Katalog

MA Y A Y 1 N L A R 1 SUNAR • NÂZ1M HİKMETİN ÎLK ŞîtRLERİ • KARA VAGON Bekir Yıldıı (Hikâyeler) • ŞADt ALKIL1Ç DAVASl • PUGAÇEF ATAKLANMASI A. Gessinoviç • KOPAR ZtNCtRLERtNt GÜLSARI C. Aytmstov (Roraan) • ZILÜM MAKtNESt M»hmmt Makal 0 SOVYET MARKStZMt Herbert Marcuse 0 SAVAŞ VE AÇLAR H. t. Dinamo (Roman) 9 TEMEL KAVÜNLAR (Secım Mevzuatı) Krrdi Han Kat 3 Cafaloiln htanbul ÜNİVERSİTELER Test lmtlhanlarına Hazırlama Kurslan «9 HAZtRAN'DA BAŞLITOR, Kayıtlar yapılmaktadır. Broşür lsteyinis. KURUCUSth YUNUS NADt 46. yıl, sayı : 16126 Telgraf ve mektup adresi: Cumhurtyet istanöul Posta Kutusu: tstsnbul No. 246 Telefonlar: 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 Cuma 20 Haziran 1969 Osmanbey Halâskârgazi Cad. No: 299 TELEFON : 47 46 68 îlâncılık: 2774/7533 GÜVEN DERSHANESİ 9 yıl öncesine göre geçim iki misli zorlaştı Merkez Yönetim Kurulu, Üniversite sınavlarının şimdi veya seçimden sonra yapılmasını rejim için laydalı görüyor Danıştay'm yeni kararı Maaşlar °/o45, fiatlar °/o 200 oranında arttı Bülent DIKMENER 1968 sonu rakamlanna göre 9 yılda çeşitli maddelerin fiatlarında ve hizmetlerin ücretlerinde yüzde 200 . 215 oranında yükselişler meydana gelirken, memur maaşlarına ancak yüzde 45 50 oranında zam yapümıştır. Seçim döneminde CHP sınav istemiyor ANKARA, Cumhuriyet Bürosu CHP Merkez Yönetim Kurulunun dün yayınlarfığı bir bildiride seçimlerden önce yapılacak smavlarm tehlike taşıyacası öne 5Ürülmekte ve «Sfçim kampanyasının m hararetli döneminde büvük kentlerimizde sınavlar yapılması. demokrasi düşmanlarının işine yarıyacaktır. Demokrasi düşmanlarına bu fırsat verilmemelidir» denilmektedır. CHP Genel Sekreteri Bülent Ecevit'in başkanlığında toplanan Merkez Yönetim Kurulunun bu konuda yayımladığı bılrfiride «demokrasi düşmanlarına bu fırsatı vermemek için sınavların ya simdi veya tenımuz ayında yapılması, buna imkân görülmiiyorsa seçimlerden sonraya. ckim ortasına ertelenmesi» tavsiye edilmekte, özetle şöyle denilmektedir : (Arkası Sa, 1. Sü. 8 de) Sınavlar Eylül'de yapılacak 12. Dairenin karanna göre, jstanbuf Oniversîtesinin açılması gerekiyor ANKARA. Cumhuriyet Bürosu, anıstay 12. Dairesi, İstanbul Üniversitesinin kapatılmasi re imtihanların ertelenmesi konusunda yeni bir karar almıştır. 12. Daire, İstanbul Üniversitesinin kapatılması karannı durdurmuş, yaz dönemi imtihanlarının güz dönemine bırakümasının iptâli isteğini ise reddetmiştir. 150 bin memurj 300500 lira ı arasında ı maaş alıyor ı Değişik görevlerde bulunan bazı memurlara bu süre içinde, tazminat, fazla mesai ve ek görev şeklinde verilen ek ödemeTURK PERSEN ler dahi zam oranını %100'e çıkaramamıştır. Bu bakımdan BAŞKANI AÇIKLADI I sabit gelirlilerin geçim koşulları yıllar geçtikçe daha da zorlaşmıştır. İstanbul Ticaret Odası ile Belediyenin yetkili kuruluşları tarafmdan hazırlanan geçinme indeksi istatistiklerinin inceleme sonuçları 1959'dan bu yana gsnel fiat seviyesinin ortalama yüzde 200 215 oranında yükseldiğini göstermekterfir. İstanbul Ticaret Odası istatistiklerine göre 1959 da 52 kuruş olan ekmeğin kilo fiatı 1968 rie 115 kuruşa, koyun etinin kilosu 5.5 liradan 14.84 