Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURİYET 1072 ir süreden berl ülkede sanki b!r rejlm kuşkusu havıtı eıiyor. Türlü ağızlardan: «Camlıurlyeı kornnacaktır» ıöxü duyuluyor. Blz böyle sSzleri ve b'u doğrultudfcki konuşmalan, Cumhuriyet {daresinin sağlamhğı üzerinde kuşku uyandıracak nltelikte gördüğümüz icln, zararlı, hattâ tehllkeli buluyoruz. Çünkü AtarürkTln kurduğu Cumhuriyetin çok iağlam olduğunu blllyor Te buna tnanıyoruz. Böyle davranışlar, S<anat ve Hilâfet 8zlemcilertnin ekmeklerine yağ sürdüğe lçln zararlı ve tehlikelldir. Bu tur konnsmaları bıraksak, ülkenin galeceği bakımından çok iyi olnr. B Olaylar ve görüşler Seçim havası ülkemlzde aynca bir da seçlm havan eıiyor: Memleket ka*an, partl liderleri kepçe, dlyar diyar dolaşarak, seçmenleri bir yıl sonraki «eçime hazırhyorlar. Bu yanşmada' Demlrel başta gidiyor. Ne var Id, Demirel'in bü am»çla yaptıfl konuşraaların, il T« Hçe kongrelerine yolladığı mesajların kıyısında kSşesinde, «eçimlerln 1973'tfl, yeni Anayasa'mn emrettiği tarlhte yapılmaması ihtimalinin kuşkuıu seziliyor. Sayın AP Lideri bu poktada 1961 Anayasasına sımsıkı sanlıyor; seçim tarihi konusunda Anayasa buyruğunun uygulanması gerekllği üzerinde dolaylı cumlelerle duruyor. Bunu dpirudan söylese yine d e haklıdır. * Ancak sayın Ilder, Iktidar sandalyesinde oturduğu tarlhlerd«, Anayasanın yalnız teçim konusundaki değil, her konudaki buyruğu üze.rinde aym titlılikle durmuş ve partislni de bu titizlik doğrultusuna yBneltmlş olsaydı, bugünkü ortama gelmeyeceğimizl de ara stra düşünüyor mudur acaba? Biz •anmıyoruz. Çfînkfl Sayın Demirel son haftalardakl bütün konuşma ve mesajlannda, hukuk. devletl, idarenin yargısal denetimi, emeğinden başka bir varlığı ve giicü olmayan zümrelere insanca yaşama koşullannın sağlanması ve onlann ptra gücü karşısında ezilmamesi konulanna hiç dokunmuyor. Oysa bunlar da Anayasa buyruğudur. Her vatandaşın millt gelirden kendi malvarlığı oranında değil, çalışma varlığı ve yeteneği oranında pay almasmın sosyar adalet gereği olduğuna değinmek aklına gelmiyor. Oysa bunlar da Anayasa gereğidlr. Bu yasad'a cSosyal hukuk devleti» diye bir ilkenin varlığından hiç haberi yokmuş gibl davranıyor, Sayın Demirel! Tehlikeli bir yarış Ord. Prof. Dr. H. V. VELİDEDEOĞLU herkea Içln insanlık hayılyetlne ysraıır blr yatayıı fevtyeal ıa|lanması anucına göre dözenlenir.» $u halde «Insanlık haklanna ve inssnlık haysiyetlne yara*ır bir yaşavıs seviyesinin sağlanmasını» istemek, bunun için or gütlenerek jjSrtiler, demekler, birlikler, sendikalar kurmak ve isteklerini bu kurumların »racılığı iie dile getirmek, haklannı Vine bunların aracıüğı ile savunraak, bütün kanunî yetkileri kulla&mak, her Türk vntandaşınm anayasal ve doğal hakkıdır Nasıl ki, iktisadi bakımdan güçlü olan bir ldşinin: «Servetimiıi torunlanmmn iornnlanna bırakmak için çaba hareayâcağı» <tiyebilmesi ve bunun için bütün yasal olanakları kullanması butfinkü Anayasamıza göre onun bir hakkı İse ve böyle bir soz sınıf mücadelesi sayılmıyorsa; bir çiftçinin veya bir işçinin: cEmegimizi sömiirtıneyeceğiz; millî gelirden biıim emeginize dfişen v~' tam olarak almak istiyoroz» diyerek bu uğı^rda bütün yabi nanaklan kuUanması da, Anayasaya göre, onun doğtl bir hakkıdır ve sınıf mücadelesi sayılmaz ' , Batı demokrasisi dediğimlî hürriyetçi demokrasilertfe bir yandan sermaye ve emek arasındaki iktisadi denge, öbdr y»ndan buna dayanan siyasal denge işte böyle kurulmaktadır. Zaten demokrasi ancak bu suretle sağlamve oturakh olur. Bu denge, bugün blzde