Katalog

CUMHURÎYET 3 Kasım 1972 C Dünyada Bugün Dış haberler Dış basından Donanmada huzursuzluk merikan Deniz Kuvvetlerinin yenilik taraftan komutam Amiral Elmo Zumwalt, bundan iVi* yıl kadar önce yaptığı bjr açıklamada, donanmayı beyazlann üstünlüğe sahip oldukları bir yer olarak tanımlamış, bunu aeğiştirmek için gerekii her tedbiri alacağım ilân etmişti. Amiral Zumwalt, An.»rikan Deniz Kuvvetjeri içinde zencilere fazla şans tanınmadığını. tw durumun artık değiştirileceğini ve zencilere donanma saflarında jükselme olanağuıın tanınacağuu da aynı konuşmasmda belirür.:'$ti. • ' ' Amirâ! Elmo Zum*alt, o konuşmasında yaptığı vaadlerl tuttu. ve donanmada görevli zencilere, yükselme şansı sağlıyabilmek için önfimli iç tüzük dsğişikliklerinî gerçekleştirdi. Na var ki. bu tedbirlere rağmen, bugün Amerikan Deniz Kuvvetlerinde oldukça köklü bir huzarsuzluk havası esmekte ve sı's sık. ırk çatışmaları ile ilgıli haberler Amerikan ve dünya basınında yer alnıaktadır. Helsinki'de Romanya'nın haklı talebi apolyon savaşlarının altüst ettiği Avrupa haritasını yeniden çizen Viyana Konferansına (1814lâı, Osmanlı Devleti dıs.ında, bütün Avrupa'h ülkeler katılmıştı. Bu konferansta temsil edilenler gerçi eşit haklara sahiptiler. Fakat konferansın ana çizgisi, Napolyon'un sarstığı tahtların yeniden itibar ve iktidara sahip kılmması doğrultusundaydı. Avusturya Başbakanı Prens Metternich'in ustaca yönetimi altında, konferans Rus Çannm isteğini yerine getirip meseiâ bix Polonya Krallığı yarat tı. Tirollerde ve Dalmaçya'da Avusturya, Rhine bölgesinde de Prus ya lehine toprak genişlemelerini kabullendi. îsviçre Konfederasyonunu yeniden kurup, Hollanda'ntn yeni krallığını şekillendirdi. Diplomatik misyonlarm tanımlamasını yaptı. Kısacası, 1914'e kadar sürecek olan Avrupa dengesini maddeledi. Ama Alsace Lorraine, Balkaîılar, Kolonyalizm gibi sorunlara değinmedi konferans... Bu sorunların ise Birinci Dünya Savsşına yol açtığı hatırlardadır. Birinci Düny» Savaşından sonraki Paris Barış Konferansı da, Viyana Konferansından farksızdı. Bu defa da galip devletler. yeniklere katılma hakkı tanıyor; fakat en manüksız isteklerini bile galibiyetlerine dayanarak kabul ettiriyorlardı. İkinci Dünya Savaşı sonrasmdadaki Yalta ve Potsdam Konferansları, «Dört Büyükler» diye bilinen ülkelerin liderlerinin zirvesiydi. Bu açıdan alınınca, halen Helsinki'de devam eden tAvrupa Gü venlik ve tşbirliği Konferansı Hazırlık Toplantısı^, Viyana Konferansuıuı devamıdır. Yani, Avrupa'nın haritası yeniden taraflarca kabul edilecek. denge yeniden tescil olunacaktır. Ancak 1972, 1814'ten çok farklıdır. Gerçi günümüzün dünyasında da. galiplerin yerine geçen blok liderleri vardır. Fakat ortaya çıkan yeni denge merkezleri ve çağ daş milliyetçilik anlayifi, günümüz dünyasında bağımsız ulusların seslerini daha fazla yükseltme leri olanağını sağlamıştır. Helsinki'deki elçiler seviyesinde devam eden Güvenlik Konferansı hazırhk toplantısında, bu gelişim Helsinki toplantısı Kuzey IrlandaMa Ingiliz birlikleri tam alarm durumuna geçirildi içtüzüğü onaylandı HELSİNKÎ Helsinki konferansı iç tüzüğü önceki t gün bnaylanmıştır. Toplantıya katılan 34 heyet, önceki .gün öğleden sonra tüzüğün sön 3 maddesini «Genel anlaşma ile» kabul etmiştir. îç tüzüğün sekizinci maddesinde, görüşmelerin gizli yapılacugı ve belgelerin ancak genel «ıuvafakatla açıklanacağı, usulle ilğili düzenlemelerin ancak genel muvafakatla yapılabileceğini