Katalog

6ATFA ÎKÎ aCÜMHURtTET 18 Eylul 1970 ürkls Genet Sekreteri Tunç, bir gazetede, «Sendikalar Kanunu degişikliği ürerine yanlar yazdı. Meselenm Anayasa Mahkemesine intik&l ettirUdiği ve DİSK yoneticilerinht vsrgılanmakta olduklan btr sırada ba yanian yazmsn maksatlıdır. Maksadın ne oldnfa dm açıktır. Tunç, yazılannda, ötedenberi söylediklerini tekrarkımıştır. özellikle de, DİSKin tatturdngu sendikacılığı kötülemek gayretlerine düsmnştnr. Tunç'a göre. DİSK, sömfirÜTÜ dolayısiyle kapitaliımi ortadan kaldırmaya yönel» miştir. Bu, snçtur (!). «ÇBnkS bu, Batı demokrasisine fcarşi olmaktar; oysa bizde, An a y u ı gerefince, sendikacdıfm Batı demokrisisine uygun dfismesi ssrtttr; o halde DİSK'in tutumu, Anayasaya ve Demokrasrje aykmdır.» Güler misiniz, aflar mısımz? Buna hemen cevap verelim: Sendîkacıhk, isçflerin çauşma ve yaşama şartlannı diizeltmek dâvasıdır. Çalışma ve yaşama şartian, sosval ve ekonomik meselelerin halline baflıdır. Ha&hasırda bu baknndan hangi tneseleler içtnde olduçumura hep biliyoruz, 1$, ekmek, topnk, ejritim, s»ğhk, sosyal ırövenHk daval&rramı oriada iste... Bunlan kimler halledecektlr? Memleketl ldsisel çıkarlan ttfmns yöneten ve böylece bn meselelerhı yarstılmssma sebep olan kapitaftstler mi. yoksa bn meselelerin acılanm çeken isçiler ve diger emekçDer nri? Elbette işçfler ve diğer emekçüer. T SENDİKACILIK İŞÇİ SİMSARLIGI DE6İLDİR Şaban ERİK elrrle Tİnctre \nrulmasıdirj» Oysa, çerçekte demokrasi «halkın halk tarafındaa halk için idare edümesidir.^ Böylesine bir demokrasi de aneak hslktan yana bir düzen içinde rar olabilir. İşte bunun içio Baüdaki ciddi işçi liderleri ve örfütlerl o dnıenleri değiştirmeye ydneltniş gayretler içindedirler. Ve bn gayretler. taa 1795 lerden, 1848 lerden. 1811 lerden kopnp geimektedir. Ne var ki. Batı demokrasilerinde bn g*7* retler pek yadıryanmaz. Bizde ise yadtrgamyor. öyle ki işçi sendikalan konfederasyotm ytneticUeri taratından dahi yadırgamyor. Avrp amı, böyle içte. unç, çofunluğu kapsayan bir Brgfit olmak nedeniyle, lççilere Türktçin y6n verecefl iddiasındadır. Bu, geçersi» WT tddiadır. İşçilerin çoğunluğucD temsil etmek, baçIıbaama bir ölçü olmaz. Asıl mihenktaşı, ör> rütün yönö ve yöntemidir. Işçileri yanh? yollara sfirükleyen işçi örgütü, taraftarlan ne kadar çok olnrsa olsun. bir değer taşnoaz. Oyle sadece bilinçsiz kalabalıklann tntnmtına itibar edilseydi dünvada, tek adım ileri atüamazdı. Kitleler, ilk elde, bazı şartlanmalar ve baskdar yfizfinden, trercekleri kavnyamazlar; ama, gerçeklere göre harekete getirilebilirler; bunnn aksine çok yanh? yollara da rStflrülebüirler; ki, Türkljin yaptığı da bndur. BUindiği jribi, filkemizi saran voksnrtujTnı vc gcriligin öz sebebi tçlnde bulandugnmnz bozuk dfizendir. Bu düzenin değişmesi farzdir. Ciddî bir işçi dTfciitünün temel görevi de dftKn defisndlğini saglamaktv. Oysa. Tirkîş buna karşıdır. Üstelik, sırf bn yolu tuttnfn için DİSK'in başuu yemeye yelter.mektedir. ö n * k sadece ba deffldir. Tfirklş, sermaye sınıfıyla kaynaşmakta, gerici politikacüann destettai kazanmakta, Amerikan etnperyaKzmiyle rahatça bafdaşmaktadır. Bunun çok büvük anlsnu vmrdır. Dabası, TürkIş bOinçli sendikacdara, devrimci örgfitlere, devrimel razarlara düşmanlık ilân etmiştir. Türklş'çUer, zaroan zaman, üerici agtzla konuşmaktadırlar. Buoa aldanmanıak gereUr. İlerici ağuia konnşmak başkadır, üerici olmak başkadır. Ayrıca yT*ta, Türkîş, kendi ters tntnmnıra sflr> t?