ban kimselerin Szlediği gibi, sermaye yaranna veya diğer bazı kişilerin özlediğl gibi emek yararına, boiulursa, demokrasi ypzlaçır ve gittikçe artan bir hızla dikta sathı mâilînde yuvarlanmağa başlar. Dengeyi terla bozmak için eyleme geçmek İse, sonunda mutlaka diktayı getirir. dır. Her hükümetin, olağanüstÜ »âîninlarda, Anayasadaki yetkileri kullanmak suretiyle, her kanaıklıgın üstesinden felebileceğini yazdık durduk Tekrar ediyorum: Çafdaş dünyada bir anayasayı «Anayasa» * yapan: «Hukukun üstünlüfu», «tdareninyafgısal d'enetimi», «Ya• sama, Yürütme ve Yargı erklrtinin sorumİuluğunun açık ve kesin kurallara bağlanması», ( «Vatandaşlann ancak tabiî mahkemelerce yargüanabileceği» gibi temel «Öke»ler, ilkelikten çıkarılıp birer «gölge» dururauna getirillrse, demokrasınin sadece Anayasadaki seçim mekanizması ile kurulup kürtanlmasına olanak yoktur. Bu bilimsel gerçek ^zerinde bvitün vatandaşlar, özellıkle, başta parti lıderleri olrrak üzeıe. bütun politikacılar ve bugün siyasal ortamda ağırhgını duyuran bütün diğer güçler iylce düşünmelidirler Tabiî, dpmokrasiyl gerçekten rayına oturtmak ve kurtarmak istiyorsak' Kafalar nasıf yıkanır? ^ Aynca yine bütün partl lîderleri. Iktidar sahiplerl re flevlet s'orumlulan bilmelldlrler ki, bugün ülkemizde kafalan yıkanmıs bütün ümmetçiler, yukanda saydığım llkelere karsıdırlat Bakınız bir ilçemizin AP kongresinde bir delege nasıl konuşmuş.: «Bu hnemleketi 12 Mart'a AP değil, 27 Mayıs Anayesası İle • kurulmus olan Anayasa Mahkemrsi ve çogunluğunu CrtF'nin teşkil ettigi Kurucu Meclis'in sarth olarak yerleştirdlği Danıstay üyrlerinin yanlış kararlarının «or.ucu olarak dqğan anarşık durum getirraistir. tkiidara geldiğimic zaman Anayasa Mahkemeslnin ve Danıstay'ın mntlaka besabını göreceüz.» • • • ,• • • * Beğendiniz mı* Meğerse. ânar«ıyl hukuk devletınin garantisi olan Anayasa Mahkemesi ile Danıstay getırmış! Su hald'e anarşistler gibi, onlann da haıabını gormek lâzımmış va bu hesabı, ıktidara gelecek olan AP «mntlaka» «örecekmis! * . • • Daha bıtmedV. Aynı konuşmacı: »Tıîrkiye'de ıktidar İlk defa l4 Mayıs 1950de sivjl Idareye geçmistir» dedıktçn sonra: «Ve Türkiye'nin «sıl temelleri de o zaman (raiımetli} Adnan Menderes tarafından atılmıştır» yargısına \arıyor, Demek Türklye Cumhuriyetinin asıl temellerini, nzun Ku^ , tulftj Savaşı yıllatından ve 30 Ağustos •Zaferind'en sonfa Atatürk dejil, Adnan Mendereı atmış! * *. • f Bu AP kongresinde söz alan ve «27.Mayis'a na.sıl gelindiğıni anlatan» ıkinci konuşmacının şu sözlerini.de yina »yju .gazetede okuyoruz: ' • ' ' * » . * f «Ben Cemal Gürsel'» "rahmetli" demlyeceglm, dlyemlyeceğira, diyemiyorum, dilim varmıyor... AP Önumüîdekl leçımde Allahın izniyle en az 300 (belki de 400) milletvekili üe Meclise gırecektir. O nunan Demokrat Partinin bıraktıfı yerdea lf devam edeceğimlsl aizlere vaat ediyoruz.» Gazeta daha lonra yine bu kongre hftkkında ıu ^ilglyi verlyor: «Bu arada, bir tmaffl Hatlp Okulu mezunu: (Biz rahmetli Adnan Menderes'i ilkokuldan itibaren vatan hainı olarak okuduk... tmam Hatip Okuüannda bile böyle okutuluyor. Yüksek oknllara gidince gençler haliyle anar?ist oluyorlar) dedi; tekrar •öz alan konuımacı: (Biz.iktidara geldlğimiz zaman bütun kitaplan değlsHrip sızin istediginız sekle sokacaŞız Buna Demokrat Partjpin devamı olan Adalet Partisi gerçeklestirecektir) demiştir.» Sakın bu toplantıyı eskl kbngrelerden birl sanmayınız; olay beş hafta önce geçmiştir Yine lakın bu konuamaların. AP Llderın'.n haberi olmadan birttkım «orumsUz kişilerc* düzenlenmiş