Katalog

SAHÎFE DÖRT SPÎDA auruşmaiftrmaa a»vamlı olarak adları geçen Andrea Papandreu ile Paul Vardınoyannis'in mahkemeye verilmeleri için milletvekilliği dokunulmazlıklannın kaldınlma sı yönünde yapılan (24 Şubat 1967) talepler Parlâmento komisyonu tarafuıdan geri çevril mişti. Böylece tarüı tekrarlamyordu. Yorgi Papandreu Temmuz 1965' te ASPÎDA olayı ortaya çıktığı zaman, oğlu Andrea da içine kanştığından Milll Savunma Bakaıüığım, açılacak durusma lan belki de kontrol edebilmek İçin, Garufalias'ın elinden almaga çalışacak ve Sarayla çabşarak istifaya zorlanacaktı. Şimdi de Parlâmentonun, Andrea'nın dokunulmazhğının kaldı nlmasıru reddinden sonra ilân edilen seçimler yüzıinden kapan mış olması oğlunu yine açıkta bırakıyordu. Papandreu bunun Uzerine seçim kanununa, milletvekilleri hakkmda askıda bulu nan kovuşturmaların yeni Meclisin açılışına kadar ertelenmeEini öngören bir madde ekleme ğe çabalayacaktı. Oysa bu Yunan Anayasasına aykın idi. 1 Ocak 1970 CUMHÜRÎTEl A KOSTA DAPONTE ENÇ Papandreu'nun çevresı Orduyu kendı saflanna çekmenin güçlüklerıne karşılık Orduyu pohtikadan uzak tutmaya çahşmayı tercih edeceklerdi. Hukümetın kuvvetlen mesinden ve adamakıllı yerleşmesınden sonra Orduda da bir reforma gıdılebılecekti. En sağ claki subaylar değiştirilecek veya zararsız hale getirilecek ve ıktidara engeller çıkarmayacak yeni kadrolar getirilecekti. Bunların ilk işleri Yunan Mer kez Isttfıbarat (KİP) Teşkilâtı tını ele almak olmuştu. Daha sonra Merkez Birliğinin sempa tızanı olan subaylarla temasa geçmişlerdi. ASPİDA'cı subaylar da, iktidardaki adamlann kendılerini destekleyerek korulyacaklanna guveniyorlardı. KİP jboylelikle ASPİDA'nın ana hüc resi haline getirilmişti. Fakat bu hücrenın delikleri de az de G Aspida yüzünden doğan büyük buhran man ise karşılannda siyasal askerî komploculukta «tecrübeli» generâl Grivas'ı buluyor ve ilk darbeyi ondan yiyorlardı. Ilk olarak Grivas'tan bu komp lo hakkmda Atinaya ihbarlar ya pılıyor ve ortaya çıkanlan ASPtDA'cılar birer ikişer yakalanmaya başlıyordu. Bunlar o zaman politikacı dostlarına SOS' u göndereceklerdi. Bu olay ve gelişmeleri fırtınah bir şekilde izhyecek seyır de, Yunanistanı ve Papandreulan 1965 yazına kadar büyük bir buhrana sürükleyecekti. Politikacılar hapse atüan dost lan olan subayları kurtarmak için her çareye başvurmaga başlarruşlardı. Oysa onlar uğraştıkça işler daha da kanşıyor du. öyle içinden çıkılmaz bir durum ortaya çıkımştı ki bu an cak, bir yıl önce büyük çoğunlukla işbaşına gelen Yorgi Papandreu'nun iktidarı «meşkuk» bir şekilde elden bırakması ile yeni bir yol girebıliyordu. Pagörülmeyecek durumlardı. Ordu ve mensuplan gülıinç hale düşürülüyor, bütün «kirli çamaşırlar» ortaya çıkanlıyor, hattâ devlet sırları bile orta malı olu yordu. Duruşmalann usul ve şekli ve hele avukatlann duruşmalarda birer politikacı ke silmesi bu mahkemeyl mahkemelikten çıkanyordu. Basının DURUŞMALAR da ateşe körükle gıtmesi ortalığı büsbütün kanştınyordu. SPÎDA duruşmalan 14 E Ortayı