Katalog

SAIFADÖRT 1 CUMHURÎYET: 50 Kasun 1971 Ntçin sovastıklaıını bilmiyenler BINBAŞİ İNTI PEREDO'nun GERİLLA 6ÜNLÜ6Ü CÜNH KARABUDA « U.I/V11 \ «ÖYEOECIZ B rarlar. Durumun hiç te dttşündüklerl glbl olmadıgını görürler. Çok agır yaşatna koşullan, süDHADA diger Laün Amerik&U rekli «gondolla» işleri, sırt çandevrtmdlere yardıma olabil tasmm agırlığı dizleri bükmelrternRTni* için, kaçaklardan söa dir, gerçekte. Açuk mideye bıçak gibi saplanmakta sarp ârazıeönek gereğini duyuyoruz. Gerülaya çoğu kez, çok az blr deki uzun yürüyüşler ve pusudn ldeolojik bazudktan sonra, da yatan dusınan BSkerleri ile her ha çok frahraTnttniiirmenkıbelen an çatışma üıtimali, ideolojileri ha çok frh zayıf. ola&lan şaskına çevirmeknl duyarale veya siyaaî aakeri tedir. bir eğitimle katınnır. Böyleca Bu yüaien gerilla İçin eleman insanlann hayalinde yanlış bir tsblo çizilıniş oliır. Bunu daha seçerken çok: sıkı ilkelerden haçok üniversite ögrencüeri. araBin reket etmek gerekir. Bunlann da görürüz. Bunlann hayalinde «önculerin öncüsü» olaeağını hlç gerlllaa rahat blr şekilde bir bir Eaman unutmamalryız. Bu durujn bazılannın başından kampta yaşamakta, gecelerl ha•mnviar üstünde uyumakta, az ye geçti. Gerçekle karşı karşıya gelmekte, savaşı plânlamakta, silâh diklerinde dayanamayarak selalı kuvvetlerle çarpışmakta, düş metl kaçmakta buldular. Kaçak man öldürüp yaralamakta ve din dalma muhbir olmaya Tpaiıkrtrnlenmek için k&mpına dönmekte dur. Kaçaklar Camiri'ye vardıkdlr. An» bu gîbiler gerçeklerle lannda ordu taralından tutukburun buruna gelince şoka ug laodılar. Askerler onlann kokaln lmal eden bir kamptan geldiklerinl saaıyordu. îlada verirken fazla gevezelik etüler. Keşifte olduğumuz için bizleri göremediklerini söyledüer. Istemeyerek bazı ipuçlan verdiler. Che'nin, Nancahuasu'da bulunabileceğinl ihsas ettller ve böylece hain oldular. • Hazıriık K EŞtF yürüyüşü çok yorucu idl. Moralimiz• Ise pek parlak değildi. tçimizde çarpışmak için fazla tstek de yoktu. Fakat taktik durum blr çarpışma için elverişü idi. Che, bu nedenle çekilmek lstemedi. Çoküdi&miz takdirde agır bir hata işlemiş olurduk! Che, Rolando'ya asağıdaki nehirde dUsmana pusu kunnasmı emretti. Savunma kUTTetlmiz ise kampa döne cektL Bir başka grup nehir dvannı keşle girişü. 23 Mart günü sıkı haarük çahşmalanyla geçtl. 23 Mart günü sabah saat 7'ye dogru bu llk hareketin sorumlusu Rolando, pusudaki gerillacılann mevzilerinl tefüş ederken, nehirden gelen kürek sesleri üzerine, o da derhal mevzüendi ve düşmanm ıyica yaklaşmasuu bekledi. Pusudaküerin hepsi, büyük blr sessizlüc ıçinde düşmanın yaklaşmasını bekliyorlardı. Esas birlik pusu alanına girince Rolando ateş emrini verdi. Duşman askerleri yayılarak mevzilenmeye çalıştüar. Bizinıkilerin ateşine karşılık verenler kısa zamanda bertaraf