Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAHtFE tKİ 16 Eldm 1969 CUMHURÎYET •••••••••••••••• ^T^ürk idaresine bir de çevreden baka•* cak olursak halkımıza hizmet elinin ııasıl uzandığını daha iyi kavrarız. Zira demokrasilerde iktidar halktan gelir ve taşra idareleri aracılığı ile balka döner. Bütün bir sistera olarak sevk ve idarenin biçimi. örgütü ve çalısma yöntemi demokrasinin dayanagı olan sosyoekonomiyi yakından etkilediji çibi giderek sosyoekonomi de yönetim biçimini tayin etmektedir. Kalkınmakta olan bir ülkede mevcnt kaynaklardan marjinal verim ve azamî fayda şağlamak gerektiğine göre eldeki kaynaklarla elde edilen sonuçların oranlamasında örgiit ve beşeri nnsurlann kullanılması bnyük önem taşırnaktadır. Bu bakımdan ülkemizin sevk ve idaresini her yanıyla ele »Imak kaçınılmaz bir zarnret olraaktadır. Clkemizde sevk ve idare başlıca iki b8lümde görülüyor. Merkezî idare ve taşra idaresi. TURK TAŞRA İDARESİ Turan TAN SİLOPİ KAYMAKAMI olarak, kendl dilimleri içerisinde Anayanaraızın bn ilkeleri ışıfında, yeni rolüne kavnştnrmak zorundayız. Ne var ki, idare ekleme tedbirlerle, «ydnrma komisyonlarla (Vali 58. Kaymakam 44 komisyon başkanıdır). dağınık ve gereksiz mevzvatla işlemeı dnruma şelmistir. ikinci bölümü olan Taşra idaresininözel idareler mahallinköy, belediye ve medem amme idaresinin teknik kalıpları taşra havatına nasıl aktarılacak, seçilmesinde v e yetiştirilmesinde vali ve kaymakamların modern liderlik yetenekleri belirlenmeri için kıstas ne olacak, ve netice itibariyle taşradaki sevk ve idarenin ataleti nasıl silkelenecek diye bir tartışma ve arayış çabalan beklenirken, kargaşalık yaratılarak organizas yonları üst üste getirmede, çatıştırmada ve işleri arap saçına döndürmede anlam yok. D i | e r yandan vali v e kaymakamlan politik baskılar da hırpalamaktadır. Vali ilde devletin başı ve a y n ayrı her bakanhgm mümessili ve siyasi yüriiime vasıtasıdır. Siyasetin anlamı devlet yönetme sanatı Ue hepimiz siyasetin ortasındayız. Siyasi yürütme vasıtası siyasi partilerin masasıdır şeklinde duşiinülmemelidir artık. Yurdun derinliklehnde idareci ya mahalli politikacı ile çatışmış, görev yapamamıs ve yenik düşmustür. Yahut partizanlıgı ile devleti Igfal etmiştir. Yahut ta tarafsız kalma gerekçesiyle rotayı oluruna bırakarak sorunlara kar şı ilgisiz kalmaktadır. Normal ilişkilerlc başarı saglıyan idareciler ise, yapmacık kahramanlıkların erdemsizlifine ve özel çıkarlann zebnnn olma alçaklıgına düsmediği için kendini tanıtaraamış ve karanlıkların derinliklerinde kaybolup gitmiştir. Şiradi artık idareci mal, can ve toplnm güvenliginin sağlanmasındaki asayiş fonkıiyonu yanında. brtUedekı kalkınmanın giyasi ve icracı bir unsuru olarak hizmet ve kalkınmak isteyen halkın ortasında bnlmnştnr kendini. Bu kapılar haikça birer «baba evi» olarak bilinmekte ve kavmakamlara «kaymakam baba* denilmektedir. Anayasamızın 41. Md.si devletin görevleri arasında «lktiıadi, sosyal ve kültürcl kalkınmayı demokratik yollardan t,erçekleştirmek. bn maksatla millî tasarrufu arttırmak, yatırımlan toplnm yararının gerektirdiği önceliklere yönelt mek ve kalkınma plânı yapmak» eibi soıyal devlet ilkelerini sıralamaktadır. Vali ve kay makamları, taşrada devletin birer azantılan denî v e miişterek ihtiyaçlarına cevap verecek birer kurnlnş olmaları ecrekirken, mali kaynaklarının kısırhğı, personel yetersiıli|i, teşkilâtlarındaki özdesmezlik v e akssklıklar nedeniyle işlemez hale gelmis ve merkezî idarenin başına belâ olmuşlardır. 