bir toplantıda geçti|ınl sanmayınız; AP Liderinın bu'kongreye gondermif olduğu aşağıöîaki mesaj, yine aynı ilçe gazetesinın ilk sayfasmda yer a'mı$tır: «Kuvvet baklı olmakta ve haltlı kılmaktadır. Hak fahtbi.hakkına sahip çıktıkça. halkın davalannı majtlnp etmek mümkitn de|ildir. Demokrasi taraftan oltnak kâfl itiil, onnn tcabını da yerine (etintıek lâzıradır. Dostnna dost. düsmanına düsman olmadıkca demokrasinln savunncuKğunn vapmak ınfimkün dcîildir. AP. menleketin ,meseles»nde verini a'cıklıkla tâyin etmis ve vaziyetini almıstır,. Mcmleketin hnzunı ve gü.vsn içerisinde ileri memleketler seviyesine çıftanlması ancak azim ve kararlıljSın eserl •teeakttr. Bu dttıöncelerle ( ) lı arkadaslanmi tevgt, saygıyla selâmlar, kongrenize basanlar temenni ederim.» Ben bu mestjı yorumlamayaca'gım; bu yorumu okuyucular yapsın! Hazİn sonuç ürkiye'nin 67 il ve 574 flçesfnden çoğunda tutucu partllerin böyle kongrelerl (oplanmakta ve bunlarda, temiz yurekli Türk balkının karıitînda yukarıki düzeyd* konu|tnalar yapılmaktacfır. • Şag dogrultuda yansa çıkan baska bir partinlnlirferl de katkmıs aynı dofrultudaki Adalet Partlsini sola kaymakla suçlavarait seçmene selsm çakıyor Her konuşmasında «komünUt» umacfaıadan baska lsf etmesini bilmeyen ve McCarty'nin âkıbetıoi hiç düşünmeyen b,aşka bir lıder ise, eski AP ıktidarını. solculan yeterınce ezmemıs oimakla suçluyor. ' • Kıueasi bütün tutucu ve gerici partljlder ve llderdkferinin hepsl ümrr.etfi halk tdpluluklarını şimdlden kazanma çabası içıno*edırler. Onlar için «millivçtçılık» ve «ümmetçilık» eş anlama gelmektedır Bunların ayn ayn şeyler olduğunu bllirler ama, açıklamak işlerine gelmez. Yakın geçHiişten hiç, ama hiç ibret ahnmarmştır Anarşjye son verllml» olan simdiki ortamda bu tür parti 11derlerinin ve kafası yıkanmıs klmj halk zümreletinln davranışlan, demokraslmlrin, hattâ Cumhuriyetımizin geleceği için çok üziİcü Ve umut kırıcıdır • ' '. N» caman araoacafis, re ba tehhkeli • yarısıta aoniı nereyt .vftracak, bümiyorvm! ' >.• T Sınıf mücadelesi ve Anayasa Bir başka lider de: «Ba memlekette nnıf rafleadeleslne asla mösaade etmeyeceflz» derken, kendisinin doğrudan doğruya bit sınıf mücadelesinin bayrakrtarlığını yapiığımn farkıno*a olmuyor; zira kendileri, ütisadt bakımdan güçlü olan bir sınıfm temsileisi olduğuna göre, yukarıki cümle: «tktisadi balumdan gfiçs&ı olan zflmre ve sınıflanrt hak arsmasım zorl» Snleyecefta; topInmsal ve siyasal yaşamda aadece biı egemen olaesfiz» dan başka bir anlama gelmez. «Müsaade etmiyeceğiz» sözü. sınıf müca, delesinde blr «rafer» narasından baska bir şey değildir; çünkü bugün artık meşru bir sınıf mücadelesi, topla, tüfekle değil, anayasal hak'arın kullanılması yoluyla sürdürülen mücâdeledir. Anayasamızın 2. maddesine göre: «Türkiye Cnmburfyeti insan haklanna dayanan •>• «» yal blr huknk devletldirj. 41. maddesine göte ise: «tktisadf ve sosyai lıayat, adalete, tam çalısma esaıın» ve Bir Anayasayı «Anayasa» yapan ilkeler Şu halde «Sınıf mücadelesine müsaade etmiyeceğiz» sözünü: «Zorbalığa. anarsiye müsaade etmiyeceğiz» anlammda almak gerekir; «Anayasal haklan kısıtlayaaağız» anlammda rfeğil! Ne yazık kl, kimi liderlerin tutumu ve. gene"! gldiş. bizim bu1 iyi niyetli yorumumuzu »saflık» saydıracak biı doğrultudadır. Çünkü 27 Mayıs Anayasası, onun hazırlanması, içlp gece gündüz ', çslışmıs olan ban kişilerin de üyesi (jlduğu bir komisyon eliyle boğazlanmak üzeredir Onda ilk yarayı NihatErim ve destekçilerl açmıs ve bSylece lî Mart'm İlk Başbakanı, ülkede yeniden Anayasa