Katalog

SAYFAÜtf s CUMHURİYET 10 EyJul 1970 yüryılda tıp ve koruyucu hekimliktekl gelismelerin ortalama insan ömriinü uzatman ve zamanımızda harblerin azalması dünya nüfusunun gittikçe artan blr hızl» çogalmaıına sebep olmaktadır. Ekonomilerinin biiyük blr kısmını taran alanlarından sağlanarj gelirletie ayakta tutabllen az gelismis veya gelismekte olan ülkelerde genellikle, nüJfus artıj hızı daha fazladır. Asya, Afrika Te Güney Amerika'nın bu yorelerinde çocuk adedinin arttırılman blr nevi lj gücü fazlahği olarak kabul edilmekte, doğan eocuklara ana ve babanm ihtiyarlık sigortası gözüyle bakılmaktadır. Gıda kaynaklamu gellstirmek ve genisletmek olanaklanndan da yokıun olan bu gibi ülkelerde açlık çekenlerin yanında, gizli açlık da her geçen gün daha fazla Insam etkllemektedir. Bu nedenlerle dünya, nüfusunun "ı 20 aini besleyemez hale gelmistir. •„ M'ı da kalifeli ve dengeli bir beslenrae nin dışmda kalauktadnr. NİLLÎ BESLENMEDE BALIKÇILIK SORUNU Dr. Onur DENİZ Z. YÜK. MÜHENDİSÎ sine kâfi gelmeyişidir. Esasen yüksek hayat standartlannı hayvancılığa borçlu Danimarka, Hollanda gibi birçok Batı ülkelerinde genellikle, mevcut Umi vc ekonomik hayvancılık tablosu, verimH mer'alardan ve hayvan yemlerlne tahsis edilmis alanlardnn tesekkül eden bir görücüs a n eder. ukanda belirttigimiz nedenlerl* bir tahıl beslenmesinfaı nygulandj|ı memleketimizde, sun'î çayrr ve mer'alaruı tesisi |öyl» dursun, son yıllarda Türkiyenin tarun nolitikasında gelisen yanlış güdüm, eldeki meveut çayrr ve mer'alarm da ktıltür topraklarına dönüştürttl. mesine ve bn tabionun değişmeslne sebep elmaı tur. Dane ve kesif yemlerin pahalı oluıu ve di#rr yemlerle flat dengesinde bulunmayısı nede> niyle de. hayvansal gıda maddelerinde görülen surekli fiat artışlan talebi azaltmakta, fert b*. fina düşen hayvansal protein tüketimini etkllemektedir. Difer taraftan fert basına gfinlflk ıtandart ka lori ihtiyacının 2800 kalori olması gerektifi hal. de, memleketimizde «i 74'ünün y a | , »eker ve ta hıl rşaddelrri tarafından karşılanabilen miktan, 251» kaloridir. Milletlerln fert başına hayvan«l protein tüketlmleri. K ene fert başına duşen millî Relirleri. diğer bir deyimle satm alma guçleri ile orantılı olarak artmaktadır. eynehnilel Gıda ve Tarrnı Tegkilâtam (r.A.O.) 1K9 lenesinde hanriamış «1. dufu raporlara (röre Ttirkiyentn ve diger bazı ül kelerin günlük fert başına protein tüketimleri aşağida göriilmektedir. Günlük Tüketim (Gr.) IC 32 52 54 Hayvansal gıda maddeleri Ue dışarıdan almması gereken günlük hayvansal protein miktan M45 gr. olması gerekirken memleketinizde fert başına diijen miktar 16 gt. dır. tkinci Bes Yıllık Kalknuna Plânı nöneml ı « . nunda (1972), Türkiyenin fert bafina miUİ (ellri 3200 TL. olarak hesaplandığına göre, milli beslenmemizde diişük hayvansal protein tüketimi, daha uzun bir süre toplumumuzu etkiliyecektir. Milli gelirtatfzdeki artıs ise, her şeyden önee nü fusumonn *M "4 ünö banndıran köylüye ve keV ye döntik analanaa bir tarımsal reformnn uygn lanmaa fle ferçeklejebilecektir. lıUardır. Bn dnrnmon mltlt besienmede bflyflk blr değer tasıdığı muhakkaktır. Bir kilo sığır etlnin 11 TL. olduğu