Katalog

Halide EdipAdıvar MOK SALKIML1 tV RAİKİN ANNESİ SEVlîtfE TALİP ifENl TURA.N HARAP MÂBETLER stNEKLt BAKKAL 10 3 4 4 S 10 7,5 6 7,5 6 Lıra Lira Lira Lira Lira Lira Lir» Lira Lira Lira ATESTEN GÖMLEK MEV'L'T HÜKÜM HANDA.N TATARCIK KENAN ÇOBANLAR1 MASKE VE RUH 5 Lîra A T L A S KİTA B E V1 umhuriye Kurucusu: YUNUS NADl 46. yıl, sayı: 16392 Telgraf ve mektup adresi: Cumhuriyet İstanbuJ Posta Kutusu: tstanbul No. 248 TelefonJar: 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 18 Matt Çarşamba 1970 ANDRE DUMAS'mn yazarlara ılham kaynağı olan şaheseri: ALTIN KİTA 616 Sayfa, Cum Bi İlâncılık: 6837/2645 5 BEYAZ OYUN HİKÂYESİ "Gelln 500 binl kaçırmıyalım,, FİKRET OTYAM ANKAİtA (Cumhuriyet Bürosu) Dün saat 10.30 sularında birisi çok uzun boylu iiç adam, Ankara'da Ziraat Bankası Genel Müdürlüğünden içeri girdi. Bankada işi olan bazı vatandaşlar bu üç kişiye aldınş etmemişti ama, bazılan da tanımıştı... Bunlar makas değmemiş bıyıklannı sıvazlayıp üç kişinin etrafmı sardılar, kimisi üniformalıydı. Selâmlaşmadan sonra dudaklar aralandı: Demirel dayanışma istedi A.VKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Süleyman Demirel, diin AP Ortak Grupunda yaptıgı sunuş konuşmasında, milletvekillerinden bütün meselelerinı grupa getirmelerini istemiş, «Hükumeti düşüreceksek burada düşürelim, yine burada kuralun, ancak. şu kapıdan birlikte çıkalım» demiştir. tstanbul Milletvekill Tekin Erer de, asın akımlar konusunda konuşmuş, bir gazetenin sahibı olan Mehraet Şevket Eygi'ye Cidde'den MUnih'e gönderüen 350 bin dolârlık bir havalenin fotokopisini grup üyelerine göstermiştir. Grup toplantısından sonra grup sözcüsü Ahmet Çakmak'ın açıklamasına göre, Demirel şunlan söylemiştir: «Iç bünyemizde dayanışma TC meselelerin bu kürsüde konuşularak halli herşeyin anahtandır ve daha da zarurî hale gelmiştir. Bu yalnız AP'nin meselesi olmaktan çıkmış. bütün memleketin meselesi haline gelmiştir. Buhranın çöziilmesinin meydana jretirdiği sevinc ve müspet durum bunun bariz delilidir. (Arkssı Sa. 7. Sü. 7'de) Hükümete güven oyu veren AP Grupunda EygTye Cidde'den gönderüen 350 bin dolârlık bir havalenin fotokomsi "österildi Biriik Yorgacis'in töreninde Makarios yoktu Partililerin yaptığı pazarlık ve tartışmR Kıbrıs'ta Türklere saldırı hazırlığı var Ankara'da polis, Fen Fakültesi Dekanını ağır şekilde hırpaUıdı (Dış Haberler Servisi) «ASHİNGTON Amerikan «C.S News and World Report» dergısınde 13 Mart'ta çıkan bir yazıda, yüksek rütbeli bir NATO su« bayı tarafından «Kıbnsta tansiyonnn gerginleştiği» ileri sürülmelctedir. •Rum ve Türk toplumlanmn bir birlerini henüz boğazlamamalartna rağmen, aralarındaki çarpışmayı önleyen raesafe kâğıttan incedir» denilmektedır. Aynı yetkiliye göre, Kıbrıs'taki sağcı ulusal cephe, Türk toplumu ile çarpışmaları yeniden başlatmak için fırsat beklemekte dir. Ulusal Cephenin amacı, Enosistir. Bu arada Yorgacis'in cenaze törenine Makarios katılmamıştır. NATO'lu subay, Yunan cuntası (ArJtası Sa. 7. Sü. 7'de) ^^ Yokuş Aşagı eyrek yüıyıldır «demokrasi yapıyoruz» divc birbirlerini çekiçtiren politikacılarımızın Minde Türk toplumu nereye varacağını kestircmediğimiz bir yokuştan aşafcı doğru jeri geri hııl» yuvarlanıp durmaktadır. Bu gidise dur demenin handiyce şuc sayılır oldnf» tahaf bir öztürlük ortamında yasamakta; yw. Devrimleri gençliğe emanet eden Atatürk sanki «Cumhnriyeti biz kurduk, onu yüceltecek ve ilerletecek olan sizlersiniz !» dememistir de «tşte bu kadar yeter. Otnrunuz, yöneticilerinize dua ediniz, yerinizde sayınız» tavsiyesinde bulunmnstur. Hos, bujrünkü ortama kıyasla Atatürk hâlâ o denli ileridir ki, onunla beraber 810 yı! içinde nlastığımız noktayı yeter bulan tutucular şimdi ilerici ve ülkücü geeinmektedirler. Devrimle knrulan bir rejimin ancak devrim ilkelerine sımsıkı «arılmak, sosyal koşullann gereğine uyçun olarak devrimlere devrim katmak, hilim yöntemlerine saygılı olmak zorunlujunu nnnttuk biz. Oy avcılığı ugruna Atatürk'e de, devrimlere de, reformlara da. her seye bos verdik. özel çıkarlarımjzı ve besap oyunlarını her ?ücün üstünde tuttuk. Küçük bir azınlıgın emrinde halkı uvutmayı is edindik. Vlcdan özgürlüğü adına vicdanlan kıskıvrak baglama yoluna gittik. Ve bütün bnniarı aritmetik kurallanna dayanarak açıklamaya çalıştık. Bu mantıga bakılırsa ulnsal kurtulus savası bayrafını hiç eline almamalı idi. Çünkü hem insan gücü. hem araç gereç açısından düsmanlarımızın aritmetik sayı iistünlügü bize kıyasla kat kat fazla idi. Gene bu mantıja bakılır*a. Atatürk devrim atılımlarından hicbirine çirismemeli idi. Cünkü kader birliSi ettiSi kendi arkadasları ara«;ında biie devrim felsefesini kavrayabilenlerin aritmetik vetersizliSi beshelli ortada duruyordu. Atatürk devrinin basarısı sayı fistiinlnjünün de*il. inanç üstünliiiünün, irade üstünlüSünün ve bedefinden bir an sasmayan ulusal bagımsızlık ülküsünün ba°arısıdır. nemokrasi yapıyoruz parolası altında biz buniara van çi/dik. Ikinci Cihan Savasından sonra Afrika'dan i:zakdoçu'va her yerde eeri kalmı<s mazlum ülkeler Atatürk örnejine sarılarak birer birer baŞımsızlıklanna kavnsnr ve uyçarlık volunda ilerlerken iste biz simdi gerisin geriye vuvarlanır olduk. Rir zamanlar Balkanlann en çiiçlü, en sözügeçer milleti iken bueün Avrupa'nın en eeri iilkesi halindeyiz. Finlandiya'dan Arnavutluk'a defcin her verde 8 vıllık zorunlu öerpnim oveulanırken Türkiyemizde hps vıllık ilknSrenim olanaklarına hile kavusturamadı&ımız vüz hinlerce. milvnnlarca Türk vavrusu var. Bn da vetmivormus eibı arka arkava açtıîımız imamhatip oknlları ve Kur'an kursları ile vözbinlerre mâsumnn kafasını vozlastirmaya çalısıvornz. Sonra Rasbakan kürsüye cıkıyor aritmetik savı üstünlüŞünden sH» ederek eövde sösterileri yapıyor. Ve biz. nereve kadar varacaîını bilemediğimiz bir yoknstan agati do|ru hızla vuvarlanıp dntvyornz. Satıldınız. Ayıp değil mi? Bizlere bunu da nu yapacaktımz? Berikiler şaşırnuştı, kendilerini savundular ve son