Katalog

SATFA tKf s : CUMHIKİ1 16 Rasım 1970 I dır. Zlra, yeni devletin karakteri «mlffi» olmaktır. Temel, millettedir. MiUet «yle bir teplumdnr kl, flyeleri arasınd* fark yoktnr. Bnnlan birbirlerine bağlayan bajf mvtln yannlar ağran» vatanı elbirlifi U« kvrtarau olnşlandır. Hep birlikte Slüme ve »leşe »tılmıslardır. Geleeekte o»«r»r bir toplnra »lmak atılışıodadırlar. Bu tutum tarita yönünden yepyeni bir şeydir. Millet olarak yasayabiltnenin şartını gerçeklestirme isldlr. Ankara Hnkuk Mektebi'nl açarken Atatflrk dtr kl : «Milletin mevccdiyetinl idlme içln fertlerl arasında düsündügü mflşterek rabıta asırlardan beri selen sekil ve mabiyetini defiştirmiî, yani millet, dinî ve mezhebî irtibat rerlne Türk Mllleti rabıtası Ue efradını toplsmıştır.» (1) T firkiye Cnmhnriyeil, knrolo«unda liiktir. «Lâiklik» derletin mayssınd* var Alalürkçü lâiklik anlayışı Prof. Dr. Bülent Nuri ESEN lsi olmakla kalmaz. Türkiye için lâiklik, devletin bir yaşama sartıdır. Çünkü, Türkiye Camknriyeti «ber türlü tesir ve mdrakabeden tz&de bir hey'eti milliye» nin yarattığı topInmdnr. Amasya Tamiminin dayandıgı ilke, o biçitn bir milletin varlıfı olmnştn. Bn millet sadece «Türk» tür. Tflrk vasfına baska bir sev ekleyemeısiniz. Eklemeğe kalkışırsanız, milleti «tesir ve mnrakabe» altına »okmns olursıınns. Onnn için, ne «dindar Tfirk milleti», ne de «Müslüman Türk milleti» ribi belirli bir amacın slosanları Türk millî tarihini inkâra varan lâflardır. Tflrkiye için mesele dinsel taassnba ve irticaa aman vermemektir. Devletin başka türlü kendini kornması düşfînülemez. Devleti ölüm dösefine düsürecek tek haslalık irticadır. KaynaŞı totalitarizmdedir, bürrivet yokîufnndadır. Atatürk' fln saflı^ı bovnnca devlet, «irtica» ı önlemek kaygısında olmnştnr. Bazı lâkap ve unvanlann kaldırılmasına, bazı jivsilerin fiyilmemesine ilişkin kannnlar ve daba önce çıkarılmt* öteki «devrim kannnlan» hep irticaı yok etmek ere^ini güder. Ba vasalar millet egemenlifinin çereji vasalardır. Birbiriyle hiç flişigi olmavan Ikf müessese vardır ki, siyaset hayatından dikkatle nzak tntnlmalıdır. Bnnlar. Din i!e Ordn'dnr. «Şer'iye ve Evkaf ve Erkânı Harbfve Vekâletleri» onnn için kaldırıimıştır. Gerekçe diye ortaya kannlan dfişünceler arasında uyear mitletlerin drni ve ordayn sivasal akımlar dısında tutmak ilkesini nysmladıklanna iıjaret edilml?tlr. Ordnya »Jyagete yabanei kılmaktaki lomnlnk açıktır. Bagımsızlık Savası'nda baalıca düfnıanımiz olan Tnnanistan örneği yeter bir derstir. Dine jfelince, Osmanlı Devleti denilen bJr Türk devletj göz çöre cSre e5çflp jitmiştir. Yeni dofan çocnga avnı hastalıfcı asılamamak için tedbir sarttır. 3 Mart 1924 pünlü toplantıda Meclisçe ovlanan kannn M nncD «aglamakla «lâiklik» ilkesini kannnlastırmııtır. Kannn gerekçesinde «Türkive Cumhoriyeti» nin «yeni bir hayat varlığı terain ürkiye îçın yetTki aianını lâiklik, clyaaal iktidanntntma müdabalelerden uzak etmek vazlfe» «1 belirtilir, bundan ötürü devlete dinin etki alanı dı«ındaki yerini vermek gerektiği anlatılır. Mesele, toplnma «yeni bir hayat varlığı» getirmektir. Temel ilke baslannda «lâiklik», «yeni Türk devletinin .. kurulnsnnda hâkim olan nmdelerin» Anavasada yer »1ması zoranlafıı Ue ve «millî bütüntüfün ıa$lanması», «sınıf farklannın kaldınlması». «memleketin üstün çıkarlarının gerektirdigi isletraelerin