Katalog

TEMEL ESER Milli Eğitim Bakanlığınca oasılan asağıda isimleri yazılı «1000 TEMEL ESER serisinden yaymlanan kitaplar satışa arzedilmiş olup Bakanlık Yayınevleriyle bütün kitapçılarda 5'er lira fiatla saulmaktadır Seri No. * ZEYTİNDAĞ1. Yazan: Falih Rıfkı Atay » MEYXÜ> Yazan: Sttleyman Çelebi Hazırlayan: Faruk K. Tlmurtaj 1000 umhuri Kurucusu: YUNÜS NADİ f Lise IMczunları İçin I I L D 1 Z DEVLET RILHENDİSLİK ve MİMARUK AKADEMİSI Girig ımtıhanlanna hazırlama rslan Teknik Resim MatematıK Fizik \g 2 ETLÜL'de BAŞLIÎOR JrKayıtlara başlanmıştır. Broşüı tsteyinlz. GÜVEN DEftSHANESİ Ostnanbey. 47 yıl sayı: 16555 Telgraf ve mektup adresi: Cumhuriyet Istanbul Posta Kutusu: tstanbul No 248 TelefonJar: 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 «9 28 Ağustos Cuma 1970 ISTANBUL Halâskârçazi Cad. No: 200 TELEFON: 47 48 f Bazı atamalar, Sunayın Vali Poyraz, imzalı Et ve Balık isteği üzerine yine değişti yada Kurumunda imzasız ihbarlar grev başladı YURT HABERLERİ SER V İ S İ Danıstay, grev erteleyen kararnameyi durdurdu ANKARA'DA ZAMCILARI ŞİKÂYET İÇİN ÖZEL BİR BÜRO KURULDU ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Hükumetin, Tesls ve Besinlş Sendikalarırun greviyle Ügılı olar»k aldığı 1 aylık erteleme kararı, dün Danıştay tarafından durdurulmuur Toplaın 17 bin işçiyi kapsayan her iki sendikadan BesınU, dun «gleden sonra Ankara ve Erzurum'da grevi başlatmıştır Et ve Balık Özellikle grev Kurumunu kapsamaktadır. Grevin başlamasiyle dün akşam başkentte et sıkıntısı çekilmiştir. Bu arada. Erzurum'dan Ankara'ya et nakli. durmuştur. Öte yandan, Şekerlş grevind» yeni bir anlaşma imkânı aramak üzere hükumet, tarafları dün bir toplantıya çağırmıştır. Toplantıya Şekerlş Sendikası yöneticileri, şirket yetkilileri, Sanayi Bakanı Selâhattin Kılıç ve Devlet Bakanı Hasan Dinçer katılmışlardır. Şekerİş Sendikası Genel Başkanı Sâdık Side, dün verdiği bir demeçte, Türkiye'nin ancak 3 gün lük şeker stoku kaldığmı açıklarürklye ögretmenler Senken, Türkiye Işveren Sendikaları dikası Genel Başkan YarFederasyonu da bir açıklama ya dımcısı Dursnn Akçam'ın parak, şeker işkolundaki işçilerin feryadına knlak veren olaldıkları ücrctlerin tatminkâr olflu mu? duğunu öne sürmüj, sendikayla Atatürkçü ve ilerici ögretmenmüzakerelere hazır olduklannı alere karşı gittikçe yogunlaşan çıklamijtır. saldırılar karşısında «Artık bı(Arkası Sa. ", Sü. 5 te) çak kemige dayandı !» diyen 1ÖS Genel Başkan Yardımcısı, Blaylardan sorumlu tuttugu htikumeti istifaya ç*«ınaakta, hukuk devleti Ukeleri yürnrlüge konacagı fiine k»*»r öğretmenter topluluğunun kendi güvenligini kendi konımak amacıyla örgutlenecegini haber vermektedir. Bu ytirek paralayıcı feryada hükumetin kulak asmıyacağını Sayın Dursun Akçam da herhalde bilîr. Zaten bildigi içindir ki, AN'KARA Içişleri Bakanhğıtsaldırgan çapulcular» ın günden nın emri üzerine. onceki gün güngüne pervasız bir hal alan davdüz ve gece karayoUarında yurt ranışları karşısında ilgili makamçapında