Katalog

SAHtFE DÖRT 8 Nlsan 1970 CTJMHURİYET Çeşitli yönleri ve özellikleri USYA'nın, Çekoslovakya'yı ışgalı sırasında Tıto'nun menüeketınde cereyan eden olaylar onem venlmeyecek kadar basit olmaınıştır Bağımsız ve yumuşak bır sosyalızmm kia resını benunsemış olan Yugoslavya, blok dısı komünist Jdareyı sürdurmeye mecburdu. Bu bakımdan Rusya lle 117.akt.an ve yakından ilışlklerinl kesemezdi. TJfak tefek anlasmazlıklar dıkkate alınmaeüğı takdirde, Belgrat ile Moskova arasında son zamanlara kadar cıddi bır konu yoktu Fakat Rusya'nın Çekoslovakya'yı gunün birlnde ıstılâ etmesı Tıto'yu fena halde endıselendirmişti. Tlto sıranın kendısine gelecegtnden şüpheleniyor ve gereklı tedbrrlere basvuruyordu Rusya. Çeklerden sonra ordusunu Yugoslavya'ya EKREM OZDEN R da aokacak rnıydı? Bundan »onra netice ne olurdu. Tıto memleketını müdafaya karar verdikten sonra sınır boyuna yığmak yaptı. Askerler, tanklar ıçınde uykusuzdu. Heyecanlı gunler geçıyordu. Tam bu sıralarda bır haber bütün plânlan altilst ettı Rusya'nın, Bulgarıstan hududundan değü Macanstan tarafın dan hududu geçeceğı anlaşılıyor du. Rıvayet memlekette bir şok tesın yarattı. Bu tıpkı Fransızların Majıno hattına bel bağlamalan gıbl bır şeydı. Belgrad'ın panıgı uzun sürme dı Amenkan temsılcısınıa Bya retl ve NATO Bakanlar Kurulu sevıyesındekı toplantıdan son ra yaymlanan blldırıde Yugoslavya*nın bagımsızhğına olan il gının açiklanması ferahlık yarattı. Arkadan Granıko"nun gelmesi ortalığı yumuşattı. Rusya, Yugoslavyamn bağırnsTZ Sosya Hisminl kabul edıyordu Bu anlaşma ıkl Devlet arastndakı munasebeti norraale çevırmıştir Sozune itıbar edılen bır gazetedye Belgratta Rusya'nın, Çekoslovakya'ya girmesı nedendir? dıye sordum Hemen cevap verdl Çeklere karsı RusTann yap tığı hareket, Rusya'mn iç bünyesınde böyle nyamslara mâni ohnası içindir. Bu sozlerde bır hakıkat saklı idi Ruslar hürnyet alevınin baoaJanm sarmasından korkuyorlardı. Nerede duman gorseler oraya lnsafsızca saldırıyorIardı. Belgrad, bu meseleyi lyıce anlamış olacaktı Bütün bun lar Yugoslavya'yı ırk olarak tarih içlnden, gelen bır bağlılıkla Rusya'dan ayıramazdı. Halâ bu gun başkentln kurtuluş toretıle rinde buranın Rus ordulan tarafından kurtanldığı resmen ıfade olunmaktadır ITRADA yuz seksen bın Ttlrk yaşamaktadır. Bunun yüs otuz bıni Makedonya'da, gen kalanı da çeşıtlı yerlerde oturmaktadırlar. Üsküp ve Piriştine de yayınlanan Türkçe gazete dergi ve çocuk meanualan var dır Turk yazarlar kıtaplannı Turkçe basıyorlar Pırıstine ve Uskup radyolannda Turkçe yayın saatleri olduğu gıbi Üsktlp Televızyonunda da Türkçe yavin ıçın belırll blr saat ayrümıştır B Binncı fotoğrafts Belçradtan bir kö?e ve meşhnr Sl»vya Oteli görüluvor. Ikinci fotofraf: Karlar altında Belgrsd. Fakat trafik aksamasın, yayalar d» rshat yürüsfin diye sababın erken saatlerinde yollar itın» ıle temızlenmıştır. goslavlar Turkıyeden bır fenalık geleceğını duşunmüyorlar. Lâkın hıssolunacak derecede dalmi bır şüphe ıçındedirler. Bır