Katalog

SABÖFE İKf 9 Haziran 1970 CUMHURÎYET finfin konntn olan ve bütün Devlei personelini karsısına alan, yeni personel kannnn tasann, çoktan yürürlükten kaldınlmıs olan Fransıılann 10 Temmuz 1948 tarihli personel reformu kararnamesinin köttt ve yozlaştınlmıs bir kopyasıdır. Oysa Fransa o tarihtcn bngüne değin, Devlet personel rejiminde yeni reformlar yapmak zorunda kalmıştır. Aynı durum îngiltere'de de söz konusudur. Bngün halk iktidarlannın fistiinde, bürokratik iktidarlardan ve özellikle teknokraslden s6z edilmektedir. Avmpa'daki sosvalist Ukelere kıyasla kapitalist ülkelerde, Devlet memnrlannın sayısı çok daha yfiksektir. Personel Konunu ve Teknokrallnr İ^^H M lh K K E ei Ö N L HHH İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Sekreteri dir. Motör dairelerin temsilclleri teknokratlardır. Banlar «Mandarinat» (Çin deyimi yüksek derecell memnr) yıgınafından koparak ayn bir sınıf yaratmışlardır. teknokrat kapsamına sadece teknik elemanlar değil, ekonomistler de firmektedir. zın inkân demektir. Bn bakımdan teknokratlann ayn bir Devlet Personel rejimine tâbi tatalmalsn ve ekonomimizdeki veriralilik katkıları oranında ücretlerinin, diger sınıflardan, farklı olarak gelişen lhtiyaçlara ve a n talep kuralma nyarak bir «echelle mobile»e göre laptanması lorunludur. Mazlum uiuslan emperyalist kapitalizm ve yerli isbirlikçileri, bn yaratıeı teknik gücü yok etmek ve bnna fren daire nitelifH kazandırarak, kendi eıkarlannı gBzeten besleme tiyasal iktidarlara, kapı knllngn edeeek bir devlet teknik penonel rejiminin nygulanmaıını isterler. Bürokrasi | . T > ürokrasl» teriminln llk keı 1745 yılın•** da, ekonomist fiziokrat Vincent de Gonrmay tarafından ortaya atüdığı flert sfirfllfir. Bngiin teknik ve sosyal gelişmeler, daha yuksek oranda aktif personelin börolarda çalıamaıını ferektirmektedir. Bu ise, klâsik tnemuriyet hizmetlerini alışageltniş geleneksel anlamından uzaklaştırmıştır. Uygar ülkelerin bürokrasi deyiminde ve özellikle kamtı sektSründe, «Fren» ve «motör» Devlet dairelerinden «öz edilmektedir. Fren. daireler kurulu nizama göre toplnmon sonsuz isteklerini belirli sınırlar içinde tntmak görevini yüklenirler; davranışlan •Utiktir ve frenleyieidir. Motör daireler ise, yaratıcı ve aktlf niteliktedir; toplamnn ekonemik yaaantıa Oe dogrudan doğruya Ugili de tatafclannk nretlyle b« yıkieı amaea Wlerek veya bilmeyerek hizmet etmektedlr. Aynca, siyasal iktidar, bn tntnrnn fle teknik personelin sosyal yapımnda olumln bir varlık göstermeyen ve sömürü dflzeninin bir çarkı haline gelen 3zel sektöre itmek ve banlara ncnı bir teknik personel istihdam ertaım yarattnak çabası içindedir. Bo tutum. bir yandan yaratıeı teknik gfiefi yozlaştıraeafı *lbi dlger yandan da yabaneı ülkelere «teknik beyin» ggçiine yol açacaktır. Oysa bizim gibi kasıtlı olarak geri bırakılmıs filkelerde her şeyin OnBnde «tNTELLtGENTSİA» (Rnsça • sözcük • aydınlar sınıfı) nuı bimay» glrmesl gerekir. Yeni Personel Kannnn bngfine defln, 4/10195 