Katalog

SAYFA tKİ IS Afcustos 1970 CUMHURÎYET A nayasamnın Ikloei maddeslne gflre, Tttrkiye Camhuriyetl Demokntlk Hnkok Devletidir. A n t y u t hnknk devletinin hoUukml knrallannı getirmis, devletin sosysl temellerini knrmayı siyasal gelişime bırakmıştır. Huknk devletinin gerektirdigi hnknksal güveneelerin Anayasaca gaptanması yetmemektedir. Sosyal ve haknksal temeller bir bütündür. Sosyal temeller lle bnknkssl kurallar arasında bir çellsme varsa, huknk devletinden IÖZ etmek güçtür. Sosyal demokraginin amacı bu çelişmeyi çözmektir. Bugün Törkiyede devrimcl bir Anayasa 11e gerl ıotyal düzenin çatısmasına tanık olmaktayım. Hnkuk kurallan, egemen güçler elinde yozlasmakta ve yasalar, Anavasamn devrimci IIkelerine karsı kullanumaktadır. Anayaaanın Sngördnğü, sınıflar aran esitlige dayanan sosyal demokrasi ortamı, ancak Anayasanın sosyal amaçlarının nvgnlanması ile geçerlifc kazanabilir. Bnşünkü siyasal partilerin sosyal kökenleri. bn amaçlan nygnlamaya uygun değildir. Sosyal gerçek ile Anayasa knrallan arasında tam bir çelisme vardır. Dogaldır ki hakuk, bn çatısma içinde egemen güçlerin dlâhı ve araeı olarak knllanılacaktır. Ba yanmızda ba çelişmeye sadece bir Srnek verraekle yetineeeğiz. Danıştay kararları ve savcılar Uğur MUMCU ANKARA HUKUK FAKÜLTESÎ ASÎSTANI ft mnamele yapar veya yaptınimatnnı eaarederse..» cezalandınlmaktadır. îargı kararlannı yerine getirmemek, tam anlamı ile, c.kanan ve nizamın tâyin ettigi ahvalden~» baska sekilde davranmak demektir. Yargı kararlannı nygnlsmaınak, kesinlikle 228 inei maddeye giren «görevi savsaklama» suçwdur (1). Türk Ceza Kanunnnun 230 nncn maddesinde «..Her ne vesile ile olnrsa olıan, njemnriyet vazifesini yapmakta ihmal ve terahi eden... memnrun..» eezalandınlacagı hüküm altına alınmakta, aynı yasanın 240 ıncı maddesinde ise «..kannnda yazılı hallerden baska, ber ne surette olursa olsun vazifesini suiiatimal eden memnr, derecesine gdre altı aydan üç seneye kadar hapsolnnnr... ve her halde memnriyetten mflebbeden veya mn\akkaten mahrnra edilir..» denilmektedir. Danıştoy tkinci Dairesi (10^.1996) giin ve (66/ 1203) sayılı kararında, yargı kararlannı yerine getirmemenin Ceza Kanann kapsann leine jiren bir snç oldnlhınn kabul etmlstlr. Maddelere göre, Damstay kararlannı yerine getirmeyen devlet memnrlarının, hapis cezası dışında memnriyetten geçici ya da sürekli olarak nzaklaştınlmalan gerekmektedlr. Anayasanın 1Î5 İnei maddesine gSre, memnr üstflnden aldıgı emri «..yönetmelik, tuzfik, kanan ve Anayasa hfikumlerine aykın görürse, yerine getirmez ve bu aykırılı&ı o emri verene bildirir. Ancak. üstö emrinde ısrar eder ve bn emri yazı ile yenilerse, emir yerine getirilir; bn halde emri yerine getiren sornmla olmaz. Konusn snç teskil eden emlr, hiçbir snrette yerine setirilmez, yerine getiren kimse soramlnlnktan knrtnlmaz..». Damstay kararlanna nymama emri, siyasal iktidardan gelmekte ba konnda memnrlar* baskı yapılmaktadır. Anayasanın 105 inei maddesl nyarmea «..her bakan kendl yetkisi ieindeki Islerden ve emri altındaki Işlemlerden aynca sommlndnr.j. Danıştay kararlanmn yerine getirilmemesi gibi bir istemle karaılasan memamn, bn emri Anayasanın 125 inei maddesi gerefince yerine tetırmemtsi gerekir. Kanunsm emri, Anayasanın kendislne verdigi hakkı kalIanmaksınD nygnlayan memamn Türk Ceta Kannnnnnn S28. 