Yugoslavla goruştugUnuz zaman sami mi olarak sıze sorar Tork asıllı olanlar» neden mecmua, gazete gönder miyorsunuz? Bakalım duşunelim . dlye cevap verırsenız, pek memnun olur. Amma, Yann Kondereceğiz, derseniz, surat asar Bu hâl, bu ulkede yaşayanlara mahsus bır tabiat mıdır, bılınemez. Seyahate çıkarken beni korkutanlara hak vermek imkânı yoktur. Burada kimse belırll bır şekılde takıp edılmıyor Yabancı lar serbestçe gezıp eğlenıyorlar Alış verlş yapıyorlar. kapısına bunu bıldıren bir kltabe koydurmuş Türkler buralarda dokuz bme yakın eser meydana getırmışlerdır. Üsküp 1912 ye kadar 520 sene Türklerin elınde kalmıştır. Bu sehir bUyük felaketlere maruz îraimak. ta rekor kınruştır. Birıncı felâket, ilk Vıyana rouhasarasından sonra ordusu ile buralara kadar gelen bir Avusturyalı generalm butun Usküp'ü baştan aşafı ateşe vermesıdır Bu haın Avusturyalı general, yangını Neron gıbı, bır tepeye çıkarak seyretmıştır Ondan sonra buyuk zelzeleler ol muştur Son zelzelede bın kişı mn oldugil soyleniyor Üskup un istasyon binası zelzeleden sonra tamir edılirken deprem den nışane olsun dıye betonları sarkan bir kısmını öylece bırakmışlar. Yıkılan blnalann arkasından çok büyük betonarme mşaat yükselıyor da anladım On gtinluk seyahat suresı ıçınde bırçok ınsanla vm cemıyetm her ışmde çalışanlarla temas ettım Tito yu sevmejene tesaduf edemedım Belkl koylennde sefalet var, belkl koy yollan henuz yapılmamış, beîki tıcaret ve sanayı yenı yeni gelışıyor, fakat Yugoslavy» topyekun daha ıyı olmanın azımli ve gajTetli çahşması içi Belgrad ve Sarayova Ünıversıtelerınde Turk Fılokıjısi kürsu len faalıyettedır Hâlen Belgrat Ünıversıtesınde Kayacanbey ve Sarayova Unıversıtesınde de Muteyemmen Basol Turk Profesoru olarak gorevdedırler. Bunlar ıkı senede bır Egıtun Ba kanlıgımız tarafından değisünlmektedir Yugoslavlarla Türkler dış göninüş itibanyle iyı bır geçım ıçındedirler Esasen Yu AYRILIRKEN O BAŞOĞLU CEMSULTAN SMANLI lmparatorluğunun ufak bır parçası olan bugünkıi Yugoslavya'yı gordukten sonra mılletlenn kendi bağımsızlıklanna ne kadar bağ k olduklarına ve bunun ıçın çok buyuk gayretler sarlettıklerıne bır kere daha şahıt oldum. Gezıp gormeden ve ıç nayatına gırmeden verüecek her turlü hukmun yanlıs olacagını ne girmış bulunuyor Yugoslavya, sabah saat beşte uyanıyor. Durmadan çalışıyor saat onaltıya kadar Ondan sonra başka ışlerle meşgul oluyor Dönuş yolunu tuttuğum tfr man Belgrat yıne karlar ıçindeydi SON EKONOMİ CGOSLA\TTA"yı ldare edenlerın butün gayeleri sanayıl gelıştırmek ve mallannı satacak pazarlar bulmaktır Asya ve Afrıka memleketlerı ıle ık tısadî üışküer kurmuşlardır. Ta rafsız memleketler arasında kendılerıne bır jer tetnın etmış lerdır. Tarafsızların ba?