kavuşmuştur. Mer ' humun cenazesi 18.12.1972 Pazartesi günü, öğle namazını müteakip, Kadıköy, Osmanağa Camii'nden kaldırılarak ebedi istirahatgâhına tevdi edilecektir. AİLESİ BEDRİ TÖNEY (Ankara Reklâm 903£ Sfe.