edildiler. Ateş yaklaşık olarak 6 dakika sürdü. Rolando nun Che'ye verdiği rapora göre duşman tesllm olana kadar ateşe devam ©dilmesl emrt verilınişti. gerilla birliğine. ölenler ve tes llm olanlann dışmda kalan duşman askerleri kaçmayı başardılar. Dört misli Ç ARPIŞMATA Rolando, Beningno, Koko. Guevera, Pablito, Ernesto, Apoünaı ve Walter katılmışlardı. Birlik 7 düş naan öldürmüş, altısını da yaralamıştı.AUnan esirlerin sayısı 11 di. Sekis asker İse kaçmıştı. Görüldüğü gibi düşman kuvvetl bizöen 4 mlsll fazlaydı. Bizlm zayiatımıa olmadı. Bundan başka elimize 60 mmllk Oç havan topu, sekiz sandık el bombası, 30 kalibrelik, bir maklnah tüîeklg 500 fişek, tkl BZ marka hafîf ma kinalı tüfek. iki UZİ marka mavzer tüfegl ile 2 bin mermi, 2 radyo cinazı ve bir surU başka teçhizat geçmlşti. Cha eslrlert sorguya çekmemi ve kendlml onlara grubun şefl olarak tamtmamı emretti. Bu görevi savaş boyurıea sürdürecektim. Blrligin eslr düşen kumandara Binba?ı Plata aglıvordu. Hepsini kurşuna dlzeceğimizi sanıyordu. Çünkü civar halka çok zulüm etmişlerdi. Che'nin emrine uyarak bütün esirlerin serbest bıratalacaklannı söyledim. 27 Mart günü saat 12 ye kadar öluleri geri almalan için mühlet verdik ve Lagunilla çev resi için bir geçiş kâğıdı verdik esirlere. Binbaşı memnuniyetml göstermek için yakında ordudan ayrılacağını söylüyordu. Bu arada plânlanan hareketlerin tarihlerini verdi. Ömek olarak bugunkü harekâtın bir hava hücumu ile koordine edileceğinl bildirdi. Hava hücumu öğleye doğru yapılacaktı. Mevzilerlnl hava kuvvetlerine onlar büdireceklerdi. Pusuya düşmeleri hava kuv» vetleri ile kurduklan radyo lrtibatını ortadan kaldırdı. Gerçek ten de ertesi gün bombalandık. Esir yüzbaşı da çok konuştu. Orduya Bolivya komünist partisinin isteği ile girdiginl, KUbada okuyan bir kardeşlnln olduğunu söylüyordu. Aynca blzimle lşbirliği yapabilecek öd yüksek memurun da adlannı ver di. • BİRtNCl fototraf, gerillacılar arasmda Danton adıyla anılan Fransız aydınj Re«l Debray'ı göstermektedir. Debray, Gnevera'mn saygısını kazanmış bir kimseydl. Ikinci fotograf: Ünlü gerilla Uderi Che Guevera kampta nâdlr istlrahat anlanndan birinde. lerin safında yer almasının kendisl için bir ödev oldugunu söyledi. Aramızda Danton adıyla aıulan «Devrim içinde devrtaı» in ünlü yazan baslt bir teorisyen olmadığını ayni zamanda bir eylem adamı oldugunu ispatlamak istiyordu. Che, bugünkU şartlarda, Danton"un dışarıda, içeriye oranla, daha vararlı olacağı tezini savunuyordı:. Savaşımızı destekliye cek büyük bir dayanışma hareketini Fransız yönetebilirdi. Bizım için para toplıyabılır, ünlü aydınlardan lehimıze bcyanaJar alabilir, kısaca, geniş bır biçimde propagandamızı yapabilırdı. Che'nin günlüğü Debray hakkındaki tüm duşıincelerini yansıtır. Debray'i çok tutardı. Onun