devlet eline alınması», «yurduu ynkselmesi» için eirisilecek işlerde «eski zibniyete ve çeleneklfrle bnnlann gereklerine ballanılmaması» ana nitelikleri ile birlikte temel ilke olarak Anayasa'ya cirmiştlr. Bnndan anlafüan. lâiklifin yeni Türk devletinin knruln«nnda «üstün üke» oldofndor. Kannn tasansının <;örüşülmesi nrasında Sükrii Kay» «lâiklikten maksat» ın ne oldnfann belirtir: Lâiklik, viedan hürlügiinü sajlayacaktır; lâiklikten maksat «dinin memleket işlerinde müessir ve âmil olmamasını temin ftmektir.» Din, viedanlarda ve tapınaklarda kalaeak, «maddi hayata ve dünva işine» kansmıvacak. Görüliiyor ki, Atatnrkçü düsünce listeminde lâiklik, kiştnio dinsel inancından vatandaşlık sanrnnn ayırdedebilraesine baSlıdır. V'atandası bn alıskanlıfa «okmak, ejh'tim ve ö£retimle mümkün olabilir. Ana baba olsun, okol olsnn, ba yolda çaba barcamalıdır. Din, memleket insanı fizerinde vatanda? «ıfatını ilgilendirebilecek hiçbir etkide bnlnnamıyacak. Atatürk 1933'te Bnrsa olayı flzerine yayınladıjh regmi bildiride, devleti yönetenlerin lâikliği komraa ödevlerinin ne oldağnnn söyler: «. dinl, siyaset ve herhangi bir tahrike vesile etroeğe asla rafîsamaha etmeraek». AtatürUün meselesi atandaslar arasındaki ili'ki hiç kimseve ayncahk tanımayan bir toplulukta 8ye olnslarından gelir. Ba toplulukta ülkenin «balk» ı vardır ve blreye ötekilerden far klılık tantnmayışı «balkçılık» karakterlni anlatır. Gerçekten, Kemalizm halkçıdır. Atatürk, memleket insanııun yoksullagunu giderecek çsreler arar. Ve bnlnr : Her seyden Bnee «viedan hürriyeti» uğlsnntaUdır. Dinsel yoldan yüjyıllar boyune» hiçbir sonnç alınama* mıştır. O yol, Insanlan «eşit» olmaktan alıkoymnstnr. Toplnm tabaka tabaka bölünmüs, ayncahklar kurnlmnş, nnıflar türemis. Din, hosçörüyü yoketmiş. Halbaki. insan daha dotuslan mutln yaşamak hakkına sahiptir. Hflr olmadıkça mntln olamaz. Hoşgörfi yokga hürriyet de yoktnr. Kemalizmde matlnlnk bagımsızhkla olabilfr. Vatandas olsnn, toplam olsun, eevrenin baakısı ile ya da herhangi bir dıs etki ile sosyal yahat da dinsel ve hattâ «iyasal ezji içl" ne dâsıniişse hürriyetini yitirtni» demektir. Artık tatsak olmustnr. BafııiMUİıgı kalmaırustır. Mntln olamaz. Çajimız sfya«al toplnmannn ana nitelfff «lSik» olnsndnr. Bnnn Batılı dügünceye borçlnvnı. Devletin dinin pençesinden knrtnlması o kadar eski defcildir. Nitekim. lâik devlete «raodern devlet» denir. Biivfik Nntnk'ta «lâIklik». yeni Tflrkiye Devletinin «asrî karakteri» olarak gosterilir. Atatürk'e göre çafdas devlet olabilmek, yani milletlerarasi ailenin bir üyesi sayılabilmek için, devlet, iâik olmak zornndadır. Bağımsizhğin şartı dine tibi olmaktan kvrtarmak tU1z11jHnd«n Celir. Dinin devlette etkili olabıleceğini düfünmek, bagımsıziıgı ınkârdır. Bağımsıziık ba*ma bayruklnktar. Devletleri birbirine eşit •aydırsn odor. O olmazsa yeni devletler doİatnas; bir derlet Steklnin i«ine hanşır. Nitekim, dikkat edlniı, devleti vBnetenler lSiklikten nzaklaşmaya baslaymca, devletin ba^ımsızlıfı endi«e konosn olnr. Vatandajın korknsn yerindedir. Din, devleti sardı mı, lâiklik «avılmadı mı millet vara alır. Din, millet bHmez, btlemez. Zaten, millet yeni bir «eydir. Dinin miHeti bilmis olması dosiinfllemez. Millet bilinci çelînce dinsel kadercilik rilinir. Millet olan yerde din pazarlamasına kalkışırsanız vnrasma baslar, ya devlet göçer, va din kabnfnna çekilir. I.