Katalog

CUMHURİYET 14 Kasım 1972 ürkiye Büyük MiHet Meciisinln flk kuruluguodan hemen 5 ay lonra ve Cutehuriyetia kuruluşundan 3 yıl önce, buyük Türk Devrimciliğinin ülküsü sayılan «Halkçılık» açıklanmıştı. 18 Eylül 1920'de Büyük Millet Meclisine getirilen «Teskilâtı Esasiye Kanunu» (Anayasa) tasarısınm gerekçesinde «Halkın öteden beri içinde bnlnndafn gefaletin sebeplerini kaldıTsrak, onnn yerine refab ve saadet getirmek Mecllain başlıca hedefidlr. Toprak, terbiye, adalet, maliye, iktisat ve evkaf isleriyle diğer bfltSn müesseseler halkın ihtiyaçlanna göre yenileneeektir. Bnnnn iein gerekli riyasi ve içtimal prensipler milletin ruhnndan aunacaktır..» denıliyordu. Ve 2 ay sonra da 18 Kasım 19j2O'da Meclisln 99. toplantısjnın 1. oturumunda acıklanan «Halkçıhk progranu» ve «Büyük Millet Meelisinin Beyannamesi» Kurtuluş Savaşı yanınrfa Büyük Türk Devriminin temelindeki felsefeyi. ülküler dizgesini ve arnaçlartm kesinlikle belirtiyord,u. Bir yıl sonra da 18 Ekim 1921'de, Devrimin felsefesini yapan, ülkü ve amaçlarım koyan önderi Mustafa Kemal Pasa şunu diyordu: . » ' «Türkiye Büyük Millet Meelisi Hükümeti dahi, hakimiyetine bili kaydn şart sahip olan ve idare nsuhı halkın, mvksdderatını bizzat ve bilfiil idare etmesi esasına mOstenit bnlunan Wr halk hükümetidir. Türkiye halkı bn fayesinin ' istihsali için mücadele etmiş ve etmekte bn> lnnmnstnr ve edecektir.j» 3 Ocak 1322'de: «Milletin bugünkfi idareri, hakiki raahlyeti ile blr halk idaresidir»» 7 Şubat 1923'te Balıkesir'de «Snlhün istikrannı müteakip, Halkçıhk esagı üzerine mustenit ve Halk Fırkası namiyle sivaıî blr fırka teskil etmek nivetindeyinu» 9 srfin sonra da trmit'te «Halk Fırkası, halkımıza terbiyei giyasiye vennek için bir mektep olacaktır..» diyordu. T Olaylar ve görüşler ATATÜRK VS HALKÇILIK M. Rauf İNAN düşünce akımlan eskimiş, yıpranmış görüşlere umut bağlayanlarla, çürumüş yonetim yontemlerinde kurtuluş gücü arayanların amansız düşmanıtfır...» (Bugünün Dilıyle Atatürk'un Söylevje^i, sayfa 121 122) * fili (aymazı) bnlnnmuş olmamızdır. », «...Hakikattır ki, yedi asırdan beri cihanın dört köşesine göndererek kanlarını akıttığımız, kemiklerini yabaneı tepraklarda bıraktığımu ve yedi asırdan beri emeftlerini ellerınden alıp israf eylediğimiz ve bnna mnkabil daima tahkir ve terzil ile mukabele ettiğimiz ve bnnca fedakârlıklanna ve ihsanlarına karsı nankörlük, • küstahlık ve eebbarlıkla (zorbalıkla) nsak menzilesine indinnek istediğimiz bu asil ^ahibin hnznrnnda kemaJi hicap ve ihtiramla hakiki vaziyetimiri alalım » mıstır... Osmanlı clzamı dedlğimiz zaman, lflar« eden adamları ve müesseseleri ile i(timal heyetin kanunlannı murat ediyorum...», «Uf' rasacagımu en mühim hastakk cehalet ve takip ; en feyizll yol müsbet ilim yolndur..» GEÇIM UZERINE Gazi Mustafa Kemal PaŞa yenl düzen! kurmaya giriştiği ilk günden baslayarak, toplumu zaman aşımına uğramış, tasıllasmış (müstehaseleşmiş) bu kurumlarm etkilerinden kurtarmak kararını gerceklestirmeve koyuldu; çağın oluşumunu ve geüşimini sağlayacak yer>i kurumlar ve güçlerle. sırasıvla ve vanyana: 1 Eğitimi ve öğretmeni; 2 Orduyu; 3 Bilim ve fenni; 4 Sanata ve sanatçıyı; 5 Gençligi eörevlendirdl Onları degerlendirerek, sayılgandınp füçlendirerek etkili kılmak yolu ile Devrimi gerrpklestir^f^V vîîrfit«"«"k. titr^HrPCPk ve Reliştirecek güçler, kurumlar yetiştirmek: yeni toplum düzenirin VP çaâın istedıği yeni yurttası ve insanı «aglamak O'nun srivlevlerinde. demeçlerinde. davranıslannd'a. ili>=kilerinde. o vıllann yasalarında, devrimlerinde. uvgulamaiannda bu karar ve amae apaçık görülür (1). O'nun jririşimlerinde. öncekilerden sonra, ilk en etkilisi ya7i devrimi. ilk etkili kurum da Millet Mektepleri olmustu Bu (ririşim. eğitim ve ekin alanında en büvük ve en evrensel devrimdi. Bir vıl gibi kısa bir ^Ure.iclnde 600 bin vurttaş okuma yazma öSrenmişti O hızlı tutuş bugüne dek o yılki nufusa oranla. sürseydS. 