Katalog

AYFA DÖRT :CüMHURİYE*. 24 Eylül 1971 RANSIZLAR, eski suvari birlikleri yerine, srfch kurretleri ön plâna almakla yetinmemiş, bunu süratle ge&ştirmege başlaBnşlardı. «Diviaion Legere Mecanique» den sonra sıra şimdi «Division Culrasse» ye gelmişti. Bu birlik doğrudan doğruya tanklardan ktmıhı idi. Çarpışmalar sırasmda ön saflarda tutolması gereken piyade knvvetleriyle işbirliği yapacaktı. Bunlardan birincisine kısaca «D.L.M.>, ikincisine de «D.C.R.» deniliyordu. F rıca »otoriı» piyade taburlan ve topçu grupları btritği tamsmlıyoTdu. «D.L.M.» çevik, hareketll bir kuvvetti. «»X.RJ» ise daha güçlu ve vurucu kuvvete sahıp o!. makla beraber seri hareket yeteneklerinden yoksundu. Ingüizler de hazırhklarmı benzer şekılde gelıştırmek zorunluğunu duymuşlar, ffckat zırhlı birliklere bağımsız bır huviyet Termekten nedense ka. çmnn?lrrdV Bu durum lkınd Dunya Savaşı yıllannda ve Fransa'nın işgaline kadar boylece türecek, fakat tehlıkenin hergün biraz daha buyümesı karşısmda onlar da Alman zırhh birliklerinin kuruluşuna oran tıh olarak ordunun bunyesınde onerah değışikiıkler yapacak, zırh'.ı kuvvetlerı yenı bastan «D.C.R.»nın emrmde 158 adet ınk vardı. Bunlardan. kırk be«Char R* tipi ağır tanklarüı. î mm.tîk toplar takılmntı. Av. •KlN'Ct Dunva Savajından sonraki devrede ltalya'da ıki tıp zırhh kuvvet vardı. Kuruluş ıtıbariyle bunlar rfa Fransa'dakilerı andırıyordu. Birınci bırlık Fransa'dakıler ka. dar olmamakla beraber ağır tanklardan ibarettı. Dığerının adma da «Divîsione Celere . Hıılı Kolordn» demışierdı. Bu bırhğın gorevı «Divinione Co. raızata . Zırhlı Kolordn»run sağladığı başarılan stratejık bır açıdan takvıye etmek, zaferi sağlama bağlamaktı. Rusya'da ıse durum, ke«in + "!ekhnı buluncava kadar çe«ı li değişikliklere tâbı tutulmu=tıı Baslangıçta. Ingıltere'dekl gıbt bır uygulama tarzı uvgun gorulmuş. daha sonra sava? pat. ladığmcfa bunun veter^ızlıŞı kendiliğınden meydana çıktı*ı nm Alman 'i«uhi bırhklerin k ıruluşu zorunlu bır hal alnv.1;tı. (1M1 42) 1941 yazında, Aimanlar. So<vet sınırlannı geçerek taarruz hareketine ba«îadıklarında. karv.larına sıkı bır re\ız\ona tâbi tutulmu? ve her bakımdan organize zırhlı kuvvetler çıkacaktı. Daha sonra bunun da veterh olmadığı kanisına varan Ruslar zırhlı bırlık'erı bıraz daha gelıstirecek, kurulusa da şoyle bır nıtehk verecekti: Tank bır. liklerı, makınah tufeklerle mu. » Zırhlı birlikler ve milletlerin kaderi Savaşlar kızıştıkça tankların etki derecesi süratle artıyordu cehhez motorize piyade bırlık, leri, savunma ve mukabil taarruz içın motorize topçu bırlıklerı, motorize hava dafi birlikleri. motorize havan topu bırlıklerı ve motorize keşıf alayları. kanisına vaımi" ıslâhat bu von de gelı^tlnlmıs vanlan guç d°recesı etrafında fıkır edinmek amacı ıle