Katalog

SATFA İKÎ: :CUMHURİYET 14 Ekîm 1971 £T* ürkiye'nin Avrupa Ekonomik Toplulu•* ğuna ortak olması, bunun için yapılması gerekenler ve alınacak tedbirler etrafında çok sayıda görüşler Ueri sürülmüş ve konu çeşitli jönleri ile ele aünmıştır. Bunlar arasında en az dikkati çeken ve üzerinde hemen hemen hiç durulmayan husus Türk ekonomi&inin Pazarlama Düzeni'dir. îhracat, it. halât, sanayileşme, tarun konnlanna ağîrlık verilen tartışmalarda Ortak Pazar üyesi olabilmek için zorunlu gorülen bir konu, pazarlama sorunu üzerinde ısrarla durraak gereklidir. Pazarlama, üretilen maUarın ve hizmetlerin satılması ile ilçili teknik ve ekonomik sorunları araştıran bir disiplındir. Pazarlama sanayicinin sanayiciye, sanayiin tüccara, tiıccarın tüccara ve tüccarın tüketiciye mal satışının düzenini ve şartlannı tayin eder. Pazarlama faaliveti millî ckonominin sınırlan dışına çıktığı zaman bir «dış pazarlama» konusu da kendiliğinden ortaya çıkımş olur. îhracat ve ithalât bu yönu ile «dış pazarlama» konularıdır. AET Orfoklığı ve PAZARLAMA olmayacağından Ortak Pazarla rekabet eden endüstrinin iç pazarda da satış yapması gereklidir. Bu durumda iç pazann ve iç pazarlama düzeninin de modern dünya şartlarına uyraası şarttır. O Pazarlama Snltelerinin sayısı azaltılarak büyük cesamette satıs ünitelerinin kurulmas: teşvik edilmelidir. Bunlar yapıldığı takdirde pazarlama alanında iyi işlemeye başlayan fiyat mekanizması ve rekabet üretim alanında ve sanayi dallarmda olumlu etkiler yaratacaktır. MEVLİD Sonuc • J azarlama üniteleri ekonomik faalivetlerin ileri karakollarıdır. Burada faaliyetler bedefine varmış, nihaî alıcıya ulaşmış olur. Ba alanda, yani pazarlama sektöründe meydana gelen işlemler, davranışlar ve hâkim olan zihniyet geriye doğru bir mekar.izma ile ekonomik faaliyetlerin tümünü etkiler. Pazarlama sektöründe gelenekçilik. bilgt yetersizligi, rasyonellikten uzaklık satılan mallann flyat ve kalitelerini kıyaslama imkânsızlığı fiyat mekanizmasmın işlemesini ve rekabet çarkının iyi dönmesini önlemektedir. Karma düzene sahip bulunan ekonomimizin işleyişinde ve ekonomik kararlann almışında fiyat mekanizmasmın rolü çok büvüktür Pazarlama alanındaki sisli hava sınaî üretim alanında gerekli ekonomik disiplinin kurulmasını, verimlilik. kalite ve fivat rekahetinin canlanmasını güçleştirmektedir. Sınaide verimsiz çalışan üniteleri cezalandıran «seleksivon» mekanizması işlememekte, iyinin yanında kötü de yasayıp gitmektedir. ürkiyenin Ortak Pazar üyeligl dolayv siyle üzerinde durulan en önemli husus, yerll sanayiin dıs rekabete dayanıp dayanmıyacağıdır. Rekabet terbiyesini dışarıdan gelen acı derslerle almadan önce kendi iç bünvemizde elde etmeve çalışmak ve bunun gerçek eczersizini ekonomik bünyemizde hemen yapmaya başlamak şarttır. Rekabet alışkanhği, bil|ri ve tecrübesi rekabet şartlannı varatacak tedbirlerin alınmaM ile elde edilebilir. Ekonomik rekabetin alanı pazarlama alanı«lır. Üreticiler faaliyetlerinin sonucunu orada ortaya kovacak, orada rekabet cengi için kılıç çekeceklerdir. Bunda pazarlama düzeninin en büvük rolü ovnıvacağı şüphesizdir. Pazarlama düzeninin ıslahı sadece Ortak Pazar üyeliSi için deBİl. millî sanavileşmenin hızlanması, ekonomik kararlarda isabetin artması