Katalog

SATFA ÎRİ: 27 Ekbn 1970 aa * l t a Araat, 1837 sayılı Bina vergisl kanunlan, ekleri ve dep f , 131» sayıh Emlâk vergisi kanunn ile, tarihe kansmıst'r. Arazi ve bins vergflerl bu kanaıüardan önce, arari ve 1326 tarihli Müsakkafat kanunun» gttre, Maliyece tahakkuk ve tahsil edflirdi. Maliye bu vergileri toplayamaz oldu, vergilerin tahsilât oranı da ' . 2 0 . ' . 40 geçmediginden ölü vergi haüne geldi. Cazip bir yönfl di. kalmıyan vergileri sözde hizmetli olmak amacryla özel İdarelere devretti. Devir sırasında verimsiz, kendiginden yarmr «aglanması kabil olmıyan, her türlfl dedlkoduya meydan veren, sicillen istenmiyen penoneli de özel îdarelere aktardı. Bn idârelerl yülardanberi üzen, mükellefleri tedirgin eden, yolsuzluk bastalıklarııu da mahalli tdarelere asılamıs oldu. Bfitfin bu toriuklara rafmen başka gelir kaynagı olmıyan özel Idareler, çok çalışarak vergi tahsilât oramm baa yerlerde ' . 100 e kadar çıkardılar. EMLÂK VERGİSİ ve ÖZEL İDAREIER • Niyazi TOKER WM VALÎ, İÇİŞLERÎ BAK. TEF. K. ettijh bir zamanda yenl hizmete yeni personel kadrolan almak zorunda kalacaktır. £ özel tdare gelır ve tahsilât memurlan yalnız Osmanlı Devletınden kalan Taşocaklan TUztiğU ile, varsa taşınmaz mallanrun kıra tahakkuk ve tahsıl ışıyle mı? meşgul olacaktır? O Bina ve arazi vergileri, köylerden, aşın bagısıklık sebebiyle yok denilecek kadar, alınamıyacağına göre. Belediye sının içindekl bina ve araziden alınacak •. 27 si ile, özel Idareyi yaşatmak kabil midir? Bu soruları kanun koyucu çözmemiş, MaHye Bakanlığı da bu işle ilgilenmistir. Başka fUgililerin de seyirci olmaktan öteye gitmijenf bir hali var. a) Sürekli ve geçici bağışıklık alanını penişletmiştir. b) Kovlü ve kentli aymmı yapmadan Mnaların senelik İTadı 25 lira ve daha asaîı olanlar vergidcn bağışık oldufu halde; ko>lerdeki blnalann vrrgi değerlerinin 60.000. TL. sı ayrık tutul* rau$, şehir ve kentlerde oturanların bağl şıklık hakkı kaldınlmıştır. c) \razi \erı:isinde de bağışıklık çok genisletilmiştir. d) Kiiçfik çiftlik adı altında toplam verırl değeri 50.000 TL. ya kadar olanlarının tamamı, bundan fazlasımn 50.000. TL. sı vergiden ayınk tutulmustnr. Hisseli arazide de ber hissedar için bu ntiktar kabul edUmistir. Bu açıklama göstermektedir ki köy ve kny karakterinde olan yerlerden arazi vergisl alnıa olanağı kalmamış, veya yok denilecek kadar azalmıştır. tl ve ilçelerdekt araziden de hemen hemen vergi alatnaz duruma girmiş bulunmaktaj u. Bu eğilim, köylüleri kalkındırmak, refatı seviyesini tabana indirmek amacı ile >apılmı? ise, çok ranlıştır. Köylülerden vergi almmalıdır. Bu gelirler diğer kaynaklarla birllkte kdvün ve köylünün kalkınmasına harcanmAlıdır. Hayvanlardan alınan vergileri kaldırdık da havran sahipieriyle, kötlülerin ge'irlerinde ve yasantılarutda bir değişme mi oldu? Uygulanamadı ergi bn hale gelince Maliye, Bnhran, Müdafaa. Muvazene adlariyle bu vergilere el atmaktan çekinmedi. Bina ve araıl vergileri ve vergi usol kannnlan, 10 yılda bir tahrir yapılabilir. 