yapılan ani trafik konlara başvuracak yerde doğruca trollerinde 506 ehliyetsiz şotör kamuoyuna seslenmek zorunda yakalanmıştır. kalmıştır. Atatürkçü öğretmenlerimizden yükselen bn feryadın KarayoUarında yapılan kontrol olumlu bir sonuç verebilmesi ise larda 79815 taşıt elden geçirilmiş. yalnız TÖS toplnluğunnn değil, 164795 lira peşin para cezası keyurdnmazdaki tüm ilerici güçlesilmiştir. Toplam olarak 5141 tarin «meşru müdafaa» anlayışı (Arkası Sa. 7. Sü. 4 de) içinde birleşip örgütlenmelerine baglıdır. Zira karşı taraf hiç de azımsanamıyacak derecede güçlüdür, örgütlenmiştir ve kendi besabına pek uygun bnlunan yacadıfımız ortamda her geçen gün daha güçlenmekte, daha örgütlenmektedir. . KARA KVVVETLERİ KOMUTAM ORGENERAL FARUK GÜRLER Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'ın başkanlığında dün sabah Başbakan Süleyman Demırel, Genelkunnay Başkanı Orgeneral Memduh Tağmaç ve Milli Savunma Bakanı Ahmet Topaloğlu'nun katılmasıyla yapılan toplantıda hükumet tarafından hazırlanmı? olan Silâhlı Kuvvetler terfi, tâyin ve emeklilik listesi bir defa daha değişti rilmiştir. Başbakamn köşkten çıkarken «Askerî Şura Başkanı benim. Karar yetkisi bana aittir» demesine rağmen, köşk tarafından ikinci bir değişiklik yaptınlması ilgili çevrelerde hayretle karşılanmıştır. Ankara'da dolaşan söylentilere göre Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, 15 gün önce Trakya gezısinl yaptığı sırada Başbakan Demirel ve Millî Savunma Bakanı Ahmet Topaloğlu bir atama listesi hazırlamışlarrfır. öğrenildiğine göre, aynı tarihlerde Cumhurbaşkanı Sunay da beraberinde bulunan Genel Kurmay Başkanı Orgeneral Tağmaç ile birlikte bazı isimler tesbit etmişlerdir. Başhakan Demirel, hazırladığı listeyi Cumhurbaşkanı Ankara'ya döndükten sonra kendisine sunmuştur. Cumhurbaşkanı Cevnn Sa. 7. Sü. 2 de) Sese Kulak Veriniz K. Atalay'ın istilası kesinleşti Demirel, Çankaya'dan ayrılırken, «Askerî Şura Başkanı benim, karar yetkisi bana aittir» dedi ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Cumnurbaşkanı Cevdet Sunay, dün sabah köşkte Başbakan SUleyman Demirel, Genelktırmay Başkanı Orgeneral Tagmaç ve MUli Savunma Bakanı Ahmet Topaloğlu ile üç saat süren bir görUşme yapmıştır Toplantıdan sonra Başbakan Demirel, «Silâhlı Kuvvetlerin terfi listelerini görüştük» demiş ve listelerin bugün açıklanacağını belirtmiştir. Bu arada Ankara'da Merkez Komutanı değişttrilmiş, Orgeneral Kemal Atalay'ın istifası da kesinleşmiştir. Süleyman Demirel, Köşkten çıkarken gazetecilerle yaptığı konuşmada, komuta zinciri ile ilgili atamalar konusundaki anlaşmazJıkları kapsayan bir soruya da şu cevabı vermiştir: (Arkası Sa. 7. S. 1 de) 6 ORGENERAL EMEKLİYE ÂYRILDI Devalüasyondan sonra fl» yatlara yapılan zam üzerine Belediyelerin pahalılığa açtıkları savas sürmektedir. Bu arada; Ankara'da kendiliğtnden zam yapanlan izlemek Için bir «Zamcüarı Şikâyet Bürosu> kurulmuj, tstanbul'da Vali Poyraz, esnaf temsilcileriyle düzenlediği toplantıda. • Gereksiz