Katalog

SAH1FE ISI 17 Şubat 1970 CUMHURTYLT •••••••••••«••«1 Birlesmiş Milletler Teskilâtı tarsfındsn «Eğitim Yılı» olarsk kabnl edilmesi dünyanın Btekl ülkelerinde olduğu gibi Türkiye'de de efitim konulannın ele alınmasına ve çözfim yollannın aranmasma vesîle olacaktır. Gerçi, TBrkiye'nin eğitim konnlanna eğilme«i Için böyle bir «vesile» ye bie de ihtiyaei yoktn. ÇSnkö öğreimenlerin «ihtar boykotn» ilk ve orta 5ğretimdeki bnnalımı kamnoynnnn gözleri öntine sererken, reform tartumalan, süregelen boykot ve isgal olaylanyla yüksek Bğretimin içinde bnlnndnğıı dnrnm da meydanda idi. Böyle de «Isa, nüfasannn '«25'i olan 806 mllyon Insanın oknma . yazms bilmediği bir dünyada 1970 yılının «Eğitim Yılı» ilân edilmesi, evrensel eğitim sornnlannın Tinınrı nlusal sornnların da gözden geçirilmesini saflıyacaktır. Geçen yıhn sonnna dofrn Hıfzı Topnz*mn bir yazısı (1) ile basınımızda baslatılan «Eğitim Tıh», CNESCO Türkiye Millî Komisyonnnnn eğitimle Uçili knrnlnslann temsilelleriyle knrdnğn komiteyle bugünlerde ceşHU eylera ve calısmslannı baska alanlarda da dnynrmaya hanrlantyor. Yıllardır toplanmatı çeciktirilmiş bulunan «Millî Eğitim Şurası» nın «Eğitim Tılı» nda toplantıva cağnlmasıın ise, bir rastlantı oldnğnna bile bile, bayıriı bir Işaret saymalıyıı. "Eğifim Yılı,, nda Doç. TÜRKİYE fflefl polltikan ve kalite bakınundan nta bir denetfm getinne dnromnnda ol»n Möll Eğitim Bakanlıği, bn okolların kannnlar* riayetini dabi sağlayamamaktadır. Konu en kısa zamanda ele alınmadığı takdirde gellşme, tüm vtiksek ögretimin gelismesini etkileyecektir» (4). Kurbanlık koyunlar.. kurbanhk uluslar.. Her yıl Knrban Bayramından önee bildiriler dağıtılır. Bnnlardan bir örnek : «Sayın Müslüman Kardeş '. Uzun yıllardan beri dar imkânlarıyla birçok hlzmet yapan ve çocuklarımızın Kur'anı Kerım okumasını sağlıyan ve hafu yetistiren Kur'an ve Hafız Kursu'nu bugünku ihtıyaca cevap veTemediğinden yıkıp yeniden modern bir küllıye halinde köylerimizden gelecek yavrulanmızı içinde yatınp yedîrebilecek sekilde yaptırmak için karar almış bulunuyoruz. Her hususta esirgemediğiniz yardımlarınızı bu defa bilhassa kurban derilerınizi kazamızın en mühim ihtiyacı olan Kur'an kursuna verraekle hem daha çok sevap kazanmış, hem de şehrimizi bir Kur'an kursuna kavuşturmuş olacaksınız. Ayağınıza kadar gelip sizden kurban derilerinizi isteyen derneğimize makbuz mukabilinde vermerizi dıler, kurbanlannızın kabulunü Cenabı Haktan nlyaz ederiz. Kur'anı Kerirn Kursunu Koruma Derneğı» Bir fimek daha : «Ey insanoğlu I Yardım et ki yardım olunasın!» (Hâd5si Kud*h «Sayın halkımız; yegâne gayesi okulumuzun muhtaç talebelerine yardım etmek olan cemiyetimiz hibelerinizi bekler Yapacağmız bağışlan tslSma kurban olanlara veriniz. Islâmın dâvasına sahip çıkan ve onu müdafaa edecek olanlara yardım edeceğıniz gün. bugündür. Keseceginiz kurbanlann deri ve bar«aklarını tmam Hatip Okulu