v. karma düzenin yaşaması için dr zoıvnludur azarlama ekonomik raaliyetlerın nabzıdır. tyi düzenlenmiş bir pazarlama mekanizmasım inceliyerek ekonomik satlık hakkır.da gene] bir fikir vermek kabil olacaktir. Üçüncü Bes Yıllık Plânda bu konunun öncelikle ele alınması gereklidir. RUHSAR YEHER İP Sevgilı varlığıinız Prof. Dr. AHMET KILIÇBAY Bııgünkü aksaklıklar TE> azı endiistri dallannda modern teknolo•"* jiye geçişte ve yeni metodlann uygulanması yolunda olumlu adunlar atıldığı halde üretilen mallann pazarlanması alanında çok geri kalınmıştır. Bugiın pazarlama ajanları ile kanalları çok eski, geleneksel ve 6osyal maliyettekiler çok yuksektjr. Aracıların sayısı lüzumundan çok fazladır. Toptan, yarı toptan ve bilhassa perakendecUık alanlarında çok sayıda verimsiz, pahalı uniteler vardır. Bu ünitelerde sabit masrafların parça başına payı çok yüksek, yıllık ortalama envanteri külfeti büyük ve metodlar son derece geri ve satış fiyatları çok vüksektir. Bu makalenin yazarının D.P.T. eski uzmanlarından Dr. Barnerias ile yaptığı bir araştırma sonunda ufak ölçülu perakendecıler rekabet şuurundan tamamen mahrum. aşırı derecede geleuekçi, işletmecilik bilgisinden yoksun üniteler olduğu ortaya çıkarılmıştır. Aynca, küçük pazarlama üniteleri aldıklan krediler için '• 30'a yaklaşan faiz odemekte ve kredi ile mal satın alan tuketicilerin ödedikleri faiz • 42 't 54 arasında değişmektedir. < öte yanda sayıları lüzumundan çok fazla olan aracılar • 10 komisyon almakta ve • perakendeci kârı satılan her mal bırimi için •J 25 kabul edilmektedir (parça başına • 25 • kâr perakendecınin vıllık kâr haddinden farklıdır. Yıllık kâr haddi, yıllık toplam net kârın işletT.p sermayesine oranmdaki bu • 25' • ' in çok çok üstünde bir nıspet olabilmektedir,). ukarıdaki izahlar pazarlama alanında neden köklü bir reform yapmak gerektiğini ortaya koymaktadır. Türkivede pazarlama geleneksel, pahalı, milli sermaye ve emeğin Pazarlama ve sanayileşme rtak Pazara tarım ürünleri satmak mumkün ve bu alandaki ihracat hacmini geliştirmek kabildir. Fakat asıl olan sınaî öriinlerin satılmasıdır. Bu suretle hem Türki>e'nin sanayileşmesi hızlanır ve hem dc Ortak Pazar üyeliği daha sağlam temeller üzerine oturtulmuş olur. Türkiye, Ortak Pazarın müstakbel üvesi olarak bu konu üzerine eğilmiş bulunmaktadır. Ancak sanayileşmenin ön şartlarından biri olan pazarlama düzeni ele alınmamıştır. Türkiye'nin, Ortak Pazar içinde rekabet gücune sahip endüstrileri kurabilmesi veya mevcut olanları bu duruma ulaştırabilmesi için bazı şartlar gereklidir. Bu şartlar: • Modern teknolojije uygun olarak kurulmaları. • Sevk ü idare ve organizasyon alanlarında en son gelişmelerin ujgulanabilmesi. • Cretimde maliveti düşürebilmek için işletme »e üretim ünitelerinin büyük ölçiide kurulmaları. Bu sonuncu bilhssa önemlidir. Işletme lerin bü.vük üretim gücü ile kurulabilmeleri için sözkonusıı endiistri mallarına yonelen talebin de buyük olması gereklidir. Ortak Pazar üyesi Türkiye'de kurulacak bu endüstri mamulüne yöneien talep iç taJep le dış talep toplamına eşittir. Talnız ihraç etmek amacı ile kurulan endfistrilerin sayısı çok gerekli oldnğundan çok daha büyük bu bölümünn kendine çeken bir sektördür. Bugünkü hali ile pazarlama