Katalog

YENİ VARLIK Yeni şeklinde 32 sayfalık miytik blr dergi halinde çıkan Varlık'ın Nlsan sayısı geçen ay çıkar çıkmaz kspışünuş, eldeki mevcut, üç gün içinde tükendiğinden isteklere cevap verilememiştir. Türk ve dünya edebiyat ve ktiltür olaylarını en iyi yanlariyle izleyen, en tanınmış şair ve yazarların işbirliğiyle meydana gelen Varlık'ın Mayıs sayısını görmenizi tavsiye ederiz. (tlâncıük: 2510 5143) umhurİY 45. yıl, sayı: 16076 KTJRUCTJSU: STJNUS NADİ Telgraf ve mektup adresi: Cumhuriyet tstanbul Posta Kutusu: lstanbu] No 246 Telefonlar: 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 Perşembe 1 Mayıs 196 (Dış Haberler Servisi) PARİS De Gaulle'ün koltuğunu kapmak için. başlayan adaylık yarışı, istisnasız, bütün Fransız partilerinde çesitli gruplaşmalara yol açmışhr. Bu arada, bugün toplanacak olan kabinenin, seçim tarihini tesbit etmesi beklenmektedir. Herkesin beklediği sekilde, DeGauüe"un vârisi olarak düsünülen eski Başbakanlardan Georges Pompidou adayhğını koyduktan sonra, Marsüya Belediye Başkan Yardımcısı Gaston Deferre de, De mokrat ve Sosyalist Fedeıasyonun Parlâmento Grupunda, Guy Mollet'nin Sosyalist Partisine karşı adayhğını koyacağını iiân etmıstir. (Arkası Sa. 7, Sü. 7 de) KEMAL TAHIR Y0R6UN SAVAŞÇI Cumhuriyet Gazetesi 1968 yüı Yunus Nadi Armağanı Birincisi urtuluş savaşımızm büyük romanının 3. basımı 440 Sayfa, 12.5 Lira LGİ YAYINEVİ \enl5ehir, Ankara Cumhuriyet 5104 Sendika Başkanını yoralayan Amerikalı yurt dışına kaçırıldı 9 Türk İş, Amerikalı askerleri kınadı tZMtR NATOİŞ Sendikası Başkanı Kemâl Özü şişeyle başından yaralıyan, Alsancak Amerikan içki deposu müdürü Claus Schoerlandın, özel bir Amerikan uçağıyla yurt dışına kaçırıldığı ögrenilmiştir. NATOİŞ Sendikası yöneticila ri, 5 Mayıs günü hakim önüna çıkması gereken depo müdürünün, eşi ve çocuklanyla Çigül Havsa»&nmdan özel bir Amerikan uçağıyla Türkiye'den aynldıklarını tesbit etttklerinl açıkİBtnışlardır. Bu açıklarnanın yapılmasmdan sonra, İzmir Amerikan Haberler Merkezi Müdürü re Izmir'de Araerikan Büyükelçiliğinin sözcüsü olan Selke, Claus Schoerland'm yurt dışına çıkıçım doğrulamış ve «Geçici görevle Almanya'y» gönderildigini» »öylemiştir. Adalet makamlan ise, yaralama suçundan mahkemesi bulunan bir şahsın, apar topar, geçici görevle Almanya'ya gönderilmesinin iyi niyetli bir davramj olmıyacağmı belirtmişlerdir. Secjmlere kadar Fransa'nın geçlcl Cumhur başkanlıfı görevini yapacak elan Senato Baskanı Alain Poher, yenl çalışma yeri olan Elysee Sarayına girerken.. (AP). FransD'du koltuk kavgası kızışlı D« Gaull* IftUa ettl. Gazeteler «ZAFER VETA HİÇ!» Bazı din adamlarımızın da katıldığı Alemül Islam toplantılarında neler konuşuldu Oğrenci otobüsü çarpıştı, lOölü 8 yaralı var FATSA (THA) Çamburnu mçv'dinde fazla sür'at yüzünden otobüs minibüs çarpışmau sonucıl meydana gelen bir trafik kazasında, yedisi oğrenci olan 10 kişi ölmüş ve 8 kişi de ağır surette yaralanmıştır. Kaza, Fatsa Lisesinden aldığı 14 öğrenciyi Bolaman bucağına götürmekte olan 52AD952 plâ!;alı minibüsün, Çamburnu mevkiinde, İstanbul'dan çelen 61AE567 plâkalı yolcu otobüsünü sür'atli bir şekilde sollaması üzerine meydana gelmi^tir. tliç Komisyonu raporu: 4 Çarpışma sonunda | ci olan minibüs yolcularmdsn. Ct \ vat Oda, Bekir Karamustafa. Ser ki Aydın. Hayrrttin Aydın. Mehmet Aynıcs. Galip Demirtaş. Mazhar Gündoğdu. Fahri Aydın v g Kı>Ttıet Bulut ile kimligi tesbit edilemiyen bir oğrenci ölmü?, 8 kişi de ağır yaralanrmşfır. Koma halinde Ordu Devlet Hastahanesine kaldınlan ağır yaralılardan üçünün otobüs yolculanndan olduğu anlasılmıstır. Olaya Fatsa Savcıhğı el koymuçtur. Şeriatçı akımın gelişmesi plânlanıyor Ümit GÜRTUNA ANKARA Şeriat devletleri kurmayı amaç edinmiş bulunan Rabitatül Âlernül İslâm (Dünya İslâm Birliği) nin geçen hac zamanı, Mekke'de yapılan Genel Kurul toplantısına. başta Diyanet İşleri Başkan Yardımcüanndan Yaşar Tunagür olmak üzere, birçok din çörevlisi katılmıştır. A N K A R A Orta Doğu Teknik Ünıversitefi Akademik Konseyi, üniverjitenin 15 Agustos'ta derslere ba?lama*ını ksrariaştırmıstır. Akademik Konneyin iki buçuk saat süren toplantısmdan da sonra yapılan açıklamıd», îöyle denilmektedir: «Tapılan inceleme T« t»rtışmalar sonnnda, öfrencilerin yıl kaybını önlemek, üniverşiteye 196970 ders yılı için yeni 6frenci ahnmasını saglamak, son olavlar dolayısıyla bozulan çalışma şartlannın normale avdet etmesine ve iiniversitenin daha verimli çalışmasina imkân hazırlamak üzere, 1969 yax tatilinin öne ahnıp, yarım kalan sömestre için deralerin İS Agnstos'ta .başlatılmasıns, oy çoklnfn Ue karar vfrilmiştir.» Türk İş bildirisi ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) TürkIş, Amerikan işyerlerindeki grevle ilgili olarak dün yayınladığı bir bildiride, grevin başlamasile işveren Tumpane şırketinın sahneden çekildiği, Sendikalarla işçilerin karşısına Amerikan Silâhlı Kuvvetlerinin mensuplarmın çıkarıldığı, bunla nn da işçılere tecavüa ettiği belirtilmektedir. ünün ORTAK PAZARDAKt ÇIKHAZ Ortak Pazar'a girme kararı alındıgı laman çoğnmuz bn katılışın Tiirkiye'nin ekonomik gelişmesi için hayli yararlı olacafını düşünmüştük. Gelişmiş Avrupa ülkelerinin, digerleri yanında jıda maddeleri tüketimi gittikçe artıyordu. Türkiye Ortak Pazar'a girmekle hem geleneksel ihraç maddelerinin sürümünü geliştirebilir, hem de tarımsal ürönler sanayiine gidebilirdi. üstelik tam tiye oluncaya kadar geçecek plân dönemlerinde montaj sanaviinin temel sanayie donüseccti hesabı Altılar'ın rekabetiyle kıyaslanınca bizi pek korkutmuyordu. Deniliyordn ki, o zamana kadar nüfu!umuz nasılsa artacak, ic tüketira »elişerek. bufiinün finansman imkânlariyle çerden çöpten knrıılan tfsisler bile gelişmiş ülkelerle rekabet edebilir hale grl»cek. Ba arada dış kredi ihtijacımn daba kolay sa£Ianma.s>, gelecegin Avrupa Birligi gibi faktörler de Ortak Pazar katılısmın tahmini yarar oranını artırmaktaydı. Adavhgm ilk aylannda kredi kolaylıkları, konlenjanlann tesbiti ümit vermedi defil. Ne var ki, nygulamada kabul edilen kontenjanlardan bazıları, Altılar tarafından ya da Altılar'ın bir kısmı tarafından sonuna kadar knllanıldı|ı halde, bazıları üzerinde pek az istek geliyordu. Meselâ Altılar'dan biri kuru üziim için tpnıdıfı knntrn.janın tamamını alırken, digeri pek azını ithal ediyordu. Yine iilkeler, Tiirkiye ile Yunanistan arasında çeşitli sebeplerle oynamakta idiler ve Yonanistan'ın sıyasi nüfuz katarak giri?tijı rekabet bn oynnlarda kendini hısscttirıvordu. Olavlar bovlece siiriip eıdrrken çeçıs dönemi hazırlıkları geldi cattı. Tiirkiye, anlasmaya eore, bir adaylık dönemi geçirecek, onun sonunda tam üyr olacaktı. Rrüksel'de ba^layan geçiş dönemi müzakeiflerinin önceleri iyi cittiçi bildiriliyordu. Ne var ki, ayrıntılara girildikçe çelişmelpr hattâ Ortak Pazar'a katılma meaelrsini çıkmaza sokacak birtakım anla^mazlıklar ortaya çıktı. Anlaşma;liklardan en önemlisi ve lârkive için en tehlikeli törüneni şudur : Başkan Ketıtıpdyııin öııcüliijü ile dünyanın çelismis ve gelişınemis iilkplerinin bir kalkınma ve ticaret konferansının çatısı altında tnplandıklan bilinir. l e n i Delhi'de toplanan son konferansta az eelismis ülkelerin kalkınma imkânları förüısiilürkfn. 77'ler dı^r anılan gelismemislere ileri iilkeler tarafından birtakım tavizler tanınması istonmis ve bn istek Altılar'ın a£ır bastıiı O.E.C.U. tarafından da prrnsip olarak kabul edilmiştir. Nihayet geceıı snhatta Ortak Pazar nlkeleri de bazı istisnalar dışında 77' lere. 1370'te baslamak üzre rüçhan hakkı tanındıjını bildirmişlerdir. tlk anda akla, «Ne var bu kararda?» diye bir soru jelebilir. Nitekim 3 4 ay nnce Ankara'da da böyle düşönenler olmnştnr. Oysa meseleyi biraz deşince karşılasılacak dorum hiç de iç açıcı deeildir. Cünkii Tiirkiye tccis dönemine CİrdiŞi zaman ötekiler gibi 77 ülkeye vergisiz ithalât imkânını tanımak zornnlngn ile kar«.ı karşıya kalacaktır. Tani bir zamanlar altı ülkenin yerli ürünleritnizle rekabetinden çekinirken bu defa 77 ülke daha • isticnalar artırilsa da işe karışacak ve kalkınraaya çalışan Törkivp'nin zaten kıt olan kaynakları başkalannı kalkındırmak njrıına harcanıverecektir. Açıkcası, Dimyata pirince giderken evdeki bulgurdan da olmaja henzer bir dummdur hn. Ve tariptlr kl, birkaç yıl önce bize «siz hiç iizülmeyin. böyle bir istefi kabul etmeSe niyetimiz yok» diyen eelismis Altılar, son aylarda «OrUk Pazar'ın politikası bunn gerektiriyor. Üsteltmeyin» şeklinde »e«yip konnsmalarla i'irazı karşılamaga çalısmaktadırlar. Sımdı mesele, eümriik oranlan, kontenjanlar anlaşmazlıgi İle birlikte 13 Mayıs'ta toplanması beklenen Ortaklık Konseyine götürülecrktir. Toplantıda hizim, bankılara karşı direneeegimizi yetkililer gâylürorlar. Gerçekten direnme':ten hattS Ortak Palar'ı tozden çıkarmaktan başka çare yoktur. ÇiJnkü Tflrkiye'Bİn pek çellmgiz ekonomiıi eger Altılar'ın ortak çıkırlars dayanan politikalanna teda edilirse bnnon «oramlulntiı tasinamıyaeak kadar büyük olacaktır. Aynı toplantıya katılan hükümlü Mehmet Şevket Eygi'nin «Yakında, uzun zamandır miica delesinl Taptiğunız şeriat devletini kurmak için harekete geçeceğiz» şeklinde konuştuğu îçişleri Bakanlıği ve Ulusal Güvenlik örgütlerine gelen haberlerden ogrenilmiştir. Yerli ılâç şirketleri de yabancılaşıyor Orhan DURU «Hazırlanın!» Lâikliğe aykırı yazılan sebebiyle hapse mahkum edilen ve mahkümiyeti Yargıtay tarafından onaylanan, ancak tebligattan bir eün önce «Hacca gitmek» üzere Türkiye'yi gizlice terkeden Mehmet Şevket Eygi, hac zamanı, Hacca giden Türklere çeşitli propagandalara girişmiş, Ankaradaki yetkililere gelen haber lere göre, Türkiyede din devletini kurmak için hareketin yakında başlayacağını, şeriat devletini kurmak isteyen din kardeşlerinin hemen hazırlanmaya başlaması gerektiğini belirterek şu şekilde konuşmalar yapmışhn «Camiye gitmeyen herkes komünisttir, siyonisttir ve dinsizdir. Mahallenizde ne kadar camiye gitmeyen insan varsa hrpsini tesbit edin. Sizlere (hareket) emri verilrtiği zaman ilk önce bonları öldüreceksiniz. Bu köpekler öldürülünce hareket kolaylaşacak ve (ravemtze daha rahat varabileceğiz.> (Arkası Sa. 7. Sö. 5 de) Komisyon çalışraalan sonunda, Türkiyede ilâç üretiminde yabancı kuruluşlarn üretim payının gittikçe büyümekte oldugunu görmüş ve yerli ilâç çirketleri konusunda da şu sonuca varmıştır: Günlerdir evinden çıkmavan Basbakan Demirel, >IiI1i Güvenlik Kurulu toplantısına giriyor.. ıTelefoto THA) «Büyük yerli kurnluşlarımu d* halen lisans altında yabancı firmalann ilâçlannı yapmava kuvvetle yönelmektedirler. Bu da bir anlamda yerli knmluşlann da yabancüasmgüi detnektir.» T. Bonosu Tüziiğü yururluge gırdı ANKARA Tasarruf bonolarmın değişlirilmesi ve değerleri iie faiz tutarlarının ödeme şekilleri esaslarını tanzim eden tüzük, dün Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Danıştay'ca incelenerek dünden itibaren yürürlüğe giren •Tasarruf Bonolarını Değiştirme ve Tev. sik İşlemleri Türüffü. hükümlerine göre, tasarruf bonolannm rieğiştirilmesi, Maliye Bakanlığmca yapılacak ılândan sonra geçecek 2 yıl içinde tamamlanacaktır. 2 yıllık sürenin başlangıcı, yapılacak üân tarihini kovalayan gün olacaktır. Bonolar üzerinde gerekli islemi yaptırmak için müracaat etmeyenlerin alacak ve her türlü talep hakları ortadan kalkacaktır. Orhan Kemal'in romanı ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Bır süredir bazı dış seyahatler ve devlet hükümet adamları arasmdaki rahatsızlıklar sebebiyle toplanamıyan Milli Güvenlik Kurulu, dün dört saat süreli bir toplantı yapmıştır. Toplantı konusunda herhangi bir açıklama yapılmamıştır. Ancak toplantıdan ayrıhrken, Baş bakan Süle\man Demirel, gazetecilerle konusmuş ve özellikle. muhalefetin Meclis'te TRT Kanun Tasarısına karşı giriştiği KAYSERt. fHA) Birbirine engellemeye çıkışmıştır. Demirkarşıt gruplar arasındaki kavgael, •Parlâmentoyu çalışmaz hale lar yüzünden hâdiseli sekilde ba; Çoğunlafu »ajlıyamadlfı İçin getirecek kimseler. milletten niçin layan MTTB'nin 49 uncu Genel toplanamıyan ödemiş MemurKAMDIRA C.H.P. Gersel gidip rey istiyecekJer, ne yapaKurul çaltşmaları, MHP komando lar Kooperatifi bârika bir çare Sekreteri Bülent Ecevit, dun caklar aldıkları reyi> demiştir. larmın gövde gösterileriyle aksa bulmus: Kongrede saz çalınacaKandırada yaptığı konuşmada, Demirel, bu arada, kanun tasarımış, havanm iyice gerginleştiğini ğını, toplantının sazlı sozlü sı konusunda her türlü telkine AP. iktidannın bazı yeni tergören Kayseri Valisi Ahdullah olacagını iiân etmiş. açık olduklarmı belirterek, butiplere giriştiğini, tarımda soÂsım tğneciler, Ankara toplum po Bunun üzerine salnn sabahın nun için «İllâ da bir yuvarlak mürünün örgütlendirilerek bu lisinden yardım istemek zorunda masa toplantısına lüznm görme erken şaatlerinden itibaren dol alanda da kapitülâsyon dönemi kalmış'tır. mus, hattâ taşmış. Ve, nihayet, diğini» söylemiştir. başladığını söylemıştir. tlçe kon MHP taraftarı komandolann baş konjrre de yapilabilmiş. LONDRA, (HA) Londra Ikgresinde Ecevit özetle şunlaıı •İsteyer lstediğini engellesin, Bu haberi Ankarada ikide blr ti?at Okuluna menfup 600 öğ kanhk divamnı ele geçirmesinden söylemıştir: mlllet görüyor buıılan. 8 ay şonsonra, ağırlık merkezinin bu grurcnci, dün «ögrenci Hayatı» ra seçim var» diye sert bir dil «çoğunluk olmadığından» top«Köylüye ve nretici kooperatif pa kaydığmı gören îsmail Kahra hakkında incelemeler yapmak kullanan Basbakan, sözlerine şöy lanamıyan Meclislerimizin salerine, kâr jarantisi şöyle durman taraftarlan, halkın desteğini üzere okula gelen Ingiliz milletle devam etmiştir: .Türkiye'de yın idarerilcrine duyururuz. sun, yeterli kTedi bile verilmezgörebilmek için teşebbüse geçmiş Belld faydan olur! vekillerinden kurulu bir komis(Arkası Sa. 7, Sü. 6 da) ken. sömürüvü daha örgütlfl lerse de, çabalan sonuç vermemiş yonun toplantısını basmışlardır. D. N. re giiçlü duruma getirecek bu tir. Olaydan sonra polisle öğrencişirketlere devletçe kâr garanti Ekserisinin cebinde harçlık bile ler arasınrfa şiddetli çatışmalar si de Terilmektedir. bulunmayan 2 hizbe mensup öğolmuş, bu arada polis gözyaşarBu tertip örgütlü sömürücü. renciler, dün sabah Vilâyet neztıcı bombalar atmı?;tır. lükte birinci aşamadır. İkinci dinde tesebbüse geçerek kendilerine yardım yapılmasını, aksi halaşama bu sirketlerin yabancı de 200 civarmdaki kongre delege sermayeye teslimi olacaktır. Tasinin aç kaiacağını bildirmişlerdir. (Arkası Sa. 7, Sn. 6 da) MTTB Kongresine komandolar hâkim olunca Ankara'dan Polis çagırıldı Güvenlik Kurulundan çıkan Basbakan muhalef ete çıkıştı Ecevil: «Tarımda kapitülâsyon dönemine giriliyor Yabancı kontrolu Raporun bir yerinde İse şöyîe denilmektedir: «Kontrolsuz çalışma serbestisi devam ettiği takdirde iiâç sanayiinin kısa zamanda ilâç yaprmı j ve muhtemelen ham martde iire. (Arkası Sa. 7. Sü. 4 de) BİR r DAKİKA: Bir deneseler Kanlı Pazar'la dâva başladı Taksim'de «Kanlı Pazar» günü ölüm ve yaralanmalarla sona eren olaylarla itgili olarak açılan dâva ya dün Dördüncü Ağır Ceza Mah kçmesinde başlanmijtır. Makrul Ali Turput Aytaç'ın baştna s o pa ile vurduğu iddiasile tutuklanan sa nık Bairalı Ahmet Atalay sorgusunda «Benim olaylarla hiç bir 1 1 gim yoktur» demiştir. (Arkası Sa. 7, Sü. 6 Milletvekillerinin foplantısını öğrenciler baslı Soysaf davasında savcı bir sanık için crza istedi ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu I Gaüeteci llhami Soysal'ı dövmekten sanık Albay Salih Raci Tekin, Assubay Yük sel Ahçıo|lu ve Assubay Sâdık Görmez. dün 3. Ağır Ceza Mahkemesinde yargılanmıslardır. Genel Kurmay Baîkaaı Org. Cemal Tural'ı da suçlamış, «Onu adalet tarihi mahkum edecektir> demiştir. , Sanıklan da «Ordunun özgürlük savasına Lhanetie» suçlayan Esat cğlu. tanıkların çoğunun «ubsy oldugunu. bunlann Tural Genel Kurmty Baskanı fken dinlendik(Arkaa 8a, 7, 81. 6 da) ECVET OÜREStM Bugün 4 Sayfamızda Seliluttin Hakkı Entejlu. « U Durujmada Soysai'ın tvuksh Taksim olaylan İle llgili durus!tnî«ra dün de dCTam edlUnUtlr. TutuJUu Ahmet Atalar