aydın kişiliginin değerini büirdi. Che ondan şlmdıhk dışarıda kalm» sını istemışti. llerıde genlla s» vaşçvsı oUnak için çok fırsaf.iaı bulunabileceğinl behrtmişU. YARİN. İRtTİPt' DE İKİNTCİ DARBE •••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••*l*lilıa konu veresim: AYHAN BAŞOGLU endülüste isyon ttrb*ı\înd<«rt. FAKIR BAYKURT ' 7 4 •Heva vall»! Bak yann davvlcnlar geliyor. Bn yaptıklan dofrn mn benim başıma? Eyice mvma benzetmeden çıkarm»m ataırdan, gfittiyen!...» «Taman adamnn Teli! Vall» Inanamıyonımî.. » «Ohoooo, een beni tanıyamamıssın daha!» «Eferira nlan! Hagçatan erkek adamsın!» «Benim gayam her isi dathlıklan halletmektir. Emme k»rşımdaki anlamazsa elim zopaya da yatkındır yani!» «Yalnız dıkkat et de «a|lam yerlerine tar! Çfirfik yerlerine furnrsan, ölürler. başin belâya girer!» •O kadannı biltriz!» dedl Veli. «Akşam» ekmek as verecek misin?» «Gattiyen! Kııa birex versem bile Havanaya çattiven! Çünküm, en birinel terbiye »çlıktandır. Zaten İki seet yalvarttım, dil döktfirdüm Havanaya. Adamakıllı mnm ettim onn...» Evşen. odatıın kösegindekl cotra tshtamnın altında nyndn. Havana. dlslerinl çatırdata çatırdata hâlâ yatıyordn. Kollan bacaklan öyle aynktı. Kirli yspad yigınlsnnın sltında kalmıstı. Derinlerde bo&nlnyordu. Karanluık bir yerdeydi. Ne eam vardı, ne kapı. Sonra ynvariana ynvarlans bnlanık seüer geliyor, her şeyi süpürüp cidİTordn. Tün yapatı sidiyorda. Evşen {idiyorda. Dürü ridiTordn. Snlann üstunde «sçlan savmlnyordn Düriinün. Danalannı tavukIsnnı slmıs çötürüyordn «nlar. Mallan eanlan gidiyordn gSz baka baka. «Gökçimen kSyüniin inekleri. GSkçimen kSyfinfin eseklerl, aaaah ne farkınız var sitin Inekten. eşekten, dnrmtış bakıyomnnı? Bir Nrık nzaialım da knrtaralım çn bofrnlan eanları demiyorsnnnz! Neden bn kadar kendlmser oldnnnz batasıealar! Tann ciı de nlara sellere Citseniz, biz baksak, çok mı hoş olnr? tnıanlar bhibİTİerinln cid «lagı defil mi a ! Snlann altında basılıp kalıyordn lesi. Baktıftını çöremivoran. Dedifini i?ittiretnlyordn. Birat yflze çıkıyor, çırpınıyor, sonra fene batıyordo. «însan yflrreç olmayınea bSyle olnr Iste!» diyordn kendine. «Boyn devrilesi Veli, ım sellerin çpleceli dereleri tikayıp doldnrayun demedi bir! Deye deye dillerim tfiylendl. Kan sözöne deger vermex ki eşşek!> Linlln bir çar daha yapıp Retirdl Vellye: «Bn da benden oisun!» dedl, sSftdtt içinden. «Tani cok boşnma gittin bngfin!» Bir daha s6|dö, «Valla inananm yelralyor. Tanl ?n »enin kanyı k«ı kitlemen yok mn, valla tarihler» yazılacak bir iş! Bak, sornyomm emme kumr» bakma, haırçatan kitledin mi bunlan?» Bir kahkaba attı Veli. lçerde oyun oynavanlar dnrnp dısarıyı dinlediler. «Sana şaka geliyor yavo Linlin! Bakıyornm inanmayorsnnl Valla isiersen gideiim. açıp göstereyim, göıünle gör!..» «Askolsnn valla