Katalog

SAYFA DÖRTs :CÜMHÜRÎTET: 20 Mayıs 1971 Tiirkiye, buğday konusunda eski önemli yerini, artık kaybetmiş durumda fill # X bütün dünyayı do• * P , * 1 * lasan iktisadi kriz »ebebiyle yurdumuzda da birden buğday fiyatının 14 kuruştan <Kg.) 5 kuruşa kadar düşmesi, bu ziraatı yapan ve nüfusumuzun çoğunluğunu teşkil eden köylüyü perişan etmijtı. Ürününü değerlendiremeyen, borç ve geçim sıkıntısı içindeki köylüyü sıkıntıdan kurtarcnak için ürünlerinin devlet eliyle de köyluden alınmasına dair çalışmalar basladı. 1932'de Ziraat Bankası'na yaptınlan alım işi, krızin devamlılığı karşısında bıitun diğer tahıllann da buğday Her sabah evimize giren vitamin deposu gıbi zor durumdan kurtanlması için 1938 yılında Toprak Mahsulleri Ofisi kuruldu. Yurdurauzun pek çok yerinde birüerce tonluk siloları ve genış alım kadrolan ile başta buğday olmak üzere türlü ürunlerin tanzim alım ve satımlannı yapan TMO bugünlerde yeni mevsimin buğdayı için silolarını dezenfekte etmekle meşgul. Buğday çıkar çıkmaz, ilân edilecek yeni fiyatlarla alıma başlryacak. 19321938 yülan için gerçekten üretici malının değerlenmesı, hiç olmazsa belli bir seviyeden aşağı düşmemesi için çok yararh oluyormuş TMO. Son yıllarda Ofis bu niteliğini kaybetmiştir. Bugün yurdumuzun her yerinde tahıl tüccarlan ile un fabrikatörleri ürunlerin pazara gelmeğe başladığı günden başlıyarak tukenmeğe yüz tuttuğu günlere kadar TMO. den daha iyi şartlar ve daima bırkaç kuruş farkla üreticınin mahnı almaktadır. Ofis ancak, kendi ihtıyacımızın çok üstünde buğday üretir bir memleket durumuna geldiğimiz zaman üreticinin malının ucuza gitmemesi için bir «nöbetçi» olarak beklemektedir. Bakanlar Kurulunun ilân ettiği belli fıyatları geçemeyen ofis ancak, buğdayın ilk harman günlerinde alım yapabiliyor. Buğday gelimi azaldıkça, fiyatlar yükselmeğe başhyor ve daha sezonun ortalarmda ofis, buğday alamaz duruma gelıyor. Mayıs ayı içinde Bakanlar Kuruıu bır kararname ile bu yılın tahıl alım ve satım fiyatlarını ilân etmış olacak. Buğday fiyatlan yurdumuzda Meksika Buğdayından once Haziran ayı içinde ilân edilırdi. Meksika'nın, Mayıs'ta çıkmaya başlaması yüzünden, ekicinin fiyattan önce malını açıkgozlere kaptırmaması için buğday fiyatlan Mayıs ayı içinde ilân ediliyor şimdi. Geçen yıl Mayıs'ın 17'nci günü ilân edilmişti. Ayni günlerde 110 kuruşa kadar yükselmiş olan buğday ilk çıktığı yerlerde, resmî alım fiyatınm biraz üstünde bir fiyatla ahmp satılmağa başladı. Buğday fiyatı yılın bu günlerinde de 110115 kuruş arasında muamele görmektedir. Ofis, halk ekmeklik ihtiyacı için bir yandan 92 kuruşa buğday satarken, bir yandan da serbest piyasaya bir tüccar gibi pazarlıkla, arttrma yoluyla aynı buğdayı 112 ktırusa kadar vermeğe başlamıştır. Ofısin bu fiyatlara buğday satması, yeni buğday çıkmadan Türkiye' de buğdayın kilosunun 110 kuruşun