Katalog

SATFA tKİ: :5 Ekim 1971 TTrükTimetimizin Kızıl Çinle siyasî yalan•*"•• Iaşmava girismesinden sonra, bir ticaret ve sanayi heyetinin bu ülkeyi rivarcti kararlastırılmıştır. Heyet, özel »c resmî sektöre mensup kişilerle, devlet memurlanndan kuruludnr. Gayeleri jld memleket arasuıdaki ticarî t« maslan arttırmak, karşılıklı olarak hançi mallann »lınıp satılabileceğini t«bit etmek, *«el sektör Te devlet teşekküllerine yol göstermektir. Dünya yüziindeki bütün devletlerin gayesi yeni pazarlar bıünp mal satmaktır. llkelerin kallar.ma.si az alıp. çok satmakla sağlanmaktadır. Bilhassa sınaî mamul satıp. ham madde alanlar bu alışverişten kârli çıkmaktadırlar. Tiirkiye bugiine kadar daha çofc zirai mah sül ve ham madde satarak, raakine ve yarı ma mul ithal etmij ve bir tiirlii belini doğrultamamıçtır. Kızıl Çân, 800 milyon nüfusn ile dışardan büyüfc bîr pazar ıflıi jörünmektedir. Sana^iinin durumu hakkında ayrmtılı ^e tatminkâr hiljri mevcut dejrildir. Hangj alanlarda hamle yapmıştır. Türkive've, kalkınmasi için ne çihi hir kalkıda bnlunabilir bugün için pek belli dcğildir. Ttirkiye, Kızıl Çin'e ne satabilir? Bundan birkaç sene evvel Kızıl Cin'e jirten bir Tekel heyeti elde kalınış eski tütnnlcriraizi satmağa uğraşmı^iı. Karçılığında da takas yolu île çiğ kahve almabilecekti. Fakat zamamn Tekel vp Oümrflk Bakanı bazı sebep lerle bu alış • verişe müsaade etmemişti. Kızıl Çinle Ticnrei Dr. Fazh AYVERDİ kenin Japon ihracatmdakj hisseıi • • ' 33'dnr. Asy» ülkelerinin • « 16 ve diğer Ulkeleria '.0 22 dir. İthalâttaki hisse dağılışı ise şöyledir: ABD drn • • 33. Asvadan "t 24, Avrnps'dan • • ' 13, diğer ülkflerden '/• 30. Taponya en son aldığı bir kararla, %*• *J Hfmekte olan ülkflerden yapacağı itbalâtı teşvik bakımmdan bu ülkelere S 20 ile 200 arasında değişen bir tarife indirimi oyçulavacağun açıklamıştır. Türkiye • Japonya ticarî ili?kilerini etkilevecek bir karar fizerinde de aynca durulmalıdrr. Japonya ile Türkiye arasındaki dı? ticarrt münasebetleri karşılıklı h\ niyetlere Tağmen. lâyıkiyle »eliştirilememiştir. Japonya'mn Türkive'ye ihracatı Türkiye'nin toplam ithalâtının ancak • • ' 1,5'ine ve Türkiye'den Hhalâtı, Türkiye'nin toplam ihracatının yalms *• l'ice tekabül etmektedir. Türkiye. Japonvadan kimvevf maddeler, boyalar, kauçnk. kâjıt. sentetik ve soni lîTler. sicim. ip, halat, demir ve çelik. makinalar, »Icktrik cihazları, motörlü kara nakil vasılaları. nptik âletler. samtçı eşyası, musikj âletlrri ithal etmektedir. thraç edilen mallar: Tfitün. tnr. nerralar ve bakırdır. Dı« ticaret bilânçosu hu alı? • verrj sonncu Türkiye aleyhine kapanraaktadır. yavas Japon sanayicileri Türkîye'de Petkim projesinde ve Halie Köprösünde yeni yatırnnlır yapmaea başlamiflardır. Flektrik. elektror.ik. otomobil. demir. çelik, tersane, mensucat i?lerinde Japon sanayicîleri ile daha yakın bir işbirliji «tağlanabilir. Japonlar çok iyi satıcı olmslanna rafmen, Tiirkiye'den miktar ve fivat bakımından alabileceklfri tatminkâr bir mal bulamadıklan fçin cayTetlermi ölçülü seriyede tutmaktadırlar. Japon is adamlannın TörkivrVe çalışmalannın en önemli mnharriki, Tnrkiye'nin Ortak Paıara ttye ohna sayTetleridir. Tfirkiye'de kurulacak ve istihsal rapacak tesislerle Ortak Pazara daha iyi «artlarla mal satabileceklerini hesaplamaktadırlar. ABD'nin ithalâtına koyduğn tahditler o>vam edecek olursa, Japonya orada kavbedeceei paıan başka ülkelerde ve bu arada Türkiye'de de ve hatta Kınl Çin'de de arıyacaktır. Çünkü Japonya'mn vafanusı dif ticaretini