mevsbnlerde. hamsi babği 1A2 liradan ancak alıci bulabiimektedir. Özellikl* Karadenlzde hamıi, palamut. torik, ııskumru bahklanndan önemll reıervierin olduğu Ugiiilerce belirtümektedlr. Türkiye'nin beslenme konusunda protein açığı gözönüne almırsa sflrü halindeki balıklanmız millî beslenmemiz için büyük blr değer taçunaktadır. on cananlarda gerekli enfrastrüktfirlerle blrlikte balıkçılıinnııın gelistinlmesi için abnması gereken tedbirler üzerinde doruImakUdrr. Nitekim, Udnei ht$ yiUdc kalkınma plânında (19T2), 240.000 ton üretim ve bun dar. da 35.000 ton ihracat öngörülmektedir. Milli beslenmemizde balıkçılık konusunda örtem li sorunlardan blrisl de balık tüketiminin Türkiye'nin her tarafında aynı olmamasıdır. 3061 kl lometrelik sahil seridimizde tüketim çok yüksek olmasına rafnen Anadolunun iç Insunlaruıda he men hemen hiç balık yenmemektedir. Büyük şehirierhnlz dışında diğer bölgelerde de balık ttiketiminln artteılmasında pratik ve aktif bir balıkçıbk tanıtiraı gerekli ırörülraektedir. Ömefin Efmrum sehrinde on sene öneesine kadar balık tüketilmezken balıkrılaruı pazar meydanmda halka kızarmıs ve haşlanmış balıklardan bedava nümuncler dağitması etkili olmuj. Erzurara ve çevresinde gittikçe gelişen bir balık pazarı kazanılmıstır. Kahraman gemiler Kore'de savaşmıs bir arkadasım, bana blr çakraak hediye etmisti. Yalancı demcmek için dilimisi kısıtUraak, bu arkadaşa rahat rahat mübalağacı diyebilirdik. Olsylan abartmaya bayılırdı. Çakmafı verirken hikâyesini de snlatıverdi : Gttys Kore mnharcbelerinin civcivli bir tününde. yanınd»ki er, bn eakmakla sigarasmı yakarken vuralmnsta. Bisimki de, vurulan erin eiinden fırlıyan çakmağı hâtıra olsun diye alıp saklamıştı. Çakmak, bayafı bir çakmaktı. Ama uzun süre bn garip hikâye âdeta üstüne kazındı. Baslangıçta kimsenin ilgisini çekmiyen çakmak, zamanla önemsendi. Hikâyesini dinliyen, eline alır, evirir, çevirir, inceler, çakar : Büyle cakarben vnrnlmns ha !. dlve mınldanudı. Rşyaların hikâyesi öteden beri insanlırda, merak nyandınr. Çünkii eansız seyler, hikâveleriyle eanlanırlar. Cnlü adamlann ksllandıkları eşya, bu bakımdan mnıelere konnr. Kremlin'de çarlano, Verssiiles'da Fransıı kırallannın. Topkapı'da padişahlann ötesini berisini herkes ilçiyle seyreder. Deli Petro'nun çizmelerine bakıp : Amma da kocaman adamırns ha.. diye sasmak. Raterina' nın esvabından çöSüslerinin ölçüsünfi çıkartnava çalışmak, Napolyen'un üniformasmda flnlü knmandanın kisilİRine çirmeye çabalamak. hattâ VVashineion'un yatak odMinda perdelrrden koltnğa kadar her sevi Şerlnk Holmes edasiyie incelemek, y»lamıı eşyalara efilimden datar. BD ««aft iyl bilen biıitn Kapalıçarşı açıkgözleri de tstanbul'u zivarete selen tnristlere Soltan Selim'in kılıcıyla Fatih'in nargilesini satmaya kalkısırlar. Hiç kuşkasuz savas silâhları, araclan. tereçleri, bu bakımdan çok cazfbelidirler. Eskiden silâhsör baba. ibtiyarlayınea kılıcını oflunnn beline takıp : Oflatn ! Ben banu ıcrefie taaidıra, ç»k düsmanın anasını bu emektarla belledim. artık ortn s»na emanet ediyorum diye acıkb bfr konuşma yapar, ejul da çifte su verilmif eski kılıçla siiftJ^forlüh mevdanına atılırmıs. 