Mezunları Cemiyetinde kabul edeceğsz Cemivet. mübarek bayramınızı tebrik eder.» Her sene Knrban Bavramında bn tür bildiriler elden ele dola«ır. evlerin kamlarina bırakılır, çarşılarda dağıtılır. Eskiden knrhan derileri Türk Hava Knramnna verilirdi. Şimdl hafız knrslan ve imam hatip dernekleri toplovorlar kurban derilerini . Bütün Türklvr'de tcesilen kurbanların sayısmt bilmiyornı, ama «on vıllarda estlrilen bavalarla da epey arttığım «anınz. Bo yatırımı hafız knnlarına yöneltmek fçin boyük çaba vardır. Bn noktava f«aret ettlkten sonra bir aydın oknromozdan. eski bir havacı olan Mehmet Rüstü Şahin'den aldığımız so mektnbn okayalım : • Sayın llhan Selçuk. Amerika'da yayınlanan bir televizvon programında NS«ır demiştir ki • • Mı«ırlılann hava ö'tünlüğünü ele geçiremeyişinin sebebi pilot arlıgıcfır Elimİ7de pilottsn çok uçak var t«Taü içir pılot bulmak mesele degil. çünkii her vıl büvük savıda Yahudı pilotunu. Amerik*. Fransa ve Giinev Afrika'dan göçmen olarak kabul ediyor. Bizim böyle bir yol tutmamız mümkün değil.* (Cumhuriyet. 9/2/1970 «ayfa 3) Nasır'ın demeci hava kuvvetlerinin ehemmiyetlni bizlere bir kere daha bütıın cnlalîlıSı*1a sn'atmaktadır Yaklasmakta olan Kurban Bavramı dolayisiyle kıymetli sütunlarınızda kurban keseeek Müslümanlann deri ve barsak yardımıyla Türk Hava Kurumunu desteklemeleri için bir vaztya yer •yrnrsanız, bir Türk evlâdı ve eski bir ha\acı olarak size minnettar kalacağım.» Sayın oknrnmı» haklıdır. Dilefini yerine getiriyornz. Mazlum tslâm fllkeleri. çoevklannı bafız korslanna römerken, emperyalizmin ileri teknikle donanmıs merkezlerinde teknik eğitime öncelikle yer verilir. Maklne medenlyetiyle nynmsnz yoksnl toplnmlann blr sava«U ne hale düstükler) tsrail • Mısır arasındaki altı gnnlBk harpte ortaya çıktı. Ama bn dâva knrban derilerlnln çapını aşacak bir açıda değerlendirilmelfdlr. Tflrklyemiı mvtla azınlıkla voksnl çoğnnlnğnn blr arada yasadığı toplnm biçimindedir. Milli gelirin fiçte bire vakınınn el koyan mntln azınlık, memlekette sefahat, eğlence, liiks yollaruıda bn parayı çarçmr ederken, yoksnl çoğnnlnğnn mntsnı çomklan da hafız knralan karanlığına Itilmektedir. Ulnsvn millî gticfi bövleee kınlmakta, nynstnmlmaktadır. tklncl Oflnya Savasından bn yana bir çeyrek yüzyıl (tçmistir. Ve Türkiye kslkınamamıstır. Emperyallrmln mazlflm tslâm ölkelerlnde Steden beri atrajl»V irtieaı bffjeaaeaidir. Turkive'de kapltalisa Irtiaa» beıle6çe TOrklye'nln "SjfTIÎ jrüctt kırıla«tb(rK " • ; ' * '• «• *^*. . ann b a ğ ı i ı ı i a i l ^ WfHİ.