Katalog

SAYFA İKt Cumhurîyet İZÎM köyün teçlml çaydandı, haydan huydan değll. Ben biınu blllr, bunu söylerlm: Alm terlnl ncunnı klşl n&musu bekçill klçldlr. Ekmek böyle «ordaysa ter, oluk elbl gl der, adam haylazlıfta vur&mas da yolunu ftınmaı kolay kolay. Gelgelellm, partiollerlıı kapış etöğl fu kredicaer blzlm köyü de alk etü. Doğru yoldan onmak varken sağa aola aapar oldular Eremeyeceklerl seylere garindller de yakıçık »^"»« Işler çüctı ortaya. Kaptanglllerln Kerlm, toprak avlusuna halı yaydı, ayaguıa körüklü çtemeler çektl. Bellnde Belçlka tabanca blr kurum, blr kasılma kl o raman kamburu göze çarpmaz oldu artık (Oysa biztaı kojlU tabancanm çahını yapar, Belçlka'ran fabrlkası haltetmlş). Köyünün BUyuyla boy atan kerata o tabancayı bellnde taşımava utanmalıdır Yaa jımardı, delilendl Gö1(1 tepeslndeydl şımdilerde, yukardan bakışlıydı. O gıcır yenl halının üstüne de kadıfe mlnder ahp kurulduğunda tabancayı bellnden çekıp dlzlnln dlblnde hazır tutardı. Eteklemeye beveshlerl öyle kabul ederdl Çunkii banka kredlsinde gdzü olan llkln onun görüUnü yapmalıydı. Partlsine sırtıru blr dayamı^ kl, her l?te onun borusu öter olduydu. Ben köyltllerln kulağını btiktüm Sonra sovlemedı demeyln, bu zlbidının öna>ak oldugu kredıden hajnr gelmez adama dedim Dınleven berl gelsln Kerim in oısına el pençe dlvandılar Bır de ad nı Ağa'ya çıkarmasırlar mı1 Kerim Ağa oldu aldı yürudU Sesi dedlğım dedlk çıkıyordu Damarına dokunacaga peçln peşln gözdagı venyordu. Zinclrsiz ltln yolu mu olur, eğrl bastığının sozu edılıverdl bır gun «Enüne'yi çekıp evıne kapamış ha»' dendl Ben de 1 çimden, «Azdı deyvus!» dedım Emine, Yandı Ömer'ın a\radıjdı, hem de helalı, nikâhlan !3 AJustos 1970 YARENLIK Ellf NACt Tarihten o Selâm olsun (Akça Dayı'nın yolda anlattıkları) Yazan: nı burunaua imam kıymıştı. Burunsuzla nıkâh pazarhğını da ben kesm.ştım hattâ. Ömer, şlmdl asker O ord» vatanı, mille''l bekleye kojsun eLmn sıcağı henüz üstünde olajı avratsa Kerim'ln koynunda Komparsita meselesi A CO MPARStTA'ına trfr TUrk bestek&nnın esert olduğunu mektep arteadafnn rahmetll Fatinin ağzrndan •hfttır» defterim» geçm saürlan bundan evvelki 1141 velerimlzdan birinds jımr'7' "" Okuyup ilgUenenlerden aldığım bas bllgilerl ylmdi hunmınu» çıkarmadan lçlm rahat etmiyecek. Avuiat Orhan Barlas •• bayan Hekimjil böyle blr iddlaznn daha önoe ysymİBDdığını, bu konuda ban yaslar okuduklanm •öyledller bna. dam Atabeyoğlu İM Bütün DUnym dergisinde Mehmet Atakertn btr lOportaJı oklugunu hâfnaunn* ftt•yenerek bu h&tır* ıtnclrtnl çogalttL ğ^ An» bUtUn bu lzahata rmgmen dostum Faruk Yaner bu parçayı llk ç*lan Edvardo Bi•nco Orkestrmsında bee »ene ç&lışan birinln hayatta olduğunu haber verinoe doğru Park Otele gldlp Orhan Afşar'la konuştum. O, börle blr şeyin mlimkün olamıyacağı frnnıutt.inde olduğunu re bu parçanın bestekftn olarak ştmdly» kadar tanıdığımı* Rodrlqes"ln Unıguayh