1yi çelikten yapilmıf ve denenml« kesicl silShlann. babadan otnla. hattâ toruna aktanhp iyi is eördüfü tevatürdür. Ne var ki. ivi bir kılıç. bir bıçak. hir kalkan icin geçerli olan ha kural: atta nvnılanamaz. Cünkii atın Smrö insan Smründrn kısadır. Romanlarda ihtiyar sllahsörün, binek atını otlnna aktarıp : Al evlSdım, bn döldöl pek kahramandır. «avas gereklerini İvi bilir; kovaladı mı tatar, kaett mı yskalanmu, Ben t«pe tepe yirmf yıl knllandım. sen de kullan.. diye konvsinası mantıksıt kaçar. Bannn gibl tamammısın «llâhlan da babadan afnla aktarılmay» pek elverisli değildlr. Bir pilot, aran yıllar kallandıktan senra, ara|ını yeni knsaklara emanet edip : Bn nçak kahraman bir ncaktır, ılze bırakıyoruın, ennn Keçmisine lâvık elmava cslısın.. dedi ml, kafasında birkaç tahtanın neksan oldnjhına hOkmetmek tereklr. Rilim ve teknitin yıldırım hıııyla tlerlediM bir dünvada msdası reçmls pırpırla kahramanlık vapmava kalkısan silânsorler rtaffle bir i»e girisml» olnrlar. Vaklivle «avaşlar» girmls, dnvüşmöı. yaralanmıs. yaralımıs nçaklann, tanklann, temllerin veri artık askeri mütelerdir. I4fın bnrasında. Amerikalı dnstlanmifin blıe verdlkleıi savas remileri icin rapılan tSrenlere deknnmakta blr varar bnloveram. Geçenlerde cene bövle bir merasimin avnntıiannı eaz«telerde oknduk. Amerikalı dostlanmK biıe nıahriplrr verdiler; eksik olmasınlar: Amprikan Klcisi. Konseloslan, biıim vetklli' ler. mnteber zevat, Milli Savunma Bakanı, ve bn iıle vakından İlgili ne kadar akıllı kişi varsa tBrene katıldılar (Zaten hep bSvle olnyor). Ve senra nutoklar attılar; herbir geminin basında : Bn aslan gtmi, kahraman blr tremidir. Amerikan ordusunda. tkinci Dünva Savaşmda. Japonlara Almanlara ksrsı dövüjmüs; Okyannsları nsta terzi makası «ihl yarmıs; yarılamıs. yaralanmıs; harp tarihine destanlar yazmıstır. Bn gemiyi Türklere emanet edivoraz. tnsallab sizin bavraÇınn altında da kabrananlıklar rösterir diye eevherler ynmnrtlandı. tkinei Dünya Savasından kalnıa »tmilerl bn tSr edeblvatla blıe takdim etmek, dofrusn akıl ve iz'mımıtla biraz alay etmek olnyor. Bir kere geminin kahramanlıfı diyr bir sey elmac; insanlann kahramanlıgı dive bir sev vardır. Sonra da hic savas gürrnemis, tepeden tırnaşa bikir bir gemiyi, kahraman oldutu sBvlenen bir gemiye yeğ tntmak fnsan mantıtına daha nygnndnr. Bn koskoca adamlar. çok akıllı Amerikalılar, bize hir muhrip vereeekleri zaman • geçmisini rizll tutmasalar bile pro. pagandasını yapmamak ferasetini gBstermelidirler. Zira verilen muhripleri müzeve koymayacagımıza före v kahramanlıklan vr uzun geçmisleri biıe bl» ?ey kazandırmas. " " '"""" Hiç olmazss bundan sonraki törenlefde tahrarna'r) rHmıvar • İIere uhin almak nmnduvla { remilere sahip olmak umuduvla simdilik ho kadar kadar,. * ^ | »••••••••••••••»••••••••••••••(•••••••••• a a a ı a ( ( a a I•••«•••^ aaa( S Dengeli beslenme nsaular hayatta kaldıUan miiddefçe difandan «yiyecek» adını verdiğimiz besin mad delerl almakta, banlan kendi vücutlannda parçaüyarak (Disslmllaıyon), Tİicnt maddelerinin sentezlenmesinde (Assimilasyon) kallanmaktadır. Dışarıdan aluıan ve insan vüeudunda sentez lcnemeyen besin maddeleri vitaminler, mineral maddeler ve