15 yılda ise mecburidir, demektediıler. Maliye Bakanlan kaaunun bu emredici bfikmfinü yerine getinnediler. 1960 yılında bina ve arazi vergilerini Ma11ye olmaya çalıstı ise de, başan kazanamadı, fakat Maliye Bakanlan genel yazım emrinl de bilerek vermediler. 1963 de başlnan deneme yaznmnı da durdurdular. Vergi adaletsizliği ile dolu 206 sayılı kanun kabul edildi, uygulanamadı. 309, 491, 496 sayılı kanunlar birbirini kovaladı. Maliye, bütçeye yenl gelir kaynakları saflamak amacıyla yıllardan beri göz diktiği bu vergiyi Anayasanın 116 ncı maddesinin ruhuna uygun diişmiyecek şekilde bünyesine «ldı. öael idareleri bir kalemde sakatladı, şövle ki: A özel laarelerın bu işle görevlı personelt ne olacaktır Kanunda buna dair biç bir lsaret yoktur. O Maliye, personel bollugundan sikâyet RSylfflerden yol, ttı, elefctrtk «• »kııl J+pmuna adaletsiz katkıda bulunmasmı lateyecek yerde, yılda 280 milyon lira hayvanlar vergisi alıp ber ilin gelirini kendi köylerine barcasa idik fena mı olnrdu? KSyhileri vergi dısı bırakmakla köy n kfiylünün ' sUnnmasına hizmet edilmek sSyle dursun, önce vergi adaleti zedelenmiş, sonra da köylü çahsma gücünden yoksun bırakılmış, kabvelerde ve eglence yerlerinde eğleoen, dedikoducu, asalak haline getirilmis olur. Bu tutum uzarsa şeref, haysiyet ve örneği gibi deger hükümlerimn azalmasma, partizanlı|a yol açar, toplumu uyuşuk ve becerisi olmıyan bir hale sokar. Vergilerta erdemlUti kaybohır, işlenen suçlar çoğalıc Bn cörüş dışında amaç, Lâtin A.vrupa sisteminden AngloAmerikan sistemine geçmek Için Wr asama ise; onun yoln da bu defU. dir. Daha gerçckçi bir tutnm obnak kabildir. %>öyle ki: a) Anayasanın 116 neı maddesindekj «tl> kelimesi kaldırılır, devlet. belediye ve köy gibi 3 tfizel klşilik kabul edilmis olur. b) Gerçek dısı olmakla beraber, Ozel tdarenin valilerin çiftliği oldugu yaygın iddiasmdan valiler kurtanlmı? olur. c) Mahalli Idarelerin belli olmıyan kalkınma hııı ve çalışma şekli sağlam bir esasa bağlanır. Pompidou'dan bize. l 1984 yılında Amerika'yı, 19M yılında SovyetJer Birliji'ni • gordüm. Bu iki gezi benim için yararlı oldu. tki kiUpçık çıktı Ş ortaya . Biri «Güzel Amerikalı», öteki «Uıak Komsu». . • Amerika'da dolasırken rahattım. Torucn bîr gezıydı «erçi . • Sabahın kbründe kalkıyor, gece k»r»nlıgına dek Uban tepiyor, ; voğun bir dikkat içinde durmadan değişen çevremi lılivorduro. » Kalemimi tutan voktu. «Mı^a'ırhkte» bulunmanın nezaket ku . rallannı unutmadan diledigim gibi yazıyordum. Amerika'da, , ustün bir kalkınma düzeyinde havatın gaıına basıyordu ınsan . . Roskoca bir sanavi devrimini basarmıs, dünyanın en gfiçJO dev . leti karsısmdaydık. Gezi programı yorucuydu, bu yorucu pror • ram içinde her giin gazeteye yazmak yorucuydu. ama düsünce • leri kâğıt östüne geçirmek yorucu olmuyordu. • Sovyet Rurva'daki gezi İçin ayni srvi Vç cumhurivet dolastım Sovyetlerde Azerbavcan. Rusya. Kazakistan Gördfigfiıa şeyler, » m a n zaman basdöndürüeü oluvordu. Hele Kazakistan'da sasıvdım. Orta Asva'nm nçsuz bucaksız topraklarına yayılmıs bu toplum. göçebe asirttlerın vasadıfcı bir ülke iken kuk >ılda sanavi kesimine vtramtı. Adam hasına diisen doktor sayısı Fransa'vı asıvordu. Her vanda bilim kurumlan. fabrikatar. oknllar ve uygarlık eöze çarpıyordu. 1920'de Kazakistan'da ya^ıvanlann vurde iki boçnjn okuma razma bilivordu. Bugün ise herkes okuvor. herke* yaııyordu. 11 railvon niifusu vardı bu Asys Olkesinin; »m» vavınlanan gazetelerin tirajı Tiirkive'dekinin uç katı idi ve 1965'te îî milvon kîtap basılmıvtı. Vaktivle ataUrımızin at ko^turop ok attı^ı topraklarda simdi her dört kisiden biri Öürenci idi. Bir yılda vüksek okullann diploma verditi ögrenci savıvt 35 hindi Gezdikçe, sördükçe. «lulmava ba«ladım. önümde iki yol vardı: Ta her seyl gördügüm gibi yazacaktım. O zaman çevreden büeumlar haşlıyacak : Komünİ7rni Svüvor.. diye saldımnUr Savcılara Issretler çakaraktı. Ta da gördiiklerimi es geçecektlm. Biıim toplumda ; «So\vetler» dendi mi. demir perde cehenneml propagandasmm ' yalazları ısıtır mantıeı tnsanlarımızın kafası o denli sartlan | mıstır ki. eercekleri duvorabilmek: bir vazıvla. iki çizivle ola 1 cak eibi defildir. Hele Orta Asya'da zulüm eören ve ı«tırap ce ! ken Türk bo^larının edebıvatı, almis, sarmı». vürümiistür her | vanı Vaktivle cadır dlreklerinin çakıldıCı topraklarda bugiin j 2Q°nci yüzvıi toDİnmnnu vr östün bir refab «evlyesini geçeTİı ' görmek beni düşündürüyordn. | Ama gSrdugSmfl yazdım. | Alı«tıfımi7 rfirültBler kontu eevrede Wlennı w8eum, U \ tira miftira, kiifür müfur Bnnların bir Önemi vokta \e vok | tur. Ama önemli olan. gerceklerin milletimiıce bilinmesidir. j Dünyavı oldnîn ethi ve gelisti|i üzre göremiyen toplumların i Ronu hflsrandır çünkfl... ! Aradan çok geçmedl» ; Bir küçflcük dSrt yıl! Bir seçim dSneml• Bagfin Batı bamnında, Orta Arra'dıkl Tflrk •oplumlan ve ! havat dfizevine de^gin kiiap Bstüne kitap çıkmaktadır. Ojbe ! kistsn'dan Kazakistan'a, Türkistan'dan Azerbaycan'a kadar top j raklar Q«tündeki teknik eelisme ve kalkınma mneizesi dile ce • ririlmektedir. Acıvla sövliyellm ki. Atatürk Tiirklvesi o eike • tere rdre kalkınma dâvasi ySnflnden çok geride ve kı^ır