blr virtüoz olduğunu anlatü. Daha önce de •öylemlştlm. Defterimdeld notumdan baska benim hlçblr lddlam yok ve Olamaz da. Yalnı* şu kadar var M her düğünde gelinle damat llk danslarını bu tango lle yaparlar Bu bakımdan dâva aldınş edllmiyecek kadar ehemmiyetsiz değll bence. IAkln tahkik ve aydınlatma Işl elbette bana düşmea. ÇUnku dalma oldugu (ibl bizim çlzmeden yukan çıkmak adetlmiz değlldir. Metin İLKİN nl afiylemez oldu » YUrUsUn bakalına Kerinı Ağa'nın fermanı, gelir gunler gelir bu dava da gdrunür. Nltekım Kerim Ağa, son günlerde bıyıklannı jemeğe başladı. Bir punduna şetirıp de kalabaük lçinde, «Afiyet olsun, L yaku Sözüm ona goz korkutacak Caka satacak Nasü da hujlu deyyus, bir â/iyet olsuna pireleniverdl. Yandı, ömer bugün yann kojde, hesaba oturmaja az kaldı da dokunsan hoplujor, yürek yerınde degil Ayagında diken olan seker elbet, buna gülünür gayn. Emine'ye de hıncım az degildl Karı kısmına dırenmesı zordur, anlarım, ama utanmasız, dırenmesız yatana da karı de7 nır mı Sokak kedısının kuyrugu kalabalıktır ya, böylesi Emine de sankı kuynıklu gıbidır. Kapısırın onunden geçerken, şu kuyruguna bir çmgırak takayım der de tuttururdum turküytr Denizde bakklan bıyıklıdır bıyıklı Ben fitttm gorbet ele son kımden oldun yuklu. Çıtı gelmezdı ıçerdeu. Araa dinden önce gögsü yürüyordu, »lnı yürüyordu. Bakıslan blle s«smisinki gibi kesktnceydl. Ben de birden deylvermedim, ucundan tutturarak, «Ulan Tandıoflu, sen ne yaptın aakerde?» dedlm. «Vatanıu, mllletin namnsnnn bekledim» dedi Ha dllimin ucuna gelmlşti, ulan sen orada bekleye dur senın namusu burda harcadılar, dlyesim vardı ya tuttum kendlmi O: • Boşuna geveleme Akça Dayı!» dedl. «Olan oldu. Şimdl ben fizenme dus«n ne oou dusunuyorum.» YürUdükçe, yol boyundan otlan çekıştlrıjor kökünnen kökünnen sökup atıyordu. «Üzerine düsenin ne olduçuna atalar afanlar karar vermıs!» dedım. «Gelenek bu! N'aparsın, boyle!» «Kan an degildir!» dedl. Uzun zaman sustu O sustuğu kadar da ben namus ucuzlamış dıye kınandım, içime bır acı çöktü. Ama yanılmışım birden şoyle sordu: •Yapmazeam bana ne derler?» «Pezevenk derler!» dedim «Ya kanvı silkip atarsam*» «Kerim Ağa'dan korktu da ka ndan vaz geçti derler'» «Bu Tandı'lann kaderi mi?» dedı «Bız kan akıtmak içm mi dogduk, can vakmaktan ze\k mı alıyoruz! Ama nıçın el uzatırlar bovıma bır tarlamıza, bır namusumuza" Ha tarla, ba namus ha tarla, ha namus derken el gıdıvor kana bulannor, Akça Davı! Bö%le boyle adımız Yandı'va çıktı. Bılivor musun babamın son sözunu. Bır gun sılâha da\ranmak zorunda kalırsan tetığe dokunurken de bır duşun gene dedi. Sen ne der«ın, artık duşünecck bır şey kaldı mı?