üstünde tescillenmesi demek tir. Köylünün hemen hemen yüzde 95'inin elinden buğdaylar çıkmıştır. Ve 90 kuruşa çıkrmştır. Bir yıla varmadan aynı buğdav, ofisin elinde 20 kuru? yükselme yapmıştır. ff|A(| >DE Tarlada sapınUan. samanından başlayarak fabrikalarda. değirmenlerde un haline ceye kadar hiç israf olmadan artıUan Ue bayTanlanmizı besleyen, açlıklanm gidercn yem maz ve ürünün geleceği için: «Sap kabarır, saman kabanr u u ölçek verir habarı...» der. Buğdayın sapıyla samanı ne kadar şişer. se şişsin, tanesi ölçeğe girmedikçe köylümüz buğdayın baberini alamaz ğını dışarı satamadığımız için açık silolarda çüriiyüp giden pancar. Ege ve Adana Ovaları'nda Mek. sika'nın pamuğu, inciri kovtnası konu edlldiginde basında her gün bir yazı çıkardı. Pamuğun önemi belirtüir, iktisadî hayatımızın bu çok önemli ürününün ekimini koruyabilmek. çoğaltmak için ağıtlsr yakılırdı. «Eyvab» demekle, ağıt yakmakla düzeltilemiyecek durumda olan üninlerimizin toprak, iklim. bölge ve ikttsadi hayatımıza katküarı bakımından yeniden bir plânlamasımn yapılması hemen ge reklidir. Aksi halde köylü vatandaşı «ju ürünü ekeccksin. sunu ek meyeceksin» gibi buyruklarla çıkannm daha çok olduğu ürünJerin ekiminden uzaklaşttrmanın ezj yetten bajka bir tutar yanı yoktur. Şeker panearı ekiminde konulan UhdiUer dahi bugün istenı. len sonucu getirmemiştir. Bilinçle yapılan bu ziraatta dekar başına beklenen üründen daima fazla&ı alınmaktadır. ten kurtarılmi5 yeni metodlann getirılmediği buğday ziraatında tar la elini kolunu açıp, salt yağmur beklemekle geçiriyor bir mevsiml ni. Köylü ne yapsm? «Babam böy le ekiyoHu bunu» deyip. devam ediyor işine. Bir dekarından belki 400500 kilo buğday alacafı yerde 50200 kilo alıp geçiyor. Yani en azını alıyor üretimin. Dekar baçına dünya verim orta lamasına ulaşabildiğimiz eün artık dışardan buğday yüklü gemiler gelmiyecek limanlanmıza P«muğa. tütüne, incire de bol bol yer kalacak. O zaman ekmeğe patates unu mu, yoksa mısır unu mu ka» rıştıralım da bu dertten kurtul»lım gibisinden tadı tuzu olmayan dedikodu ve araştırmalara ge rek kalmıvacak. Dünva Gıda Örgütü 'FAO> bî7İm gibi buğday açığı olan ülkeler için, çeşitli kanşımlarla yen! bir ekmek tipi düşünmeyecek. Hiç ol mazsa bizim gibi ziraat ülkesi için düşünmeyecek bunu da yütümtizün kızankhğı kaybolacak ÜsteIik o alıştığımız ekmek lezzetinden uzaklasmıyacağız. Bir düfüncemiz azalacak: Ekmek. Sahipsiz ziraat tüccar ve fabrikacı karsısında Konuveresim AYHAN BAŞOGLU |J TUNADAKI HAYAIEI DİŞİ BOND ELIM0EN UEUİ VVfULİE. TİFFANY JONES JL ^ m TBJJjıUlMi» UlÇ TE Guy \ ESkfl ıc^Bı L S)W/J PAST £ L M l i f fe r rEAWOE4U7 LiilcSIZlKJ y V BlPİDiB / r\^ /1 j^ V TıSTSıZ ANIILAGI 4LA r >> V / O GARTH ŞTE GEÇ P1M ÛACTU, BlE SUKI DÛNUP İMTI AYLÂK MUSA ... POBTBEYl BİTIRDlkTTESJ EKEE PANCARI her yü tahBir bölge müdüriinden duymin