ı M*n ae»r aslkSrdır. Yabancı. bn geree|l yüzyıllardan beri biliyor; biı blr türlü «ğrenemedik gitti. Sonuç laklan flçöncü olarak «özerk finiversite» lerin yanınra bağımlı bir yüksek öğretim alanına Itilmek istenen «bağımlı finiversite» ler yarstma gsyretleri izlemektedir. Sen haftalarda kamnoynnnn ilgiyle iılediği Orta Doğn Teknik Cniversiteıine «rektSr» seçimi konnsmıda «Mötevelli Heyeti» ni ı«rarla Sne süren zibniyetin asıl amacı bndnr. Aralannda baıı farklar bolunmakla birlikte Atatürk (Erzortınj) ve Karadeniz (Trabıon) Üniversitelerinin dnrnmUn da esasta Ort» D«ğn Teknik ünlversitesinden pek de farklı değfldir. Knrolnslarındaki farklılıklar baManııç dönemf İçin h»klı gösterse de, aynı statfinân devamını istemek ve Türkive üniversitelerini ayn yönetime bağlı tutmak. «din» ve «ticaret» adina yaratılan çat]»felara bn defa da «dısardan yönetim» adına öcüncii bir catlak eklemek demektir. Çıkar yol, konnnon Anavass'nın lîO. maddesinm ısiğında cözüme hağlanmasıdır vle gSrflnfiyor ki, Türklye'nin Ö •omnlsnnın «A» dan haslanarakeğitim ele da «ticaret» adıns Önce «din», sonra meydana getirilen«egitim birliği» nde çat Dr. Cavit Orhan TÜTENGiL den çıkınıs bnlnnmssıdır. Bu dnramnn tehlikelerini Prof. Fehmi Yavuz yenl bir kitabında sn satırlarla orUya koymakUdıı : «Bunlar artık eski mahalle mekteplerinin yerini tutmakta ve tmamHatip Okullanndan azıcık müspet bilgi ile yetisecek olanlara karsı direnmed"e kullanılmaktadır. Yetistirdikleri din adamlan lle, lsbirligi yaptıkları politikacılarla, dini kalkınma için en önemli bir dayanak gibi gösterme yolunu tuttular. Politikacılann bu konudaki samimiyetten uzak davranışlanm onlar da pek iyi bilmektedir. Ancak önemli olan toplumu din adma daha çok kontrol edebılmektir... Olaylar bu açıdan değerlendirilince, din adamlarının ve din adına toplumu kontrol ederek milli ve mllletlerarası bazı sonuçlar almak isteyenlerin, politikacılan bol bol istismar ettiği görülür» (3). ğitinj Mrllğinl »edelemekle kalnutyip yakın gelecek Için tehlikeler de jretiren «özel okollar» konnsn, yüksek ögretimde yaygınlaftıktan sonrm kamnoynna maledllmlşse de, ortaöğretim içinde birliği boznca dnrnnrann kornmaktadır. Denetim tnekanizması yeterince islemediği gibi, yönetmelik hökümlerinin bosloklan ve nygnlamada sördürttlen «çıkarcı» anlayıslar, «ayıca aı olan ve kamnoyanca da bllinen «gnvenilir» oknllar dısınds kalanları bir «ticarethane» niteligine bürümfiştBr. Böyleee «parası «lanın dfidflffl çalaeağı» bir sistem, küçük bir azınlık için de yararlı bir altematif olma pahasına, «eğitim birliğisni ikinci defa bölmektedir. Bn konnda Devlet Plânlama Teskilâtının özel Yüksek Oknllar hakkındaki bir raporunnn «*dece şn cflmlelerini hatırlamak yeter : «tnsan ÎKTÎSAT FAKÜLTESÎ ÖĞRETİM ÜYESİ 73 iken, 5 yılda 14 okul il&veslyle 87'ye çıkarılabilmiştir... Yine sanat enstitüleri 19M'te 110 iken 127'ye, kız sanat enstitüleri de 122 iken 128> çıkanlabilmiştir. Ülkemizde onbinlerce öğretmene, sanatkâra, teknik elemana Ihtiyaç olduğu, kalkınma plânlarmda saptanmasına rağmen, bu okullarda ancak yüzde 10 ile 15 arasında bir artış meydana gelirken imatnhatip okullannda bu süre içinde yüztfe 300 artıs olmustur>. Bir «enatör b« bllgilere «... 