230 ve 240 ıncı maddeleri geregince ceulandınlmaN yasa bayrağndar. Savcılann görevi y T» ds klrtye kmlUııaa «erlet memırları. S Tasalar çereeveti Içlnde kendilerinden İstenen gBrevleri yapmayanlar ya da ba yoldaki görevlerini kötüye kallanan devlet memnrlan. 3' Savcılann yanlı ve sSzlfl emlrlerin» yerine getirmeyen ya da kStfiye kallanan zabıts Smlr ve memarlan. Danıstav karariannı nytnlamsmak, Tiirk Ce«a Kmnnnnca vasaklanan Wr eylemdir. Ba saçan sanıklsn hakkında, Cmnhnriyet Savcılarının dogrndan dofraya d&va açmaları gereklidir. Ceza Mnhakemeleri üsulfi Kannnnnnn İM inei maddesine göre kam« dâvası aema tekeli Cnmnııriyet Seveılannındır. Savcılar «..ceza taklblni Istilzsm edebilceek hnsnslarda kâfî emareler tefkil edeeek vakıalar mevcat ise»» kamn dâvası açma zornnlnlu|nndadıriar. Ancak. hiçbir saveı bo konnda dâva açmıs dpgildir. Saveılanmıı. Anavasanın ve Türk Ceza Kannnnnnn biikSmlerine rafmen, Danıstav kararlanm verine getirmemekie direnenlerin ba tntnmlannda hakaka aykın hiçbir bellrti gSrmemektedirler. Bn da kendileri lcin «gorerlv savMklanmMi» ve «görevin kdtüye knltomlman> snclan Oe kovustnrnlmalannın gerekçelerini olnsturmaktadır. Kannnn bllmemek «mazeret» savılmaz. Hele. vasaların nygalantnası ile görevli olan savcılar için... AllelerlmlaİD bUyügU, [ lannın vefah ve fedaiftr oft* : (Mvni OstUn <"«»n | Mttteahhit Ooktor [ Şüknm borcu ! Selâhattin Kadri TOPAY'ın SSSGSG2CGGSGGCCCCS Nlşanlandık DEMET SOOt U« TÎLMA2 BABACAN 124.1870 Ankar» vetatı dolayısıyle cenaz* törenlne bizzat iştirak etmek, çelenk göndermek, telgraf, tnektup ve telefonla nazik ve içten duygulannı Uetmek suretiyle derin acuıun paylaşan, merhumun doktor 11ccar ve bütün dost, arkadaş ve akrabaianna. bankalara, müesseselere, bütün yakınIsnmıza ve dostlanrmz» en derin şükranlanmızı sunans. Topay, Yener, Tav »• Lfiyer aUelert Cumhurtjat «1S0 Has W6S 8154 tsim depşimı Aşur olan tsmim îstanrvn 20* nci Aslive Hukuk HatciTnl'»ınm 1.7J970 tarih 97016S4 97(1 1934 sayılı kararivle Muharrem olarak değişmîştir. Anr R\HADIR Cumhuriyet 8145 ErzBnnn Deflerdarlıgından: 139.70S.1S Hra kesif bedelll tl HöMmet Btoası onanmı 2490 sayılı kanunun 31 tad maddesi uyannca kapalı zarf usulfl Ue 20/8/1970 Persembe gunfl saat 15. de Defterdarlık makammdm te^ekkfll edeeek komisvon huzurlyle yapılacaktır. Muvakkat teminat 8.235.20 Hradır. tsteklüeTİn 2490 say,lı kanunun 32 nd tnaddesrtne göre hazırlacaklan teklif rrM>ktun!annı. muvakkat teminat makbuzlannı Ticaret belges! Te bu lslerl yaptıgina dair Bavırdırlık MOdOrlflklerinden alacaklan beleelerle birlikte 33 OncO madde pere£ince İhale saatinden bir saat evrrt kotnlsyona ibraı etmelerl gerekir. Bu Isle llgffl keşlf ftzetler! re çartnameler her gfln mesal saatleri içinde M H Emlâk Mudüriüğünde Ü görfllebfllr. Kapalı zarftn postada fedkmett nasmn abnmaz. Anayasanın 132 nd maddesfode, ysrgı karaTİarının baglayıcılığı sn sekilde ifade olnnmaktadır: «Yasama ve yürütme orjranlan ile Idare, mahkeme kararlanna nymak zorandadır; ba organlar ve idare, mabkeme kararlannı