duzenimiz, sanayi kollannm fiyat ve kalite rekabetine girmelerini guçleştirmekte ve rekabet şuurunun doğmasını ve gelişmesini önlemektedir. Hemen şunu hatırlatalun: Iktisadî alanda rekabet eğiUmi insanın «doğal» özelllği değüdir. tktlsadî rekabet geleneğe, görgüye, terbiyeye ve alıskanlığa bagüdır. Bu havamn dofabilmesi için pazarlar ünitelerinin belli blr büyüklüğün üstüne çıkmalan gereklidir. Büyük olçülü pazarlama ünitelerı modern pazarlama metodlarını uygulamak, bilgili idareciler istihdam edebilmek, nisbeten düşük faizli kredi bulmak imkânları dolayısiyle maliyeti düşürüp birbirleri ile fiyat ve kalite rekabeti yapabileceklerdir. Pazarlama ünitelerinin kalite ve fiyat rekabeti sınaî üretim alanında en büyük etldlerini gösterecek verimsiz çahşan, düşük kaliteli mal ureten endustrilerin piyasadan çekilmeleri mumkun olabilecektir. l azız ruhuna ithafen, ebedıyete ıntıkalının 52 ncı gününe rastlayan 15 Elrim 1971 günü; Cuma namazından sonra Aksaray Valıde Camiınde Mevlithan Mehmet Gemicı ve arkadaşlan tarafından Mevlıti Şerif okunacaktır, Arzu eden dın kardeşlerımızin buyurmalannı rıca ederız, Eşi : Sıtkı TENER O^ullan: thsan TENER Naci YENER Cumhurıyet 8444 SATILIK ARSA Beyoğlu Tomtom Mahallesl, Karabas Caddesl Yenı 79 No. da kâın ve Tapunun 36 pafta, 328 ada, 4 parsellnde kayıtlı 78 M2 Koşebası arsanm 1/2 hlssesj 25 Eklm 1971 Pazanesi günil saat 15 00'de Şışlı Halâskârgazı Caddesi No: 291 Kat: 6'da açık pazarlıkia satılacaktır. Satışa katılmak ısteyenlerın (Beşbın) lıra nakıt temınat yatırrnalan gereklıdır. Tafsılât telefon 48 08 75 47 03 59 (Cumhuriyet 8435) Tedbirler ürkiyenln sanayileşebilmesi için p»ı»r. lama düzeninin şu yolda ıslah edilmcsi sarttır: O Satılan her çeşit malın fiyat ve kalıtelerının alıcı tarafından kıyaslanmasma imkân verecek bir pazarlama düzeninin kurulması. 8 Vrztici ile nihaî aracı arasındaki aracıların sayısının millî ekonomimizin şartlanna uvar bir biçimde azaltılması. O Satılan mallara ya üreticilerin veya buyuk satıcıların tıcaret markasını taşıma zorunluluğunun konulması. O Bütün ekonomivi kavrayan fiyat ve kalite kontrolunun yapılması. 0 Pazarlamada kâr haddinın tesbıtınde parça başına degıl, yıllık kâr oranının esas aluıması. (°c 10 komisyon alan komisyoncunun yıllık kâr haddi rahatça °,o 500 ü geçebilmek. tedlr.) DENİZCİLİK BANKASI T.A.O. Genel Müdürlüğünden 1 Aksaray Bankacıhk Şubemız binasında yaptınlacak tadılât; onanm ve dekorasyon ışleri için kapalı fiyat teklıfı alınacaktır. 2 İşin keşıf bedeli 189.000. lira olup eecicl temınatı 9.450. Uradır. 3 Bu ışe ait dosya çalışma günleri ve saatlerl içmde Salıpazan Orta Blok 4. katta bulunan tnşaat Işleri Müdürlüğünde görülebüır. 4 Teklıflerın en geç 18/10/1971 tarihine rastlayan Pazartesı günü saat 12 ye kadar İnşaat İşlerı Müdüriüğüne venlmesı şarttır. Postada vâki gecikmeler kabul olunmaz. 