ve solu tutan gazeteler kim 1966'da başlayacağı zaSaraya ve iktidardaki Stefanoman iktidarda Papandreu'pulos hükümetine yükleniyordan kopmuş olan Stefanopulos' du. Sağcı basın ise «Büyük skan çulann hükümeti işbaşında bulunacaktı. Mart 1967'de duruşdal, büyük ihanet* diye feryat malar bittiği zaman 28 subay edıyordu. Kamu oyunun kafası hükum giyecek, 1965 sonlann karmakanşıktı. Ne olup bittidan beri durumu izliyerek iğınin farkında değildi. Ashnda çin için hazırlanmakta olan mıl da belki bu gerçekten görülme liyetçi subaylar (Papadopulos'çu miş durumlar, 21 Nisan gecesi lar) ise faaliyetlerini hızlandıpatlak veren Darbeyi belki de racaklardı. ASPÎDA duruşmalahızlandırmaktan başka bir işe n sırasmda İse Yunan Ordusunun başına gelenler gerçekten yaramanuştı. pandreunun devrilmesi sonucunda ise halk kitleleri sokağa dökülmüştü. Devamlı karışıklıklar çıkıyordu. Aşırı sol da, ortalığı daha da kanştırmak için Papandreulann arkasında idi. Bir «Halk cephesinin» kurulma sından, Papandreulann komünıstlerle gizli işbirliğinden bahsedilmege başlanmıştı. Iddianamede suçlanan siviller arasında Andrea Papandreu, Paul Vardinoyannis (Papandreu' cu mılletvekılı), K. Miçotakıs '<Papandreu'dan kopan bakan,lardan) ve Elefteria'nın sahibi [Panos Kokkas da vardı. Bunla |rm da ağzını sıkı tutacaklan hıç bir zaman söylenemezdi. ASPİDA'cı subaylar, politikacıların telkın ve baskılan alıtmda Kıbrısta görevll Yunan as kerî birliklenni de kontrol etmek teşsbbüsüne giriştikleri za A Seçimleri hazırlamak için işbaşına getirilmış olan ve Sarayın adamı olarak bilinen Başbakan Paraskevopulos bunu ka bul etmeyecekti. Papandreu ısrar ediyordu. Papandreu, sağcı ERE lideri Kanellopulos'a baskı yapacaktı. Papandreu, bu maddeyi tekrar değiştirerek üç sağcı milletvekili Ue yeniden Meclise getirecekti. Kanellopulos'un da tutumu karşısında ise Paraskevopulos istifa etmeğe zorlanacaktı. (BABAOĞUL PAPANDREU'LAR) Yorgi Papandreu, Aspida olayı ortaya çıktığında, oğlu Andrea da işln içine kanştığından sarajla çatışacak, neticede de istifa etmek zorunda kalacaktı. run kendisini öldürmüş olacağı iddiası ortaya atılmıştı. Belki de yakalanacağı ve öldürtileceği korkusu ile boğulmuştu. Fakat başmdaki kurşun yarası izah edilemiyordu. Kendisini Kıbnstan gemiye alan vapurun denizcileri sorguya çekildi. Bir kavgadan bahsedildi. Kaptan ise konşımentoda bulunmayan bir yolcuyu gemisine almak suçundan 17 ay'a mahkum edildi! Bu tiyle Andrea Papandreu'nun mahkeme sırasmda ise ne Mandilaras'ın ölümünden, ne de ne yurtdışına çıkmasına izin verirşekilde öldüğünden bahsedilme ken ASPÎDA duruşmalarından mişti. Andrea Papandreu'nun hükümlii 15 subayı da affedeçok yakm dostu olarak tanınan cekti! genç avukat Mart 1967'de biten Aspida duruşmalanndaki 70 a Y A R I N i vukattan biri idi. | Ote yandan Başbakan Papado pulos, 13 Aralık 1967 karşı darYasak yazarlar be teşebbüsünden birkaç gun sonra Noel bayramı münasebe BUHRAN ARBEDEN önceki son siyasal buhran böyle başlamıştı. Kıral Konstantin bir koalisyon denemesıne girişmek isteyecek. 