hiçbir snrette değistlremez ve banlann yerine getirilmesini îeelktireme»»». Anayasadaki ba açıklıgs rağmen, idare. siya•al iktidann baskısı ile, Damstay kararlannı nygalamamaktadır. tptal kararları nygulanmayan dfivacılar ba kez, Danıstayda Tam Tarfi d&vaaı açarak idareden tazminat istemekte ve Damstay idareyl tazminata mahkflm etmektedir. Böylece, siyasal iktidann ve idarenin, Anayasa ve huknk dısı tntumları nedeniyle devlct hazinesi binlerce Iira tazminat ödemek soranda kalmaktadır. Siyasal Iktidar, devlet hazinesinden tazminat Sdemekle ba yokümiüliiktm sıyrıldıfını sanmaktadır. Oysa, yargı kararlanna nMnamanın huknksal sorumlalnfu yanında ceza sorumlulujfa da vardır. Memurların ceza sorumluluğu flrk Ceza Ranunnnun « 8 inei maddesine göre «..Devlet meranrlanndan her klm, bir şahıs ve tnemur hakkında memnriyete ait vazifeyi suii'tlmal lle, kanan ve nllamın Uyin ettigi ahvalden baska snrette key kındaki Kannna dayamlarak yapılmaktadır. Kanannn birinci maddesine göre memurlann görevlerinden ya da görevlerinin yfirutülmesiyle ilgili snçları, ba kannna göre kovnstnrulnr. Memnrlar için Szel bir yargılama usnlü olan bn varçılamada, bazırlık somştnrmasını savcılar degil, idari organlar yapar. Ceza Mnbskeraeleri Lsnlü Kanunnnnn 154 'i fıkrası bn konnda Snemli bir istisna getirmektedir. Gerçekten 154/3 fikrasina KÖre «..Kanan tarafından kendilerine verilen veya kanan dairesinde kendilerinden istenen adllveye müteallik vaıife veya Islerde saiistimal veyahut ihmal ve terabHeri gSrfllen devlet memurları ile Cnmhnrrivet Müddeiumamiliginin şifahi veya yazılı talep ve emirlerini vapmakta sniistimal veya terahileri $6rülen zabıta âmir ve memurları hakkında..» savcılık dogrudan dofrnya dâva açar. Ba maddeye göre «adliyeye müteallik vazife ve işler* tanımı, «yargıya liifkin* gfirevler anlamında knllanılmaktadır. «Targı» kavramı ise. Anavasanın, Üçfinca Bölümünde yer almakta olap, «Adli tdarl Askeri» yargıyı kapsamaktadır. Türk Ceza Kanunnnon 159 nncu maddesinde yer alan «adliyenin minevt sahsiyetine» hakaret saçnnda da yargı ba anlamda yorumlanmakta ve nygulanmaktadır. 154/3 hkrasına gSre. yargısal g6rev v islerde görevlerini savsaklayan ya da kötflye kallanan devlet memorları üç gmpta toplanmaktadır: 1 Yaaaea verilmis gSrev ürk Hnknkunda memurlann yargılanT1329 tarihli Memarin Mahakematı Hakmaları, Osmanlı tmparatorlngnndan kal ma Sonuc nlnsa adına bagımsıı vetkisi kallanan organlardan sayılmaz. Türütme «kannnlar çerçevesinde yerine g«tirilen.ji blr «gBrev» dir. Targı kararlanna aymamak, vargı organının yetkilerinin, kannnlar çerçevesinde görev vapan yttrütme organı tarafından kısıtlanması demektir. Tüksek Adalet Dlvanı karannda «.Jera knvveti ile kaza knvreti •rasındaki mfinasebetleri tebdile matnf hsreketler.