Katalog

SAHİFE DÖRT Mayıs 1969 CUMHTJRÎYET Menderes Cumhurreisi olabilir miydi? Hayır! > Çunku Menderes bu mevkie elbette ki, ihtilâl' cilerin açacağı \oldan gelmeyecekti İktidar ise, artık son günlerini yaşıyordu O halde sel'in duşuncesini, şahsî bir tasavvur saymak, en doğrusudur.. MENDERES'in DRAMI tün memlekete yayılınış bulunan zevat, çıkanhnalıdır. Ve yeru Kabıne, mutlaka, durust, mâkul, zorcu değıl, adalet ve şefkat hıssı taşıyan zevattan kurulmalıdır Q) tstanbul, Ankara VaUlen ve Emnıyet Mudurlerı suratle değıştınlmelıdır (î) Ankara Öriî Idare Kumandanı derhâl değıştınlme Udır Q Son çıkanlan ve Tahki kat Konusyonlan ihdas eden kanun kaldınlmalıdır. (S) Me\kuf gazetecüer, bır AI Kanunu ıle, kısa zamanda tahlıye edılmehdır (T) Son hadısede tevkıf edılen Ulebeler serbest bıra kılmalı, ılım muesseselerı yemden laalıyete geçmelı dır (î) Şımdıje kadar çıkan lan butun antı aemokratık kanunlar, tedncen kaldırl maLdır (?) Vatandaşın hurrıvet ve eşıt muamele hakkına, mu» lak surette rıayet edılmelı dır Ö ) Dın sımsarlığından va7 5 geçılmehdır (iî) Suııstımaller oluyor mu bılmıyorum Fakat olduğu hakkında umumı bir kanaat ne\cut*ur Ve mı'letın hu k ımcte karşı itımatsızlıgına sebep olmaktadır Bu gıbı kotuluklenn şiddetle berta raf edılmelen lazımdır (îf Mustesna zamanlar \e gunler harıcjıde Hukurre bUNTjklerının memleket gezılerınde, sunı buvuk vatandaş topluluklan ıle karşılan maları usulu terkedümelı dır Muhterem \eldliin, Bu \azdıklarım. asla bir p>rlı \e politıka mulâhaza ve tesiri ile ^az^lnıanııştır. Memleketın durumunun bu tedbirlerın ahnraasını zaruri kıldığina ınandıpm için arzedılnuştır. Sizlenn vatanperverlık ^e ucdanlarımza hitabedivorum. t\i duşunfinüz. Ivi hareketler vapınız. Memlekette çok şeyler vapacafınız muhakkaktır. l akat bu. asla kifı değildir. Bu vapılan işleri, mustemleke ıdareleri de yspar, yapıvor ve vapmıştır. Asıl mühim olan. toplumun ruhunda, vaşama çevk ve azminin Eelıştirilmırsı, hak \e hurriyet aşkının kokleşlinlmesi ve vatandaş idrakinin, yuksek ve necip hıslerle donatılmasıdır. Olavlar. bn volda olmadıgmızı göstermektedıı. Talebelenn, hürrivet duvgusn ile vaptıklan masumane tezahürata karşı, kıtalar seikedılmesı ve anların dfstepi ıle, Emnıjet Jsuvvetlerinin, ilim vuvalannın içine kadar firerek talebeleri, profesorleri ile beraber joplarla ve kurşunlarla tedıbetmesı, tlumada görulmemiî feci bir sevdır. O hengâmede kız talebelenn jurekler parçalavan çıçlıklannın. anilar, babalar ve halk ruhunda onulmaz varalar acacağın] ve açtığını anlamamak, memleketin huzura hakımından büyuk bır hata ve hazın bır Eaf let olduğuna kanıım. Bizım gençlerımizde hak. adalet \e hnniyet duygulannın gelişmesinden \e kemâlinden memnun olmanuz lâzım gelmez mi" tstikbali, hıssiz, duygıısuz, mustemleke nıhlu, yalnız maddcrl bedbaht insanlara mı hırakmak istiTorsunuz? Sayın Vekilim, Maruzatım muhakkak ki. çok mühim \e hattâ çok curetkâranedir. Fakat memleket içın, milletin selâmeti için, hukumet ve hattâ partinizin kurtarılması için, dikkate alınması lazımdır. \ e hattâ çok lazımdır. Saygilarımla. 