bujuk tatbıkatlar du7pnlenmİ5., buna rağmen yeni birlıklere. kara savaslarınm ksderını tâyin veteneğı tanınmamı<;tır. ER SETDE oîdusu gıbi. tanklar konusunrfa da gehştırme faalıyetı tkıncı Dünya Savasının baslaması ile hızlandırılmıs, bbyle Bırınci Dünva Savası yıllarındaki ilkel araçlar teknik bakımdan en kor. kunç imha araclarından birı halıne cetırilmıstır Savasın fiılen patlak verdıâi drvrede tank toplarının çapı 37 mm iif 50 mm ara^ında değı>:ı\ordu Buna mukabil Almanlar «Mark IV» tıpı tanklaa 75'24, Fransızlar da «Char B.» tıpı tanklara 75'lık toplar takmağa muvaffak olmuslardı. 1941"den ıtıbaren 75 mm'ltk toplar butun u\kelerde uvgulanan «tandart bır oiçu halıne gelecektı Bu serinm ılenki vazılarında «Mark» kelimesine sık sık rastlanacağı içın bu konuda bır açıklama yapmak gerekıyor. Bu, Ingıîızce bir kelımedır. Mşl"nalar. uçaklar ve tanklar bakımından «Tip» ya da «Seri» an. lamına gelmektedır Orneğın «Tank VicUers Mark III» «Vickers» tanklarının uçuncü tipıd'r ve dıjer bir înqıhz fırmafinın imal ettıgi «Mark III» ıle vakından uzaktan ılışkısı yokNormandıya Yarımadasındakı sa\as kesımlerinde Alm»nlar tarafından Mhrip edilroi? asker naklıne mahsus lnjiliz zırhlı 8tem»htT1tri. Amerika'da VRUPA kıtasında olup bitenlerı vakından ızleyen Amerıka ise, ordunun bır bolumünü zırhh kuvvet halins getırme zorunluğunu Fransa'nın c Almanlar tarafından i gal edılmesı üzerıne kesınhkle duvmuş \e faaııvete geçmıjti. Bu kuruluş. sılâhlanma konıı. sunda \eni bir ozellık getırmı\or, Amenkan zırhlı ku\\etlenne de Fran*a'dakl mtelıklere benzer bır huvuet verilıyordu. Ama. Bırlesık Amerıka ordusun dakı zırhlı kuvvetlerın o çaçdakı ası! gorevı pıyadeM tak\ıye ve hımayeden ibarettı. Bır sure sonra Amenkan GPnelkurmayı. zırhlı kuvvetlere, ordunun dığer bölumlerindeki kuvvetler arasında bır dençe kurmanın «art halıne geldi'i A H . 6 «Yılandır ezeceksın simdidrn. Küciiktfn. Sonra biz çekeriz... Bak ne eder bize daha » Söylene soylene atlarını sürdüler. Nallı avaklar don toprak parçalarını savura savura Ardahan'a vöneldiler. gözden ka> boldular., Nallı a\ak sesleri yerde vatıp ağlamakta olan Garip'in Uulaklanna sflivordu. Kalktı Garıp. Ne Rıza, ne Kemal. ne Selim.. VoUlar.. lcmuslar. vıtmis. ler.. Bir ara safa sola bakındı Garip. Yalnızlığına, kımsrsizlieine. \okvıllu?una, \ediği kamtılara. ıslaklığına, üsümüsiü|fine afladı. Kesilen se'i yenıden yükseldi. Gidiyor, Tİiriiyor. ne. reye gittifini de bilmiyor. Bitiverdiler bir a|acın dibinden öbtirleri. Garip ilk anda Kemal ile Selîm't süzdü zöt acnyla. Ha güldtt. ha gülecekler. Patlamak fazereler. «lyi oldu oh.. ben demedim mi sana ko. nnsma? B e | olacakmış. oldon mu? Cıla\az'n alacakmıs? Aldın mı? Atacaklardı üleşini Ur'a ki.. Bir daha ağzını açmayı aklından