zam yapanlarm. imzalı ya da imzasız mektuplarla kendisine bildirilmesini» istemiştir. Ticaret Bakanı Titrek de. dün Edime'de yaptığı bir konusmada, • Vatandas. TITREK DE, devalüasyonu zam olarak gösteren ve ellerindeki mala heHAKSIZ ZAM men zam koyan tüccan Vilâyet \e Belediyelere bildirme VAPAN TUCCARıN lidir. demistir. bekliyor «İhbar» istiyor tstanbul Valisi Vefa Poyraz, ar tan fiyaüan eski seviyesine getir mek ve hükumet kararlarını duyurmak içm dün Esnaf Dernekleri temsücüeri ile görüşmus ve, «Bh» yardıma ohnalısınız, olacak ıınıı. Bu takdirde, büyük BILDİRİLMESINİ ISTEDİ oranda başanya alaşırız» demiş, faturasız hiç bir malın alınıp, satılmamasnu istemiştir. Esnaf Dernekleri Birliği Ba$kanı Hüseyin Çmar da, dertlerinin büyük olduğunu, alınan ted(Arkası Sa. 7. Sü. 4 de Ticaret Bakanı Edime'de konuştıı Bir günde ehfiyefsfz 506 şoför "Kafasını yoran herkes, 1970'de bir devalüasyon bekliyebilirdi,, EDİRNE Tica'ret Bakarı Gürhan Tıtrek, esnafla yaptığı toplantıda, bir önergeyle devalüasyon ifşaatı için Meclıs araştırması isteyen milletvekillerine verdiği cevapta. «Kafasını yoran herkes 1970'te bir devalüasyon bekliyebilirdi. Çalışmalar, nzan zamandan beri sürüyordu. Bu çalışmalar. olaganöstü bir jfiziilik içinde yapılmaktaydı. Bundan, evimde karımın btle haberi yoktn» demiştır. Titrek. bu konudaki sözlerini çöyle sürdürmüştür : «Fakat şimdi herkes. siyasl bir rıkar için konuşacak, bunu bir koz olarak kullanacaktır. Türkiye'nin içinde bulundufn durum, devalüasyon karannın alınmasını gerektiriyordo. Memleketini seven her vatandas. buna itiraz etmemelidir. Çocuklarının istikbalini düsünmelidir. Devalüasyon, bir zam değildir, ekonomik bir savaştır.» yakalandı Grizu patlaması: 7 işçi öldü • Bayındır'da çıkan yangmda da bir « aileden 3 kişi birden can verdi Bu gidişin, Snünde sonunda bizi apaçık bir faşist yönetime sürfikleyeceğini anlamak için de yakın geçmiş hakkında bir parçacık bilgi sahibi olmak yeter. Birinci Ciban Savaşı sonunda ttalya'ya ve Almanya'ya faşizm nynı yöntemleri uygulayarak gelmemiş miydi? O zamanlar iki ülkede de demokrasi vardı. tki iilke de ekonomik güçlükler içinde çırpınıyor, ikisinde de sol akımlar günden güne boy atıvordu. Tutucn sermaye çevreleri bu hali kaygı ile iıliyorlardı. Bn çevreler ttalya'da Mussolini'ye, Almanya'da Hitler'e destek oldular. Para verdiler, imkân verdiler, ellerinden gelen yardımı esirgemediler. Her iki ülkede de faşistler işçilere ve ilerici aydınlara karşı düzenli saldırı hareketlerine geçtiler. Tntncn sermaye çevrelerinin elinde bulunan hüknmetler bn kannn dışı hareketleri hoşgörfi ile karşılıyor, hattâ oniarı kışkırtmaktan çekinmiyorlardı. Sol cephe, aslında daha güçlü olduğu halde gereği gibi örgütlenememişti. Sol partiler arasında fikir birliği yoktu. Sendikalar, demokratik hakların savunulması konusunda bir dayanışma düzenine ulaşamamışlardı. Faşist gruplar fabrika basıyor, işçileri dövüyor, üniversitelerde olaylar çıkanyor, kitap