kalmıv j tır. Bu gerçeği. Meyen istedigi gibi vorumlar. HattS surada bn • rada, gazete sayfalannds ve kahve köselerinde, vatandaslar bn j vuzden birblriyle tartısır, dBvuşür, kavgalasır; ama gerçek bu J Somıc d * erçekçi tutumda varar vardır. Kanun ^^ uygulanmadan haşlıyan sızıltılar, m*B vıldan sonra çok artacaktır. tllerin yol, su, okul ve elektrik işleri birden duracaktır. VerSİnin birinci taksiti Mayıs ayına kadar uzadıgından Maliye Hazirandan önce para veremez. IHer Temmuz a\ında ise başlırabilirler ki. calışmada beş a>lık bir geriletnedir. Kısaca değindiçimiz bu sakıncalar yiizftndrn emlâk vergisi kanununda önemli değisiklik yapmak zorunluğu vardır. tlgililerin bu alanda hızlı bir çah?ma yap. malan kaç.nılmaz hal abnıştır. özel tdarelerin hukuki niteliklennin de incelenmesi gerektiği zamanmm geldlgi kanısındayıı. Ctee1 Idareler. İdarenin Sesi. Sayı: 1319 Merkezî idare öneticiler, guçlü bir mahalli idareyi savunurken (Xt cılız, Maliyenin eline bakmaktan ileri gidemiyen, kişiligi yok olan bir mahallî idareye doğru yol ahyoruz, Maliyeciler, merkezî idareden yanadırlar. Bu tutumüa tl Idaresi ve Mahalli tdare konusunda yeteri kadar yetfetiribnemis olmalarının etkisi çoktnr. Kuvvetli bir mahalli idareye (alt yapı) dayanaı. merkezî idarenin mali yönden güçlfi ve basanlı olacafına hiç süphe edilmemelidir. Bu görüşün ışığı altında emlak vergisi lneelenirse (öriilür ki; ÜNE IJNDEM flh! 0 seDİ alkışlayan eller 1946 yüına kadar Cumhuriyet Halk Partisinia kurultaylarında •Idugu gibi, tek partlll MiUet MecUsinde de her karar IHlfakla vertlirdl. Zannedilir veya öyle Bannettirilirdi ki, miUet susup da Itiraı etmedl mi? Mesele bitraiş, bu halk kararlan benimaemislir. Ba su«us ittifakın gereğidir. Oysa 1946 d» ortaya bir Demokrat Parti çıktı, o ittifak denilen şey öylesine allak buUak oldu ki, Halk Partisi, kendi bünyesi içinde bile tesanfidfi koruyamadı. Recep Peker'e karsı çıkan 35 lerin actıkları mücadele •bayrafı dalgalandı, dalgalandı, ve bir gun 1950 yıhnuı bir 14 Mayıs gflnii iktidan Demokrat Partiye teslim etti. Beş yıl sonra, Adnan Menderes de ittifakla çıkan kararlarla kendisini memnun eden bir kongre »yarlanustı, bir issretle Hfirriyet Partisinl kuranlar p*rtiden kovuldular.. Bir işaretle kendlsine oy vermlyecek olan delegeler, polis marifetiyle kongre salonuna ^okulmadılar . Rahmetli Tervttk tleri'nin dediği gibi, bir gül bahçeai ortasında tdeta keyflnce nargile Içti idi Menderes .. Sonra ne oldu? 1957 seçimlerinde ayni Menderes kâbuslu rüyater RÖrdü, onun kuvvetinin ve ikiidarda dagıttığı nimetlerin jvmnığuna. verdi£i ümitlere, kongre kalabahğıcın etkisi altında boynn egenler, aklın egemen olması gereken yerde cezbe ile akılsızca karar verdiler ve