gelistirmesine baplıdır. IZIL ÇlNTJEN NE ALIP, T C E SATABÎLİRÎZ: Kızıl Çin'de durum ayıu mıdır? Bugâne kadar Kızıl Çin kapab bir ekonomi dü zenini sürdürmüştür. Kalkınmasını sermayeden ziyade alm teri ve emeğe dayandırmıştır. Japonya gibi ilerl bir sacayiye sahip olduğıı söylenemez. Atomu yapması, ekonomik olmaktan •Ayade, siyasî ve askeri bir yatırımdır ve bir ölçü olarak kullandamaz. Dünya ticaretinde benüz önemli bir hisseve sahip değildir. Kendi ihtiyaçlarım karşılama çabasındadır. Ifak ölçüde djş pazarlara Tayılmıstır. Kanada'dan, halkı yaşatmak için aldıfı buğdav dısında kayda değer bir alı? • veriş yapmamaktadır. Amerika'nın Çîn'Ie siyasî ilişkilerini arttırması sonucu, iki iilkenin ticari temaslarımn artacağı mnhakkaktır. Amerika belki de tedive bilânçosu arıklarmı kapatabilmek Te Japonva'nm siddetli rekabetini önliyebilmek için, Kızıl Çin pazanna gÖ7 dikmiştir. Bu sahada r.e derece basan sağlanacatını zaman gösterecektir. Türkiye'nin de aralanan kapıdan Içerl «nzabihnesi halinde. Kınl Çin'e şu mallan satabilmesi ihtimal dahilinde mütalâa edilmektedir: Kur" üzüm. hndık. tiitün. krom, DDT, BHC. zirai ilârlar. yapak, pamıık, bombeli re diiı emnîyet camian, bakır bilister, çırçır makinesi, lüle tası mamulleri. örüldüçü tibl ihracı muhtfmcl mallann ağırlıpır.ı eene klâsik ziraî mahsullerimis teşkil etmektedir. Kızıl Çin fribi, halkim ölürmivecek kariar besliyebilen bir iilkenin. ku ru üzüm. fındık ithal etmrsini zayıf bir ihtimal olarak düçönmek lânmdır. Tütün ve pamuk da Cin'in elinde satabileceği berhançi bir zirai mshsnl ve sınaf raamul surplus"ü mevrutsa onunta takas edilebilir. 23 sene evvel es kiden kalma Türk tütünleri ile Çin kahresi takasinda oldufn tibi. Bufrön için dıs piyasalarda iyi alıcı bnlan pamujhımuzun serbest döTizle satifi mümkünken takasla satı^i ne derece İTİ olnr bu da avn bir konudur. Kaldı ki. hııçün mer*i olan dıs ticaret repmimize eöre iki taraflı takas da mümkun değildir. Alıs • veris sartlannın mer'i mevzuata nydurulmasi jrerekecektir. Kızıl Çin'e satıs sansı en yüksefc çörür.en mabmu bakırdır. İyi bir piyasaiama, bakır satısını mfimkün kılar. Di^rr sınaî mamollerin satısı için Kbnl Çin piyasasının iyice etfidi cerekir. Thracı öngörülen mallarunıza mukabil, "Kıml Çin'den çiğ kahve, gliserin, kakao tane re yağı, amyant, titan oksitleri, orfanik kimyevî müstafazarlar. anilinlcr, alizarinler, uzvi, suni boyalar, fotoğraf filmleri, hassas ba le gctirilmiş boş fotoğraf levhalan, düz filmler, plâstik ham maddeler, muhtelif kâğıtlar, blum ve kütükler, demir ve çelik borular, teller, ham aliminyum, saçlar, levhalar, yapraklar, seritler, ham kurşun, optik mikroskoplar, salterler, sigortalar cîbi mallann itbali üzcrinde dnrulacaktır. Tapılacak ithalâtın berşeTden önce fiatı ve kalifesi önemlidir. Kızıl Çin belki politik fiat BTCulavarak ucnza mal TerebTİir. Tabil aynı davrams: bizden de bekliyecektir. tki taraflı politik fiat nvgulaması devlet tcşekküilerince yapılabilir. Devletten bir söbvansiyon almadan Szel seltörun zararına mal satması beklenemez. Çîf kahve. blum ve kütiik, ham kurşun, uzvi ve sunf bovalar üzerinde ithalSt şansı daha fazla mallar olarak durulmaktadır. UNDEN UNE Yağmar altında son öpücük Sonuc ızıl Çinle ticarette çesitli güçluklerle kar sılaşılacağını şimdiden çözönünde bultın durmak lâzımdır. Bunlardan bazılan snnlar olabilir: # Cojraft nzaklık Buçün Japonvadan bir sun'i boya partisi hareket tarihinden 3.5 • 3 av soma Türkiye'ye alasmaktadır. Sîparisin verilmesi, akreditifin