yakıyor, pusu kurup adam öldürüyorlardı. Bn koşullar altında demokratik yönetim yozlaştıkça yozlaştırıldı, bir bozuk dözen haline sokuldu. Nihayet bir an geldi ki halk, «aman biri çıksa da şu anarşiye bir son verse» demeye başladı. Artık gerekli ortam hacırlanmıştı. Ve ilkin ttalya'da faşizm, sonra da Almanya'da nazizm, kollannı sallaya sallaya iktidar koltaguna geçti kuruldu. Bugnn bizdeki durum ile, kırk elli yıl önceki ttalya'nın ve Almanya'nın durumları arasında dikkate çarpıcı paralellikler vardır. Bugün biz de ekonomik eüçIfikler içinde çırpınıyoruz. 1961' den sonra güçlenen devrimci akımlar tutucu sermaye çevrelerini tedirgin etmektedir. Anaya•al hakların kullanılması yöne ZONGliLDAK, (Hayri t n lütürk bildiriyor) Ereğli Kömürleri Işletmesi Armutçuk maden ocağında dün meydana gelen grizu patlamasında 7 maden işçisi ölmüş tür. Armutçuk üretim bölgesind'eki 92 numaralı ocağm 200 metre derinlığinde çalış malar yapıhrken saat 05 sı ralarında âniden meydana gelen grizu patlamasında ocak bir anda zehirli gazla kaplanmıştır. Bu arada, infllâk sonunda 7 işçi. göçük altında kalarak can vermiştir ölen işçiler, şunlardır : Ramazan Sertkaya, Sezai Ak giin, Hümi Vertekin, Recep Yılmaz, Halil Ankan, Selâhattin Topcu, Izzet Keskin. Bölge kurtarma ekipleri ocakta bulunan yoğun zehirli gazı boşaltmaya başlamışlardır. Gaz bo(Arkası Sa. 7. Sü. 3 de) Nijerya'da savaş sona ereli 7 ay olmasına rafmen, eski Biafralüar, hâlâ yaşama savaşı yapmaktadır. Onbinlerce kişinin, kannlannı doyurmak ve başlannı sokacak bir yer bulmalan için, paraya ihtiyaçları vardır. Resimde, pazar yerinde açMıtan ağlayan çocoğnnu. babanın dizlerinden almaya çalışan bir anne çörülüyor . YAŞAMft SAVAŞI "Kolera,, haberlerf, sebze ve meyva satışlarını genış ölçüde azalttı BURSA, (a.a.) Kolera ile ilgili haberler üzerine Türkiye'de sebze ve meyva satışlarının büyük ölçüde azaldığını söyleyen Türkiye Ziraat Odaları Birliği Başkanı Sadettin Karacabey. bu konuda özetle şöyle demiştir : •Mevyaların. sulama ile ilgisi yoktur. Usulüne uygun şekilde yenildiği takdirde ufak bir arıza bile meydana getirmeyeceği gibi, bühassa biinyesindc taşıdığı muh. telif vitaminli bakteriler sayesinde insana sağlık verir.» Sapık, özüriü ve tehlikeli çocuklar, özel okullarda eğitilecek ANKARA. (a.a.) Eğitim: Güç Çocuklar îlkokulu» ile ilgi li yönetmelik, dün yürürlüğe gir miş ve bu tip çocukların nasıl e ğitilecegi belli olmuştur. Buna göre. mecburi öğrenim ça ğında bulunan •Problem çocuk lar», Milli Eğitim Bakanlığına ba (Arkası Sa. 1. Sü. 3 de Bildiri dağıtan 3 kişi tutuklandı (İSTANBUL HABER SERVİSt) Sıkıyönetim Mahkemesi; dün Eyüp'te, «Halkı kışkırtmak» iddiasiyle bildiri dağıtan 3 kişiyi (biri kadın, öğrenci ve işçi) tutuklarken: «15 16 Haziran Olayları» ndan sanık ve tutuklu 105 işçiden 36'sını serbest bırakmıştır. SIKIYÖNETİM MAHKEMESÎ, İŞÇlDEN 36'SINI DÜN SALIVERDİ TÜTUKLU 105 Hindistan'da 26 ölü KALKÜTA, (a.a.) Yetkililerin dürj açıkladıklanna göre, Hlndistan'm güneyindeki Bihar eyaletinde, son günlerde koleradan. 