^ (2) (Anayasayı «tebdil. tagyir ve Dgas snçnnun gerekeeleri olarak benlmsenmistir. Ba tam anlamı (le «yargı vetkisine lsyan»dır. GSrfilüyor ki, Anayasa ve Cess Hnkaknndakl scık hökümlere ragmen, hiçbir kamu görevllsl görevini yerine getinnemektedlr. Hnknk, egemen gflena elinde blr araçtır. Bn araç, sadeee ba egemenlik İçin kallanılır. Demokrasinin soynt hmrallan b8yle isledikçe, snçlnlan yargılamak mümkfln değildir. Egemen güçler bn devrimcl Anayaastyı aygnlamıyacaklardrr. (1) Erem, Faruk. Türk Ceza Hukuku Rusnsl Hükümler, Ankara, 1965. s : 356: Duran, Lütft, Danıştay KararUn ve Yürütnjenia Durdurulması, Ankara, 1966, s : 112 (2) Yüksek Adalet Divanı Kararları, 7 I M > ada, 19601961, •: 140 sistemine gBre. üT Brk Anavasa knllanıhr. TaaamaTürkTarIBSO adına ba|imsızlık, ve RI organlan ellyle Türütme. TBrk (Baam: 18803/8142)! Devlet Opera Ye Balosi Genel Müdürlüğanden: istanbul Kültür Sorayı 1 Opera ve bale elemanı yetiştirmek üzere. İstanbul Devlet Opera ve Balesi İstanbul Teşkilâtı M0durlügu Kultür Saraymda devamh bir «Opera ve Bale Stüdyosu» açmağa karar yenniştir. Turk ve yabancı seçkin bir uzman kadronun yönetiminde 1 eylul 1970 tarihinde etitime basjanacaktır. Bu stüdyoda: Bale ve Pandomim. Şan Muzikli Sahne. Muzikli Diksiyon. Müzik Teorisi. SolfeJ. Müzik ve Sanat Tarilıi, MakyaJ; Ritmik ve Eskrim gibl genç elemanlann yetişmesinde en gerekli dersler verüecektir. 2 Kurslara devam eden ögrencilerden herhangi bir ücret alınmıyacaktır. Çahşmalan başan ile yürttenlerden temsillerde ve provalarda görev verilenlere aynca bir ücret verüecektir. S Stüdyodaki çalışma ve ders saatleri, seçileeek elemanlann is ve okul gibi özel durumlaiı dikkate «bnarak ayarlanacaktır. 4 «Opera Te Bale Stüdyosu» na alınacak elemanlarda aranan özellikler çunlardır: a) Bale BölümO için: Daha önce Bale Öersi almıs olmak veya istidadı bulunmak. 16 yasmdan büyük; 12 yasmdan kuçuk olmamak. « b) Opera BGlümÜ için: Ses guzelligi bakımmdan operaya elverişli olrnak entonasyon ve rtttn duygusuna sahip bulunmak. 30 yaşını geçmemiş olmak. c) Oerek opera ve gerekse bale için yetiş.tirilecek elemanlarda ustün bir istidat görOlürse yaş kaydınm dışma çıküabilecektir. 5 «Opera ve Bale Stüdyosu» na giraek isteyen elemanlardan istenen belgeler: NOfus kftgıdı sureti ve iki adet fotograftır. Bunlar bir dilekçe ile en geç 24 Agustos 1970 tarihine kadar İstanbul Kültür Sarayında Devlet Opera ve Balesi Genel Mudürlflğü Zatisleri Şefliğine teslim edilmelidir. 6 Seçmeler Opera için 25 Agustos 1970 Salı günu saat 15 de Bale Bölümunün seçmeleri ise 28 Ağustoc 1970 Cuma gunü saat 15 de Kültür Saraymda yapılacaktır. UNDEN UNE Çağlayangil 3 saat nçak beklemiş! Gazetenln birinde bir nfak baber, Sayın Dısisleri Bakanı îhsan Sabri Çağlayangil Izmir'e gitmek üıere sabahın yedisinde havaalanma gelmiş, fakat onn Izmir'e götürecek nçak bulanmadığından saat 10'a kadar bcklcmege mecbnr olmnsNeden biliyor musnnas? Tfirk Hava Tollannın elinde nçak yok da ondan .. Neden nçak yok biliyor mnsnnozT Bnnn geçen jfün bir bilinçU sat yine uçaklann kalkmakta geciktlgi blr günde meydanda ean sıklntısı çeken yolcnlarla dertlesirkcn anlatı Tfirk Hava Tollarında meydan mnharebesi var ! Rani fkinci Dünya Savaşında Avrapa semalarında Spitfir ile Messersehmidtler nasıl çatıştılarsa bagün de Türk Hava Yollarının böralarında, tdare Meclisi hnzarunda ITIastırma Bakanlıgı katında firmalar mncadeie halinde .. Tfirk Hava Tollan sonımlulan, bnnlardan ille btrinl tercih ettikleri ve digerlerinin arasında bütün dünyada, kendi üstünlügünü karmaş blr de isim oldoga için onn kötülemek amacıyla, ha