50 bln kadar Kur'an Kursu bulunduğunu, bunun 6 bininin izinlı, geri kalamnm lzinsiz kuruldugunu» (!) eklemektedir. Eğitim Birliği sorıınu ğacın ormanı, ba'ka bir deyişle »ynntılann temel ilkeleri gSrmeyi engeUedifi Türkiye'de «1 Dumaralı egitim sorunu» acaba hangisidir? Bize öyle geliyor ki, kapganunın ve yanlış nygnlanmasının yakın geleceğimitl ciddi bir biçimde tehdit ettifi bo eğitim soronn «Eğitim birliği sorunu» dur. öyle gSrfiniiyor ki, yasalann açık taükmü bazan savsaklanarak, bazan da bfltflneöl bir anlayışla ele alınması gereken «milli eğitim» de gedikler açılarak bngun «eğitim birliği» büyük 51çflde zedelenmistir. Eğitim birliğini zedeleyen ve yakın gelecekte bfiyfik teblikeler doğnrmaya istidatlı ırörflnen baslıca üç bölünme ise, O Lâyik eğitim ve teokratik eğitim, £ Reszni eğitim ve özel eğitim, £) özerk yüksek öğretim ve bağımlı yüksek Sfretim blçimlerlnde karsımıza çıkmaktadır. 1970 Bütçesinln Senato'da çörüşülmesi nrasında, birinci bölünme ile ilgili olarak, sn gör&şler ileri sürfllmflstflr : «tlkokullara b'ğretmen yetistiren ilköğretmen okullan 1965'te edilen ve bngfin de yürürlfikte baltınan 3 Mart 19S4 tarihli «Tevbidi Tedrisat Kannnn» 2. maddeslyle «bllcümle medrese ve mektepler» i «Maarif Vekâletlne devir ve rabt» etmekle kalmayıp 4. maddesiyle «Maarif V>kâleti yüksek diniyât mütehassıslan yetistirmek uzere Darülfünunda bir flâhiyat Fakültesi tesis ve lmamet gibi hidematı diniyenin ifası vazifesiyle mükeüef memurlarm yet'şmesl için de ayrı mektepler kCsad eder» hükmünö getinnekteydi. «Eğitim birliği» ni ortadan kaldıran, kannna aygnn okallann »çılmıs olması değil, bir yandan öğretim proeramlan ile «Cnmhnriyetin nitelikleri» arasında sayılan «lâyikllk» llkesi arasında yaratılan celi«me, bnns eklenen. 4. maddedeki gınırı asarak «hidematı dinlye ile mükellef meıtrarlann yetişmesi» yerine «imamhatip oknln» nnn yöksek öğretime hazırlayan bir «kaynak» baline getirilmek fstenmesi. «on olarak da. «izinsiz» oldnğn söylenen 40 binin üstöndeki Knr'an Knrsn'nun denetiminin devletin elin B lllndiği gibl Cnmhnriyet Türkiye»lnde «eğitim birliği» nl knrmak için kabnl alınması çerekmektedir. Alfabemizin İlk harfl olan «A», »ynı zamanda «Anayasa» nın, akıl, acıklık ve arantırma kelimelerinln de ba«langıcıdır. 1971 Eğitim Yılını gerçeği gSrme ve «eleeek zaman karsısında sornmlnlnk yfiklenme anlayısı içinde değertendirmek dısında sarfedilecek her çaba Türkiye'nin eğitim alanındaki ırelismesinj engrllemek oinr. (1) Bk. I»70 Eğitim Yıîı. Mîlliyet, 20 Kasım 1989, *. 2. (2) Bk. Cumhuriyet. 