1970'lerde yurdumuz^a ortaokur dü?evinde eğitim görmemiş tek yetiskin yurttaş kalmamış olacaktı. S Yıllar sonra da Mart 1934'te «fnkılâp Kürsüsü Dersi»nde, Devrimin temel ülkülerini, amaçlarım ve süre. cini açıklajan Ismet Paşa, Devrimin Ikinci Ön•den, şöyle diyordu: «...Türk Inkılâbı ilk anda halk devletini kurdu. Büyük Millet Meelisinin halk rıükümeti, Osmanlı Devleti karşısında hem mevcudiyeti ile, hem de esaslan ile mütemadif yen (sürekli olarak) çatışma vaziyetinde'bulun* du...», «...Türkiye Büyük Millet Meelisi müessesesinde vCcutlanan halk devleti ki onun açık lfadesi Çumhuriyettir. Turk Milletinin mukadde'ratı üzerinde kayıtsız ve şarfsu bütCn selâhiyetleri kertdinde toplamiştır..», «...înkılâbın büyük dinamik devamı hepimizi uzun ve çetin yola koymnştur. înkılâpçılar için, halk kütlesi içinde onun yeni ve ileri kudret olması için çalışırken, çok zorluklarla uğraşacaklardır. Genis hUk kütlcsfne inkılâbm temiz ülkülü nizamını anlatmak ve bu yolda maddî mahrumiyetlere katlanmak lâzımdır...», «Türk tnkılâbınm hede. fi, millî kurtuluş ve yükseliş dâvası olJuğuna göre, bizim için kütlenin ihtiyacını temin etmek esas vazifemizdir...» Türk Devriminin öncü ve gerçekleştirfef kadrosunu bu eörüslere ve kesin kararlara götüren toplumsal nedeni ve gerekirliği, Gazı Mustafa Kemal Paşa daha çok öneelerden tanılamış (teşhis etmiş), 1 Mart 1922'de Meclist açış söylevinde şöyle bellrtmişti: •«. Türkiye'nin sahlbi aglisi ve efendisi hakikî mnstahril (çerçek Cretici) olan köylüdür. O halde herkesfen çok refah, saadet ve servete lâyık olan kövlüdür, Bnnnn için, Türkiye Büvük Millet Meclisi Hökümetinin iktisadî siyaseti bn »sli gayeyi temine matuttnr. (Bn temel eregi sağlamaya yönelmiştir). «.. Dlvebiiirim ki, bnçünkfl Tıarabiyet v t raahmmlyetin yeçâne sebebi bn hakikatın ga> Büyük devrim ülküsünün odağı * * • '• «Türkiye'nin asıl sahibi ve efendisi, gerçek üretici olan köylir»,'«herkesten çok gör.enç, mutluhık ve zenginliğe lâyık olan köylü», «halk hükümeti», «halk devleti», «halkın devleti», «halk idaresi». «halkın sefaleti», «halkın ıhtiyaçlan», «halk kütleleri», «halkçılık esası», «halka siyasal eğitim vermek», «geniş halk kütlesir.e devrimin temiz ve ülkülü düzenini anlatmak»... Bunlar elbette ki, ülküler, amaçlar, kararlar olarak saptanmış ve kesinleşmişti ve her şeyden önee ancak geniş, gürekli ve planl^bir eğitimle, harkın uyarılması, bilinçlendlrümesl ile gerçekleşebilirdi. O da, halkın bir yandan egitım ve ekin (kültur), öte yand"an yaşam düzeyini gelistirmek, yükseltmek «kütlenin ihtiyaeını sağlaıuakola olurdu. Devrim KadrosumKi tkinci önderi Başvekll , Ismet Paşa, fnkılâp Kürsüsündeld dersinde, Devrimi açıklarken şöyle deraişti: «Türk milletinin, içinde yaşadığımız ve devam etmekte olan inkılâbı, ecnebi istilâsına ve Osmanlı nizamına karşı çifte cepheli bir savaş ile başlamıştır. Turk İnkılâbı Türk milletinin kurtuluş savaşlrfır...», «Anlasılıvor ki dahilı ve mıllî mahiyeti itibariyle Osmanlı içtimai heyetinin vakit vakit gösterdiği ıslahat teşebbüsleririn bir devamı veya tekâmülü (evrimi) deâildir. Bilâkis, Türk Inkılâbına Osmanlı nizamı amar.sız bir zıt ve hasım (düşman) vaziyetı al «Halk devleti» du: 8 Nisan 1923 seçim bildirisl föyle başlıyor«MemlekeH ve milleti fnhilâl ve Izmihlâl felâketinden kurtarmak İçin milletten aldığı salâhiyeti mutlaka ile içtima eden Türkiye Büyük Millet Meelisi, hâkimiyeti milliye esasına musterrit bir halk devleti ve hükflmeti teşfcil etti... 13 Ağustos 1923'te Meclisin 2. döneminl •çıs »öylevinde; (bugünkü an diHe): « . Gerçekten, Tfirfciye Devletinfn, bn yenl knmlosnnun dayandıfı esaslar başka