2 Nisanda politika li derlerini toplantıya çağıracak, Papandreu ise bir taktik oyunu yaparak toplantıya gitmeyecekti. Seçimlerin ertelenmesinden korkuyordu. Oysa bu seçimlere bel bâğlamıştı. Bu durum karşısında hükümet kurmayı teklif eden Kanellopulos'un bu bek lenmedık isteği Kıral tarafından kabul edilecek, ERE Partisinin lideri bu arada seçimler için Umitlenecekti. 4 Nisanda Kanellopulos kabinesi Meclisten güvenoyu isteyecek, 300 sandalyelik Mecliste ancak 107 oy almasrna rağ men istifa edeceği yerde 15 Nisanda parlâmentoyu feshederek, 28 Mayıs için seçimler ilân edecekti. Işte tam bu sırada da Cuntacılar 21 Nisan günü için Dar be hareketini hızlandırmağa başlayacakla.dı. 28 Mayıs seçim leri yerine, 21 Nisan 1967 Askeri Darbesi yapılacaktı. D Melih Cevdet Anday 63 olan her şeyle birleştiren bağ aşktır. Daha doğduğumuz, yaşamağa başladığımız an, içimizde, benzerine gitgide daha çok susuzluk duymağa başlayan bir şey vardır. Çocuk anasının memesini belki de bu kural gereğince emer. Bu eğılim, bizimle birlıkte gelişir. Düşünümüzde, benliğimızin tümünü gösteren küçücuk bir tas» lak vardır. Biz onu başlangıçta biraz bulanık olarak görürüz; kötü ve aşağılık bulduğumuz her şeyden sıynlmış, insanla ilgili olan ve bizim kavrayabildiğimiz en güzel ve en yüce şeylerin ülküsel bir örneğidir b u ; yalnızca dış varlığımızın değil, yapımızt kuran en küçük ı e r reler birliğinin d> taslağıdır; yalnızca pürüzsüs ve parlak biçimleri yansıtan bir ayna, ruhumuzun İçinde bir ruh, acı ile, kederle bir araya gelemivecek öz cennetinin sınırlannı çizmiş bir ruhtur. Biz ona uygun ve ona benzeyen bütün coşkulan ve bütün susamışhğı bu ruha bağlamak eğilimindeyizdir. Onun gerçek özünü bulup ortaya eıkarmak. kendimiz üstüne açık bir yargı elde etmek için gerekli bir anlayış yeteneğine varmak; gizlice besleyip gelistirmekten hoşlandığımız ince ve anlaşılması eüç özelliklerimizi yakalayıp kavrayacak bir düşleme gücü; sanki tatlı bir sese eşlik etmek üzere gerilen iki güzel IVTanm telleri gibi, sinirleri bizim sinirlerimizle birlikte titreyen bir beden ve bütün bunların istenen Srneğe uygun Mr ölçüde uyumlaşması, işte aşk bu görünmez ve ele geçirilemez amaca yönelir.» AYHAN BAŞOĞLU TUH& CASUSU acelc a elleri İle ^ü ünün ufat h lduâ »•••••••••••••••• #•••••••••••••••• ••••••••••••••••a ••••••••••••••••a «•••••••••••••••a Dişi Bond • • • •• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •• • • • • • • • • • •• • " "•* • • • « • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • « • • • • • • • • • • * • ••" ** • tıııııılıııııııııııtıııııııııııııııııMftıiitaiKiıııı* •••ııtıattılıtmılMl aaalasaa«,aaaaaaaaaaaaaBaaaaakaaaaBsaaa*aaaaaaaaaaaaaaaaaa««a«.aaaaaBaaaaaaaaaaa«aaaal •••••«••••••••••••••••••••••••••«•••••••a•»••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• ••••••••••••••••••«••••••••a*•••••«•••*••••••••••••••••«•••••••••••••••••••••••••••• Aktör Bilâl bekârdı; gençliğinde, tiyatro ile evlilığin