ı Nelıru ve Nâsır kU. Nehru ölünce Nâsır, îsraılle harbe gırmesı dolayısıyle tarafsızların başı olmak tan uzak kaldı. Şimdı ortada Habeş Imparatoru var Tıto şlm dı, Afrıka da onunla beraberdır. Bu yoldan imâl ettiğı mallan Arap ülkelenne ve bilhassa Afrtka'ya bol bol satmaktadır. Y DEFINE TALSR APAYDIN 65 Sorma beyım, iki kudumsüz komşu yuzunden adımız kotuye çıktı Valla bız de rnahçubuz. Yapmayın etmeyın dı>oruz, dınlemı\orlar Cahal adamlar Bırısı gıtü, taşın altında kaldı, bacağuu kesüler. îkisi de dıinden occe mağaraya gırmışler. O maihra zehırli bıliyon mu ? Az daha nallan dıkıyorlardı. Hâlâ hasta yatıyorlar. Makbul adamlar değılleı kulak asma. E bunlara engel otaaıun yoltt yok mu muhtar7 Var beyim, olmaz mı? Yaüracaksm sopamn altına. Tovbe deyinc«ye kadar atacaksın koteğı. Bak bi daha yaparlar mı* Mufettiş ğülumsedı. Olmaz. Yurttaşa dayak atmak yasak Bunlar yurttaş mı beyım'1 Boyle yurttaı mı olur* Bırak Allahını seversen. Kım dovecek pckı' Jandarmanm işi n e ' Dövsunler tşte böylelerinı. Onbaşıya dedım, «Bu adamlar yanaz. Bu adamlar kudumsüz, atın bunlara koteğı. Tuttular da koyverdıler Olur mu beyım' Onlar da n» yapülar, gıttıler bi daha kazdılar. Sen söyle fimdi, olur mu bu?» Müfrttiş gülfiyordu. Ne yapmak lâzım pekı* Ne mı yapmak lâzım' Muhtara sclâhiyet •ereceksın Muhtar kazaya haftada bır rapor yollayacak «Koyumuzden şu şu adamlar yaramaz iş japtılar Bunlara onar sopa atılsın» Bıttı Hemen o gun Jandarma gelecek. Koyun ortasmda yıkacak bunları sopanm altma. Ooo ne yapıyorsun sen ınuhtar? Abdfllha' mıt dc\Tinı de geçtın Başka turlu olmaz beyım. Başka türlü hizaya gelroez bu mıllet. Cık Olmadı Ben o kamda değilim. Bır mıllet dövulerek ycla gelmez muhtar. G«laeydı sımdıve kadar gelırdi, dedi ögretmen. Üc vuz jıldır dovmuşler Hâlâ da dövüyorlar, korkma söyle Evet Gene de halımız ortada ışte. Muhtar durdu. Pekı ne yapmah* Doğruyu anlatmalı, inandırmalı EğitmeH halkı. Ohoo . uzun lf. Uzun ama en saglam iş Koye girmı;lerdi Mufettiş Kadn bey durdu, Şu adfetm çağırtsak gelır mi acaba' dedı. Azıcık konuçsak? Gelmez. Hastavım der savar Ukalânın bln. öyleyse bız gıdehm Yok vavu mufettiş bev, bırak Allahını v •* ersen Adam yerıne kotıa sunu Değmez Nıye canım, beş dakıka konuşacağım. Merak ettim Sen gıt ıstersen Bız bıraz sonra gelırız Muhtar dargın bır tavır takmdı. t^i \a, dedı Konusun ne yapahm? Çabuk gelın emme Olur olur gelırız Sen gıdekov Aynldılar öğretmen îdns ıçinl çektı Bu da samımi değıl hocam, dedı Bakmayın oyle decfığme Geçenlerde taşın arkasın» saklanmı;, sabaha kadar defınecılerı gozlemif. Bulurlarsa hısse ala\ım dıye. Kadn bey guldü, Bunlar hep boyledır kardeşım, dedı S8y» ledıklerıyle yaptıklan bırbırıni tutmaz. lri ıri konuşurlar, memleket millet nutku çekerler, el altından da keselerı doldurmağa bakarlar. Köy muhtarından başbakana kadar boyle, bihrua hepsını Sejıt Alı'nin merdıvenl çıktılar Ortahk kararmağa başlamıştı. lârıs öğretmen kapıyı vurdu. Hoo, buyur Az gel hele Seyit ağa. Kım oT Benım Vay hoca sen mı«in o* Gel .: Ginniveeeğız Bak hocamla tanı?tırac«£im senı. Mufettiş Kadn bev Oo . buyurun. Gırın ıçerı Yok Şöyle ayak üstu bes dakika konu?up gıdeceğız Olur mu canım, gırin hele Valla kabul etmem. Bırer ayran icırmeden yollamam