proteinlerdir. O halde kaliteli ve den geli beslenmeden anlaşılan, organizmada yapıbna sına îmkân görülmeyen ve hayatsal değerleri bulunan vttaminler, mineral maddeler ve proteinlerln inıanlarm giinlük diyetlerinde muayyen miktar ve oranlarda bulunmaıı zorunluluğudnr. İnsan vüeudunda encrji değeri bulunmayan, fakat başka hlç bir besin maddesinin de yerini almasraa imkân göriilmeyen bu üç değerll maddenin vücuttaki noksanlığına veya bunun devamlılığı haline isc gizli açlık denmektedir. nıan beılenmesinde proteinler özel bir değere sahiptir. Dısandan alınmaları zorunludur. Organizmada yapıeı ve yaratıcı bir güce sahip olan hayvansal proteinler, hernen bütiin fonksiyonlara katılırlar. Denilcbllir ki, uzay ve teknikteki en son gelişmeler, bu tüketimi en üstün düzeyde yapabilen insan veya insan topluluklarmın eserldir. Türkiye •• 2,t nüfus artıs hızı ile dünyada başta gelen iılkelcr arasında bulunmEktadır. Buna paralel olarak gıda maddelerindeki iiretimia aynı oranda olmaması tüketimi etkilemektedir. Diğer taraften, memlekelimizde gerek örf ve âdet ler ve gerekse ekonomik kosullarımız nedeniyle blr tahıl besleıımesi uygulanmaktadır. Bu nedenlerle. ülkemize her sene artan miktarda dışandan buğday getirildiği Eorülrnektedir. Türkiye hayvaneılığımn aktüel problernleri içinde Ue, yem sorunu'nun ön yeri aldıgı bir gerçektir. Zirast ekonomislniıı temelinl hayvancılığın teskil ettiği meralcketimizde fert başına düşen hayvan sal protein tüketlmini etklllyen faktör. çayır mer'alarunmn kültür hayvanlarımızın beslenme. t Daha fazla balık yemeh zorundayıs •^t7" unanistan Ue ılr«lnniatik nCnasebetle. •*• rimizin en ciddl safhalarda oldnffu zamanlarda bile bazı Yonan baiıkçı motorlannm ve gemilerinin karasulanrmzi eekinmeden Ihlâl ettigi haberlerini eok kez gazetelerimiz birinci sahifelerinde ve biiyük mansetlerle verirler. Hiç süphesiz ki çekinmeetea. gunrsutca yapılan bu gelisjnelerin ardmda, tahipsiz olarak billnen su iirünlerhnizdeB yaraılaaabllmek armro ftalen. mektedir. Gerçekten, bakua ve beslenme elanaklan doğal olan balıkçılıği yem ve sermaye sornBUn pek az etkilemektedir. Denizlerimizde nadir Te pahalı balıklardan, sürü halindeki ncuz balıklara kadar, milli beslenmemizde teplumumuzan hayvaasal protein afiguıın kapatdması Için siirekli ve yeterli olanaklara sahibiz. tstatistiklere göre, memleketimizde avlanan balık miktan (1M<), 1M.6M tendur. Avlanan baiıklann "'. 4Tı hamsi, '/o 25'i uskumnı, palamut ve torik gibi sürii halinde ve fiatlan itibariyle de ncuz olan ba t B •agfin için önemli tüketim merkezler], okullar vehastahanelerdir. Siiâhlı Kuvvetlerimiz de tükethnrn •rttınlmasinda söz sahibi olabilir. Ordumtizda ahçılarırj balık pişirmesini iyi bilmemeleri dışında eratın balık yemeğe alışık olmaması da tüketimi etkilemektedir. Oysa Sllahlı Kuvvetlerimiz, hayvansal protein ihtiyaeuıı et yfrine siirü halindeki balıklanmızdan çok daha ucuza karşılıyabilir. Sonııç emlekrtimizde fert baştna düsen yıllık balık tüketimi 3.5 Kg. dır. Bir trlandaluıın ydda İM Kg, Japon'un 45 KR Norveçllnin 4C Kg.. Danimarkalınuı 4t KE. halık Ki tükettiği gözönüne almırsa; memleketimizdeki tiiketimin düsük olduğu