Katalog

îM*r yıymtan /Tarfanı: Ntcto Umtnf * n 47 yil J savi" 16627 J ' umhuriye Kurucusu. YUNUS NAOt Telgraf ve m?ktup Telefonlar: 22 42 adresı furn^urivet tst~"'iji Pnşiy K"t"«vr *«tf.nrml No 246 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 Müyonlann okuduğu. Het ulkede defalarca basılan. çocukluktan yaşlılığa kadar. bılmnuyen vonleriyle 4KADIN» ' tanıtan kitap Yalni2 Pransa'da Olr rüda 97 baskı vapan bu unlu eser «Genc Kıziık Çağio, • Erlilik Cafı» ve • Batımsulığa Doğrm (2 lîaskı) isımlerile (ıç cilt olarak ÇtKTl. Bellibaşh kitaccılarda bulunur Ödemeli gönderilir. SIMONE DE BEAUVOIR KADIN 8 Kasım Pazar 1970 PAYEL YAYINEVÎ: P.K. 889 ÎSTANBUL Reklâmeılılt (2641U069) "Iklisadi şarllar 'Güçluklerin temel iııııil verici sebebi olmaktan nzak,, CHP Genel Baskanı, m İnönü, Demirerin Meclis Başkanlik seçimiyle ilgili sözlerine cevap verdi İşverenlerin görüşü: «Azlık partisinden de Baskanı seçilehilir» diyor Başbakandır, ANKARA (Cumhuriyet Bfirosu) C.H P. Genel Başkanı Ismet Inönü, Meclis B&şkanlıgı geçbnl kcmusunda Başbakan Suleyman Demırel'in sözleıme dıin bir cevap vercrek. «Meclis Başkanlığının partiler natünde bir görev sahibi olduçunu Satın Basbaksmn şimdiye kadar aniıyamamış olmut, çektiğimiz güçluklerin temel sebebidir» denüstir. Meclis Demirel, "Biıim pişman olacağımız hiç bir şey yoktuf,, dedi • Elâzığ'da Atatürk'ten bahseden Başbakan, «Gençlik» ve «Doğu* konularına da değindi ELÂZ1Ğ Başbakan SuIe\man Demirel, dun Elâzıg Vctcriner Fakultesinin açılıjından > aptığı kouuşmada, • Vurup kırma. jakıp yıkma, kırıp dokme gıbi hakıkaten temız heyecanları aşan 7or kullanmalaıı ile raemlekctm deşerlermi tahrip eden hareketlerin hiç birisine razı olmadığmı» so> lemiştir. Oemircl. Elâzığ Belediye binası halkonundan yaptığı konuşmada ise. •Bızım. pıîman olacağımız hiçbir şej yoklur» demiştir. ATATURR'ü ATATÜRK'ün CUMHURİYETÇİLİK İLKESİ Prof. Dr Tank Zafer TUNAYA ANARKEN ff.''V'f'%r<»Vı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Türkrje îçveren Sendikaları Konfederasyonu Genel Başkanı Halıl Kaya, dun duzenledıgı basın toplantısında, ıçınde bulundugumuz giinleri «çok hassas bir dönem» olarak tanımlamış. ekonomık şartlar için de «gerek devalüasyon öncesi, gerekse devalüasyon sonrmsı iktisadi dnrnm fimit verici olmaktan çok azaktır» demiştir. Parlâmentonun bugun içinrfe bulunduğu durumdan yakman Ka\a «Bugün memleketimizde, yarınının emniyet altına alınmasını isteyen ber vatandas gbzlerini parlâmento\a dikmiştir. Parlâmentomuzdan çok şevler bekliyornz> demış, devamla şoyle konuşmuştur • «Gerek devalüasyon öncesi, gerekse devalüasyon sonrası iktisadi dnrnnı ümit verici olnıaktan çok nzaktır. Bu kritik ortam içinde parlâmentomuznn bir an evvel dertlere çare bulması gerekirken, açılışından bu yana geçen günlerin bosuna harcandıgını ve bn istikamette deferlendirilmediğini görmekteyiz.» ATATÜRK'ün LÂİKLİK İLKESİ Prof. Dr Bülent Nuri ESEN ATATÜRK'ün MİLÜYETÇİÜK İLKESİ Doc. Dr Cavit Orhan TÜTENGİL