lstikrarsızlığı meycfana getlrerek, siyast yaşamının en büyük hatasını islenlistit. Şbndi o hatalı yol sürüyor. Çığır açıldı blr kere! O zamanlar nasıl çırpındığımızı okurlanmız hatırlayaeaklar Hain Rıikriar ölmedi mi ? OKTAY AKBAL f f R : r daha dönmeyecejiı oraya>. llll Orası ^eklesln dursun blzl. Blr ™ daha donmeyeceğiz oraya. Kimse ummasın bunu, kimse ergeç gelirler, gene o duruma düşerler diye umutlara kapılmasın! Bir daha olmayacak. Olmaması lçln bütün dlkkatimizi toplayacagız, bütün gücümüzü göstereceğiz. Evet, bir daha donmeyeceğiz oraya... Bir siirin tek bir mısraı bazan ne çok dflsündürür kislyi. IJenıal özer'in *Yett4 A* deı> gisincTeki şiiri de *enl böyle duygulamnaiarıT sünikledi: «Bir gürfdaha büyük sulara Bu durgun daracık ırrnaktan» dlyor özer. Daha btelere gitmek, geride kalanlan, kalacaklan, kalmak isteyenleri bırakmak orada. Yeniden dönmemek eski çizgilere, eski tınırlara... Türk ulusu gizll blr ozlem lçlndedlr. BiIlnçli olarak duymuyor bu özlemi, ama eline fırsat verince, yol açmca, olanak tanıyınca lç. güdüsüyle o özlediğl yolu tutuyor. Nedir o özlem? însan gibi yaşamak... Bilmese d>, g8rmese de, okumasız yazmasız olsa da, akla ka* rayı ayıramaz kadar bilinçten yoksun kalsa da, onu kapkara bir evrende tutmak. bırakmak lsteyenler çok güçlü olsalar da Türk halkı yedisinden yetmişine kadar İnsan gibl yaşamak özlemini duyuyor Bunu her türlü engele rağmen gerçekleştlrmek savaşını verlyor. Tek tek belki, birevsel açıdan belki... Olsun. Şimdilik böyle olacak elbet. Toplum bilinei yok daha yığır.larda. Herke* kendi çıkannd'an. kendi yararından vana önce ben, önee benlm yaşamam mı divoTlar. o da olsun! Bu da geçecek, lş, daha iyi blr yasam özlemlnin tohumunu bir kez Insanlanmızm yüreglne, kafasına ekmekte. Gelisecek o tohum, flnl budak salacak. Bir gün en bilglsiz, en bilînçsiz insanımız blle anlayacak. tek tek mutlu ol\)nam4z, tek tek in«an gibi yaşanamaz, tek tek huzur. güven,.rahatlık duyulamaz Bîr toplumda mutluluk herkes için olmalıdır kl birey de payını rShatça alsın, sürekli duysun bu mutluluju. Evft bİT daha d'önmeyecefiz oraya. gerilere .. Hainler ne denli çoksa da. satılmışlar, çıkarcılar. uyutucular, korkaklar, onun bunun hizmetinden pav alanlar ne denli çoksa da. ne denli güç'üvse de.. Bir daha dönmek yok gerilere . Bir adım attık mı gerlye doğrn. onu ikindsi, üçüncCsü izleyecek biliyoruz. Gide crfde geriye, varacağız hain RıfkHann dünyasına. Ulus çıkanm özel çıkarlan ugruna harcayanların. rahathkla harcayanlann evrenine... Halatlarla çekiyorlar bizi d"üne, öbür güne, Evet Hayır gerlye. Bakın basın adına konuşan tutucu, çikarcı gfiçlere. Bütün istekleri Türk ulusunun yannlara doğru yaptığı atılımı körletmek, durdurmak, geriletmek. Uyku masallan onlarda, parlak löylevlerla ortaçağın özlemini duyurmak onlarda, öbür dünya Syküleriyle bllinçsiz kafalan uyusturmak onlarda, yalan^iftlra fllahlan onlarda... •Yenl A" dergisinde F.öngSren'in blr y»zısı var, lbretle okumaya değer: «Hain Rıfkı». MUtareke yıllarıuiB bir kankatflrciisfl, Hem de yetenekli bir Mai. Bakryorum çizgllerin», güzel, değişik .. O yıllarda «Aydede» dergisin> de çizermiş karikatürlerlni. Cem, Avrupa^ya kaçmış; Rıfkı onun yerinl almıs. tstanbul'u işgal eden yabaneı güçlerln komutanlann,ı, subaylannı çlzlyor durmadan Mustafa Kemal'i, Kurtuluş Savaşını yeriyor, alaya alıyor Sol düşüncelere karşıdiT. Ankara'daki bağımsrzhk savaşı Sncfllerinl bolşevik olarak gösteriyor. Amerikan kapitallstlerlnin düşüncelertni övüyor. Amerikan. tngiliz gazefelerindeki flklrleri