8'i çocuk, 26 kişi ölmüştür. Tutuklananlar Eyüp çevresindeki fabrika işçilerine «Halkı hükumet aleyhine kışkırtmak amacını taşıyan bildiri dağıttıldarı iddiası le yakalanan beş Kişiden üçü Sıkıyönetim Mahkemesince tutuklanmıştır. İşçilerin ikisi ise dün geç saatlerde Adliyeye verilmişlerdir. Bu arada. bildirileri hazırladıOLAYLAR IN |ı ve dağıtımını sağladığı ileri ARDINDAKt sürülen Zeytinburnu TİP tlçe Başkanı Metin Bilgen, dün Siyasi Polis tarafından parti binasında yapılan aramada yakalanarak, gözaltına alınmıştır. İsrail'de 16 olay KUDÜS, (a.a.) Dün tsrail' de koleraya yakalanmış 2 kadının daha hastaneye kaldırılmasıyla, Israil sınırları dahilinde (Arkası Sa. 7. Sü. 6 du) GEI?ÇEK Bir hastalık var araa. olacak kadar çelişiktir. Bir kere herhangi bir salçın tehlikesi karşısında hükumet çevrelerinin iki ölçüyü dikkate almalan jerekir. Durum gerçekten ciddî ise, kamnoynnun ciddiyetle uyarılması, görevin bir yönüdfir. Bu nyarma yapılırken doza kaçırıp halkı paniğe aürüklemekten kaçınmak, görevin ikinci yönüdür. Turizm mevsiminde, lç. ve dış çevreleri dehşete lürükleyecek biçimde demeçlerle heyecanları pompatamaktan yetkili ve sorumlu çevrelerin kaçınması, memleket hesabına doğacak zararları azaltmak bakımından lüzumlu idi. Bn lüzuma öııem verilmemiştir. Ayrıca yapılamıyacak seyleri halka vaadetmek, hattâ alınması mümkün olmıyan tedbirleri mecburî olarak ilân etıtıek, resmî çevrelerin aleyhine olmakla kalmamış, devlete karşı güveni sarsıcı etkiler yaratmıştır. Herhalde koleraya karşı ted••• (Arkası Sa. 3. Sü. Z de)İ Hokkaido adayaşayan bir tür ayınm cn büyük özelliği. insanlann hemen her davranışını mükemmel tal'it edebilmesidir Oldukça sevimli bir görünüşü olan Hokkaido ayılarından ÇİBİ de. bagh bulundugu sirkle Kaliforniya'ya yaptığı turnede. siyasilerin. nutuk «tışlannı taklitte gösterdigi başanyla;. gerçekten büyük alkışlar toplamış; Kaliforniya sahüleri boyunda ugranan her kent re kasabada binlerce kişiyi kahkahaya boğmuştnr. NADİR NADİ (Fotoftraf: UPİ) (Arkası Sa. 7, Sü. 3 de) NUTUK ATftN J M CUMHURİYET EKONOMt BUGÜN 5. SAYFADA Siyasî polis tarafından bildiri dağıtırken yakalanan ve tutuklanan üç kişi şunlardır. Sabih Alever (TeKnik Üniversite Makine Fakültesı 1. Smü öğrencisi), .Cemile Çerçer (Doktor eşi, ev kadmı), Yunus Keleş (İşçi). Aynı suçtan aranan ve dün yakalanarak Adlıyeye gönderilen iki kişi İse şunlardır. Merâl Ozen (GUzel Sanatlar Akademısı Resim Bölümil öğrencisi), Ekrem Şıkak (Demokratik Derrim Dernegi üyesl). Polis bunlann dı 'Arkası Sa. 1, Sü. 4 del C.H.P. Istanbul Milletvekili Reşit Ülker, kolera olayı hakkında bir sözlü soru önergesini Meclis Başkanlığına sunmnstur. Ne var ki, Saglık Bakanının cevaplandırması dilegiyle verilen ba soru, parlâmento çalı.şmaya başladıktan sonra ele alınıncaya kadar iş işten geçmiş olacaktır. Oysa kolera konusunda resmî makamların anlasılması giiç davranışları, Saglık Bakanı ağzıyla izaba mnhtoc