Katalog

SABİFE DORT 10 Şubnt 1969 CUMHlUtUET BALTIK'TAN ADRİYATİK'E Hem Ortak Pazar'la hem de Comecon'la ilişkileri olan ülke ran pazar günü Baskan Tlto'nun konıişması ıle sonuçlanan bu boykotta oğrencılenn başlıca isteğı aynen şoyle ıdı « Üniversiteden mezun olao gençler derbal ış bulamavarak, açıkta kalmaktadırlar. Fabrikalar bağımsız olduklan için ytni mezun işçüere kolay kolay ış vermemektedırler. Bu sebepte devlet gençlere iş yaratmalıdır.» Tıto, T V. konuşnnasında şu sozü verıyordu gençlere vaklaşık bır ıfadeyle. « Ünhersite merunlarına iş bulunması için federal hukumet gereken kanunu çıkaracaktır » Bu soz yeterli •oldu gençlere ve boykot sona erdı Tıto nun ve partının bulduğu i*ol tse şuydu « Her fabrika, va da kurum. ka.pasiteleri ölçüsunde belirli bır oranda stajıver genç alacaktır Bu amaçla bir kamın sevkedecektir Federal Hukumet, Federal Meclise en Jasa surede. Federal Meclisten geçen bu kanun daha sonra Cumhuriyetierın ulusal meclislerinde de kabul edilecektir.» Nitekun bu yola gidıldl. Şımdl her fabnka, her kurum yeni mezun gençlerden belıılı oranlarda stajyer çalıştırmak zorundadır.. Işte, partınin rolü sadece bu gıbi durumlarda çıkıyordu ortaya.» Şundi bır dolar 12 50 «yeni dınar» dır . Yuzde 66 oranında bır devaluasyon demektı bu Fıat ıstıkaranna ağırlık verıldl butün yurt olçüsünde Bu ta nhten once yüda yuzde 7 10 oranında artıyormuş Iıatlar bay Savıçe^ç ın anlattığma gore Bugun bu oran yuzde 1 2 oranını geçmıjormuş Ancak fıat farklı Uklan goruluyordu ayru mal ü zerınde «kendi kendini yonetim» ın sonucu olarak Bır fabnka ayru malı, değışık bır teknık, yeni bır buluş ya da fabrıkada uyguladığı farklı bır çalışma düzenı ile daha duşuk bır fıata mâl ederken, aynı ma lı yapan bır başka fabnka daha yuksek fıata surmek zonmda ka lıyordu piyasaya. Serbest rekaKENDt KENDİNİ YÖNETtM Galanika Ilâç ket olunca da bir fabrika daha çok kâr ediyor. öteld ise daha lendırirler. Butün Tugoslavya'da bu değerlendirme az kâr ya da zararla çıkıyordu mıstır. bu durumdan Aynı durum ithâl mallan için de soz konusu idi. Farklı fıatlarla satılmalannda Bır ıthalâtçı kurum daha tüccara pazarhk yapıyordu yabancı işletmelerle ve rakıbi olan yerli bır ıırmayı o da devletın fırması yatırabüıyordu yere, malı daha ucuza piyasaya sürdugunden. Bu rekabete pazar ekonomisl dıyorlardı. Uygulayanlar da devletin fabrıkalan, ısletmeleri ve kurumlan ıdı Bır başka unsur da ihracat ve lthalâtın arttmlmasmın teşvıkiy dı federal plânlamayla 1960 yıhnda 596 müyon dolâr olan ihracat 1967 yılında 1253 mılyon dolara çıkıyordu Yıllık ortala ma artış bu karardan sonra yüz de 6 oranındajdı îthalât da teş%ık edılıyordu. 1960 yılında 826 milyon dolâr olan ıthalât. 