âikliiSin oyçar devlette yasaraa knralı vapılmıs olraası devleti yasatabilmenin tek çaresi olmnstur. Batı, dinsel otoritenin baskısına karşı devleti bağımiiz ve millî vaparken. Doftnda din devleti bafırasız hale eelmekten alıkoymustnr. Bağırnsız Türkiye'yi yapabilme!; için siyasal ya«ııma knrallarının en basına «lâiklik» ilkesini verle«tirmekten baska vol olmavışı bnndandır. Dinin devlet havati üzerinde sn veya bn bicimde etkide bnlnnmasinı önleyici hütün tedbirleri aimak hakkını ve ödevini devlete veren sistrme lâiklik denir. Ba anlavıs. Türk anlavısı olmnstur. Genel olarak, lâiklik bn törüsten daha dar anlamda alınır. Hiçbir dinin devletee herbanei bir tercih eörnjemesine bafianır. KJâsik anlayısta lâiklik, devlet Isiyle din isinin aynlrnasından ibaret sayılmıgtır. Günümüı anlayısında ise ki, Türkiye Cnmhnriyetindeki anlavıs da o olmak rerektir lfiik devlet, dinin devlete etkide bnlunmaman için, dine karısır. Türkive Cnmhnriyetl Anavasasında Diyanet tsieri Baskanlıfı dive bir knrnlnsan çenel idare icrne soknlmas olmaüi bnndandır. Din devletle catışmara kalkısacak olnrsa Anavaas devletten ranadır. Zira, toplam, canlı varlık olarak, devlettir ve Anayasanın varlık sebebi devleti bafımsız yasatmaktır. Türk lâiklik anlavısinda liyasal toplnmnn dinsel yönü yoktnr. Sadere, blreylerin tek tek dinsel inançlan vardır ve bnnon »erbestlifini devlet sailar. Dini nrarsı* halde tatmak, (oplamun matlalak jartlanndan blridir. Bn da «lâik» vasamakla olnr. Türkiye'de vatanda* olan berkes. işi ve zanaatl ne elursa olsnn. din adamı veya rnhanî de olsa, vatandaü statnsünde eöründfiSil sürece «lâik» olmak ödevindedir. Bn, bir vatandaslık ödcvidir. Türk olabilmenin sartlanndandır. Herhanjri bir dinin rnhanîsi lâik kalacak, dinsel jrSrevinl yaparken devlet alanına lokalmaktan dikkatle kaçınaeaktır. Türkiye Amerilca Bıdeşık Oevletlert KUltürel Mübadele Komisyonu 197172 ders yılmda aşağıdakl sahalarda bir noiktar burs verecektır. FULBRIGHT BURSLARI 1 ÖCRETİM ÜYELERİ İÇİN îyl îngüizce bılen Onıversıt« veya muadiH Yüksek Otcul bt tırn üyelerine Amertka'da ilmi araçtırma vapmak amacıyla 2 ÖĞRETMENLER İÇİN Ivı fngilizce bilen. kesıkslz en az Uç yıl Bgretmenlft yapmış, 2550 yaşlan arasında ve dana önce burs Ue yvrrt dısına çıkmaınıs bulunan Orta öğretım ve Meslek ükullan öğretmenlen ıle ıdarecılere Amenkada ktırs re semtneriere katılmak ve meslegı üe ilgil! tetkiklerde bulunma» amacıyla. Doldurulmuş müracaat formlannın Fulbright Genel Sekreterll«nde bulundunılma tanhi. öğretim Oyelen İçin 10 ArahK 1970. Ofretmenler için 15 Arahk 1970 akşamıdır. Müracaat formları ve fazla bilgi aşagıdakı adresten temin edt lebülr: Fufbright Genel SekTeterliSi Gan Mu«!tafa Kpmal Bnlvan 7a \nkjra Tel : 17 8b '1 Has: 3892 11363 Âtlas Sinemasında BUGÜN MATİNELERDEN İTİBAREN Renklı lngilize* î o o TEHLIKELİ DAKIKALAR (SUPTERFUGE) GENE BART • JOAN COLLIN8 RICHARD TODD 1200 2.15 4.30 6.45 9.1S (Radar Reklim: 1157/1135S) BEBEKTE K t R A L l R H O B İ L I A L I D A İ R B f ı Telefon, şahane denız manzarası, tam konfor, üç yatak oıfası f 'ı ve talon 3.000, TL. • Müracaat: 48 09 5 0 6 3 53 95 f (Reklftmcılık: 2678/11365) YARIN: Lâiklik ve uys:ulama G erçekten, Atatürk'fin millet egemenlifi temel fikri üzerlndekl haklı ve biçbir türlü taviz kabal