açılması, malın imalâta almması ve sevld için geçen sürenin toplamı 910 ayı bulacaktır. Ajnca navlun ücretleri de cok vüksektir. Süveyş Kanalı kapalı kaldığı sü rece Uzak Doçu Asya filkelerl ile ticaretin fclişmesi güç olacaktır. ^ Sistem meselesi Törkive'nin Demirperde eerisi memleketleri ile ticaretmln 35 yıllık bilânçosu ortadadır. Ticari münasebetler normal düzene kavuşmamıstrr. Mal fiatlan. karşılıklı. dünya pazarlanndan yüksek ve kaliteler düsüktür. Sivasi amaçlar ekonomik koşullan etkilemektedir. Serbest dövizle ticaret vapma gayretlerl ber srferinde akatnete uğramıstır. Türkiye. dıs ticaretinde •'• 15 kadar bir yer l s « l eden Demirperde gerisi memleketlerinden sağlanan tek tavda, ülkemirde vaptıklan ban sınaî yatınmlardır. Kızıl Çin'in bSyle bir vetenefe sahip olması ihtimali de zayıftır. Bu takdirde, bir defaya mabsus olmafc fizere elde kaimıs ban mah sullerin tasfivesi, yapılan gayretlerin temelini tskil edecektir. Uzun yıllar. karşılıklı alts • verişin portesi 510 milyon dolar civannda serredecektir. Bu kanaatimizi kuvretlendiren bnsns, Japonya Ue ticaretimizin hacmidir. daha sıbhatli yr.pmamıra imkân sa|lıyaca|ı pibi, **• rilen emekJerin, sarfedilen sayretlerin yerİDde olup olmadığuu da îspatlıyacaktır. Çin'den dönecek heyetin K uıl bilpler. değerlendirmelerimizi Japonya ile mukayese mT Çinle ticaretimizir. gelişip gelisemiyecefi hususunda daha açık secik bir fikre sahin olabilmek ve karar verebilmek için Japonya ile olan alıs verişimize bir göx atmal çok faydalı sonuçlar verebilir. Japsnva, K17.1l Çin ıribi dnğal kaynaklara «ahip olmnan H » 0 roilyon nüfuslu bir ülkedir. İhtiyacı bulnnan pamntıın. ham kançuîun, ham petrnlün. demir cevherinin • « ' 100'ünö, bakı. cevherinin • • 89'unu. tuz \e buğdayın !• 80'ini ithalât yolo ile temin eder. Buna rajrmen gemi insaatında dünyada birinci. otomobil. kompüter. telerizyon, çiment«, listik. plâstik, kimva, celifc sahasında ikinci gelmektedir. 1970 yılmda takriben ?0 mihar dolar ihracat, 19 milyar dolar ithalât yapmiftır. Diinvanin hiçbir yerinde Rörünmeyen bir tir vt düzeni Japon ekonomisini avakta tııtmaktadır. Bu düzenin esasını cenel ticaret $ir ketleri teskil eder. Bu dev îirkrtlfr dnnTanm her larafma ya>ılan tpvkiiâtları île ber memlekeitp nf olııp bittiindfn dakikası dakikasina habrrdar olmakta ve Japonva'nm töm ith» lât ve ihracatınm • • 90'mı saslamaktadırlar. Japonva'nın dnnva ticaretindekî bissesi • « t, ABD'nin ise »ı» 15'dir. Bnpün Jsponya'nın en biiyiik licaret ortaRi ABD'dir. Bn Üİ Almajıca Stern derjisi, baskısının nefa^eti. içindeki röportajların tazeliği ve konıılan bakımından gerçekten diinjanın en değerli dergilcrindon Lirldir. Son sayılarmdan birinde Nikita Krncefin KÖmulmp merasinı ve sahııelerine ait resimleri kojmuş. Besimlere gbre onıı son ikametgâhına kadar «ötiırcnlcr kalabalık değillerdi ama lıepsinin yiizünde bü>iik hir üzüntunun alâmetleri vardı. Müteveffa. dır.si/ olmasına rağmcn ortodoks âdetlerine uymuşlar, onu giydirmiçler ve tabuta öyle uzatmışlardı^ Çiscleyen yağınur. Kruçefin ölu yüziınde damlacıklar halinde birikmişti. Bir aralık dvnyanm bir numaralı kadınUn nrasında yer almrçken, bir anria her şeyini ka.vbetmis olan Bavan Kruçef eğilnııs, uz'ii yollarHn lnrüber el ele yürüdükleri. kötü anlannda tesefli ettiği kocasımıı alnına son bir öpiıcuk kondurmuştu O sırada oğlu şö;Ie söylüyordu: Bn (tömdüîiimüz insanın devlet adamı hüviyeti hakkında hlç bir sev söylemi> ereğitn. ono tarih kaydedecek, ben junn söylemek istiyornm, Öyle