5 2490 sayıh kanuna tâbı olmayan Bankamız Ihaleyı yapıp yapmamakta veya teklifler arasında tercıh hakkjm kullanmakta veya dıledığı Ue pazarlık yapmakta tamamen serbesttir. (Basın 21924/84471 BUGUN YARIH y. i\ ft Teşvik tedbirleıİDİn niteligi Geçen yazımızda belirttiğimiz gibi teşvik tedbirleri; kalkınmış, kalkınmakta olan ve az gelişmiş ekonomilerde, belli gruplsrı zer.gm etmek için başvurulan ve siyasal nedenlere dayanan uygulamalar olmayıp, pür, saf ekonomik tedbirlerdir. Ülkemizde başvurulan teşvik tedbirlerinin temel nedenlerini şövle özetliyebiliriz: 1) Sınırlı olan kaynaklarımızın, plân ilke ve hedeflerine uygun biçimde kuilanılmasını sağlamak. Hiudeki kHİlanıteMU timıünün. j j u j B W e , yıllık prograrnŞraa jatırınılara kanalıze etmek. ' ** ' 3) Ihracatın miktar ve değerini arttırmak. 4) Avrupa ekonomik topluluğuna vapılacak ihracat maddelerinde, sana\i ürünlerine yeterli ölçüde >er verebilmek. Bilindiği gıbi kalkınma piânımız «emredici» nitelikte bir plân defildir. Ozel sektör için «vol gösterici» bir plân olduğundan, özel sektörü belli alanlarda yatırım japmava zorlamak mümkun değildir. Bu nedenlerle, teşvik tedbirleri özel sektörü; kalkınma plânı ve vıllık programlarda dn görülen bolgelerde ve konularda «optımal» kapasitede yatırımlar >apma\a «ozendırmek» için duşunülmüştur. Bu tedbirlerle, bir vandan özel sektör elindeki kullanılabilir kaynakların tumünün. özel sektörun istediğı, ancak atıl kapasite yaratacak kesimlerde değil, ülke ekonomisi yönünden ihtiyaç duyulan ve .vararlı alanlara vatırılmasır.ı sağlamak, öbür vandan; plânın bölgeler arası, sektörler arası uvumlu ve dengeli kalkınma ilkesi gözonünde tutularak, gelişmemiş bolgelerde yatınmlan çekici kılarak, vatmmların bu bölgelere kaydırılmasım sağlamak amacı güdulmektedir. Hiç kuşkusuz teşvik tedbirlerınden vararlanan, va da yararlanarak kurulacak tesislerin bir takım ılke ve kurallara uygun olması gerekmektedir. Kurulacak bir tesisin teşvik tedbirlerınden yararlanabilmesi için, bu kuruluşun; ekonomik kapasitede olması, ulkeve yeni bir teknolo.ji getirmesi, van sanavi gelişmelerine katkıda bulunması, ana mal ve mamul va da varı mamullerini dünya piyasasına sunacak durumda olması, ihracata vonelmesi. ya da ithal ikamesi sağlıvacak nitelikler taşıması gerekmektedir. Görülüyor ki, teşvik tedbirlerinin kötü ve irrasyonel biçimde kullanılması, bu tedbirlerin bünyesinden gelen bir kusur değildir. Gerçekte, teşvik tedbirleri tdm ekonomik tedbirler olup, etkili kalkınma araçlarındandır. Kalkınmakta olan ülkelerde, uyumlu ve dengeli ve hızlı bir kalkınmayı sağlayabilmek için, mevcut tasarruf potansiyelini optimal düzeyde vatırıma ve üretime yöneltmek gerekir. Bu nedenle, kalkınmakta olan bir ülkede atıl tasamıflar, bir çeşit yatınm ve kalkınma firesidir. Onun için vatırıma özendirecek tedbirleri almak, teşvik tedbirlerinin temei ilkesidir. rim Hükümeti Nisan ayı başında kabul olunan progra mrnda, «Ön plânda yapabileceğine inandığı ve yapmağa kararlı olduğu reformlann» başında toprak ve tarım reformunu saymakta idi. Programda verilen kısa açıklamada, çahşmaları plânlanıak ve uygulamayı yapmak üzere Başbakanlığa bağlı bir toprak reformu örgütü kurulacağı, bir ailenin belirli büyüklukten fazla toprağa sahip olmasını engelleyecek bir ön tedbirler kanunu hazırlanacaği gibi iki önemli husus belirtihnekte, sonra, tarım görevlerinin ve politikalarımn koordinasyonu, tarun vergisi, kadastro ve harita çalış maları gibi diğer bazı konulara değinilmekte idi. E TOPRAK REFORMU Temel ilkeler ve strateji Yazan: KIRALIK DEPO; ATELYE: ANTREPO ve FABRİKA YERLERI KAZLIÇEŞME'de; tekmıli