Katalog

CUMHUKİYET 28 Kasım 1972 ürkiye açısından «Dünya Kitap Yılı»nda • son bir umut lşığı» olarak^ nitelediğimiz «tkinci Türk îayın Kongresi»(l) Ankara'daki toplantısım 2730 Kasım 1972 günlerinde . sürdurüyor. «Birinci Türk Nesriyat Kongresi» nm 1939 yılında toplandığı hatırlanacak olursa, «' inci»slnin toplanması için aradan 33 yıl g mesinm beklenmesini anlarrrak kolay değıld: Oysa, 1939 yılında Kongre Başkanlığına verilen ve «alkışlarla kabul edilen»1 bir önerged'e şövle deniliyordu: «Türk kültür hayatında beklenen büyuk kalkınmayı temin mazna • riyetine varan 1. Neşriyat Kongresi Türk rönesansınm dâ getirlleceği ümidini yarattı. Bunu hepimiz büyük bir heyecan içinde hissediyoruz. Turk devrim hayatında doğacak bu yeni gunü tacıl etmek ve hazırlanmak için bu kongreyi 2. bir Neşriyat Kongresinin takip etmesini ve bunun arkadaşlar tarafından müştereken izhannı teklif ediyoruz». (2) 1ki kongre arasmda 33 yıllık bir zaman aralığı bulunmasına karşm, «tkinci Türk . Yayın Kongresi»nin uygun bir zamanda toplandığım ileri sürmek mümkün değildir. Gerçi, 197Î Türkiye'si, yayınlara ilişkın karar ve uyğulamalar nedeniyle «konu»yu daima titiz bir dikkatle izlemekten geri kalmamıştır. Ne var ki. blr toplumsal bunahmdan . Keçmekte olan Okemizde güncel siyasal gerilim, bu önemli kültür sorunucu kamuoyunun ilgi alanının dışına taşırmıştır. Üstelik. kongreyi duzenleyenlari,n de, aydınlatma duyurma görevini yerine getirdikleri söylenemez. 1939 kongresinin düzenleme biçimini gösteren belgesel yayınlan izleyenler bize hak vereceklerdir. ' Gündemi ve çalışma yöniemi hakkmcTa kamuovuna yeteriuce bilgi verilmeyen, önceden açıklanan tarihe göre bir hafta gecikmeyle çalışmalarına başlayan «lkinci Türk Yayın Kong resi»nin gündeminl saptamak üzere, konuyla • ilellî kişi ve kuruluşlara başvurularak düşünceleri sorulmustu. Konuyu ele alan ve Kongre'nin toplanmasında baş etken olan Dev>t Bakanı Sayın tsmail Arar'a, 28 Ağustos 1972 gunlü mektubumuîla duyurduğumuz, «alt kurullarda incelenip gehel kurulda tartısılma<;ını düşündüğümüz» konuları aşağıdaki biçimde sıralamıstık: .'. ' • ".' a) Yasak yayınlar sorunu/ •,'•'*', '• b) Yayınlann yurt Ölçüsünde dagıtı'mı ve satışı, c) Sözleşmeler ve yasalar acısınd'an «telif» hakları, T Olaylar ve görüşler 2. YAYIN KONGRESİ Prof. Dr. Cavit Orhan TÜTENGİL Derleme, bibliyografya, tanıtma çalışmalan, r d) ÖdttllendİEme ve yardım sisteml, « ,*) Kaynak kitaplartn Türkçeye kazandml* ması, f) «Turk Ansiklopedisi» nin durumu, g) Milli Eğitim Bakanlığının yayın politikası. Şu satırlan yazdığımız sırada, önerdiğimiz konularcfan «gündem«e giren olup olmadığmı bilmediğimiz gibl, toplanan cevaplann nasıl değerlendlrildiğini de bilmıyoruz. Bildiğımiz tek şey, değişen ye gelişen Türkiye koşullarının, 1939 yılının gündeminden oldukça değişik bir gündemi zorunlu kılmakta olusudur. 