birislni kavbettik ki. o (rercekten bir Insandı. Kim ne svylersc soylesin, Kruçef, Rusyanın üzerine kendi damga'iinı ba^m:^ olan devlet adamlarından birisidir. Bir Stalln de\rinin insafsız v? merbamctsiz, hattâ hir bakıma vahşi tutumunu ıliışüniiniiz bir de babacan tavrıylr dudaklaruıda eksik olmayan tebessünı ve ııükteleri ile Knıçefi. tkridarın bu?iinkii sorumluları ona Kremlinin duvarlan arasında bir yer lııılamadılar. oysa hnva eemisinde ölen kozmonotiar, daha c\~vel ölen Stalin. Kremlinde yatmaktadırlar. Gerçi Stalin, Leninin yanmlan cıkanlmış ve Kremlinin mezarlığına Kruccf i»rafmdan *ürülmıı;tü ama. buna racmen Kruçef'e de orada hir jer bulmak miiınkıin olabilirdi. Acaba Stalin ondan öç mü aldı? Onun renaze töreninde cki arkadaşlarından \t bugün i$ bajında olanlaıdaıı hiç kimse görünmedi.. Demek Slnvlard» âdet böyle diye düşündük!. tktidardan düsen, gözden de döşüyor, ondan Allahın selâmı bile e<*ir?eni>or. Aslında Napolynıınn Sent Helende kahrolmasıyle Kruçefin Moskovanın bir lcennrmdn vebalı bir insan îribi. kim«ienin yanına yaklasmadan vaçanıa^ı arasında büvük farklar vardı. Birinrivi kendi vatanı dısında bir adada hür, serbest ve <a>jp gSrerpfc ya<îadı, ikincisi. kendi vatanında hakaret görcrek \alnır | lık içinde iildii.. Hem de ne yalnızlık? Bir tek eski dostunun ba$ ' ucunda iizüldü.ziinn görmeden» * Raydl siya«l rskipleri ona cenazesinde bile uydurma hir do«t I luk söstermediler. Haydi bir kısım memurlar, iktidardaküerin • hısmından korkarak ona karjı son vszifelerini yerine getircme j diler.. Ama bu msanm is bnsuıda kaldısı süre içinde hiç kimseye > mi iviliği dokunmadı? Hiç kimse nti ona tninnettar kalmadı?. ) tnsan bir kere yuvarlanmaya Ktirsiin. hele Slav memleketle , rmdc.. Artık hiç kimse onun yüzüne bakmaz oluyor. Ölmcden mezara giren iıısıınm haliyle sürükleniyor. Ama zarar yok. madam Kruçef onun ölmeden mezara girme i sine razı idi. Hıc depilse aksam bir nıasa etrafmda oturup konu f suyorlar, Moskovı gccelerinin karanlığında, birbirlerinin gönlune ; ihtiyarca bir mum ışıjı tutuyorlar. dertleşiyorlardı. Evet yarım f yüz yıl dertlerini ve mutluluklannı beraber payla$mışjardı. Ken' nedy'yi rndişelere siirükleven. Mao'ya 'sabır) diye tesbih çektiren i bu zavallı iıımn kejke sağ olsa>dı, nefes alsaydı. Madam Kruçef | nc kadar mutlu olncaktı. Geride yalnız hâtıralarla. dudağında son öpücüğüp tadı kaldı. elli yılhk eskimis. fakat eskidikce değeri artmıj bir askın son tadı.^ K BUGUN YARIN Herşey ciddi çdışma ister. tlkemizin pek çok olan dertlerinin yözyıllardır bir çöıüme nlasmamasimn tek neHleni, işleri hafife almamızdır. Hiçbir za. man.'bir tşf. ^rîfarea mirecek ridd» ve**b*rh *ir Byvntena, Brarlı bir kovu<turmayı gerektirir biçimde dü«ünmedik. Biz uzun \e «firekli dü«ünceve, uvculamava göre efitilmiş bir top. lnm defîliz. Dısa kapalılık siivle dnr«un. tam aksine çok açık hir toplnmnz. Ama. birim bu aeıklıjımız modava açık ki«ilerin tntumnna henzer. Mnda sloganlarını, moda akımlannı hemen henim^eriz. O sloçanların ya da akımların arkasmdaki yözyıllık düsiinre \e r^lem hirikimini diUkate almavız. Kendimize O7çü bir diicünce sistemimiz olmadıjı eihi, kaptı|tmız sloranlan da düsünre köklerinden sökerek aldıtımız ioin, kSksüzdür. ler. Kısa sürede elimizde saranp solar ve ean verirler. Simdi reform lâfından geçilmivor. kısa süre sonra sonuçlarını şörecciiz. Buçün size riddî hir isin bazı yönlerini snnmak istnoruz. Biz, kronik dıs tiraret acığı veren bir ülkeyiz. Bn dnrum, sürekli olarak kalkınma