ürmek için, sendikacılıgı aUbildifine yozla$tırmı$tır. Bogfin Tfirk iş aleminde de». rimcl düşünce ve erlemden maada ber çey mflbabtır. Bn gidi? İçinde sendikalar, bir yandan da irtica yuvaları olmaktadırlar. Bngön sendikacüann çoğu, din bezirginlıg) ile geçi> nen poUtikactlann bütfln hünerlerini kapmtş dorumdadırlar ve ba hünerleri ikrab verid bir çekilde knllanmalftadırlır A Egemenlik mücadelesi oplmnsal geHsmeleri sağteyan sey, m> nıflar arasındıki egemenlik mücadelesi. dir. Bnna göre, dah» Qeri bir toplmmal asamamn kuvveti olan sınıf, tarth içinde hükmünfi dolduran sımfın elinden egemenlik hakkım alacaktır. Aksi halde, toplum kokuşmns bir yapı içinde fc^hr*»,. sosyal ve ekonomik geHsme olmaz. Sendikacı dedigin, toplumsal gelisme kanmlannı bilen, düşnnce ve erlemlerinl bu tntntmlır» göre yürüten lşçi lideridir. Meselelere snnf açısır.dan bakıruyan sendlkacüann, Isçtlerin gtlecegini knrtarmak yönflnde, sSyByeeekleri s6x ve yapacaklan iş yoktur. Bir sendikacıya kapitaUzme kolkanat gerntek yakjsmaz. Çünkü aslında sendika, kspiUlizme karsı bir mücadele örgütüdfir. Batı demokrasisine tapınmanın âlemi de yoktur. Batı demokrasisi, bnrjuva demokrariaUir. KspttaUst dfizende demokrasi, «halkuı keadi T T mış. Eğıi atnrnp dafrn konusalraı. çok sendikaların çoğu bilhassa kurdurulmuştur. Bnnlann arasında Türkİş'in kurdurdukian da vardır. Sermaye için böyle iyi olacagı samlmıştır, ama hesaplar tntmanustır. Şimdi dörüst sendikalar' yok etmenin yohma girilmiştir, Ba» kmız. meselâ, maden iş kolu deyince akla Madents Sendikası gelir. Oysa, bu iş kolnnda hedef. bn sendîkamn ortadan kaldmhnasıdır. Sonra, Mrden fazia konfederasyon olune* bazı nsnlî meseleler çıkıyormaş da işler uxoyornmş... Hiç obu değil. hikâyenin içinde dfinedü knrtkuzn hikîyesi yatmaktadtr. Yalnız belhtelim ki. Türktş istediği kadar knrtlnk tasUsın, DİSR kunı depildir. Yeri gelmişken söyliyelim: «Batı demokrasileri» nde de birden fazia konfederasvon vardır. Meselâ ttalya ve Fransada. Ama oralarda bir konfederasyon, diğer bir konfederasvonn ortadan kaldırmı hesaplarma girmez. . Tnnç, bir de san sendtkacthfa «aMınyor. Tnnç'un bunu yapmamasi Uznndır. aslında san sendikacılık. aennaye teslbn ol»n sendikacıliktrr. lürkls'e karsı sövlenecek çok sös var» dır. Ama bunu slmdilik burada keselim. Czun lâfın kısası. sendikacılık riddî bfr Istir. Ciddî işler, ciddî adamlar ister. Bazı khnseler nydurnk hlkâyeler İçinde sendikacı görttnebilirler. ama mesele, sendikacı lörünmekte defil, sendikacı olmaktadır. Sendikacı, fizerine düşen gSrevin ne oldngum. bilmek zornndadır. Bu görev. Isçfleri sosyal, ekonomik ve polltik essretten kurtarmakttr. Bir hikâyemiz var Adam Uemokrat Partı İstanbul MiIletvekiU iken PaTİftmente Albümünde küıı.vesi yayinlanmıs. Adı: Mıgırdıç Şellefyan. Lise memnu. Fransızca, az tngiliıce. az ttalyanca bilir. Tlcaretle meşgtd. Evli. tki çocnk babası. 