193s>' da getirileceği ümidi yaralılan «Türk rönesansı> ise her halde getirilmiş olmaktan uzaktır. ç) bir «kök»e dayanmayan güz yapraklan gibi uçusup savrulacaktır. llgi çekici Bir başka durumu, basının kültür konularma gösterdiği ilgide bülabiliriz. Bir yanı ile, kongre düzenleyicileıin.aydtnlatma • bilgi verme çabasına bağlı olsa da. 1939 Tür•kiye'sinin basını, günümuze kıyasla, kültür konularma candan îlgi duyan bir basın ^öruntüsünü vermektedir. «Birmci Türk Neşriyat Kongresi»nin «kongre öncesi • kongre süresi kongre sonrası» bohimlerinde toplanan basın daki yankılan sözlerimizin bir tanığı olarak ortarfadır. Bölge basınmda yer alan yazılan bir yana bırakacak olursak. başlıca ulusal gazetelerimizde, ölenlerı rahmet, yaşayanları J.a minnetle anarak, şu imzalann kongreve iliskin bir ya da birkaç yazlsını görüyoruz: N Ataç H. Mühir B. Cahit Y. Nabi R. Feyzi VâNu .S. Ertem F. R. Atay B. Belge C. Kutay A. C. Saracoğlu H. F. Ozansöv O. C. Kaygılı S. t. Sedes A. Ağaoğlu S Z. Sertel N. Baydar N. Sırn M. Z. Sertel S. îskit K. Ünal A. Day'er H. Kumçayı Halide Edip P. Safâ N. Nadi B. .Cevat Dr.'H C. Lokman Hekim Asım Us M. Birgen M. Turhan Tan M. Dalkılıç E. Talu Aka GKindüz T. t. M. Sertoğlu F. Osman O. R. Gokçe . H S. Gezgırı M. E. Bozkurt ve H. C. Yalçın. 1972 kongresinde. 1939 kongresinde önerilen bazı isteklerin ne ölçüde • gerçekleştirildiğinin incelenmesi de yerinde olur. Türkçeye çevrilmesi istenen eserler»le I^tenbul Ünive'rsitesi Dil ve Tarih • Coğrafya Fakültçsl Türk Tarih ve Türk Dil Kurumlânnca «Türk harfleriyie' yayınlanraası istenen eserler» aracfan geçen 33 yıl içinde ne ölçüde kültürümüze kazandırılmıştır? Birçok işimizde olduğu gibi burada da «ikirid» olduğunu »Bylediğimiz bir kongreyi •birmci'Sİ üzerine kurarai, oradan başlatıp değerlendiremezsek o .zaman süreklilik ve katkı payı olmayan bir çalışmanın «îürk rönesansj» na r,e yaran O\UT1 Yakın bir gelecekte yayımlanmasım bekleyeceğimiz «tkind Türk Yayın Kongresi»nın tutanakJârı bu sorulann cevabını da getirsirî isteriz. Bizim önerdiğimiz «gündem konuları» yayın sorunlarımızm tümünü cîeğılse de başlıcalarını. kapsamaktadır. Okuyucu Mektuplâıî Sultanahmet'in 10 ana derdi Sultanahmet semti turistik bir böl&edir. Müzeler, abideler bu semtte bulunmaktachr. Turistler camüen, müzelen ve abidelerj ilk defa görmeğe buraya gelirler. Fakat Sultanahmet semti pek pensan bir haldedir Buradaki noksanları madde. madde. Sayın Belediye Baskanımız Dr Fahn Atabey ile Eminonü il ve Belediye Meclisı üyelerinin bilgilerin* sunuyorum: (î) Sultanahmet'teki üç park lerinı tekrar thdas edemezler geceleri zifıri karanlık tçindemi? Ve bunlann üçü parkın dir. Buradakı dikilitaşlan ve etrafından geçınlmek üzero Alman Çeşpaesı geceleri gsrulyollarına devam edemez mi? memektechr. Bu üç parkın. geBu suretle de trafik sıkışıkhcelerı,' abidelerın görülmesi ğının önünün alınmasına yariçin iki asküı çok ısıklı lâmbadımcı olamaz mı? Adliye Kalar konuiması ve bırinci parraköv o'tobüsleri tatil günlekın ağaçlar altı ile Alman Çesmesinin geceleri tenviri UİZHH rinde. çalısmaz ve saat 18de son seferins yaparak Şışh'ye dır. gider (2) Rahmetli Belodıye Reısı flo) Sultanahmet'ten gecekonHaşim Işcan beyinparklar etdu semtlerıne giden otobüslere rafına yaptırdığı fener