benlmslyor, Türk harkınm bağımsızlık özleminin karşısmda, ileri düşüncenin karşısında, satılmışlığın, halnliğin emrinde .. "Yenl A", hain Rıfkı'nm birkaç karikaturunü koymu?. Hepslnde aynı hava, aynı renk var: Satılmişlık, özel yarar hesabı, yabaneı amaçlara hizmet aşki... Sonra kaçmıs elbet yurcTundan. Mısır'a gitmis, orada ölmüş Aydın bir kişiymiş. tngilizee bllen, çizgisl güçlü. vetenekli .. Ama gerçek blr yurtseverlik öztlnden yoksunmus ne çare ki!.. Bu yüzden de «hain» diyoruz bugün ona: hain Rıfkı . Hain Rıfkıiar bugün de var. Elinızl uzatın. tutuverin yakasından. Çok uzaklarda değil. Baş köşelere yerleşmişler basında. Tlcarette, sanayide, düsün alanında. iş alanında. politika alamnrfa, yazı alanında . Her yerde hain Rıfkı'lar var. öğrenim'idirler, yabaneı dil blllr•ler, güzel sözler ederler. Bel büküp el sıkarlar yeri gelinee Yerine göre de en zalim, en korknnç kifiler olurlar Hain dedik va bir kez! Halnliğin her nitellgi vardır onlarda. Bir süre yuttururlar kendilerini. miHivetçi. yurtsever falan geçinirler yalanlarla. cadı kazanlannın dumanlarryla Sonra toplum anlar gerçeği Hairı Rıfkı'va benzerler bir gün özer'in dediği gibi «Bir daha donmeyeceğiz oraya» Hainlerin, satılmışlann, korkaklarm egemen olö*ugu bir ortama. bir dünvava .. Yeterince ders aldık Yeterince gördük. Yet<»rince yaşadık. Hainlere aldanmak, kanmak yok bir daha... 7 Günıîh ardından B. M: ĞENEL KURULUNDA lrlesmiş Milfetler Genel Ku* * ' ULUSLARARASI' S O ^ U N L X R VE rulunda fündem haarlan*»* mıs, şlmdl yus kadar temKELER İKİLÎ GÖRÜŞMELER YAsüclnin, kendi Ulkeleri açuından PILIYOR ORTAK PAZAR VE NATO uluslararası aorunlan açıkjamasma «ıra (elmlstlr. Amerikj» ULKELERİ MEMNUN ÎNGİLTEREDıslslerl Bakanı Rogers, tedhia. DE MUHALEFET ^ ÜGANDA İLE çüitin önlenmesi Üzerinde durmuştur. tngiltere Dısişleri Baka* TANZANYA ANLAŞTI AMA ÎKİ nı Slr Alec Douglas Home, T > YEMEN VE ARAP €LKELERÎ Mîganda meselesiyle Biıleşmlş M11*. letlerln llgilenmesini lstemiştin SIR, SOVYETLERİE NORMAL ÖLÇÜSovyet Dışlsleri Bakanı Gromi\ DE İLİŞKİ* RURACAK •«• FİLÎPINko, nükleer silahlann kullanılmasTnın yasaklanmasmı öngören, LERDEKİ ÇOK SIKI YÖNETİM. blr anlasmava vanlmasını firtev mi», Çin temsllclsi Kuan • Hua ise nükleer silâh stoklannm yok edilmesinl İleri sürmüştür BüProf. Dr. AHMET SÜKRÜ ESMER yükler tarafından söylenen nutuklann ağırlık noktalan bunlar. Bayülkenin nutku Ortadoğu konusunda Araplara egfflmll, fa. . * < kat tedhişçilik konusunda Ame hallan çogunhığu, Ortak Pazaryanldıgı ana kadar devam edlrikan görüşünü benimsiyor TUm * dan yana^dj, fakat Norveç'tekl çörOmlenmlş re üganda Dıslşletemsilciler, Ortadoğu sorununun olumsuz sonucun Danimarka ka ri Bakanı Klbedi ile ' Tanzanja yordu.*Başkenti San olan Kuçözümlenmesinde. 22 kasım 1967 musunu da etkileyeceğinden kor' Dışişlerl Bakanı Malacede arasın' zey Yemen, f1962*ye kadar tmam Güvenlik Konseyl karannın göz kuluyordu. Danimarka'nın îngil da Somalya'nın başkenti Moga Ahmet'in yö'netimtnc" iken, Nftönfinde tutulmasmı isterken, îs tere İle tlcaretl ağır bastı. Dahi, dlşov'da anlasma lmzalanmıştır. sır tarafından desteklenen 'Salrail Dışişleri Bakanı Abba Eban, marka, tngiltereye sığır ve do Slnır boylannda çatışmalara va lâî, darbe'.Ue Ahmefi düşürmüs, fakat balefi tmam. Bedir ile uBlrlesmiş Milletlerin bu işten eli muz e)d, tavuk, yumurta ve tere ran olays tdl Amin^in 1970 ocajs nl çekmeşini ve tsrail'in Arap yağ ihraç etmektedir. tngiltere ayında darb&ile iktidara gelme zun bir savaşa tutuşmuştu. 