1960tan önce O.P. ilert gelenlennın mnteinet re nrateber adamı. O zaman Sn îşleri Genel Mfidürfi Suleyman Demirel'in arkadaşı. Menderes'in bir açılış töreninde : SantraUer kıralı» diye Demlrel'e tanıttıtı is adamı UzetUn Tnranlı'nın «rtagı. Mifirdıç 9ellefyan. Oemokrat Parti devrinde karandıgi Bnfl. Adalet PaTtisi devrinde bütün haşmetiyle kornyabilivor. Hattâ tımet Pasa'nın dosnrülfip. yerlne Demirel'in jcecirflmeslnde Mıgırdıç Sellefyan'ın ve ortagı tzzettin TuranU'nın çok büyük ro18 var. Burm Ankara siyasi trnHshıde bflmlven vok. Hattâ Mıgırdıç Sellefyan Ankara'va her seldiünde şaka volln söyleniyor: Gene kabine kurmaya mı eeldi? D.P. milyeneri Mıçırdıc, n Mayıs 1988 Devrüniyle îassıada'ya kapatiîanlardan Rapishanffle iken netnokTlt Parti ileri gelenlerindrn rotnna dırands istenen maddi yardıraı safliyor. Bumin ¥amanoflu ve Zrki Şahln gibi D.P. polisleri de Şellefyan*m adamları.. Oısanva çiktıklannda bn hal devam ediyor. H Mavıg'» karsıdevrim rfç kazamp da esM devir Ibya edildiflnde Mlgırdıc'ın bir eli balda. bir eli vagda... Drmokrat Parti çevreleri, hem eski arkadas. hrm kendisine minnettar . Adalet Partisi çevreleri, Siileyman Demirei'l koltntnna otnrtan manevrada parmajh bulunan ba becerikli ve lentin isadamınm forsnna «elâm dnrnyor. Celâl Bayar . tnettin Tnranlı . Mıprdıo Sellefyan SBIeyraan Dendrel Isimleri sık sık lıeraber anıhvor. Celâl Bavar, Adalet Partislnr ksrsı enki Demokrat hareketinl ihya etmek istedirl zaman, Demirel. Mınrdıcın zekâsına, a|ırlığına prim tanıyor; arabnlurulaguna baş\urnvor. Isadamı Sellefyan. bir vandan da Babıâli'de din ticareti vapan gazetelrrdr nüfm sahibi olmns. 1M8 bilânçagnna gfire bankalardan tam S nilyan kredi almıs. tthalât ve taahhfit üstiine genis capta » çevtrmekte ve • Ankara'dan IstedUI kararlan çıkarmaPta vekta... Mıgırdıç Ş«llefyan ve blr kacada 61en ortalı tnettin Tnranlı*nın tsmet Pasa kabinesini devirme hikâvesi pek llglnç : 1964 yılında, Amerika. NATO'nnn eünevdotn kanadı bakiraından ksvjılıdır. Zira Kıbrıs anlasmazlı^inda Iki inatcı politikacı birbirlerine girmekte : Türkive'de tsmet Pasa. Tnnanistan'da Papandren. Beyaz Sarav'a kafa tutan iki dikbaslı . Bnnlan tasflve edip verlrrlne KSZ dinliven iki KISİ retirmrli tsmet Pasa. mllli petrol politikası Isteven knvvetlere veşil ı«ık yakarak. zaten Amerfkaneil 1» eevrelerfnrn tın«nmet!ni de toplamts. Ankara'dan AmrrikaVa eıden gizli raporlarda. milli petrol kampanyasının dnrdurnlması için bir iktidar deSisiklifine ihtivaç görulüvor. O srraı^a Drmirel. Bölükbaşı «ibi parti genel basksnlan birtesseter, tnSnCyn vikacaklar. Ne var ki. orthıdan karknlnvor. A.P. vBnetimfail lıter ml ordn? Askerf müdahale olnr mn? Blr yol bulnnnyor : Cemal Gflrsel. o nra tsmet Pasa'dan hoşnut değildir. Gürsel'in A.P iktidanna vesil ımk yaktnan, ordnnnn teminati sayılıyor. Simdi iş. parti liderlerini birtestirmeye kalmıştır. tzzettin Tnranlı İle Mıtırdte ^elleryan kollan sıvayıp bn birlesmeyi saflıyorlar. tzzpttin Tnranlı. Morrisoa knmpanyası temsilcisi iken is vapttgı Suleyman Demlrel'in Başbakan olmasını ister. Mıgırdıç t«e bövle bir başannın kendisine ne kadar büyük kapılar acaeaÇını bilnektedir. Zaten SBIeyman beyln yakın dostndur Mıgırdıç... tsmet Pasa yıkılıyor. Demirel kurnlnyor koltnga... Ne yank kl, bnndan sonra talib bir yandan gnlerken bir yandan yflı çeviriyor Şeilefyan'dan. Bn nsta. becerikli. akıllı Uadamı, dergilerin, gazetelerin dilinden kendisini koruyamıyor. Bir teneke kaçakçılıfi yfizfinden adı Babitli piyasasına düıüyor; Demirel ile yakınlıfı knlislerde dalralamvor. Tıldmnın parladıfi anlar geçmistir; skandallar ortalıŞa dökfilmeye başlamıstır Bayır'dan Demirel'e otanan bir oisgide, VB D.P.'den AJ».