iâmbailâve olarak eskiden olduğu ları kirli, az ışıklı ve perişan gibi Sultanahmet • Feriköv obir haldedir. Karılan lâmba ditobüsünün ıhcfasını semt halreklerînin yerine yenilerı konkı rıca etmektedır. Bu hususmamıstır. gittikçe fenerler alar da gerek tETT ve gereks» zalmaktadır. Trafik Müdürlüğünden nca ' 6) Parklarda kanepeler kifaedümektedır yetsizdir, mevcut ' olan kaneSaltanabmet ve peler de harap haldedir..ParkBinbirdirek semti lar geceleri karanlık olduğu balkı nannna için semt halkı parklardan isAliettin ERGLN tifade edememektedir. (Z) Sultariahmet Camii aviusunda yeraltı helâsı açılmıştır, fakat* eski helânın molozlan Okulun Mart'ta halen durmaktadır. Helâya karşı olan caminın üçüncü ka çöken çatısı, pısı senelerden beri kapalıdır. Halk helâlardan istifade ede henüz onarılmadı Sizlere bir faciayı bildiriyomiyor ve kapının üstü yıkık rum: bir halde olduğu için turistler Kars ilınin Arpaçay kazasıiçin caminin resmini alırken nın Akyafca nahiyesinin Şnhburanın da resmini alıyorlar nalar köyü Ukokulunun duru(5) Sultanahmet Camisi avlumu. Bu köy 1500 nüfusludur. sunda cenazelerin konduğu Mart 1972 okulun çatısı çıimusalla mahallinde cenaze vercın pisliğinln agırlıgından için gelenler yağmurlu havaçöktü. larda oturacak yer bulamamak Eklm 1972 okul aynı vaziyttatfırlar. Bu kısmın tanzimi ile, Şişli Camisinde olduğu gi te duruyor, hiçbir faaliyet vok. Talebeler perişan, veîiler übi kapalı yer ve miktan kâfi züntiilü kanepe konulmahdır. SORUYORüît: (S) Sultanahmet semti pek 1 Okulun çatısmın çökmebakunsız ve perıçan bir hal sine sebep olan güvercın gür> altnıştır. relennin bu kadar birikrnesme ff) Parkın üçüncü kısmındakirn göa yumdu, neden zaırwn zaman çatı temizleTırnez? Müki dikllitaş da bir gün cökebisebbibi kimdir? Mr. Birçok taşlan düşmüştür. 2 • Onanm için para ve emir » Bunun için Çemberlitaş gibi çıkrmşsa, klm yapüracak bu onanlması lâzımdır. (S) Alemdar Mahallesinm bir işi? 3 Yaptıracak adam veya çok sokaklan asfalt yapılmamakam belli ise bu güne kadar sına mukabil Biobirdirek Mahalleslnin birçok sokaklan hâ neden yapılmaz? Ve yaptırmayanlar haktanda ne eibi kanulâ eski kaldmm taşlanyle. durnî işlem vapılacatrtır? maktadır. Asfaltlı voidan ve 4 Bu devlet bn Kadar zentenvirattan mahrum bırakılgftı ml, çalışmayan sekiz öğretmıştır. Bilhassa "Sanat Enstitümene rnaaş ödilyor? sünün önünden geçerek Kü5 OğTetim ne fcaöaı geç çük Ayasofya'ya giJen turistbaşlarsa o kadar uzatılacak mı? ler bu perişan hall görmekte6 Okulun onanmı ne zadirler. Geceleri okuldan çıkan man başlıyacakür? Bu bölgeds öğrenciler de, sokak karanlık 15 gün sonra kış bütün şiddeolduğu için müskülât çekmektiyle başlar. tedir. Aynı zamanda eski Meh7 Körpe dimağların pas metpaşa Karakolunan antasın tutmasına çaüşanlann ve bandaki gecekondular da mahallegl ldeolojiye hizmet ettiklerl yi çirkinleştirmekte, mahallebelli olmayan! a nn, en ağır ceza ye haftada bir defa çöp araUe tecziye edilmelerinl vavbası gelmektedİT. Bu semtin rulanmıztn bir an önce egmme güzelleştirme derneğı olmadıkavuşturulmalannı daha ne kağı