1967 de 1007 dolâra çıkmıştı tlnalâttaki son karardan sonrakı artış oranı yüzde 5 ıdı Ham madde, maden, yün, kâğıt, deri, ajakkabı ve bazı yıjecek maddelerınm ithalâtı tama men lıberâldı Vıtnnlerdeki luks ithâl maddeleririi gorünce mıhmandanma sormuştum. Verdıgı cevap bay Savicevıç'i de doğruluyordu «lerli tabrikalarla ithâl edılen mallar arasında bir rekabet sağlamava çalışıyoruz. Bo>lece, \erli fabrikalar yaptıklan mallann mâli>etlerini duşurmeyi ı c kalitevi yükseltmeyi ögre nıvorlar. thal mallanna olan istem çoğalınca. yerlisinin surümfl azahTor. Bu durum yerlileri daha bilinçli çalışmaya itiyor.» Bır vıtnnde gordüğum Yugos lav ayakkabılan 100150 dinar aras'nda değışırken îtalyan ayak kabılan da 325350 dmardan alıcı buluyordu « 300 bin issiı vardır.. Aynca, çoğu Almanya'da olmak uzere 300 bin de Avrupa'da çalısmaya giden işçilerimizi de sayacak olursanız işsiz sayısı 600 blne yukselır.» Bu ışsızlığın, Ozellıkle sosyalist bır ulkede bulunmasırun nedenlerıni soracak olursanız alacağuuz cevap şudur. « Başlıca neden kendl kendini yönetimîn uygulamasından doğan bazı sonuçlardır. Fabrikalar pazar ekonomisınin kurallanna gore, yonetUdıgi ıçin TCrlmi olumsuz etkıleven fazla işçıler işten çıkanlmaktadır. îşten çıkarmada oncelik yeteneksiz ve işlerini sevmeven işçilerdedır. «Kendl kendlnl yBnetim» dtl nln egttımlenni yükseltmek ü«.eIkincı neden tanmdan sanayıe remnın bulunduğu Yugoslavya' re Küçuk fabrıkalar ıse bırle geçişuı varattığı, büyuk şehirleda emek, «Eğitim, kalite ve ye şırler aralannda aynı amaçla. re göç ile ilgılidir. Bir üaska tenek» unsurlanna göre değer Egıtim, genel kültüre ve mesle neden de bugün bir iş sahibi ollendınlir ki alana yönelmiştir Egıtim kuv duğu halde, isıni beğenmeyerek «Galanika ilftç fabrikası» nda vetlendıkçe ücretler artar Kalı veni iş bulmak üzere iş bulma çalışan işçılerin ücretlerl orta te yükseldıkçe ücretler artar kurumJanna yapılan başvurmalama olarak şoyledir: Kabıliyetler geliştikçe Jcretler lardır...» Ümversıte mezunu 1 893 dinar artar Venm oranı arttıkça ücYuksek kahtelı lşçi 1.312 letlere zam yapılır Fabrıkanın Bana biıvuk bır içtenlıkle işSanat Enst mezunu 1 120 kan çogaldıkça işçüenn nldığı slzlık sonmunu anlatan Federal Kalıteli işçı 985 pay da bu oranda artar . Oeh Ekonorai Bakan Yardımcısı Sa nni yükseltmek kendı ellerinde vıcevıç, bu sorunun çozümlenOrtaokul mezunu 776 dır işçüenn Fırsat eşıtlığı tamesl konusunda şunlan soyleYarı kahtelı işçi 762 mnmıştır işçüere. mıştiı: Kalıtesız ışçi 664 « Federal butçe • plân ilişBır «Dinar», yaklasık ol&rak kjleri içinde bu sorunu da çö«Bır Türk lirası» na eşittir. Bir zümleroek için buvuk çaba gosdolar 12,50 yenl dınardır Resteriyoruz. Inşaatlar, vollar, yeni mî kuru da, turist kuru da, kafabrıkalar yaparak yeni iş gucü raborsa kuru da budur. 