*ye nzanan blr devirde, bem «iyastt hem ticaret hayatmda Türkiyenln kaderiyle oynamasinı bilen Murırdıç Sellefyan'ın Tttrkiye' yl bırakıp gitmekten baska çareat kalmamı»tır. Ve pasaportnnn alıp t Allahaısmartedık. diyor Mıgırdif Sellefyan. Türkiye'de sanatçılara, aydınlara. ressamlera, yaıarlara pasaport venlmeyip, Mıgırdte İJellefyan stbflcr* Webir zorink cıkanlmadıfı için. bn gldlşi tabiî gSrmek gerck... . .«*,.< O gitti gider, bize de yadisâr kalır hikâyesi... Başka bir filkede büyle bir olay. iktidann ve başının hallaç pamafn çibi atılmasi için yeter de artar büe. . Bizde iae alışmıştır sommlnlar böyle seylere .. Bildiginiı gibi ber seye alısılıyor : Bir kere insanlann ar daman çatlamayagörtfin. Sonuc apltaHzn, evvel w &Mr, f^vReitn bine isleyen bir üretim biçlmldir. Bn itlbarla, tsçUeri ezilmekten kurtarmak için otv lan kapitalist düzenden kurtarmak sarttır. Nasıl köleler kölelik düzeninin yıkılmasiyle, serfler derebeylik düzeninin yıkıhıusiyle knr» tuldnlarsa» işçüer de kapitalist düzenin y> kıbnasiyle trartulacaktır. Btunm baska bir yolu yoktnr. Sendikacıhkta sadece toplc sözleçmelerle ugrasmak isçi simsarlıgıdır. Sendikacıbk işçi «immiıgi değildir. Hele sendikacı olarak ortaya cıkıp da kapitalist sınırın ideolo^sine ve duzenine bekçilik etmek aklm alacağı sey defildir. Bilelim ki, bn türlü iş yapan aendj. kacılann işlerinde bir İş vardır. Tnnç, •atdıklarmda, kanun AnayaMya uydnrmava çahşmaktadır ve bunnn için binbir dereden sn getirmektedir. Bn, bey> hude bir çabadır: DeğisikHk, Anayasaya da. Ulnslararası Çalışm» Teşkilitı esaslanna da, sendikacılık aniayifma da aykrndır. Bu hususta her şey sSylendi, bunlan tekrarlamamn geregi yok. Ancak, bir çeye işaret etmek roranlnğv var: Meselede bilim adamlaruun söy» lediklerine de hlç deger verilmedi. Bilfan •damlanna karşı böylesine kulak tıkamak, utanç vfrici obaaştnr. Tnnç, bnndan 9te ufak bikâyeler sıral> yor. t? kollannda çok sendika varmış da iş gSrmek zorlaaıyormn; da sundl bunlardan birer tanesi ortada kaJacakırus da tyi olacak K Almanya'da Hayır çöpçü olmak Bir Alman dostla korraşuyoruı: «Frankfnrfta çOpçnlerfaı hemen hepsi Tfirk» diyor. Kuzey Afrikalılar da varmış, ama Turkler bftyuk çoğnnhıktaymış. «Yalnız çöpçfibaşılar Alman». Frankîurtta adım başmda bir Tnrk çöpçfisfi ile karfilaşılır. Evlere relip çöp kutulanm alrp boşaltan TÜTklerle ahbaplık edilir. Dostum Tflrkçesini onlarla konujarak ilerletmeye çalışmı;, ama olmamış pek. «Şjve incelemeleri yapmak için çok iyi, ama dogru dnrfist Türkçe koıraşmayı onlardan ögrenmeye kalkmak o kadar İyi defil» diyor dostnm. Karadenizlisi, Orta Anadolulusn. Oür.eylisi, Dogolusn, Egelisi, Marmorabsı. ftlm'ytftr ellerine süpürgelerini. binmijler o gfizelim ç5p kamyonlarma kapı kapı dolasıp sokak aokak gezip elin çöplerini toplnyorlar. • < •<• ^öyle böyle bin mark alırlarmış ayda. Bngünkfi degere göfâ dört bin lira! Genel mfidfirler, fıkra yazarian. doktorlar, bnknkçnlar bile zor abr b» varayı burada. tstanbulda, Ankarada havaya zaman harcıyacaeına git Almanyada çöpçülnk et. Daha çok para kazanırsm, daha çok saygı görflrsfin. Durmaksınn