3 u savasta Suudi Arablstarj tmam larla basbasa bırakılmalannda Ortak Pazara girerken, dışarda si üzerine Tanzanya'ya" «ığınan Bedir'i. Mısır da Sallâl'ı destekdfrenmiştir tsrall Bakamna gö kalmak Danim&rka'nıo' by tica Uganda Başbakam Milton Abote' lediler Nasır Yemen 'e 7 bin asre, anlaş,mazlıklar ikilU görüsme retinı zet^elerdi, Danimarkalıla'r yi Tanzanya Başbakanı Nyrere'ker yolladı ve tmam Bedir*le tekrar lerle daha kolav çözumlenir ör v üçte ikı oranında Ortak Pazara nln Amin'i düşürerek ugraşırken, tsrall de Mısır/a salneğin. Paklstanla Hindistan ve katılma lehinde oy kullandılar. iktidan ele almak için giriştığı iki Kore İle iki Almanya arasın Ortak Pazann . gelecek ocaktan teşebbüste desteldemesinden çık dırdı Aklı başına gelen Nasır. askerlerini ger) aldaki ikill (törüsmeler sonra 9 üyeli olacağı belliolmuş mıştı. "tdl Amin'm tngllls uyruk Yemen'den lu Asyalılan ügamia'dan uzak mıj, Sallal.da düşfirUlmuş, fakat • rur. Norveç ve DanimarTsa'nm îs laştırma karanna öfkelerıen tn Bedir de İktidan ele alamâmıs veç, Pinlandiya ve îzlanda'ya ka giltere tarafından da desteklenen ve Suudl Arablstan'm da destefi tılacak beşli Nordik Birliğinin îkili görüşmeler de olmuyOT kurulması da suya düşmüşttir. bu teşebbüs.suya düşürülmüs ve ile Yemen'de bazı Bedir tarafdeğil. Nixon. Birlesmiş MUleOer Norveç, Danimarka'yı etkileye Tanzanya'dan üganda'ya giren tarlannın katıldıg) bir Cumhutoplantısı vesitesiyle ' AmerikV ceği yerde, Danimarka Norveç'f Abote taraftajHan geri atılmıştL riyet kuTUİmuştur. tryani'nin üganda Tanzanya banşı Abote Başkanı olan bu Yemen Kuzey ya gelen temsilrilerin b)r kısmı etkileyerek Ortak Pteara çekenı Beyaz Sarav'da kabu) edip ceğe benziyor. Bu arada'Norveç etrafmdaki çatışmaya son veri Yemen'dlr. Körüsmektedir Sir Alec Douglas Başbakam Trygve Bratelll, ple yorsa da,* Olfete'nin "he olduğu Abote ile klşisel Home "ve • Fransız Dısişleri Baka bısiti kavbettiğl, DBnimarkaBaş bildirilmiyor. Güney Yemen ise 196Tye kadostlugu yüzUnden Tanzanya m Schumann ile görüştü. fakat bakanı Otto Krag da plebisiti ka Başkanı Nyrere simdlye kadar dar tnğiltere'nln himayesinde oen uzun eönismevi Gromiko ile zandığl için ıstifa ediyorlar. Birl lan Aden ve etrafıdır Daha înyaptı. Hattâ Gromiko'yu «Camp beceremedim öteSi de becerdim, tdl Amln'f tanımıvordu Oganda ile bans uğrunda Nyrere, doshı giltere"nln yönetiminde Iken biDavidne de çağırdı ve orada şe yapaoak iş kajrriadı diyorAbote'yi feda etmlş görünüyor. rl «Millî Kurtuluş Cephesi», Ctereflne yemek verdl. KruşçeftBn Bu arada tngiliz uyruklu Asya M de «îşgal Alündaki Güney Yeberi hiçbir Sovyet yöneticisi Ya Ingiltere? lılarm üganda'dan nzaklaşmala men Kurtulus Cephesi» adlı fld «Camp Davidve Kitmemiştir.' Saİngiltere'nln Ortak Pazara ka n için verdiği mühleti Uç ay u grup. tneiltere*ye karsı ayaklannıldığına göre, Nixon, Brejnevi tılması İle ilgili işlem tamam zatmakla tdl Amin tngiltere'vi mışlar fakat tngiltere ile savaAmerikayı ziyarete çağırmıştır Çağn 7 kasımdan sonra dünvaya lanmıs demektir. Lordlar Karna de a* çok tatmin etmlş oluyor. şırken. birl sağcı, birl de solcu duvurulacaktır Nixon'm "Gro rası da onayladıktan sonra Kra Mtlhlet 7 Jcasımda sona erecek olan iki grup kend) arâlannda da savasıyorlardı. tnglltere, İkmiko İle görüştüğü çok nazlk bir liçentn imzası kalmıştır ki bu da tl. tidan 196Tde sağcı gruba terk sorun da, Israil'e göç eden Yahu formaliteden fbarettir, fakat glrederek çekflince, 1969*da solcu dikten sonra orada kaJacak mı? dllerden istenen vize tlcretidir grup darbe ile iktidara geçertk Sovyetler. eğittm