3 Şubat 1970, s. i. (3) Din Eğitimi ve Toplumumuz, Ankıra 1969, l. 2. '4) Kamuoyundan gizli tutulan bu rapor Ant dergisinin 117. ve 118. «ayılannda yayınlanmıstır. AldıSımız ciîmleler için bk. Ant. S. 118. i. 11. n Ni«sr UNDEN UNE Yeni seçimler olursa!.. Venı seçimler olursa böyük mficadele, ağv darbeler yemiş olan A.P. ile geleceğine ümltle bakmak isteyen C.HP. arasında cereyan edecektir. Hiç şüphe yok, A.P.deki Iktidan düsüren ve yeni seçindere yol açacak olan olaylar, efer açacaksa, aynı zamanda CH.P'nin basan kazanması yolnnda ve Halk Partisinfn ufkunu aydınlatan olaylar olacaktır: Bir sartls, CJI.P.. önüne dfisen bu sansm kiymetini bilirse .. Bfitfln vatanda^lara anlatabilirso ki; ortanın solundald Halk Partisi mülkiyetin karşısında değfldir, buna karşı mülkii olmayanı mütk gahibi yapmak ister, anlatabiTirse ki; sosyal adaleti gerçeklestirmek için proleter Isçi ve tşslz köylfi Ittirakı kurmayacaktır. Yani bir sınıf mücadelesi ile sınıflan zorla tasfiye etmeyecek aksine, bütün sınıflar arasınclaki çelismeleri ynnnısatarak memlekette Shenkli bir özgürlük haval^ k«rac»lrtır. Anlatabilirs| ICi;'Halk P»rtf>f ıtJatfiriE flevrimcisidir. O devrimleri koruyacik, zedelenmis olanlanıu yenfden inşa edecek, mran gSsterdiği yoldan çiderek reformcu bir parti olacaktır. Halka isbat edebilirse ki: kavnun k»rgassbğı içinde Atatörk reformculuğu ile Markscı devrimcilik arasındaki farkı İyi bilmektedir ve onun için diktaya. insan seref ve haysiyetine ters dfisen baskı rejinv lerine karşıdır. Eğer Cumhuriyet Halk Partisi anlatabilirse ki: vergi reformu ile. eğitim reformn ile servet dağilımındaki esitsizliği düzeltecek. bölçeler arasındaki kadersizllği ortadan kaldıracak, devlet müdahaleleri ile zeneinin çok zengin, fakirin çok fatdr olmasına gSz yummayacak. toprak refonnunn ciddlyetle yapacak, flrretmene deeer verecrk. bir nizam partisi olarak ihtiyaçlarla imkânlan karşılastırarak. en iyi niyetlerle imkinlan trullanabilecek. Endiselerin v e korkularm değil. iyi niyetin, Slçfisüz iddiaların degil; aklın ve içtenliğin ifadesivle: demagojiye tenezzül etmeden milletin karsısına çıkacaktır Seçimler ister hemen olsnn. ister dört yıl sonra. kendisine büyük avantaj saglayablllr. Cumhuriyet Halk Partisi, Marksist metodlarla çalıjanlann karşısında olduğuna \e halkm partisi olarak onun yanında yer aldığına vatandası lnandırdığı gün hiç «.üphe yok. onun Gzerinden o zaman kimsenin alamayacagi bir Urtidar alternatifl olmafc kndretini muhafaza edecektir. * * * AJ*.'nin çökfisn karşısında, C.H.P. halka güven veren bir imajH ortaya çıkamayacak olursa, oyların */>27'ye dflşmesine sebep olan tereddtttler, güvensizlikler. eski hâtıralann küskünlükleri, kendisini kendi isteğinden fazla sola çekmek isteyenlerin oyunlan ile öyle bir fırsat kaciracaktır ki, bir daha milletin karsısına çıkıp büyük bir parti olma iddissını hiç bir zaman tasıyamıyacsktır. Onun için A.P.'deki buhran, C.H.P. için de yeni bir imtihan kapısı açmaktadır. CJ1.P. bu kapıyı ardıııa kadar açık alınla açamadığı takdirde yalnız kendisine, Atatfirk'fin partisine, Atatfirk'fln ismine değil. iktidarda altematif obna vetenefini de ksybederek memlekette diktaya yeşil ışık yakarak memlekete fenalıh et mia olacaktır. B A Y R A M L A Ş M A : Bugün KURBAN BAYRAMI'mn birinci günu. Bu münasebet