edilen üretimin çok üsdum: Hükümet 4 Ağustos karatünde ürün verir. rından sonra, devalüasyonla birTohumunun toprağa düştüğıi likte buğday fiyatlannı 110115 günden başlıyarak, pancann kazıl kuruş arası yapmağı düşünmüs. dığı güne kadar yurdumuzdaki Bu düşünce karar haline getirilpancar sahalan, örgütleri tarafınmeden, «Ürunlerin büyük kısmı dan adım adım izlenir. Bu konukövlünün elinden cıktı. şimdi y«da yetiştirilraiş fen memurları, uz pılacak lam kövlüve defil stokmanlar yıllardır köylünoüzü biçura yada büvük çiftçi.ve rarıy*linçlendirmeğe devam «diyorlar. cak» diye zamdan vazgeçilmiş. Yüzyülann ilkel buğday Eiraatı Gerc?Kten de İyi yamlmış. sürüp giderken ve iklimi bahane Turkiye'de devamlı bir buğederken, aynı iklim ve topraklarda day stokiı için yurdumuza hibe yetişen şeker pancarı atı alıp Üsolarak verilen 400 bin ton buğdaküdan yın değerinin 550 milyon TL. sıPamuk, tütün, çay, fındık gibi 0 . na yaklasık oldugrınu öğrendik rünlerimiz için açılan bolgesel eğigeçen günler içinde. Dışardan geDevlet Üretme Çiftlikleri'nde to tici ve tatbiki kurslar buğdaya sı len bujfdaym kilosunun 130 kuhum ürehnekle, ıslah ve temizlera gelince yok denecek kadar azaj rusun üstünde olması bu yılın m« evlerinde üâçlama ile girişilen fiyat politikasına yeni bir ayar makta ya da büsbütün başıbo; bu olumlu hareketler buğday tarlarakılmaktadır. kazandıracak. sında devam etmiyor. Traktör to Buğday ekilen topraklar h«r yıl hum, gübre... Üçü de rasgele gibiraz daha şeker pancanna kaçriyor tarlaya. Tarla ne yapsın? maktadır. Bir yandan üretim nokHangi tohumun, hangi bileîimdeki YANLIŞLIKLAR ERYÜZÜ'nün en yaveın, en sanlannı dışardan satın aldıgımız gübrenin ne kadar. nasıl, ne zavararlı. en onemlî bitkisi .. buğday; bir yandan üretim fazlab man verileceğine dair ilkellikTarıhın en eski çağlanndan, IIINHIIIIIIIIIIIIlmillllllll IIIUHM HIIIHHHHMİtM Cılâlıtaş devrinden beri insanla(!••••••» rın başlıca ve en ucuz gıdası. Bazı inceieme. bulgu ve kavnak lara göre de ilk buğday. Orta Asva'da ilk Türkler tarafından ve tiştirilmiş ve göçlerle çeşitli bölgelere yayılmış. Yurdumuzun topraklarmda da yüzyıllardan beri ekilen bir üründur buğday. Ekim sahası şimdilerde toprak larımızın 8 ilâ 10 milyon hekta 86 tutsak, yenılmi?, yenmiş... nnı kaplıvor. Buğdav için topraYüzyıllar geçtı, parça parça böftın ve iklimin en güzeli bizde. Kalktık Horasandan sökün eyledık. lunduk, küçüldük, kara çadırlar soldtı. Deniz sevivesinden 15002000 metParlar omzumuzda uzun şelfeier. Kurt Ulu dajlara. sulara, topraklara, ovare yüksekliğe kadar her alanda surüleri gıbı dağıldık dünyaya, yalara. ülkelere ad verıp, damgamızı yetiştinlebilen tek ürün. Yazlık > ıtdık mağrıptan majrıkadek. Kırmıbas'ık. Anadoluda karşımıza çıktı ekimi 150, kışlığı 300 güne vaız\ yakut gözlü. uıun boyunlu atlarıKavserl dağı. Ağn, Süphan, Nemrut, madan