1965 yılında yapılan devalüasyondan «Yufoslavya'nın en önemli so yaratmaya çalışıvoruz. Aynca, sonra Dınarın satm alma gıi runu nedir?» şeklındekı bır so fabrıkalann gelirlerinden yatırıcunun Turk hrasından pek far ruyu, bugün kıme sorarsamz so ma ayırdıklan yuzde 401ar da kı yoktur Ancak, ışçüenn toprunuz alacağınız cevap tek keli bu sorunun çozümlenmesinde buvfik yarduncı olmaktadır » lumsal konutlan, toplumsal gü melıktır venlıkleri daha düzenlıdır Tür«!kı pazar arası olaylan» d'ye < işsiılik..» kıjeje kıyasla Bu konuda soySosyahst bir ülkede «Işsizli tanımlanan Yugoslavyadakı cğlenebılecek en güzel soz Yugosrencı boykotlarım otekl ilkeler6in» en önemli sorun olmasınm lavya'da «FiçaTar diktatoryası» «Sosyalist» kavramı ıle bağdaş deki gençlık ayaklanmalanndan nın bulunuşudur . Ya bizde' ayıran nokta bu «Işsızlık sorumayacağı açıktır îşsız savısı Buvuk fabrıkaların kendjlerlhakkında soracağınız bır soru nu» ıle ılgıhdır 2 hazıran pazar günü başladıktan sonra 9 hazlnın ozel okullan vardır Işçılert nun cevabı da şoyledır SOHRASI ACAR Fabrikasındakı işçiler. emeklerini kendılerı değerişi «kendi kendini yönetım duzeni» içinde sağlandurulması amacile çeşitli tedbir» ler de alınmaktadır » «Turızm gelırınız ne kadardır7» «Şimdilik 150 milyon dolâr kadar Hedefımiz Italya gibi olmaktır bu alanda.» İdeolojik gerekçe Farklı dın, dil ve alfabe ve d« uluslann bırleşmesmden dogan Yugoslavyd lâboratuvannda «Komunizm ile kapıtahzm» bağdastınlmaya çalışıhyordu. Ne dıyor du Sayın Kemâl Seyfullah bu konuda9 «Biz başkalannın hatalanm tekrarlamak istemiîoruz. Yenl sevler bulmaya çalışıyoruı. Ancak, buiduklarnnıza da en iyısl budur, demivor \e kendımııi venıleme\e çalışıyoruz marksızmın temel oğretisınden hareketle Başkalan bızden örnek alsınlar da dcmiyoruz » Sayın Seyfullah «Başkalan bi« den örnek alsınlar demiyoruz» diyorsa da, Cekoslovakya ve Ma canstan bu yola girmışlerdı . Bıri daha ağır, sindıre sındır» hareket edıyordu, otekısı Yugoslavya'mn 18 yılda geldığı yolu bir çırpıda tamamlamak istiyordu Aceleci işe şeytan degil, 21 Ağustos karıştı bu kez Kansmasaydı Cekoslovakya da kısa bır sure sonra Yugoslavya'nın mnde bağımsız bloka ve de ardından Macanstan kayacaktı Bun ların ardından da otekıleıi tşte, Polonya'da konuştugum meslektaşım Ignacy Krasıcki'm ortaya attığı işgalm «tdeolojik gorekçesi» nin yorumu buydu. İşsiılik sorunu Yugoslavya bu sorunlan «Ken di kendini yonetün» düzenıne golge düşürmeden çozümlemek amacıyla 1965 yüında bır hamle yaptı Bu hamlenın başında devalüasyon gehyordu. Bu tanhten once bır dolar 750 «eski dinar» dı 1965 yılındakî hamle Disi Bond Garth TIFFAHYMONESES! Malkoçoğlu konu ve resım: BUDIN KOPRUSU «Uluslararası ekonomik kuruluşlarla ne gıbi ilişkileriniz var7» «1966 nlmda Gatt'a pirdik. Sosyalist topluluğun Ortak PaZ3n sa>ılan Comecon'un tam ü\esi değiliz bloklar dışında kalma ilkemiz gereğince. Sadece gozlemci uyeyiz. Müzakerelere katıhrız önerilerde bulunuruz. Fakat ov hakkımız yoktur. Şitndı de Avrupa ekonomik toplulueu (Ortak Pazar) ile ticaret anlaşmaları >apmak üzere göruşmelere başladık. Bu konudaki ilk cabamız bu ülkelere daha kolavlıkla tutun satabilmek için bir ticaret anlaşmasımn imzalan masına cahşıyoruz.» «Yabancı sermayeye karsı tutumunuz nedır'» «Ülkemizdeki