etmeı kıskançlıgı devleti (1) Bakınız : «Bu^iiniin Diliyle Atatürk'ön Söylevleri». Aktaran • Behçet Kema] Çaâlar, Ankara 1968, «: 159. De Gaulle öldü. Yalnız büyuk devletlerin baskanlarma yapılan meıasimle değil, baskanların büyuğüne yapılan merasimle topraga verildi. Başkanlann büyuğu olrnak için de büyük kisüiğe sahip olmak gerekiyordu. De Gaulle, Devlet Beisi olmadan evvel de, Devlet Reisl olduktan ve Devlet Keisliğini bıraktıktan sonra da flkİT•leri ile, tutumu İle Fransada egemen ohnasuıı bilen tarihin nâdir >etiş*icdiği insanlardan biri oldu. Danton ve 1789 Fransız DıtilâHnltt v Içlndekiler polltika alanıaa romântiîml getinnislerdi. Napoleon, ideavl. nrrblrinin pe?i »'ra sürüklenen zaterleri getirdi. Onun hinnetl nin buyüklüğü, Moskovaya, Firavunlar diyarma uzanmasından, veya Waterloda mağlup olmasından fazla, Frannz Ihtuâlbtm getirdigi tikirleri uç renkli bayrakla Avrupa'ya, belld d« farkmda olnadan yaynus olmasından geliyordu. De Gaulle, enkaun aitında kalmış olan Fransayı, omuzlarile o çokiintüyü kaldırarak hiç yoktan büyük devlet haline getirmis lnsandır. Napoleon gibi zaferlerin insanı olmadı ama, çoküntuyu, yenilgiyj Fransanın kaderinden silmesini bildi. De Gaulle her seyden evvel çok uygar blr hesap adamı idt Oynadıgı oyonda ileri sürdüğü taşlann yeniden yaratacakları durumları doğru hesaplar. Alabildiğine ileriyi görurdu. Ikinci Dunya Savaşı içinde Churchill de Truman da ondan jikâyetçi oldular. Her ikisi de anıiaruıda onu inatçı, hirçın, dediğinden donmcycn bir insan olarak anlatıyorlardı, hattâ Truman bir aralık, Fransız askerlerinin Italyadakl bir parça araziy) terk etmemek istemeleri üzerine askerlerin iasesini bile kestinnisti, Açıkçası de Gaulle İkincl Diinya Savasında yalnız karşısındaki istilâcı Almanya ile değil, Almanyadan daha fazla, onu horlayan, mağlup Fransayı kiıçük goren İngiltete ve Amerika ile de boğuştu. Savaş kopmadan ev\el yazdığı kitaplarla >eni savaş stratejisinin ne olması gerektiğini devlet erkânına boş yere anlatmıştı. Künse de kulak asmamıştı. Tank savaslarınm, sa%aşta sur/atin önemi üzerinde dunnuştu. Fakat kendisinden ev\ei sırada yer alan Gamelln kueağı generallerin uykusunu kaçırmağa bile muvalfak olamamıstı. Savas koptu; de Gaulle'un her dediği çıkıp da Gamelln kusagından gelen generaller çatır çatır dökulup de ihtiyar Petabj Fransa adma teslimlyet bayrağım eekince, de Gaulle'ün Londradan iimitsizlere ümit veren sesi duyuldu. (Muharebe bitli fakat harp bitmedi) diyordu. Zafcrden sonra bıitün yurt içi kuvretlerini Franıa lehine derleyip toplamasmı bildi. Vaktakl tehllke geçti; Fransa ufkonda kara bulutlar suzülıip gittl, ortaya politika kabadayıları çtktı o da Colombey les deu.T EgUses'daki evine çekildi ve bekledi... Tâ ki ayağına kadar gelsinler ve onu tekrar hizmete dâvet etsinler .. diye. Bu Ikind gelişinde Fransız somürgeciliğini Cezair meselesi dahil taaflye etti. Bu isi ondan başka kim yapmağa kalksa bajına ates yağardı. Nitekim de Gaulle'den çok daha solda olan Mendes France, Guy Mollet gibi kimseler bile bu i«e el süremediler. Fransa gibi bir memlekette sahsî idarenin mumkün olabilecegi kadannı yapıyordu, bu sebepten Fransaya faydalı mı zararlı mı oldu meseleslnden fatla Fransanın itibannı dünyada arttıran eylemlerde bulundn. Anılarda ondan hafif kellmelerle bahsedenler, bir xaman