* «Kalmadı!» dedlm. Yanık yanık gulümsem Benden onde seğlrttl de d»h\erdı köye Ben çok uzaktaa ikı el sllah sesi duyabıldim. Bıri cavladı, birı kutledi, >anl bır el boşa sıkılmıştı. Sonradan öğTendlğime göre, Kerim Aga hazırlıklıymış, elındeymlş Belçıkası, ama işJullının kurşunu yerıne varmaz ya onun kıyıiüs kütleyen. îkıncı Yandı dokunmus tetiğe, kasığına cavlatmıs. «Temlzlendl bn tç* dedlydlm. Meğer Kerim kökünden yıkılmamış, bir yarajla kurtarmıs paçayı. Şimdl hastanede keyıf çatıyor ak sargılar baram olası. Yandı ömer'se damda. Bu İs boyle gelmlş, boyle gider ya bana dokunan koylülerımiz koydeşlerımız' Şehre ındıkçe, hastaneye uğrayıp Kerim Ağa'nın hatınnı sormak boyunlarına borç sanki, bunu hıç savsamıyorlar Ama hapısanenın sokagına donüp bakan yok. Belki, olur a, pencerede Yandı' yı goruruz de hal hatırlaşmak; zorunda kalırız dıjedıler Kerim Ağa'nın kulağına gıderse aramız açüır dıye korkuyorlar «Heey Yandı, sen boş ver valabığın selânun», sana benden selâm olsun!» «Vay bizim köylfl, vaay'» Demek bızım köylü bundan boy le namussuzlann çanağmı yalamaktaı» hoşlanır oldu. Yuzuna bakılacak adam kal mamış îşta bunun ıçın koy bana batıjor artiK Bu yuzden başımı ahp vur dum yola Bir de şundan korktum. Blrkaç yerde, bu köyden hayır gelmez artık, bir teneke ben zın devlrlp yakmalı gitsln. demlştim ya, eğer kazara bir yangın çıkacak olsa Akça Dayı yaktı kovümüzü dıye benl mahkeme mahkeme sürundürurler. Cahil devlel ER devırde boylele1 rl bulunur >a. Osmanlı tarıhinde vezaret rutbesine kadar jukselmlş, ovle pespSve, ojle cahılleri gelmıı kı, içlennde okuma yazması olmavanlan bile vardı. Bu cahil vezirlerden bır tanesı bır gun Topkapt Sarayı kubbealtı toplantılarınd'an blrınde kendısı «Konya'da lken oray» gelen donan"madan. lâf etmeğe kalkışmı» Yanındakı vezır : Amın paşa kanndaa. detnlş, blr yanlıshk olmasın? Çttnbu Konya'da deniı yek. Öburu fena halde içerlemıt ve gozlennl aça aça bağırmı? Nasıl yok, ne demtk yok? O vaklt Seydi Ahraet Pasa Derya kaptanı ldi. Bılesln kl, femıler Hanya'ya da fellr Konya'ya da . H adamlan Besbn: A. ARAD «Eh sümüklü Kerlm!» dedlm «Bu oyun sana pahahys oturnr, uçkura gev^k adama doğrn bakmaz bizim köylu. BU kl, «uyun ısındı'.» Ula ne goreylm, günler gene yirm.dört saat, vukuatsız \aay! » dedlm. «Bizim köylfl «u kredüer uğruna yureğlndeklKrrim A|a!» dedlm Gözlert, kurt gözü, «Defol!» dedl Defoldum Ama köşeyl dönmeden, «Senın de yolun açık olsun, eğer bu yol çıkarsa'» dıye seslendım O da Belçikasmı sıyırdı, basa değll ha, havaya üç mermi gozümle gormuş gibi, biızüldüğunu, urkek Urkek arandığırı, odünıln patlamaya yüzeldığınl bıhrdım. Bu türkü ona zehır zıkkımdı. Yandı ömer 1 taa yolçatına İndim de öyle karşıladım. Yiğittı, yağızdı ya, daha bır palazlanmıştı asker ocagında. Ken BULMACA!"::| Hece Bulmacası SOLDAN SAĞA: i 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 1 12 13 14 15 16 17 18 19 20 0 1 M 1 îstanbulun tarlht ve mlmarl şaheserlerinl, çuıilerl, :şıklan lle tablolanna konu edınA A A AG AĞ mlş, yurt dışı dereceler kazanAL BAY Bt BİR CİL mış blr ressamınuz, Pelsefe, alMundaki otoritesi ÇIK DEP DEV Dî muzık (Kant'm felsefesl, Bach'm eser DUY E E Gî GÖZ lerlnl orgda en lyl ç»lan klşl ol HÜN î ÎL ÎN KA ması) kadar Frans^ Afrikaaınd» KA KAL KAR KE Lamberen'de parası ve ellyle KER LA LA LAT kurdugu hastanede yerlilere şıfa LÎS MA MA MAK dağıtması lle ünlü, eser sahıbl Alman asılü büyuk doktor (41M \K MİK NE RAÇ bert). 