Katalog

SAHÎFE 16 Nisan 1969 CTTMTnTRİYET Sayın Celâl Bayar, Cnmhurlyetto çıkan ve çok tUkkaüe» ttldb«tti|tafal iftnt V«j urdoğunıu yajolarnn hakkmda, gccck » Hlaan Ml tarihU T«ni t»tanbulda ve Bursadaki beranlarmm, gerek 3 Nlma 961 tarlhll Soo Havadiste çıkan beyanlannun okodosL. BvtMyanlann her Ikisinde bellrttiginli gibt, yanlanmd» hatalar Tana, bnnlan kama efkân onunde açıklamak ve yarılanlann hatalı oldafuna haklkaten emtnm nız duzeltmek, bizzat Menderesin hâtıraaına bir hizmetiniz olur. Bnnu beklemek, hata ve hattâ tahrlften bshsettlğtnlz yanlann yazan ol mak itibariyle, aynca hakknndır da. Çunku blr tahrif lddiasında bulunan, tahrlu ispat etmezse, muşkul dnrnmda kalır Ben, hem hatayı, hero hata paruu, ortaya konuldugu zaman, (ükftoctlc kabul edertm. Ama kaynakları tahrif etmero. Yukanda ijaret ettlğim ve Son Havsdlrta çıkan b«ymnlannıxm tdmunun ise, slze ait olabileceğinl tahmln etmlyonun Çflnkü bunlar arasmda, size atfedilmesl kabll olmayan geliglgüzel beymlar vardır. Meselâ ben .tnonü benim Ideal Dostomdur» nanl diyebillrim? Ne boyle blr sözüm, ne boyle blr yazırn vardır. Ama: İnönü'den hlç ktmse «blzim Inonu» dlye bahsedema, dly» yas dun. Onun en yakmlan ile dahl arasmda mesafeler bıraktığmı yaıdtm. lnSoU'nOn dostlan dejil, aıkadaflan vatdır, dly» yasdan. Hattt tklncl Adam istmll eserimin. Iklnd cüdinde </• Inonü'nün Bes VasfVndan bah««detken: Inonu, hiç khnseye angaje ofanaz, hatti Atatürk'e blle... dlye yazdtm. Tânl onun müstakil sahsjyetinl belirtmeye çaliftım. O halde ben tnrimı'den nasıl «Dostum» dlye bahsederhn. Ben tndnu'nıin dostu degil, hayranıvmı. Ama üe, ciltllk Ikind Adam lstmli eserimde ve müçtakll blr yaıar olarak. hem de bütun hıymnlığıma rağmen, İnonu'nün ve devrinln, kendl açundan eleîtlrmeye, yânl tenklde muhtaç gordüğıhn buttin cephelerinl, butun etrafıyle tenkit ettfan. Meselâ bu kitaplarda, slsin de kabinede bulundnğonuı devrln Toprak \e Iskân Slyasetl: • Bir «ahip^ızlığin hikâyesi. olarak ljlenlr.. Nitekbn Menderes'in Drsmında da, Menderes'in ve Devrinizln, hem başanlan, h«m başansulıklan. kendl açundan, fakai olay ve jartlara da dayandınlarak, aynı açıklıkla ljlenmiştir. Son Havadiste ve bu feklldeld beyanlaraı siıe ait olaımyacaf. ümldinl tekraı etmeme müsaadenlzi rtct edrritn efendhn. S. S. AYDEMtR MENDERES'in DRAMI * AYDEMIR ve idrak, td&muun da beltrmediğini. esette kaydetmlşHS. Halbuki çok partili bir reJimdo Uderin, iküdann llk w tilesi, siyasl çatı^malann; mil11 parçalanış ve blr kardas kavjaaı lstikametine kaymasTiu önlemektır. Bunun da illc şekll, lli çareM, Mecllste BÖS sahibi oten liderlerln, Mecllsi blr cULdyVtörler dagU?