Pekı. Bırer ayran lçelim. Çocuklar yer sofrasım cevirmlş çorba ıçlyorlardı Çabukça toplayıp kaldırdıİar Yahu rahatsız olmasaydınız Biz soylo ayak üstu geçmış olsun deyıp gıdecektık Ne demek mufettıj bey, öyle ş%y mi olurî Otur hele, hoş geldın. Sedîre yanyana oturdular. Hele hoş geldınız . Hoş bulduk Nasılsınız, ne var ne yokî Sağol lyılık sağhk Çok serbesttı Karşıya bağdaş kurup oturdu. Bızım Kerim dedıydı cBugun Mufettıs geldı, derslere tyi çalışacağız> dıye He, evet Kerım de «hos geldınız» dedı Ezılip buzü" luvordu Ellerıni sıktı Mufettiş Kadn bev ensesını okşarfı onun Sonra voksul eve g07 gez» dırdı Sarı lâmba ışığında her şey perışandı. Acı bir gulumseme oturdu yüzune Seyıt AU'ye baktı Kurt gıbi adamdı «Nasıl razı oluyorlar böyle yaşamava, dedı kendı kendme No yapsa haklı bu adam » Kazanız geçmış olsun Tehlıke atlatmıs» sınız, duydum Sağol mufettiş bey Sorma, az daha 61ü" yorduk Zor kurtulrfuk Anlattılar e\et Zehırlenmişsınız Başını sallayıp duşundu, ne demelıydı şımdı? Ne sövlese havada kalacaktı Seyıt Alı'nin uzattığı tabakadan tütün sardı sesıne vumuşak bır ton verdı Benı bır dost olarak dınle şımdl Seyıt, de. di Bir öğretmen gıbı dinle Ben de koylu^um, sızdenim Pekı müfettış bey, sojle' Karısıyle çocuklar eerıde dıkılnorlardı Merak ıcınri«vriller var Yugoslavya'da her mllletın eşyasına raslayabilirslniz Ingılızler, Amerıkahlar, îtalyanlar ve Fransızlar, Yugoslavya'da yatınm yapmışlardır. Zaten Tıto re Jiml ıle komünist ülkelerl rejiml arasındaki fark da buradan gellyor Ihracat serbestttr. Her memlekete yapılabllir BUttln ül kelerden ıthâl malı getınlebüir. Şırketler arasında rekabetler kabul edillr, en büyük Demir Çelık fabrıkası Hollandalılara aıttır. TURİZM DIŞI BOND ĞCSTEEEM l MİW DÛSWAWUMil ı * * A TİFFANY JONES İ W W Rankovıç atıldıktan sonra turızme çok onem venlmıştlr Bu çalışmalar sonucu, geçen sene memlekete beşyüz mılyon dolar gırmıştır Beş kişıye kadar çalıştınlmak kaydıyle turızmle meşgul olmak serbesttır Turkıye de bunca gayretlere ragmen turizmin bır turlü gelışememesinin sebebplerını Belgrat ta gozümle gordıım Tunst bıze gelinceye kadar Avrupa'da bırçok barajlarla karşılaşıyor Bunların en bafinda Yugoslavya geliyor Meselâ Belgrat'ta mağazalarda Turk nakıçlannı, ay yıldızlı bıblolan, halı ve kıllmlen, boncuklu kumızı terlıkleri bolca gormek kabıldır Tunstin aradığı rahatlık manzara, tanhl eserler, müzeler vardır. Ustelık komünist rejımin sıkıntısı da hıssedılmemektedır Turk parasından gayrısıni değıştınnek kabildir. Bunu sordum Neden Türk parasını almıyorsunuz? Hemen cevap verdıler: Emır oyle. Bunu aniamamak kabıl değü Çunku Turkıje ıle Yuoslavya arasındaki tıcarî munasebet gelışmemış Bız daha çok başka memleketlerden ıhtlyaçlarımızı temm edebılıjoruz Tunst mevsıraının harıcındo Yugoslavlann, Türk parasına ıhtıyaçtan yoktur. Bu sebepten paramız orada başabaş karaborsadadır îlerde hukumetlenn buna bır çare bulacağını Umıt ediyorlar. Para sıkıntısı yuzunden çektık lenml ben büınm