36.0M köyümüzün yıilık ortalama geliri 550» TL.dır. Bir köyü 550 kişi olarak düşünnrsek, bir günde bir köyluye üç knrnşlnk mahallî hizmetin yapıldıfı ortaya cıkar. Bu dnrnm kizmetin maliyttini çofalttığı gibi hizmet üretimini de aynı ölçüde çoraklaştırmakta, toprak erezyann, nnfus erezyonnnnn yanına bir de hizmet erezyonn rklenmektedir. Kendilerine 37 a y n kannn, t tfizök ve bir Bakanlar Knrnlo kararı ile 200 ü aşkın görev verilen 1192 belediyemizden nfifnsn SMM'den aşagı 79* tanesi bn eörevlerin birkaçını bile yerine getirmekten acizdir. Çevre saflığı, temizlik, imar ve bayındırlık. tt'ttim, ticarî ve iktisadi hayatın kontrolü tibi isler kfiçâk belediyelerin üstesinden gelemeyeeekleri işlerdir. tl özel idareleri ise hizmetltre nzak knmlnşlar olarak. çabşma alanında yalnızca birer verri toplama mekanizması olarak görülmektedir. Demakrasilerde Iktidann halktan merkezi idareye gelip, mahalli idarelerle yeniden halka döndügü dfîsünülnrse. bn ciidük idareler iktidarın halka dönmesini de liidükleştirmektedir. ' W^ aşrayı görev, yetki ve »ornmlnlnkJann •*• arap taçına döndüfü karmaşıklıktan r knrtsrmak. i 1ı 11 y a ç 1 • r ı lyi kavrayıp 8nem ve öncelik sırasına koymak. hizmetlerde azami rantablite ve prodüktivite sağlamak, halkın maddî ve manevi katıhmını ortaya getirmek için etkin bir idareye gitmek (erek. Millî iradenin yüzde 27'siyle tüm millî irade temsil edilemez Bugün biraz milli irade hesabı yapacağız. Ne var ki, bn hesabı yapmadan önce bazı rakamlan hatırlamak gerek. Sayın Memdnh Aytür'ün «Milletlerarası Gelı^me Yarışmda Tiirkiye» adlı kitabı yeni yavınlandı. Maliye Bakanlıfı Tetkik Kurulu yavınlarından olan bn kitaptan aldıgımız rakamlara göre Türkiye'de okur yazar oranı yüzde 44'tür. Demek ki, nüfusnn yüzde 56'sı alfabesizdir. Bu rakamın da pek iyimser olduğunn söyledikten sonra çeçelim kadınlara... Türkiye'de okur . yazar olmıvan 15 yaşından büyük kadınların oranı yüzde *8,8'dir. Siz bana rahatça : Kadınlarımızın yüzde SO'i okur yazar değil» diyebilirsiniz. Adam başına gazete kâğıdı tükctimi. Türkiye'de yıilık 1 kilo 100 gramdır. Beğenmediğimiz Mısır'da 1 kilo 400 gram, Kore de 1 kilo 9M gram, Fransa'da 11 kilo 300 gramdır. Bu rakamlarla hasının kamnoyu üstüne etkisi meydana çıkar. Esasen kadınlarımızın yüzde sekseni okur yazar olmadıfcına göre gazete oknmak gibi bir dertleri de yoktnr. Rir de Amerikan profesörü W. Frey tarafından yönetilen bir köy anketinin sonuçlarını analım : Siyasi bilinçlenme derecesini ölçmek için kövlülerden bir sivasi parti adı söylenmesi istenmiştir. Kövlülerin yüzde 34ü bir siyasi parti adı söyliyemrmistir. Okur yazar olmıvan kadınların vüzde 54'ü hiçbir siyasi partiyi tanımamaktadır. (lene bu ankete uöre 1961 seçiminde A.P.'nin büyük loŞuıılukla kazandısı kövlerde Adalet Partisini hilenler yüzde 45 tir. Veni Türkiye Partisi'nin kazandı*ı kövlerde Yeni Türkiye Partisini bilenler yüzde 33'tnr. Buna karsılık 195t'den beri köylerde seçime katılma oranı yüzde Bfl'den asağı düşmcmistir. 