çabalarımız için dıs yardımları rerektirivor. Kalkınmamızı etkilivor. Sötde en büvük gayreti. miz, vıllardır bu dnmma bir çare hulmak noktasında toplam. Tor. Onun için vatırım. kalkınma, srelenek'eî ihraç maddelerinin dısında ihraç edecefimiz mal ve bizmetler için bîr çatısmadan ibarettir. Bakınız su vas sebze ve mevva konusuna.. Dünkü yazımız. da bir sorununa definnmtik. Bu konnda Devlet Plânlama ö r . jtütüne sTmnlmus bir proje var. Anrak. yıllan alacak ciddî bir çalısma, nvçulama soronndnr bu. Iîirim ise, bv çibi ciddî ça. lısmalara. islere tahamraüliimöz yoktur. Bn projeye göre: Batı Avrupa, yani serbest döviz ülkeleri, her yıl 3 milyar dolardan aşağı düşmiyen. bir yaş meyva ve sebze ithal etmelrtedir. Her yıl hu oran ortalama • • ' 510 bir artı; çö«;rermektedir. Yapılan hesaba srtfre. ülkemizin bn alanda büyük bir potansiveli vardır, yılda 300 milvon dolarlık bir ihracat geliri sağlayabiliriz. Ne var ki bu feliri saslamak için de vatırım ister. çalışma i»ter ve yıllan alacak ciddî bir uvçulama ister, merkezî pazzrlama vr taşıma örgütü kuracaksınu. Kara te deniz taşıma araçlarına sahîp olacaksınız. Münih, Viyana, Hamburj pibi büyük merkezlerdc satış kolları açacaksınız. Buralarda sofuk bava depolannız. pazarlama sistemi ile iltili teleks bağlantılannn olacak. Bu isin hir yönü. Satacağınız şevleri toplama. avıklama. mumlama, paketleme, ambalâj için efitilmis örpitünüz olacak. 300 milyon dolarlık vas mej\a ^e sebze geliri için yatırım yapmanız gerekecek. 34.O0O.00O fidana ihtiyaç var. Bunun için: 3.088.217.000 TL. plântasvon ve hakım kredisine, K6.000.000 TL. deniz ve kara taşıma araçlan kredisine. «çünkü 300 adet frigorifik ve tenteli kamvon. 6 adet feribot satın almak çerekecek» ihtiyaç var. Bu kadarla da bitmiyor. 198.000.000 TL. avırma ve ambalâj yatınm kredisine ihtiyaç duvuluvor, çünkü. W > ünitelik bölge avınm ve ambalâj evi yapılması gerekecek. 527.000.000 TL. turfandacılık için ser'a tesis kredisine ihtiyaç var. Çünkü, turfanda ihracatın özelliği, ilk ve son turfanda olarak ikive ayrılır. Bunun icin. turfandacılık ser'alarınm geliştirilmesi gerekmektedir. Bunun için üç tip ser'a yapımı var. 1 Merkezi ısıtma sistemli ser'alar. Kaloriferlidir, dekan 100.000 TL. 3 Yüksek plâstik tünel ser'alar dekan 15.000 TL. 3 Alçak plâstik tünei ser'alar dekan 1500 TL. mal olmaktadır. 1971 • 1985 dönemicde bu konuda yapılacak yatınm tutan 3,9 milyar lira, buna karsılık ihracat geliri ayni dönemde 34 milyar lira olarak hesaplanmış. Bu proje vılda 38.500.000 iş güuü ve yılda 170 milyon lira işçilik ücreti olarak ödeme olanağı yaratacaktır. İşte size ciddî çalışma. sabır, örjrtit, bilgı. yatırım ıstijen 13 \\\ süreye bağlanmış bir proje. Ama, biz sadece kelimelere vapısan bir topluluğuz. Bugün yaptıfımız gibi. ı Hukuk. Siyasal Bilgiler vb.. fakül Akademiler, bütün Gniverîite teleri gibi; çalışma hayatına maöğrencilerinin 1/4'ine yakın bblü liye müfettişleri, banka müdür ve müne yüksek öğrenim olanağı ve müfettişleri. iktisadî devlet kururen kuruluşlardır ve 1959 yılmdan luşlanna mali uzman ve yöneticiberi de yüksek öğretim elemanler. özel sektöre işletme yöneticiları yetiştirme tecrübeleri içinde leri. serbest malî mii<avir vb.. yedirler. Öyle ki akademüere, aka tistirmektedirler ve benzer faküldemık kariver olanakları verildiği telçrle hemen a % " n ı programlan uy zamanm ilk asistanlan, bugünün Itutarlar' Akademiler üniversite ol kıdemii doçentleri veya kıdcmsiz makls mevcut tesfiyeci ya da torprofesörleri durumundadırlar. El nacı