için bu civar böyle bakımdar bekliyeeegimia tütfen büsız ve perişan bir hal almıstır. dirin. Bekliyoruz (?) Trafik stkısıklıgıni azaltŞahnalar llhokuhı mak tçin acaba tETT MüdürVetlleri namına Kutman ŞEROR lüğü eskiden mevcut olan vs Şahnalar köyü/KARS Sultanahmet • Feriköy otobüs Kitap ve özgürlük Yine de önemll olan ve önpelik taşıyan sorunumuz, kültür hayatımızda «kıtap»a yükledığimiz görevler, her yere ve herkese kitabı ulaştırmak. bakımından Devlet'in ve özel kuruluşların yuklenmesı gereken planlı çalışmalardır. Yanmızin başında yerini işaret ettjğrmiz «Kitap Yıh'nda Türkiye'de Kitap» adlı yazırnızda, yer darlığı nedeniyle, «başlık»ta olduğu gibi, yazının bütününde de görünmeyen şu bölüm, bize kalırsa, konunun candamannı helirlemektedir: «Baskı ve yazı kSğıdı tüketimi okur yazarlık oranınm olduğu kadar kitap okuma ahşkanlığınm ve kişisel ha.berleşmenin de biı türevî olarak ortaya çıkmaktadır. Aslına bâkılırsa «kitap» da «yazar»larla «okur»lar arasındaki bir haberlesmedir Bilgi ve kültür birikiminin kitabın aracılığı üe insanlara ulaştırılmasıdır. Gereksinme duydugnrıu bulup okumak ise «insan»m başta geîen özgürlüklerinden biriJir. Propaganda ve çtkar • amacı gütrr.eyen feitaplann serbest seçimi sonundadır ki «doğru»lann oknrlarca bulunması kolaylaşır ve sağlanır. Bıinun dışındaki her türlü sınırlandırma enir.de sohunda bir çeşit güdümlulüğe Vanr ki insan onuru ve demokrasl anlayışı Ue bağdastırılması mümkün değildir.» • tkinci Tiirk Yayın Kongresi»ne yürekten Basanlar. * • ' . . , • • • * , . Temel ilkt Türkiye açısından yayın konusunun, tçknlk ve örgütlentneye bağlı sorunîarından önce, tartışılıp karar verilmesı gereken bir «terriel ilkesi» vardır. Bize kalırsa bu temel ilke. CHP Gener Başkanı Sayın Bülent Ecevit tarafından isabetle saptanmıştıj1: «Ortak Pazar ülkeleriyle aramızda gümriik duvarlan yıkılırken. düşünce duvarlan örülmesini kabul etmlyoruz. BSyle bir şeyi kabul etroemiz kendi ülVemize sömürge gözü üe bakmak olur. Batının demokratik ülkelerinde siya^al, sos yal, ekonomik, kültürel, konularda serbest olan yayınlar Türkiye'de de serbest olsun istiyorui». (3) Konuya yerinde bir yaklaşıra saydığımız bu «temel ilke» tkinci Türk Yayın Kongresinde ele ahnıp tartışılmadıkça, böyle bir kongre toplamamn «sebeb1 hikmet»! kalmayacak, üzerinde tartışılacak ayrıntılar ıse, • • . : . ••">!••.*'>*•"• '(1). Bk. C. O Tütengıl, Cnmhnriyet. Türkiye' • de Kitap, 19 Ağustos 1972, s 2. • (2) Bk Birinei Türk Nesrivat Konjrest. 15 Mayıs 1939. Raporîar • Tekliner • MfizakeTB Zabıtlan, Ankara 1933. s. 130131. (3) Bk. Cumhuriyet, CHP'nin Grop BUJirisl, 17 Kasım 1972, s. 7. % NOT: Bn yazı, kongrenin belirtilmeyen bir tarihe ertttenmesinden flnce yaulmıştır. İNSAN ' YÜZLERİ OKTAY AKBAL T Evet Hayır Çözaltı Süresi ve lptal Karaıi. i. ; • ' • • • •r e kadar benziyor dediğiniz anda bile bir ayrım bulursunuz. Öylesine değişiktir insan yüzleri. Bir bakışı, bir duruşu, bir sözcüğü uzatarak söyleyişi, bir dudak kıvrılışı, alnındaki. iki çizgi, ne bileyim muhakkak bir ?ey vardır ötekinde olmayan. Bir