Veli!» «Tabiî, ne sandın? Kız kısroı itâtlı olacakt Bnban nereye keserse kanı oraya akacak. Atamııdın dedcmirden gördüğüraüz bu! Bnnlan yaşatmak ilâzım!..» Sırtına yaprak dolu bir çuvat vurmuç. Kara Sevim geçti kahvenin önünden. Ezilip inliyordu agırlıgın altında. Çnvalı bıraktı duvarın dibine. Birkaç dakika solnk aldı. Sonra gene yüklendi. Geçip gittl Sylece. «tşte gSrdün!» dedi Veli. «Birim köyün kansı kızı ba Linlin! BSyle irezil, böyle inlemede! Emme ben Dürtiyü bn haldan knrtarmak Istedlm. Bir var evine verdim kl bn islere mnhtaç olmasın. Dntmalar kâhyalar baksın mallarına. Kendisi kölgeye otunıp emir versin. So« gnklarda. sıcaklarda içerden dışarı çıkmann. Ellerine diken dolmasın...» Linlinin bagda, çitin dibinde, knrn angra lcinde. yüı ssafı yatıyordn Dürü. Bazan başını kaldırıp, gelen giden var mı diye bakıyor, bazan basını otiann dikenlerin içine gömüyordn. EUerinin her yanı, kollan bilekleri çizik çilik olmnştn. Kanamıştt iyiee. Bir cins çeytana uğramaktan korknyordn. Hiç kesmeden besmele çekiyor, «enzfl»yü oknyordn. Çisi gelmişti, ama kalkıp edemlyordu korkndan. Stkıyorda koea sabahtır. Ahırda kollan baÇlıyken kaçırmıçtı birannı. Tnzln sidik bacagını baldınm yakmifttı. Donnnnn ııiaklan öyle yaks yaka knrnmnştn. Birkaç kere, yattığı yerde donnnn çSzfip rabatlamayi denedi. Elleri ardına bafth oldntn İçin yaparaadı. Hayır, olacak gibi dejfldi. «Enzfl»yfl yenlden oknynp hitiriyor, sonra aeık, anlamlır, kendl dilinden sözcüklerle: Knrtar göıel AHahım beni bn belâlardan... Kabsk Mnsdujm bemen Sîdflr g5zel Allahıra . Bubara olaeak Kepçeknla&ı da SldSr cözel Aliahım...» diyordn. Babasının ölrnesini. hemen çabnk mesarlıfa yatınlroasını isHyordn. Zakey, iki bag Stede. kendi baglannda yaprak topluyordu. Çnvalı doldnrnp bitirdikten sonra bekleyecektl Sevim çıkıp gelsin. Sonra Zakey gidecekti. Kara Sevimle Dürü çnvsllan doldnracaklardı agır afır. Gün inlp akşam battıranaca yaprak toplayacaklardı. <Ark«.«ı vart Saygı • Kt SUBAÎ harlç, esirlerin I üzerinde bulunan Uniforma' lan çıkartarak, onlara mağarada sakladığımız sivil elblselerimizi verdik. Yaralüann yaralannı sardık ve erlere savaşımızın hedeflerini anlattık. Askerler ise ne için savaşöklann» bılmiyorlardı. Amaçlanmızla tamamen mutabık olduklannı ve Binbaşı Plata'yı kurşuna dizmek içm kendilerine geri vennemizi dıliyorlardı. Binbaşı, birliğine sert ve haşin davranıyordu. Ama düşman karşısında tam bir korkak gibi hareket etmlştl. Erlere silâhsız düşmanlan öldürmediğimizi anlattık. Esirlere insanca davranıyorduk. Onlara, msan oldukları için saygı duydugumuzu söylüyorduk. Pusuyu izleyen günler serlnç, heyecan ve çahşma ile dolu günlerdi. Mutlu idik. Çünkü silahlı kuvvetimizle ilk harekata girişmiştik. Kuvvetimlz küçüktü fakat moralimiz yUksekti. OstaUk bu silahh kuvvetin mevcudlyetl her tarafta duyulmaya başlanuştı. Radyodan bu haberlert duyuyorduk. Kamptakl hummalı çalışmanın bir nedenl de Regls Debray'le Roberto Bustos*un zlyaretlerl idl. Tanya artık tanınmış ve lzi tesbit edilmişti. Bızimle kalmak zorundaydı. Zlvaretçi olarak gelen El Şlno biz lerle kalmaya karar verdi. Buna karşüık Debray ve Bustos en tasa zamanda bizlerden aynlmalı idiler. 