başağa duran. akşama mızı Sind suyuna, Nil »uyuna «iır . »ınboĞa, Cilo «i^ı...Vardık An«doludek adına ve uğruna calıştığımız duk. Memleketler, kaleleK ?ehirter ' da karsımıza çıktı Kızılırmak, Y£ekmeğimizin ham maddesi . Bealdık, devletler kurduk. Haran ovasılırmak. SaKarya, Seyhan, Ceyhan belerimizden en yaşlımıza kadar sına, Mezopotamyava, Arabistan ç o . suvu... Anadolu ova«ı Tuz gölü, kehbir ömürboyu farkında olmadan lüne, Anadoluya, Kafkas dağlanna, rübar carısı üzümleriyie Ege ovalakullandığımız en ucuz ve vitamin genış Ru» bozkırlanna on bın. yüz bın rı Ve Brflarımızı verdik sulara, ovaleri bakımmdan en yüklü besin. kara çadırla kartalUr gıbi indik. UJara, daglara Anadolunun her karış Bir prammda 350 kalori var. Bizun, yedi direkli, keçi kılından kara topragına damgamızt bastık Her ka. leşimindeki protein. yağ, karbonçacfırlanmi2... Her birisinın içı ınsan rı<! toDraŞına bir ad bulduk. obamıhidrat. kükürt. fosfor. potasyum, hünenmn en büyük, en güzel, en ın?ın adını koyduk. Unutulmasın, bir demir, kalsiyum, Bİ, B2 vitamince renklen, nakışlarıyla ışlenmistı. Ya ulu toprakta soyumuı boy versin dileriyle her sabah evimize giren şelfelerimiz, ya kılıçlarımız, hançeıye Dusürdüler bızi tozlu yollara, ecza deposu. lerirnız, fildişı sapları altın ışleme luasırdılar bizı karh dağlardan DüsürTarlada sapmdan, samanından feklerimiz, dibeklerımız, hırızma, ger. duler bızi haidan hallere... Anadolubaşlıyarak. fabrikalarda, değirdanlık, tepelikterimu, kilım, keçe, çul. nun taşıvla toprağıyla. akan suyu, e rrt«înlerde un haline gelinceye kalarımız... Haran ovasında binlerce kısen veliyle, binlerce yıldan bu yana dar hiç isral olmadan, artıklanvsı ceylanlara karışıp semıh döndük. islenmiî. gelismiş, yeşermiş, boy atla hayvanlanrmzı besleyen, açlıkUlu şahinler gibt. Şölenler tuttuk, kutmıs kervansaravlan, saraylarl, tapılarını gideren yem... sal cemler büyüttuk... Ulu denulerden naklan. ulu şehirleri, türküleri, geleulu deniziere dalgalarca çılkandık U nekleri. gorgüsü, bilgisiyle bir olduk kıyıdan bu kıyıya vurduk. Kalaler, şt. kavnaştık Etle kernik gibi.,. Yağmur. hırler, memleketler. ırklar, soylar 1» toprak etbi... YfLCS'A kadar ure. karşımızda boyun eğdi. Tutsak kıldıic Her bölüğümüz bır ilde, bir ülketim fazlalıklarını bır çağı. Çok şev yaptık ınsanoğluna. de. bir toprak parçasında kaldı... Çaazçok ihraç edeAma onları hiç bir zaman aşağılama. dınmızın her bir parçası bir yerde bildiğimiz buğday, son yıllarda dık tnsanlan ajağılamak çeleneğıunutuldu, bir toprakta çürüdu. Gür nüfusumuza yetmez duruma çelmtzde yoktu Yoksula, yetıme. dussonsuz, ulu, kaynayan bir su gibi bir di. Yıllardır üretimdeki noksanlıgı müüe. kadına hangi soydan, hanjjı krikten çıktık Göz göz olduk... Dağıldınden. hangi ülkeden olursa olsun dışardan ithal yoluyla kapatmağa dık. ufaldık, azala