babam çare sramakta, ve böylece aylar aylan kovalamakta, vatandas da iste böyleee hava meydanlannda sürünmektedir. Devletin döviz sıkıntısı çektiği bir zamanda bn idareciler, Avrupa'daki 450 bin yolcnyu, yani işçilerimlıi neden yabaneı Charter şirketlerine teslim ederler bilir misinlz? Çünkfl dünvanın en iyi orta menzil nçaklarını almamak ve devlete kendi tercihlerini sokusturraak için bahane aramak ve yaratmakla meseuldiirler. Bn mesgnliyet aylardır devam eder, daha Nisantla teslim edilecek nçaklar, ba iç çekişmeler yüzünden darda. Ketieede Türk işçisi, bi» devalüasyon kararı aladnralım, para•ını yabaneı sirketlere akıtmaga basladı. Vatandaslar hava meydanlannda sersefil oldnlar, mevsimler ve milyonlarca döviz kaçtı. BilinçU zat bn isleri iyi biliyordu: Dış hatlardaki itibarımızın bozakluga fizerlnde dnrmaga lfîznm yok. Londra Hava Meydanını bir zamanlar ba sebepten dolayı bize yasak etmişlerdi. Aslında dıs hatlarımızda ne tarife var, ne program. Ne geldiğimiz saat belli, ne de hareket edeceiimiz saat.. Sebebi mi? Safi teknik... Her gün yolcu artıyor, bizim kısa menzilli açaklar, direkt Paris, direkt Londra yapamıyorlar. Onun için istasyonlarda duraklayan otobüs sistemini terelh etmeğe mecbnr olnyomz. Bu sistemle; ikiüç yıl sonra çok, pek çok gerilerde kalacağız. Aslında otobüs sistemi de çok eskimis bir sistem oldn. Aynı uçak oraya buraya ağrayarak dolaşıyor, kısa menıilU oldagandan akaryakıt almak zorunlağanda kalıyor, vakit ve seferden kaybediyor, gecikiyor, böylece ortada ne tarife, ne de ltibar kalıyor. Eger ba anlatılanlar dogro ise, ki genel manzaraya bakınca doğralugona inanmamak mümkün değil, mesele büyük sorumlolak yaratacak kadar büyük Mesele btr gttn Meclis tahkikatına dayanacak kadar önemli... Mesele, kisisel endiselerle halka, vatandasa sıkıntı çektirmek, kisisel çıkarlar kaygısıyla toplum çıkarlarını yoketmek. . Bn da galiba hem kanan karsısında bir enç, hem de vatandaşlara iskence nev'inden mânevi bir cürümHiç değilse bu kadar haysti ve nlusal bir dâvada afak hesaplars türüklenmiyecek kadar memleket sever olamaz mıyız? Sayın Ça|layangil'i saatleree bekletmiyeeek bir çareyi bnlamas , mıynrT *•* *î* "î* Devalüasyon tek çare değildir.. • sını temenni ettikleri, bazı gruplann bilimsel tartışma konusu yaptıklan, banlanmn menfaat sağlamayı umduklan ve çok kişilerin de yapılmasından korktuklan devalüasyon nihayet gerçekleştL Devalüasyonun ılk ve elle tutulur basarısmın «Devalüasyon dedikodnsnna hemen son vermek> olacağı şüphesizdir. Fakat başansının bundan ibaret kalacajından korkmak için tebepler de vardır. Daha öncekl devalüasyonlar, bu ıktısat politikası âletinin, Türkiye'nın bunyesine uymadıgını ve olumlu olanlarından çok olumsuz sonuçlar doğurduğunu göstermiştir. Resmî bildinde; devalüasyonun ve beraberintfeki tedbirlerin ihracatı genis ölçüde artırıp ödemeler bilânçosunu denkleştıreceğı, gelir dağılışında ada let sağlıyacağı ve sanayıleşmemize hız vereceği bellrtUmektedir. Devalüasyonun, ihracatı yıllar boyunca arttırarak ödemeler bilânçosunu denk tutacağından iki sebeple şüphe edebiliriz. Birincisi geçmış tecrübeler, ikincisi de Turk ekonomisinın gerçeklerıdir. Türkjye için ihracat