gelmis adımlanm atarken onun fikrini almaya mecbur olmuşlardı. Nitekim Chıırchill'in İngilteresini muşterek pazara sokmamıs, Trumanm NATO içindekl nüfuzlu Amerikasını ipleri koparmadan FraMadan çıkanp atmiftır. Hiç stiphe yok, de Gaulle öldükten sonra, onun arkadaslan onun filtirlerini, onun istediği istikatnette yürütemiyecekierdir. Türütemlyeceklerdir çünkü hiç biri de Gaulle degildir, hiç biri onun hesaplannı yapamaz. hiç blrinde onun ceaareti, sessizce meydan okuması yoktur. Hiç biri de Gaulle kadar uzak förmez, derin set* mez. De Gaulle'U sevsin, sevmesin herkes müttcfiktir ki de Gaulle'üa yeri Fransa tarihinde doldurulamaz. Yıllar yıllan kovaladıkça, Insanlar bugünden yanna uzandücça, de Gaulle gitgide büyüyecek, her Fransızm damanada dolasan kanda var oldugunn hissettirecekttr. Yeri boş kalacak osyalbilimlerde düğümüz bu dil karmaşıkLğı, öbür bilim daUarı için de söz konusudur. Örnegin yine üniversitelerimizde okutulan bir başka ders kitabından, Nük"leer Fizik adh kitaptan ahnan şu parça,•bu yargımızı doğnılamaktadır: «Buna göre çekirdek İçindekl zerreler, kuadrupor momentleri izah edebUmek için kabul edllenlere benzer, küresel otaıayan bir potansıyel içinde hareket ederler ve böylece, nükleer distorsiyon zerreler üzerinde bir reaksiyon yapar ve bagımsjz rcrre cephesini blraz tadil eder. Çekirdeğe, biçim ve cesamet salırumları icraya muktedir bir zarf yapısı gibi bakılır. Netıcede kollektif model, nükleer flsyon gibi damla modelinin bağh ozelliklerını tasvir edebilir ve EJTU zamanda zarf rnodelinin karakteristiklerıni de muhafaza eder \n ilk zarf modelini de tekâmül ettirmis bulundurur..» (4) S iVERSJTELERÎMlZİ ANADİLİ SORUNU İİ Sosyal Sigortalar Kurumu Isfanbul Satınalma Müdürlüğünden 1 Kurumurma Merke* Atölyesi ttıüyacj için 705 kalern 4 vı« « silindirli Jeep yedek parçası teklif alma usulU ile satın aiınacaktır. 2 îhaleye iştirak etmek isteyen flnnalann ldarl şartnames» esaslan dahilinde hazırlayacakJan teklll mektuplarını en greç 21 Aralık 1970 pazartesi günü mesal saatl sonuna kadar Beyoglu Balıkpazan Kalyoncu Kulluk OaddeM Malh Handald MUdUrlUgümUze verrneleri reya aym gün ve saatte komlsyonda buiundurulmak ttzere posta ile gönderitaesi gerektr*' S • Fostada v&kl gecifcmeler kabul edilmez. 4 Mezkur İse ait ldart sartname her gUn mesal saattert dahilinde 2 NoJu Satınalma Komlsyonumuzdan bedelslz olarak temin edllebüir. 5 Kurumumus 2490 sayılı Kanuna t&bi obnadıgmdan ihatoyi rapıp yapmamakta veya dllediğine yapmakta serbesttir. (Basın: 23531 • 11359) e.t ,,*ij Anadili Bilinci ve Üniversite : Yazanlar: Emin ÖZDEMİR Adnan BİNYAZAR H. TEPE ÜNt. TEMEL BİLÎMLEB Y. OKULÜ TÜRKÇE ÖÖR. GÖR. Liselerde anadili • | niversitelerinüzdekl bu dil I I bunalurj] janında liselerden w gelen ögrencilerin anadjlı yönünden istenilen yeterllkte olmadıklannı da belirtmek gerekır. Bu nokta da düşUnUlürse, vurgulamak lstedigimiz sorunun önemi daha da belirginlesir. Şurasını da ekleyelim ki, üniversite lerarası giriş sınavlannda uygulanan testler, ögTencilerin anadillerini ustaükla tullanıp kullanamaddcİBrmı ölçebilecek nitelikten çok uzaktır. Sorular, «okuma», «anlama», KOkunanı eleştirme ve değerlendirme», «kelimeler ve kavramlar arasında ilişld kurma», «dılbilgisı kurallarını uygulayabılme», «yazma bılgı ve becerilerini blçme» gibı, anadili kullanmayla