bir nlteliktedir... Bnnu bir sözcfik n> belirtmek çerekirse, diyebillriı ki, yenl Türkive Devleti bir Halk Devletidir, halkın devletidir/ Geçmişteki kurulnşlarca bir kişi devleti, kfoilerin devleti Idi...» «...DÜJiyanm belli b»şh uluslarım tutjaklıktan kurtarıp egemenliklerine kavuşturan büyük (1) 8o «erce|l açıkça förmek ve Oıerinde dik • katle düsünmek serektir. Atatürk'ün etki. sizlestirmeve eiristid o rafdısı knrnmlar ve güçler, O gittikten sonra. O'nun eüvendiŞi ve ödevlendirdi&i eüçlerin ve kurumların avmazlıfından yararlanarak, hattâ onlardan kendilerine cok yptklif yardımcılar ve baflasrklar da bnlarak, siyasal alanda RÜÇlü Srrütler knrarak ve yetkeler elde ederek toplomnmuzn veni^en etkileri altına tflrk'ün o 5 knrnmnnn önee kendi içlerinde parcalanmaya ve çatısmaya düşürmüsler, halktan ayırmaya, nuklaştırmaya çalısmıslar. sonra da onlan karşı karşıya getirerek yıpratmıslar, sayılsranlıklannı çok azaltmıslar, halkın güvenjnden ve gözünden dilyflrmek İçin ne yapılabilirse hepsini yapmışlardır. Bir Küçük Kadın OKTAY AKBAL Hâyir Ücretin Yetersizliği işlsel pazarhk ve toplu SÖBleşmelerin yanısıra işçilere ödenecek en düşük ücret yani casgarî Ucret» Iş Kanunu ile de düzenlenmiştir. Kanuna göre asgarl Ucret en geç iki yılda bir beş devlet, beş işveren ve beş işçi temsılcisinden oluşan Asgar! Ücret Kormsyonunca tesbit edilir. Tesbit edilen Ucret asgarl olduguna göre, söz konusu mıktar hiç bir vasfı, iş tecrübesi olmayan işçiye verilecek ücrettir. Asgarî ücretler bundan önce 1969 Mayısında tesbit edîlmişti. Buna göre Istanbui'da bir işçıye verüeceken düşük ücret İ G ÖO TL. olarak belirlecrnişti. Yani işçiyö O günün fiyatlanyla 19.50 TL' nın alabileceği mal ve hizmetleri tüketebilroe olanağı tanınmış ve garanti edilmişti. ,.. •* eçim sıkıciısı yüzde doksanımızm başında, TC t kcşursanız konuşun aynı şikâyet : Geçinemiyorum birader. Allahıncezası para yetmi' yorî Eline alır almaa batayorsun yok olmuş. Nereye gitti. ne zaman gitti. nasü gitti? Akol. ermiyor. Zaten bu sıkıntıyı anlamak için kimseyle konuşmağa lüzum da yok. Dün ne yazıyordu gazeteler : Seksen sekij bin öğretmenin altmış binl dört yüz liradan az maash, kırkbeş binl de Uç yüz liradan az maaşlı. Eh... üç yüz lira maaşlı adam da hazam sıbntısı cek mez a, gecira sıkınbsı ceker. Bu işih pek utamlacak özeti şu : Çocuklanmızı okutacak, yetiştirecek vatandaşlan boğaz tokluğuna calıstınyoruz. . '. DüşüneUm blr kere, bugün giynebüir cinsten Wr elb* selik kumas en azından flç vüz liradır. Üç yüz lira maash vatandaş, bir aylıgım kumaşa yatırsa ne yapacak? Bir ay çoluk çocuk aç oturup, ikinci aya terzi parasını denkleştirecek... MUmkün mü? Ama nasıl geçinirler, nasıl becerirler bu lşl?~ Alnl ftlmaz. Memuru, polisi, ögretmenl, avhkhsı, maaşüsı. ücretlisi. bareralisi bütün dar eelirliîer bu memlekette mademki halft vaşıvorlar, ya ilmi sfmva erbabıdırlar, ya son nefeslerine yaklastılar. Ayda seksen lira ortalama geliri olan köylünrüzü mten vaşıvor saymıvorurn. Bir de baska türlüsü var. Geçen gün aylık kazancı dört fclnle bes bin arasında mekilc dokuvan bir arkadaşıra : Gecinemivorum... diye sikâvet edivordu. Onu da geçtik, bir. de milyoner dostumuz dert yandı... Memleketin savılı zeneinJerinden.. O da geçinemiyormuş. Hattâ yüzüme karsı dddl ciddl dediki : Geçinemiyorum. Yapma yahu! Yapması mapması yok, geçinemiyorum. Dilimin ucuna küfürlerin bin türlüsü geldl, ama aonunda anladık ki. karı«ı ile geçinemivnrrnuş. Tabil geçim sıkıntı^nın rju türlüsü bir avn hikâvedir Yalnız maaşivle gecinemivenler mi var' Kansiyle Recinemiyenler, kavnarıasiylp eeçinemivenler. geliniyle geçinemivenler, arkadaşlariyle gectnemiyenler var... Bunlara Beçimsis denir. Bunlann tersi de. BecimlidiT. Herkesle ve her şeyle geçinen adam anlamında