görülmektedir. Türkiye, bugün balıkçılık ekonomisi bakımından faıtalık a n eden bir ülkedir. Zira satılandan çok balık avianmaktadır. Toplumumuzdan buğday yerine et yemesini istemck birçok aşamalann geride bırakılmasma ba|lı olduğu haide: daha fazla balık yetnestni Istemek ve balıkçılığunın gelistirmek için gerekli tedbirleri almak ulnsal bir görevlmlzdir. M Ülkeler Türkiye Yunanistan Fransa İngiltere A.B.D. Batı Almanya HindisUn Pakistan İsrail Kanada «I « M Q C 7 UISIDEISI UNE Yenıcamideki ne yapsm? 8ir sevfilı okuyucum, enıckli Albay sayın Mustafa Gönenç bana yazdığı bir mektupta, «Şu Eminonündekl Yenicami avlusunda simit üatıcıları ile kuşlara yem satan periş?n kılıklı savallı insanların durıınıunu ele almamı ve Belediye yetkililerini uyarmamı» Istiyor. Mektubn oftuyunca. okuyucuma hak vermeklc beraber kendi kendime guliirnsedim dernek ki dedim. Sayjc Mustafa Gönenc hergi^n Yenicami rvlutundaıı geçmekte ve gördüğü manzara onu rahatsız etmektedir. Oysa Yenicami avlusu. onu rahatsız edecek manzaralarm binde biridir. Haydi saym Mustafa Gönenç Ue el ele tutusalitn, ve Yenicami avlusundaki hall şikâyet etmek üzere evvelâ Belediyeye bir pidelim: idarccilerin bulunduğu üçüncü. dördüncü kata mı cıkarağiz?. Asansörün ba^ındaki kimselerle, Yenicami avlusundak! güvercinlere yem satan insanlar «rasuıda bakın bir fark görebiliyor musunuz? İkisi de hayatlarıııdan aynı derecede bezgin.. Asansörcüde kirli bir ışomlek ve blr karı^ sakal.. Katiardakl odanlar mı? Hele bir sual sorun!.. onian fifaf yatağından kaldırmısçasına rahatsız eder«inir ve yüzünüze söverek bakarlar., O güze..r.ı binanın duvarlarındaki sıvalar neye yer yer dökük diye bana sormayın!. Türkçede (terzi kendi söküğünü dikemez.) diye bir söz vardır. tstanbulu Imar etmekle görevli belediye kendi binasının icindeki tozları \e çöplerl toplavacak halde değildir. Odalann halini hiç îbrmeyin!.. Cigara dumanından lçeri firiimez. Duvarlara sinmij bay.ıllamı; bir koku, midenizi bulandınr. Duvarlara çakılan civllere ne Irakıyorsunuz? Onu zâlim blr el yapmıştır. Bu el yine bizlm. bizimit'ltrin elidir Yenicami tmaletleri ile belediyedeki tuvaletlerl de bir mukayese edcrseniz görürıünür ki Yenearail şikâyet etmek üıere Rİttiğiniz beledlyenin durumu Başkanın katı müstesna Yenicaniden farklı değildir. Derdinizi dinleyecek kulaği orada bulamaymca, belkl bir makama telefon eçmak isteyeceksiniz.. Bu telefoıı bir tiirlü açılmayacak... Aııkara>ı mı arayaeaksınız? "Mutlaka beş nıisli odeyip yıldırım isteyecek vc oylr't normal konuşacaksmız!.. Eğer o arsda siniri bozuk me marr tarafınd?n azarlanmazsanız... Trnicam'dp ne var ki? Nedir o Topkapıda garajlsr denilen yerdeki otohüslerin hali.. Sizi arabasına dâvet eden çığırtkan bir davet mi yaparV Yoksa bir polis romanının hasta ruhlu kahramanı mıdır? Anîayamazsınız'.. Hcle mezarlıklarda ölülerinizln acısı ile yandığınız za man önünüze çıkan dilenci taburUrı.. Mustafa Gönenç dostum, Yenieamide ne var ki? Siz hele bir Ankara • trtanbul yolana çıkın! Oradu, kelera, veba ile yansa çıkan trafik epidemislnl «özlerinizie görürsünüz. «Biz ne biçhn insanlınr. ranavar mıyız? neyiz? Birbirimizl yollaıda öldürüyoruz» dive