ilgili ternel bilgi ve becerflerl saptayamamaktadır. Bunlann yerina bırtakıtn özei adlar, yaşarlığını yiörrniş edebiyat terimleri; defişik dönemlerle flgili, aynntılı kronoîojik bilgiler türUnden salt ezbercilJği gerektiren konular «arulroaktacür daha çok. R İ R A L I K Slşli eamil bitlstgfnde Hürrlyetiebediye caddesj üzennde yeni kalorıferh bınncl kat evle birlikte ijyerl; muayenehane: acentelik: mühendlsllk bürosu: çırket idarehanesi olmağa elverişll 196 metrekare sahiblnden. Telefon: 47 52 12 a 13 37 Cumhurlyet 11362 YİNE E N iYisi Bir araşlırma K'A R O L U ' K ' S YER DÖŞE*flELERİ ' Tunel C'ad. 40/2 Tel: 44 72 96 (Ülnnlık: 540 • 11346) K ısaca beUrlediğimiz böyle bir test'ten geçip üniversitelere girebilecek ölçüde ysterli puvan almaianna karşın öğrencilenn bilyük bir çoğunluğu, anadili açısından, Üniversite öğreniraini izleyebilecek düzeyde degildir. NiteJdm yapüğınuz bir araştarmatun aonucu, bu yargımızı NİMBÜS âoğrulamaktadır. Sorunu, biraz sında Ui«Jd knnna: Testin bu bolumündeki sorularda da öğdaha açmak ve aydınlatmak ıçın bu araştırraa ve sonuçlannı kı rencılerin soz dağarcıgının zengınligi, kavramlar arasmda bensaca özetlej'ehm burada. Üniversıtelerarası gınş sınavın zerlık ve karşıtlık ydnllnden ilişda yeterli puvan aUp Hacettepe ki kurabilme güçlerl, kültür dıliUniversitesinin degişık bölılmle nin orta* terimlerini tanıyabilme leri, atasözleri ve deyimlerl anrine, 19691970 öğretim yihnda kaydolan 1250 ögrenciye, test uz lam yönünden degerlendirebilmeleri, sözcüklerin gerçek ve memanlannın da yardımıyla hazırcaz anlamlannı ayırdedebilmelanan bir «Temel Türkçe Testi» leri ölçülmek lstenmi^tir. Bu açı uygulanmıştır. üygulanan bu test, dan da ögrencilerin ancak %61'i ünıversite düzeyıni kapsamamak istenilen düzeydedir, %39"u bu tadır. Bu testle, orta ögretımden duzevtn çok altındadır. geçen öğrencilere tnutlaka kazan• Dilbilgisi kurailanm tanıyadrrılması gereken, anadiüyle ilbilme ve uyfulayabilme: Bu alan gilt temel bilgi ve alıskanlıkların olçülmesi amaçlanmıştır. ölçül la ilgili soruiarla da oğrencılemesi düşünülen bilgi, beceri ve rın, cıimleleri yapı, anlam ve sbzahşkanhklarla bunlann sonuçları dizimı yonlerinden tanıması, cüm lelerin doğnı ve yanlış biçimleşoyledir: rini avırabtlmesi, dilin anlamsal 9 Okuduğnnu anlama: Bu bö fşleyişinl tanıyabilmesl ölçülmek lümde, bğrencilerden bır yaanın istenmiştir. Bu yönden de öğren konusunu anlamalan, bu konu cilerin «"O46*BI basan gösterebilya uygun bır başlık koyabılme miştir ancak. '/»MtlnOn bu alışleri, yazıdakl sna ve yardımcı kanlıklan edlnemedikleri EÖrtlldüşünceleri bulup ortaya çıkar müştür. malanyla llgıll alışkanlıidan edin # Yazma becerisi: Testin, yazmiş olmalan istenmlştir. Bımlan ma becerisl kapsamına giren soölçmeyi amaçlayan sorulara, öğ rulanyla da ögrencilerin lmlâ rencilerin, ortalama olarak ancak ve noktalama irurallannı uygula"!