iayılı kararname ile ve kannnsm olarak devletçe istihdam edilen teknik personelin geçmis sosyal gfivenlik haklannı, AnayaıımınD 4(. maddesini çifneyerek gaspettnektedir. Bile bile lâdes.. Tfirklve'nin bagün en Snemli isi nedlr? dlve torarmnH, herhalde işini bilen bir raaliyeci size şo eevabı vereeektir: 1970te vâdesi selen 172 milvon dolir dı? b«ren ertelemek ve yardım konsonijnmiındaa en aşağı 170 milyon dolârlık bir kredi koparabilmek.., Memleket o hale dfiffirfllmüstfir ki, tsmet Faşası da na hesabın içindedir, Demirel'i de, öteki politikacılan da I milyon ton bnfdayı da gene Amerika*ya yalvaryakar olnp almak için telSs içindedir yöneticilerimiz . BSyle Idare edilen bir filkede her tiirlü lâf fasafisodnr. Yabancı kapitalistin kapısınds nöbet bekleyip dolâr ve yardım dilenlrken «demokrasiden, özçflrlükten» dem vnran politikacı .nntnklan dinlemek de bir »yn ıstırabımıı olnyor. Vatanımuı çnknrun dibine yuvarlıyan eyyameılar bölüfti. milletl aldatmak için biribirleriy. le yarifa çıkmıslardır. Ovsa hesap meydanda: Temmnı'da 172 milyon dolân erteletip. 170180 milyon dolâr kopanrsak, devlet senlci borçharç denisiade bir ıflre daha yflrüyecek, yokm, makineler ctop edeeek. Tarihimizde böyle bir dönem daha vardır: Osmanlı devletinin batağa jrömülduğri yıllarda bngünkfl fibi Sözlerimiz nfnklarda borç arardık. Simdi Amerikadan mı. Batı Almanya'dan mı, Inçillere'den mi, Tardım Konsorsiyumandan mı, Ortak Pazar kredilerinden mi?. diye çırpınıp dnrnyoraı. O devirde de. Almanya'dan mı, rransa'dan mı. tnCiltere'den mi?, nereden bnlop bnlmtnrnrsa, borç alıp devlet femltini yürütmek için çabalardı BabıfiU politikaeısı .. tngili« giıll devlet beltelerinde e çafın Osmanlı devleti »öyle anlatılıyor: • Altnan tnaliyecileri Türkiye*ye 1888'den bert sızmaya başlad'.lar. Almanlar şimdive kadar, O'manlı Hükumetine her sahada yatırım yaptılar. 1888'de M.R. Kaulla, Würtembeische Vereinsbank'ın direktörü yüzde 5 ile 1,5 milyon borç verdi Bu borca karşılık balıkhane ve bazı diğer is geUrlerinin paralarınt toplaraa h»kkı elde etti. Bu borc» baltkphk borcu adı verilmektedir. Bundan başka Osmanlılar» yfizde 5 il« 7.427J40 ve yüzde 4 İle 7 827.240. gene yüzde 4 ile 4.M5.0OO liralık borç (hepsi sterlin) verildi. 1894'te demiryolları için 40.000 000 frank borç verildi. Bunı koyunlardan »lınacak 163.000 »terlin tuUnndaki vergi (Agnam versisi) karşılık gösterildi. AjTica aynı banka 1.140.000 sterlin daha borç vererek, bazı bölgelerden vergi toplamak hakkmı elde ettl. 1903 Mart ayında Türk Hükumeti, Almanlardan yüzrfe 4 ile 2.160 000 sterlini Bagtfat demiryolu istikrazı olarak «ldı Buna karşılık bazı vergilerln toptama haktını Almanlara bıraktı. Bu i?e Fransızlar yüzde 4 ile katıldılar. 1903 Kasımmda «askeri teçhizat» isnıi altında yüzde 4 faizl! 