ü arenasına drjodürTneden, «eyttn dalını, y«nl sulhu temsü eden yeçü Ortülü bir masabaşına ottmnakbr Kozlarını orada ortaya atmaktı. Bu dâvet; elbette ld ve asü güçlU sba aahibl olan lk tidar önderlertaden gelecektl. îşte bu otaıadı. îşte bu dUçUrıülmedl. Bılakis tansiyon her gun, her saat biraz daha arttı Şıddetlendı. Mesela taraflar Mecl'ste bırer gladyator glbl boğaz boğaza geldiler Bunun gaaetelerden, radyolaıdan nalka, rnahalle ve kt>y k&hvelerlne akseden daigalanrun, halk ruhiyatmda uyandıracagı llkel lçgüdüleri düşünmedıler îlkel ve tehlıkeli uyanışlan hesaba katmadılar Meseli Garp CepCok Partili rejim. Tek adamlar ve kahramanhesi Kurrandanı olarak düşmanîar rejimi değildir. Çok partili rejimin en iyi dan kurtardığı Uşak'ta galdırıtemsilcisi mantık ve idrak adamıdır. Menderes ya ugratılan, yerîeTe serilmek istenen taşlanan, yaralanan blr devri, heyecan ve aksi>on adamını verdi. Maneski Bevlet Reisinin, Atatürktık ve idrak adamına gelince?... I ten sonra en yetkıll lkinci Adamın başına getirilenler, hem de Ankara'dan Uşak'a gönderilen Demokrat Partl temsilcilerinin sofrasında alay konusu edıldı da ne lhtilâl, ne de lhtllâld vardı Evet, ne ıhtılâl, ne de Ama, Uşak'ın Iç mahalle ve kbylertyle bütün Ulkede. yaşh ihtüâlci* Ama bir ihtılalln şartBundan «vvelkl sayfalarda, îstıkiai Savası Muhariplerinin lan hazırlanıj'ordu Ve lktidar Eemokrat Partl ve Halk Parbunu nasü karşılayaoagını, bu cepheslnde, bu şartlan gbretısı aasındakı çekışmelenn zır aoîrabaşı adamlan düşünemecek, DU şartlan Önleyecek, yave noktasına vardığuu soylenl aslında çok partili blr de dıler. mıştık Bu boguşmalara artık Bu yapılarüar, oralarda da mokraslnln tabiî meselelerınl ihtılal sozlerı de kanşmıştı. kalmayacaktı Halbuki çok parnormal mecrâsına ıtecek bir Ama 19581959 yıllarında orta Bir iktidar, varlığının hikmetıııi ne vakit kaybeder? 88I, relec«tlm Tamı !•• lecefim! mukabeleslnln hlkayesml, belM bilirsınız (1). Ama bu karşılaşmanın ve bu sözlerto yenne getirilmeditl ve gelişmeleri de, aym eserde verılmiştir. Din ticaretina gelince? BÜHta bunlar nlçin bövle oldu"" Sonra iktidara geldıjı zara»n, hem sağ, hem solculara karsı cephe alan, bunlann garetelerinı kapatan, laıklıgi, kutsal ılân eden Menderes'ln, ıktıdarımn bır devnnde, Saidı N'ursi'ye. adetS elçüer salrrası nasıl ızah edıhr'' Isparta camisi mevdanmda ve halkın bntinde numayıslı bır sekılde onun ellennl open Hükumet buvıık leri kimlerdr Ve buna ne lüzum vardı' Dın ki, Allahla kul arasmda ve dokunulmaz kalmalıydı Ve Saidl 'Nursi'nin \ah lere tebllğler vapacak hallere getırilmesi, haklkaten gereksızdı <2> Basit gibl görunen bu gelıçmeler yurtta dınin siyasete felet edılışının, llk adtmlan oldu Halbuki ve bilındigl gıbi. dinde tankat yoktur Tarikatçı voktur ''evh ve tekke de voktur îslâmın dort temelinden üçü olan ıtıkatlar (inancalari, ibadetler (Tannya vbneliç) ve ukubat (yani ahirettekl cezalarl hepsi