le, sevgıl: okuyucu ve dostlanmla bayramlasır, mutlu bayramlar dilerim. U U dildeki karşılığı «hayâli muhâl» idl. Gerçekleşraeyecek hayal demektir. Dünkü yazıyı okuyanlar benim çok geniş bir imgeleme gücüne (mu« hayyileye) sahip olduYA^AN: ğumu sanacaklardır. Olabilir. Yüzyü önce Ord. Prof. Dr. denizlerin dibinde, AfH. V. VBLIDEDBOGLU rika semalarında seyahat ve fezada Ay'a gijdişdönüş romanlan sözü ve ) J yfımış olan Jules Ver maddede etkili «Klilen «atol go (yanl akılcılık) felsefesirie • gfira, vicdan>tn obvadıgmı bütün sosyal kurumlarda v» %tel ' ' ne İçin de çağdaşlan rürsünüz. Fakat gün gelecefc. ln llkJe nukukta Insan akb. Ustün böyle düşünmüş, yaz sarJık kendinl mutlaka buiacak ve egemendir. Maddî ve manev! bütün nuş ve onu «okıü ço tır varUklann, bir varük olarak, ka cuklannı eğlendiren bulfl için onu müspet bUimin ısımaceralar romancısı» gında insan aklının denektaşına olarak nitelemişler, ar(mihenk tasına) vurmak. aklın süzgeçirden geçlrmek ve bu kasından gülmüşler, varhfclan akla uygun olarak izah yirminci yüzyılda geleetmek gerekir. Onun süzgeçincek bilim ve teknik aNSANLlGlN kendinl bulmaden peçlrilemeyeoek bir şey yoktılrmının fikir öncüsü sı yine hukukun egemen oltur. Esrarlı ve metafizik crüçlere masıyla tnümkün olacaktır. dayandınlan sosyal kurumlar da olduğunu görememişHukukun geçirllmeli ve lerdi Şimdi Jules Ver aydınlatmakomşunu ve nltelığıni aklm süzgeçüıden uygun olan]an ve açtkjıga kavuşbunlardan akla ne'nin ruhu onlara, turmak içuı düşünürler. yüzyıl alıkonulup, uygun olmayanlan kimbilir hangi yıldız lardan beri «rabbani bukuk, ta atılmalıdır. Jîasyonalizme göre da, bir acıma ve hoş biî hukuk, tanhi bukuk sözleş hukuk denilen ve eskldenberi çemesel bukuk:, objektii tıufeuk» şitli görü duygusuyla gii kuranlan fribi birçok Kuramlar rallarkılıklarda sürüp gelen kuda bu incelemeden geçirillümsüyordur! ortaya atmışlar ve bunlan humelldir. Türlü hukuki kurumlar. ffll topya» nın eski UTOPYA Bu küçUcük dünyada her kavn. mın, hattâ kimi nmao ber büglnin degişken olması artık bir Utopya değildlr. Bugün resımleri bulm ve felsefe kitaplannı, heykelleri lse müzeleri susleyen Sokrates'in adını Uçbuçuk milyarlık dünyada her ortaokul öğ rencisi bülr. Onu suçlamıs olan' pollükacı Meletos ile Anytos"unı edlannı kaç klşl billyorT Son nefeslne kadar insanUgın mutlululhı İçin adaletsizliklere karşı savasmı; olan ve geçenlerde 98 yasmda öleo ünlO tnglli? blllm ve düsflnce adann Bertrand Russell; «Errafımm cevreleyen dofa gfiçlerini tamyrp kontrol altına almayı basardığı mız halde, kendl içimizdekl göç lerin büyiiklüfrfinü Mr tfirlfl an lavamıyonız» dlyordu. ~ V haOa kendl ruhundp vatan «büyüklük.leri artılanlamalı ve ilk mahkemeder Anayasa Mahkemeeine kadar W' tün varpıçlanmız da. İster hu kuk, ister ceza konusunda oîsun bir yasa maddesini ayjrnlama rtan flnce. elird vicdamıts ba»tı rarak o maddenin konolns sebe bi (hikmer) vaz'ı) ezerinde ivt ce dfisünmnfen kalemi bokkay» batırmamalıdırlar. Tarihe lânet lenmis olarak geçmek. Tanr karşısma lânetlenmis olarak çık mak demektir S Hnkıkla izafîlik ve fikir snçları !