2.424240 dolir borç alındı Buna karşılık da batı gümrük verpilerlni toplama hakkı Almanlara verildi 1905'te yüzde 4 ile 2 434.440 «terlinlik bir tstikraz tahvili ihrsç edildı. (Bu bir Fransır alacağıdır) Böylece Türk Hükumeti yüzde 4 faizli 29.762520 «terlin borçlanmış oU du. Fransa ve Almanya bu merslekettekl malt kutîretlerin! gittikç* arttırmakta ve mall ipi her gün biraz daha gerroektedirler. Borç zineiri borçlunun ödeyemlyecejtl kadar afiır bir hale eelmektedlr. Bugün Almanya. vaktiyle Fransa'nın oynadıBı wall rolü aynen oynamaktadır. Türkler bajka borç almasalar bile, bu borçlann ödenmesi 1932'ye kadar lürer. Sultan ve Sadrazam bu ovunları farketmedikleri lçin Fransa ve Almanya, Türk Hükumetine yüksek falzli yeni borçlar tekîif etmektedir. tse yaramaz âtıl kapitali arttırarak, Türk Hükumetini ellerinde tutn.aktadırlar. Bu borçlann •ağlad'ıgı (aydalar birkaç hafta, veya birkaç ay zarfında bitmektedir. Halbukl bu borçlar kar$ılıgında bu ikl devlete verllen menfaatlar 5060 sene devam ederektir.. » tste «Majestelrrinln» nzmanlannın dQzenled)|l resml ve tizU beltede e devrin Tfirkiye'si bSyle anlatılıyor. Aradan eper zaman (çeçraiftlr. Ve tiradl Tflrklye aynı ma > kaaın lelne «oknlmvstnr. Tabancı mali çevreler bilinçli bir (ridiş J Içindeler: • Ver bsns bakır madenlerinl. ısns kredi açayım. Ver ba j am bor eevherini. kesenin aftnnı »cayım. Ver bans petrol piya ' •uıı, ihtiyaeını jBrevHm. Ver bana oto pazannı, N M borç pars verevim. Ver bsaa Ansdoln paıannı, ıana ukerf teçbizst yardımı ympayım. V« Us de. bir çeyrek yflzyıldır vere vere yflrflmekteyiı. lfancn yüzyılın tonnnda düzenlenen tngiliı raporu, borclarımttın 1932*76 kadar •flrecetioi hesaphyordn; oysa 19S4'e kadar ffirmfiıttir. BngrBnkfl regmf raporlara ı;3re Tfirklye'nin iç ve dıs borçlan neredeyse 50 milyar Ilraya nlasmaktadır: dı« borçlann Sdenmesl de 2014 yılına kadar mlrreektir. Yanl yirmi bırinrt yfiıyıl içinde borç Sderaeye devam edtce|iz. Bdylesine aet© dfitmfls bir ttlkenin sJyaaî hatımnzlıri rösterişte kalır. Niteklm nefea bomlanmızı ele eeçirmis olan yabancılar. bize i«tedlklerini vaptıraeak dnrnmda bnlnnuyorlar. tn|flis resml gizli rapornnda o zamanki Snltan ve Sadra» samın malt oynnları farketmediklerlni yazıyor. Oyıa ıimdiki oynnlan, fimdiki politikaeılann farketmemelerlne Imkân yok. TıUardan berl yanlıyor çiziliyor. Bile bile lideıle, yinninci yflzyıl ortasmda, Atatfirk Cnmhnriyetinl Abd&lhamit'in devleti dnmmvna düsürraeye çalı$an politikaeılarm vebali Sdenemiyeeek kadar afcirlasmıstır. Dördüncü güç fksmanlı ve Türk Devletlerinde iktidan ** ellerinde tutanlar daima üç şüçten çekinmişlerdir; banlar, ASKERİ, IDARt ve ADLf güçlerdir. Banlar arasında denge sa|ladıklan sürece iktidarda kalraışlardır. Oyıa bngün, yirminci yüzyılda, büyük bir varbk kazanan ve diger sınıfları da etkisi altına alan dördüncü bir güç doğmuştnr; o da, birbirini bütünleyın «İŞÇÎ ve TEKNOKRAT» rflcüdttr ki, bn da nlnslararası ekonomik gücttnfl temıil edcr. Bn gücün inkân, çağımı Sonuc Çağ dısı bir personel rejiml 11e bn motern dnrdnrmak, alnsal bir cinayettlr. Siyasal iktidar bn yanlıs tutnmnnda dlrenirse teknik çiicü tek vüent olarak bfitfîn aiırlıjh İle karsısında