de Allahla kul arasında kalan ve TUrkivede. hiçbir zaman hıçbir hukumet reilminin kanşmadıgı şeylerdır Dördüncü temel olan muâmelat'a. yanl insanlarla insanlar arasmdaXi mUnasebetler* gelince, bunlar da kanunlardır kl, bu kanunları da devlet düzenlemıştır O halde dinln siyaseta âlet edılişı ve hele bugun artık bir meslek haune geanldıği gıbi, ışm bir din tlcaretı haline dokülüşü, bizzat dine karşı bir s&jgısızlık olmuyor nu'.. Neden uzlaşamadılar? «NEDEN BIRBIRLERINE EL UZATMADIL\R°» tili rejımde, taslama, yaralama, llnç etme yoktur Hele bunlar, bir eskı generale, bır eskı Başvekne, bır eskı Devlet Başkar nuıa karşı olursa ve o iktidar, bunlann suçlulannı dahi aramaz l attâ hukumetın ve parti merkezımn vazifeli temsılcıleri bu suçlulann ellerıni sıkarlarsa, o ulkede iktidar, artık varlığının hıktnetınl kaybetmış demeKtır Dişi Bond MODESTY BLAISE t dS'LV UA BAYGrtti GEA/Ç Meşruluk nasıl kaybolur? Evet en güçlü ve iktidara halkın ç şunlugunun o\.ları >e ' alkışları ile çıkan bır iktidar, hele çok partili rejımlerde, bır gun gelır, varlığının hıkmetınl kavbedebılır Bura istersenız, meşrulugunu kavbeden bır ıktıdar da dıyebılınz. Çunkü iktıdar ancak, mılletin ıçmdeki çel şmelerı, mılletin yararma istıkameüendırebıldıği müddetçe ve buna muktedır olabildıkçe meşrudur Ancak, bu sürece, onun varlığının hıkmetı vardır. Yoksa mılletin içindekl çelısmeler, çatışmalar, kavgalar mıl leti bolecek hale geldı mi ve lktldar, bunlann sosval ve ruhl yapısmı dogru İdrak ederek, bunlan, aklın gosterdıği yolda düzenlemek veteneğıni kaybettı mı, ıktıdarın, varlığının hıkmetı de, artık şüphe gbtürür Çunkü bu takdırde iktidar, mıl letin haklanmn ve menîaatlerinın değıl, kendı ükel ınsıvaklarının esıri olmuş demektır. Bu takdiTde onun varhğımn devamı, haklkaten milletln havrı ale>hıne ısler Ve o zaman ıktidar adamına sağduyu değıl, hıddetler, ihtiraslar hâkim olur llkel ihtiraslar ise, iyi yol göstericıler degıldır Ve blzl, kultür, akıl medenıvet sevıyem.zden ayırarak, tarıh öncesınde ve ormanlarda y&şayan cetlerinüztn, sorumsuz seviyeslna indırlr Hülâsa, 1958 1959 yıllannda Tür kıyede ne ıhtılâlci vardı. îCe de ıhtüal hazırhğı vardı ama, ıhtılâhn şartlan hazırlanıyordu derken, mübalâğa etmedig^mızi sannoruz Nıtekım daha sonra o>te gunler pelecekti kı, Ihtılâlcı de çıkacaktı thtilfil nüve lerl de belırecekti îhtılâle de çdılecek ve bu ihtılal iktidara pahalna malolacaktır Halbuki ve gbrecegiz ki, bu lhtüâli, üç gun evvel blle önlemek roümkündtl Cünkü lhtilâl: GeUyorum! rtıyordu. Çünkü lhtUâl, hiçbır tedb nn onlevemeveceği sosval bink^nelere, meselâ smıl kavgalar.na dayanmıyordu. Butun dâva, siyasî ldl. Ve bu sıyası çatışmanın Iki kanadı, ay nı Meclıs çatısı altmda, her gun beraber ve torsı karşıyaydılar O halde Neden birblrlerine