27 Martta yapüan bir toplanüda Che İlk ödevimizin şunlar oldugunu söyledi: a) Zlyaretçileri en emln ve yakm yoldan $ehre cöndermek. DIŞI BOND <SEM:Ş B/E ^ ^ f a 96 Tom böyle »öylüyordu «ma için için: «tki bucuk milyon dolar... tki buçuk milyon <Jolar...» diye mırıldanmaktan kendini alamıyordu. Korkunç bir servettl bu. S«dece düşünmek bile dilinin damağının kurumasmı sebebiyet veriyordu. «Bagajda blr tandık var mı yok mu Tom?^ «Var.» «Madem s&ndık 7ar, paralar da var demektir... " Hey dikkat et... Bu kadar hızlı ıütmene lüzum yok... Devrtyeye filân rastlarsak «üphesini çekebiliriz... Bir de kaza yaparsan tamam olur... Agır agır gidelim evimlze...» Erkeğin sabn taşmak fizereydi. Dislerini gicırdattı: «Kulağımm dibinde dnek gibi vızılrfamağa devam eder«en kaza da yapanm, devriyelerin «fiphesinl de üstümüze çekerim... Sus diyorum *an« sus... Ben na yapaeağımı, nasıl ve nereye gldeceğimi billyorum...» «Keşke dedlgin glbl olsa... Süt dökmüş kedilere benzlyorsun çu anda...» «Kes diyorum teslnl »ana...» YolcuVugun gert kalan kısmtm konuşmaksızın tamamladılar. Deplont Avenue'ye geldiklerinde Tom yavaşla*. îki tarafında yazlık evler ve villâlar sıralaran dar yolda ikinci vitesle ilerlediler. Saat henüz sabahm dokuz buçuğu idi. Ev» dönmek için gayet uygun bir zaman bölümü. Her evin erkeği işe gitmek üzere çoktan çıkmış, kadınlar da alışverl» için çarçıya uzanmı? oluyordu bu saatte. Fakat Tom, tam kendl evlerinin önünde durmak Ozereyken Harry Dylan kapıcta belirdi Bahçesinin çimierini «ulartcen onlan görünce hortumu bir vana bırakraı?, seyirtmişti Her şeyi merak eden bir tipti. Fazla olarak da geveze mi geveze. «Al bakalım başmg belâvi...» diye Tom sSylendi. Sheila arabadan inmi«, çilt kanatlı garaia dogru yönelmlştL «GflnünOz aydın olsun M TİFFANY JONES James Badley CHASB GARTH b) Çarpışmalarda elde edllen bütün ganimetleri saklamak eşyalarınuı için yeni stratejik mağaralar bnlmak ve bu iş için Moises Guevera'yi sorumln kılmak. Mısır getinneleri İçin 10 arkadaşı Rörevlendirmek ve bu ödevin çok büyuk dikkatle yapılmasını temin etmek. c) Turkçeal Şehbal AYGEN çük hanım...» diye Dylan seslendi. «Hoş geldiniz... Sizi tekrardan ve sağ salim gördügüm için ne kadar gevindîğiml tasavvur edemezsinlz. Eğlendiniz mi barl... Durun bakayım.. Adamakıllı yanmışsınız...» Harry Dylan, kabak kafau, nknaz bir adamdı... Emekliye ayrümış eski bir banka memurnydu. Tomlarla