döviinerek kendinize sorular sordufunuz zanıan patlamif beyinler. talıkikat yapmak üzere gelecek olan saveıyı SAatlerce bekleyen gazete kâtpdı HrtOlfi eesetler... Yanmtş, kavTulmuT. akordeon olmuş yepveni arabalar.. ve asfaltiann üzerinde müsteri aramağa eıkmış Parisli fahlşe gibi nazlı nazlı dolasan inekfer. MandaiarSaym Mustafa Gönenç siz galiba hiç maçlara girmiyorsmjoz!. Rahmetıi Kâzım Karabekir bundan yanm yü» yıl evvel bir spor dergifine verdiği demeçte «sağlam kafa sağlam vücuttn olur» ibaresini kuilarunıstı. Spor mâbedi olan stadyumlara giderscaiz, sırasma gö/e otııs bln kısuıin rahmetlj Karabekirin bu sözünü yalanlamak için el ve a^ız biriiği İle nasıl söfdüklerinl. suç işlediklemi görürsünüz.. Bu sağlam yapılı ve sözde sağlam kafalı seyirrilere Röre her hakem ciruıl sapıkvır.. Her futbolcu sırasına gdre cinsî sapıklık Ue itham edilir. Aslında cinsî sapık kendi nefsine karjı triinahkârdır. Burada cinsî sapıklığı bir millete mâl eden kollektif hir suç işlenmektedir. İşin tuhafı daha bjgüne kadar: «Fatboluna da hakemliğine de, sizin gibi scyircilcre de» dcyip düdüğü yere calarak oradan fırlayip gidecek kabadayı bir tek hakeme de rast gelmedik!... Demek ki insanlar her tiirlü slllete vc hakarete alışabilmenin eerekçesini bulahUiyorlarYenicami avlusunda ne vaT? Birkaç perişan simitçl ile, gidecek yeri nlmadığı lçi>ı oralarda güneşlenen ve hiç kimseye zararları olmayan birkaç vatandaş... Güvercinlere yem satarak geçinen beş on fakir... Siz anacaddelerde mini etekli veya pantolonlu kızlann, erkek arkadaşian Ue yakası acılmadık küförler tcrtlhlnden ne gibi iugatlarla neler konuştuklannı lıiç dııydunıız mu?. Hlç sordunur mu ki Trafik Müdıirü, meydanlarda vazife gören kendi memııılannın yampiri kasket eiymelerine, Mao sistemi bıyık kovuvermelerirte, top enselerle ortalarda gezmelerine neden ses çıkaramaz. Hic uece yarısı Beyoglundnn çeçtiniı mi? Galatasaray Lisesi enünde polis otobüsünden inip okulun büyük kapısına yaslanarak livnklayan veya basındaki beyaz miçferi arkaya atarak elinde cigara avzında çekirHek vazife gören toplum polislne ne dersiniz? Bu hali gören vatanda;, poliste manevi otoritc bulur mu?. Yenicamidekl fakir Insanlann haline kizmaym!.. Yesflyurtta, Nişai'taşmda lüks apartmanın üst katındaki süprüntüieri, alt katta çama?ir sermis olan ailenln basınn dökenler kadar kaba değildirler... Ye nicamideki manzara sizi cidden rahatsız ediyorsa, sakın otobüse binmeyin, eiinkü hiç bir biletçi bulamazsınız ki Yenlcamide simidlni satmak i^teyen zavallı çocuk, ve güvercinlere bir matraba i.nğday satarak 25 kurus kazanmak isteyen biçare dul kadın kadar nftzik ve klbar olsuıı... v enicami avlusu genel hayatımızm küçücük bir kSsesidir. Ası' Yenicami avluaundaki dramın nedenlerinl, partilerin toplantı odalarında, Parlâmentoda, Bakanlıklarda, vilâyetlerde, Ankaranm Çankaya semtmi doîdurnn apartmanların dAİreıerinde bulursnnuz! akat, her halükArda, Pransız tdarl Mahkemesi sınav notlannın takdiri konusunda kendinde herhangi bir denetim hakkı bulmamaktadır (C. E. 10 Mart 1954, MeUe. Bodin). Girdiği konkurdaki aldığı notlan a ı bulan Melle. Bodin'in müracaatı reddedilmiştir. Oysa, ellmizdeki