mucizedir bir insan yüzünün tıpatıp eşini bulup yanına koymak. tkizlerd'e bile anlam ayrılığı vardır. Butunlar, gözler, dudaklar, çizgiler öylesine eş olsa da hüznü başkadır, gülüşü başkadır, kızışı başkadir... M Her sabah vapurda yüzlere bakıyorum bakmıyor görünüp. Kimi gazete okuyor, kimi dalmış gitmiş. Nereye dalarlar böyle? Çok önemli sorunlan yoktur biraz eşeleseniz. Karısına kızına ogluna öfkelenmiştir, çahstığı yerdekt amire kınlmıştır. Yaşam koşullannın ağırlaşması karşısında yenikliğini duymuştur. Denizin köpüklerinde bir avuntu ararlar İki üç dakikalığına. Tek bir çizgileri oynamaz. Çakılıchr hepsi yerli yerinde. Yülardır sanki öylesine donmuş, öylesine değişmez! Pek azdır birbiriyle konuşanlar, da. En alt kamaraya inmeli loş köşelerde elele oturmuş genç evlileri, taze sevgilileri görmek, • fısaldaşmalannı duymak için. tnecekler Sirkeci'ye ya da Karaköy'e, işlerine koşacaklar sabah ayazının ürpertilerini duyarak... Kitap okuyan var mı, arıyorum. Yok buralarda. Belki yukarıdadır kttapseverler. Bu «oğukta üst güvertenin boş bir kösesini seçmiş, kitabınm rfeTİnliğinde yitip gitmiştir. Ama bunca insan arasmda kitap okuyan yok! Okuma'nnı bilsek birbirimizin yüzü bütün kitaplardan daha anlamb... Uzun uzun incelemeye gerek yok. Bir bakın geçin, sizde kalanlar yeter. Biriki deneyin alışırsmız insan yüzlerindeki romanlan oVumaya. Vazgeçemezsiniz sonra bu alıskanhktan. Her sabah vapurda, otobüste biriki dakikada binlerce sayfalık romanlar yazarsımz. Yazıldığı duyuldugu anda unutulan... Işte bir genç kadın Bir bankada raemur. On bes yıtdîr sürüyor bu, sabah gitmek aksam dönmek, çilesi. Kendinl bir dolap beygiri gibi duyduğu anlar var. Yalnız .yaşıyor şu son avlarda. Koca^ından ayrıldı Belki de kocası ondan aynldı. Orası belli değil yüz çizgilerinden! Ama yalnız bir kadın bu. Baskasınm sevi mutuluklarına lyskanç. Yanında vapur arkadası daha yaşlı bir kadın, Ellilik. Tombulca. O da bir memurluk yasarmnın son yıllannda Emeklilik geldi gelecek. Kocası h^sta yatıyor bir süredJT. Büyük kız evlendi. Oglan askerde. tki kadın konusmadan anlatıvorlar bakıslanyle. tkİFİnin de sözü, merdivenin alt kanepelerindeki çiftte. ellerincfe. Çürkü delikanhyle genç kmn ellert birbirinin içinde Ne güzel, demivorlar. küçümsüyorlar. hsfife alıyorlar bn sabah sevisini Kötü tlir sey görüyorlarmıs eibi davranmak istivorlar. Birbirlerine baktıkça duyulan bu. Ama tek ba$lanna baktıkça çidiyorlar eerilere gerilere .. Bir yerde bıraktıklan eski kişilikierine. Bir türlü bulamıyorlar yirmi • otuz yıl önceki kendilerini. Bir baska avucun içine bıraktıklan parmaklan nerde şimdi? Bu parmaklar mı onlar? Nerde o sevilen erkek elinin ılıklığı, dostluğu? Bir yaşam boyu «üreceklerine lnandıklan o sevi, o ates? Kızknlesini geçiyoruz. Daha çok dalmamalı lnsanlann yasamına! Yitip giö*ersm{z sonra! Kendinizi bulamazsınız o yitik ülkede Sizin de romanımz var Gören gözlerden kaçamayan. Yürlerdeki her çizgi bir roman bölümüdür. Hem de bitmemiş bitirilmemiş bir roman Ne zaman kapanır son yaprak. o zaman hiter Ya da bitmez varım