el nzatmadılar' dıveceksıniz Bunun cevabı basittır Sıyast mu^aaelede taraflann bırtırlerıne e] uzatmalan, bu tarallar arasmda asgari müşterek olçü ve hedeflenn bulunması aemektır Çok partili bir reiım olan bizim demokratik nızamı mızda ise bu asgarî müşterek prens pler vardı Ve Demokrat Parti ıküdara, bu sloganlarla gelmısti Meselâ ve daha bncelen de saydıgımız gıbi, Halk Partısl Anayasa termnatı. Adalet teminatı, Ünıversıte muhtanyeti, Antt Demokratık kanunlann kaldınlması, Basm hüniveti, Hfkım ve Memur teminatı ve eşıt muamele istıyordu. O halde sorabılınz Bunlar ulasılamaz prensttpler mivdi? Ve Demokrat Partt, niçın bu prensiplere yönelmedi" Hera de onlan vaktiyle blxzat savunduğu halde?.. îşte bunlar öyle sorulardır kl, bu soruların cevaplan, bize, ıhtilâle çıkan yolun basamaklarıru gbsterir . Amî şimdi bu yolu izlemeden bnce biz biraz da devrin dış sıyaset hareketleri Usttlnde durmalıyız . (1) Meün Toker: tnönfl ne 10 yıl 1957 1960. (2) tkincı Adam: Cilt: m . YARIN : Türkive yalnııdı ve muttefikler arıyordu Ymaır ELISABETH S . HOLDING N1HAL YEG1N0BRL1 CartH Çevıren: 35 Kıllıan, «Ben jimdı Mr. Bell'l, ya da Mrs Bell'i bulur so>lerım» dedı. «Teşekkür edenm, efendım'» Şofor hemen aüadı ve Kıllıan'a kapıyı açmak ıçın seğırth . ve sonra donmus gıbi kala kaldı. Arkadan bır başka ototnobıl gelmekteydı. Bır polıs »rabası Şofdr polıstı ve arkada bir sıvîl kıyafetlı ikı adam vardı. Polıs arabası tam terasın onunde durdu ve arkadakı ıki adam dışarı çıktılar. Bır ta nesı, gozluklu, sert tavırh, gençten bır adam. «Mr Bell burda mı'> dıye 5»n3u «Lutfen mufetüş Warren'ın kendısıyl» gorujmek ı«rtedığ.nı haber venn » Kıllıan'm vanındakı şofor, «Lutfen kapıyı çaltanız, efendım » dıye saj gıyla mırıldandı. Mufettıs Warren'le janmdaki adam (ırı yan, kır mızı yuılu) omuz omuza vuruyerek merdıvenı çık tılar Mufettış zıle bastı ve bır an sonra erkek uşak kapıvı açtL Polısler ıçen gırdıler Şofor, «Bır ıhbar eden olmuş herhalde» dedl. Kıllıan, «Evet,» dıve cevap verdı. «Acaba burda beklesem mı7> diye sordu Kılhan, .Ben ne btleyım be birader?» dıye c« vap verdı. «Hıç bırşeyden haberım 5 ok kı benım » Terasa çıkıp bir sezlonga uzandı; ellermı ba«ının altmda kılıtledi ve gozlerini boşluğa dıktı Fır sat bu fırsa*tı Bıraz dmletımeğe, hat+â mumkunse •uvku kestırmeğe bakma'ı Olaylar bırbırmı ızhyecckmlş gibi gelivordu Kilhan'a Tansiyon yiıkselecekti Genç ve saf sofdriin bıle dıkkatıni çeken «=up helı noktalar» pohsın gozunden kaçacak değıldı elbet Sorular sorulacaktı Bır kaatıl adayı aranacak ti... «Ve eğer Jocelvn gemıden Mr. Bell'e yazdığı mektupta benım adımı vermişse . onun bir gece kiipesteden denize du'tuğu de arnk bılindığine gore.. SÜpheler benım uzerımde toplanabılır Gerçek kaatıl kendını kurtarmak ıçın polislere