tezgâbJartnda. bu kez söz eebette ba oluşum bitmecıjştir. Do limi duvarcı kalfası eğitmiye kalkçentlerin, Profesörler Kuruluna gir mıyacaklardır ki. mesleki özellik melerinin bile tarihi, birkaç yıl lerin kaybolduğu yaygarasına hak öncesine vanr. Fakat aynı o!u verilsin. şumu, daha eski bir geçmişte buAkademilerin is basındaki genç günkü üniver«iteler de aynen va?amıçlardır. fMübendislUt mekte öğretim kadrosunun önemli bir binden Teknik Cniversite, Mek bölümü: akademik karivere sedtebi Hukuktan Hukuk ve tktisat «in baslaneıemda dııvulan bü^'ik Fakülteleri. Mülkiye Mektebin ihtİ5aç nedenivle üniversı'e metîen S. B. Fakü'.tesinin olu«u gibi>. 7unu. dok«ora«mı va dıs ülkelerde Bu oluşumun klâsik üniversıte va ri^ üni»er«itpde vaomn ve çnlerde bile henüz kapanmadığmın gu kf! sadece f'ocentliklerini fo somut görünüşleri için, dokîora da "iiîrıler'n^? ünî\orsit<? ö^îPfı^ de ver verümeV ^ı^etij"yapmadan «Prof.» etiketi alan riğ üvel»rme 1 retim üyelerinin üniversitede de '" sksdprn^'erdî vermi=Ierdır hâlâ basarıyla görevlerine devam ettıklerıne bakmak yetecektir. Ve lîademilerm üni'ersıte olmabugün; «doktorasız> dediğimiz yalan istegı. bazılannca imi ni üniversite öncesi dönemden inedildiğı sibi. isün !üksü uetikal etmi' olan üniversitenin bu runa hiç değildir. Pniier^e sayın hocalannın ilmî değer ve statüsü: butun ypfki'.?rı bir b^=otoıiteleıinp kimse toz kondurama kanda tODİavan donmus piramımaktadır Belirfrnek istediŞimiz: de veni sekil verecek ve sorumimiversitenin pek cok fakültele lulf.ğun daha <IPTAS bir vonstı^ı rinin de hâlâ dünkii vükfek okııl srubu arasında dağıimasım sa' lusun izlerini tasıdığıdır Bu unın layacaktır. Veni statü vardımi" «ııreli bir eecis dönemidir ve öm la: 1000 15üO'er kisilik stmflı riinü doldurması gerekir «Nası! simdıki bunalmıs ogretıme vem sa biz geçtik bu kapıdan. sürsrüle ver ve gelisme olanakları bul'i ?imdi sımsıîcı'» anlamında bir !on. nscaktır. Bir tek fakül'e. vuk cs zihniyetinin. buçünün koçııl ve sek oku) veya kurulusta fi"<0 ülke ihtiyaçlan ile bağdaştınlma \Tikse!1: öğrenim isfeklısine e°r sı güçtür. çek yetinme imkânı saslandığn ? inanmanı^. savunmadan öte b:r an'arnı otemaz. Oecen vıl öze' olprak inceledigimİ7 Mannhe'.m (vnr.ersite«;i daha lVi9 ulır.a kadar bir iktisat \nikse!: okulu i i7.ı cevrelerde akaderriıenn ıdı îkı vüdır 8 fakülteli bır üniI jniversite olma isteklenne versite olan bu Batılı örnek'? ı: >üksek öğretınıde mes eğitıno sören r>srenrı ?avısı îslekî Szelliklerin kaybolduğu mu •anfrul Akadem'sinin ancak "^ıBalâtası yapılmsktadır Akademi rısı V8dardır fakat bına VP =Iler de tıpkı ünıversitelerin İktısat nıf imkânı onun taro 17 kand r niversite Reform I Çalışma Grubu» Ankara'da toplanırken, dünkü yazımızda ele alınan tcmel sorunja rın tertışılınaeBim yo»ğunlaşacaği beklcnirken, kısır bir Üniversite Akademi çekişmesi nin su yüzüne çıktığı görüldü. Bu bakımdan yazı dizisini kapatırken, bu konuyu da biraz deşmenin gerekli • liğine inanıvoruz. «ü Universite Akademi çekişmesi YAZAN Doç. Dr. Ali Sait YÜKSEL tstanbul fTÎA Baskan ¥arduncısı Ve tabıl ögretım ttadrosundaki farklar da aynı dunundadır. | kademilere eklenen venı yükk okullar (eski özel ok'il*lan h'c hesaba katılmasatır bile: twnlan. busünkü nefps aldırmav^n dar statülerınde c.k boğaz etmek, akıllı bır o§retım Dolitikasmın ceğı bır tutum deŞildır Onun için de: Istanbul L'nıversıtpsın:n «Cniversite reform çalışma prubu» na katılmama eerekçe?