savunma cümlesi şuydu: Ne yapalım efendim? Komü. nist mi olalım? Sonra bu üç kişi hışımla uzaklaştılar ve Ziraat Bankası Genel Müdürlüğü Ziral Krediler Miidürünün odasına yöneldiler. Bu ÜÇ kişi, Biriik Partisi Milletvekillerinden Yusut ülusoy, Kâzım Ulusoy ve Ali Naki ülusoy'du ve geçtimiz pazar günü, partinin en yüksek organlannca AP hükumetine kırmızı red oyu verilmesi kararına ragraen, beyaz katıul oyu veren 5 BPIi milletveküihden UçUydU. Meliton esrarengiz gezisinden döndü Istanbul'daki olayUrda öerenciler, Rektörlük binasına giriyor... Rayına oturtulan Biriik Partisi Demokrasinin vazgeçilrnez unsurlanndan bir siyasl partl daha dogmuştu 1966 yılında. tşareti, 12 yıldızın ortasmda bir arslan olan Biriik Partisi daha kuruluş halinde bazı tutuculann eline geçmiş, aydınlar «lânet olsun» diye uzaklaşmışlardı. Aydinlann «Sömürüciilerle, müteSallibelerle, mfirtecilerle yoksul halk yararma ssvaş, işbirlikçilerle savaş» sloganlarmı tilkü edinenler, bu amaçla kurduklan Biriik Partisinde yenik düşmüşlerdi ve geçen yıl toplanan büyük kongrede ülkücüler ağır bas(Arkası Sa. 7. Sü. i de) silâh kullandı Öncülük iddiasiyle oğrencı tutuklandı ÂNKARA (Cumhuriyet Bürosu) Fen Pakültesinde dün öğrencilerle polis arasında bir saate yakm süren kanlı bir çatışma olmuş, Fakülte Dekanı Prof. Rıza Çetik, polisler tarafından ağır şekilde hırpalanmıştır. Polısler gaz bombası kullanmış, zaman zamar havaya ve fakülte binalanna doğru ateş açmıştır Bu arada, Ankara'da bundan önceki öğrenci hareketlerine öncülük ettikleri iddiasıyla iki gün içinde 5 öğrenci lideri tutuklanraış, 2 öğrenci hakkında da tutuklama kararı alınmıştırAnkara Fen Fakültesindeki olay, öğleden sonra saat 14'de başlamış, Yüksek Öğretmen Okulunda kavga eden bir grup öğrencinın Fen Fakültesine sığındığını tespit eden polis, izinsiz olarak fakülteyi basmıştır. Polis öğrenci çatışması, önce karşılıklı taş atışlarıyla başlamış, daha son ra polisler gaz bombası ve silâh kullanmışlardır. Bu arada ö'ğrencilerden elinde dinamit lokomu paüadığı iddia edilen Ertan Ünal'ın sağ eli parçalanmıs,tır. 500 Ruhoni Istanbulda toplonH yapacok Selâhattin GÜLER Dünya Ortodokslanmn merkezi olan Fener Patnkhanesınde başlayan «Koltuk kavgası» hızla gelişmektedır. Hasta olan ve Sen Sinot Meclisı toplantılarma katılamayan Patrik Athenagoras'ın, durumu Patrikhanedekı ikametgâhında ve hasta yatağmda idareye çalıştığı çevreden sızan haberlerden ögrenümiştir. Dünya Kiliseler Konseyi çekışmelere bir çare ararken, «Sessiz kavganın» en önemli kişisı Kadıköy Metropoliti ve Sen Sinot Meclisi üyesi Meliton kulise baş'amıştır. (Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) TÜRKIYE'NİN DURUMU Devrimci gençler dün Fen Fakültesinden Rektörlük binasına kadar fotofrafta görüldüğü gibi sık sık çömelip kalkarak ve sol yumrukları havada oldu|n halde yurnmüşlerdir. (H.A.) DONANMA CEMÎYETİ BAŞKANI UYARDI: IstanbuVda, Rektörlükte molotof kokteylleri patlatıldı Gıda maddesi satıp araba