benden bah sedebılır . H«l« bu sabah erken saatlerden ben dıçarda oldugum da öğrenılınce . Ama yalnız değüdım kı' Harrıet'l» birlikteydım. Sakıa Angelo'yu Harriet öldurmüş olmasm? «Ama hayır Harr et adam öldüremez. Na«ıl H llyorum bunu' Iç güdumle bılıyonım. Sezi gucümle bilıyomm. Angelo'yu kendimın Uldürmed ğımden ne derece eminseıa onun Öldül mediğinden de o clerece eminıra .. BUZ.KAUS/NOiN /Ap/LMB dıBl Tifffany TIFFANY JONES LAZJN AJ'A •ffffffl AYHAN BAŞOĞLU J İNTİKAM YEMİNİ m İşburaya varınca? îş buraya varınca, tarihî mantık bakımından ılK netıoe, fcencunı bu sorumsuzluğa kaptıranlann her gun neler yapabılectv ğının, artık bılınmeı oluşudur. Yanı her gıin ve her saat; her ihtımale gebedır Halbuki çok partili rejimin ilk vasfı, yetM sınırlüığıdır. Evet, yetkl sınırlılığ:. Yoksa her günün, her saatin, beklenmeven bır şeyler doğurması değilulr. Bu sırurülık demokratık Tejimi, hem. despotizmden, ymnl, söztl kanun olan tnutlak htlkümdarlık nizamından, hem adına diktatörlük dediğlrniz topyekun yetkl rejlminden ayırır. Hem da adlan demokrasl ve parlemanta lizru oldugu halde, hepslne ve en fazla 200 ailenin hUkmettlgl Güney Amerika Cumhuriyetlerinden aynrır. O Güney Amerika oHgarşlleri M, blr taraftan halklannın Uiklerlni emerler Bir taraftan da çesitli fasıllardan gelen aylıklannı Amerıkan hazinesinden alırlar. Îşte bu türlü lktidarlar, sorumsuz iktidarlann misallerinl teşkil ederler. Bize Rellnoe, 19581959 yıUarmda siyasl mücadele, haklkaten sovsuzîaçmca, ıki taraî liderlerınm, zeytin dalımn renglnl temstl eden bır yeşil masa başında toplanamamalan ve buna onder olacak bir iktidar adamınm çıkmayışı, demokrasımi«ln kaderlnde, cidden hazln netıceler vermi$tir. 10 yıllık iktidar bovunca lktidaıla an» muhalefet lıdeTİerinin, o da ta başta .ancak bir defa ve çok soguk bır hava içmde karşılaşmış olmalannın sebenlerini ve sorumluluklanm varımn yazarlan mutlaka arastiracaklardır. Bir gece zivafetmde karîilastıgı Inontt ile, gavet nazilt dostluk gostenleri içinde geçen sohbetlerden sonra înönü'yU evine kaC'T goturen Menderes'e înönü' nun • Rirar iferi huvur, dâvetine gavet samimi olarak; «Bak Sıbıl Bell, deseler, ıhtımal verebılirim adam oldurebıleceğme' Luther Bell'den, Ponıevskı'den de şuphelenebılırım. Ama Elly L'O'dan asla şüphe edemem, meselâ Harr et de oyle.. Ya Jocelvn benım sozlüm"' Ihtımal verebılir miyim onun adam oldurebıleceğme Ama onun ihtisası oldurulmek oldürmek değil Zaten yatakta bıtkm yaüyordu bu sabah uğradığı en son cinayet teşebbusunden sonra kendme gelmeğe çahşıyordu •Ben =ahsen Ponıevskı'den kuşkulanıyorum, el bef Jocelvn'i zehırlemeğe kalkışmadı mı' Bunu ya pan Angelo'yu da oldurebılır bal gıbi Sonra tutup kaçması Bu kaçış ıtıraftan be'er, azız dostum Bu sefer vakajı ko av ko'av kurtaramı>acaksm. Enc Ponıevckı' Pohsten kaçmak Harriet ten kaçmak ka dar ko^v değıl.» Sıbıl m sesı, «Ne yapıyorsun orda'» dıye sordu. «Du^unuyorum» dıve cevap verdı Kılhan. 