ezilen. horlanan öğretmenlrrden mektnplar aiınrn: cAbnanraya gitmek içfaı tş ve tşci Bulma Kurumuna başvnrdnk, sırannzı bekliyornr» diyorlar. Ülkücü aydın, binbir sıkmtrrla, aucık parayla Anadolnnnn bilmem bangi köyür.de çile çekeceğine, fistelik bölgenin yobazlanna, parti adamlanna karşı dnrmadan savaşlar verecegine, her gttn yeni bir bozgnn. yeni bir kmklık acısını tadacağnıa gider Almanyaya, alır eline çöp kutusının, sfipfirgesini cebin» atar marklan, fie yıl sonra döner yuTduna pasa ftbi... Bir de Dağlarca totmus «Almanyada Çöpçnlerimis» şUrini vaznustı. Ruhi Sn da şarln y»pmı? salonlarda pltklarda okumaştu. Sosyete solcnlan da Od viski kadehi arasmda «Ne çirlrin, el kapılannda çöpçulfik yapmak, hele bizim gibi şanb şerefli bir ulnsun çocnkları için » diye ürülrnüılerdi. Bir lşe yaramamı$ bfitün bn çabalar, fizüntüler. Almanyaya akm akm gitmis, çöpçü olımış insanlanmız. Yalnız okumamtf yazmanuşlanmiT da defil, oknllar bitirmiş, Sgrenciler yetlştirml? olanlar da dört bin lira aylıklı çöpçülüğe çoktan razı. Ab bir kapagi atsalar vurt dışına, bntfin knrtuluş umudu o! <Duşmüsnm, ab düşmüşüm ben et kapıianna». Şair bByle demiş ya, gerçekte o el kapüanna düsmek değil, aylar, yıllar sflren bir nmntlu bekleyişten sonra o e] kapdanna cannn atmak mntlnlugu orada bulmak. Grrçek bn. Niye saklıyalım birbirimizden bunu. Bıraksak, hani olanak saflansa, Almanlar kabnl etse, Tfirkiytnin kırk milyona yaklaşan insanlannın yansı, daha da çoğn koşar gider yurt dısır.daki işlere. Gelsin dolar, gelsin mark, frank. Ynrtta kalan yöneticilerin de işine gelir bu. Haşim Paşanın flnlü sözfl gibi, «Insanlan olmaaa memieketi yönetmek ne iyi». Hele ynrt dışmdakilerden döviı yagmnr gibi dnrmadan akarsa!.. Alman dostnm Tfirk edebiymtma karşı bir zamanlar duynlan Oginin anldığnn, hattâ kalmadıgını sSyledi. EsHden bir kaç kitap çevirmis, yaymlamış. Biri ancık satıbms, ötekilerse kaldınraa dttsmfiş. Tfirk köylerinin, k5y inaanlarmın yaşantıamı yansıtan romanlardı bunlar. En Ükel bir jttftan, en ilkel insanlan veren, aniatan, yabancı oknrlar için «ilginç» gelebüecek, bir çeşit «turistik» değer taşıyan romanlar... Şhndi onlan da istemlyormu? yaymcüar. Ne onlan, ne de baska çeşit şeyleıi .. Her halde, «işte Tfirkiyenin insanlan ülkemizde, çopçnlfik, bilmem necilik yapıyorlar en küçfik olayda adam vmnyoriar, vasantılan ortada. dnyduklan, düşündükleri sınırh mı sımrb, böyle msanlann çoğunlukta oldnğn bir ülkenin edebiyatı nedir ki!» diye dfişfinüyorlar! Haksn bir düsönce denebilir mi? Bir nms U, tarihmde binbir «an şeret var, vakm geçmişmne dünyada eşi görülmenn» büyük bir zafer, büyük bir insan, büyuk bir devrim var, Atatürkün Tetiştirdiği knşaklar bn ezfldigi, bn yenikliği acı a n dnyar. Sornmlular' arar, arar ve bnlur. El kapılarmda çöpçölükle geçinmeyi hayatın en büyük nimeti sayan insanlann neredeyse çoğmılukta olacağı bir toplum haüne getirdiler bizi. Ynrduınua bom boş, insan gficüne, çalışmaya özlem içinde. Oysa en güçlü eller, en dinç yürekjer Almanyada çöpçfilük ederek mark kazanmamn öıiemı, umudu içinde! Bu işte bir snçhı var, insanlarmun Atatfirk Cumhuriyetinin filkücülügfinden, «Ey Tfirk dğfln, çalış, gfiven» ina. nışından. el kapılannda çöpçülufu tek çıkar yol bnlan Uailer haline getirenlerdir suçln olan. Hesap