ATATÜRK'ün DEVLETÇİLİK İLKESİ Do&an AVCIOĞLU ATATÜRK'ün HALKÇILIK İLKESİ Asistan U&ur MUMCU ATATÜRK'ün DEVRİMCİLİK İLKESİ Dr. Taner TİMUR Ters Bir Görüş mür adamdu biıim B*sIbakan. Işine geldiği »»Fraan bir 27 Mayısçı heyecaniyle Anayasayı savnnnr, Işine gelmedi&i zamsn da bütün suçu 27 Mayıs Anayasasına yüklemekte hiçbir »akınca gönnez. Gfinlerdir sonnç alınamadan sürüp giden ve parlimentonun itibarını teblikeli biçirode gölgeleyen başkanhk geçimleri vesilesiyle Sneeki gfln gaıttecilere ayaküstö verdigi demeete gene Anayaıayı diline doladı : «Ne yapalım, gnrplann aday göstermesi yasak. Eger Anayasa bn imkânı esirgemese idl başkanlık seçimi işlemi Medislerin açıldıŞı gün tamamlanmış olurdn. Çoğunluk partisi grnplannı sorumlu tutamaısınız. Bu bir usol raeselesidir. Knsurn Anayasada arayınız» anlamına jelen bir sürü lât etti. Efcer bir ard niyetl Srtmek amactnı gStraüyorsa, Sayın Başbakan « söıleriyle 27 Mayıs Anayasasının ruhnnu hiç mi hiç karramadığinı açığa vurmaktaâır. Evet, Anayasaınız, Cnmhuriyet Senatosnnda olsun, Mecliste olsun, parti grnplanmn başkan adayı göstermelerini yasaklamiftır. Neden yasaklamıştır? Bunu anlamak için 1950 1S60 devrini şöyle bir hatırlamak yetcr de artar bile. Çok partili yaKantının daha ilk adımlarım attı^ımız çünlerden başlayarak bizim iktidarlar Meclis çatısı altında bir dikta yönetimi knrmak hevesine kapılmıslar ve partizan bir baskan seçmek snretiyle tnnhalefeti snstnrmak. hükumet denetimini ortadan kaldırmak yoInnu tutmnslardiT. Oysa, biçimsellik sınırlan içinde tıkanıp kalacak olsa da, demokratik yönetimin ilk sartlarından biri, parlâmento calısmalarinın Anayasa ve tç Tüziik hükümlerini do^rn dnrüst nygulayacak tarafsız bir baskan tarafından yönetilmesidir. Baskan seçilen saygideger kisi o andan itibarrn partili hfiviyetini bir vana bırakmak, baskanı bnlttndu|a Meclisin her iiyesine eşit davrantnak zornndadır. 1950 1960 döneminde bn hnsnsa zerrece önem verilmedigini biliyoruz. On yıl borunca Meclisin değismez başkanı niteliğini kazanan D.P. kurucularından biri, baskanvekillerinin de yardımı ile îüce Meclisi bir partizanlar ocağı haline getirmi$, muhalefetin sesini kısmak için elinden geleni ardına komamıştır. Sütten aSzı yanan yoÇurdn nfleverek yer deriz ya, demokratik sıstemi kökünden yoketmeye kadar vardı&ı tecrübe ile görülen bn sakıncavı, bir dereceve kadar önlemek atnuda içjndedir ki, 1961 Anavasası, Meclis Baskantıtı secimlerine daha bir agırlık kazandırmaya dikkat etrtıis ve grnplarca adar eösterilmesini bu vüzden yasaklamıstır. Anayasanın bu temiz nivetine sayçılı olsa idi Sayın Demirel, seçmise özlem duvacak »erde, bir kısım kendi ernp arkadaslarının bile be|enmedi$i simdiki adayı savunmai, Meclis çoğunlugunca ivi karsılanacak bir baska A.P.'liyi aramava koynlur, hiç değilse kulis politi1 ^«ından vazgeçerek cruplar ara* da bir anlastnaya olanak hazırlardı. C.H.P. Gropu Başkanvekili Sayın Necdet Cğur'un da dediği ?ibi, A.P. saflarında. muhalefetin de o>unu