betonarme; sahılden 25 metre uzaklıkta; karadan ve sahılden girişh 200; 400; 900 ve 1500 metrekare yerler ağır ve hafıf ışler ıçıri v kirahktır. Telefon 23 50 56 her gün 13.30 dan 14.30 a kadar Cumhurıyet 8446 Prof. Dr. Reşat AKTAN Sıvasal Bılgıler Fakültesı ögretım Cyesı bı, bır arada jan^ana soylenır. ken ilkeler belgesınde artık sadece toprak reformundan soz edılmesı gerçekçı ve doğru bır davranıştır Boylece, 5 6 yıldan berı gereksız olarak surduruien kısır bır tartışma da resmen sona ermış olmaktadır Belgenın tanım ve kapsam bo lumu toprak reformunu, toprak ta mulknet daSılımını, ısletme şeklını ve kurumsal yapımı duzenlemek, çıftçıyı donatmak, or gutlendırmek ve modern, verımlı bır tarımsal yapı kurmak suretıyle onun sosjal v« ekonomik jaşantısmda koklu değısıklıkler yapmak sekhnde nıtelemektedır. Gorulduğu uzere, vapılması duşunulen, vuzey de ve sozde bir reform olmayıp tarım alanında gerçek bır duzen değısmesı getırecek olan esaslı bır reformdur Ancak, bu değışıkhğı yaparken, bır vandan sosyal adalet ve verımhlık ılkelerıne uyulacağı, ote yandan da Anayasa çerçevesı ıçerisin» tie kahnacağı ve demokratık bır yol ızleneceğı belirtılmektedır. Bu sebeple, gelecek reform dolavısıyle hiç kımsenın daha şım dıa*en kuşkulanmaması ve ırkılmemesı gerekır. İkıncı bölümde, toprak reformunun ekonomik, sosyal ve sıvasal amaçlan, daha önce yapılan çeşitli tasan çalışmalarında ve yayınlarda belirtıldığı sekılde sayılmakta. bu uç amacm bırlıkte ve dengeli bır biçimde gozonunde bulundurulacağı kay dolunmaktadır. okumanın en önemli parçası reform ilkelerinı belirleyen uçuncu bölümüdür Burada belirtılen ılkelenn büyük kıs. mı son on yıltfa toprak reformu alanında yapılan çahsmalar dan ve hatta ülkemizde uygulanan ılk toprak reformu olan Çıftçıyı Topraklandırma Kanunundan geniş ölçüde esinlenmıstır, denılebılır. Bu kanıyı desteklemek üzere, uzman gruplarının bitmez tükenmez tartısmaları, çeşitli meslekî kurulusların sayısız açık oturumlan, semıner vesair toplantılan sonunda olgunlaştınlarak eski çalışmalara konulup da bu dokümanda tekrar edilen şu Ukelerı örnek olarak verebiliriz: Toprağa sahip olmak ıçın onu buzat ışletme zorunluğu, tanmsal arazıde özel mülkiyete âzamı bır büyüklük sının çızılmesı, sulama proje bölgelerinde reform uygulamasınd'a iki kamusal islemi birlestiren ozel bır volun izlenmesi, topraklandırmada ailenin esas alınması, dağıtımın topraksız ve az toprak. lı çiftçilere vapılması. kurulacak yenı ısletmelerın kontrol edılmesı, belırlı kamusal yatırım lann hısse senetlerını almava razı olanlara kamulaştırma bedellerının daha hızlı odenebıleceğı, kıracılığın ıstisnaî bır toprak ışletme şeklı sayılman \e bu halde de şartlannın iyıleştırıleceğı, yeter buyukluğe getırılecek aıle lşletmelerınn tekrar parçalanmasının onlenecegl, mer'a ve çayırların tasarruf ve kullanılısının duzenleneceğı, v.s. Böyle bır davranış, bır yandan, yıllar boyu harcanan çabaların boşa gıtmemesmı sağlarken, öte yandan da, kısa zamanda, ulkenın gerçeklerıvle tam uyuşamayan, acele ıle ılerl surülecek tetfbırlerın doğurması muhtemel sakıncaları büyük ölçüde önlemektedir Bu sebeple, hazırlık çalısmalannda bugune kadar elde edilen sonuçları takdır etmek gerekır îlkelerın bazıları ıse ulkemızde öteden