ve degiştirilebileceği belirtilmiştir. Önceki sabah iç türüğün en fazla tartışma konusu olan birin ci maddesi üzerinde uzlaşmaya varılarak açık bir ilerlerae kaydedilmişti. Bu maddenin kesinleşen şeklinde, danışma niteliğindeki görüsmelerin «Askeri ittifaklar dışında» yapılacağı belirtilmektedir. Bu raadde konusunda anlaşmaya vanlması toplartı nm havasmı derhal rahatlatmıştır. Bu nedenle artık Avrupa Güvenlik Konferansının gündemini, hangi düzeyde yapılacağını ve toplama tarihini tesbit etmekle görevli heyetlerin, bu görevlerinin bir haftadâır fazla uzamasına lüzum kalmanaıştır. A N Romanya Toplanhnın başlangıcı, küçük ve orta derecede devletlerin ve özellikle İsviçre, Isveç ve Avusturya gibi tarafsızlann giriştikleri yoğun faaliyetlerle belirlenmiş tir. Buna karşılık, Amerika, şimdilik fiilen hiçbirşeye karışma mış ve Sovyetler Birliği de ancaı Romanya'nın tüzüğün ilk madde siyle ilgıli istekleri karşısında sesini yükseltmiştir. Bilindiği gitti Romanya Konferansa katılan tüm ülkelerın NATO ve Warşova gibi askeri paktlar göze alınmaksızın eşit ve bağımsız statüde söz hakkı olmalarını istetnişti. (AP a.f p.) BELFAST Dublin'de tutuk• lanan ve 12 gün önce açlık grerine haşlayan «IRA» Genelkurmay Başkanı Sean MacStiofain önceki gece ilk kez, «Kan dökülmemesini sağlamak amac:yîe». biı bardak çay içmiştir. • u arada Kuzey îrlanda'dakt B tngilrâ askerleri İRA'nın elinda bulunan çok sayıdaki Sovyeî yaptsı silâhlara güvenerek bir gerilla savaşuıa başlamasını önle. mek için «Tam alarm» durumuna geçirilmiştir. Nitekim İRA komandolart Mao Stiofain'jn 6 ay hapse mahkum •edilmesini protesto amacıyle cn ' ceki gürl büyük çapta tedhiş harekâtına girişmişler, çatışmalarda 4 kişi ölmüş, birçok insan da yaralanmıştır. • Ölenlerden bfrisi, ÎRA komandolarının roket ateşine tuttuğu bir sıhı'r karakolunda görevii ph.ılis memuru, bir diğeri de şehrın merkezimle, bir bomba infilâkinde hayatını kaybeden bir askerdir. Bunlerm yanı sıra iki «İRA» komandosu da, London Derry' nin Bogside semtinde, bir ka^akolu bombalamak isterlerken, ceplerinde bulunan patlayıcı nıad delerin infilâk etmesi sonucu par çalanarak ölmüşlerdir. «İRA», komandolan, şefleri MacStiofain'in serbest bırakılma ması halinde, |rlânda Cuml^uriyetinde de; bıtna benzer bir tedhiş kampanyasına girişecekierinı bildifmişlerdi. tRA komandolan, ikl îrlanda' yı bölen smır boyundaki karakcl İara. köordineli bir roket taarruzuna girişmişlejTdir. Bir polis sözcüsü, İRA'nın, bu planlı saldırısı nin, şans eseri fazla blüme yol açmadığını söyleriıiştir. Son ölum vak'alarından sonra, İrlanda iç savaşında hayatlarını kaybedenlerin sajnsı 644e yükselmiştir. (Dış Haberler Servisi) Constellation'da grev Geçen,Ekim ayında Vietnam'a doğru yol alrr.akta olan Kitty Hawk uçak gremisinde de böyle bir olay patlak vertniş, geminin zenci Lrleriyle beyaz ırktan olan erleri arasında kanlı çatışmalar olmuşttı. Üç hafta kadar önce Constellation'da patlalc veren olay ise çok daha önemli özelliklere sahip bulunmaktadır. Ccnste!!ation"un 120 zcnci tayfası kendilerine farkh muamele yapıldıgı iddiasıyle. kendilerlni destekîiyen 12 beyazla birlikte bir oturma grevine başlamışlar ve geminin kaptanı. şlkâyetlerini dinlemeğe razı oluncaya kadar srevlerine devam edeceklsrini ilân etmişîerdi. Zenci tayfalar kendilerine karşı bilinçü şeîcilde. farklı muamele yapıldığını, gemide ırkçı davranışlara yer verildigini iddia ediyorlardı. Constellation'un kaptanı