o kararlarla Demokrat Partiyi uçuTUmdan msag] yuvarladılar. Kötülüğe, haksızlığa, serre destek •bn, hem memlekete, hem Demokrat Partiye, hem de Mendefenalık etti. Bu satırları gazetelerin A.P. konçresini hikâye eden yazılarını •kudnktan sonra yazıyorum. Bütün karartar ittifakla verilmiş, Demlrel'in «tnsan zehir içince ölür», «Ayaklanmalar olmazsa detnokrasi obnaz», «Ordu memleketi savunma görevini yapmazsa, o memleket batar» gibi özdeyişlerini ve «dış ticaret muvazenesi dengesi» gibi, zarif nfiktelerinl ittifaklaı alkışlamış, ve kendisini ittifakla Başkanüğa seçmis. dur. J bir telgraf var.. Teljraf layı oo Fransa'dan son geien LTrpress dergtttnde bu gerçek blılm İçin pek utamlacsk bir dille anlatılmıstır. Bu derci Tahudl sermaresine dönuk, tutucu, ama haber1esm« olanaklan genif bir yfiksek tirailı vayın orgamdır. Cnmhurb»sk»m Pompldou*non Sovretier Birllgindeki gezisinin özbekistmn tarafını anlattrken diyor kt : J S S S S « M. Pompitfou. Taskent'ten Semerkand*» kadar özbeV1«t«n'ı zivaret ettl8inde, bu bölgedeki kalkırm» »eviyesi, Afga S nistan, îran ve Türkiye'nin faklrliSl yanında onu bösbütOn et S kiledi. Sovyet rejimlnln 53 yılındakl girlsiralerin gücü. eğitim S kesiminde, kadımn baSımsnlıSında, halkın mevcut modern ha S y«t tarztna katılmasınd» görülflyordu.» i Bir daha tercüme edelim kendlratıe gBre ı i Tflrkiye'nin yoksullufu ve gertllgl yamoda OıbekUtan'daki S kalkınma düzeyl Fransa Cumhnrbaskamnı etkllemh). • Fransa Cnmtaurbsşksnını etklleyen »ey. bizl de etkilesin de • skluBin basımıza devslrelira diye yaıdım ba yany». S P T T EKİK 11/30 CEKGİZ YALVAÇ ıtrtn ücmt TFt CUtfHURİYE? CAD Seryt» )şartt> ••«••••••«•••«••••••••••••f ••••«».>*d 12 4130 KARS 502 7 10 1970 *NS HER SALI HADİSE OLAN HAVAIAR . . . S I U P . . . . tZüT 101 ALDIK... CTOP. . . ÇOK KEMKUUUK...STOP...FEVKALAL2 ISITIYOR...STOP... ^ ^ TAVSİYi: EDERİK EELAKLAP . . ,£T0?.,. HÜSEYİN ÖZDEKtR «TAGMAÇ'IN İKIZLERİ» OLAY1 *#* Ne var ki yine A.P. ülerin ifadesine göre Demirel bu ittifakı temin edebilmek içîn büvük çabalar sarfetmiş, ilçeler feshedilmiş, meseli kongreye Çanakkale delegeleri alınmamı?, iddiaya göre bir çok delegelerin delegelikleri iptal edilmis, delegelik iptal et. mek demek, zorbahL demektir. Böyle bir işlemle karsılaşanlar, netretin en yüksek seviyesine kadar ulaşmamışlarsa, bilin ki çok müsamahalı kisilerdir. Delegelik iptali demek, bazan rey <almak, bazan hak çalmak anlamına geldiği gibi, zorla mevkide kalmak istiyenin ayni zamanda şeretinden de bir şeyler kaptırnası demektir. Her ne hal ise, biı bn meselelerden bahsetmek Istemiyomz. Biz yalnız dfinyada toplum bayatında; öldürücü ittifaklann. dudaklarda tıkanıp zorbalığın avucu ile tıkanan söz ve duygulann bir giin zorbaları zelzeleye tutulmuş gibi sarsıp yıktıklarını çok gördük. Buna rağmen A.P. deki UtUaklı kararlan tebrik etmek isteriz. tnşallah hayırlı olur sözfinü de, içtenlikle ilâve ederiz. Fakat gerçeği saklamanın da doğru olmadığına inandığımız için A.P. kongresindeki ittifakın, memleket karnu oyunda şüpbeler varattıgını d» soylemeliyiz. 