berı Czerınde duruian ve çoğunluğun âşına olduğu prensıpler değıldır: bunlar kısmen veya tamamen venı olup ılk bakısta bırçok kimsenın yarfırgavacağı nıtelıktedır Bu vadırgamanın muhtemel bır sebebı, ılkelenn gayet kısa olarak, çoğu zaman sadece bırer, ıkışer cumle ıle açıklanmış olması, bu arada bazı muphem terim ve kavramların kullanılmasıdır. oprak reformunun hızla ve belli bir süre ıçerisinde gerçekleştirileceği ilkesini verınde ve doğru buluruz. öte vandan, «Toprajın yerine göre kamu mülkiyeti ve topln özel mülkivet halinde ve çeşitli se. killerde isletilmesi» ılkesmden ne murat edıldığı açık değıldır özel bır durumu olan ormanlar bır kenara bırakılırsa, vurdumuzda tanm alanında kamu mülkiyeti, Devlet Üretme Çıftlikleri, haralar, tanm okulları, araştırma ve deneme ı^tasyonlannda olduğu gibi, sadece çıftçiye kamu hizmetlerini sağlamak amacı ıle uygulanmaktadır. Bu tür kamu mülkivetı çoğu 7aman çıftçılerın ve ulkenın varanna olmustur Sımdı ilerı sun.len ılkeden, devlete aıt veya kamulastırılan özel arazılerin, yerine göre, devlet çıftlikleri kurulmasına ayrılabıleceği anlasılmaktadır. Tarımda devletçilik anlamına gelen ve sırf tarımsal ürünler üretmek üzere devlet çiftlıklen kurulması ve bu araziler üzerinde öteden beri yaşamakta bulunan çiftçilerin bu çiftliklerde ırgat olarak çalıştınlması düsünuluvorsa bu tedbir hiçbir zaman yurdumuz gerceklenne ve varanna uygun Olmavacaktır. Gene ilkeler arasında, bazan da Devletın çeşitli nedenlerle topra^ın mulkıyeüni elınde tutmak zorunluluğurm duyabılecegı, fakat bu topragr ^şletmeyi geteMt gdrmıyecegı hallerde bu topraklan çiftçilere veya çıftçi gruplanna kıraya verebılecefı belırtilmektedır Bu takdırde, muhtemelen bır kısmı özel şahıslardan kamulaştırılan araziler Üzerinde, bazj kim seleri mülk sahiplığinden Sıracı durumuna duşurmek gıbi toprak reformunun dünyaca kabul edılen prensıplenne ters düşecek bır du rum yaratılabılır kı bu da hıç bır suretle doğru ve yararlı sayılamaz. Deri Ceket ve Avcı Yeleği Pefrol Ofisi istanbul Bölge Müdürlüğünden: 1 Ofısimiz işci vasıflı personeli ihtiyacı için 139 adet den ceket ve 39 adet avcı yeleğı kapalı zarf teklif usulü ile satınalınacaktır. 2 Satınalma şartnamesi her gün mesaî saatleri dahılınde Bölge Müdürlügümüz Mübayaa Şefliğınden ücretsiz olarak temın edilebilir. 3 Bu işe talip olacak firmalann fıat tekliflerini en geç 25 Ekim 1971 Pazartesı günü saat 16 30 a kadar Cumhuriyet Caddesi Emek İş Ham' No: 209 (HARBIYE) adresınde Muhaberat Servısıne vermeleri şarttır. 4 Müessesemiz 2490 sayılı kanuna tâbi değildır. Toplu özel mülkiyet te yandan, yenı bır deyım olan «toplu oze) mulkıyet» kavramı, ılk bakışta ıkı anlama gelebıhr. Bunlann bırısl, geleneksel olarak mer'aların tasarruf ve kullanılışında olduğu gıbi, arazının ortamalı halinde benım1 senmesı ve kullanılmasıdır Mer alarda bıle terketmeye çalışt.