J. D. Ward, greocilerin bu i?teklerini sert bir ifade ile reddetti. Kaptan Ward daha sonra bütün denizcilerin güvertej'e çıkmalarını emretti. Birkaç dakika içinde, grevci zenci denizcilerin etrafi vüzlerce beyaz denizci tarafından kuşatılmış bulunuyordu. İsyancılar San Diego'da karaya çıkarılıp yetkililere tes'.im edildiler. ManevTalar sonunda Constellation tekrar San Diego'ya gelip karada bırakılan gemicileri almak istedi. Gemiciler ise limanda tekrar oturma grevine başladılar ve gemilerine binmeyeceklerini Kaptan Ward'a bildirdiier. Bu zencilerîn şimdi duruşmaları devam etmekte ve kendileri ordudan çıkarılmış bulunmaktadırlar. Tiyö, Nixon ile zirve istiyor SATGON püney .Vîetnam Cumhurbaşkam Van Tiyö, Vietnam konusunda görüşmek için, BaşVan Nîxon'la zirve topl^ntısı yapı!mas|nı istemektedir. Saygon kaynakları, zirvenin aralık aymda yapıWnasını dilcdiklçrını beÜrtmişlerdir. ğı ve asla Kuzeylüer tarafından kabul edllmeyeceği de tekrar edümektedır. (AP UPI) İtalya'da « , , , , ; milycmlarca işçi ".•' greve çağrıldı ROMA İşçi sendikalan liderleri ile Başbakan Giulio Andreotti arasında Salı gecesi yapılan «Altl saatlik bir uzlaşma toplantısınm» hiç bir sonuç vermeden dagılması üzepine, sendika liderleri, milyonlarca işçiye, ülke capmda bir genel grev için hazır bulunraalannı bildirmişlerdir. •'•»•: • '» • Bu genel grev kararının alınmasından önce, devlet memurlan sendikası beş günlük bir grev ilân etıtılş, Italya'nın hava pilotları sendikası da, iç ve dış seferlerj felce uğratabilecek bir grev kararı almıştır. Andreotti ile işçi liderleri '»r»sındaki anlaşmaz!ık, ekonomisi zaten güç durümda buhınan İtalya'yı karanhk bir geleceğe ltme istidadı taşımaktadır. (a.a.) Hanoi kabul etmeyecek Öte yandan Kuzey Vietnam delegasyonu yetkilileri, Başkan Nixon'un ulusal güvenlik işleri basdanışraanı Dr. Henry Kissinger'in Amerika'da Başkan Nixon ile yaptığı görüşmelerden sor.ra Paris'e döndüğünde, Giiney Vietnam'm önerilerini destekler nitelikte bir tutum izlemesi halirtde, başdelege Le Duc Tho'nun derhal ülkesine döneceğini açıklamışlardır. Açıklamada, Güney Vietnam Devlet Başkanı Nguyen Van Tiyö'nün ateşkesin sağranabilmesi için, Kuzey Vietnam askerlerinin Güneyden çekilmelerinin gerekli oiduğu yolundaki önerisinin ve bunda ısrar etmesinin görüşraeleri kesîntiye uğrataca Venezuela 10 yıl . içinde petrolünün tümüne sahip çıkacak ••^./ LAGOS, NİJERYA Venezüella Madenler Bakanı Dr. Gugo Peres La Salvia Venezüella'nın ' 10 yıllık bir süre içinde ülkede | ki petrol endüstrisinin tümünü kontrol altına alacağım söylemij j tir. , Petrol ihraç eden ülkeler (O ; PEO örgutünün Lagos'ta yaptı • ğı 31. toplantısına katılmak için \ Nijerya'nm başkentine gelmiş bulunan Peres La Salvia, petrol ( endüstrisindeki malların geriye verilmesi ve endüstrinin tümi kontrolüne Uişkin kanunlar hazırlanmakta olduğunu ve ayrıca bir garanti fonunun kurulduğunu belirtmiştir (UPİ) Amerika: nin yeni Savunma Bakanı. Elliot Richardson' VVASHtNGTON Amerikan Savunma Bakanı fclelvin Laird görevinden alınmış ve yerine eski Eğitim Sağlık ve Sosyal Yardım Bakam Elliot Richardson atan ınıştır. Richardson 1920 yılmda Boston'da (Massachusetts) doğmuştur. Bankacılar, Avukatlar, doktorlar ve eğıtimciler yetiştir miş büyük bir aileden geîmektedir. Harward üniversitesinde parlak bir hukuk öğrenimi yapan Richardson, hukukçuluk mesleğine savaştan sonra bir yüksek mahkeme yargıcının sekreteri olarak başlamıştır. Elliot Richardson, hükümete, Baçkan Eisenhower'in yönetimi sı rasında Sağlık ve Eğitim Bakanı yardımcısı olarak 1957 yılında gir miştir. (A.FP. . U.P.l.) Farklı muamele Amerikan donanmasında patlak veren ırk çatışmalanmn nedeni, donanmada zencilere gerekli ölçüde sorumluluk mevkiinin verilmemesidir. Gerçekte son yıllarda bu yönde önemli adımlar atılmış ve zenci olanlara terfi olanakları tanınmıştır. Ancak bu kadarı yeterli sayılmamakta, donanmaya daha fazîa sayıda zencinin alınması istenmektedir. Halen Amerikan Deniz Kuvvetlerindeki subaylann sadece yüzde l'i, gemicilerin na sadece yüzde 5.8"i zencilerder.dir. Bunun yükseltilmesi istenmektedir. Tabii zencilerin diğer şikâyetleri de bulunmaktadır. Bunlar arasında zencilere donanmada önemli görevler verilmemesi, ayni işte ayni başanyı gösteren beyazlarla zenciler arasında bir ayırjm yapılarak zencilere daha düşük puanlar verilmesi gibi hususlar başta gelmektedir. Deniz Kuvvetleri Komutanı Elmo Zumwalt'uı, eşitlik ilkelerine kesinlikle uyulması yönünde verdiği emirlere rağmen, şimdiye kadar btı alanda istenert hedefe ulaşılamamış, kendilerini geçmişin peşin yargılarmdan kurtaramıyanlar bu hedele ulaşılamamasında bir numaralı rol ojnamışlardır. • HALCK BAYÜLKEN Dışişleri Bakam Haluk Bayülken önceki akşam Uç günlük resmî bir ziyarette bulunmak, üzere Ürdünün başkenti Amman'a ge!miştir. Haluk Bayülken, havaalanmda verdiği demeçte, Ortadoğu uyuşmazlığına da kısaca değinerek, «Türkiye'nin dünyanın bu bölgesinde, Güvenlik Konseyinin 242 numâralı kararı uyarınca banşa ulaşılması için çaba harcamaya devam edeceğihi» bildirmiştir. • YUGOSLAVYA Gözlemciler. Pazartesi ve Salı günlerl Brüksel'de Yugoslav hey'eti ile Ortak Pazar Hey'eti arasında cereyan eden zemin yoklayıcı görüş meler sırasında, Yugoslavya'nın, Ortak Pazar ile imzalamak istediği anlaşma konusunda asm istek ler öne sürdüğü kanısındadırlar. • DÜŞEN UÇAK Tass Ajansı, önceki gece Moskova havaalanmdan hareketinden 2 dakıka sonra düşen ve içindeki 63 yolcu ölen Japon uçağımn, düşme nedeni üzerinde soruşturma | \ VEFAT Baroınuzun 1720 sicil rayısında kayıtlı AVUKAT Time MENAHEM ADATO HAKER Mehmet BARLAS (Devamı 7. Ssyfada) Muhasebe de ögretiyor BEYAZIT : 22,21 06 BEVOĞLIU44 9011 KADLKÖY:3S 11 50 28.11.1972 tarihinde vefat etmiştir. Cenaze merasimi 3011. 1972 Perşembo günü Kuledibi Büyük Herıdek Neva Şalom Sinagogjnda icra edilecektir. Kederîi ailesine ve meslekdaslarımıza baş£ağhğı dileriz. İstanbul Barosu Ba$kanlığı Cı^tnhuriyet unıversıte HAZIRLAMA • 6 ARAUK müralıtersanesi 273505.26 54 07 385/aaBT 1 gerçek tutumu arayanlar içftn TutuiTsu sevenlerin. araba masraflarını sınırit birölçöde tutmak isteyenlerin seçtiği arabadır Renaulti2. Benzinde tutumludur. (< lOOkm.de ortalama85H. normalbenzln'yakar, depo dolusu (50 h.) benzinle600 km yol alır Renault 12. Yağda tutumludur. A!t yağlaması olmadtğı gibi 5000 km.de bir yağ değişimi dışında hiçbir bakım işlemi yoktur. Önden çekiş nedeniyle vites kutusu ve diferansiye! için ayrı ayrı yağiama gerekmediğinden yağtama işJemi diğer arabalara kıyasla daha basit ve ekonomiktir. Yine önden çekiş nedeniyle hem vites kutusu hem de drferansiyel ayn» zamanda söküiebildiğinden. onanmda tutum sağlar. Kapalı soğutma sistemi sayesinde kışn antifreeze masrafı yoktur. Arabada gerçek tutum sadece yakıtta tutum değif. Renauit12 nin sağtadığı çokyönlü tutumdur. Renault 12 gerçek tutumu sevenferin arabasıdır. Rektaş: 1404/8565