sermaye biri kimi az olduğu için yabancı sermayenin gtlmesıni isti>oruz ancak, yabancı sermaje kavramı ile kendi kendini vönetim ilkeleri arasında catışma vardır. Bu çatısmayı bağdaştırmava çalışıyoruz şimdılık patent antlaşmalan yapmakla ^etinivoruz» Yugoslavja'run karşı karşıya kaldığı bır başka önemli sorun da «Aşın üretim» dır Tuketımın gün geçtıkçe artmasına, ıhraca tın da gehşmesıne karşıhk yıne de bır «aşın uretim» soz konusudur bu ulke ıçm Bundan dolayı Yugosla%Ta pazar arama çabası içındsdır Bay Sa\ıcevıç'e Cumhuriyetler arasmdakı dengesızlıgı behrt tığım zaman bu durumu onlemek amacı ıle yapılan çalışmala ra şoyle değındı «Cumhuriv etler arasında kalkınma bakımuıdan buvük den gesizlikler olduğu doğrudur. Bu dengesizhçı gıdermek amacı ile federal butçeden bu geri kalmış Cumhurıyetlere yardım yapılmakta, nııllî bütçeleri finanse edilmektedir. Yatırımlann bu bdlgelere kavdırılmasına çalışılmaktadır Yuksek oğrenim yapmış kişılenn buvuk şehirlere \e yabancı ülkelere akunınm dur Hem Gomeeon hem Ortak Pazar TITO SEVGISt Cekoslovakya işgal edilince Yugoslav Devlet Başkanı TİTO, 24 saat içinde 30 bin bağUlık telgrafı almıştır vatandaşlarından, Sovyetlerin muhtemel bir lşgaiine karşı. Çiçekçl kadın, TITO'nun bir demecini okuyordu güzel karanfillerden Mtarken. YARIN Tito, Tıirk kah\esini çok sever İHTİYflR 1 • • GFNdİK 1 64 Üstunu başını arayan, Tevfık Beydı. Yukardan aşağoa sırtmı snaşlarken, ikı kaburga kemığı ortasında, Tevfık Bejın elıne bır hışırtı geldı Ona kazağını yukarı kaldırtü, mektupla n yere duşurmeden aldı İki zarfı jırttı, \uksek sesle okudu Tevfık Bev« Karanlık ufkumun parıak yıldızı Melâ hatV' Ikıncı zarfı jırttı, başlığını mektubun yuksek sesle okudu Tevfık Bey « Karanlık ufkumun parlak yıldızı Nenman'a»' Kızlar Abcv ene abov dedıler Çocuğu bır haftahğına okuldan kovdular BEYAZ DtTV\RSıiHflara, ılk donem karnelerı, bıraz gecıkılerek, Ocagm ılk haftasmda dağıtıldı Açıp da bakan, goz lenne ınanamıvo' çarpıhvordu Fasfas Hıkmet Bey, dersı bılsra bılmesın herkese n l >a 2, ja 3 vermıstı Fransızcadan 4, \a da 5 a'anların sayısı parmakla gosterılecek kadar azdı ve onların çoğu kızlardı ve smıflardakı «sulu» çocuklardı «Ne demek olsun"1» dı>e kabardı, kopurdu Bujuk Yaşar Kara tsmsıl «Ne demek olsun'» dedı. Dede Rabmı sızlandı «Ulan, vallaha hıç çalışmaz ıken, geçen jıl bıle 2 aliı.adı>dım » Buvuk Yaşar, tayfasını başına topladı, sordu: • Bu herıfı daha Çorum'da yaşatır mıjız"1» Dedıler •Yasatmak doğru olmaz » Buvuk Ya5ar sordu • Kujruğuna teneke bağlar mıjız"'» Dedıler «Bağlarız> Buvuk Yasar'a daruştılar 1 •Duşuncen nedır, ne edehm' » Buvuk Yaşar. dedı kı «Onumuz Kurban Bavramı va' îkınci günü, öğ leden sonra gelın toplaşm bu bahçede Ne edıleceğını derım sıze > . "«• MfHMET • SVfDA • Bu>uk Yaşar'ın dedığı gun, ver ve zamanda top lanma kararı venp, dağıldılar Kımı kameyı evıne goturemıvor, onu kıme ımzalatması gerekıyorsa, boş bır kâğıt uzerınde