kalır Ama nedense kimFe bakmıvor bana Birbirlerine de. Kimse kimseyi merak etmiyor. Umurunda riegil kimse kimsenin Herke« kendi yalnızlığında. bosluSunda. kendi romsnını yaşamakta yazmakta. Yalnız vizler konusuyor. baSırıyor avaz avaz. Duyan yok, gören yok. Acılar. sevinçler, bekleyisler. arayışlar hepsi var bu çizgilerde. Mevlanâ da demiş ya «Yüzün rengi kalplerin casusudur» diye. tç dUnyamırm casusudur yüzlerimiz... ıkıyönetim komutanına, sanıkları yargıç önüne çıkarSakıncalar madan ve yargıç kararı olmadan 30 güri süreyle gözetim ' Nazart alanda', bu otuz gunlUk altmda bulundurma yetkisi tasürenin ikiüç haftasmda sanığa nıyan 1402 sayllı Sıkıyönetim ezlyet ve işkence yapıp, istenen Kanununuh' 15. maddesi, Anayaifade ahndıktan sonra, geriye sa Mahkemesi tarafından Ana' kalan sürenin işkence lzlerinl yasaya pykın bulunarak iptal !.; 'vALPKÜRAN ' , • t' yoketmeğe ve sanığın tedavisiedilmiştir. ne aynlması mümkündür. Bu 14 ekim 1972 tarihli Resmî Ga • dürumda, ssoık gözaitından kur AJTUKA1, KURUCU MECLtS ÜYESt zete'de yayunlanan ve sözkonutulup yargıç önüne çıktığı veya su 30 günlük süreyi iptal eden "alleei ve avukatlanyle görüştütulması, hükümet edenler karlikte, Anayasanm 14. karann gerekçesi şöyledir: ğü zaman, artık işkence izlerinl şısında vatandaş hak ve Bzg'ürne .de aykındır. ' «Anayasanın "hakların korundoktor raporuyle ispat etmek Iüklerini korumak ve keyfî . iş Gerçekten Anayasanın 14. mad ması* üe ilgili hükümlerincien olanağım yitirmi? olacaktır. lem lerl önlemek açısından ' zodesi. «Kisi flajcvırfclıııazlılh ve •kişi güvenliğTne ilişkin değiKaldt ki, sanığın vücudu üzerunludur. ;, özgfirlügü, nsnlune göre verilşik 30. maddesi, (...) yakalanan rinde maddî cebir kullanılrnasa miş yarrıç Karan olmadıkça kaveya tutuklanan kimsenin tutuîBu açıdan bakıldığı zaman, bile, uygulamada, sanık, gözalfıtlanamaz» hüknrüriü koymak ma yerine en yakın mahkemeyeni Sıkıyönetim Yasasının sötma alınır alınmaz «ib^tilâttan suretiyle, bir kişinln özgürlükye gönderilmesi için gerekli süzü geçen hükmüyle, kişi guven • m6n» edilmekje, bir ay süreyle lerinden yoksun buakilabilmesi re dışında kırk seklz saat ye "liği alanında, Fransa'da mutlak aile«4yîe ve avukatlanyle bile için yargıç karannı zorunlu Jfllyasanın açıkça belli ettiği ftalmonarsi dönemfhde yayıtnlanan görüştürülmemektedir.. Hangi mıştır. Oysa Sıkıyönetim Komulerde toplu olarak işlenen suç1670 •tarihli '•Emirriâme'den de suçla itham. edildigl, nereye sötanlan çok üstün yetkili görev larda yedl gün içinde hâkim ögerilere gidildiği muhakkaktır. türüldüğü, nerede bulunduğu yerinde bulurmakla bitlikte, nüne çıkanlması ve bu süre geç Nîtekim, 1670 tarihli bu Emirnasanığa söylenmediği gibi. bu kovargıç statüsünde <3eği]dirler. tikten sonra hâkim karan olme, har ne kadar göaaltı süresiri nucte ailesine de b~ılgi verilmemaksızın hürriyetinden yoksun belirlememişse de. yargıçlara mektedir. Böylece sanığın nereCeza KanunurhuzcJa yedi günkıhnamıyacağı kuralını kaymuş hçr yirmi dört saatte blr sanık de olduğu, sorgusunun hangl kolük