örnekte, Danıştay sınav sonucuna itiraz eden öğrencinın kâğıdını v» kendi>=inden bir alçak ve yüksek not alan kâğıtlan lsterni? bulunmaktadır. Gerçi, Danıştay yasası uyannca tdarc, Idare Mahkemesinin kendlslnden istiyebileceği her türlü belge ve bilgiyi vermekle yükümlüdür. Ama biz, yine de, sınav kâğıtlannı istemenin yukanda sözü geçen yetki, sebep ve maksat unsuru ile ilgili olduğunu sanmıyoruz. Zira bundan evvel görülmüs örneklerd'e smiT kâğıtlan ılgilt üniversite dışından bir Jüriye verilmekte ve onlardan smavı degerlendlnneleri istenmektedir. Bizee bu islerpin büyük sakıncaîan vardır. Bunlan kısaca Szetlemck gerekirse: (T) örneğin. emekll bir felsefe profesörü ile iki psikiyatri profesöründen kurulu jüri ile, Hacettepe Üniversıtesinin Psikoloji Bölümünde başarısız olan bir öğrencinın sınav kâğıdı değerlendirilmis ve Sğrenei geçirümiştir. Bu tlp olaylar. öjrencilerin kendi hocalanna karsı olan güvenlerini sarsabüece&i eibl fakiiltelerarası bir rekabete, veya gizli he«aplaşmalara konu olabi!me":t vönünden sakmc*lıdir. (5) Hepsinden önemlisi, bu jürinin bir bilirkisi hüviyetlnde olduğutıdan hareketle. son sözün yargica ait oldugu bir gerçekse, üniversiteye bırakılmı» not takdirinin yareıca geçmesi ola» yı ile karşı karşıva gelmis oluruz. Bu uvgulama akademik özerkliğe aykırı gözükmektedir. Sadece biürkişi ders hocasının yerini almakla kalmamakta. VBT F Denetimin YAZAN: >••••••+»••»•»»»•»•»•»••••» mun Unıversıte Danıçtay illskilerı yönünden llerıde birçok sakıncalara yol açabıleceğj kanısındayız. Öğretmen Alınacaktır f Dr. Artun ONSAL Hacettepe Oniversttesi Hnkak gosyelejltl Otretim Görevlisi gı; da yetklsi dtşına pkmakta ve not takdiri üzennde son söze ı»hlp olmaktadır. Oysa, yargiffin görevi idarenln yetki«inı astp aşmadığı, davramsın kanunl olup olmatfığını denetlemektir Yoksa verilen notun, herhangl bir yetkisir.Uk, kanun suzluk veya, sui niyet uraurunun varlıği nedeni ile tptali dısmda, tekrar gözden («çirilmesı söı konusu olamaz. (1î Herhangi bir usulsflzlügün veva ^ui niyetin varlığı üzertndeki delillerin dlvaeı tarafindan getirilmesi gerekli iken, jüri tarafından sınav üzerinde venl bir deserlendirme yapılmısı. bi. ?e kalırsa, adetâ dîvaffinın, bir anlarada, delillerl getirmekle yü kümlü tutulraadığı kamsını uyandırmakta, ve bo c«Şİt bir eylemde Danıştay'ın genel idarı hukak kurallarımn dısına çıktığı endisesini varatmaktadir. gerekir kl, Dtlf* alan CBrenct* nin kaderi ve çareslzliği toplums*l biı sonjndur. (1) Ancak dört kez sınava firlp de baçara mama da herhalde bir talihsıtlik veya sui niyet karsınnda eldugumuzu inandıraeak blr durum yaratmamaktadır. Geçim serunu. Unlversite diplomasının bir fetlı oldutu toplumumurda her ne elursa olsun blr dlplom» sahibi olmak güdüsü. çalif kan veya tembel BBrenciyi sü« reklt bir müeadeleye davet etmektedir. Bununla beraber ida. ri yargicın bazı hallerde eenis bir yorumla yetersiz BgMBeileFO prim verme tehllkesiyle karsı karsıya geidfSini hatırlatmak «e rekir. Danıstay*ın fuzÛH işgalt bir yana r i n bu tip müraeaatlar giin geçtlkçe çeğalmsktadtr sınav senuclari öterinde» ki antasmaılıklann Bnlenebilmesi İçin neler