söylüyorum. Ama her ahval ve şeraitte geçinmeyl elden bırakmıvan tipler pek makbul deŞildlr Üstelik tsi bu «çıdan ele alırsanı». memlekette eeçim sıkıntısı voktur ÇUnkü şu ülkede herkes bir şevim dive seçinip gidivor Geçen gün bizim havaeazı ocağı bozuldu. Bir usta çagırdık. altmdan girdi Ustünden çıktı Artık ocaktan havır vok. Biz ne bilelim, meğer adam geçinmek idn usta eeçinirmiş Doğrusunu isterseniz çoğumuz böyleyiB : Ressam geçiniriz, müzisven geçinitiz, sair geçinıriz. uzman geçinıriz. gazeteci geçiniriz, poliükacı geçiniri». devlet adamı geçiniriz, aydın geçiniriz. doktor geçmirtz. avukat geçiniriz, mühendis geçiniria, namuslu geçiniriz. faziletli geçinıria. demokrat geçiniriz. futbolcu geçininz, kabadayı geçiniriz, mütpfekkir geçiniriz. dindar geçiniriz... de bir türlü insan gibi geçinem«yiz. Galiba büyük dertlertoizden biri de bu. Z3/TEMMUZ/196J İTT|<T>1 K aç yaşında? OncTört mü, onbeş mi, daha mı az? Yıllarla 61çulmüyor bazan yaşam olgunluğu? Feleğin çemberi dönmüş dolaşmıs bu kuçük kadmın varlığı üstünde düğümlenmiş. Almış götürrcüş ODU otuz yaşın klrk yaşın katılığına, pişkinlığine, güçlülüğüne... Bakıyorum kolunda ince altın bilezik. Başında san bir örtü. Yuzü onbeşinden çok göstermiyor, ama sesini duyarsan dersin iırk, elli Eir de kendlne özgü sbzcükleri var! O sözcukleri soyleyrş biçimi var. sesinin çatlaklığında, yüksekliğin/ie nice nice yaçam d'eneyleri var! Acı tatlı . «Yok; brr çikâyetim yoktu» diyor. «Bir ojlumuz oldu, seIrfz aylrkfcen öldu.» Yanında babası, ya da dedesi yaşında bir adam, a.k p'ak, trassır. Çok hafif bîr sesle konuşuyor, o küçuk kadmin kulâğına. ^ısıl fısil. Bir yere* gideeekler. Bu dolmuş götürecek onlan bir yere, bir amaea, bir çıkmar, bir çıkar yola. Dinlıyoruz küçük kadmın öyküsünü: «Niye mi bıraktrm? Bir sartımız varö*ı, yapmadı onu. Başka bir şey yok. Dostça ayrıldık. Çu kazağı o almıştı, ben de ona aldım bir baskasını. Gördüm geçende Kadıköy vapurunda. evlenmiş. Dargın değiliz. Ne dedi aynlırken biliyor musun: 'Zeiiha ne zaman istersen gelirsin yanıma." Bir şey mi söylemiş benim için? Kötü şeyler'mi? Bakma, söylemişse hırıındandır, kötülüğünden değil.» Bir öykü yazıhverdi birden. Anadolu kentlerinden birinde baslamış, yürilmüş, sonuçlanmıs bir sevi oyküsü. Yok sevi da değil bu. Onüç yaşında kimsesiz, çalışan bir kızm gftnül verdiği bir erkeğe gidisi, onunla bir yıl vaşayısit çocuk doğuruşu. Belki nikâhlanmışlardır, imam nikâhı da nikâh değil mi? Hem birbirini isteyen iki insan tutmus birlikte yasamışlar kime ne? Zeiiha rahat, umursamaz, ona buna şuna aldırmaz bir kisilikte. tstediği zaman ayrılıyor, üzülmeden, istediği zaman bir ba'kasını buluyor mutluluk bilmem ne aramadan! Teknik bir is bu. bir erkekle birlikte olma, birlikte geçinme, hepsi bu .. Ne ayrıkhğı erkeğe, ne yazgısına, ne yasam koşullanna bir kin duyuyor. Katlanıyor. îki kez ikinin dört etmesi gtbi bir gerçek bu. Yaşamdır, katlanıhr' Her şevine! Nereye gittiler? Nerden gelip?.. Birkaç yıl da bu yaşlı adamla olacak o küçük kadın. Çocuklar dogurur. Gider çahsır da. Derk«n başka biri, haydi yeni bir serüven. Sesintn kalınlığında yasıyor hepsi. Oysa onun yaşındakiler ortaokul sıralarında daha. Bu yaşam olgunluğuna ne zaman gelirler onlar? En az otuz yıl sonra belki. Gene dte bu hoşgörüye, yaşam olaylan önünde bu aldmşsızlığa ulaşamazlar, bu kızm insanlık düzeyine hiçbir zaman çıkamazlar. Birisinden aynldılar mi, ille de arkasından kötülerler, türlü suçlarla. Duygulannı satarlar en yüksek bedel karşılığı. Ama bu Zeiiha «bir kazak aldı, ben de ona aldım. Dargınlık yok, övlece aynldık işte» diyebiliyor. Çok bir şev beklemiyor sevdiği ya da sevdiğini sandıgı erkekten. Yaşamın kendisinden... Zelihaiar bir garip bilinçsizlik bilinçi içinde. Tutsaklıklannı benimsemişler. Erkek