ğımız bu ılkel mulkıyet şeklinın varardan çok zarar geOreceğı şuphesızdır ve tasanyı hazırlayanların bunu kastetmediği kuvvetle muhtemeldır Aynı deyımın dıger anlamı, kooperatıf halinde ıdare edılen veya kollektıf çıftlıkler ola bılır Boyle bır düzenin ülkenm kırsal yapısma, örf ve âdetlsrıne ve millî geleneklenmıze hıç uymayacağı da şüphesızdir. Aynca, yurdumuzda yakın geçmışte büJUk tanm makinalan gıbl bazı ış letme araçlannda sınırlı olarak yapılan bazı denemelenn de başansızlıkla sonuçlandığı bilınmek tedır Bu sebeplerle, burada kasdedılen manânın bu da olmadığinı umıt etmek isteriz. Bununla beraber, mahıyeti tam ve açık olarak anlasılmayan bu kavram uzermde daha fazla durmak msaflı bır hareket olamayacağmdan tartışmayı bu noktada kesmek doğru olacaktır. O (Basın: 22158/8433. ğışme ne kooperatifçılık feisefesı ıle ne de ulkenln gerçekler) ve yararlan üe bağdasamaz Kanısındayız. zahmetlı, masraflı, uzun zaman ve sabır ısteyen zor blr tedbırıdır Ayrıca, çıftçllerin bellrl] bir anlayış ve olgunluk seviyesine çıkmış olmalanm da gerektırir. Bu sebeplerle, bu tedbırden sonuç almak kolay değildir ve daha ziyade iktısaden ıleri ülkeierde uygulanır Keza, düzenli re verfmli bir şekılde lşletılrn ve bölgelertnde örnek olarak tanmsal kalkınınada bir nevî kamu hizmeti görerek Devlete yardımcı olan isletoıoler arazilerine digerlerinden daha farklı bir lşlem uygulanması prensibınden söz edllmemesi «e toprak dağıtımından faydalanacaklar arasında tanm Işçılerirjn sayılmaması da tasannm ihmâl ettı*ı hususlar olarak kabul edilebilir. Çalışma Bakanlığı işmiifettişi Yardısncılığı Sınavı Bolge Çahsma Mudurluklerinde çalıçtırılmak üzere yazılı ve sozlu sınavla yeterı kadai onuncu derece aylıklı Iş mufettışı Yardımcısı ahnacaktır. Yazılı yarışma sınavı 7 Kasım 1971 Pazar günü saat 9 00'da Ankara'da ve Istanbul'da yapüacaktır Aianai sartlar smav konulan, gerekli belgeler Ankara'da Çalışma Bakanlığ Zat Işleri Müdürlüğünden, lllerde Bolge Çalışma Mudurhıklerı ile Sosyal Sıgorta ve Iş ve Işçi Bulraa Kurumu Şııbe Mudurluklerınden oğrenilebılır. (Basin: A. 14688 22033^8426) Hukumet \aadını tuttu ve her ne kadar ılgılı bırçok kuruluşu ve uzmanı ıse karıştırmadı ıse de yenı bır takımla reform çalışmalarına hemen baş ladı Ancak, programdakı sıra. \a gore once bır reform teşk:lâtının kurulması beklemrken, Ağustos avı ortalannda Bakanlar Kurulu •Toprak Reformu. nun Temel tlkeleri ve Stratejisı» başhklı bır dokumanı kabul ederek yayınladı. Dört bölumden olusan bu belgenın bırıncı bdlumund'e toprak reformunun tanımı ve kapsamı venlmekte, ıkıncıde amaçlar sa. yılmakta, uçuncu bolüm reforra llkelerırı ve son bolum uygulanacak stratejıyı açıklamakta idi. Bu yazıda kısaca bu dokuman uzerınde duracağız ve ikıncı bır >azıda on tedbırler kanun tasarısını ıncelıyeceğız. Orfakcıhk kaldırılıyor Temel ilkeler ve slrafeji T H ukumet programmda top. rak ve tarım reformu, san. kı bunlar ayrı şe\lermış gı. D Woo1mark etiketi tasıyan kumasvejarseler kuru temlzlemede en iyi sonucu verir. rneolmaz. maz. Saf Yeni Yün Manajans. 2466/8439 enellıkle toprak reformlan yeni kurulacak ısletmelerin çe sıth lhtıyaçlannı sağlamak, bunlann tek başlanna yapamayacaklan veya bırlıkte yapılmasında fayda bulunan ışlen yapmak uzere kooperatıfler kumlmasım teşvik ederler Nıtekım, bizde geç mış yıllarda hazırlanan reform tasarüannın çoğunda bu tedbır yer almakta idi Ancak, ortaya atılan ılkelerden bırısı, bu Kooperatıfm sımdıye kadar gorulen ve tasarlananlardan muhtemelen farklı «yenı» kooperatıfler olarağma ışaret etmekte ve toprak oağıtımından faydalanmak ıstıyen lerın bu kooperatiflere