ı, elbette ınandmcı olmamıs ve pek sudan gorünmüştür. Bu yuzden katılma5*ışın gerçek nadcnının büyük bas'ların kişısel anlaşmazlsklanyla ilgılı olabı!«cegı. bazı çevrelerce ısrarla :1erı sıirülnîüstür. Eğer bövle ı«», bu für kisısel duysıjlara, kurumların araç edilmesme daha çok huj.llanmak serekır benzer bır organ da bulunmadığı içau bagünkü akademi »tatüsünde profesor olmak tba^ta akademilacdcn de jün üvesfbulunmasmı şart koşan doçent oina^'a nazaran) çok daha tcolay ve âdeta beş yılı doldurma meselesınden ibarettir. Aynca akademı statüsünde, doktoradan doçentliğe geçışte belirli bir bek leme süresi de yoktur. Oysa çerçeve kanunda vent ktırulacaklar da dahil bütün üniversitelerde, doktordan doçenUlge ve doçentlikten profesörlüge »eçışin asgari süreleri olarak İM yıl tespit oliKiabilir. Tasarıda yeru ünlversıtelerln Renellikle işletme ve ekonomi olarak ikişer fakülte Ue başlamalan önerilmektedir. Oysa daha ktırulustan itibaren plân hedeflerine uygun olarak sosval bılımlerin ağırhğını azaltacak başkaca faktiltelerin fcurulmalan dusunülebihr. tktısadi ve Ticari tlımler Akademılen ile Devıet Mımarlık ve Mühendislık Akademılerı arasında tam bır tvitunleşme^e vanlırsa bunu sağlamak guç olmayacaktır. Bunun sonucu olarak akademılerdekı «işletme (ekonomi) matematı»i. eksikleri desteklenerek, hemen «işletme (ekonomi> matematıği» fakültelen ile aynca yabancı dıl kürsülerinin birlestirılmesınden filolo.fi rakültelerinin de derhal kurulabilmesı mümkündur. l Kış farifesi gece çalışanlorı güç durumdo bıraktı Gecelerl çalıjıp da, lon tefer olan 1.30 vapuru İle Kadıköy'» dönen sayın yolcular; Şayet 1^0 seferinin Cumartesi ve Pazar dışındakı eünler İcin kalktığını duymadıysanız. ben sızlere müjde vereyim!... Rivayete göre, bu değişıklığın ıkı sebebj varmıs: 1) Kış tarifesi, 2) îşletmenin zarar etmesi. Bu sebepler karşısında bizler de şöyle düşü. nüyoruz: 4) Değişiklik kış tarifesinin seregi sayılıyorsa, bn sekilde bir ayarlama yerine 12,30 seferi, 12.45'te yapılabilir: 1.00 seferi ise 1.30'da (son sefer) olabilir. di. Herhalde en münasibi de buydu. ^ Müessesenın bu hatta zarar etmesi imkânsızdır. Çünkü Be«iktaş'dan Etiler, Levent v* hergun ortalama 100.150 bın Sarıver fstikametİPnne dolmuş ki=ı. ıkı yaka arasında gelıp yapan taksîlerln ve mlnibüslegıdiyor. Savet dıs hatlar îarar rin Yıldız Caddesindekj dolmı? edivorsa. bunun vebalı de bız duragı geceleri zifiri karanhk lcindedir. !ere yuklenmemelı. Bu hatta gidip gelenlerin bir Kışın daha perlşan olan vabaşka derdi de var! tandaşm durumunu Î.E.T.T idaSayın Isletme yetkilüeri, resı nedense hıç düşünmempkte(bızlere kolaylık olsun diye) dır. Bu mıntıkanın aydınlatılma her seyl düsünCyorlar da, ne. sı ilçe merkezindeki yegâne çodense bir ilkyardım odası te cuk bahçesi de burada bulundu min etmeyı düşünmüyorlar. ğundan yaz eeceleri bahçeden Çunkiı vapurlardakı ılkvardım tstifade efmek Isteven yavrulakutulan yetersiz kaJmakta, iç. ra da fardalı olacaktır. lerinde ışe yarar hiçbir ilâç buBeledıve Sube MUdürlüğu Fen lunmamaktadır. îşleri Şefhsının ıhmâü netıeesın Savın Denızyollan vetkjliie. de köstebek yuvalanna raiımet rınden biz karşıyaka sakinlerı okutan bir duruma gelmiş bulunm her iki derdinın de âcilen nan Yıldız caddeşindeki dolhaüedilmesı konusunda ılgıle muş duragınm ışıkiandınlması rini bekleriz. bır çok bakımiardan, emniyet Cenji» DARCAN yönünden binlerce vatandaşm hu M A L T EP E zunı içm faydalı olacaktır. Allahın günü kesilen cereyanin kilovatına 12 kuruş ve otobus tle troleybüs ücretlerine halkm btlhassa muaj^en gelirilnin madctt ödeme gücünü