bir arada yürüyemiyeceği, tiyatronun bir oyuncudan bütün yaşamını istediği inancı ile evlilikten uzak kalmağa bakmış, yüreğinin en delişmen rüzgârlarına bile karşı durmuş ve olgunluk çağına gelince de. bunca mihnetle geçen yıllardan sonra aşkm onu artık zayıf bulamayacağı kanısına varmıştı. Aska karsı güçlendiğini sanmak, kişinin bu tutkuyu hastalık saydığına bir tanıt diye gösterilebilirdi; gerçi aktör Bilâl aşk üstüne böyleiine kötü düşünmüyordu, böyle ctüşünmesi için bir neden yoktu; ama basından geçenlere baktıkça o gune değin kaç kez aska tututauv«a. bnnda kfTi^ini bırakmanın, kendini bıraktıBı duvpuyu büvütmenin ve onu içinden doğmuş değil de, dışarıdan bastırmış gibi görmeye baslamanın büyük pavı olduğunu görüyordu. Aktör Bilâl bunu, çok BİR CESET sevtfiği oyunlardan da çıkanyordu. Macbeth, içinde gizli gizli yaşayan kıral olma tutkusu• SPIDA duruşmalarımn avu nu, kafasına büyücü kanların soktukları bir A katlanndan ve Merkez Birinanca sayarak eyleme geciyordu; boylece de •• liğinın milletvekili adayı odram, bir tragedya güçlülüğü kazanıyordu. Çünlan Nikiforos Mandılaras admkü Macbeth'i iten etki. artık kaçınılmaz bir tandaki genç adamm Darbeden rı istemi durumuna yükseliyorchı. îşte için için sonraki âkıbeti halâ meçhuldü. aşka yatkınlaşmıs, hazırlanmış yüreklerin de, 21 Mayıs 1967'de, Darbeden tam kendilerini buna benzer bir aldatmalan vardı bir ay sonra cesedi Rodos ave burada da aşka artık dıştan, güçlü, karşı dası kıyılarında bulunmuştu. durulmaz bir buyruk gibi geliyor, kasıp kavuBaşmda bir kurşun yarası da ruyordu. Bunu denemis olanlann, diye düşünBu parçayı birçok kez okumuş ve üstünde düvardı. Yapılan bütün soruşturmüştü o zamanlar aktör Bilâl, kendilerini kenşünmüştü aktör Bilâl. İlk izlenimi, Shelly'nin, malara rağmen nasıl öldüğü ve bu ask tanımında gereğince açık seçik olmadıdileriyle aldatılmış duruma ikide bir düşürmeya öldürüldügü anlaşılamamış ğı idi. Aşk, doğumla birlikte getircfiğimiz solerinin anlamı ve olanağı yoktu. «Ben artık âtı. Her halde Mandilaras meseluk bir tasarının günden güne büyüyüp bütün şık olmam» demekti bu. lesi ileride ortaya çıkarılacak benliğimizi sarması ise, «sinirleri bizim sinirleVe Nigâr'a aşkı, işte bu düsünceler içinde ve belki de Lambrakis cinayeti rimizle birlikte titreyen» başka bir bedene duiken. onu önce yavaş yavaş, habersizce, yumukadar Yunanistanı sarsacak oyulan gerekseme de bu tasarının bir parçasi, şak yumuşak ele geçirmiş, sonra da kasırga gilaylardan biri olacak. gerekleşme aracı oluyordu; bağımsız bir nitelibi sarsmağa başlamıstı. Nasıl olduğunu anlayaMandilaras'm üzerinde birği yoktu onun, tasarı ülküseldi, gerçek özü apamadan kendisini o büyük tutkunun tam ortabuçuk milyon drahmi para buçık ortada değildi, onu kavramak için düşlema smda buluvermisti. Artık yalnız değildi; içinlunduğu söyleniyordu. Bu para gücü gerekliydi. görünmez ve ele geçirileme* ö*e başka bir insamn yeri, yasamı, ortaklığı ile, yı çalmak ıstiyen. bir kayıkçıo güne değin yaşadığından