sadece bir fıat meselesi değıltfır. Bunun yanında ıç talebı aşan ve «ihraca elverişli faıla> kabul edilen üretlm artısının gerçekleşmesi ve mallann dı$ pazarlaması sorunu da vardır. thracat sadece, dış pıyasalardaki benzer mallarla rekabet edeeek duşük fiat sağlamakla gerçeklestırilemez. thracat, ihracı gerçeklestirecek mekanizmamn bütününün çalışması Ue ilgilidir. Fiat isükrarsızlığının hüküm lürdüeü, üretlmde devamlıhk ve kararhhğın sağlanamadıgı, di| pazarlama düzeninin büyük ve iç pazarlara dönük kollardaki kârlann yüksek olduğu, flat mekanizmasınm ve rekabetin iyi çalışmadığı ekonomimizde klisik ve tiplk özelliğı ile devalüasyonun uzun süreh bir tedavi ilacı olamıyacağı süphesizdir. öte yandan deralüaıyonu gelir dagılısınd» adalet sağhyan bir âlet olarak kabnl etmek, bu DEVALÜASYON GETİRDJ GÖTÜRÜYOR P Prof. Dr. Ahmet KILIÇBAY nu basaracak gerçekten etkili filetlerın varhğının billnmedigim göstermektedlr. Devalüasyonun sanayilesmeyi hızlandıracagı görüşunü kabul etmek de güçtür. Burada tek tutar nokta sanayilesmenin nıuhtaç olduğu dövizın çogalaca gı ümidldir. Türkiye bir Devlet Plinlama Teskil âtına ve yeni kanunla parasal plftnlama dairesi nitelijini kazanan bir Merkez Bankasına sahıptir. Bu ıld kurulus, Türkiye'yi devalüııyona sürükleyip ekonomiyi sarp kayalara yöneltmek yerine Sdemeler bilânçosunu baska yoldan çözümleyebilirlerdl. Fakat bu yol güç yoldur, bilgi isteyen, araştırmalar gerektiren ısrar ve inatla uygulanması şart olan tedbirler yoludur. îki tesekkül bu isi basaracak liderlere ve tbu kadroya sahip olsmamıslar, kolay yolu; devalüasyonu, 1 Dolâr 15 liradır yolunu «eçmislerdir. Devalüasyonda, dıs uzmanlann, dıs iktisadl tesekküUere ve bazı iktisadl uzmanlarımızm inatçı ısrarlan lnandıncı bir rol oynamıstır. • Devalüasyon, kamu ve Szel sektörde yatınmlan ve sermaye birikiminl yavaslatacaktır. Zıra bütçelerini ve harcama planlanm Türk linuı Ue ve iç kaynak Imkânları lle yapmif olan tesekküller karsılayıcı tedbir alınmadıkça yatınm plftnlarının t/>40'a yaklasan bir kısmını gerçeklestlremlyeeekler> dir. Rantablite, kredl ve diğer hesaplan altflst olan bu tesekküller ancak birkaç yılda normal düzeye gelebileceklerdir. Normal düzey ancak İç kredi geniglemesi lle saglanıbüecek, bu da enflSsyon flzerine benzin dökmek olacaktır. (1948, 1958 de valüasyonlarında benzer Olaylar meydana gelmijür). • Toplam Uhalttımınn S M'ı nı nnal hamraadde ve yatınm mah (toplam ithalâtın S 4 5 1 ya tınm malı, ^4451 ara mall olmak kaydiyle) olduğundan fiziM ithalâtın aımlması iç üretimi daraltacagı ve devaHUsyonun sanayilesmeyl hızlandıracagı dejHl güçleştirecegi ileri sürülebilir. • Bunu karsüamak, yani i« •ma! yatırımları ve üretimi devam ettirmek için ya flatlann çok yükselmesi, ya da bu sanayi dallanna sübvsnslyonlar sağlsmak gerekeeektır. Her iklsi de gelir dağılısmı dar gellrU aleyhine bozacaktır. YAZAN Niçin Devalüasyon ÜRK lirasının latın alma gücündeki düsüs, dış ticaret iHskllerimizin yofnn oldn^n ülkelere nazsran daha büyük olmnştnr. Bn sebeple para degerinin ayarlanması sarttır» fıkri, bazı yabaneı ekonomik kurumların, bazı yeıll ve yabaneı lktisat uzmanlannın gö rüşuctur. Bu görüs ısrarlı ve inatlı