2 TERSÎ Helnrich on Rî RÎM SA SİR TUR Bdı lle Alman saın, Fransada nehlr, Almanya'da şehır. 3 VA YA YAR. Namluda bulunur; Her lkl dünYukarıda gordMğunuz dağı >a savaşına katılmış, tklncısınde niK hecelerı, aşağıdakl sorula Alman işgalınde hür Fransa'nın rın karçılığı olarak bır kerede lıderl olarak ortaya çıknuş, cum kullanıp nuraarah çızgılere ya hurbaşkanlığına gelmlş ve bır zınız. Meydana gelecek kelıroe süre once politlkadan çekllmiş lenn sıra ıle yukarıdan aşağı Fransız askerl (Charles de), Bır %s İKlNCt \e BEStNCİ har£ hayvan, TERSÎ ayak, Bır renk lerıiı okuduğunuzda, blr şapka mağazasında, Ingnd Berg 4 TERSÎ blr Alman besteclsl maıın ajna karşısında şapka (Johann Sebastıan), TERSI bır nın bırını gıvlp bırıni çıkarma hay\an sesi, Kapı pencere üstlesı çok uza>ınca sabrı tukenea rine atılan ağaç, taş veya beton te7gahtarm «Nıhayet nygun destek, TERSt Ameıika da gol. bır şey buldnnnz» deme«i uze 5 Bntanva Birleşik Kırallıgınne jıldızm «Ben iatm . » nı teşkıl eden 6 devletten bırl dne başlavan ce\ abının geri ve Ingıltere adası batısnvdakl ulke; Mafsal, Alfred de ön adı pitaraf nı bulaeaksınız. 1 Kımvada kıreç 2 Ço yeslen, şılrleri, G. Sand'uı aşkı ıle buyük Pransız şalrl. 6 zulmesı kolay ığretl duğum 3 Bft: çıçek 4 Deri ışle\en Menç'ın blr kolu; Kızüdenlz'ln sanatçı 5 Bır topluluğun ıle çatAİındaki yarımada; Şimdl blr rı gelenlerı 6 Delı. 7 Fır Sovyet Cumhunyetl olan Letonsatlardan kurnazca çıkarım ya'nın başkentl; Lâhza. 7 Rl;agla>an 8 Ekşıraış salatalık ca'nın ortası; TERSt bazı gıda uzum suiu 9 Kut=al kıtap maddelerlne beledıyece konulan lardan 10 Utanmak 11 fıyat, Atın sarsıntısız blr yürüyüşu, Su 8 VUâyet; ABD'leriInkılaa 12 Gozva^ı dokmek nın 50. eyaleti olup B. Okyanu13 Uzaktan, kendısı yokken 14 Do£ulu tarzında 15 sun kuzeydogusundakl adalar Du^man (e^kı dıl) 16 Padi grupu, Matbaa harflerlnln üstsah 17 ^^kerı bır rutbe 18 ten sağa eğlk olanlan. 9 OEl ve^a tnaiiina ıle japılan şey muzlardan aşagı kolsua blr Ustlük; Kımyacı Barthollet'nln buler lup, buluş yennın admı verdıği, çamaşırlan beyazlatmakta kullanılan, çok durunca bozulan klmyevî blr su, Yetnlşin kurutulmuşu kuru zayıf mânasına; Klmyada gümüş. 10 Yelken getnılerlnde dlreklere dikey, yelken bağlanan çubuklar; Baküan, beslenen, Işletllen blr jeyden elde edilenler; Bartın'uı turlatli bucağı. 