erkektir. gider gelir, döver söverl O olmazsa başkası olur der Zelihaiar. Gönlü kınlmadan bırakır, büyük umutlar, düşler kurmadan geçer yeni bir ilişkiye. Sonra ne olurlar? Herkes ne oluvorsa onu!.. «Asiye'yi kim kurtaraeak?» Zeiiha kurtulmayı. kurtanlmayı istiyor mu, böyle bir zorunluluk duyuyor mu? önce bunu sormalı orıdan. Okumamış, bilgisiz, uyanmamıs bir küçük kadhn. Bu Zeiiha öyİP"». ya7eısına. bırakmı<! Vpndinj .. Ya o okumuşlar, aydınlanmışlar, onlar daha mr başka sanki? Türk toplumunda kadmın vazgısı çok mu degişik? Okumuş olsun okumamış olsun. Belirli bir düzeye çıkan kadın kendini daha pahalt satar, o kadar. Ama o da satar satmasına. Yalanla, aldatmacavla. umut vererek, umut kırarak. Bu Zeiiha eibi olsalar o okumuşlar, o belli bir yaşam diizevine, görçü, bilçi düzeyine çıkmış olanlar, olabilseler. Onun kad'ar açık, saydam, icl dısı bir, yüreklî davranabüseler erkekleri önünde vasam önünde, yazgı önünde .. Bir dolmuş öyküsü size. Küçük bir kadınrri, Zaliha'nm bir «igara içimlik zamanda vasadıgım alın vazısı. varlık serüvenl iste. Bir başka insanln dürrvasından bize doğru esivermiş bir rüzgâr. Bir sevler hıraVıo ffpcmis. Hep":i bu kadar. R BUGÜN TESBİT EDİLEN ASGARÎ ÜCRET (25. TL.), YÖNETMELİĞİ.N GETİRDİĞİ ÖLÇÜLERE GÖRE İHTİYAÇLARI KARŞILAMASI GEREKEN 70.93. TL/DAN 45.93 TLr EKSİKTİR AliEşrefTURAN (SendikacO Yeni tesbit îlgili kanuna göre en geç 1971 Mayısında asgarî Ücretin yeniden tesbit e&ilmiş ohnası gerekirdi. Ama 1971 Mayısmda tesbitin gerçekleştirilmesi bir yana Komisyon çalışmaya bile başlayamamıştı. Asağı, yukarı bir yü sonra çalışmaya başlayar> Komisyon aylardan sonra nihayet yeni tesbitleri j%ptı. En yükseğı îstanbul'da 25 TL. olmak üzere dört ayn bölge tçin aseari ücret tesbit edilmiş bulunmaktadır. 23 TL. asgarî ücretin ne ifade ettiğinin anlasılması için önce eski tesbite ve fiyat artıslanna, sonra da asşarî ücretin ne olması gerektigine ve ne olduguna bakmak gerekir. Daha önce 19.50 TL. olan av garî ücretin 25 TL'na çıkarılması görünüste asgarî ücretin arttığı kanısını vermektedir. Ama gerçek bir artış var mıdır? Yani 1972'de 25 TL.'na, 1969 Mayısında 19.50 TL 'na satın a' lınabilen mal ve hizmetlerden daha fazla mal ve hizmet satın alınabilmekte midir? Bu sorularm cevaplannın olumlu O r labilmesi için pahalılık diye bir şeyin olmaması yani fiyatlann artmamış olması gerekir. Oysa 1963 yılı 100 olarak esas alındıeında 1969 Mayısında 144.8 olan Istanbul tüketicı fiyatları ir.deksinin 1972 Mayısında 208.0'a çıkarak °' 44 arttığı görülmek,o tedir (1). Bu tfurumda 1969 M?yısında işçiye 19.50 TL. Ue.tanınan satınalma gücünün artması İçin değil, yalnız koruna bHmesi için VSJ50 TL'nın *h 44kültür. girji zorunlu ihtiyaçîann Bugun tesbit edilen asgari Ucyani 8.M TL. arttırılarak 28.08 günün fiyatları üzerinden asgar! TL.'na çıkanlması gerekirdî. Bu düzeyde harşılamaya yetecek üc ret 25 TL, Yönetmeliğin gı.derilnan yapılmayıp da, asgari üc, rettir» (2) tBye tanımlar. Yine \mesini sağlayacak dediğl ihtiyaçlan karşılayacak olan 7053 TL' retin 25 TL. olarak tesbit edilyöftetmeliğe göre işçinin «Sosyal ndan 45.93 TL. eksiktir. Dolayımiş olması işçinin satınalma güdnrumu» nun da göz önüne alınsıyla işçiye Yönetmeliğin getircünde 1969 yılı Mayıs ayma gö. ması gerekir. Bu durumda asgadiği kıstaslara göre verilmesi gere •/• 11 oranında bir azalmaya ri Ucret hesaplanırken model orekenden ','t 65 eksık ödeme yayol açmaktadır. Görülmekte'dir larak bir ailenin ela alınması ve püacaktır. Bu da* işçilerin kenki asgarî ücret artmak bir yabunların yasamlarmı sürdürena, eski seviyesini bile koruyabilmek için gidermek Borunda • dilerinden tüketmelerine ve çi4erek yıpranmalanna yol açacak mamış, aksine azalmıştır. olduklan ihtiyaçlarınm tesbit tır, bugüne kadar olduğu