bır bıçimde ortaya konmus ve son yıl içinde büyük bır baskı halinl almıştır. Umulan sonuç; ihracatm artması ihrac edilen ziral mahsul ureticilerinin gelirlerinin artması, ithalâtçıların aşırı kârlarımn azaltılması ve döviz arzının çoğalması idi. Türk lirasının değeri dıs tiearet ili<kimiz olan ülkelere nazaran fazladır. Fakat nıspî değış me o o66 oranında bir devalüasvonu gerçeklestirecek buyüklük te değıldır Nispî fiat değişmelerine gore pantenin •» 54 cıva; rıncfa bulunması, yani 1 Dolâr 1352 TL. olarak tespiti yeter ıdı Dolârın 15 lira olarak tespıtl devalrasyonu bir ayarlamadan daha ileri götürtaektedir. T (Basm: 19020/8148) Devaliasyonan olumsuz sonnçları I L ÂN İslanbnl 6. ncı Mercii Hâkimliğindan 988/2660 Karakfty, Tersane Caddesi No. 146. Malzeme Han Kat 2 No. 204205 No. da Debak Sanayii ve Ticaret Ltd. Şirketi tarafından verilen 14/10/968 tarihli dilekçe ile konkordato mühleti istenmifl olup. Hakimlitimizin 968/2660 Esas. 968/30 sayılı ve 23/10/1968 tarihli ilâmı ile iki aylık mehil verilmis. bu mehil koaıser talebi üzerine iki ay daha uzatüarak. dosya tasdik veya ademi tasdik için 5 inei Ticaret Mahkemesine sevkedilmiş olup. Mahkemenin 969/121 Esas. 970/199 Karar ve 15/6/1970 tarihli ilarm Üe. borcun % 90nm 3 taksitle ve 1 inei taksidin, tasdikin kesinleştiği tarihten bir sene sonra. ikinci taksidin iki sene sonra ve uçuncü taksidin 3 sene sonra ve üç müsavı taksitle odenmesi hüküm altına alınmış olup. mezkur karar kesinlesmis olmakla. U.K. nun 300 üncü maddesine tevfikan Uftn olunur. 10/8/1970 (Basm: 5294/8152): D İsL Dz. Tek. Mlz. Sat. Âl. Koms. Başkanlığından: 1 Kapalı zart usıüu Ue 93 adet Kıhç TO 10C adet kılıç kemeri ve puskulü satın alonacaktır. Tamotrnrnn muhammen bedeli 52900.00 lira olup geçid teminatı 3895.00 liradır. Şartnamelerl Komlsyonumuzda. K.K.K. Anfcara ve tzmir L«vaam AmlrliMerinde görulebUir. 2 îhalesi 21 Agustos 1970 gflnfl saat 11.80 da Kasımpaşa'dakl Komisyonumuzda yapılacaktır. Isteklilenn 2490 sayılı kanuna öre bazırlayacaklan teklif mektuplannı ihale gOnO saat 10.30 a kadar Komisyonumuza vermeleri. (Basm: 18787/8141) Yukarıda t llrtilen nispt fiat değişmeleri akla «Devalttasyon zamrî idi. Başka ne yapılabilirdi» sorusunu getirmektedir. Türkiyede fıat mekanizması iyice çalışmamakta ve rekabet çarkı iyi donmemektedir. Böyle bir ekonomik ortamda tfevalüasyon zararlı bır âlet nitehğini kazanabilir. Fiat ve rekabet mekanizmasınm çok iyi işledıği ekonomılerde dahi, devalüasyonu başanya ulaştırmak için çok hTsa kaybeden, artarsa ihraç makta ve fıat artışlarının önlen mesine çalışılmaktadır. îngiltere bunun en güzel örneğinl vermis ve son devalüasyondan sonra kemerleri adamakılb nkmı;tır. Ntmüs EVALÜASYONDAN beklenen olumlu sonuçlar bildlrilerde radyo ve gazete haberlerinde yer almıs fakat devalüasyonun olumsuz sonuçlarına değınen pek olmamıstır. Bunları da ele almak gerekir. • Devalüasyon fiatlan arttıracaktır. Bazı ziral mallann taban fiatlanm arttıran karar, devalüasyonun bu alanda ne ka dar hızlı isledlgini göstermistir • Devalüasyon, dolfirla ifade edilen döviz kazancımızda büyük artif saglamıyacaktır. Evvelce 9 ltralık mala karsı 1 dolar elde ederken simdi 15 liralık