11 Hatay'da nehir; Klm9 ağara devri adaralarından bıze kadar gelen mlraslar arasında av da var O, karnım dovurmak ıçın korkunç canavarlan avlıyordu Elz ke>f ıçın zavallı ku;larla bırtakım .zararsız hayvanlann canına kıvıyoruz Zamanımızdakl «T çefitleri sa\makla bitmeyecek kadar çok. Medeni avlardan en tehlıkehsının imza avı oldugu mu hakkak. Tann heplmizi bunlar dan korusun. nlü aktor Ennco Serrano bır fılmın galasından çıkarken bır anda sayısı yuz len geçen ımza avcılannın tuzağına duşmustü. Altın dolmakalemı ile kendısine uzatılan programlan, huvıyetleri, kağıt parçalanm, sıgara paketlerını ımzalamağa koyuldu. Sıcak blr yandan, kalabahk obur yandan NereJeyse du•u bavılacak. Tam bu aralık îp bır de ne gcrsun' Parmaklannın arasındakı altın dolmakalem uçup gıtmış Avcılardan bırı unlu bır •damın «adece ımzası ıle yetmeranecek kadar meraklı oldugu ıçın, kaşla goz arasında dolmakaleml de yürutüp cebine atmıştı muhakkak EVET,.. NE DİYORDUK? Imza avcılan Vecizeler GENÇ ksdın merdıvenleri çıkarken avağı basamaklardan blnne takılmıstır. Erkek telâşla onn kolnndan yakalıyor: «Vah yavrucuğum vah, az kalsın duşuyordun.» Iki saat sonra ınlyorlar. Kadın aynı basamağa tekrar takılmıştır. Erkek bomnrdanıyor: «önune baksana yahu . Hep senınle mı uğraşacağız? » BİR GENÇ kadın ban» hayatını anlatmak istıyordn Romanımını yazmara lçin. Kendısine nezaketle sn cevabı verdım: «Elınıze bır konserve kutusu alıp Mıster Ford a gıtsenız ve bana şundan bır otomobıl yapın desenız yapabıhr mı acabaî Şayet yaparsa. Buyurun romanınızı yazalım » GENÇ ADAM yanındakl kıza dSnmuştu: <Muze mı' Fakat bu guzel havada muzeje kapanmak gunah doğrusu > Kızın eevabı: «Hakkın var... En lyısı sınema>a gıtmek » Ü 14 yada bizmut, TERSt kımvada sod\aım, BUyük bır Alman bestecısl 12 Blr sayı, Barometrenın bulucusu, Galileo nun talebesl, îtalyan flzık, geometri âlımi (Evangelısta), TERSt çalışma 13 Herbert ön adı lle Ingılız biyoloji âllml filozof ve iktısatçısı, BUyük atar dama', Kımyada plâtın 14 TERSt Avrupa'da devlet; Yüksekten atılan asılsız lâkırdı, Derin üzuntu ve acı. trajedısinın en güçlü kaleml (And romaque, Ipnıgenıe, Athalıe ), Babıâliden alcuğı Imtıyazla Sü•veyş Kanalının açılmasuu temın etmiş Fransız muhendıs ve dlplomatı (Ferd^nand ve Vicomte). 3 îtalyan muzığine kemanın tekruğı ve keman ıçln yazdığı eserlerle emeği geçnuş (150 konç°rto, 18 sonat, 12 tiro ve 40 opera, 6 kentet) Antonio ön adlı bestecı, Hollandada şehir 4 TERSÎ iiâve, Çın'de doğmuş, Almanja'da ünunü sağlayan besteler yapmış, (Romeo Juliet, Gece Kırlangıcı, Su taşması operaları) Boris On adlı Alman bestecısi, TERSÎ bırdenbire 5 TERSI kimyada helyum; TERSÎ Bejoğlunun eskl adı; Kimyada krom. 6 Paul Whiteman'ın takdım ettiğl Rhapsody Blue lle ününü sağlamış, Concerto İn P, Parıs'e bır Amerikalı ve Porgy and Bess zenci operası gibi eserler bırakmış Amerıkalı besteci (George), Vurgulu bır mıizık âleti. 7 Bır tarz sahne esen; Asvada devlet, Mğde de ılçe 8Cejlân, TERSÎ paraca yardım; îngiltere'de asalet ünvanı 9 TERSt toprak damlan, yolları düzlemede taş sılindır, Macarıstan ın stratejık kalesı olup, Almanlann taknye hırlstıvan kuvvetleriyle saldınp kuşattığı, fakat penşan oldugu, Tıryakı Hasan Paşanın kazandığı zaferın kalenın, kuşatmanm adı, Dolayıslyle anlatma. 