sıkı fıkı olmak, ara yerde samimt bir mönasebet kurmak amaa ile akla gelen ve gelmeyen her türlü çareye basvurmaktan geri kalmıyordu. Berikiler de aksine ondan kurtulmak İçin ne tâzimsa yapıyorlardı. Çünkü adam blr konuşmağa başladı mı susmak nedîr bllmiyordu artık. Sonra Tom bir şeyin daha (arkına varraıştı. Cmekll komşıınun asıl hedefl Sheila İdi..: Cünku kendislnl yalnız gBrdügünde selâm ve hatır torma faslından ilerl gttmiyor, fakat een; kadını bir kSşeye kıstırdi mı anlatacak bin türlü «ey buluyordu. «TarlUmb gayet !yl geçtt mister Dylan...» div*« SheH» c» çısmı tapamıştı. vap verdi. «Çok teşekkür ede» rlz...» Başka blr şey llâve etmekal* zin garajın kapısını açü... Te» lâşla. «Bakıyorum yeni blr araba almışsınız mister Wniteside EsMsine kryasla çok daha iyl durumda olduğu tnuhakkak.» Ne vakit aldınız bunu?..» Tom, sadece blr baş lşarett vermekie yetlndi ve arabayı ga raja soktu. Komsu Dylan, kapıdan aynla rak bu defa Ud evin bahçelertni birbirinden ayıran parmaklığa yaklaştı, onlan seyretmeğe koyuldu. «Bizim degn..» diya Shell» seslendi. «Arabamız anza yaptı da eve dttnebilmek içn bunu ödünç aldık..» «Anza mı?.. Billrtm... Berbat şeydlr .. Nerede patlaS; ver dl Snza?..» «Keresl oldugunu keslnîflt le bilmlyorum ama üerlde Wr yerde kaldık lşte.. Şimdllik mü saadsnizle mlster Dylan.. BavuUanmızı açmak mecburlyeüa deylz.. Malum...» Genç fcadm böyle söyledikten sonra garajuı çtft kanatlı ka «Aroma da kafa ötulüyor şn Oıtiyar., Allah kahretsin..» «Haydl Tom .. Bagajı aç da görelim... Çabuk ol...» Erkek bagajı açtı, gaz ocağını, uyku tulumlannı çıkanp blr kenara bıraktı Sheîla Bnce uzan dı, sonra sandıga dotru iftildl, 6ne doğru çekmek İçin fkl yanmdan kavradı, çok agırdı, ma vaîfak olamadı: «Yaşadık Tom yaşadıS.. Yer lertnden bile kımıldamryor... Pa ralar İçinde dernek..» Tom titremege baslamıştı. «Basrrma bu yüzden beliya gtrecek . GBreceksta...» «Bıralt slmdl boş laflan da t»na yardtm et...» Tom arabsya yaklaştı. Bera» berce lgilip santüıgı eeTrtiler Ta» kallüs eden parmaklarla tam ka pagı açmak üzereydiler. Kapı çaundı. Olduklan yerde taş kesflerek endişe dolu RÖzlerle bakıştılar. Sonra sandığı yine bagajm 1lp tarafma lterek dogruldular •<&• pagı kapadılar. (Aıkan tacl ödev RTESt gün arkadaşlar mısır çuvallarmı almaya gtttiklerinde taktik magaranm düşman tarafından keşfedildlğini anlamakta gecikmediler. Blrdenbire Kızılhaçtn 7 memuru görünmüştü, Yanlannda süahsıs btr sürü askerle İki doktor vardı. Biras sonra asker dolu Ud kamyon ortaya çıkü. Arkadaşlanmn onlara çekUmelerinl emrettiler. Askerler bu emrl yertne getirdller. E AYLÂK MUSA Bu olay ölülerin kaloınlması İçin verilen 24 saatlik mühletten sonra cereyrn etmlştl. Bu düsmamn moral düşüklUgünü ve birUgtmizden artılc korktuğunu Blr mOddet sonra Debray bl»