Sonra, turıstler Yugoslavya' dan kurtulup Yunanıstana gelmce orada da bır barajla karş.lasıyorlar Bu bır baraj degıl, dupeduz ıhanet tuzağıdır Alejhte yapılan propaganda çok agırdır: TürkıyeVe gıtmeymiz. Orada ekmek bnlaııuızsıııız. KAdınlannıza saldırırlar Bu kadar kotü nıyetle yapılan propagandaya rağmen Turkıye' ye karavolu ıle gelen ve oldukça buvük bır j'ekun tutan tunstlere çok ıhtımam gostermemız lazımdır. l l l h j l tnsı de Turızm Easdus başlamıştır. öyle oldu he. Bak kaç kere zor durumda kalmıjsınız. (Arkam rmr> TEŞEKKÜR Oğlumur Utku'nun fıtık amelıyatını başanyla sonuçlandıran Gulhane Askerî Tıp Akademın'mn değerlı operatoru Sayın Doçent Op. Dr GARTH Orta Doğu Teknik Universitesi Rektörlüğünden Orta Doğu Teknik Üniversitesi Beseri İliı»ıler Bölümüne asağıdaki konularda öğretim görevlisi alınacaktır. ARANAN ŞARTLAR: X TÜRKÇE ÖGRETÎM GÖREVLtSl (EK G O R E V L I ) a Ankara veya tstanbu) Üniversıtesi Tıirk Dm ve Edebıyatj mezunu olmak b En M blr nl rüksek Dü ötrenün turumunda öğretün tecrübesl olmak . c İyı derecede tngılızee bllmek. 2 ALMANCA ÖĞRETtik. GÖREVLİSİ a Almanca Dil veya Edebiyatı kolundan mezun olmak. b Tercihan ana dlU Almanca olmak. c lyi tngılizce bümek d En az bir yü yuksek bir bğrenün kurumunda öerettm tecrübesi olmak Isteklılenn OJÎ.TÜ Personel MUdürlügünaen alacaklan mOrecaat formlannı doldurmalan ve 13 Nısan 1970 pazartesl günfl saat 14 00 de yapılacak 1Uri seçiminde hazıı bulunmalan gerekme'^edlr » tNGÎLlZCE ÖÖRETİM GÖREVIJSİ: a En az Ingilızce dılinde B A (terdhan M AJ d«recelı olmalan. t> Ingillzca dıl ögreönnnde en az ötr nJ tecrübe «anlbi bulunmalan çereidr Istekiilenn en geç u Nlsan ı»7U pazartesl günO saat 16 00 ?a kadar Ünıversiteml» Personel MüdürHigUnden alacaklan mtl racaat formlanm doldurarak müracaat etmelert 14 Nısan İ FO SÎ salı gUnU saat 930 da yapüacak Juri üntihanına featılmalan gerekraektedir Ercüment GÜREL'e Başas Op. Dr Fahrettm Alpaslan'a, As Dr. Mustafa Çıkmaz'a, As Dr. Coşkun Kut'a, Dr Raci Aydm'a, Anestezı Başas. Dr. Cemıl Cahit San'a, Anestezı As Dr Nurettın Bayhan'a jakın alâkalarını esırgemeyen Op Dr Ceraal Aytemız'e, Mut Dr Engın Yaşınkaya'j a, As. Op. Dr Resul Nasırı'ye, As Op Dr. Hımmet Okyay'a ve hastane personeline mmnet ve teşekkurlerımızı sunarız. Av. E. Şenol Yıldınm As. Hâkim Orhan Yıldınm (Cumhurıyet 3563) &AYLAK MUSA ÜSKÜP RALIK ayının yedısınde Uskup e gıttım. Cskup çok eskı bır şehır. Mılâttan 210 sene evvel uçuncu Fıkp tarafından alınmış Makedonya'ya ılhak olunmuştur Türkler, Sul tan Yıldırım Beyazıt zamanın aa Üskup u almışlardır Fetın ten sonra Anadoludan bırço't ıslam aılesi bu şehre getınlmıstır Csküp'te halen on caml vardır En meşhuru tshak Bey camııdır Aynca, Mustafa Paşa camil de onun kadar onemlldır Bu zat lklncl Murad'ın sadrazamı lmlş Boyu Ikl metre ylrmı santım ımış. Camısının A ••••»••••••••»»«»»»• O O K 1 OR Tarık L KırdaKan : OERİ SAÇ n ZÜHREVt Hastalıklan Mtltetıassısı tstikU) (X) Hmrmakkapı Naj 66 nrt. «4 1 n 0 • •