3.V.1960 Kara Kurvetlen Kumandanı Orgeneral Cemal Gursel Cemal Gursel m Etem Menderes e ve dolajısıyle Başvekıl Adnan Menderes e mektubu budur \ e bu mektupta bır • e( da mesajı ıfadesı joktur Bu rre<tupta, bır ıktıdann sonunu •e bır aksıvonun harekete gel\ metf uzere oldugunu goren, bılen bır adamın, ^alnız uyancı değil, kurtarıcı bır hsykınşı vardır. Hattâ bu kurtarıclıkta, bızzat iktıdarın kendı kendısını, kendı elıyle derle\ıp toparlaması içın, m niyetın de ustünde, sa£ bır umidın temennısı \ ardır Çunku Gursel, îhtılalı ve Ihtilâlın hazırlığını bılir Ama şunu da bılır kı, ıhtılâl, nıhayet ıhtılâldır. Yânı nerede baş ayıp nerede bıteceğı ve nelere mal olaca^ı evvelden tahmın ed lmez. Ihtılâl, belkı kansız belkı kan sellerı içmde cereyan edecektır O halde bır ıhtılâle gırmeden once ve tecrübelen ile ^asının vekârmdan gelen ve ikt.darın, hattâ başta Hukumet Ba=kam o!arak kendı kendısini yenılemesını, duzenlemesını ıste> en bır umıt ve iyi niyet, bu mek'uba hâkım dır (1) Nitekun, bu mek'up yazılıp imzalandıktan \e >erıne ulaştırıldıktan sonra ıktıdann kendıne gelme'i beklenır. Hattâ Gursel. harekete geçılmemesını kendıs nden haber beklenme»ını bu mektubun jazıhşı Yazan: AYDEMIR ve ılerıye muteveccıh hamleler zorla, baskıyla bastınhr T zannedı lırse, suıstunaıler alır yü ur, hat tâ suıstımal. bır nızâmı Alem halıne gelırse ve fazla olarak da bır ıktıdar, tıpkı bu mektubun ya zıldığı zamankı ıktıdar gıbı: Ben'ım, başkası yok! derse, o zaman ve o ulkede Gursel ın bu mektubunu, her gun v a tandaşa yaymak, her gun bu nası hatlere ıhtıyacı olanlara duvurmak, galıba bır toplum vazıiesı hahnı alır Gürsel'in mektubunun tam metni Gilrsel'ın mektubunun hıkâyesını daha öncekı sayfalarda vermıştık. Şımdi de onun metni ustunde duralım. Mektup şoyle başlar. «Aziz VekUim, Dün geceki münakaşalammzın ışıfı altında zatialınize, mem leketin hnzur ve istikran içın alınması lânmgelen tedbir ve kararlar hakkındaki gorüşlerimi bildirmeyi, milli, vatani bir varife bilirfan. Sayuı Başveküin Bçüctamalannı dtaıledim ve okudum. Bunlarda, benim dusunduklerimın kabalune müsaıt bir zemin, henuz mevcut olmadığı, âşikâr olarak belli ise de, gene de duşancelerimın sizlere ıblâğının sararetine inanıyorum. * Muhterem Veküim, Şa hakikatı kabul etmek lânmdır ki, Kayseri hâdiseleri ile başlayıp, son karar ve fecl olavlara kadar vıran »ahneler, Taiandas ruhunda dfrin tesırler \e hukomete karçt telafisi kâbil olmayan hoşnnUuzhıklar yaratmıstır. Sayın VekUim, Bu ahvâl küçumgenecek, cebir ve şiddetle degiştirilecek