••••• •••••* i T TEŞEKKUR Aile bOyOgümüz. Bugünkii dünya lRMtNCÎ yüzyılın sonuna doğru yaklaştıgımH bu yıV. larda bütün toplumlarda sosyal aJaşlar o denli sürttkleyld bir durum almıştır kı, kimi zaman paralel, künı zaman blrbirine karşıt. klml zaman da zik zaklı, dönemeçli ve gırdaplı olan bu ataşlann nasıl ve nerede karar kılaeağı, dünyanın niçbir ülkesinde bugünkü kadar gölge li ve hattâ karanlık blr nltelik göstermemiştir. En güçlülerinden veya kendilerini en güçlü sananlanndan en zayıflanna kadar bütün toplumlar bu akınünın içinde sUrüklenmekte, çökmez sanılan reiimler yıkıntı haline gelmekte, düşmez sanılan klsiler yuvarlanoıakta. dünya toplumlarında soldan sags ve " sağdan sola dogru sürekli bir eidis jreliş. onlann görünümünü, yuvalan etrafında düzensiz bir şekilde dteve benve koşuşan kanncalann görüntüsüne benzetmektedir fnsaniık bu düzensiz likten kurtulmak icin. her zaman oldufu gibi, «hukuk> kav ramına yapışmaktadır tkino; Dünya Savasından sonra kabul olunan Insan HaJdan Evrensel Beyannamesinfn bütün maddeleri hukuk ve ahlâk temellne davandırılmıstır örnegln bu bildirinin blr maddeslnde. «BfitSn insanlar. özgfir. haysiyet ve haklar batamından esit doğarlar. Akıl ve vicdana sahiptirler ve birbirlerine karsı kardeşlik dnygusn Ue bareket etmelidirler» denilmektedir Bugünktl insanlık dünyasma şöyle bir bakınız, bu kuralın nasıl acıklı bir seküde uygulandıgını, daha dotrusu. uygulanmadığını; yukanki Y ••»••••••••+»»••••••••••»•••••••••»•••••••• '% KURUKAHVECİ MEHMET EFENDİ MAHDUMLARI İ SAYIN DOST VE MÜŞTERİLERI • NİN KURBAN BAYRAMINI EN İYİ DİLEKLERİYLE TEBRİK EDER. •••••••••••••»•••••»»•»•••••••••••••«•••»•• Reklâmcüık: 345/1610 kuk felsefesı açısmdan uzun u«un izaha glnsmlşlerdir Bunlann hepsinde açıklayıcı bir felsefe özü, bir felsefe çeklrdegi buiunmakla birlikte, hiçbiri bukuku tek baçana anlatamamaktadır (1) Bununla birlikte ortada bir nokta var kl, o da. *bukuk> un sosyal bir gerçek ve bu gerçegin de rautlak (salt) değil, izafî (bagıl) olusudur Bir toplumda suç olan bir davranış. başka bir toplurnda veya özdeş toplumuE basfca bir çagında suç değildir Hele siyasî suçlar İçin bu, hepten Myledlr: Onsekizlnci j'üzyıl Fransasmda suçlanan Voltaire ve Rousseau ondokuzuncu yüzyıl Almanyasında ko vusturmaya uğrayan Karl Marx, Kızıl Sultan Abdülhamlt devrinde zindana atılan Namık Kemal, o çatlann toplıauîannda suçlu sayılıyorlardı. Bugün hepslnin heykellert dlldlmistir. Adara öldürmek. «orla ırra geçmek. lftira atmak, Idşillk seref ve haysiyetine tecavüz ve hakarette buhınmals, bütün uygar ülkelerin her çagında suç oldufu halde. yürürlükteld siyasî ve fktlsadî düzenl tenMd "etmek bir cagda veys bir Ulkede • suç», baska