ı>60'ı, doğru karşılıklar verebil yabilme giiçlert, bir yazıyı kommiştir. Bu genellemeye giderek pozisvon değeri yönünden eleşdenebilir ki, üniversiteye giren tırebilmeleri, söscükleri anlam öğrencilerimizin °/'o40'ı, orta öğre özelliklerine göre kullanabilme tim dtizeyindeki bir metni oku yetileri ölçülmek lstenmistir. Bu yup aniayamamaîrtadır. alanda da ögTencilerin ancak • Okudnğunn eleştinne ve de •'039'unun bu konudakl alışkanlık saptanmıştır. feriendirme: Bu bölümde yer lan edmdlkleri alan soruiarla ögrencilenn, oku •/o61'lnin ise, bu alışkanlıklardan dugu bir metinde geçen düşun yoksun oldugu anlaşümıştır. cenin geçerlik ya da geçmezliğitlk bakısta bu oranlar pek düni belartnıek, yazuım dil ve an şük gözükmüyor; hatta yeterli ol latım özelhklerinj degerlendinne, duğu sanısıru bUe uyandınyor. yargı türlerini ayırabilme, soyut Ne var ki, testin uygulacdığ: lama, somutlama, genelleme, ay grupun btr özelliği vardır. Çünnntılan gbsterebilme, nedenlerne kü bu ögrenciler 65 000 kişi ara gibi bilgi ve alışkanlıklan edirup sından seçilmis, üstelik, üniveredınmedikleri araştınlmıştır. Bu sitelerarası giriş sınavmda, kendl alaada, ögrencilerin, yalnızca gruplan içerisinde yüksek puvan hıtturmuşlardır. ögrencilerin böy "o4O'mın, bu nitelikleri taşıdığı gdriilmüştür. •/o6O'ınınsa, eleştlrel le bir elemeden geçişleri gö« 6düşünüşe aahip olmadıklan anla nünde bulundurulursa bu oranlann çok yaoılöcı oldugu açıkça # KeUmeter ve karramljır ara BörUîebiIir. Bir de çu rar, bu sonuçlar, çeşitli üniversitelere gi rebilme olsnağını kazanmış olan ve> »ayılan 13.000 dolaylannda bulıman seçMn bir ögrenci grupu nun, yalnıao ktlçük Mr dillmlne aitör. Sös konusu testin, asıl btlyük kttley« uygulandıgı var sayüırsa elde edilecek sonucun ne denll dflşdk olacagı tartıcma Arrmtılarm» fagneden, flzvtleTerek TMtfiftate bu srasbrmaMB sonuçİBfi, Bçıkç& gösteriyor kl, ligelerlmfedekl anadili oğretiml çok yetersterjiT. Başka blr deyişle OgnBdlere Oniverslte ö« retimmi «»g»ı*i«i üüeyebüecek blr anadili kullanma beceri ve alış Genel çizglleriyle belirlenen bu ortam içerisinde ünlversitelerimizin sorumlulugu nedir, tutumu ne olmalıdir? Bu sorun, bir yan» itilebüi? mi? Bugünkü koşuuarda üniversite lere gırebılmenin dramı bir yana, asıl dram, Üniversiteye gird/cteu sonra baslamaktadır. Bu dram, ögrencilerin başansızlıklanyla bir özdeşlik taşımaktadır. Daha önce de değindiğimiz gibi oğTencüerın başarısını hazırlayao en onemli etken, temelde, anadili sorunımda düğümlenmektedir. Boyle olunca, üniversitelerimizde gerçek anlamda başan oranıru yükseltmek. anadili sorununa eğilmekle gerçekleşecektlr. Bu da blr yandan Universitenin öğretinı dilinl her yönüyle Türkçeye dayandırmayı, bir yandan da Üniversiteye gelen ögrencilerin anadill eksikliklerml gidermeyi zo runlu kılmaktadır. Deniz Kuvvetleri Komutanliğı Seylr ve Hidrografl Daire Başlsaniı6ın.dan BildirilmıştirDENtZCtLERE VE HAVACILARA 123 SAT1LI BtLDtRI 17 ilfi 20 Kasım 1970 tarihlerinde 09.00 Ue 17 00 saatleri arasında aşağıdaki noktalann birieştiğı sahaiar içinde seyretme. demirleme. avlanma ve bu sahalann 3200 metreye kadar olan yükseklikleri can ve mal emniyeti bakımından tehlikelidir, BtRtNCt SAHA: KARADENİZ EREĞLİ ÖNÜ K 6 SARASI 1 l n d nokta : Enlemi 41 derece 19 dakika Kuzey Boylamı 31 derece 27 dakika Dogu E 5826 No lu Ölüce teneri 2 n d nokta : Enlemi 41 derece 19 dakika Kuzey Boylamı 31 derece 06 dakika Dogu 3 üncü nokta : Enlemi 41 derece 32 dakika Kuzey Boylarm 31 derece 09 dakika Dogu 4 uncfl nokta : Enlemi 41 derece 36 dakika Kuzey Boylamı 31 derece 25 dakika Doğu 6 incl nokta : Enlemi 41 derece 26 dakika Kuzey Boylamı 31 derece 45 dakika Dogu tKtNCt SAHA: KARADENİZ BARTIN ÖNÜ K 5 SAHASI 1 n d nokta : E. 5819 No. lu Hlsar önO fenerinden 