seylerden değıldir. Memleket, hukuraet ve partinizin dustüRU bu muşkfil vanyeti kurtarmak için, sukunetli, fakat cıddi ve lecri tedbirler aim»k lüzundır. Bu tedbirler sunlar olmalıdır: (T) Cumhurbaşkanı lstıfa etmelıdır. Çunkü bütün fenalıklann bu zattan geldıği hakkında, umumî bir kanaat vardır » nın o zaman yakın Adamı olan Aipaslan Turkeş e de telkın eder Hulâsa Gursel o gunlerde, ıktıdardan bır sağduyu tepkısı gelece ğı umıd ve ıhtımalını her şeje tercıhan duşunur Evet, Bayar gıtmelı, Kabıne değışmeli, kendı bıldığı zaaflarına \e ışlenmış hatalara ragmen. aktıf bır ınsan ol dugunu gorduğıj Adnan Menderes ın, ortalığı ve hıç olmazsa seçımlere kadar, çekıp çevırebıjne sı ıhtımalını ıhT laAe tercıh edeAma bu ıyi tepkı geld mı'' Bu soruya burada cevap aramaya eı bette kı >er yoktur. Çunku olay larm akışı. herke« ıçm rrâlurndur Ve Cemal Gursel'ın haval kırıklığı ise, he: ha.de ÇOK acı ol mu \e bı gun kenaısıne Buvur vazıfe başıııa! denıldıgı zaman onjnde açılan \e nı hıvat \olunci \ ı» ıvehı riı» Menderes ne düşünüyordu? Her şev onu gosterıyor kı Menderes, bu mektubun ujarılan v.stunde hıç durmamıştır Gerç» bu mektuptan ıkı gun sonrakı 55î K HÜKÛMETI tYAR\\ Cemâl Gursel'ın aşağıda dığer maddelen verılen mektubunun bınnci şartı, Celal Bayar'ın çekılmesidır Bu tekkfe gore de, Başvekil Adnan Menderes Cum hurbaşkanlıgına getınlmelıdır Bazı nazık ıfadelerle teklıfe bu K0MIT1N noktada yer verılmışrir Mektu bun daha sonra yapüan yayı nında çıkanlan kısım, bu teklıf le ılgıh kısımdır Şımdı dığer maddelerı verehm (5) Kabmede ıyi kabul edılmeven ve suıhallerı bu Dişi Bond MODESTY BLAISE BSES uyuşTuajaj [ BAMA kadar yurümek uzere, yola çıkmış geım ştır Etcm Menderes Gursel"e hâk verdi olayları Hukumetı bıraz urkutmjştur Yapılan Kabıne toplantısında 5u netıce kabul edılmıştır (2) •Evet, kaderin sevki ıle, bu tun buvuk, toplu ve kuvvetlı teşekkuller, iktidarın ale>hinde Fakat bız de bu mevAma bu mektubun aığer bır vec k n e cebirle, zorla veva tazhesı de var O da valnız o gure >ıkle gelmedık, bizi burava ve o gunun problemlerine değıl, mıllet getirdi O halde butun her zaman içın hele gunumuze j bu teşekkullerın karşıcuıaf M< de ı^ık tutan bir takıra topium ( ze oy veren milletle çıkarız gerçeklenne temas etmesıdır. Yâ Ve hakıkatlan millete anlatını şu demektır kı, toplumda şart nz Milletin tepkisine bakarız. lar, Cemal Gursel'ın mektubunEğer halk da bizim alevhida sıralandığı gıbı bırıkırse, topmızde ise, o zaman >eni seçilum hasta demektır Yânı bir topme giderek, iktldan milli iralumda eğer dın sımsarhğı japıdenin emruıe terkederiz » lırsa coplu, sılâhlı kuvvetîer um Eger ış Kabmede boyle değerversıtelere saldırırlarsa mevdan lendırılmışse Kabıne bır mağalarda hak ve hurrıyet içın gosterada uyuyordu demektır Çunku rı vapan gençlere çullanıhr ve Menderes ın hangı şehre varsa al bu mevdanlardan tasan çığlıklar kışlarla karşılanacağı şuphesızdı >en gogu çınlatırsa hulâsa topAma ne var kı alkış, mıllı şartla lumun ruhunda gelışen çağdaş Mektubun diğer bir vechesi! r n ıfade^ı ve mıllı ıdrakın ctçusu detneıî dcğı dır Sartla' b r ıhtı'âle g»bevse orun bavragını çekecek olan =okak kalabahklan degıl avdın'dı ordudur Kahıne nın o vukanda >=avdıgı ve degerıne ınanmadısı •MuJeşekkiI KuY \etler»dır Ih ılâl bır fıkrın sentezıdır Idrkın zı\esıdr Sokale k.alabalıkları 1 ° gerçı b z'rr mıl ^ letımızden vığınlardır Ama vıgın fıkır jaratmsz Ve f kır gu cu fade etmez Mesç'â eger Cemal Gur=e ın m^k'uhunda saıet ettığı zara'h hareket \ar^a bu ba'eketleı vapan an butun sokaklara bır kıp goklerı alkıçla çınlat^l?» bu ı^aretlerın gerçegınden bır zerre btle eksııtemeı leı Nıtekım bu mektuptan az son ra ve 14 Mavısta çıktığı sevahatte Ba=bakanı Izm r de, belkı de vuz bın kışı karşılavacaktır Ve konuş^caktır Yalanlar uvdunılacnk kl, arkasindan asma ke^me terânelerı mevdaııa alılacak ki. kunıimuş olan çeteler cesaretlenecekler Ve işler volundadır dıje, ha rekete geçmek cesaretıni bulacak lardır • Menderes'ın Turgu"u gezısınde ve ıstıhfafla «Kara Cubbeliler» den bahsettıgı gerı de bu lzmır ge7isının devam'dr Ana kasaba pazar'arındakı kalabalıklarm alkışlarını değıl d°, ışte o Kara Cubb»lılerden, m»selâ bın oian Alı Fuat Başgıl ın tavsıyelerıni dtnlesevdı sanıyorum kı, çok daha ıvı o'urdu <l) Hatırlanacaktır ki ve daha onceki \azılarda verdiğimiz gihi. Ismet tnonu de, ^'endercsin istifa^iın *Wzumlu bulmamiştır. Elverir ki Secimin tarlhı ilân edil «in ve şu Tahkıkat Komisjonu yetkileri kalksın. (!) Tekın Erer 10 Yılm ParH Kavgalan S. 421. .YARIN: Ben, Osmanlı Sadrazamı gibijim Tiffatıv TIFFANYJONESp riTvE m\ ı MEWMUMOÜXJM ÜC KAGITCI 8 Esmer candarma en. « Sag ol, ded ler Za'en vakümız yok. Kel Mıstık az once oturduğu masaya cıvıl cıvıl bır neşevle donerek bıre bın katmaga başladr Adam e«sahtan Mufettışler mufettışı arkadaş» lar Dışarda cendermelernen konuştum Herıfı cen a"rme komutan ığına te lım etmısler kı ne et«ınler"" Tekmıl komutan ar mesele>ı bı'normus Yera yurda komamışlar' Ve nışangahs z atma^von suıup gıttı Cenderme komutanı koşup gelmıs demıj hoş geldın bejefendı Te^•mene çıkışmış Tevmenın ne suçu var halbukı' Ne Wlecek adamın bovle boy» le oldugunu1 Komutandır Ç3buV demış, evden kap vola vatak, vorgan getırın, sefertasıynan jemek, tatlı Şımdı ordaymıs Bellı olmaz komutannan bel kı de buıaia gehrler tebdıl' Masa oğreneceğını ogrenmıştı Demek I«tan» bul da, Boğaz dakı lokantada arkadaşlanyla kt\ t çatarken yakalanıp suç ışledıgı şehre posta edılmesı fılân masaldı' Ojle ja. de\ ettı bu, ne\a kaadır degıldı' Adammı «Casus» adı altında kılılc tan kıhğa sokup duşman memleketlere yollamnor muvdu 9 Kılıktan kıhğa gınp dusman memleketlerınde cınt atanlar da ığnenın delığınden geçıp, kıhplı ka^alsrdan Ijzuırlu evrakları aşırmıvorlar mıy dı' Onlar vabancı memleketlerde, daha çok da duinanhklan oğrenıp ılgılılere haber \enyorlar«a, bu da, daha doğrusu kocca Turkıve'de bunun gıbıler de daha baçka gorevlerı verme getirmek içın kendılenne şu, \a da bu susu venyorlardı pek â â De\Iettı b j devlet. Elı uzun kolu uzun' Hasan aaa kadehını kımbılır kaçıncı kez kaldırdı Havdı arkadaşlar şerefe' Masadakı bu'un kadehler kalkıp, teker teker tokuştu Serefm vaaaar ol=un' Seker, kaymak, bol o»bun mşallah. Zıt olsun' Sevdığın çıt olsun1 (Ackan vaı) < ^ r/V % e Karnımızı dovuralnn dedık «mma . Otekı tamamladı Bıze jore degılmiş baktık. Xıve Buvuk lokanta B r saat sonrakı posta trenıne vetışeceğız Sonra buranın yemeklen pahalı olmalı Otekı candarma ekledı Hem pahalı, hem de komutanlar ne gehverır de Butun bunlar onem'ı değıldl Onun ıçm onemlı olanı sordu Beyefendıyı ne japtınız' Candarmalar, «Bevefendı» sankı karşılarındaymış j a da anıden onlerıne çıkıvermışçesıne topar lanıp saygıjla Teslım ettık, dedıler Mıstık yenıden sordu Mufettışler mufettışı oldugunu fısıldadınız mı» Esmer candarma* Ne luzum var"5 ded.. Nıje* Otekı Onbaşı geldı bılıyor Hattâ bu akşam beyefendı, teğmenın karj'olasmda geceyı geçırecek' Nıje Onbaşı b zden bır saat sonra gelaı, teğmen de daha sonra Onbaşı teğmenın kulağuıa bır şeyler fısıldadı teğmen de Yaaa dedı Bevefendının hâlını hatırını sordu' Savcılığa neden teslım etmedıler' Vakıt geç olmus şlem ve*ışmezmış va"in Kel Mıstık oğreneceklennı ogrenmıştı Lâf olsun dıve Yemeklerm pahalı olması muhim değıl, ded i Muhım olan komutanlarmız ne gelıverır de.. yoksa mısafırım olun derdım . Ikısı ıkı jandatı i'jaBk Mju*uLBakırİ$laimesi öüessesesi Müdürlüğünden eleman aîınacaklır Mües"=esemîze Maden Dlspansennde vaılîe görmesl «Udnle bır Pra+ısyen Hekim alınacaktır T£yın olunacak hekıme 7244 Savılı Kanun gere&irr'e muktpsep barem a\lığının uç ust dprecesı uce* bu ucre f ın »o 10 u nı<=betınde maden ven taznrnatı nlda ıki maaş tu^annda ıkramıve 708 Sayılı Kanun gereŞınce 3 200 TL ^azmınat verılecek avnca mevzuat da'resinde cuzl k^ra karşılığı mefruş blr lo]man tahsis olunacaktır Taliplenn hal tercılmelerl ıle blrlikte 15 6 1969 tarihine kadar MÜESSESEMÎZE mürac«at etmeleri r'ca olunur Saıtısun İli Daimî Komisyon Başkanlığından: 18 400 00 lıra munammen bedellı 2 adet komp le palet (7517709i kanalı zarf usulu ıle satın alı naca'ctır Gecıcı temınatı 1380 00 lıra olup ıhalesı 30 5 1969 Cuma gunu saat 11 00 de II Daımî Komısyo>ıında yapılacaktır Talıplenn belırtılen gun \e saatte temınat ve kanunla tâyın edılen belgelen ıhtıva eden teklıf mektubunu havı kapalı zarflarıru ıhaleden bır saat evvel vermelerı lazımdır. tI r r r 1 : A. 887415129/5513) (Basın 15305/5535)