liraya, zeytinANKARA Türk Persen (Tür| yağının küosu 410 kuruştan 10.48 kiye Kamu Personeli Sendikalatı liraya yükselmiş, beyaz peyniKonfcderasyonu) Genel Başkanıl rin kilosu ise 380 kuruştan 11.30 Osman İnağ, dün düzenlediği ba1 liraya fıriamıştır. sın toplantısında, 320 bin 574 m?. Giyime zam mur ve ücretlinin ayda 300 10001 Bu arada aynı devrede giyim lira arasında, 152 biıi memurun da' 300 500 lira aylık aldıklarını. ve ev eşyaları fiatlarında da bübildirmiş, «Türk halkına hizmetl yük artışlar meydana gelmiştir. etmekle öğünenler lyi bilsinler' Örneğin basmanm metresi 175 ki, persoaHi huzur içinde balunı kuruştan 275'e, kadın ayakkabımıyan bir devlet idaresiyle, halka I sı 44 liradan 77'ye yükselmiş, gündelikei kadın terzi, ücretine lyi hizmet götürülemez» demışyüzde 100 zam yaparak günlük tir. mesai karşılığını 32 liradan 75 Personel reformunun görüşülmesi için Cumhurbaşkanı ile Ss liraya çıkarmıstır. Rakının litrenato ve Millet Meclisi Başkan • $i de %100 zam çcirerek 11 liralanna başvurduklarım açıklayan| dan 21 liraya yükselmıstir. (Arkası Sa. 7, Sü. 4 te) Türk Persen Genel Başkanı, bu srada, Konfederasyon olarak ha1 zırladıklan bir «Personel reformu tasansı» m, üç C.H.P. li mil1 letvekili vasıtasiyle, teklif ola1 rak Millet Meclisine verdiklerini I rjildirmiştir. İnağ, halen uygulan' makta olan ve devlet kamu hiz • metlerinin yiirütülmesine çalıJ şan personel rejiminin çok bozuk oluşunun maddl ve mânevil zararlara yol açtığım ve düzet1 tilmesinin şart olduğunu ifads etmiştir. • i D Bu karara göre İstanbul Üniversitesi kapatılmayacak, ancak imtihanlar güz döneminde yapıla, bilecektir. öfrenildigine göre, İstanbul Üniversitesi Senatosunun savunmasında, «Bugünkü şartlar içinde Üniversitemizin açık tutulmasına ve sınavların yapılmasına imkân yoktur. Şartlar bizi zorlamıştır, bu bakımdan da yaptıjsımız doğrudur» denmiştir. Y^ .r gıtay kararırda ise, «Hizmette devamlılık, esastır. Şartlar ne olursa olsun. kamu hizmeti aksatılamaz» denilmektedir. Savunma ve karar INÖNÜ "MEMLEKET1E HUZUR DEDi Bölükbaşı ve Aybar, CHP'yi suçladı ANKARA, (Cumhurijet Bürosu) CHP Genel Başkanı lnönü, Bursa'nın Keles ilçe kongresine gönderdiği mesajda, Memlekette huzur istiyoruı. Az kazançlı bölgelerimizin sosyal ihtiyaçlarına çâre arıyoruı. Vatandaşlanmız, bize yardımn olurlarsa, gelecek iktidarımızda onları raemnun edecek hirmetler yapabileceğimiz* güveniyoruz» demiştir. înönü, mesajında ayrıca, Sandık başına gitmeyi ihmal etmeviniz. Sandık başında bizi unutmajinız» demektedir. Futbol yüzünden parti binaları tahrip edildi RlZE (a.a.) Rizesporun Elazığspora karşı hükmen maglup sayılması ve aynca iki puanırun tenzil edilmesinden sonra, Futbol Federasyonu aleyhinde baslıyan gösteıiler genişlemiş, bu arada, Rizedeki bütiin parti binaları teca\lüze uğramış, tahr'p edilmiştir. Önceki gece başlıyan gbsteriler dün de devam etmiş, sabah şehirdekj bütün dükkânlar kapatılmış, büyük bir kalabalık Cum huriyet alanında toplanarak, Fut bol Federasyonunun karannı pfo testo etmiştir. Karann değiştfrilmesini istiyen göstericiler, bu arada hükümet ve siyasî partiler aleyhinde de tezahüratta