nr.lardan sorulnr. sorulacak. skoçya'nın Glasgow şehrinde bir hastahanede, hastahklann Elektronik Beyine danışmak sureti ile teşhis edilmesi yolnnda 70 hasta ilginç bir denemeye tâbi tutıılmakta< dır. Sorular «Kompüter» tarafından teype yanJmakta ve hasta bu sorulara «Evet», «Hayır» veya cAnlayamadrm» diye cevajı.. ^eniMkto» dir. Bu bastalaraynca başka bir uzman tarafından muayeneden ge çirilmekte ve Kompüterin teşhisi ile uzmanın teşhisi mukayese edilraektedir. Bu deneme insanoğlunun elektronik beyınleri kullanmaya başlamasından bu yana merafc uyandıran bir sonınun çöstonlen mesi için yapılmaktadır: Kompüterden hastalık teşhisi yolunda yararlanabilme şekilleriniıı tespiti. Tıp uzmanlarının bilgi ve meharetlerini kompüterle programlftştırma işi çok ilginç olmakla beraber çok güç bir iştir. I « • Elektronik Doktor Vacdi KiZILDEMİR sorulan veya yapılması düşünülen bazı muayeneleri zitminden atmısür. Aslında doktor kendine en çok bilgi temln edeceğine mandıgı soruları sormai ta veya muayeneleri yapmaktadır. BugUn mevcut hastalık grupla nnın ihtunal yapısı biiındiği takdlrde seçilecek yol tespit edilebilmekte ve en çok bilgi verecek denemeye girişüebllmektedir. Bu şekilde doktora yardımcı olabünıe yolunda kompUter programlaştınlmakta ve en kısa yoldan sonuca vanlabilmektedir. Bunlar kompüterlerden faydalanabilmenia İM şeklidir. Ancak üçüncü bir şekil daha vardır. •, • pltte kuUanılan bu usul henüz deneme devresinde olmakla beraber çok umit vericidir. Fakat bu konuda ikl önemll sorunun r<wr«piar)riırıiffn»«ı gerekmektedir. keşif ve DERLEYEN : icatlar lUn dalma en tyi oldcfuns dait mevcut görtlşe aldanmamalıyız. TESEKKUR Kıymetll ve hazik lhtlnamlan, ıntanî davranışlan ile, aileme, rahatsırhğının corlu bir devresinde sıhhatini, sağlıgını iade eden tŞÇl StGOKTALARI Hastanesi değerli uzmanlarından Op. Dr. HALÛK GÖKMEN'e. Op. Dr. RIFAT CANKATa. Asistan Dr. Ergun APt'ye, Asistan Güzin GÖKLER'e, Narkozitör Hatiee Ates'e, şefkath hemşira ve ebelerine, gayreüni esirgemiyen bütün Nisaiye per» Boneline en derin sevgi ve sayguanmla teşekkür ederim. CamhnrJyet AOestnden Hasan SATILGAN (Cumhuriyet 9307) MEVLIT Sevgill oglutnuz, ajabeybtı Bazı avanlajlar B Çeşitli metodlar H D oktorun kuUandığı teşhis metodunu tahlil etmeye başladığımız an mUşkülâtla kar şılaşmaktayız. Hastalığı ne şekilde teşhis ettigi açıkça büinememektedir. Tıpkı nadir bir kuşu tanıdıgınız gibi, bazı hastalıklar bir bakışta teşhis edilebılir. Tıpkı bir uzmanın, bir ressamın fırçasından admı tanıyabildiği gibi. Buna «şekil teşhisi» denilmektedir ki, bazı ender dururrüar dışmda bu teşhisi nasıl yapacağı haktanda kompUtero talimat verraeye imkân yoktur. Diğer bir şekil tıpkı «Euclid» gibi. bazı laraziyelere dayanarak işe baştan başlayıp takip edeceğimiz teşhis metodunu bulmaktır. Üçüncü şekil H Bu arada hastaya büyük b:r bilgi hazinesi gözü İle bakanz. Yani «araz» bilgi hazinesi; hayatı boyunca geçirdiği olaylann lukâyesı, muayene sırasında elde ettiğimiz blîgi, lâboratuar veya rontgen muayenesi sonuçlannı kapsaj'an bir bilgi hazinesl Bu şekilde elde edilen her bflgi mevcut hastalığın tahminini sağlayabüecek nitelikte bir delil olmaktadır. Bugün çeşitli verileri hastalıgm teşhisini sağlamai için bir çok şekillerde kullanma imkânına sahiMz. Bu da