azala tükendik, dokunmadık. saygıda kusur etmedık. çahsıyoruz. Her yıl milyonlarca li bıttik Artık türkülerimiı belki d« Dost olsun, düşman olsun onları biratnız gidiyor buğday yüzünden dı hiç sövlenmeyecek, semahlarımız dözım d'üskünümüzden, yaşlımızdan, şanya. nülmevecek. rfostlar, eanlar, erenler çocuğumuzdan. kadınımızdan ayırdetTürkiye buğday ziraatında ve tı bır vürek olamayacak Ay gün bizim medık Elaman demişın kılına dokuncaretindeki önemli yerini kaybetbaktıgımız gibi doğmayacak bâtmayamadık Kalın, tşlemeli, turlü damgaiı ti. cak Usumuz, geleneğimiz, göreneğiyurtiar yaptık keçelerden, t!eak sağDışardan ithal olanakları ve bol mız, ağacm tomurcuklanması, yelin lam Hiç bır saray böylesme, bu yur'luğu karşısmda bu konuyla uğesmesi. insanın doğması, büyümesi, öllar gıbı görkemü olamazdı. Dünyaraşanlar, ilgililer buğdayın yakamesi, üstüne düşüncelerimiz, duygunın üsfüne konduk kslktık. özgür. sını salıvermise benziyorlar. tarımız bilinmeyecek, anılmayacak. 1953'de 8 milyon ton buğday üre (Arkaa var) ten Türkiye'nin son üç yıllık buğ•••ıııııtııifliım««ıiMtıaıltııtıııııııııııııııııı day üretim ortalaması bütün ugraşmalara. vağmur dualarına rağmen 10 milyon tonıı geçemedî. Aradaki 18 yıla ve nüfus artışına oranla bu ortalama yüzündendir ki vülardır limanlanmıza, gemi 69 ler uzak limanlardan buğday taşı. yor. «Söyledıkienmın dışında Buğdayın oluşmağa başladığı başka bir şey hatırlayamıyogünlerde adettir. Bir sorumlu kisi rum... Sadece kolun bana ait olçıkar buğdav üretimi konusunda madığı muhakkak... Bir başkasıdemeçler verir: nındı. » «Bu yıl vurdumuzda bufday üre «Nasıl olur?.. Peki, Dir sııtimi rekor se%iveye ulaşacaktır. âl daha... Kadın kolu muydu Belki de viliık tüketim fazlalıkla. kızlann hepsi beyaz zehtr müpbu, erkek kolu mu?.. Parkettın Şayet en kısa bir zamanda çerını ihrac edebileceçiz • mi? . » telasıdır™ Devamlı surette ukıp gider, yabancı bır ülkeds Yıllardır bu böyle olagelmi'tır yuşturucu madde kullandıltlan tam siper yatar, rahat kafa ile «Bu nokta üstünde hiç durbizde Ama şu sorumlu kisı buğiçm çevreîerinde olup bitenlerin de düşünürsen seni kurtarnwy3 mamıştım şimdiye kadar.. Faday tarlalarını mı gezmistir bir farkına bile varmazlar.. tşleri varayacak bazı yeni noktalan kat diyorum ya işte.. » bir?.. Havır Buedav tarlalarını hatırlayacağından ben kendi ha «Anlaşıldı . Tamam .. Bır güçlerı dalga geçmekten bır de bir kişinin bir bir gezme olanağı müştenleri gereğince boşaltmak sabıma eminim. Baktm ki keşayınm vapamıyorsun Ama sen olmavacağına çöre haber nasıl a!