eeçirmevesin, ivi oldu..» Ne diyebilirdi Garip, Rıza'nın bu •Szlerine karsılık. Haklıydı. «Söz etmedim ki ortalıfı kattım kanstırdım » dedi içinden. Rı. za sövlrnirkcn Kemal atıldı : «Ooooo.. ne pahalı sözdıi. Bizim sörümSı neuı baba. Kaç kamçı etti? Peh peh peh . Aç bakavım zibını. bey kamçısı nasıl iz bırakırmı» eörelim. t«imiz nğnrlu olnr bey kamçısı ; t . din » Garip'in karsı koytnasına aldırmadı Selim ile Kemal, açtılar, smrdılar: «Bn iz on bes ı ü . ne çıkmaz. Geri dönersek, gösterirsin. öğünür. «ün. Az defil beyim, setdzli bey kamçısı..» Se. lim'in bu «özlerini Kemal tamamladı. «Ne «ckizlisi. on ikili . Baksana .. biir. iki, Aç . Savsana be. Tam on ikili..» Hem konnşup, hem «üliişüyorlar. Rıza ne döndü, ne baktı. «Yürüyün olan, bırakın la^lanmayı, çocajnn yakasını..» Dedi ama aldırmadılar onlar. viiriidüler, güldüler, konastnlar, lağlandılar. ölçek yokuşnna vurdular. Günes sırtlannı tııttı. Garip de yavaş yava« nnuttn aeıları, gözyaslannı sitdi. Hasköy'fin altından vnrdnlar. Kaç tarla boyn yürüdüklerini bilemediler ama Tayla Karakolu göründii uzaktan. Kırmızı çatısı. ak ak boyası.. Babası Rıza'ya bir bir okatmnsta yoldaki önemli ytrleri. «Su tasıtırlar, odnn kırdınrlar, oda sildirır. ler. uzaktan geçecegiz, ses etmevin» dedi Rıza .. Biçeneklere ugrattılar yoln. Cılk cılk edivor bastıklan derio otlann dibi. Ayaklarında ıslaklı|ı duydnlar. «tki odnn kınlacak. iki teneke sn getirile. cek, halı gibi iki oda temizlenecek. Ne var bunda? Ben temizlerdim. hem de yemek yedirirlerdi bize. Isterseniz ordan gidelim». Selim bösle sövlendi ıslak ayaklannı kaldırıp kaldınp leylek gîbi vürürken. Rıza hemen karsılık verdi : «Bnralara kadar ne gelirsin oğlnm? Jandar. lir Alman tankı, siddetli bombardımanlar sonucu harabeye inratsş kaldeitf Wr Fransız kssabasmda Herliyor.. konu veresim: AYHAN BAŞOĞLU ] | GUNAHKAR KRALİÇE tur Ru noktavı dıkkate alan îngılızler rr.evcut tankların her birıne avrı bır i'im \ rrmfvı ın gun Hulmuşlardı «Matilda, Valontinc. Crnsader, Chnrehill» ve=aıre gıbı Ayrıntı LM\N' tankları içın de boy. le bır aynntı soz konusuviu Oradakı çcntlı tiplerin bırbirınd'en avrılması amacı ıle özellıklerine gore tanklar sınıflandırılmıç ve numaralandırılmıştı: «Panzerkampfwagen I, II, V» vesaıre. Bunun kı=altılraıs şek'i de şövle idi «Pzkpfw I. II. III . » vesaıre. Fakat tnEilızlerin «Mark» de>ımi kısalıŞı ve hecelenmesmdeki kolaylık bakımından zamanla diğer iılkelerde bile kullan;lmağa namze» bır kelimevdi. tnsıh?ler. dteden beri gele. ncklere çok önem veren bir toplum nlarak tamnmi'tı. Tank. 1ar korusunda bıle huna sadakat gn'termisler. 