matemaük faraziyelerden faydalanmak suretiyle teknik ybnden imkân dahilindedir. Bu şeküde hastadnn istediğtmia delili elde eder ve muhtelif hastalık gruplarırun yapı öıtimali hakkmda bilgiye sahip isek hastadaki hastalığın mevcudiyet oranmı tespit edebıliriz. Yapılan birçok denemede bunun imkân dahilinde oldugu anlaşılnuştır. Bu hesapl&rm yapılmasında da elektronik beyuıden faydalanabiliriz. | asta şikâyetini doktora bildirir ve duydugu agrıyı tariî ' eder veja hastabğının semptomlannı bildirir. Bu durum karşısında doktor kendisine hastalıgı konusunda sorular sorar ve bu şekilde sorulan sorular ve alman cevaplar hastanm tarihçesıni belirtir. Aynı zamanda doktor anza ^««•ifir'^»^ bazı delillerin varlığını veya yokluğunu tespit eder ve bu gediği kapamak için sorulannı tertipler. Acaba kompüter bu görevi yapa bilir ml? Bazı hastalık gruplan için sorulması muhterael bütün sorularla kompUter beslenebUir ve hastamn bunlan eevaplandırması için metodlar vardır. Bunun en kolayı eîektriîsli bir daktilo maktaesi yerine bir teletayptan faydalanmalrtu. Telctayp'ın tusları kapanır ve yenne yalnız «Evet», «Hayır» ve «An lamıyorum» kelimeleıi konulur. Teletayp hastanın cevaplandıracağı soruyu yazdıktan sonra hasta cevap vermekte ve kompüter gelecek soruyu haariamaktadır. Bu muhavere sırasında hasta bazı sorulan anlamakta güçlük çektiği takdirde alternatif sonılardan faydalanılmaktadır. Hastamn dunnnunu tes | asta bu şekilde bilgl ecttnme usulünli kabul ediyor mu? Hastalar taiımın edilemedıK derecede bu metodu kabul ettnekte oldugu gibi doktorlar tarafından sorguya çekilmeye karsı bazı avantajlar dahi sağlarnak tadır. Kompüterin acslesl yoktur ve bir soruyu cevaplandırmadan önce uzun stire düşunmeye vaklt vardir. Sağır bir has ta bunu tercih ettigi gibi bazı hastaiar karstsındakintn makine olmasını tercih etmektedir. Belki de doktorlar hastaya tahminimızden fazia korku vermektediı. tkinci soru şudur: Kompüteı tarafından elde edilen bilgl, dog ruluk oakınundaa aynı hastamn muayenesi sonucunda doktor ta rafından elde edilen bilgi ile mu kayese edilebilir mi? Bu sorunun kesın cevabını verebilmek için zaman daha erkense de, bu gtine kadar elde edilen somıçlar son derece cesaret vericidir. Bu buluşlar daha da geliştlrtlebilir. Hiç olmazsa teknik bakırodan soru serilerinin bir teype aünması, sorulann hoparlörle sorulduktan sonra hastanın seri halindeki dügmelere basarak cerap vermesi mUmkündür. Hattâ bu teyp video tipj olabflmekte ve bu sayede hasta yalnns sorulan duytnakla kalmayıp aynı zamanda soran doktoru da görebilmektedir. Hastanın cevaplarım «Evet» veya «Hayır» olarak cihaza raptedilmiş bir mikrofonla verebilmesi de İmkân dahilindedir. Bu sayede hasta doktorla tek heceU bir muhavereye girişebilir. Bu daha tabil Mr nitelik taşıdıftından çok daha cazip görün mektedir. Ancak en tabiî usu azı hastauklarm teşhislnde hastanın hayat bikâyesinln önemi diğer bazı hastalıklarm teshisine nazaran çok daha az SnemlldJr. Meselâ Psikiyatri alanında bu durum, yalnız deri konusunda soru sormak lsteyecek bir cildiyecinin muayeneatne göre çok daha buvük önem taşır. Ancak, bir hastanın sağ | lık hayatuun hikâyesi çok kere İ ler hastalıfm menseini ortaya • çıkardığııdan büyük bir önem Ş taşımaktadır. Dr. ALP BEEL'in ebedıyeta