bnlacaktır. Ekonomik konjoktürümfize ve Anayasamızın tmrettifi gerçek düzen degişikligine aykın dflşen ve bütün sınıfları tedirgin eden yeni Personel Kannnnnn Devlet Ba$kanjmıxın veto edeeegini nrant ederi*. firetlmimiz. tekE konomimiz, yani sanayifücüne bağlıdır. nik personel ve isçi Beyin göçü hızlanacak rct polltikan ile demir parmaklıklar gerisin Y eni Penonel Kannnı türk Teknokratlannı, düsfik ve dondnrulmns bir fle VEFAT Etibank, T. Iş Bankası, T.Sınai Kalkınma Bankası, T.Vakıflar Bankası, Akbank ve Endüstrı Holding tarafından kurulan Karadeniz Bakır İşletmeleri A.Ş. Merhum Ali GUneyli eşl, Haluk, Faruk ve Etem Güneylfnin annelerl, Birsen, Ruhaan ve Ayllkin GUneyli' nin kayınvalidelen Büyük varUeınus vefat etnıiştır. Cenazesi 9 Haziran 1970 günü (bugün) öğle namazını mütaakıp Kua gııncuk Camiınden alınarak Babanakka? Mezarhğına defnolunacaktır. Allah rahmet eyleye. Çocuklan SUZAN GÜNEYLt siz de ortak olur musunuz en az bin lira ile Bankaların paralarının ne kadar kıymetli olduğunu bilirsiniz. Bir milyarın üzerinde onlarla beraber bir ortaklığa girmek için en az 1.000 liranızı ayırabiliyorsanız aşağıdaki satırları gayet dikkatli okuyun. Zira bu, hayatınızın önemli bir dönüm noktası olabilir. Basta yüzde 49'u Etibank'ın olmak özere. iş Bankası, T. Sınai Kalkınma Bankası, T. Vakıflar Bankası. Akbank ve Endüstri Holding 1968de 300 milyon lira sermayeli Karadeniz Bakır İşletmeleri A.Ş.'ni kurdular. Tutarı bir milyarı aşan bu yatırımın yüzde 40ı gerçekleşmiş durumda olup yılda 500 milyon liralık satış yapmak üzere çalışmalar yapılmaktadır. Maden tesisleri Murgul. Hopa. Espiye ve Küre'de, izabe ve asit tesisleri Samsun'da kurulmaktadır. 1972 yıhnda tamamlanıp ışletmeye açılacak olan KBİ tesislerinde yılda 41 bin ton bakır, 365 bin ton sülfirik asit, 230 bin ton prit konsantre. 75 bin ton prit cevheri, 6.817 kg gümüş ve 234 kg. altın elde edilecektir. Yüzde 75'i ihraç edilecek ve memlekete yılda 30 40 milyon dolar döviz getirecek olan bakınn bugünkü dış piyasadaki fiyatlarına göre yapılan hesaplar. bu yatırımın tahminen yüzde 25 kâr getireceğini ortaya koymustur. Cevabımız gayet kısa : Verdiğimiz sözü yerine getiriyoruz. iki yıl önce kurulduğumuz zaman, sermayemizin yüzde 22si olan 66 milyon liralık kısmını ortak olmak ısteyen vatandaşlarımıza dağıtacağımıza söz verdik. KİMLER. NE KADAR HİSSE SENEDİ SATIN ALABİLİRLER? BU KADAR KÂRLI İŞE NEDEN ORTAK ARIYORUZ?. If) «3 yatırıyoruz (bir milyar altmış milyon lira) Cumhuriyet 5835 VEFAT Kaymakam îsmıll Htkkı Bey1* Dil'ır» Hınımın o|lu, Sag. hk Bakanlığı eski Müstejarı Dr. Nail Karabuda. eskl ba$. konsoloılardan Re«at Karabuda ile Müeyyed CamcıgU'in aja. beyleri; Türkân Tsnıu'nun babuı: HatuV ve Metln Camcı • «U'in (Uyılan: Oül: Günes: Mehmft vc NUgün Kınbuda nın amcaları; Atıfet ve Nimet Karabuda'nın kayınbiradert; 7Aya Tantu'nun kkyınpedeti; Rıza Tansu'nun dedesi Emekli BUyükeleillk MC(te«an UNESCO M. K. Eakl G«n«l Sckreterl hayata gözlerinl vummuj; eb«diyete