alabilecek saygıdeğer kimseler elbette vardır. Toksa Demirel onlsrdan çekiniynr mn? lllâ ^i^zde vüz l.endij jie ba(lı bir Meclis Baskanı mıiır istediği? lnönlVnün bu konudaki demeci aynen şoyledir: «Ssym Başbakan, Meelis Baskaalan seçimindeki guçlügü. Ansymsanın prup karan ahnamaması kaydına bağlamaktadır. Çektlfcimiz güçluklerin baslıca sebebinin, Sayın Başbakanın lih niyetinde oldnğnnu bu sözler apaçık göstermektedlr. Meclis Baskanlığı seçiminin, bütün partüerin, bütün parlâmenterlerin öz maU olabilecek bir seçimle yapıtması, demokratik rejimlerin taribten gelen bsslıca kaygılandır. Köklü demokrasilerde, çok zaman, Meclis Baskanı azlık partisinden itttfakla seçilmektedİT. Hatta bu yolda tecrübe ka(Devanu Sa. 7, Sü. 4'de) «Onlar sana ne yapmıştır?...» 217 milyon hra tutarmdaki yatırımları hızmete sokmak ve 149 milyon liralık yenj ışlerın de tecnelmi atmak uzere, berabennde (Devamı Sa. 7, Sü. 7'de) MAKALELER ATATÜRK MES'ALESİ Ve DEVRİM AND1 Ord Prof. Dr. H. V VELİDEDEOĞLU «ATATÜRK OLAY1NDA» GERCEĞİN YÜZÜ Prof. Bahri SAVCI KEMALİZME SAYGI Em. Amiral Sezai ORKUNT Eylem giinlerinde ücretler verilmiyecek Konfetlerasyon Genel Başkanı Halil Kaya, grev suresince daha önce işçilere ödenen ücretlerın bundan böyle ısverenlerce ödenmeraesi konusunda pren=ıp kararı almdtğını açıklamış, kanunsuz olavlara katılan ifçüere (Derann Sa. 7, Sü. 4'det DEV GENC «MUSTAFA KEMAİ •• •• •• •• Mimarlar Odası iddia ediyor: YUftUYUŞU» DÜZEMLEDİ ANKARA (Cnmhnriyet Bttfssv) DevGenç Başkanı Ertuğrul Kurkçü, dün bir basın toplantısı duzenliyerek, devrimcılere karşı ıktidann, yurt çapında giriştıği yıldırma hareketlerinl eleştırmış, bu arada, Ata'mn «berhanti bir 51ü gibi» anılmaması gerektığinı belirterek, 10 Kasım'da AnıtKabir'den başlayıp Kurtuluş Alanmda sona erecek bir yürüyüş düzenlediklerini açıklamıştır. DevGenç'in yamsıra, TÖS, ÜNAS, TMGT. YİS, AÜÖB, SağKur., HÜÖB, ODTÜÖB ve Hur Işçi Gençlik Derneği gibi kurulusların da kahlacağı «Mnstafa Kemal "YürnvnşS» için yayınlanan çağrıda. devrimcilerin yokedilmek istendıği ve ulusal bayramlarda «azzın çericilerin (Devamı Sa. 7. Sü. 7'de) 10 Kasım'dan itîbaren Pendik Tersonesi ile ilgili anloşma, TBrkiye'rîm yamnna değil Denli'nin, Kars sınır kapısmdan iadesi bekleniyor ANKARA (Cumhuriyet Bfirosu) Albay Cevat Denli'nin ne gıin. hangi yol ve vasıta ıle Türkiye' ye geri verileceği konusunda dün de herhangi bir gelışme olmanuştır. İ'tr* nİ'tKl C Ü D C r X t f Meteorolojiden verilen U(*> U U N b U H t U t K ? ö r e k 5 t ü h a T a şartian daha üç giin devam edecektir. tstanbul'da ısı dun, " dereceye kadar duşmüştür. Hava sıcaklığının burün de düşmeye devam edecegi, Paıarteslnden itlbaren ısmm bildirilmiştir. Dışışleri Bakanlığının Sovyet hükumeti nezdınde yaptığı te şebbüslerin sonucunda herhangi bir bilgı alınamamıştır. Dışışleri Bakarüığı ile Ankara" dakı Sovyet Büyükelçıliğine yakın kaynaklarda söylendiğine g 3 < re, Albay Denll, muhtemel ola rak Pazartesi gunü kara veya tren yolu ile