almak kazanç değildir Türkiye Millî Gençlik Teşkilâtınuı düzenlediği «Türkiye'nin durumu» konulu seminerin birin ci otunımunda, «Ekonomik durumu» üretim ilişkileri açışuıdan ele alan, İktisat Fakültesinden Dr. Mahir Kaynak, «Türkiye'nin talihsizliği sadece mal ithali değil, fikir ithalinin de yapılması, hattâ devrimci fikirlerünizin de ithâl malı olmasıdır» demiştir. Bu nedenle Türkiye'nin kalkın masında yanlış bir yol seçildiğine işaret eden Dr. Mahir Kay(Arkası Sa, 7. Sü. 3 de) Dekan dövüldü Olayların büyümesi, Fakülte binasına sıçraması, polislerin de binanın içcrsine girmeleri üzerine Fakülte Dekanı Prof. Rıza Çetik ve bazı öğretim üyeleri araya girmek istemişlerdir. Dekanın ve öğretim üyelerinin müdahalelerine sinirlenen polisler bu defa da onlara saldırmış, özellikle dekanı fane halde tartaklamışlardır. Bu arada yere düşen Dskan Rıza Çetik'in pantalonı yırtılmış, gözlüğü kırılmıştır. 'îir saate yakın devam eden kaı lı çatışma, öğrencilerin Fakülte içine çekilmelerinden sonra sor bulmuş. polisin ve öerecilerin attığı taşlarla 1 polis ile 6 öğrenc 3'aralanmıştır. Polis. 15 kadar öğrenciyi nezarete almıştır. Dekan Prof. Rıza Çetik. yap tığı açıklamada. «İkazıma rağmen polis durmadı ve fakülteye girerek beni de dövdüler. Döven (Arkası Sa. 7. Sü. 1 rir Gençler, Yeşilköy transit salonunu dört saat işgal etti Istanbul'da devrimci öğrenciler tarafından düzenlenem«Bağımsızlık Haftasunda dün yöni olaylar çıkmış, Yeşilköy Havaalanının transit salonu 4 saat sureyle işgal edılmiş, Istanbul Ünıversıtesi Rektorlügu önünde molotof kokteylleri patlatılmıştır. Sayıları 400'ü bulan Yıldız Mımarhk ve Mühendislik Akademisi öğrencileri, «Bağımsızlık Haftası» dolayısiyle Malat;a'dan gelmesi beklenen Battal Mehetoğlu'nun annesi Insaf Mehetoğlu'nu karşılamak üzeıe iki otobüsle Yeşilköy'e gelmişlerdir. Taylan Özgür ün anne ve babasının da aralarmda bulunduğu gençler, transit salonunda giriş çıkışı yasaklamıslardır. . «Bozulan Türk Yunan dengesi çatışmaya yolaçabilir» Türk Donanma Cemiyeti Istanbul ll Başkanı Kemal llergun. dün düzenlediği basm toplantısında. Ege Denızındeki Turk ve Yunan kuvvetlerı arasındakı dengenin bozulmaya başladığını ıfade ederek, bu durumun ergeç ıkı ulke arasında bir çatışmaya yol açacağını söylemiştir. Emekli Denız Kurmay Albayı llergün. «Bu denge 19inerde de Türkiye aleyhine bozulmuş ve Ege Adalan elimizden eitmişti» demıstır. Donar.ma Cemıyetınin Hukumetten yardım alamadığını, du(Arkası Sa. 7, Sü. 4 de) Senoto'do nüfuz ticareti konusu lartışmayo yol açtı ANKARA, (tumhurivet Bürosn) Cuinrturiyet Senatosunda dün nvJuz ticareti ve yolsuzluk konula:ı tartışılmıştiT. &ündem dışı bir konuşma yaoan AP'lı Hamdi özer her de^ırde nüfuz ticareti ve yolsuzluklar olduğunu, ancak bazı kim ielerır bu arada iftiralar attığın ve devlet adamlannı lekeledi5*nı one sürmüş, «lnönünün kaı deşi Rjza da Karlın'un ser\efini sırtında taşıyor denilıyordu lıemen inanalun mı?» demiştir. CHP'liler «Lât mı