bir çağda veya ülkede «fazilet» sayılmıstır. Görtllüyor ki, kiml davranışlar sürekli olarak suç nitellgi tasıdıklarm dan bunlara uygulanan ceza kurallannda bir «muüakslılt nitellâi oldugu halde. ffldr suçlarında bu nitelik yokttır. şimdiye değin böyle olageldlfi içln degiJ, akls uygun oldugu fçin alıkonulmalı veya uygun olmadıgı için kaldınltnalıdır. Metafizik din kurallan dünva vaşamında etklll olamajs ve dünya düzenlne kanstınlamaz ve karişönlmamalıdır. Bunlann kutsal yerl Insanın vlcdanıdır müniR KEmnL Eczacı Kimyager BKHV m SON(1) Bakmnt: R. Stannnler Lehrbnch der Rechtsphflosop hie, ikinci bası (1923) Ş 4, 16. 14 15. Aynı miiellifin Rechts ond Staatstbeorien der Nenteit, ikin ci bası (1923) § 1. 4. Dünkü vazıniD birind sütununda cNizam anlayısı» başlıgından sonra gelen 8 Ind satırdakj «olan» sözcüğti «olaa ve 3 üncü sütunda «Teshls ve tedavı» baslıgından sonra gelea 14'üncü satırdakj «Savasmakta» sozcügü de «Savaşmamakta* olacaktır Düzeltir 6zür dileris Bîr halırfafma AKÜLTE ögrenlınlarinde bu bilgilert, hukukun saltlık """'laklıkl ve bagülık (Izafîlik) yenlerlnl ögrenrais bulunan huktıkçulanmB, özellikle savcı, yargıç ve avukatlar, kısa eası hukuk uypulavıcılan, önlerine gelen ve «fikir sucu» denllen suclar karşısında bürün bunlan düstinüp eUerlni vlcdanlanna kovarak Islem vapmalıdırlar. aramızdan ebediyen ayrılması dolayısiyle cenaze merasimine katılmak, telefon. telgraf mektupla büyük acımızı paylaşmak lütfunda bulunan meslektaşlarının.akraba ve dostlarımızın esirgemedikleri yakın alakalarına , minnet ve şükranlarımızı arz ederiz. AKAY AİLfSİ Çıçelt Rekıam. 203 lt» 4 F DÜZELTME MERT TÎCARET DURSUN ÇALIK Butün dost ve muşterilerinin Kurban Bayramını tebrik eder hayırlı Işler diler. Taksım Lâmartın Caddesı 26'A Tel: 45 «5 16 Sayın Dost ve Müştenlerinin Kurban Bayramını candan kutlar, sıhhat ve baçarüar düeriz. Kavserili MUSTAFA AKINAL ve ORTAKLARI KOLLEKTİF ŞİRKETÎ Sayın müşteri, dost ve akrabalarimızın Kurban Bayramını saygı ile fcutluianz. Reklâmcılık: 368/1608 A. ve H. APİKOĞLU KARDEŞLER Kurdogiu Refclâm: 1638 AKİS Sanayi Makina Âdi Komd. Şti. MEHMET ÖZPARPÜCU KADR» ÇOLAK ve ORTAKLARI fSTANBLL Sayın Dost ve Müştenlennin Kurban Bayramını tebrik edenz. Cumhunyet 1628 Nasıl bilinir? B tR bukuk kuralmın «salt» mı, «bağıl.mı oldugu nasıl bilinir? Yukanda yapümıs olan ayınm bunların teşhisioe yarar ve bu ayınmı «lnsan aklî» rapar. Bilindigi gibi rasyonalizm SUCUK SALAM SOSİS FABRİKASI Telr: NAMLI SÜCÜK Tel: 22 78 72 Jlâncılık: 6688/160Î NİMBÜS V 7/// l ,•(& ® Fakültemlzln Fizyopatoloji Kflnfl.flndakt açık Aristanhga isteklilerin Yabana Dil lmtlhanltn 3 Mart UI70 Salı günü »aat 9'da, Billm imtihanı da 10 Mart 1970 Salı gflnfi aynı taatt* y»pılacaktır. Cerrohpaso Iıp Fakültesi Dekonlığmdcm Deka) Komani Sanayii Koll. Şti OĞUZ EREN ve dekase ORTAKLARI Sayın Dost ve MuserUerinin Kurban Bayramını kutlar. «n«tini«ı.» •»