tntiJulinin blrınel yıl dönıımüne rastlayan 19^.1970 Cumartesl rirıü, Hacı B»jram Camli Şerifinda bti» namazından sonra >zlz ruhu için; Hatlp Hafız Ejüp Bllge. Hacı Hafız Ahmet Köksal, Hacı Hafız Evirgen, Hafıı Ahmet Poyraz tarafından Kur*»jıı Kertra ve Mevlidi Seıif okunacatından •rza cderüerln tesrtflert rtea olunur. Ailest «dına BalNUi SADBETTİN BECX Cumhuriyet 9296 Vatandas, Tfirk Donanma Ce. miyetinin açmış olduğu Atatürk FiUotillası kampanyasını sen de katıl. Kompütör, yukarda incelediğimiz saglık görevlerinl kombine de edebilir. Hastanın saglık tarihçesini tespit eder, bu arada en çok sonuç verecek sorulan seçer ve hastelığın ihtimal derecelerini hesaplayabilir. Kati tesmsin yalnız hayat hikâyesi ile nadiren tespit edilebilmesine mukabil, elde edilen ihtimallerin adedi yeni bir incelemeyi elzem kılabilecek kadar yetertt olabillr. Çok daha fazlası B öyle bir elektronik beyin gerekli delilleri ortaya çıkarabüdiği gibi ihtimal besaplarını da yapar. Ancak, doktorlar bu ameliye sırasında çok daha fazia is yapmaktadır. Sorusturma sırasında hastasım şahsiyet olarak daha iyi tamr. Acaba delilleri mubaiâğalı olarak mı belirtiyor? Yoksa sonucundan Urkerek hastakğun küçümseyecek şekilde mi anlatıyor7 bagfa$ HİSSE SENETLERİ Çok kısa zamanda kurulan, çalışmalarına bilfiil başlamış ve çok iyi temeddü vereceği hesap edilmiş olan "" gdaamüzfi açmazsak, knrtnlnş flKTAY«/IVB)IIIl w yohnra taaa zamanda bnlamaz«*«r«« n H w r B S > sak geçmek ftsere... ^mm^^^^ı^^^am^mmm Ama ia işten geçti, ya d» .••••». PTT İstanbul Bölge Başmüdıriüğünden Memur ve Muhabere Stajyeri Alınacaktır 1 Bölgemiz merkezlerinin memur ve muhabere stajyeri ihtiyacıin karşılamak üzere 28 Eylul 1970 Pazartcsi gtoO saat 1430 da İstanbul Sirkeci Büyük Postahane binasındaki Kantin Salonunda smav yapdacaktır. 2 Bu suıava gireceklerin en az ortaokul veya eşiti okuldan mezun olmuj. 18 yaşmı tamamlamış; 35 yasını geçmemiş, erkek isteklflerin askerlik humetini yaprruş bulunmalan şarttır. 3 Atanmada lisan bilenler tercih edilir. 4 Tamamlayıcı bilgi almak isteyenlerin PTT Bölge Bazı basit detaylardan faydalanarak doktorlar çesitB somıçlara ulaşırlar. Bu «şekil» teşhisinde insan beyni mUkemmel çalış maktadır. Sahte bir imzayl, sab te blr Picasso"yu tespit edebildigi gibi orkestra esermde akort suz çalan bir enstrümarnn sesini de avırtedebiliyor. bagfa* BANDJRMA GÜBRE Bir müddet önce piyasaya arzettiği hlsse senetleri, halkımızın yakın ilgi ve güven göstermesi ile rüçhan hakları kullandırılmadığı haide ^FABRİKALARI A. Ş.'nin 20.000.000 TL HİSSENİN °/o 85'i SATILMIŞTIR. BAKİYE HİSSE SENETLERİ EYLÜL SONUNA KADAR HALKIMIZIN İSTİFADELERİNE ARZEDİLMİŞDİR. Bshen 10OO TL. o.an Hısse Seietlermden alr'tk ısbysnlsr acele şirketın ba'ka hesap numarvlanna taahütlerınn % 2 5 nı yttınp. makbuılannın ikıv" njâh&smı şırkete postatıyarak Muv?;ı«M Hiftdo Senetiennı aıabı ırler. Badırma Yapı Kredı BankasBandirma !ş Bankası Bandırma Zıraat Ban<as: 444 No. u he»af Tecrübeden öğrenilen DEGERLİ OKUYUCULAR YARIN 19 EYLÜL 19 Eylul sizln için tarihî bir Bün olabilir.  ncak, deülden sonuç atabUme raeharetine olan ihtıyaç muazzamdır. Çünkü doktor, edindiği tecnibelerden, muayyen bir durum karsısuıda sora MİLLİ PİYANGO YARIN ÇEKİLİYOR ve yine servet dağıtıyor. 721 No. lu 738 Nu. lü '