derecelerine Kalırsa giriş çartlan Üzerinde İki Yemen Güney Yemen'de Marksist bir veniden pazarlık yapılacak mı? göre, göçmenlerden 5 ilâ 25 bin dolar arasında vize ücretl Isti tşçi Partisi. Ortak Pazara katılttgsada • Tanzanya bansı fle rejim kurdu. Bu defa çatısmanın maktan yana Iken lktidardan dil Afrika'da bir savas önlenirken, nedenl. Kuzey Yemen'e sığtnan yorlar. Bu davranış Amerikan Yahudileri arasında sert tepkl şfince, üyellğe karsı çıkmıs, me Ortadoğuda, Araplarls tsrafllileT sagcı grup yöneücilerinden bayaratmıştır Seçime giderken selenin plebisite sunulmasını' ve arasındaki savas yetmezmiş gfbk zılan. solcu rejimi devirmek için bövle bir problem ile fcarşı kar ya seçime gidilmesinl lstemiştlr. Araplar arasında da bir savas Güney Yemen'e girmek teşebbüşıya gelen Nixon, konu haklan d a Pakat partl llderi Wllson, daha çıkmış, GUney Yemen İle Kuzey süne geçmelerldir. Bazj Arap Ulaçıktan diplomatik teşebbüste önce Ortak Pazara girmek İçin Yemen arasında silâhlı çattsma keleri fkl Yemen'î banştumaya bulunamaz, fakat Ozel olarak çaba harcadığmdan şimdi glril lar baslamıstır ve bu satırlann çaba harcıyordu Gromiko ile görtlşmüs olacaktır. meslrr diyemlyor da şartlan beAmerikada birçok senatörler, vi ğenmiyor ve Orödara geldiğinde ze meselesini Sovvetlerle ticaret bu şartlar üzerinde yeniden paroesele<!ine bağlamıslardır Ti zarlığa girlsilmestai Uerl sürücaret SovyetleT için kârlı oldu yor tşçi Partlsl içinde bu konuHava Kuv. Güçlendirme Vakfı fıından bu konuda ta\iz karşılı da tlç fiktr vardır: fT) HükOmetln tesbit etöği şartlarla girmek. ğı, vizeleri ucuzlatabilir Yaranna (5) Hiç girmemek Te glrilirse çekilmek <<?) Danimarka plebisiti rinde yeniden Girllirse şartlar üzepazarlığa girişNorveçte Ortak Pazar konu mek ve onlsn tngiltere lehine sundh yapılan plebisltin olumsua değiştirmek. Hafta içinde BlackHilton Salonlarında' sonucundan bir hafta sonra Da pool'da yapılan TÜTık partl konnimarka aym konuda yapılan gresinde. Wilson. bu üçüncü çık• Ektan 1973 Pazartesi saat 20J0 plebisltin olumlu sonuç verme la öngören bir Cnerlyi kongresi. Ortak Pazar ve NATO çevre den ıreçlrmistlr Ffckat sırası geBflet amtn yeriert: '' lerinde rahatlık duygusu varat leceği ve eelirse böyle bir kara1 EmnJyet Sandıffı mıstır Aslında Danimarka'da nn uysruianacaği süphelidir. tr> Beyoğlu Şubesj glltere o samana kadar Ortak PangaJü Şubesi * * Pazaruı derinliginde lsçi de ola. Bakırköy Şubesi calrtır Şartlar 6larla tngiltere Kadıköv Şubesi arasında o derece cetin pazarlıkNİŞANLANDIK larla tesbit edilmiştir U, kolay 9 Necmı Rıza MUesseseleri dejiştlrilemez. Necmi Rıza Kumas Mağazası Beyoglu Mutluyvız f Necm) Rıza Çlçekllgl. Teşviklye Neclâ AZRAK Necm) Rıza Çiçekliği Bebek Kenan TCZMAN Uganda • Tanzanya 7101972 t Gutan Kundura Magazası. Galatasaray tkl komsu filke arasında blr savaşa varacak gfbi görünen ü4 Şl<« Cam Pabrlkalan Saüş Magazası Osmanbey ganda • Tanzanya anlaşmazlıfi Cumhurlyet 7200 Somalya'nın arabuluculuğu ile Cumhuriyet 7203 B Mısır Sçvyetîer Atnerika'nın tayıtsu şartsı» tsraili deateklemekten . vazgeomiyeceginl anlayan ve Bata Avrupa'dan da silâh alamayan Enver Sedat, Moskova fle tekrar dostluk kurmaya karar vermıs» tir. Bu konuda Moskova Üe arası çok iyi olan Surlve Başkanı Hafız Esad*m yardımı olduğu an.lasılıyor. Sovyetlerden büyük; 'ölçtlde silfth alan Hafız Esad. "Moskova'ya gizl! bir zlvaret yaomış ve dönüşünde Kahireye de uğrayarak Sedat'a paberler ?etirmiştir. Aslında, Mısır tle Soryetler birbirlnden kolay aynlamazlardı Sovyetler