vacılabllir? (T) Üniversitede basan c8«teremiven Btreneilerin llerde rectmlerlnl satiavaeak ehliyfti verebilecek teknik v« aanat okullannın arttınlması ve bn tip knnıinslara hasansiz 5rrencllerin nakillerinln kelavlastınlması; (3) Veya 6me|in, belge alan üeüncü sınıf BSrencisine 1 V I yılhk tahsiline nygun bir çesit diploma verilerek. is îmkânlanmn saglanması: (?) Sınav sonuçian fizerinde herhanfi bir itiraz olayinda öŞrenci, asirtan ve Siretim üvelerinln temtileilerinden knruln üniversite içi Itıraz komisronlannın knrniman ve bn mereiin hararianrtın ke«ln ve «on ıılınası flk akta celen tedhirler arasında *ayilabiUr. SON Teknik Üniversite'de vize alamayan 8ğreneinin profesörünü Hldfirmeye kadar git tiîinl unntmamak serekir tngilizce ögretim yapan bir özel Utede BtYOLOJl * dersini tngilizce olartk okutacak bir ögretmene ihti • yaç vardır. 5 623 sayılı Özel ögretim Kurumlar, Kanununun • öngördügü şartlan haiz olanlann. 19 Eylül 1970 ta * rihine kadar PK. 306 Aksaray'a müracaat etmeleri • rica olunur. Cumhuriyet 9026 X • ••••»••••••»•»••»•••••»••••••••»»••••••«>•• m Tiyatro TÜRKİYE RADYO TELEVİZYON KURUMUNDAN Kururaumuz, 1970 yılmda aşağıdaki daliard» odolla yan^maUr düıenlemiş bnlonmaktadıc kül.türşanatvş bilim ödüNeri Müzik 6 kolda 146 ödül 5 kolda 41ödü! B ütün bu hukukl tartı?malann Bteslnde, blze 6yle geliyor kl, bugünkü toplumsal kosullanmız çerçevesinde 01 k^mizde bir diploma sahibi olmak ve bunu elde etmek içın her türlO çareye bas vurmak, her ojrend İçin bir forunluk haline epimektetlİT ttiraf etmek 16ve35 mm. lik M EV Lİ T Genç yaşta kaybettiğimiz sevgili varlıfımız ölümunün birinci senejl devriyesi olan 11 Eylül 1970 Cuma günü (yann) ö&le namazmdan sonra, Kadıköy Osmanağa Camünde aziz ruhu için Mevlidi Şerif okunacaktır. Arzu eden akraba dost ve dindaçîanmızm teşrifini rica ederizAtLESt Cumhuriyet 9008 filmleri 15 ödül SEVİL ERGÜVEN'in Edebiyat 4 kolda 38 ödül R'esim ve SOİ.UÜ nava«a ve htıkuk devleti 1!kelerinin ısıtı eltında. Danı^tav'ın finlversite orRanlannın evlem ve işlemlerini denetlemesi valrnı feTekll deSil üstelik zoranludur. Ancak, sınav sonuçlanmn yeniden gözden eeeirilmeri olayi fle i\ü1 olarak verilea Srnekte gBrüldüğü gibi. Dar»ştay"nı bn deneti yaparken kendi yetki ala> m dışına çıktiği endisesi doğmaktaAr. Damştay ngilllerintn kendflerine yasalarea verilmis olan iptal yetlcislndd hukulct Saym Müsterüerimize; Acaba kendimizi yine kendimize şikâyet etsek ve karaya vurmus balık misâli les ribi vatan ve val Ortaköy Demir Tevzl Depomuzu Aksaray Vatan Caddesi tskenderpaşa duragı yanmdaki yeni tesis etmiş bulundugumuz depoya nakletmiş bulunmaktayız. 7/9/1970 gunünden itibaren fiUen faaliyete geçtigimizi duyurunız. TenJ Telefon No lanmıı 23 62 60 23 20 79 TÜRKtTE Demlr ve Çelik tşletmelerl ,, . ... . . . lstauıfcnl A Heykel Arastırmalar 12 ödül Bilimsel 7konudapKi*?r] 28 ödül li her tUrlü ayrmtüı bitgi, hazırl&nan şartnamelerde baiuanuktadır. Yanşsı» şartnarnfleri ve. bonBnla llgili Oeael Enaslar bir kitapcık halinde basumıştır. Bilçi edinaiek isteyenier bu kitapçıklan, Ankara'dn TRT Oeael MÜdürlüğundea; lataabnl ve lııcfr lanndan * > TL. karsılıgında nğbyaiıiUrler.