1 «Ge bıraz bahçede uo^şalım Oğle ycmeğı ıçin iştıham z açılır • Kılhan «Istah mı*» dıye mırıldandı. • Yuru John > Çıml kte javaş ysvas yurumeğe başladılar. Sıbıl, «Sevgı'i John, ille Jocebnie evlenecek«en Luther'n sana teklıf ettığ, 151 de kabul ct dedı •Sevgıh Sıbıl ben prensıp anıbı bır gencım Lft vık olmadığım bır 151 kabui edernem . • Neden Iâ% k olmava«ıni> Luther senden İ3'isini mı bulacak'' Sakın reddetmc, evlâdm Sans bu fırsa»ı hazırlajana kadar gobegım çatladı benım» «Sen mı°. «BeT ya' Luther'e seni öy!t bır sattım kı canıni iste^en verecek1» <Ek*ık olma, Sıbil . mınnettanm sana » «Mınnete hacet vok sadece bu ışe gır, veter » Kılhan, «Dusanmem gerek» dı\e cevap verdl ve bır sure sessızlık ıçınde dolaştılar KUlıan bu «rabah Jocelyn'm ev sahıbelerı hakkmda sovledıkie» rını hatır'ıvordu «Loş sahnelerde kalçasını kıvırarak sarhoş muşterilere syıp ışaretler yapar, goz kır parmış Çok eskıden Ubii, milyonlarca yıl önce... Ama SibU Bell pek de Syle yaşh değildl Olsa ols* kırk beşmde kırk altısmda Efendi bır kadma bentıyordu Killıan bırden, «Polisler na olduî» diye sordu. «Gittıler.» (Arkası nx\ 1 Lk N KADIKÖY ÎKlNCt SULH HUKTJK HAKtMLtĞtNDEN »69/31 Vasiyetname Ayvalik, Sakarya Hane 705, Cılt 2, Sahıle 94 de nüîusa kayıtü ve Kadıkoy Ethem Efendi Caddesi, 108/1 sayüı Çıçek Palas partımanı 6 nolu daıresınde mukım lken 20 2. 969 tarüünde vefat eden Fatma Şadıman Akgönül'ün îstanbul Ikinoi NoterUğınce düzenlenmlş 27^569 tarih ve 6358 sayüı vasıyetnam*sıyle mezkür daireyl Daruyşaiaka lehine vasiyet etmlş bulundugundan müteveliadan veraset lddlasınoa bulunanlann üç t,y ve alacaklı olanlann lso bir ay İçinde evrakı müsbltlerlyle btrlikte mahkemeye müracnatlan. Aksi halde Medeni Kanunun 534 UncU maddesi uyarınea lşlem yapılacağı ilfin olunur. 10/4/969 Dış Ticaıet Müdürü ve Sekteteı Aramyoı 1 Şirketimizde Dış Ticaret Müdürü olaralt görevlendınlmek üzere dış tıcaret ışlennde ve tercıhan sebze ve meyve ıhracatmda enaz beş yıllık tecrtSbesi bulunan, İngüızce, Almanca veya Fransızca diUerinden en az bınne vakıî olan, yüksefc. okul veya fakülte mezunu aranıyor. 2 îngülzct» muhaberata ldare edebüecek ve sert daktilo yazabilen bayan sefcreter aranıyor. Bu konuda enaz ıki yıl tecrubesi olanlar, îngllizceden ba?ka Almanca veya Fransızcaya da vâtof olanlar tercih edüır. Isteklüerin biogTftîl, bonservis ve diger belgelerile biriikte 3 Mayıs 1969 a kadar şahsan veya posta üe müracaat etmelen nca olunur. Ç U KO N A M Çukurova Narenciye, îaş Mevve Sebze n Sa Ürünleri Ticaret ve Sanayi A. Ş. AtatUrk Ctd. Park Apt. Kat 1. ADANA (Basm. 2710) • 4281 Cumiıun>et 4267