hapt<; cezala'nmn bile arıcak tur. lann sorgulannı ve durumlannı şullar altında yapıldıftı bilineyargıç kararıyle 'uygulanabildidenetlemek ödevinî vüklüyordu. Bir sanığin hâkim önüne çıkamemektedir. S»nık, ailesinin, aği gri7Önünde tutulursa. bir, çeAyrıca. yasa dısı vakalama ve • şit hanis cezası demek olan 30 nlmaksızın otuz gün gözetim ile santgın akıbetinden habersiz İşlem yapan adlî zabıta merouraltında tutulma*, sıkıyör'etım kalmaktadu. günlük eözaltj.süresinin Anayalarının 1.000' lira para cezasıra gereklerini ve gereksinmelerini •sa fle bağdastırılamıyacağı açık .. ', Bu durumun, 30 günlük süreçarptınlmasını ve işlerine son aşan, ölaganöstü deyimiyle de tır * de hiç bir maddi cebir kullanılv.erilmesini öngörüyordu (1) tanımlanamayacak (...) bir çemasa bile. eski Milli Birlik KoNihayeî, Anayasamızın 14. şit fiili tutuklamariır Hüküm, mitesi üyelerinden Orhan Er.1402 sayıli Yasanın 15. maddp maddesinde «Kimseve erfyet ve üstelik her otuz günlük d"önekanlı'nın da belirttiği gibi, yalsinde ise. böyle bir vargıç derleiskence yapı'amaz. însan haysimin bitiminde serbest bırakılanız" sanık için değil. tamamen timi dahi kabul edilmemistır , ypti üe baSdasmayan ceza korak bir gün sonra yeniden gömasum olcfuklarında hiç kuşku Gözaltma alınan sanıgın dunı' ' nulamaz» denildikten sonra, 33 letim altına almmakyoluyle kıolmayan sanık silesi fçin de kormu ve soreüsunun yaDilı? tarzı maddpsinde «Kimse kelıdısîni şinin, uygulanan bu islemin n?kunç bir manevî eziyet ve işher türlü,denetimin dışında tuve kanunî yakınlannı suclandırdenlerini ve hakkındaki iddiakence teşkil ettiği muhakkaktulmustur ,m» sonncunn dofaraeak heyanları bilmeden, hâkim önüne çıtır (2). • &%. halnnmava ve bn yolda «Je* • kıp kendisini savunmadrfn ve lil eö«tprmeye zorlanamaz» hükdurumu bir rrrahkemedp incelen (1) Clâude Alfeert • COLLtKısı mü konmuş ve bu hCkümlerle meksizin, baska bir deyimle bu ARD, Precis de Droit Pubbfitürt i'finpr'ciler baglanmıştır işlem vargısal bir dehetime baglicr f^es Libirtes Publiques, Dokunulmazlığı SanıSıV ifadesi Anayasanın h tutulmadan çok uzun bir =üre Paris 1955, s. İM • îşaret edeiım ki, Sıkıyönetim finefirdügı'i, bicimde tamamen , en önemlı bir anavasal hakkırv (2)Ouhan ERKANLI, Anılar... Komutanına kişilerı yargıç önü. özgiir iradesinin ürünü olacakdan voksun ecfîlebilmeshıe pek 'Sorunlar, Sorumlular. Istanne çıkarmadan 30 gün gözetim •?a. 30 sninlük söreve îhtiyaç yok elverisli bir niteliktedir Bövlebül 1972. s. 130 ve, 171. altında bulundurma yetkisi vetur. Cünkü. en kansık davalarce Devlet. • Anayasanın degişik ren Sıkryönetira Yasasının 15. d^ bile. «anıgın özgür iradesinin 30. madderfnin güvencesi altınY A RI N: madctesı, Anayasa Mahkemesi ürünü olan ifadesinin azamî da bulunan bir hakkın karsınnkararında ver almaraakla birbiriki saat idnde tesbit pdilebiTÜRÜRLÜK da kendisine döseni, vani ki*i güvenliSini koruma ödevirti sı^ıiMiıııııııııııııııııııııııııııııııııııiHiııııııııiMiııııııııırıııııııı ııııııııııııımııııııııııumıııuıımııııııc: kıvönetim bölgeterinde belli plmavan bir süre için bırakmıs. işlemez duruma sokmus olmaktadır. ( ..)'M02 savılı Kannn. bn nitelikte Mr hükümle kisi ırüvenlifi çibi bir temel hakkı tüm ortadan kaldırmıs oimnktadır.