10 Beynelmılel trafıkte Hollanda işaretı, Gaye. 11 Alman Mıllî Futbol Takımının kaptanı, Kotü ışlerde jardımcılar 12 Arap ülkelermda baş, prens; Yığıt, Kraterden çıkar. 13 Emanete, kutsal şeylere kbtülük eden; Uzüntü veren iş, baş belâsı şey, Bir çeşit peynir 14 GünümUzun buhar makınelerinl ortaya koyan îngıliz mühendisi (James); Yemln; Bir lçki 15 TERSÎ kimyada seryum; Elektrlkte dırenç birimi; Ağırbaşlüık. 16 TERSÎ Anadolu'da tarihî esnaf lonca devletl mensubu, Ezerek, kırarak. ufak parçalara ajırmak 17 TERSÎ kamış saz gibi şeylerden örülen kap, Resmi kaydı olan evlenme; Ayak. 18 Kimyada çınko, Bır peygamber, John ön adı ıle liberalizmin kunıcusu kabul edilen, emeği en buyuk Uretıci sayan îskoçyalı filozof ekonomlst. 19 Boga güreşi yapılan jer; înşaat >apılacak boş arazi 20 Bır kumar şeklı, Çanakkalede ilçe; Kale duvan. **• enor Muratore ile esi Lina Cavalıeri bır gun tıyatrodan ç'kmış eve dönüyordular lk.5i tfe harıkulâde bırer «ese sahıp mustesna lnsanlardı Arabalanna bmdıler ama bareket etmelerine ımkân kalmadı Gençlerden muteşekkıl bır havranlar grupu arabanın etrafmı çevırmi'tı Evvelâ atları çozüp bir kenara bağladılar Sonra da arabajı bizzat çekerek sanatkârı eve goturduler T lerinden birl aktörun aırtmdaki kurk paltoyu kapıp kaçtı Soğuk bır memlekette hasta kalbıni ısıtmak içm bundan daha guzel bır çare tasavvur edüemez doğrusu. Hele kurkun cınsi kastor olursa. dan daha kıymetli ıdi beni niçin rahatsız ettlnız? » oosevelt, tahsıldekl oğluna gonderdığı çeke bır de not ılave etmıştı Şoyle dıyordu. « Bundan sonra benden para bckleme. Havatmı kendı kendine kazanacak kadar bnyumuş savılırsm.» Ertesı gıin, Yale Üniversıtesınde okujan oğlu babasma telefon edıyordu « Tavsıyenıze uvarak 10 dolâr kazandun. Nasıl rnı' Sızm imzalı notunuzu bır kolleksıyon meraklısına satarak » f R YUKARDAN AŞAĞIYA: 1 Divanı Hümayun kalemındejken Me\le\ilık aşkı ile tankatm cezbesine kapüıp Konya'da Mevlâna dergâhında çüe doldurmuş, îstanbul'da Yenıkapı sonra Galata mevlevihanesine postnişm o'muş edebıyatımıza coşkun cezbelı zengin hayaller yuklu Hüsnü Aşk gibi bir eder, dıvan vesair eserler bırakmış dıvan şaınmiz, TERSÎ bır kıta. 2 TERSÎ Fransız klâslk **• Atlar mı dedınız» . Onların âkıbetı meçhul Hâtıra olarak sak^anmak uzere hangı ahıra kapatılmıştır zavallıcıklar kim bılır"» Ha\ranlıklann ne hududu var ne de olçusü Şohret uğruna odenen bır nevı vergi cfemek lâzım buna. Mani de clamazsmız. . nua meraklılannm teklıflnı gerı çevırmek bir nevi gurur göstensl oluyor Bu bakımdan da çok matçı rfavrananlann başında Pıer Lotı, Bergson, Gıde, Churchıll ve Valery gibi unlüler var. I Acı ve karanlık bir adam olan meşhur komik Ferravılla, kendisıni fena halde sıkıştıran bır kadının uzattığı kâğıda: « Imza hoşnma gitmivor» dive