1943 vılına kadar tarklarındakı 57 mm.lık top ları d'eğıştırmemekte ınat etmıslerdi Rundan «onraki devrede ı«p mevcut «artlan dikkate alarak 75'hklerde karar k!mak zorunluğunu duyacaklardı. Savaşlar kuistıkça cepheler genisliyor. cepheler genişledikçe zırhlı birllklerin etki ve sorumluluk derecesı de artıyordu. Bu yüzden bütün ülkelerde teknisyenler geee gündüz çalı?ıyor. tanklan daha dayanıkh hale getirmek. toplann da tesir «aha«iinı arttırmak. imha gücünu de birkaç mi<!i takviye cihptme gidiliyordu. Bu konudaki ilk adım yln« Almanlar tarafından atılmıs, Ruslar da onlardan geri kalma. mı<!tı. Simdi tanklar daha silratlivdi, atnlar da rfaha serl ve daha kudretli. Buna mukabil. savasın beürli btr dönemine kadar tank sava?larına flilen katılma zorunlugundan uzak katan tngiliz ve Amenkan birlikleri bu çe^it revizyonlara lüzum cormemiî, bdvlece zırhlı kuvvetler teknik geliîim bakımından dikkate de. 6er bir deei*ikli§e uğramamı?tı. Fakat 1944 yılından itibaren hava degisecek. onlar da digerlerinin uvgulao*ı|ı teknik aşamanın şart haline geldiği kanı. sına varacaklardı. A mava nsaklık yapacaktın, Damal'ı. Hanak'ı. dahan'ı kurt mn verolsti? Kör müvdiin? Gıtseydin orava.. Sen zaten alısıksın. Baban da öyleydi. Onun bunun kapısında usaklık ederek geberdi. Git ne durnyorsnn daha..» Selim su«tu. Sakaltutan'ın soîuklujn TÜZlerini ka\armaya baslamıstı. Bir süre yürüdüler sessizce . Neden sonra M r serpintisi baslaa dı. Aksam karanlıfı basarkcn ynvasız kn;lar gibi nıusu>ordu karlar. «Hcy yıkılasın Sakaltotan. Oaha hangi ar. da\ız. Ekim veni basladı. Harman a\ı.. Bizim llgar'dan. CindaŞından daha trken kar alıvor baksana..» Kemal'in bn sbylentileri ortaya gitti. Kimst aldırmadı. Selim bile konusmadı. «En iyisi Ur'da iken geri dönecektik. Biı kim CılavDz kım? Bizim üstümüze basımıza ba. kanlar bizi alır mı? Nerdc kalacaiız. nereye «ideceğiz?» Kemal gene söylenmeye baslamıştı. Rıza vetıstı: «Cehenneme. karavola» sns ta yiirö.. Aksak Ali'nın töremesi duyurdu sesıni Ur'on knpekle. riııi topladı Sen de burda ba.îır. bakalım nere. nın köpeklerini toplavacaksın?» Ba sazler üs. tunr se< kesıldi. Yürüdüler. «Yoruldam, açlıktan da ölüvornm. Rıza nı yapalım?» dedi Garip. Rıza kendini öne siırdü «Ben de bir sev yemedim. hep açız. Karanlıktı dağda kalacağız. Belki geri dönrriz. o zamat peksimet bizim arkadasımız olnr. Da>madın mı \olcunun arkadasi ekmektir.» Epevdendir konu<mavan Selim atıldı : «Senin vıkılası evinde var, vedin içtin. doTdun. Bız ne %edık? Belki de doğduk doialı ılh olarak bir peksitnet vi\ece$iz. Bovnue|ri'nin töremesi, bizi de diisiin..» Selim bn sözleri Rıza nın hemen >anında «övledi. Rıza aldırmadı, kar. sılık da vermedi. «Kimbilir, bnnlar aç mı çıktı >ola. ekinler yeni yeni biçildi, daha değirmene tiden olmadt. evde bir şevleri voktn belki de..