çok başka bir ya bir amaçtı o. Hem içimizde, hem ele geçirilemez. övleyse aşk, bir umut, bir bekleme süreci şantıvı sürdürüyordu. olup çıkıyordu. Burada da ruh, bir uçurumun Herkesin gizli emri bekledigi günlerdi, büboşluğu karşısında mutluluk anyordu; ortaktün umutlar ona bağlanmıştı; bu yüzden ilişkilasma duygusu, yalnızlık içinde gelîşen bir çeler, görevler, ödevler, düşler ve tasanlar, hepCerrahpaşa Tıp Fakültesi şit kendini arama ve tanıma çabası oluyordu. si hepsi askıda idi; bunlann yerini sadece ve Üroloji servisinde geçırmiş Ve en önemlisi, «sinirleri bizim sinirlerimizle sadece beklemek almıştı. Bu bekleyis içindeki olduğum prostat ameliyatını birlikte titreven bir başka beden» ancak ülküde insanlar arasında, aktör Bilâl'in çok garip bir buyük bir hazakatle yapan var olabilen bir tasan gibl, hem çok yakın, hem mutluluğu vardı; gerçi o da bekliyordu, ama Profesör Doktor Sayın Giyas çok uzak duruyordu; bundan ötürü de kişi ev''$•• bekledigi yalnızca gizli emir değildi onun, herKorkud ile Profesör Doktor lemden kalıyordu. Belki ö*e gerçek aşkm yükkesten gizli bir bekledigi daha vardı, bir umuMuzaffer Akkilıç, Doçent Dr. selebileceği en yüksek doruktu bu. du daha. Ama bu İki beklenen arasında büyük Rüştü Karakaş, Kenan Kabir ayrım seziyordu aktör Bilâl önceleri. Gizli Aktör Bilâl, bu duygunun yaşantısı içine görabay, Kemâl Büyükşalvarcı emrin beklenisi, sanki ruhlara gereksiz bir boşmülmüştü. Gecelerini. günlerini Nigâr'ı düşleBş. Asistan Dr. Vural Solok, luğun uçurumunu çiziyordu; oysa öteki, her mekle geçiriyordu. Bu düsleme. aktör Bilâl'in Âkif Akaydın, Anestezist Dr. seye karsı içinde bir ortaklasma isteği, bir çeyapısını kuran zerrelerin uyumlu bir çahsması Yükselen Öngör, Asistan kicilik gücü yerlestiriyordu. Bu ikilik, aktör sonucu ortaya çıkmakla birlikte, genç adamda, Dr. Cengiz Kesim, Andon Bilâl'in. gerçekte ona bamba=ka ve yeni bir sanki bir hareket kavnagı olarak Nigâr'ı da etApostolidis, Abdürrezzak Ka yalnızhk getiren askım, garip bir mutlulukla cisi aîtma alacağı inancını doguruyordu. Uzak şak, Seyyid Seyyidın, Yalçın sarıyordu. Bu ikisinden hangi bekledigi idi onu olmalarmda bir sakınca yoktu, enerji kendi aArıman, Armağan özer, hem insanlara ve kente yaklastıran? Ona mutluluk lamna yavılmasint bilirdi. Bövlece zamanını hiç şire Süeda Yumra, Laborant 7 veren hangisivdi' Bu mutluluğun hangisi daha de bo=a harcamad^ğı kanısı içinde idi aktör BiHasan Arslan ve bütün per gerçek ve daha haklıydı? lâl. Bu hareket kavnağı onu nasıl her gün bisonele tedavim için gösterraz daha umutça olgunlaştırıvor ve amaca yakdikleri yakm alâkadan dolaO günlerde aktör Bilâl, Percy Bysshe Shellastığı sanısı içine alıyorsa, Nigâr'ı istemini de yı sonsuz şükranlanmı arzeley'nin aşk üstüne bir denemesini okumustu; ortak doğrultuya sürüklüyordu elbet. derim. Ingiliz ozam bu denemenin bir yerinde şöyle yazıyordu: «Insanı yalnızca insanla değil, var Em. Tümg. Kemâl Tümak TESEKKUR •••«•••••••••••• !••••••«•••••••• ••«•••••••«••••a taasaaaaıaaaaaaa !