1955 de Menderes ittifak şarkılanna rağmen nastl kongreden bitik olarak çıktı ise, kanaathnize gore Demirel de bu kongreden zafer çiçekierinin ortasında yenik olarak çıktı. Çüntrü kendisine verilen oylar, aikışlar, ittifak kararlan; gerçek bir içtenliğin değil, baskınm, korkunun, en zayıf anlamı ile aczin yaklaşan müşterek bir tehlike karsısmda ne yapacağını bilmiyenlerin şaşkmlıklarımn ifadesi idî. Gencl Baskan Demirel, kendisini alkışlayan eDerin yine kendisini itham cdecekleri günü hayatta iken I görecektir. DENil HARP OKULUNDA NELER OLÜYOR? Cumhuriyet 10692 ACI KAVBIMIZ az yakar çok ısrtır Merhum Mehmet Avunduk ile merhume Fatrna Avunduk'un kızlan. merhum Üzeyir, Zemhanuı Hamdi. Remzi. Şevket. Hakkı Avunduk ile merhume Leman Gökbilgin'in ve Ayşe Köseoğlu ile Lütfi Avunduk'un kardeşleri. Recai Baloş'un eşi, Rahmi Köseoğlu ve Tayyip Gökbilgin'in baldızlan, Naam Avunduk'un teyzesi. merhum Zıya Avunduk ve Cahit. Kemal Avunduk'un amcazadeleri Nasuhi. Orhan. Muhteçem. Fazüa Baloş ve Pakize Özcan. Meliha Ulueı ve Tüzemen. Balioğlu ve Baloş ailelerinin yengeleri. Avunduk ailelerinin halalan. Köseoğlu ve GokbÜK'.n ailelerinm teyzeleri, (emayetap loptan satış jerı.TjM.aluie cai Cömerttürit sok. XQ.18 te! 26 71933 ktt SERVET BALOŞ 26 Ekim 1970 günü Hakkın rahmetine kavuşmuştttı Cenazesi 27 Ekim 1970 Salı günü Hacıbayram Camiinde kılmacak öğle namazını muteakip Asrî Mezarbktaki ebedî istırahatgâhma defnedilecektirRECAt Cumhuriyet 1U7( ACI KAYBIM1Z YALÇIN KOLERADAN KORCNMAK İ Ç İ S ; • ls yerine öğlen yemeginl erinizden gdtürünuz. % Hasta erine glnneyinlz, 9 Çocuğunuzu pis «ularda oynatmayınu. Kulübümüzün kıymetli Başkanı NECMİ 24 Ekim 1970 Cumartesi günü ânî olarak vefat etmiş cenazesı 26 Ekim 1970 Pazartesi günü toprağa venlmiştir. Kederli ailesinin acılannı paylaşır, cenazesine katdan, çeşıtlı yollarla acıtmza iştirak eden dostlanmıza şükranlanmızı sunanz. KtÇtKPAZAR GENÇUK KULtBÜ Cumhuriyet 10693 Alanstür: 1351/10683 D o k t o r Dahiliye Mütehassıaı Muslafa özdiler Randevu aünması rlca olunur. LaieU Mesihpaşa Cad, NO. 12 • T e l : 27 88 40 AKSARAV NİMBÜS AYTÜL ERCAN Ue Kimya Mühendlsl İSKENOER ALTUĞ Nisanlandılar. EDISON BOL. IŞIK • AZ 8ARI4VAT Cumhuriyet 10689 O O B 1 O R > l Kırbakcra UKRl SAV »e ZCHREVİ Hastalıklan Mutebassuı tstiklal Cad Parmakkapı No: 6b . IKI.: M 10 Ti 1879'da elektrik ampulünü içad ed«n Edison İiancüık: