Katalog

V 8AHİFE DÖRT altında at tökezlemez 4 Ali Fuat Başgil'in Çankaya temaslannın bir de yayınlanmavan faslı vardır. Bu fasıl şudur ki, tnönü bu temaslann safahatından haber A dar edilir. Tepkisi ise şudur: Menderes'in, W Jbattâ istifa etmesine bile lüzum yok.. edışinı, tahnkçılerin tenkilınden bahsedışıni ıse nakletmış bulunuyoruz Gonullu veya gonulsuz olsa da, Başvekıl Menderes'm de, kendısinin ıstıfaya hazır olduğunu bıldirmesıne karşılık, gene Bayar'ın diretışını de belırtmıştık. Nıtekım Bayar'm «Sn geçerken at değigtiriimez» sozlerı bu ola>larla ılgılıdır. Bır atalarsozu olarak bu sozler elbette bır şeyler ıfade eder Araa, bır ulkenın ve bır mllletın kaderi bahis konusu olurken, bu basıt mantık elbette kı, vetersızdır Kaldı kı, ı? âtdlarsozlenne kalsnca, kendılerınden ıbret alacağımız ve mana çıkaracağımız daha nıce atasozlerı de vardır. Meselâ, hem de gene «at» kehmesiyle ılgıh olarak, şu atalarsozunu verelım : Tititin »ltında at tökezlemex Halbuki valnız ıktidar atı değıl butun ulkenın gıdışatı, Ali Fuat Başgil'in Çankaya' dakı temasları, kendısı ıçın £onul açıcı ve uraıt verıcı olmajnıçtır Gerçı duşunduklerıni ve icendınce doğru bulduklarını, ıhem Çanka>a'daki sofra topjlantısında, hem kendı rıcası ıle 'duzenlenen 5 kışıhk ozel konuşmada açıklamıştır. Kısacaı ' , Tahkıkat Komısyonunun jlVlâhıyetler Kanunu Anayasaya aykırıdır Bu kanunu Cumhuroaşkanı, yenıden gozden geçırilmek uzere Meclıs'e ıade etmelıdir. Hele katıven uygulanTnamalıdır Gençler uzennde baskıya gıdSlmemelidir. Kabıne deği?melı ve hattâ koalisvon jeklınde mutedıl bır kabıne kululmahdır (1). Fakat Celal Bayar'ın butun lıunlara karşı çıkışım, direnışını. hattâ havavı yumuşatmava değıl, tersıne olarak. sıddet hareketlerıne gıdılmesıni tavsıye Yigitin ' 6 Mayıs 1969 CUMHURİTET MENDERES'in DRAMI der. Ve hikâyesinl, tnbnü'ye de ulaştınlacağıru bilerelc anlatır. Hıkâyenin anahatlarııu yukarı<ia verdık. Şımdı ışin Inonü'ye bıldınlmesi kalmıştır. Alaattın Tındoğlu Inonu'den, derhâl randevu ıster. Rıcası kabul edılır. Inonü'ye koşar Paşanın yanında, Ruştu Aksal'la Turgut Göle vardır. Çankaya temaslannı butun ayrmtılan ıle, yanı Ali Fuat Başgil'in anlattığı gıbı nakleder. Bu nakıl dıkkatle dınlenır. înontı hasmının çâresızlığınden zevk alacak adam değildlr. Eğer İktıdar hakıkaten bir tedhış havası açacaksa, bunun sonucundan, elbette kı memleket zarar go recektır. Nıtekım daha evvel verdığımız belgelerde de belırttığunız gıbı, Ordu Kumandam ıle Ba>ar ve Menderes temas halındedırler Gene oradan anla şılacağı gıbı Ordu Kumandam a>m dordünde Ankara'dadır ve temaslar surer Ama Iktıdarın ıstedığı gibı «Sökun ve asavişi tesis için değil de, «iyasî maksatlı bir örfi İdareyt», Ordu Kumandanı da vanaşmak ıstemez O halde çabuk karar almalıdır. Inonu ıse, gerektığı zaman karar almasını da bılen adamdır Dunımu suratle mütalâa eder Karannı venr ve cevabı şudur: Menderes'in istifa etmesine lnzum jok! Hnkumet yerinde kalsın Yazan: AYDEMIR m« davranışlarının, kendılerının, evvelce tevehhüm ettıklerı, yani kendılerınde var sandıkları kudret ve selâhıyetlen, açıkça zedeledıği kanısındadırlar. artık kıratın suvarisinin elinden çıkmıstır. Celal Bayar artık gunluk karar ve icra ışlerının, bızzat ıçındedır »şikârdı ki hem d e en tehli" kelı şekıllerde tukezlenıp duruyordu. Kırat, artık muvazenesıni kaybetmıştı. Ve Celâl Bayar, şu geçerken değıştırilemıyeceğını bahsettığı at tan neyı kastedıyorsa bellıvdı kı bu atın sahıbi, artık atma hâkım değıldı .. Menderes, son kozunu da kaybeder! Fakat gunler geçer. Herbırının her dakıkası ayn a j n değerlendırılmeye değer olan gunler akıp gıder. Ve ıktidar, bu gunlen de değerlendıremez. Çunku Meclıs yurür Ama Menderes bu Kararlastmlan maksat uzennde, bir türlü kürsüde gorunmez. tnönü ve çevresınde bır hayâl kmklı|ı dzha be lır.r Demek kı, kapüan çalan katastrofun, artık onune geçı lermyecektır. Nıtekım ojle olur. Ve nıha\et anlaşılır kı, bu çıtoş yolu da Celâl Bayar tarafından tasvip edılmemıştır. Yani Menderes, bır defa daha, uğursuz bir kaderin elıne terkedılmıştır Nıtekjm ondan sonra çarklar, büdiğımız gıbı dönecektır. Bu çarklarm bır gün, bırden sıkışjp parçalanmasmdan, ne Bayar, ne de Menderes kendılerıni kurtaramavacaklardır. Fakat bız gene olaylan takibedelım Ve şımdı de meselâ, bınbır olav ıçınden, Celâl Bayar'ın Çankaya'da tertıplemek ıstedığı ve bırşeyler bekledigi şu ordu toplantısını verelım O yemeklı toplanü ki, gerçı ol İnönü haberdar i? ediliyor! Alı Fuat Başgıl Çankaya temaslan sonunda ve IstanbuTa dönmeden once, Ankara'da gene arkadaşının evındedır. Hem hıklyeyi nakleder Hem bır dertleşmeye gınlır Fakat Alâattın Tındoğlu, o sırada yenı kurulan Türkıye Sosyalıst Partıst Başkanı olmakla beraber, eski bır politlkacıdır. Halk Parİnönü şartlarını bıldiriyor. tısı eskı mebuslarından ve eskı bır Buyukelçıdır. Durumun ıse nerelere vardığını sezer Ve kentiısınde onemh bır mudahale vazıfest gorur. Daha Başgıl (1) Alı Fuat Basgıl bu kanahıkâyesıne başlarken ona atınl sonuna kadar savunur Nı« Vaziyeün nezakete tahamtekım Istanbul a donunce ve mulıi voktur, bcn dinleyecjfkleteşebbuslerıne rağmen Celal rimı Inonu've naklederim, aer Bayar'la gorusmesı kabıl olmayınca. orada General Ah Başgılın tereddudu kısa surer. Evet, vaziyet bır yerlerden onFuat Cebe=o\ dan da bir uvarı \e mudahalede bu'.unmasını lenmelıdir înonu ıse memleke rıca eder Ama kendı tabınnce, tın, en yetkılı soz sahıplerınartık ıs ı«ten geçmiştır. den bmdır. Durumu kabul e ALÂATTtN TİRÎDOÛLU Enteresan bir aracılık. O halde beklemeli ki, Menderes bu cıhetten de mutabakat sağlasm Fakat o günlerde butun akseden haberler ve yapılan nakıller şu merkezdedır ki, Menderes, bulunan çıkış yolunun heyecanı ıçındedır Ve bunu bır an once tahakkuk ettırmek ıster Zaten, Tahkikat Komisyonundan da, onun yetkılerınden de, komısyonun =;ıdışınden de, daha ılk günlerde tedırgmdır Bu komısyondan bırşeyler, yani olumlu bırseyler çıkmayacağmı kavramıştır Hattâ ona angaje bile olmaz Komisyon da, hukumetten ve bılhassa Menderes ten memnun değıldır. Ve onun baştan sav DİSİ Botid HODESTY İLAISE Ben Menderes'i Meclis kürsiisünden deslekleyecegim! înonu'nun ük sozleri, dınleyenlerı bıraz şaşırtır Ama înonu nun \aznetı 10 daklkad'a değiştırebüecek bır de formülü vardır: Baj\ekil Kursuye çıksm ve ftçim tarihinl ilân etsin, kendisini derhal desteklerim. Ama ortada bır de Tahkıkat Ko mısyonu ı?ı. daha doğrusu i | sızhğı \ar Çunku Unıversıte ve basının tepkılerı daha ılk adımda şunu gostermıştır ki, Komısyon bu yetkilerını kullanamıvacaktır. Hele aal gaye olan Halk Partısını kapatmak kararına, kat iyen gıdemeyecektır. Inonu o hususta da bır kolaylık gostenr: Şu Tahkikat Komisyonu Kıınunu dursa bile Menderes, Komis>onun yetkilerinin kaldırılmasını derhal Meclise sevketmelidir. Eğer Seçim Ka jıununu da bir ilim heyettne i erfirse. her şey yoluna girer. Hulâsa Inonu ıçın aslolan seçımdır Bu garantı edilsın ve tarıhı ılân olunsun Menderes'in he men ardından Meclis kürsüsune ç'kacak \e hasmını destekleyecektır Celâl Bayar'ın bu dar boğazdan çıkabılmek ıçın bır turlü bulamadığı çıkış yoîunu, İnonu ıktıdara, hem de hıç bir haysiyet kırıklığına meydan kalmadan, bo>lece ve kısaca gostermiş bulu nur Hattâ Vılâyetlere havayı yu muşatıcı bır genelge yayınlanması da onun tavsıyelerı arasındaydı r majacaktır. Ama, arada b:r da Gursel meselesı ve sonra, 21 Majısta beklenmeyen bır olay, yani Harbıyelılerın ve fMbaylann jumvuşu var O vJrüj"uş ki, Uttıdann başında v« onu gene de uvandiTamajaa taıâkalarını duyuracaktır. YARIN: Menderes Cumhurbaşkanı olsavdı? UC 6 îsler tnayna olup, şarapçı yanma geldığı zaman bardağı boş bularak. aluncıyı doldurdu. Kel Mastık beş bardakla, hem de çabuk çabuk ıçtıgı beş bardakla haylı olmuştu. Altıncr.ı ağırdan almazsa arabasmı dofru dürust kullanamaz, kullansa bile uğradığı yerlerde «Akım derken bokum» dıyebıhrdı. Bır cıgara yaktı. Garson'sa ustasına i n ırı anlatıyordu Şehlrde hiç kimse yemıyor herıfın tevluî edıldığmı1 Patron Ya? Numara dıyorlar.. tabl numara yahu. Milletrekilı, Bakan yaptfı bir insan, büyük şabirier» dururken ne diye gellp de burada esnaiı dolandırsın? Şarapçı Kel Mıstık'a baktı. Kel Mıstık r.e şbyle dedl, ne de böyle. Altıncı bardağı usul usul içıp, üçüncü yumurtanın da yansıru ağzına attıktan sonra: Haydi bana eyvallah! dedi. Bu bir tZengin kalkışı» ydı. Ya da «Çok şeyler bılıp, susmakta hayır bulan» bir insarun davranışı. fstendıgi yana çekilebilirdl. Diledıkleri yana çeksinlerdi varsm. Şarabım içmış, yumurUlarını mıdeye indirmişti. Üstyanı fasafisoydu lstasyondan şehre uzanan asfalt caddenın kıyısına bıraktıgı arabasına atladı, dizginleri tnparlıyarak kamçısını hayvanlanmn yeleleri tızennde şaklattr. Ceheyyyyt aslanlarıuım! Altı bardak ş&rap kafasım iyice buldurduğundan, asfalt oaddeyi yıldınm gıbi geçtığmın farkmda değlldi. Çarşıya kadar böyle indi. Birkaç yolun birleştigi kavşak ııoktasında Jcendme gelerek hayvanlaruı dizginlerini çektı, arabayı yavaşlattı. Aklına gene kansı takılmıştt. Lokantacıdan sızdınp, Müfettişler müfettişı'ne vermedığl beşyüzlügü karıya kaptırmıştı o zaman. Ger çl kan paraları kendine degil. eve harcamıstı ama. yıliar yılı beşyüzlük •ftU. yüzlük, ellilık, hattA üç onluğu bir arada göremeyen bu ev, %ene de nasıl olsa geçınip giderdı BeşyüzlüğıLn girmesiyle ihyâ olmamışlardı ya1 Otelln önünde arabasını durdurup îndi. Tam otelden ıçer* girecektı ki, uzun boyuyla masayı hatırlatan otel sahıbi kapıdan çıkıverdi. Mıstık'ı gokte ararken yerde bulmuşçasına bir heyecanla koştu: Mıstık! Altı bardak şarap Mıstığa koydukça koyuyordu. Üstüne gelen heyecanh adamın karşısmda dimdik durdu, sarhoş gdzlerle baktı: Buyur! Hiçbir başlangıca lüzum görmeyen otelci sordu: lsittiğim doğru mu? Ne işittin? Herıfın tevkıfi, buraya sevki falan munara mıymış? K A G I T C I İKEMAL ORHAN Gorth Ut4&tSTAsi EAflC A İİIIIİİ» Tifffony Jones AYHANBAŞOĞLU ijNTiKAM YEMiNi Indnu'nun şartlarında. hem ise aracılık eden Alâettin Tındoğlu, hem Înonu'nun oradaki arkada$ ları mutabıktır O halde şimdi bu çıkış yolu, hem de bir takun •uzun Komısvon tartışmalarına gıtmeden Menderes e ulaştırılma lıdır Bu ışe de Turgut Gole vazıfelendırılır Halk Partısınden tanınmıs bırınm veya bir heyetın o havaaa Menderes'le buluşmaa çeşıtlı yorumlara yol açaca ğı çın. şojle hareket edılecekür: Turgut Gole, Menderes ın yakınlarından ve Kabıne uyelerinden o makla beraber, sıyası mücadele lerden çok başka ışlerle ugraçan Emın Kalafat la foruşecektir. Ve ona bu duı umu ve teklifleri akta racaktır Menderes'le teması ve bu tekııflerın Menderes'e intika lmı Emın Kalafat sağlayacaktır. Menderes ın cevap veya kararı da gene aynı yoldan tnönü'ye nakledılecektır îşler boylece de cereyan ede1" Gole, Kalafat'ı bulur Herşeyı gereği gıbı anlatır. Kalafat dınledıklerinden memnun ve bu çıkış volu ıle mutabık gö runur Netıceyı ıse Telrfonla Gole'ye bıldırecektır Ondan sonra da tabıı. Menderes Mecliste kürsuje çıkacak ve Inonu ae ıktidara desteğ.nı kararlaştırıldığı gıbı sağlavacaktır Nıtekım ışın ılk safhası da boylece. varu olumlu bir cereyan ıç:nde geçer Kalafat bır süre sonra, Menderesle görüştüğünü ve Başveküın her noktada mutabık olduğunu bıldırir Bu ıyi bır haberdır Şımdı iş, Meclis'te konuşmalara kalmıştır. Antıa ıkı taraf da bıhr kı, bu meselede son karar ve hareket yetkısı. artık Menderes te degıldır Kıratm dızgmlerı, Şarilar Menderes'e ulaştırılıyor! Arabacı Mıstık. hep o, bır şeyler sezdıren, gulurnseyışle1 Kımden duydun"> Memleket çalkamyor tekmil Ne yapacağız? Mıstık her şevi anladıgı nalde gene de: Neyı ne yapacaksın? Savcı'dan sakladıydım para verdığimi. Sona ıkmcı avrat rıeselesınl. Kan dfivacı olmadıydı, ben de savcıya kapağmı kaldırmadıydım. Bana bir zaran dokunur mu dersın? Arabacı Mıstık hıç bır şey anlamadığı halde: Dokunmaz, dedi Gıttıkçc batan akşam gılneşmın hafil kralıyla gözleri bır an parlıyan otelci sevındı: Dokunraaı hı? {•DOnaz! • "•" I fflîtyor tnusun? i adımı bJdığım gıbı hem deİnanamıyordu ki adam. Dokunmaz demek? Kel Mıstığm tepesi attı Dokunmaz dedım dokunrr.az Benım ıl« bır bıldığım var! Gerı döndü, araoasına hafıf bır yalpayla yurudu. Adamm « ..... benım de bır bıldığım var!» ından anlamlar çıkaran otelci, ardından umutla gıttı. Kel Mıstık durmuş. otelcıye donmuştu: Herıfi istasyondan candarma dâresin» goturen ben ım Sonraaa .. « Ankara'dan bana haber geldi herifın rfıırumu hakkında'» dıyecektı, vazgeçti. Daha doğrusu inandıramıyacagını samyordu Otelcıvse < Sonraaa ..«nm ardını oğrenmek merakı ıçındeydı Arabasımn surucu verıne çıkma ga hazflanan arabacıjı kolundan tutup durdurdu: tşın var mı' Olmadığı halde uzattr Ohoo. geç bile kaldım. Yığınla muşterım beni bekhyor! Otelci cebınden iç içe bir mıktar kâğıt para çıkarıp eHne tutuşturdu Boşver G dıp bır verlerde ikışer kadeh ata» lım Hemen pekı demedı EUnde paralar durdu duşunda olçup bıçtı Sonında ıç geç reıek baktı otel cıye Bu bakışıvla sankı • Ivı ama bırade, beni cort gozle beklıyen muşteıılerımı ne yapayım1'» demek latemıstı Otelci anlıvarak arabaya atladı: Bugun d° benım hatırım için musterılerin» boşver bıre herıf • Surucu yerıne sozde ı^teksızhkte çıktı, hayvanların dızg nlerını istek<ızlıkle aldı, kırbacnı ıstek. sız'ıkle şaklattı ama, « Deheeeeeyt aslanlanıun!» demedı Çejrek saat sonra şehrin en buyuk içkili lokan ta«ındajdılar Lokarta sahıbi gene kafayı bulmuş, belkı de taa akşandan ben surup gelen «arhoşluğu nun «Hık hık>'arı ıçındevdı Arabacı Kel M'stığı gorunce bır an avrıldı Yanlanna gıttı, masalarının kenarına tutunarak (Arfcası Samsnn Garnızon Satm fllma Komisyon BaşkanhğiDdan Samsun Garnizon thtiyacı için aşağıda cms ve mllrtan yazılı yıyecels maddelerl 21 Mayıs 1969 günü saat 15 00 de kapalı zart usulu ıle yapılacaktır. Sartnamesi Ankara. tstanbul Lv. Amırlıklennde ve Komisvonumuzda mesal saatlert dahllinde Rorülebilir Mektuplar en geç ihale saatinden bır saat evvelıne kadar Komısyonumuza verilmlş olacaktır. Postadaki vakl gecikmeler kabul edilmez. C 1N S 1 Miktan 15 0(W Jîîlo 5W)0 fcılo 10 000 kılo Muh. Fıatı 61) kuruş 80 kuruş 1. 30 kuruş Muh. tutan Muv. teminatı KARPUZ KAVÜN TAZE ÜZÜM 9 000 00 TU 675.0u JJra 4 00') 110 TL 300 00 Lira 13 000 00 TL 975 00 Ura (409 Basın: 15001/5412) Tekel Genel Müdürlüğünden: 1 Gazıantep ve Dıv arbakır îçkı Fabrıkalarımız ihtivacı ıçın mevcut jartnarn»sıne gore ıkı adet lastık tekerleklı seyyar Yangın Motopompu muteahhıt nam ve hesabına ı<; pıy<ısadan pazarlıkla satın alınacaktır. 2 Pazarlığı 21 Mavıs 1969 Çarsamba gunu saat 10'da Unkapanındaki Merkez Satınalma Komısvonunda v apılacaktır. 3 Sartnaaıesı her gun Komisvonumuzda goruleblleceğı gıbi bedelsiz olarak temm de edılebıhr. 4 Ihaleye girecekler şartnameve gore teklıf edeceklerı MotoDompun bır aaet orıjmal kataloğunu Turkçe tercume^ı ıle bırhkte pazarıik gununden en az uç gun pvvel Insaat Şubesi Mudurluğune verecekler ve ıhaleje ıstırak edebılmek için belge alacaklardır 5 tsteklılerın 5 250, Lirahk muvakat teminat mabuzlan «aır kanunı vesıkalarıyle bırlıkte belırh gun ve saatte Komısyonumuza muracaatları ılan olunur (Basın: 14860 5390; Adalet Bakanlığındon Münhal Noterlik 1968 yıh gaynsafi gehri 41.681 lira 52 taıruş olan Germenclk Noterlı^ı rrmnhaldır. Noterlik Kanununun 7 ncı maddesmde yazılı ruteliklere «ahıp ıstekhlenn gereklı belgelen ıle birlıkte. ılân tarıhınden ıtibaran bır aj ıçmde Bakanlıgımıza. veya bulunduklan yer Curohurıvet fcavcılıklanna basvurmalar: lazımdır Posta ıle doğrudan doğruya Bakanlığa gonderilmış olan dilekçeler fcafrvurma süresı ıçinde Bakanhga gelmedıği takdirde atama ışlemınde nazara alınmaz Noterliğe atanmıyan isteklılere, istemlerımn sonucu hakkında Bakanlıgımıza ayrıca tebligat yapılmıyacaktır. Ilân olurur. (Basın: A. 881015033/5383) 0