katılmalarını zorunlu kılmaktadır. Aynca, Devletin bu kooperatıflerln gerekli yatınmlan yapmalannı her suretle eşvık edeceğınden soz edilmektedir Bu duruma gore, buyük ölçüde Devlet kontrol ve hımayesınde kooperatifler kurulacağı ve çıftçılenn bu kooperatiflere ortak olmaya zorlanacağı anlasılmaktadır. Tanm alanında koopertiflenn gerek ve faydalarma ınanmakla ve Anayasadakl ılgıli hükümlere katürnakla beraber. aslında gönüllü bır özel kuruluş olan ve hür dünyada seleneksel olarak bovle yürütulen kooperatinerin nitelık ve fonksiyonlan değışecekse, böyle bu de G lkeler arasında getınlen bır yenillk te ortakçılığın tamamen kaldınlmasıdır Yiizyıllarca alışılan bır toprak tşietme sısteminı yasaklayan bu tedbınn uygulamada şiddetli dırenme ve euçluklerle karşılasacagı kolayca tahmin edilebüır tleri ülkelerde bılp hâlâ rastlanan ortakçılıSın, konionktür dalgalanmalanna karşı daha az nskli olması, mali ımkânlan. bilef ve teeriibesi nisbeten fazla olan arazı sahibtr.ın ortakçıya teknik ve ekonomik yar dımlar sağlaması gıbi faydalan vardır Ote yandan, aslında ıptıokumanın son bölümü, redaî bır işletmecilik şekli olması, form stratejısini kısaca çıztoprak sahibının iktısaden zayıf mektedır. Buna göre, önce durumda bulunan ortakçısını çe bır on tedbirler kanunu çıkanlaşitli yollardan istlsmar etmsyp, cağı, hazırlık çalışmalannı yaphattâ onu siyasî baskı altında ru mak ön tedbırlen ve reformu tarak demokraük düzenin ona uvgulamak uzere bır örgüt kurusağladığı yurttaşhk haklannı ser lacajı hızlı varşılama usulü ı.e bestçe kullanmasını sınırlam«ya çalışacak toprsık reformu mahçahşması gıbi sakıncalan da var kemeleri teşkıl olunacagı, venl dır. Hem arazi sahiplermı hrm ve etkili tanm vergıleri mevzude ortakçılan içıne alan kalaba atı çıkanlacağı bir toprak relık kütlelerin dırenmelen venile formu egıfim ve arastjrma ensbilirse, ve Devlet, bir yandan, or tıtusu kurulacağı reform fcanutakçı durumundan kurtanlacak nunun Kasım 1971 avı sonuna kakimselere yeteri kadar teknik ve dar lazırlanacagı, reformun tezı ekonomik yardımlar saglarben tedbırlennın bütün TUrkıye'de öte yandan da kiracılık şartlannı bırden, dığer bazılannın tse böliyileştirir ve mülk sahibi olma ge bolge uvgulanacağı, kredi ve imkânlamı kolaylaştınrsa, or kadastro ışlerınm düzenleneceğı, takçılıgın tamamen kaldınlması butçelerde ve idarede reformu çok yerinde ve faydalı bir re kolaylaşrıncı koordinasyon tedform olur. bırlen alınacagı, ve nıhayet, kamuoyunun sürekli olarak aydınlatılacağı anlasılmaktadır Bu stratejiden, hükümetın haklı olarak, bu kadar önemli bır reformu kademelı olarak vapmaya her adılkeler arasında arazi toplumı, bastığı yeri deneyerek ve laştırümasmdan hıç söz edildıkkatle atmaya çalıştığı eörülmemesi, ülkemiz bakımmdan arazi parçalanması kadar ufaîan mektedır Bu da takdıre değer, ma ve dağılmasının da önemli bır uygun bır sorun olduğu gözonünde tutulursa, reform için bir eksıklık Y A R I N savılmalıdır Her ne kadar yürurlükteki ToprakSu Kanunu geÖN TEDBİRLER regınce belirli hallerde zorunîu veya gönüllü olarak toplulaşttrma KANUN TASARISI yapmak mümkün ise de, adı geçen kanunun uveulanması pek < = ı nırlı kalmaktadır Zira tnplulaş tırma, toprak reformunun çok I Sfraleji D Bir eksiklik İ