Kars'tan geri verilecektir. (Devamı Sa. T, Sü. 2'de) ı Cumhuriyet 'te Mimarlar Odası Istanbul Şubesı. Pendik TeTsanesi ile ilgili olarak dün yayımladığı bir bildırıde, Hukumetin tutumunu eleştirmiş, Türkiye yaranna olmayan anlaşmalann yapıldığını ileri surmüştür. önce kabul edılen, sonra pahalı görülerek reddedılen Polonya projesinin Turkiye'ye 7 milyon lirayı boşuna kaybettirdığı, daha ucuz görülen Japon projesinin ise, işletme hakkını alarak hero yatırımda, hem de isletmede JapOnlara bazı ımtiyazlar sağlandığı belirtilen bildıride, özetle şdyle d'enümektedir: «Japonlara tanınmak istenen jartlar, imtiyazlıdır. lleride yapılacak ıcemilerin malzemeleri paket halinde Japonya'dan geti(Devamı Sa. 7, Sü. 2'de) Çiğli'nin Amerikan deniz hava üssü olması için görüşmeler başiadı Günay ŞtMŞEK İZMİR Amerikahlann bir süre önce bo«alt»rak Türk Hava Kuvvetlerine devrettikleri ÇifU hava üssünü, bn ke* deniz ha\a üssü olarak kullanmak amacıyla, Türk Hüknmeti yetkilileriyle görüşmelere basladıkları ileri sürülmüştür. Akdeniz'deki Sovyet lilosunun, Anıenkan 6 Filosundan d'a" ha güçlu haîe gelmesınin, Birleşık Amenkayı bu yolda bir karara sevketüğıni belirten yetküiler, bu konuda, Washington'un yaptığı muracaatm da kısa zamanda halledümesı içın. Turk ,Hukumeti ile temaslarda bulunduğunu bildırmışlerdir. Dışişleri, 15 Kasım'a kadar Edirne'ye gidilmemesini isliyor ANKARA (Comhnriyet Bürosu) Istanbul'daki kolera nedemyle sınırlarını kapatan Yunanistan Sosyal İşler Bakanıyla, Sağlık Bakanı Özkan arasuıda bugun Ipsala"da bir goriışme yapılacaktır. Yunan makamlarınm isteği iizerıne yapılacak goruşmede, koleraya karşı alınacak tedbır ve sartlar görüşulecektir. Ekmeğe patates katma deneyi başarılı oldu ANKABA (Cnmhuriyet Bürosu) Türkiye Patates Tarım Satış Kooperatiüeri Bırlığı Genel Başkanı Hüsamettin Bayraktar, dun düzenledıği basın toplantısında ] ekmeklere patates karıştırüması yolunda yapılan denemelerin | olumlu sonuçlandığı açıklanmış ı tır. Ekmeklik unların içine yüzde 15 oranında pure halinde patates katılması halmde ekmeklerin da j ha lezzetli ve besleyıcı olduğunun ! tespit edildiğini öne suren Bay ı raktar, bunun gerçekleştırilmesi içın un fabrıkalarındaki tesislere yapılacak ufak üâvelerle bu pürenin yapılabileceğıni ve fırınlara dağıtılabileceğini söylemiştir. 1 ÇarsI %e m a h a l l e CII/IMTICI bekçileri de gcOllVllMI İOİ cim sıkıntısı içinde.. Bunun için, Bekçi Teşkilâtı Kanununun değiştirilmesini istiyor, Türki> e'deki 2* bin bekçi.. Bu konudaki haberimizi. 3. sa>fada bulacaksınız. [Resintde, dertli bekçilerden biri. Niyazi Şengün goruluyor..] «Edirne'ye gitmeyin» Bulgarların ek protokolun ıkincı maddesini uygulayacaldarırs; açıklamasından sonra Edirne'do sıraya gıren 4 otobüs ile 200 otomobıl, yarın Bulganstan'dan tran sıt geçmeye başlayacaklardır. 11 Kasım'a kadar surecek geçis, yaln:z sıraya giren bu ^raçlat ıçm uygulanacaktır. Dışislerı Ba j kanlığı, sıraya girmemiş taşıtların Edirne'ye gıtmelerı veya Edirneclc kalmalarının gereksız olduğunu. çünkü bunlarm durumlarvnın 15 Kasım'dan önce Bulgarlarla yapılacak görüsmeden sonra bellı I olacağmı bildırmistir. 