kavusmustur. Ccnazeai, 10 Haziran 1 T VO Çar«amba günü: ö|le namazından fonrm $UU eamilnd«n kaldırılacaktır. Önemll rica: Taztyet «İ7«r«tind« bulunulmaması. Cumhurlyet SM2 Söğutlü Karabudaoğlu; ;ehit ZEKİ H. KARABUDA •OLEK AKUAN Tzb. ÖZLKM RUMELİLİ Misanlandılar. T/8/97A GSztra* a* Sermayesinin yüzde 100 Türk olmasmı şart koştuğumuz bu ortaklığa her Türk vatandaşı. beheri 1.000 lira olan hisse senetlerinden en fazla 50 adet almak suretiyle katılabilir. Bu şartımızın gayet önemli sebebi • hiç bir. kimseye 50 hisseden fazla satmamakla küçük tasarruf sahiplerinin bu kârlı ise ortak olmalarını sağlamaktır. Bu arada. bu yıl içinde sermayemız arttırılınca, şimdi ortağımız olanlar ellenndekı hisse senedi nispetinde yeni hısse satm a'mak hakkına sahip olacaktır. Bu millî tesebbüse katılmak için hemen harekete geçiniz. Zira, sizin gibi milyonlarcj kişi de bu davetimizi okuyor. Cumhurbaşkanhğının Açıklaması Cumhuriyet 5829 YİME K A R OiLlU K S YER KAROLARI unel Cad. 40/2 Tel: 44 72 95 (tlâDolık:.../583) "a» o AKMUTFAK İŞ TERLERİNE Toplu Yemek Servisi hirmetinialedLr. Tek VI 42 12 Cumhuriyet 5834 jvefat ve Teşekkür tımet Atü'in v» RefU Meıumencioğlunun kıymetlı baba. ları; Etoem Menemencioğlu'nun kayınpfderl, Demlr'in d*desi hastalık m eiüroünde çok ya. kın aljkalanaı esirgemeyen doktor: aknba; dos» ve aıkadaclariTnıza lçten te»ekWlrlerl • miıi b'Jdirirtz. AİLESİ Cumhuriyet 5839 HİSSE SEHEDİ nereden, nasıl, ne zaman alınabılir ? Hisse seneileri 1,000, 5,000 ve 10,000 liralık kupurler halinde olup, tamamı bir defada ödenmek suretiyle 15 Haziran Pazartesi gününden itibaren Etibank ve İş Bankası'nın bütün şubelerinde satışa çıkartılacaktır. Daha fazla bilgf ve brosür için adı geçen bankalar ile şirketin Ziya Gökalp 17, Yenışehir, Ankara adresindeki Genel Müdürlüğü ve 1812 25'den 33 numaralı teletonu emrinizdedir. RİFAT ATİL'in İst.Dz. Tek. Mlz. Sat Al Koms Başkanhğından: 1 Kapail zart usulO üe 1000 metre Yüksek Voltaj trale Taban Lftatiği satın ahnacakür. Muhammen bedell 65.000. TL. olup G. Teminatı 4.S0O^ lirtdır. 2 Şartnameleri Komisvo numuzda. K.KJC ABkaıa ve înnir Lv. Amlı liklertede (törOlehnir. 3 thaleri 2. Temnnn 19J0 günü nat HJO'da Kanmpa?adaV1 Konüsyonunuzdü yapdacağından itteklilerin 2490 Sa yılı Kanuna ifirt haztrlavaeaklan tekllf mektuplannı Öıale fflnö aut lOJO'a kwUr Komlsyanumuza verra* leri. <BMIA: 18010) 5M8 KARADENİZ BAKIR İŞLETMELERİ A.S (Deita G017 5831) Cumhurbaşkanlıgl bütçesinln görüsUlmesi sırasmda Millet Meclisınde yapılan konuşmalarda tlert sürülen görüşlerle Ugili olarak llhan Selçuk'un 23 Mayıs 1970 günlü yazısına Cumhurbaşkanhğı Genel Sekreteri M. Cihat Alpan tmzası ile btı açıkla ma gönderilmiştir. Açıklamada şöyle denilmektedir Cnmhurbaskanlığı Dairesinin 1970 maH vılı bütçesi 21 Mayıs 1970 persembe günü Millet Meclisi umumi heyetinde müzakere edilirken; Comturiyet Halk Partisine mensup Malatya tniiletvekiti Hakki Gökçe"nin kendi adına yaptıçı konuşmada. bn Dairece kullanılan, FAZLA ÇALJŞMA ÜCRETİ'ne temas ıfttiği kısım ve bu konnda raymlanan. 