gibi. Bu ne demektir? Bu 1969 Ma edüerek bunlann en ucuza sağ. 25 TL asgarî ücret, Yönetmeliyısında vasıfsız ve tecrübesiz iş lanması halinde gereklt olan geŞin giderilmesini öngördüğü Uıti lirin hesabedilmesi çerekir. çive tanınan satınalma gücünün. yaçian karşılamaktan uzak ol1972'dç vasıfsız ve tecrübesiz iştki çocuklu bir ailenin beslenmasının yanısıra, eskisıne göre çiye tanınmaması demektir. Bumesi asgari miktarlardaki kalori, asgari Ucrette'bir düşüş de genun aksinin geçerli olabilmesi prot€in. karbonhıdrat. vaf, vita' tinnektedir. için yenl aseari ücretin 25 TL. min ve minerallerin en düşük değil, 28.08 TL. olması gerekir maliyete sağlanacağı bir asgart(1) DIE, Aylık isUtistik Bültedî. Diğpr yandan söz konusu leştirme problemi haline getirini 1969 XII. S.: 93 devre içinde milli gelirin de artüp. problem çöziirrüenirse aileDİE. Fiat Indeksleri Bültenl tıgl eözönüne alınırsa. asgarî nin besin ihtivaçlannı' asgart düTemmuz 1972. S.: 19 üeretir. bu artışa ragmen azalzeyde saglayabilmesı İçin 25.52 (2) T.C. Resmi Gazete 12 Şubat dığı ortaya cıkmaktadır. Yani TL. harcama vapması gerektiği 1972, Sayı: 14097. vasıfsız ve tecrübesiz işçilerin ortaya çıkmaktadır. Besin dışmartan millî eelirden de pay adaki ihtiyaçlann yani ciyim. telarak daha fa7İa iirret plmalan mızlik. konut. ev eşyası. ısınma, eski ücretleri bile gerekirken. ulaşım. haberleşme. sigara. eacok gorülerek. asgarî ücret eözete. sinema, çocukların tahsilirürni'îte arttınlıp. gerçekte dıinın asgarî bir düzeyde ve yine süriilmüstür Bu dü'ürme de Iş en az harcama ile giderilebilmeKanunu ve Asgarî Ücret Yönetsi için de 23 45 TL gerekmektemeliSi cerçevesinde gerçekleçdir. Bövlece 48.97 TL. net gelir tirilmiştir! • bir ailenin ancak yaşayaAnkara Reklâm: 742/8100 bilmesineyetmekteair. >48.9T TL' nın sağladığı satınalma .gücünün asgari ücretin yürürlükfe kaldığı süre içinde fiyat artışlan yüzünden azalmasınj önlemekiçin fiyat artışlarının tahmln edliip, gerekli ayarlamamn ya* pılmasjrfa gidilrnelidir. Bu da yapıldjgında ne( gelfrin 4857 TL. değil de 53J)9 TL. ofrnası gerekir. Bu net gelihn saSlanabilmesi için ise geMr vergrsl ve sos yal sigortalar, P4ny eöz önüne almdığında 70.93 TL. brüt gelirin gereklihği belirmektedır •r. Okuyttcu Mektupları Öğretmenin alın yazısı CumhurTyet fdaresinin ellinci yiüm kutlâdlğımı» bn nlfla. bu sistemin en büyük savunucusu öğretmenler. bütünüvle bu eğitim ailesiyle ilgisi olmayan öğretmenlik ruhu* butunm.^yan bazı yan çevrelerce baskı altına alınmaktadır. Halbukı Yüce K\ırtancı, öğTetmenler i(jin söy le denrıışti: «Öğretmenler; tikn hür, vıcdanı hür, irfanı hür ol malıdır.» Lâkin bu halk ıdaresinin ellinoi yılmda tamaıpen bulunduğumuz yerde ters yönde bir etki göstenniştir Bizler Elâzığ'ın Maden ılçesine bağlı tstiklftl tnadalvasi sahiplpnne olan Alacakaya Şark Krorolan Hidamatl Vatanlyeden avlık îşletmea Uttaokulu öğretmen bağlanması hakkmdaki 9 Razileri olarak bu gariplık diyann ran 1968 tarihli hükümpt tasanda etrafuıdakı çevresme guve ^ ^ ^ „ „ „a v U g l s r t t l k c a nen bazı kişilerih başkısi al bu avlıklar da veni sınır miktında vaşamakta nattâ onlann tan vükseltilinı dive bir kayıt kulu kolesı dururauna getiril vardır mek istenmekteyız. ögretmen BugUn Hidematı Vatantvp avolarak vicdanlarımız sustunılmak ıstenmekte öğretmenlık lıftının alt sının 526 lira olarak ruhumuz öldürulmek istenmek kabu) edilmiş olduîuna eRre. tedır. Îşci kuruluşundan okuı halen 300 lira • seref avlıga alpn jdaresıne vanncava kadar öğ ve mevoudunun. Wlzde doksan retmene baskı vapmava çalışan besi voksul durumda Mı''insn kışilerin şahsi çıkarları bizlen tstiklâl Madalvası «hlbı Mugorev yapamaz duruma getir harip Gazilerin de HMpmatı , mek ıçın çalışmaktadır Çevre Vataniveden almakta oMııklan