bt> lunmuşlardır. Rizede bulunan A.P., G.P., C. H.P., Y.TP. ve MJI.P. binalanndaki parti tabelâlan lndırilmiş, bu arada C.H.P., Y.T.P. vs M.H.P. merkezlerinin tamamı»rı (Arkası Sa. 7, Sü. 7 de) Egeli ne diyor? Son Danıstay kararından sonra göniştüğümüz İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Egeli, özetle şunlan söylemiştir: (Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) DA YÜRUYUŞ Piyasada gelişiyor ANKARA'DA IŞOAL VE BOYKOUAR SONA ERDİ ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Ankara Ünlversitesine bağiı Pakültelerde meydana gelen oğrenci olayları, sınavların Güz dönemine ertelenmesi üzerine, tamamen sona ermiştir. Fakültelerde işgal veya boykot hareketi kalmadığından, normal çalışnıa düzenine dönülmüştür. (Arkan Sa. 7, Sü. 1 de) kriz, hııla tnsanlıgin en buyük macerası olarak nltelendirilebilecek ay'a lniş yolculuğunnn hazirIıkları süratle ilerlemektedir. Florida'nın kızgin güneşl altında Cape Kennedy uzay merkezinde yürütülen çalışmaların en ilgi ç ekld bölümü, ay'a Inecek olan Edwin Aldrin'le (solda) Neü Armstrong'un (sağda) gün gün üstüne tekrarladıklan provalardır. Aya ayak basarak ilk canh yaratık olacakları kesinlikle öne sürülen iki astronot son olarak, uzay merkezinde bir lâboratuarda meydana getirilen ve ay'm yüzünün özelliklerinl taşıyan bir satıhda yürüyüş yapmışlar ve ay'ı çevreleyen hava şartları içinde, bu gezegenln taş ve kaya be'nrerlerinl toplanuşlardır. (AP Radyofoto) Direniş Personel kanununun bir an! once yürürlüğe girmesüıi tem:n I için, yurdun muhtelif yerlerinde direniş hareketlerine devam I edeceklerini ve Türk halkına | «neden kendisine iyi hizmet gi>. türülmediğinin sebeplerini bir I bir anlatacaklarını» belirten I Türk Persen Genel Başkanı, par. lâmenterlere son bir imkân ta1 mmak amacıyla, Meclisleri tor>• lantıya çağırmak için Cumhur • başkanı. Senato ve Mecüs Baç1 kanlanna başvurduklarım bildır' miştir. ^ | Bayar, şerefine verilen yemekte hazır buiundu Eski Curnhurbaşkanlarmdan Celâl Bayar, beraberinde damadı eski Kütahya milletvekili Dr. Ahmet Gürsoy ve torunu Emine Gürsoy olduğu halde eski A masya D.P. milletvekillerinden svukat İsmet Olgaç'm Göztepedeki evinde önceki akşam verilen yemekte hazır bulunmuştur. Bayar şerefine verilen yemeğe eski D.P. milletvekilleri ve ileri gelenleri de dâvet edilmişlerdir. TtP Genel Başkanı Aybar da, dün parti G«nel Merkezinde yap[İSTANBÜL VE YIJRT tığı konuşmada, halkın seçimBABERLERİ SERVİSLERİ] lerden sonra karşılaşabileceği en büyük tehlikenin, iktidara topBaşbakan Süleyman De rak ağası, ithalâtçı, banker ve mırel'in başkanlığında öncefabrikatör takımımn gelmesi olki gün yapılan Iktisadi Koduğunu söylemiş «Amerikan emordinasyon Komitesi toplanperyalizmini Türkiye'ye dâvet tısında, çeşitli sanayi kollaeden bürokratlar takıtnı ve onun rında meydana gelen kriz ve siyasî sözcüsü olan CHP'dir. Şn bazı ithal mallarımn karahalde. onlarla da sınıf olarak işborsaya düsmesi gözönünde birliği yapmak mümkün değilbulundurularak piyasada dardir» demiştir. lığı gorülecek her türlü malın «derhal» ithali kararlaştı .Bölükbaşı'nın demeci rılmıstır. Millet Partisi