247 derece ve 2.5 mil mesafede. Enlemi 41 derece 33 dakika Kuzey. Boylamı 32 derece 00 dakika Dogu2 ncl nokta : Enlemi 41 derece 50 dakıka Kuzey Boylamı 32 derece 00 dakika Do£u 5 öncü nokta : Enlemi 42 derece 05 dakika Kuzey Boylamı 32 derece 32 dakika Doğu 4 üncö nokta : Enlemi 41 derece 51 dakika Kuzey Boylamı 32 derece 45 dakika Dogu DENtZCtLERE VE HAVACILARA ÖNEMLE DÜTüRüLÜR. (Bann: 23260/11357) Hacettepe örneği I Hi acettepe Ünlversitesl, bu zonınluiugu duymus. anadili sorununa egUme yolunda İlk adımı atmışur. Bunun ıçın, öğretim düinl Türkçeieştirme konusunda yoğun çabalar gösterilmektedir. Aynca da üniversite ıçınde, Temel Biiimier Yüksek Okuiu serüfıka programına bağü olarak «Temel Turkçe» adı altında bır ders konmuştur. Dersin konuluş aınaa, söylece beJirtümektedin «BUtnen bir gerçeKtir kı, lise edebiyat öğrenimlerinden geçmelerine rağmen gençjerimizin büyuk blr çoğunluğu, okuduğunu anlama; anladığuu sözle ve yazıyla, açık ve etkih bir biçimde anlatma yonlerinden sıktntı cekmektedııler. Bu da liselerimissde ki edebiyat öfretiminin, öğrencilerde anadili bilincinl uyandırma, Türkçeyl ustalılda kullanmada ye terlik kazandırma yerlne, klâsik bir takım bilgilere dayandınlnıış olmasının bır sooucudur Liseyl bitirmi? olan bir genç, edebiyat dönemleri, bu dönern içmdc yetişmiş sanatçılar, söz sanatlan ve çeşitli edebiyat terimleri Üzerinde birtakım genel bilgilere sahiptir. Ne var ki, aynı genç, açık, mantıkça doğru, dilbilgisi kurallanna uygun btr cümle kuramaruaktadır. Bunun gibi, cürnleler arasında dil ve düşünce baflantısı kurma, kelimeleri yerll yerinde kullamna, dognı bir Boktalama, yanlışsn blr imlâyla yazma batamrodan yeterlilik kazarumıstır. Bn ve benzeri eksikliklerin de Ögrencilerin üniversite öğretirnlndeki başarüannı olumsuz yönde etkilediği bir gerçekttr j» (2) Edirne Belediye Başktmlığından 1 Selimiye Camii batı cephesi tanzimi n . Kısun lnşaatı 2490 sayılı Kanunun 40. maddesine istinaden pmsriıkıp ibaleye çıkaritauştır. 2 tşm kesif bedelj 500.000.00 liradır. 9 Pazarlık 4.12.1970 cuma eünö saat 15.001e vapılacaktır. • Pazarlık sartnamesi ve dığer evrak Belediye Fen Işleri Müdürlügunde ve Ü Imar MüdürlUğünde görUlebilir. S Pazarhğa gtrebilmek için isteklilerto: a) 47.500.00 liralık kesin teminaü. b) 1970 yıhna ait Ticaret Odası belgeai. c) Belediye Beisligine müracaatla Bayındırhk Bakanügından almış olduklan (B) gnrpundan müteahhitlik karnesi ve diger belselerin ibraa üe yeterlik belgesi ataıalan. 8 Yeterlik belgesi fçin son müracaat tarfiıi 26.11J970 me> sai saatl sonuna kadardır. TelgTafla müracaatlar ve postada v&kl gecikmeler ksbul edilKeyflyet uftn olunur. (Basın: 23723 11358) Sonuç u glrlsim, yftlntzea Haeettepe Üniverslteslne Bzgü kalmamalı, öbür üniversltelerimiz de böyle bir gereksiniml duymalıdır, Ayrwa, bülm dütal Türkçs B Jİltk. leytirerek halkla bilim arasındalrj yakmîasınannı yoUannı da araştırmalıda" universitelerfaniz. Bunu gerçeklestirme onlar Içın, ulusal bir sorumluluktur. ünutmamsk EereHr ki, blr ünlversitenın uîusallıgı hir vnnd°n bdvle bir sorumlulugu tistlenmesine, bi? yöadea de anadili bilincinl, bfllm ve kültür dilinde uyandırtnasus beglıdır. (1> îrvinç Kaplan (Çeviren: Nnsret Kürkçöoghı) NÜMeer Fitik, tst Tekrdk ünlversttesl 1965, s. 579. (2) Hacettepe Ünlversitesl TBYO Türkce DroeTarjından.