len oldugundan garıp olarak 300 tiranın 520 liraya çıkanlma^u cevreye egıtimın tüm ım sı fcanun eerefiidir kansızlıklannda. kendj cabalaTürkive Büvük Mtllet Meelisi n Ue başanya ulaşmak ıçîn Uyelerimizden ve htikümpfmızgelmış olan bızlerın kötü ola, den bu Şadirşinas hareketı bekrak tanıülması için çaiışılmak lemekteyiz. tadır. Haltan. öğretmenler olarak bizlere güvenj olmadığı; , . . bizzat işçı kuruluşunun resmi Kltap kuruluşlara çektiği teUe belır . . . tilmiştir. öğretmenler olarak IÇIfl IİCII temiz kişılıklerimia çijUrf el600'e yakın ögrencisi bulunan lerde kirlenmekte: görevimiz okylumuz. kitaplıkian vok«un engellenmektedir. bulunmaktarlır Sınü fcitaphklallgililerın bu duruma Ugi gös nmız hiç vok Kftv okuma odaterznesim saygılarunızla araede mız, Btap vokluğu nedeni fle ria. AdUn gaklı çalı«amarnaktadır. o Bu nedpnle: Bğrend ve halkımızm, kısır bilgi ve küitür seviyesinde kalmamalan gelismek te olan bir Ulkenin: düşünpn. okuyan ve Oilınçli kişileri olma yetenegi Icazanmalan amacıvl? Türkjyemiz gümruklerinde «KİTAP KAMPANYASI» açmış yıllardır. dısardan gelen feışı bulunmaktayız. ye, gelen eşyaya karşı bır aller Okul. sıntf ve okuma odalan ji vardır. Bütün iyl nıyetll ça Wtapl8nmız tçin actıSımız kam üşmalara ragmen bu düzeltile panya dâvetimizefcarılmanızıBğ memiştir. zanmmca düzeltile rpnci. flSrptmen ve Esencav halmez de. ta adıns sayeı 11e rira ederim. örneğin. yıllardır Almanya' Bnrhan BTTRSA dan Türkiye'de Manisa Bağd. . Esençav tlkokuhı lıls Enstitüsündekı bacanağım ÖÇref rııeni Y. Ziraat Mühendisı Atalay TAŞOVA AM4STA Koç'a dergi gönderirim. Son o cıkarılmalıdır koruyucu Gerekli asgari ücret Asgarî Ocret 25 TL değil de 28.08 TL olsa bu ne ıfade ederdi? Bu soruya cevap verebihnek için asgarî ücretin ne gıbi ihtiyaçları karşılaması gerektigi ve bunlann ne kadar harcama yapılarak giderilebilecegine bakmak gerekir. Asgari Ücret Yönetmelıği, asgari Ucreti «işçilere normal bir çalısma günü karşılığı olarak ödenen ve işçinin gıda, kODUt, giyim, sağlık, ulaşım ve LİSAN BİLİR TECRÜBELİ KAMBİYO ELEMANI ALINACAKTIR TÜRKİYE HALK BANKAS1 AS. GENEL MÜnÜRLÜĞt'jyüEN Adana, Ankara, lstanb)il ve Izmir şubelerimizde çalı«tınlmak üzere mülâkatla yeteri kadar lisan bilir tecrübeli kambivo elemam alınacaktir. * , . • A) Mülâkata katılabilmek içm : . " * • 1 657 sayılı Devlet Memurlan Kanununun 48. ma.ddesinde yazılı genel vç özet koşullara sahip olmak. 2 Asgarl lise veya Ticaret Lisesi mezunu olmak, 3 Erkek elemanlann eylemli askeriik görevlerini yapmış olmalan, 4 Herhangi bir daire veya mü'esseseye karsı hizmet taahhüdü altında bulunmamak gerekir, B) Mülâkat sonucu başanlı olanlardan : 13.12.1960 gün ve 160 sayılı kanunun 4. maddesine tâbi kurumlarda gecen hizmeti 10 yılı doldunnuş bulunan yüksek tahsillilere 657 sayılı Devlet Memurlan Kanunu gereğince 4. derece kadro karşılıgi aylık ödenecektir. C) tsteklilerin. 25.11.1972 Cumartesi günü saat 13.00'e kadar Genel Müdürlüğümüz Personel Müdürlüğüne veya yukanda isünleri yazılı Şube Müdürlüklerine 2 adet vesikalılc fotoğrafla müracaat ederek iş isteme dilekçesi tanzim etmeleri gerekmektedir. D) îsteklilere, mülakat yerl ve günü bilâhare bildirîlecektir. (Basın: A. 15984 23580/8102) 5 Marklık kitaptan 55 lira gümrük alınıyor Maliye Bakanlığı HAZİNE GENEL MÜDÜRLÜGÜ VE M.İ.