hiç düşün meden bir zanum yapabilen ve bövleükle vatandaştan çekinme diğını Ilân ederek ımme hızmetl tfâ ettiSini lanneden UglUler. şayet vakıt bulurlarsa lutfen Bugün içinde bulunduğumuz biraa da halkm zarurt ihtiyaçVoşullar TRTve büyük bir tarihi sorumlııluk yüklemiştir. Bu so lan üe meşgul olurlarsa çolt rumluluk: büvük capts bilincsiz memnun kalacağız. olan halkımızın. ülkenin çtksrTavn» ÇALDtBAN ları doârultusunda bilinçlendîrilmesi görevidir ve en çok özerk TRTye düsmektedir bu gönv.. Anadolu dagarcıSı, kövden haberler ve oesJc bası programlannı büvük bir dikkaüe Izlemekteyim. TRT vönetirnerine hemen ?unu belirtmeüvim ki. bo profframtsr Anadolu'da radvo olan her fcö*ede bü\ük bir ilgi Ue Izlenmek Son günlerde şehnmirrfe «almt tedir. Buna da sebep TRTnin. hal haline gelmiş, (LâkLâk) tâbir kın stonmlarmı ve cözüm yolîa edilen oyuncak. asab bozmakta nnt, halka. halkm diliyte anlatave esasen gürültülü sehir olan lsbilmeğe çalıjmasıdır. Bu arada duzenin bSyuk çıp Unbul'a, bir gürultfl daha katIakhfiyle ortaya çıkmasından go maktadır. cunanlar ds rardır ve btmlar her Baa Avrupa şehirlerinde hattâ ftrsatts TRTVi lekelemey», halkm gözünden fîürürmevp çalı« Vunanistan'da büe yasak edfldimak^a. her bafımsız örgGte ol ği gibi, Eskişehir ve Gölcükte de dŞ ihî ona da el atmava ea yasaklanmıs bulunmaktadır. Karanlıkfa bırakılan dolmuş durağı Akademilerin eksikleri îlırtehm kı. akademilen universıte yapacak olan tasaida eksıkler vardır. Bunun icin. cerçeve kanunda ogretım üyeüğı ve yardımrıhğının vetısme ve veterhiık şartlan avrınfılanvla tespit olunmalı ve venı kanunda da orava atıfta bulunulmalı. Cniversıtelerden farkîı olarak, öugünkü akademî statüsünde söz gelimı profesorİU'Î ıçın önce ikıncı bır vabar.c dıl smavı vobtur. FairJlte m sılcilermden olusan senatova A İ Bi skılât yapılan ve öğretim I uyeliğı yetişme şartlan yd> I letmelikJere bıralolmıyaraK, bütün üniversiteler için denk çartlara kavuşturulursa ancak \Uksek öfretimde yer ver görülen nıtelik ve veterlık farklannı vakın bır gelecekte kaldırmanm ve ülke çapında asgari «norm» lara ulaşmanın volları açılmış • olur. • T J YARIN IBHİ • Üniversite reformu Yazan : Prof. Bedrettin TUNCEL TRVye açık • teşekkür • • Mesleki özellik mi? B Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Sevır ve Hıdroşrafı Uaıre Baskanlıgından bıldırılmıstir. DENtZCILHRE VE HAVACILARA 163 SAY1LI BtLülRl 6 £kım 1971 tarihınde U7.U0 ile 19^0 saatlerl arasında, aşağıaakı noktalann bırleştıği «aha içinde seyretme, demirleme, avlanma ve bu sahantn 8 . U Ü U metreye kadar olan yüksekliği can ve mal emnıyetı bakımından tehlıkelidir. KARADENtZ . tSTANBdL BOfîAZl tLE SfLE ARASI 1 incı nokta: E 5834 No.'lu Eşek Adası fenerir.den 095 derece ve 1 mıl tnesafede, hnlemı 41 derece 14 dakıka Kuzey, Boylamı 29 derece 15 dakıka Doğu 2 nci nokta: Enlemı 41 derece 17 dakıka Kuzey Boylamı 29 derece 15 dakıka Doğu 3 fincü nokta: Enlemı 41 derece 17 dakika Kuzey Boylamı 29 derece 32 dakıka Doğu 4 fincS nokta: Enlemi 41 derece 11 dakika Kuzey Boylamı 29 derece 32 dakika Doğu DENÎZCİLERE VE HAVACILARA ÖNEMLE DUYURÜLUR. .(Basuı; 21244/8143). • "LâkLâk, halkm sinirlerini boznyor,, NIMBUS • Bu yasagm Şehrimizde de tat. vo pro^ramtarmda jritim pro?ram!ann bik edilmesini saygılannuzla a n dan ve sercekci. ATATÜRK'cu ederim. voldan dolavı hir vatandaş olarak Ziya KUYUMLD teşeHrür ederim. Oefterdar Tokusu, Sâ/S All ALTI\*KAXAT Karakurum 37. Beyoelu Beyoğln, ••••••••••••••»•»»» • • • » • • • • • • • • • • » • » • • » A»