Mısır1» müyarlarca dolar yatırmışlar ve 11manlanndan da yararlanms lhüyacırdadır Mısır^n da silâha ve aldığı silahlann yedek parçalanna ihtlvacı vardır. Rakat kurulacak yenl iliskiler normal ölçülerl aşmavacak, çok sayıda Sovyet danısmanı M!sır*a gelmiyecektlr. Basbakan Aziz Sıtkı bu avın ortalannda Moskova"va gi'decektir. HeT "tci taraf da rtn«i> lıığun normal Hlcüvtl geçmemesinde anlasmış görünüyorlar. Çok sıkı yönetim Sıkıyönetim felsefesi .'feınunlan kaldırmak de»ıl ^ u ve bu nedenle üygulanamavan kanunlarm uygulanmasınj kolavlastırmaktır Pakat Pilıpln Başbaknnj Marcos sılovönettmi kanunla,n kaldırmak diye anlıvor bu nedenle diktatörlUSe Itarmıstır , Aralannd* senatflrler. m«1etvekilleri, gazeteciler profesflrler ' valiler, belpdiye baskanlannm da bulundufu vüzlerce in«mnı "tııruklamıs ve <50 kadar memuru da azletmistir Beform vaparak. «yenl toplum» yaratacağim. diyor ?akat tutuklananlann Msiliğine bakanlar Marcos"un sivasf hesaplarla ve 1973ten sonra da Iktidannı stlrdürmek için bu serüvene giristiğinl flerl sflrmekte» dirler. Püipinlerde rejimln kötfl oldu?u rOsvet ve sulistimallerin herkesçe doŞal savıldıgı teslim ediliyor, fakat 7 yılden berl basında bulundugu vönetimin bu halinden Marcos da sonımludur. SorumluluSunu bir ysna Iterek Marcos. şlmdl «veni tonlum» varatmaya kalkmıstır Plllplnlere milvarlarca dolar yatıran Amerikalılar da ohıp biteTilerl uzaktan seyrediyorlar, fafeat Marcos, Amerikahlan kışlartmamsk için, petrol şlrketlerinln lmtiyazlanm geniçletmistir. «Yenl toplum »a dogru ilk adım bu. İkili görüşmeler/ YARIN... YARIN... Evet MtLLÎ PİYANGO yarın çekiliyor Bugün alacağınız bir biletle, ya rın onbinlerin, yüzbinlerin, bir milyonun sarribi olabilirsiniz. • . Bol şanslar dileriz... (Basın: 22120/7198) TEŞEKKÜR Eşlm Semra'ya hâmfleliğl stt resince vakın Ugl ve a!âfca«ım esirKemlyen. basanlı doSum yaptınp oglumuı BOBA'yı kucaSımız» veren sayın Jlnekoloff OperatOr TEŞEKKÜR Çok tevgiU, essiz insan, alla büyugttraüz, seveili babamıı aranuzdan tnl »yrılmaslyl», blzde yarattığı derin acılarımıa beraberce paylasan, lutfen cenaze merasimln* ljtirak eden. çeleak gönderen, müessoc ve dostlarımıza, telefon ve telgtafla keâerimize lştlrak eden, muhterem «evRül akrabalarıraıza ve yakınlarımıza saygılan i mızı lunarken sonsuı fükran Ş larımızı arzederiz. J AtLESİ • •••••••••••••••••••••••»•••••••••••••^ TEŞEKKÜR Uzun füredir rahatnz oJdugum fıtıktan, beni başarllı blr «mellyat sonunda kurtaran kıymetll büyüjthn Opt Or. VEFAT Emekll piyade albay, DEFİLE t HakJn GÜRSU'nun a SABRİ SÜER (933) Dr. VEDÎDE SINAY'a dogumund» yakın ugHermi «strgemiyen JbıekoloB OperatOr NEDİM tŞSEVER'e Çocuk Hastanest bashekimi Dr. Orhan Eroğlu'na «mellyatım «ırasında yardımlannı eslrpe. meyen ablalarım Sabahat Clrgin, Gülsen Payzin, ratma Sovran, Sultan Ünal, Olcay Bayramoğlu, Zekiye Peker ve Mürvet llhan hemslreiere tesekkur eder, ellerlnden öperlm. Nevtt TOKDEMİB Cumhuriyet 7209 6 Ekim 1972 Cuma günü vefat etmiş ve cenazesl 7 Ekim 1972 Cumartesi günü Ankara Hacıbayram Camiinde kalınan namazdan sonra kaldınirruştır. Arkadaş duyurulur. ve yakın lanna Dr. Coşkun BAYSAL'a Or. TOHAN ERDEM. Or. HİDAYET HOROZOĞLD. Dr. SE. ZEB ÜNVER. Cocuk doktorv, NURETTİN PRHAN Or TCRKAN ÜNIPFR. Itat hemsires' MEDtNE ÜMURBFT e ve Zeynep KâmlJ Hastaneıl oer•onellne tcsekJtflr ederiı A»ne»I: Av. Semn KUTLO Babası: Dr. Hiisunetttn KUTLCJ Cumhurlyet 7205 Cumhurlyet 7204 KAYTP lstanbul Devlet Ope. nsından aldığım hüvlyetlmi kaybettim. Gfllten Tuncell Cumburiyet 7210 Heris BeJüftm: 1693/7212