İ.T GENEL SEKRETERLİĞİNE MEMUR ALINACAKTIR. Maüye Bakanlığı Hazine Genel MUdürlüğU ve Minefterara«1 tktisadî tşbirliğj Teşkilâü Genel Sekreterl:ğinde çalıştmlmak üzere, 78 Aralık 1972 Perşembe ve Cuma çünleri saat 9.00'da yapılacak gıns sınavı tle njernuT alınacalctır Memuriyetleri süresmce başan gösterenler dıs üllceıerde bulunan 17 temsilciliğimizâeki kadrolardan fririne atanabilirler. Giriş sınavına katılabilmek için, a) Devlet Memurlan Kanununun 48 cl maddesinde yanh niteliklere sahip olmak b) Sınav tarihinde 30 yaşıru doldurmamış buJunmak, c) Siyasal Bügiler. Hukuk tktısat Orta Doğu TeSnik Oniversitesı îaari İlimier Fakülteleri tktisadi ve Tioırl tlimler Akademilerl Ue burüarla eşitligi Mılll Eğiitm Bakanlıgınca onanmış yabaneı bir fakülte veya vtiksek okullann blrtnl bitinniş olmak. d) tngüızce. Fransızca veya Almanca dillertnden birtn) ön şart olarak bilmek, gerekir. tsteklilertn, sınav için gerekli belgelerle sınav IronuJan İle ügilı bılgiyı Maliye Bakanlığı Hazine Genel Müdürlüğü ve MtlT Genel Sekreterliği Meslek fçi Eğitim Subesindet temin etmelert ve müracaatlann noksansaz olarsk en geç 30 Kasım 1972 Rflnü akşamına kadar bir dilekçe ve gerekli belgelerle yapılmaa Hlnımu öân olunur. (Basırj A. 16078 • 23717/8107) larak " »••••»••»••••»••»••••••»••••••»»•••»•»•••O» SUADİYE | Bağdat Caddesinde j 1 • Sonuç: 1133/8106 £ TAM KONFORLD LÜKS DAİRELER. 450 000 350.000 180.000 » TEL: 40 65 68 iş günlerinde. ADALET BAKANL1Ğ1NDAN » • • • » • •• • • • •• • • • • • • • • • • • • •• • » • • • • » • • • • • • • • • » • • • • »• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •» • • • • • • • • • • • • • • • > Kültürünüz, işleriniz, seyahatleriniz için<; Münhal Noterlik 1971 yüı gayrisafl geliri 64.689. lira 00 kuru? olan Ocüncü Sınıf Elbistan Noterliği münhaldir. 1512 Sayılı Noterlik Kanunu'nun 23 ve müteakip maddeleri gereğince Üçüncü Sınıf noterlerden veya noterlik belgesı sahiplerinden, bu noterhğs atanmaya tstekll olanlann ilân tarihinden itibaren bir ay içinde Bakanhgımıza veya bulundukian yer Cumhuriyet Savcılıkianna başvurmalan laznndır. Posta ile doğrudan doğruya Bakanlığa gönderilmiş olan dilakçeler, başvurma süresl içinde Bakanlığa gelmedigi takdirde atama işlemlnde nazara alınmaz. Noterliğe atanmayan îsteklilere, lstemlerinin sonucu hakkmda Bakanlığımızca ayrıca tebliğat yapılmayacaktır. İlân olunur. (Basm: A. 16127 23842/8103) rendim. Hanei sanaytoıızl Rorumafe için çıkanlmıştır bu mevzuat nazretleriT Hangi gerekçe Ue alınnııştır bu para? Cevap verecek ıigiUye belirtmek isterim ki göndertlen der giler «Matbua» olarak gönderildiği için açık «Snderilmisti. T örnek Aunaunya ¥£ «!SıiS» HSSı, 1 * Okufum.ıza yardım ( gönderdigıru ikl g dergi > İTALYAİSCAYl ÖĞRENİN Kayıtlar : ttalyan KültUr Heystl • • i > t fr • » • f Ücretsiz Kitap İtalya'ya Burslar . • l » » » • • • • • • • • • • » • • » • • • «+* ••• • • • • • • • • • •• » •• • • • < * • • Meşrutıyet Caddesi No: 161 • T pebaşı Tel: 44 98 48 . • ' • • . • ( B a s m : 31928/8104 • Gazeterüzin 6.9.1972 tarihli nüshasında yayınlanan «Belediyenın yanında kaçak et keslliyor» başhklı vazı Ugilüer taraundan incelenmiştir. «Zeyrek Sosyal Steortalar bi nalan arasına isabet eden yerde feurulan icadınlar pazannda yapüan sontrollarda lkl kez taçak et kesildiği görülerek, bu tşi yapan şahıslar ceza landınlmıştır. Bu pazar. Belediyece datajl olarak kontrol altında bulundurulmaîrradır.» tstanbul Be'ediyesi Kaçak et kesimi kontrof ediliyor L tlt.^,, Dr3KI!VuruZ Btzler. Büyük Atamızın çafdas TCrlcivesi icin çırpınan eenc 6gretmenleriz GeleceSin TÜPkivesinin gerıclerinl vetiştirmelt icin olanca eucumu/le çalısarak ülkemizin kalkınmasınria C»ba harcıvoruz Fakat çahsma fcoşullarımi7 birçok olanaksulık icindedir Okulumu? eerekü • raç ve e*>reçten vok«undur özel çabalarımıza raSmen ee* rekli olan arac ve eerert temin edemedik Bu nedenle eerektıgi Cİbt ders vapmada. figrenrilerlmizi is't»nllen »ekilde yetistirmede eüçlük çekivoruz. Okuyucularımızdan her türlö «raç ve gerec vardımı beklivoruzGöndereceSiniz arac ve gereç!er başanmıza başan katacak. Yardımlannızı bekler: gazeiemize. yardım«<>ver kisi ve kuruluşlara simdirfpn tesekkaT ederiz. Gun^v R 5 T tikakflllı fifrptmenleri Sinanpasa/Afyon