Genel Başkanı Os Plâstik sanayii man Bölükbaşı, dün bir demeç Piyasadaki iktisadi kriz son vererek CHP'nin son durumunu günlerde daha da yoğunlaşmış, eleştirmiş ve bu partiyle liderinin (Arkası Sa, 7. Sü. 6 da) (Arkası Sa. 7. Sü. 3 te) DARLIĞI GÖRÜLEN MALLAR İTHÂL EDİLECEK.. Aybar'm konuşması Işçilerin Uyarma Mitingiyarın Türk İs, Meclislerin toplanması için resmî müracaatını ycıptı Türk tş Cumhuriyet Senatosu ve Millet Meclisi Baskanlıklanna bi. rer yazı sondererek. Meclislerin toplantıya çajırılmasını istemis. bu arada Türk . İş°e bağlı 9 sendika, tsçi Emeklilik Tasarısının kanunlaşmaması nedeniyle Kocaeli'nde büyük bir •Uyarma Mitingi» düzenlemiştir. Çalışma Bakanı Turgut Toker de, dün yaptıfı basın toplantısında. Türk İş Genel Sekreteri Halil Tunç'un gerçekleri başka biçimde eösterme çabasında oldugunu söylemiştir. Türkİş'e bağlı 9 sendika, yarın İzmit'te büyük bir «uyarma» mitingi düzenlemiştir. «KocaeH İşçi Komitesi» ismi altında birleşen sendikalann dün mitingle ilgili olarak, işçiler için yayınladıklan «çağn bildirisinde», tüm parlâmenterler «işçi haklarına ihanetle. suçlanmakta, iktidar ve muhalefet şiddetle yerilmektedir. •İşçi emeklilik kanununda günün icaplarına göre, yapılacak olan değişikliğin gerçekleştirilme mesi nedenlerini işçilere açıklıvjn biidiride özetle şöyle denmek 'edir: «Yıllardır beklemekte olduğumu7 haklarımızdan yalnız biri olan bu hakkımızın da, önümüzdeki seçimlerde, politika cambazları tarafından bir kere daha rey avla nıak için, yem olarak kullanılmak istendiğini gürmekteyiz. İşçi hak larıyla ilgili her konuda olduju £İl>i, bu konuda da, siyasi çevrele rin. türlü çeşitli (!) oyunlarla seçinı öncesi yatıruıuna giriştikle rini görmekteyiz..» Bildiride, Tunç a karşı olanlar yerilmekte ve bunlann, görevlerinden istifaları istenmektedir. Bayar'ın tutumu Son günlerin üzerinde konasulan konularından biri Celâl Bayar'ın seçimler öncesinde nasıl bir tutum göstereceğidir, Bayar, son yazılı demecinde tutumuna açıklık vermiş ?ibi förünmekle beraber, bazı noktaları da karanlık bırakmıstır. Demecin açık olan yönü, eski D.P.'lilerin tüm A.P.'yi değil de, Genel Merkezi, daha doğrusu Genel tdare Kuruluna hâkim olan Süleyman Demirel ve arkadaslarını karşılarına aldıklarıdır. Demeçten anlasıldığıııa före Celâl Bayar, siyasi baklar konusundaki direncin bir yönetici gruptan geldiğini bilmekte, hem bu grupu yıpratmak, hem de onların dayandı|ı teskilâta gerçegi anlatarak seçim yoklamalarına zemin hazırlamak istemektedir. Denilebilir ki, hazırlanan bu zeminde eski D.P.'liler ne yapabilirler? Akla gelen ihtimal şudur : Hemen her fldeki A.P. teskilâtında Demokrat Partiden devredilmis olan mahallî politikacılar vardır ve bunlann çoğu da çevrelerinde tutulmaktadırlar. Dolayısiyle geçim şansları daima yüksektir. Nitekim son Belediye seçimlerinde bağımsız olarak adaylıklarını kovan eski D.P. mensuplarının çoğunlutu seçimleri kazanmışlardır. Bursa ve Balıkesir gibi önemli iller de kazanılan yerler arasındadır. Bu duruma göre eğer illenn büyük kısmında eski D.P.'liler yoklamaları kazanıp A.P. listelerinin başında yer alabilirlerse, yeni Mecliste Demokratlar