denemelere gınşıp. a= ı tle avdur masının bırbırıne benzer olduğuna ı>ıce ınan geurdıkten sonra, «oku! velısı. yerıne kendı basıvordu ımzav ı. Kurban Bayrammm ıkıncı gunu, öğleden sonra, hademeler, «Kırlı ajakla gırmevm venı temızledık » dedıklen ıçm, okula gırerneden, okul bahçesınde toplanıidı Ocak ayının 18'.vdı gunlerden per şembe. Bır gun once kar sulu sepken yatjmış sonradan açan guneş ıse, jerdekı kan çamu'a dondurup, havayı ıhtamamıştı Guneşı goren aldanıjordu, çok soğuktu hava, çok. Buyük Yaşar, sordu Hıkmet Beyın evını kım bilıyor? Dedıler: Öğrenci Yurdu'nun dnundeki sokakfan gireceksın, az bu^z yuruyup, «aedan ıkıncı sokağa sapacaksın. Sapınca az bıraz juruyup, soladkı 21 nu marayı bulacaksın Ev kunın evı' Bır kocakarının. Hıkmet Bey yalnız mı oturur? Evet, yalnız oturur Buyuk Yaşar, onlara ded.: Yuruyun' Seksen, doksan kadar vardılar Hafıf kaygan yokustan, Oğrencı Yurdu'na kara \e kararlı, nıyeth ve neşelı, elle ve dılle şaka laşarak, onu alınmaz bır akıncı ruhu ıle ındıler Buyuk Yaşar bunları Oğrencı Yurdu'nun onunde durdurup, Orta Asjadan kol kol kopmuş, bıri Hındistan'a, bıri Çm'e sarkmış, bıri Avrupa'>a geçmış atalanmızı vazan Tarih. dersmden esinlenıp, onar kışilık kollara ayırıp, evin jolunu bümeyenlerı bilene teslım edıp dedı lsmail, sen, ilk postavı al gdtur Çal kapıyı, de ki, «Hocam bavramlaşmava geldık » îkincı posta, volun başında, ılk postanın eve gırışini bekleyecekür. O gırdıkten sonra, gıderek kapıyı çalacaktır ve, •Hocam, bayramlaşmaya geldık > dıyecektır. Sa atı olan saatine baksın beşer dakıka arajla gelsın. Ev büyük mu? (Aıkası vaı) İ LÂ N (Mu Heniîon Belediye Başkanlığından: Belednemız Elektnk İsletmesınde mevcut faül vaznette 1 adet ASTO markalı 15 Atü 400 V 550 A 750 D dd Lokomobu grupu üe, 1 adet AVAPEUR < STAL» markalı 400 V 596 A. 1000 D/dd. Turbun grupu kapalı zarf usulü ıle satılacaktır Satış komple olduğu gıbi gruplar kazan, jenerator \e makına kısıraları olmak üzere parçalar halınde de satılabılecektır Lokomobıl grupunun komple muhammen bedelı 100 000 Jıra olup geçıcı temınatı 6 250 lıradır. Buhar Türbün grupunun muhammen bedelı 150 000, lıra olup geçıcı temınatı 8 750 lıradır. İhale 18 Şubat 1969 Salı günü saat 14 de Merzıfon Beledıyesinde Encümen huzunında yapüacaktır. Şartnamesı mesaî saatlennde Belediye Elektrık Su İsletmesınde gorulebılir. (Basm. 11060/1478) Türk/ye Şeker Fabrikaları A. Ş. Genel Müdürlüğünden MELAS ÎHRAÇ EDİLECEKTÎR Polanzasyonu Min » o 8 olan 1968 • 1969 mahsulü ^ 0/o5 to/4 Ieransh 13 000 metrık ton pancar melâsı 2031 Mart 1969 tarıhlerı arasında ahcının temın edeceğı tankere, FOB Yarımca teslımı esası üzerınden satılacaktır. Satış şartnamesl, Genel Müdurluğumuz Tıcaret Servısınden ve tstanbul Buromuzdan ucretsız olarak temin edılebılır Teklıfler en geç 4 Mart 1969 Salı gunu saat 10 00'a kadar Genel Müdurluğumuz Muhaberat Servısınde bulundurulacak tır. (Basıa: A • ibbb • iiuJiy 1480)