ın tan ibarettir.» fettiğin ayrmtüar etkili birer yıne düşünmeğe devam et... Hamakta. ürünün eeleceği hakkmda delil niteliği taşıyor kalkar hak «Bak buna üzüldüm t$te .. tırlamağa muvaffak olursun bel kesin vargıya nasıl varılmaktadır? kını aramak için tekrardan Ben hiç değilse bunlardan biri ki..» Buğday. tarlalarda vemvesil New York'a dönersin .. Ne derile benı tanıştıracağın) ümıt «Boş yere ümıde Kaptırma sapsan boy ve başak vermeğe başsın böyle bir denemeye?.. » ediyordum.. » Kendını Turk . Şimdiye kadar laymca keyiflenen bölge ziraatçılakendimi zorlaya zorlaya çok dü «Tanıstırmasına tanıştın «Mükemmel bir fikir... Arı. ofisçileri üst. makamlan keyfe şündüm bu noktaları.. Sonuç rım tabit.. Ama benim elimdema ben yabancı bir ülkeye gitgetirmek için kulaktan dolma lâfdaim» sıfır oldu.. » kiler öyle üçüncü sınıf vosmameksizin hakkımı hemencecik lan ciddi rakamlarla yavarlar et «Bu yüzden durumun büslar değil... Ben daha zıvade kıaramavı tercih ediyorum. » rafa... Bu bilgiler hesaba kitaba bütün güçleşiyor...» bar semtlerde çalışan kızlarla «Orası senin bilecefiin lş davanmaz. Dayanmadığı için de «Malum...» ilgiliyim... Diğerleri ile alışvenartık... Bir şeye ihüyacm var arkasmdan yeni bir sorumlu. ye «Şimdi ne yapmak niyetinşim yok...» mı?. » ni bir beyanat vermek zorunda ka desin? » «Malum...x hr: «Hayjr. yok.» TasariadıSım prograra Konu «Şimdi. olmıyaeak şeylenn «Bana bak arkadasun .. En •İklim ;artlan uyrnn citmed!sunda etraflı bir açıklama yaptartışmasını bir vana bırakaufaŞından en büyüğüne kadar Ünden bu yıl beklediğimiz rekoltım ona. Robin'i yakmdan ta. lım Kulaklannı dört aç ve herhangi bir şeye thtiyacm oteye ulaşamadık. » diyerek bütün nıması kuvvetle muhtemel kızben) dinle. Dediklertne bakılırlursa hanşri kapının zilini çalasuçu iklimin sırtına yüklevip, kolardan birini bulmava çalışaca* sa sen tnasum oldugımdan yiızcaÇinı gayet tyi biliyorsun deca bir yıliD bilânçosunu Tanrı'ya tım. de yüz eminsin degil mi?..» kaoattırır. ?ıl mi''. Her bakımdan era Turk, bu bakımdan pek lrım «Evet...» rindevim . » Buğdav rekoltesini daha öneeser görünmüyordu. Bana cesa «Böylece «cdanın rahat den tahmin ve tesbit etmenîn yo> «Cok teşekkür ederinı ret vereceği verde aksi vönde demektir. Kenaru alabildiğiTurk » tu, iklim »artlan dışında, daha tar bır takım lâflar etmeve lcoyulne teselli edebilirsin . Ama r\la muayenesinden tohumdan baj. «Asıl ben sana teseklrür lu: ne de faydasır bir sey . Şehirlar. Buğday başaktan çıkmadıkçi» etmeliinrn Hakkını kolay koön kontrol ve bileileri olmavan il «Aradığın KIZI bulsan bile de kalmays devam edersen elav fidevemem.. » «rililer. bufdav rekoltesini tshmin konu$turamıvacaemdan emln onind* «onunda vak&vi ele vereKulaklıfı verine cakarak tuedemezler. Bu konud» kövliimülabilirsin. Çünkü her şeyden eeksin Takayı ele venHtpen çıktım Tİin ilcinc hir Ip'ı vaiiT Kövlti. bövle bir îev fnhişelik kusonra da percektM» sııcsur oHu inanmış mıydı a: müz. ^cmt çoyVmrîl^r'raî» q hi Sunu kîTie»'» caba?... Sr>|of>m«T«'> tarladaki görünfüye asla aldan 5 Buğdaya övgü YARIN: Y EFSANESİ Bize vergi OLUM CIKMAZI tm Yazan: L. BLOCK