yani?, saçmalaınaya devam et» diye müdahale etmişlerdir. Özer devamla. «Eskiden konuşamazdık. bugün kürsü hürriyeti var. Basın hürriyeti var» demış. CHP'li Saffet Urai, «Biraderler de var» diye ıâf atmıştır. özer. devamla ^Biraderlerden de bahsedeceğiz Akrab? taallfikatm vaptiklannı hiçbirimiz tas%ip etmeyiz. Inö nü'nün kardeşi fiıza ve Demir el'in kardeşleri bir şeyler yapmışlarsa bunlar Inönü ile Defnirel'i neden •Jeılendirsin? rtmer tnönü Kahta'daki 75 milyon lirahk beş kuyuyn 8.5 milyon liraya almışsa bu da ayrı bir hikâ vedir» demiştir TİPTİ Patma îşmen, tütün pı yasalannın açıhşma değinerel! üreticinin aldatıldıgını öne sürmüş, «Tütün piyasalan hep nutuklarla açüır. Hflaranla kapanır» demlştfr. Adıvar'ın dün tekrar konan büstünü 3 bekçi bekliyor Sultanahmet meydanına dıkilen büstü bılınmeyen kişıler tarafından dinamitlenen ünlü roman yazarı ve İstiklâl Savaşının «Halide Onbaşısı» Halide Etfıp Adıvar'ın yeni büstü dün sabah polis nezaretınde yfirine konulmuştur. Büstün konuluşu sırasında tören yapılmamıştır. Büstün yeniden yapılması ile bizzat ılgilenen İstanbul Emniyet Müdürü Muzaffer Çaglar, yenı bir saldınnın meydana gelmemesı ıçin mahallî karakoldan üç bekçi nın alanda görevlendirilmesi ve bekçilerin nöbetleşe 24 saat görev almalan humuunda jilrektlf rermiştir. Olaylar Buradaki yabancı uçak şırketlerinin camlarına «Kahrolsnn Amerika» ve «Tabancı sermayeye hayır» dövizlerini asan öğrenciler, bir Amerikan otomobilinin camlarını kırmışlardır. >Yurt içinden gelen bir Amerikan askerî uçağı iniş pistinin uzağına konmuş. yolcular otobüsle transit salonuna getirilmiştir. öğrencilerin sırtlarına «Kahrolsnn Amerika» dövizlerinden vapıştırdıkları Amerikalılar kaçışmışlardır. Bu arada Pan Amerikan'ın 16.25 de Yeşilköy'e inmesi gereken uçağı, Ankara'ya gitmiştir. Hava muhalefetinden Malatya seferinırf vapılamama'i üzerlne Battal Mehetnfiiu'nun annesi ge(Arkan Sa. 7, Sfl. 1 de) Ibrahim Tekin, istifa etti A.VKARA (Cumhuriyet BüroMi Onceki gün, Başbakan Demirel 'e Söndecdiği bir telgrafta kardeşlerinin ticarî hayattaki tutumunu kendisine 1 Kasım 1967 tarihinde anlattığını ve basımn ağrıyacağını bildiren AP Genel ldare Kurulu üyesi Dr. tbrahim Tekin dün bu görevinrlpn istifa ermiştir. (Arkaaı Sa. ?. Sü. 2 de) Talimde mayın patladı: I Üsleğmen, I başçavuş 2 er şehit oldu GAZİANTEP 5. Zırhlı . Tuşay talimgâhında dün bir lara mayını patlamış, 1 üsteğmen, 1 başçavuş ile 2 er şehit olmuş. 5 kişi ağır. 18 kişi de hafif yaralanmıştır. Olay. Üsteğmen Cezmî Mutlu'nun msyınla ilgili olarak biriifiine ders verdigi jırada mey. dana gelmijtır. (Arkuı Sa. 7, Sü. t de) ITHAL LîSTESîNDE BALIK UNU VAR Sadun TANJU Arkadaşımız Vılmaz Gümüşbaş'ın evvelki gün Cumhuriyet'te çıkan haberinde, Milli Güvenlik Kurulunun çeşitli tarihlerde hükumete yaptığı bir tekliften söz ediliyordu. Bu teklif çudur: «Halk. buvuk çoğunluğu ile iyi beslenmiyor. Hele pıoteinli besinler bakimından durum çok (Arkagı Sa. 7. Sü. 4 de) NADİR NADl