mala karsı 1 doltr alabileceğiz Böylece de fiatlar sabit kalırsa kaybeden, artana İhrac ** edemeyen durutnuna düşeceğiz. • Fiat artıslan, çok uzun olmayan bir iüre sonra Türkiye Dünya fiat nispetlerini bugünkü duruma ulastıracaktır. • Devalüasyonu başanya ulas tırmak için sıkı ve sistemli sekilde parakredl ve maliye politikası tedbirleri almak ve kemerleri aıkmak gereklidlr. Bu tedbirler, geçim sartlan, İÇ üretım üzerinde olumsuz etkiler yapacaktır. • Devaülasyon ve ona bağlı tedbirler bazı zirai ürünlerin ureticilerinin gelirlerini büyükçe bir ölçüde ve ihraçlanm belli bir nispette ırttıracaktır. Türk «konomlıinin geleeegi ziral ürünlerde değil, tınai mallann ihracındadır. 19641968 yılına ait istatistikler, sınal ihracattaki 4 yıllık artifin Vt 120 olduğunu göstermektedir. Bu artış devalüasyonsuz meyd'ana gel miştir. Bu rakamlar ödemeler bllinçosu sorunlannın nerede ytttıgım belirtmektedlr. • Dıs borçlann. faiı Te amortisman yükü artacak ve yabaneı •ermayentn kâr traBtferi; döviı büteesine ayn bir yflk t«skil edeealrHr. • Bu yoldan isçi büyük Sleflde TürkJp«fc» Mkiı •ÛBheUdtr. Sonuç EVALÜASTON tBylenmesl. dedikodu konusu yapılması kolay bir kellme, bir politika ftleti olarak kabulfi daha kolay bir islem fakat basanlı »onuç alraman füC Wr enstrilman, çetin bir cevizdir. D Türk ekonomisinin yapısı v« lvleyifi bu Ule* kartı olumlu cevap verecek özellikte degildir. Devalüasyon getireceği olumlu sonuçlar (o da iyimser bir umudla) yanında çok sayıda olumsuz olaylar zindrinin ilk halkanm tefkil edeeekür. Devalüasyonu, «blr kere «1da, ne yapalıra» diye kabul etsek bile onu başanya ulaştıracak destekleyici tedblrlerle yan tedbirlerin almıp başan üe yürütüleeeğlnl ummuyoruz. Bu müm kün olsa Idi ıfevalüasyona lüzum kalmaz ve Msliye Bakanlıgı, Devlet Plânlama Teşkilâtı, Merkez Bankası üçlüsü güî f>kat sa{lam yolu leçerlerdi. ödemeler bilânçosunu düzeltecek saglarn yola, sihirli değnek kabul edilen devalüasyonu gidilmez. Sorun; sistemli, tutarh ekonomi politikası tedbirleriyle h.lledllebllirdl. Bu. maaleeef ya pılmamjş, başan şansı zayıf kolay yol seçilmiştlr. Türk ekonomisi önümüzdeki yıllarda hızla Mr gelifrae tenpoıuna glrer«• bunun sebebinl der»lü>sy«mrfa araınak hatâtma DSI. III. Şııbe Başmühendisliğinden EDİRNE 1 Edirne OSÎ. III. Şube hudutlan dahüinde yaptınlacak olan Tekirdag Hayrabolu ŞALGAML1 yeraltısuyu pompaj elektrifikasyonu inşaatmm bir kumı kesif bedeli üzerinden ihaleye çıkanlmıîtır. 3 Iain keaif bedeli 1.125.000.00 TL. olup muTakkat teminatı 47.50000 TL. 5 thale 24/8/1970 Pazartesl gflnO aaat 16.00 da Edirne DSİ, III. Şube binasmda Emanet Komisyonu tarafmdan kapalı zart usulü Ue yapılacaktır. 4 Bu is.e talip olanlarm. bu isleri yapmıa olduklannı tevsik edea belgeleri Ue en geç 24/8/1970 Ptzarted günü saat 15.00 e kadar yeterlik belgesi almak teere Çubemize muracaat etmelerl leap etmektedir. 6 Tallplerln bu ise ait İhale dosyasmı için proje Te •artnamesini bedelsis olarak ber gun mesal Matleri dabUlnde Bdirne DSİ. m . Şube BaamühendisUUnde (orebfllrler. 6 Komisyonumus ihaleyi 2400 sayılı kanuna tftbi olmaksızm. 6200 sayıb kanunun 34. maddesi esa*. lanna gOre yapaeakte. Ua, jtBasm: 19391/8138K