23 Mayıs 1970 tarihli Cumhurivet razetesinin 1 •PENCERE» köşesi vazan tlhan Selçuk'a alt «Tafema »ofrasmr » dar boğaz» baslıklı yorum. gerçeğe uymadığı için keyfıyetin dı.. J»su a&ağıda açıklanmıştır: L 2180 sayılı Teşkilât Kanununa e5re: Cumhurbaşkanlıg» Oalresine terrttüp eden idaTe. idame. islem. temsil ve koruma hizB Hleri. für.ün her saatinde fasılasız olarak vürütölmekteriit Ve bu hlzmetler. valniz Sayın Cumhurttaskanı »cin depil, Dalrenin ve emrinde bulunan 300 e yakm personelin ihtiyaçlan ve birbirlerinin Islerlni tamamlamalan ve idame ettirmeleri için roüstereken vapılmaktadır. Z. Bu hizmet esası: memuriyetlerinin nevilerı miktarları, maas ve ücretleri 2180 sayılı kanun ile her vılın C^ımhurbaşkanlıeı bötçesinde gösterilen kvdro personelinin. en az ikiı «örevli olarak istihdamını. ayni zamande kanunlanmızın tahmil etmed'ri faıla mesaiye tibi tutulmasını gerektirmektedirBuoun için:" 711 sayılı kanunla ihdas edümis olan NShetçl Memnrlujhı dısinda aluian özel ve sflrekli bir tertiple. Dairpnm berberinden mutemedine kadar her hiımete mensup bütün Oair»personeli. münferiden fazla mesaiye Istirak etttrilmektediT S. 365A sayıb kanunun 22 nıi maddesi: (Kanunun tahmil etmediri munzam bir varifevi münferidcn ifava memur edilpnlpre muayyen çahsma saatleri haricindrki mesailerine mukabil hır dcretin verilebileeeeinl) eösterİT Blr çok devlet dairelerinde fazla mp^at vapanlara bu »etklye dayamlarak: daha cok saat esası nrrriiripn ve her av fidenen bo flcrete muhnbi» OımharhasUanİ!^ |);ti,p^ı oer«onrlinin fazla mesai ücreti Bakanlar Kurulu verine Millei Mprlisi Baş. kanlık Divantndan alınan karara eöre. daha az miktarna ıp mnkannen olarak vılda ilc »eys üç defada verilir. 4. Cumhurbaşkanlıgı naİTpsince bn maksat için < W mali |H Tilmda devlet bütrettinden alman re kullanılan nllıh fazla ça. mmıa fiererl rntan 150.000 TL. dır. M969 mall vı|ı hütçp kanununıın «9 nnco sahifesindeki bfflüm 12000 Maridr 12410'B hak.) Bn kadar ödenekle. vtlm her avmda. fazla mesai öcrptl olarak: .lövlendiü ve vazıldıih «ibi. 50.000 TL daSitılamıvara£ı açıkcı tSrüJör. (D) cetveli kadrolanna rcçirilen personel dolayısivle ayni maksat İçin 1970 malî yılı butçesine konulmasını tpbiif ettijim'ı fasla çalısma ücretinln tntan ise. 800.000 TL dır <1P7iı mali nlı bfitce kanunu tasanm eider kısmının 37 nci sahifesindeki bo. Ifim 12000. Madde 12410's bakt Bu Hdenekle de 197lı mall nlımn her ayrndı 50.000 TL ttıtannrta faıla mesaf firrpti miyecektir. 5. Bn mGnasphPtlp. kanunlanmızın ic.ipip.nna ve kendi bCtce J tatbikatımızm terçek sonuçlarına eörp haurlanıp çıkartılan re J Millet Meclisi Muhasehesi vasıtasiyle ^arfedilmekte olan Cnm J hnrbaşkanlıpı bütçesinin 1968 malî nlından itibarer? her »ı! J «raltılarak tasarrufa tzamt ıierecede vp 59rekll biı sekiide 5nern J verildiHni beUrtmek Isterim • Kamo oyunun bllgisinr « v p ıie arzotuniT< S CumhurbaskanlıfM. CtH.» » " i v • • uenek SptrrMer !