yazmış, altını da imzalamıştı. Lâkin hakarete uğradığı zehabına kapılan genç kadm bunu yırtıp «tmış, boylece de çok kıymetlı bır batıradan olmuştu. *** fltün bunlann dışında hir de can sıkıcı ve sevımsız meraklılar zümresl var. Karşınıza çıkar çıkınaz size soylljecekleri ilk cumle şudur: « tthafb bir kıtabınızı rlca edıyorumj» B **• ntermezzo'nun (alasından sonra hajranlarının hucumuna ugrajan Leslıe Howard, o*elıne donduğu vakıt ne ceketınde bır tek duğme vardı, ne \eleğlnde. Tesadufe bakın, iç cebındekı cuzdamn jerınde de jel'er esiyordu. Bulmacalann çözümü bugünkü CÜMHURİYET'te I n 11 12 13 14 15 16 17 18 CİNAYET BULMACASI KAATİL KİM? A S Kartvizit Bulmacası CAN ATILOK Yukarıda kartvızıtmı gordüğunuz Bay havatî bır ıhtiyacı evmde karşılavamıyanlara Iş hayaUarında ev dışında hızmet eden ve ıtina lsteyen bir mesleğın menEubudur. Mesleğının ne old^ığu da kartvızlti teşkıl eden har"enn arasındadır. aat 18 ya doğru yazıhanesinden çıkan tüccar Raşit, caddeye varmak içm köşeyı döndüğü sırada, ara sokaktan onune b^r yabancı fırlayıp ılzerine atümış, kısa blr mücadele sonunda b r sllâh sesi duyuunuştu Mütecaviz, tüccarın elındekı gazete kagıdı na sarılı paketı kapıp koşarak uzaklaşmıştı Gupegündüz cereyan eden b ı saldırıya şahit olan yayalar ıse donup ialmaktan oaşKa sey yapamamışlardı Sef, adamın gogsundekı yaranm ağırlığından kurtuluş ümıdı olmadığını anlamıştı Yaralının üzerındekı kâğıtlardan kimlığını ve İş adresini oğrenen Şef, yazıhaneye gittl Adamdan aldığı anah tarlarla ıçerıje gırdı Masadakl notlan inceledl ve tüccarın soka fca çıkmadan once üç is adammın gelıp para bıraktıklann hesapladı. Saat 14 de hanın kapıcıeına acenteden aldırılacak notu bulunan Erzurum uçak biletı de alınmış ve masanın gözünde bu lunuyordu. Şef, paraları veren ış adamlannı adreslerınden yazıha nere geörttı Buiıiardan Zıja isımlısl şo>le konuştu «Buraya sa at 12 de gelmıştım Raşitle beraber yemeğe çıkmıştık. Sonra donup kahvclerımızi Içmıştık Borcum olan onbın lirayı vermıs \e yeni siparişlerimı yapmıştım. 13'e doğru ışun olduğundan avrıl mıştım» Notlara gore şımdı ikınci zıyaretçı Nazım konuşuyordu «13.34 da buraya grldığımde Raşıt, telefonla konuşmaktavdı. Bır yandan telefona l\ı kı benı aradın Sonra bulamazdın Bansaja çı kacaktım. Yarm da seyahate çıkmam muhtemel diyor, bir vandan da elivle bana buyur otur işareti edivordu. Telefondan sonra bana donup, Hani sen seyahate çıkıyordun? Ben Aksilikten tehir ettim dedim. Sonra borcum olan yirmi binl teslim ettım. Zaraanında getırdiıi dedi Benden öncc Zly» Beyln geldiğinl, ben dr sizin gibi demın burada fuydum. HaJbukl bana hlç piraaı vokmuş gibl yakmıyordu. Yolculuk ne tarafa' dedim Otomo bille, sovle bir G ıncve ineceğini söyledl. Bir çavını içıp a\nldım. Bı ay sonra buluşmak üzere vedalastun. Eve koştum. Seyahat hanrlığı yapan karuna yardım ettımj Ücuncu ziîaretçı Turan anlattı: «Buraya gırdığimde Raşıt, bırtakım besaplarla meşguldu. Başını kaldırtp lyi kl demin telefoıı ettin Para yamrdadır herhalde Yoksa çok güç durumda kalacağım dedı. Bana kahve, kendine çay ısmarladı Heeabı yapıp borcum olan otuz bini masanın fizerine savdım. Aşağı yukarı önunde ellıbın lıra olmuştu da bâlS sızhyordu. Paralarm taepsini bır gazete kâgıdına paket etti. O sırada telefon çaldı. Galıba soforüvdu Teî""fo»ıa Hayır dedi. Saat 16 ya kadar bankaja eıdip geleylra sonra havaalanına gldenz Erzurum'a gitmesi icap ediyormuş. 15 10 da aynlıp aşağıya indim.» Sef, kahveci çımğını çafırttı ve sordu: «Bu baylardan başka kımscTi gordun mü bugün burada?» Çırak «Hayır» dedi Şef: «Sofor sızin yanınızdan mı telefon ettı""» Çırak «Evet, ocaktan. Çav ıçerken ettijı Şef «Raşl. Bey, gofore nereye gideceklerini soylcdı mı"» Çırak «Hayu! Sofor, hâlâ aşağıda, ne vaklt donecek patronu diyc beklıyor Ne ağzı süa adam bizim patron deyip duruvor.» Zıya «Acabs hastalandı mı?» dedl Turan, «Zannetmem. Çıkarkcıi sapsağlamdı» Kazım, «Çapkının biridir. Tolunu defiştirnuştl belki. Ama bıze ae butun bunlardan? Işımız bıttıvse Rİdelım artık.» Sef «Bu bay hariç, siz lldiıiz ve çırak gidebılirsiniz» dedl. Ve adam anna doidil «Bu bayı gStfirunuz'» KtMÎ NIÇİN* *** uclen Guıtry, temsıller ver mek uzere Petersburg'a glt mıştı Arman Duval Ve Romeo glbı rollerde emsalslz bır sar.atkârdı Bır temsıl donuşu sanatseverlerın taarruzuna uğradı. Hepsı ae kadındılar lç I *** damın bın Eınsteın'den Imza ıstıyordu Bilgın • « Sırtınızı donun lutfen'» dedi ve adamın koyu renk ceketı uzerine tebeşırle bır formul yazdı. Bunlara, kitabın reklâm lçin bedava dağıtılan dış macunu veya temızleme tozu olmadığını anlatamazsınız Kıtabınızı basıp yayan kutuphaneden sıze en çok 10 kıtap verıldığme, on bırıncı kıtabı parayla almak zorunda olduğunuza bunlan inanoıramazsımz. Bır yerde bana şöyle ayak Ustü takdım edilen biri oenden ıthaflı olarak on kltabımı ıstemlşti. Karşılaştığunız her yerde şımank bır tebessümle aynı dıleği tekrarhyordu « Mevcudu kaünamıs. tkinci baskısı yapılıyor. Kitapçı henuz bana gondermedı» gibi mazeretlerle atlattım. Benı goremedıği zamanlar telefon edlyordu. GUniin bırınde kalkıp eve gelmesin mi? « Sakın almmaym. Aklımza da birşey gelmesin. tstedığıniz kiUp maalesef bende yok. tşte size 18 frank. (Kitabın o zamanki fiatı) Bulvann obur tarafında Haşet Kitabevi var. Oraya kadar zahmet buyurun. Kıtabı satın alm, getırın, ımzslıyaytm.» Hayranım, evvelâ bir tereddüt anı geçırdi, sonra parayı aldı ve « Hemen gelivorum. Sakın beklememezlık etmevm. Hemen geliyorum Lutfen bekleyin » diverek gıtti On beş senedır beklıjorum, nâla gelecek. Berikı çaşırmıştı. « îyi ama bunu fırçalamak zornnda kalacajırtu Eınsteın'ın cevabı: « Madem ceketinız el yazım HflZIRLAYAN trman Duval ve Romeo gibi rollerde emsalsis blr sanatkârdı.. İH1T.J. m g r a k l l l a n n ı n hep&İ de