1 Kanalizasyonlar yapılmadan salgın hastalıkların önlenmesine imkân görülmüyor Insaat Mühendisleri Odası tstanbul Subesi Baskanı Izzettin Silier. dün düzenlcdiii basın toplantısında. kolera salçınını tiio salgınının izlemekte olmasına rağmcn «Herkcste genel bir gevs""me» görüldüğünü, sorurnluların ise, balka limon yedirip, sırke içirerek midelerini hasta etmekle isi geçistirme\e nivetli olduklarını ileri sürmüştür. Kimsenin hastalığın frerçek tedbirleri üzerine 1 •II rçilmedi*ini de belirten tzzettiıı U3. 11 lC SUier, «Övle görülüyor ki, halkımız daha pek çok salgında, pek çok knrban vertcektir» demiştir. (Devamı Sa. 7, Su. 5'de) OĞRENCİLERIN BASTIĞI AFS MERKEZDJDE DÖVVLEN ABTHUR HOWE Bir baba ve 3 kııı, evde ölü bulundu 2500 piyade gelecek Sızan haberlere gore, Amerıka lriarın kurmaya çalıştıklan Çiğü deniz hava üssüne, ilk olarak 2500 deniz piyade askerı gelecektır. AmerikaUlar, Çiğli deni2 hava üssunü kısa jamanda inkisaf ettırerek, özelhkie Doğu Ak denizde devamlı olarak arttırmakta olduğu deniz gücünu tak. vıye edecektir. AMERİKADAN GELEN FİELD SERVİS BAŞKANI DÖVÜLDÜ Amerikan Fıeld Servis'ln «A. F.S.» Türkiyedekı çalışmalarmı yetuden dürenlemek üzere gelen Servıs Başkanı Arthur Howe ve Turk vönehci Ayşe Yarsuvat, servis merkezmı basan bir grup dğrenci tarafından dövülmüşlerdir. 1 (Devamı Sa. 7, Sü. 2'de) 1 Gaziosmanpaşa'da bir baba, 3 kızıyla bırhkte evınde olu bulunmuştur. Koma hahndekı anne ıse, hastaneye kaldırılmıstır. Olümun, bır cıns lınyıt komürunden ileri geldığı bildırılmektedir. Çukurçeşme Bağlar sokaktakı evden günlerce ses çıkroaymca komşular, durumu ılgililere bıldırmiş, kapıyı kıran polisler; 40 yaşındakı tlyas Bahçecı ile kuları Meryem (10 yaşında), Hatıce (7 yasında) ve Ayşe'nin (5 avhk) çişkin cesetleriyle karşılaşmışlardır. Bahçecı'nın «"sı Hatıce'nın durumunun cta ağır olduğu oğrenilmıştır. Olayın ne zarnan meydana feldıgı. bılınroemektedır. S«veılık, forufturma yıpraaktadır. • İsmi açıklanmayan Fransız memurunun Türkiye'de 2 hafta geçirdiği öne siirüldü Tepki yarattı NADtR NADİ Amenkalılar üssün tekrar kendılerıne devrı halinde T^JiTkiye'nin Çiğlı Ussü için harcayacagı malî • külfetten kurtulacağını bıldırmış lerdır. Arnerlkalıların Çiğll hava alanmı denız hava Ussü olarak kullannaak lstpdikleti ePkHnip çıKan (Devamı Sa. T, Sü. 4'de) MLLHOUSE, (Fransa) Turkıye'ye ıki haftalık bır gezı \aoan bır Frar.sız vatandaijinın koleraya yakalandığı ve tedavı îltırra alındığı one surulmekteiır. Mulhouse'dekı hastane sözcu5u, kımhğı açıklanmayan bv hastada kolera vıbriyonu bulundugunu bıltfirmıştir. Boylece Fransa'da ilk kez, bır kolera vakasına rastlanmış olmaktadır Karantina altında tutulan ha«' tanm, Fransız Devlet Demiryo!' larında gorevli bir memur oldugu ve bu yıl Türkıye'yı ık hafta mreyle zıyaret ettıjı bıl(Devamı Sa. T, Sü. 2'd<