••••••••••••••• Jones •aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa ı ı t ı ı ı ı • ı ı ı ı ı ı i d i ı ı ı ı ı i M f i ı i M i * •••••••••••••••«••«•••«•••••••••• • • • • • • ••••CtllBltltfl •••••••••*•••••««•••*•••••••••••••••••• «••*••••«•••••• •••••••••••«•••••••« • • • • • • • • • • •• • • • • • • •••••••••••«•••• •••••••••••••••••••••••••••*••• • • • « • • • • • • • • • • • • • • • • • •• ••••••••••••••••••••••••••••»•••••l VEREM SAVAŞ DERNEĞİ YARARINA ANKARA OLGTJNLAŞMA ENSTİTÜSÜ Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Seyir ve HidrograS Dairesi Başkanlığından bildirilmiîtlr. DENÎZCİLERE VE HAVACILARA 144 SAYIL1 BILDIRİ 8 ve 9 Ocak 1970 tarihlerinde 09.00 ile 17 00 saatleri arasında a$ağıdaki noktalann birleştiği saha içinde seyretme, demirleme, avlanma ve bu sahanm 1.600 metreve kadar olan yüksekliği ccn ve ma emniyeti bakımmdan tehlikelidir. KARADENÎZ İSTANBUL BOGAZI ÖNLERİ K 9 SAHAS1 1 ind nokta: E. 5832 No lu Şile fenerinden 002 derece ve 18.5 mil mesafede Enlemi 41 derece 28 dakika Kuzey, Boylamı 29 derece 38 dakika Doğu. 2 nci nokta: Enlemi 41 derece 50 dakika Kuzey, Boylamj 29 derece 38 dakika Doğu. 3 üncü nokta: Enlemi 41 derece 50 dakika Kuzey, Boylamı 30 derece 17 dakika Doğu 4 üncü nokta: Enlemi 41 derece 28 dakika Kuzey, Boylamı 30 derece 17 dakika Doğu. DENİZCİLERE VE HAVACILARA ÛNEMLE DUYURULUR (Basın: 27293/250) BANA BAKiŞLARI ÇOK. ş ^WLÛ.TIVOEOU Of HİLTON SALONLARINDA •••••••••••••••••••••••••••••••••••••••a Cumhuriyet 258 9 Ocak Cuma, saat 15.00 18.00 DEFİLESİ •ıııaııaııııııı* •ıııtııııııııııı ••••••••••••••>• •••««••«•••••••• •«•«•••••••••••a Ccırth • • • • • • • • • • *• • • • • • • • • • • • • • •« • • • • «•••aa«a««aaaaaa*aa««aB*Ba*aîaa« lll ||lllllllllltllMlllll| «aaaaaaaaBBaaaaaBaaa • • • • • • • • • • • • • • • • » • • • • • • • • • • • • • • • •• aaaaflBaaaaaaaaaafl«asaaaasa«a«aaB«a tll«lltll«tllll(lltllllll*tlMIII aaaa*Baa«aaaaaaaBa •••••••••llllllllll •••••••••••••••llll • lllllllllllKkllll • tlMIHIIMIIIIIII I LA N Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu Genel Müdürlüğünden Kordonlu bidon imal ettirilecekîir •4E OUDU BöM Mamak Gazmaske Fabrikamız ihtiyacı içın 7000 adet kordonlu bidon kapah zarfla teklif istemek suretiyle Imâl ettirilecektir. Son teklif verme günü 15/Ocak /1970 saat 14'e kadardır. Bu işe ait şartname ve resim 15/Ocak/1970 tarihine kadar İstanbul'da Bankalar Caddesi 7577 Şube Müdürlüğümüzden, Ankara'da Genel Müdürlüğümüz Alım Müdürlüğünden bedelsız olarak temin edilebilir. Derneğimizce satm alınacak 30.512 Rulo. 2 500 kutu mikrofilm ve 150 rulo röntgen filmi yeniden ihaleve çıkarılmıştır. Şartnamesi Ânkara da Genel Merkezden. îstanbul'da Kızılay İstanbul Müdürlüğünden temin edilebüir. Tekliflerin en geç 19/1/1970 günü saat 16 ya kadar Genel Merkezimize tevdi edilmıs. olması lfizımdır. Postada vukua gelecek gecikmeler nazan itibare alınmaz. Cumhuriyet 251 Türkiye Kızılay Derneği Genel MerJiezinden: (Basın: A. 1927327332,249)