* S ANAYASA MAHKEMESİNİN BÛ RARININ 4HUKUKA BAĞLI DEVLET» KAVRAMINl VE TEMELLERİNİ KQRUMA ÇABAIİARININ ÖRNEK. BİR ÜRÜNÜ OLDUĞUNDA KUŞKÜ, YOK. leceği ortadadır. $u halde, ge, : riye kalan zaman, hukuksal açıdan gerekli değildir. • mEKTUPLâ gıriş Kursları ilkokul son «ınıf »örentilori i<Sn eton riMkhıpla 5jretim mork»ıi ^k.36akterayi*ttMibwi Cumhuriyet 8512 1 YAR1NKİ ÇEKİLİŞl UNUTMAY1MZ. | EDISON'DAN BU YANA Hukuka Bağlılık Anayasa Mahkemesi'nin bu kararının «Hukuka Bağlı Devlet» kavrammı ve temellerini koruma çabalannın «ömek bir ürü' nü» oldugunda hiç kuşku yoktur. Gerçekten, bir hukuk devletinde vatandaşlara karsı girişilen her türlü islemin bağımsız rın rfpnptînİTiP tahi tu | YARIN BİR MİLYON VE YÜZBİNLER DAĞITIYOR. S. t | BOL ŞANSLAR DİLİYORUZ | . ' CBasm: 24133) 8509 nıııııııııuıııııııuııııınıııııııııııuııııııııııiiıııııımıııııııııııııuıııuıııııııııııııııııııııımıııııııııııınııııııF. NtHAL StPAHtLEK AMPULDE TEK MARKA TEŞEKKÜR Değerli Dost * • •' •' : ı1 GÜKGÜN KABACA üe ABDURRAHMAN G tZ Evlendüer. 24111972 tstanbul = = S = = = 25 RASÎH GÜRAN'm Ölüm acısıru paylaşanlara teşekkür ederiz. GÜRAN AtLESİ ile Mühendis GÖKÇE ERDAL Evlendüer. Kasım 1972 tstanbul Maçka otcli FRANSIZCA VEYA İNGİLİZCE BİLİR BAYAN ELEMANLÂR ALINACAKTIR Cumhurivet 8518 Cumhariyet 8S18 J I •Başmüdürlüğümüz Şehirlerarası ' tşletme MüdÜTİÜgü Mil, letlerarası kısrmnda çalıştanlmak üzere en az Ortaokul mezılnn, 18 yasından küçük. 35 yaşından büyük olmayan, Fransızca veya İngilizce lisanlannaarj blrinl bilen bayan elemar> lar almacaktır. * Yukanda belirtilen şartlara haiz olanrann Gayrettepe, Yılrtız Posta Caddesindekl Başmüöürlüğümüz Personel Servlsine müracaatlan ilân pltrrjur. ' . . tSTANBüt TELEFON BAŞMÜDÜRLÜOÜ (Basm: 24503/850?)' Cumhuriyet 8522 EN lYİSÎNİ JSTEYİNİZ: Siyasal Bilgiler Fakültesi Dekanlığından •'•'"' Fakültemizde açık bulunan Siyasal Teoriler, tktlsat Tarihl ve îktısadl Düşünoeler. Türk Siyasî Hayatı, tdare Hukuku, tktisat Teorisi, Anayasa Hukuku. üluslararası tlişkiler, Uluslararası îktisat ve tktisadi Gelisme. Karnu Yönetiml, tşletme tktisadı ve Muhasebe kürsüleri İçin •asistanlık smavı açılacaktır. îsteklilerin en geç 9 Aralık 1972 Cumartesi günü saat 13.00'e kadar Dekanlığa müracaatlan. '• i ' ' (Bastn: A. 16440 • 24401/8508) nasırbakımı tırnakbakımı *';'*" ayakyankmalan İSVEÇ AYAK SAGUĞI MERKEZl TesvikiyeC.117Nişantas/4635 ayak rahatlıgınız içm .:: ADAPAZARl BELEDÎYEStNDElS ; EDISON tlâneılık: 9U04/85] Keşif bedeli 271249X17 lira olan 13 sokağın Büz ve Ptrket kanalizasvon inşaatlarının eksiltmesi 15.12.1972 Cuma gUnü saat 15.30 da 2490 sayıli kanun bUkumlerine göre tcapalı zarf usulüyle Belediye Encümenlnde yapılacaktır. Geçtd t » minatı 14799.96 liradır. îhaleye iştirak edecek müteahhitleT Ihale gilnUnden üç gün önce müracaatla İştirak belgelerini simalan Keşif evrakı Belediyede «örülebilir. (Basm: 24103/8503) Cumhuriyet 8514