« diye düsıindü. Daha bir ynmusadı, arkada ka. lan. sürünen Garip'in elinden tattn: «Sakaltntan'a geldik. Ba ayaîımıza dejen kar, aksam giinesi vnmnca panl parıl parlıyor, "balkıdıkca" göziimuzü kamaştıran Kısırdağla. rın beli. Ordavız »ımdi. Bnralarda ot yıÇınları olacak. bnlup zireceğiz. O zaman adam gibi ye. riz peksimetlerimııi» dedi. Ba sözler Garip'e söylendi. Rıza ıstiyordo ki. hepsı bir solnk alsınlar, duysnnlar da.. Hep. sine bir hız geldi birden. Adımlarını açtılar. F.livle koymns gibi Rıza ot yıgınlannı bulda. önce dördü bır ota girmek için ntrastı. Selim hep bir arada olmavı istivordn. Ulmadı, dört kisi bir ota sriremediler. tkiser ikiser >an\ana iki oy yıfınına «yulgandılar. Kıpır kıpır vıjının nrtasını bnldnlar. Artık Sakaltııtan detil, jökten bu? vağsa korkulan \oktn. Otun ıci sırak olurdu. Köv çocnğnnnn yazlık Tatafı ot vığını. dır. Sırtları ısınmaTa baslarken peksimetleri çıkardılar; tas« Göt^slerini vnmrnklaya vamrnk. laya yediler. îorgun arçın ovudalar. tortopaç, kirpiler gibi.. ölii\erdiler yığının içinde. (Arakası vaı) DİŞİ BOND EP£D£ Ll jLÛ GEl?lLLAKlL>ft 89 «Bana kalırsa tıiç lüzum yok... Üstünden bir sünger geçelim... îlişkllerimize dostça bir yön versek daha iyl olacalt gaUba?..> «Alay mı exliyorsun sen ku ıum?.. Herifçioğlu, suratınun ortalık yerme tnüthlş bir yumruk mdırsin... Ben gldlp onu yanakiarındaa öpeyim... Olmaz böyle şey...» «O kadar uzun boylu degll îtipheslz... Ben sadece aranızdakl rneselelert serinkanlüıkla halletmeğe bakmalısınız demek istiyorum. Hepıniz İçin en çıkar yol bu .. Eninde sonunda nasıl olsa ortaklıgı fesbedip a; nlacaksmız.» «Mevcut şartları dikkate alırsak dediklerini uygulamağa hiçbir şekilde imkân vok. Dünyanın parasını kazanacağırm bilsem bile vumuşamak niy»tinde detllim... Benl kuzu kuzu dize (tetirditıni bütün kâ»nata ilân edecek. böbürlenmek hevesine kapılacaktır. Madeleine omuzlannı silktnis. dudak bUkmUştü: «Anlatırsa anlatsın .. Bundan bize ne?.. Çevre şöyle clemis. böyle demlş. önemi yok.» «Sana Röre belki evet... Fakat bana zöre hayır.» «Şirndiük bos ver... Cstünde durmağa defmez... Vakti geldiğinde bu meselevi de etraflıca dü$ünecegim. önce belimizi dogmltmaya bakalım. Anlıyorsun değil mi?..» «Haklısm... Lokalln durumu ön pllr.da gelmell bizim için . Bir de Marsüya meselesının veni aksihkler cıkmadan yoluna cırmesı eerekiyor.» «Tamam.. » «Bunca yıldır hic bovle^fne parayz kalmamıstık Ne berbat sevmis meSer met lijje kurşun atpak Havtfi gel çu masalan bır dolasahm Çans jröstereesi bızden vana mı. vok sa müsterilerden \ana mı' 3öziimle sormek istivoru". Büjük salona prdıklennde hayretle durakladılar. Bir gün 4 vr VE Türkçesi: Şehbal AYGEN öncekl Amerıkalt İki katadar da büyük kapıdan salona gırmış, masalara dognı ilerliyorlardı... Sıntaraktan: «Şu namussuzlann burada işl ne?