A.P. içinde kendiliğinden bir iç grnp haiine gelebilecekler ve partinin Meclis'teki tutumunda etkili olabileceklerdir. Etki önce siyasi baklar konusunda kendini gösterebileceği gibi iktidar kombinezonlannda da sandalye sayısına göre • geçerli ola OLAYLARIN ARDINDAKİ İşçi mitingi caktır. Bu ihtimale karşı A.P.'nln alabileceği tedbirleri ise şöyle tahmin edebiliriz : önce Genel Merkez eski D.P.' li bilinenleri yoklamalarda kazandırmamak için elinden gelen çabayı esirçemiyecektir. Nitekim şimdiden çalışmalar başlamıstır. Buna rağmen Demokratlar çerçekten liste başlarına geçerlerse bu defa tüzüJün verdigi yetkiyle veto yoluna başvurulacak, D.P. ile A.P. arasındaki ip büsbütün koparılacaktır. tşte Bayar'ın gelecekteki tutumunun tahmin edilcmeyen yönü bundan sonrasına aittir. Eski D.P.'liler. (Arkası Sa. 7, Sü. 5 de) DAKİKA: ^ Ne var bunda? Memleketimizi ziyaret eden İtalya Başbakanının Sayın Süleyman Demirel'in müsait göğsüne Şövalye nişanı takması, bazı yazar ve karikatürcü arkadaşlarımıza alay mevzuu oldu. Neden oldu, anlıyamadım. Bu ^eşit nisanlar, harb alanlannda kahramanlık gösterenlere verilmiyor ki... Bunlar birer diplnmatik nezake' iltifatı. Yalnız bütün mesele. Servantes'in unutulmaz Don Kişot'u pibi, işi ciddiye almamakta. Yani kendisini, nişan aldım diyı. sahici şövalye sanmamakta. Sayın Başbakanımızdan da bövle hir riavranış beklenemez. D. \ . yazı ve fotoğraflar^ ffİkfel OtyOm CUMHURİYET GAZETESİ GE Bir miting. böyie geçti.. Ev kadınlarının «Susuzlukla Mücadeie Mitin^i», dün 14.30 da Hürriyet Meydanfnda yapılmıştır. Zamanında toplanılamadıeından 1,5 saat geç başlatılan ve ancak 100 kadar Ycdikuleli ev kadını ve çocuğun katıldıgı mitinçde. Taksim'e kadar yürüyecek elleri dövizli mitingciler, havanın sıcaklıgı ve yorgunluk nedeniyle, Sultanahmet'te daeılmışlardır. Bu arada, 5 kişi Vilâyete, 3 kişi de Belediye'ye gönderilerek, dertleri aksettirilm iştir. Kadınlar, «Biz, istediğimize eriştik. Gazeteciler, bol bol resimlerimizi çekti. Herhalde. du yulur, yazılır, okunur» demişlerdir. Resimde, ellerindeki pankartlarda. «Köprü'den önce, su dâvamızı hailedin», «Ölümüzü yıkayacak suyumuz yok..», «Suyu oy'la defişme..» iba relcri okunan mitineçilrrden hir jrup fFntf.crsf: îbrahım KÖSEOGLU) ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Çalışma Bakanı Turgut Toker, dün düzenlediği basın toplantısında. Türk İş Genel Sekreteri Ha1U Tunç» cevap vertrek. «Mec(ArkMi 8». ., Sü. 1 de) Çalışma 3akanının Tunç'a cevabı nel Yoyın Müdürlüğü Tarsus'ta sel başladık. ne İstanbul Kıymetli Gazetenizin 9 tan sonra Sayın İsraail ve 10. Mayıs. 1969 gün. Çataloğlu'nun konuşmasında bekü sayılarında neşrolu lirttiği şekilde selden zarar gornan Sayın Fikret Otya meyen Adalet Partili bir şahsın mın «Vay Kurban» baş Fabr:kası ziyaret edilmemiştır Belediye hoparlörü ile halk ve lıkh yazılarında şahsımı şehirde bulunan köylüler sel ihalâkadar eden kısımların timaline karşı ikaz edilmiş, sel su larından zarar görmesi aşağıdaki şekilde tavzi semtler boşalttırılmış. muhtemel boşaltılan hini rica ederim. nıahallerrie hırsızlığa karşı emni(Arkası Sa. 5. Sü. 1 de) 1 24 Aralık günü