~» diye Clavet homurdandı. «Göktırmalayanlanna ka vuşmak İçin çoktan hareket etmış olmalan lâzundı insatsizlann.» Kibar ve konuksever görilnmek isteven bir tebessümle onlara vaklaştı. Aslında herifleri sadece Rörmek bıle midesıne kramplann pirmesine yetmiştı. Bir önceki eecenın acı hatırası bir yana, namussuzlar yeniden oynamak hevesme kapılırsa diye ödü kopuyordu. «Bu ne sürpriz böyle? Biz alzJ su anda Atlantiğin Uzennde sanıvorduk.» «Hava muhalefeti sebebıv le sefer tehır edildl.. Kesıt bir sıs varmıs... Meteorolon bu konuda pek tytmser degu Yann ögleden evvel harefcet et memiz mümktin olmayacak ga liba?^ Firsat bu ftrsat diverek kalktık buraya geldik... Vakıt Reçirmenin en reriml) usullerinden birt de bu.» «Gerçekîen memnun otdurn sızı tekrardan gördügO rr~. . » TİFFANY JONES YAR«N. Yıldmm Savaş ve «Biçen Orak» harekâtı ACI KAYBIMIZ GARTH Profesör Gafur Acatay'm sevgili eşi; Gülay Acatay, Filiz Kiziroflu ve Ayşe Yurdakul'un armeleri; Ali Soyak, Raa Soyak ve Sıttaye Yerselin kardeşı; Ayhan Acatay. Yurdakul Yurdakul v» llhami Kiziroğlu'nun kayın vahdelerı lyı insan DİRAYET ACATAY muptelâ olduğu amansız hastalıktan kurtulamayarak 22 Eylül 1971 günü Hakkm rahmetine ka\Tjşmuştur Ce> nazesı 24 EvU'ıl 1971 Cuma pıru Sısiı camr.nden. Cuma namazını müteakıp Zincirllkuviı rr.ezarhğma defnedılecektır. AlLESİ (Cumhurıyet. 7855> ?1%, Clavet. bovle sövlerken sözum ona euluvordu: «Ama sans ner eece avru cörr.er'î'k'^ snılmez ınsana » «Belkî de hakîısınız Yai n'Z hnpmh bır nokta var Ounku eıW h e vme sahte dolar sokuşturmak 7ahTienne isatlanmarsınız hprhalde'..> Clavet tepeden tırnaga sarsılmıştı. Crpertıye benzer bir şey ler geçırmışö ftniden. «Anlayamadım? Ne demek sahte dolar?.j «Anlamıyacak ne vaı bu» da?.. Bugün. bıhyorsunuz alacagımızı almak amacı tle ortağmıza gittık. Paranın büyük bir kısmını dolar olarak verdl bize .. Sonra ne sörehm?. Tomarlardan blrinin içinde «ahte banknotlar var... Yüzlük dolarlarda.. » Clavet'in gözleri verlnden fır> la^caktı neredevse.. övlesme havret etmıştı bu açıklama kar şısında. Sapsarıydı... Bir ölüden farksız. Amenkalı elinJ uzatarak berıkının omuzunu okşadı: «Bos verın canım .. Ürlllmeve değmez Oldu bıUI. Çok tan unuttuk Sağa solg anlatacak değîlız savet bu vtizden me raklanıvorsanız .. Aynca ortağı nızın da bu ı$te zerre kadar suçu yok .. Pranklan dolara tahvıl ederken kazıklamışlar onu... Olafean şevlerdır bunlar .. En önemlisı su... Haber resml makamlara tntikal etmedi .. Hal çaresın) aramızda bulduk ve deften kapadık.» Amerikalınm daha fazla konuşmasma mevdan vermekstzin Claret olriuSi) verdp «ürat1P dnnriU çalısma odftsına ko?» ru MadPİeine olrtufu verde kalakalmıştı . Ravretlpr tçindeydı .. Ne oluvordu bövle?.. Koca*ının ânitien çekip eitmes:ni mazıır enstermek ıste» ven h'r rİHvranısla «Aklma np çelci1 rmbüır?..» diye mınldandı. (Atkası var