1%1 seçimlerinde bu oran yüzde 9İX dir. Demek ki, yüzde 34'ü parti adı bilmiyen köylnlerin seçime katılma oranı şehirlerden daha yüksek oluyor. KSylüleri oy «andıema eötüren bir dış kuvvet. bir baskı gncünün varlıgını eösterir bu Simdi su kısa ama kesin bilsilerin ısısında 1S«9 seçim sonuçlannın rakamlarını görelim. Seçimlerde en iyi çalısan haber kurumu TRT'dir. ve Hakkâri hariç olmak üzere 12 Ekira için şu sonuclan vermistir : Seçmen Oyunu Katılma Geçerli şayısı kullanan seçmen oranı ov savısı 14.692 591 9.380 860 V. 63.84 8.987.4(15 Sonuç koydnktan sonra şimdi ilçelere de iller gibi, kaymakamın Hderliğinde bir özerklik verilip verilemeyece^ini tartışabiliriz. Başlangıçta özellikle belirtelim ki, taşra idarelerinin jereksizlerini ayıklayıp, geri kalanları dfizenlemeden bnnların yanına k«n«lacak yeni bir örçfit cari masraflan arttırmaktan başka bir sonaç vermez. Böyiesine bir knrnlnş Anayasammn 116. Mdjine aykın düşmez. Msdde mahalli idareyi «il, belediye ve köyden meydana gelen* bir Srgfit olarak de|il, .il, beledive ve kSy halkının müşierek ihtiyaçlarını karşılavan» bir Srgfit olarak tanımlamıstır. Genel karar organı olarak halk temsilcilerinden ve yetkili kamn görevlilerinden knrnlu bir tlçe Meclisi, bir Icra Komitesi ve merkezi hükumetin yetiştirip gonderdiği bir lcracıdan teşekkfll edecek yeni knrnlnş Anayasamıza aykırı düşmeı. Bn öneriyi destekliyecek türlü «erekçeler ilerl sfirülmektedir. Deniliyor %i; # tlçe ve kövlerde vapılan mahallî hlzmetler bir bütünTOk arzetmektedır. Tol. sn. elektrik ve telefon sebekeleri eibi. 0 Mevcnt pahalı, verimsiz. dagınık İdarelerin yerini alacak yetkileri ve girrevleri helirlenmiş tek bir knruluş ucnz, verimli. derli topln ve başanh olaeaktır. # Teminatlı calısan merkezi idarenin taşra nzantıları etkin sevk ve idare ilkelerini dikte ederek. öte vandan idareye katılan halk temsilcileri mahalli demokrasinin bir «rpalık olmadıfını anlıyarak demokrasinin faziletinf (iireneceklerdir. Bu vesile 41e toplnm halinde yasama ve idareye katılma sornmlnluk dnyrnları telisecek ve idare bir nevi demokrasinin bir terbiye mektebi olaeaktır. NOT : «Olaylar ve Görüjler» sütununa gönderilecek yazıların 700 750 kelimeden fazla olmaması gerekmektedir. Sayın jazarlarımızın teknik imkânların zorladığı bu gereğe uymalannı rica ederiz. lçelere Hükmi Şahsiyet Verilmesi : Tasİra idaresini bütün çerçevesi ile ortaya Görevli idareler aşrada kamn hizmeti yapan idareler de ikiye aynlır. Merkezi idarenin taşra nzantıları ve mahallî idareler. Anayasamızın 115. Md.si taşra teşkilâtmı il ve kademeleri esasına göre kurmuş olnp, taşradaki merkezi bökumeiin kademe başlarına vali ve kayraakamlan getirmiştir. Fakat bnnların basına gelen de pişmiş tavnğun başına gelmemiştir. Orneğin Teşkilât Kanuna degişmeden sınır zabıtası Iâğvedilmiş, bnnnn yetkileri apayn hiyerarşisi olan askerî kıt'alara devredilmiştir. 224 sayıb kannnla saglığın ••syalizaıyonunun temel sornnlan bir yana itilerek, mevcnt teşkilât taşradaki genel devlet manznmrsinden kopanlmaya çalışılmıştır. ö t e yandan islerin teknik mahiyeti gerekçesiyle TSE. TCK, DSİ ve Orman Teşkilitı gibi bölgesel karnlnşlara gidilmiş fakat taşradaki işbaşı idarelerinin yetkileri açıkIıfa kavuştorulamadıgından, görevler soramlulukların tesbitine imkân verecek bir bieimdr ayarlanamamıs ve dolayısiyle etkili, koordineli. ncuz ve verimli bir sistemin yerine karrnaşık bir hizrnet ynmajh ortaya çıkmışttr. T Vali ve Kaymakamlar ütün bnnların yanısıra vali ve kaymakamlar hâlâ o eski ceberrnt, merkezi ve keyfî idarenin birer kahntısı olarak görülmektedir. Banlar nasıl bir örrüt içinde, hanli temel prensipler dahilinde çalışmah, mo B Bu ayıptan sıyrılmalıyız!. Türkiye'de ilk öğretim sözde hem mecburi, hem de bedavadır. Sözde dedik. çünkü aslında ne mecburidir, ne de bedava tşin mecburi tarafı daha her köyde okul açamadıgımız için bir türlü yerine getirilemedigi gibi, kızlarını okntmak tatemeyen, o|nllannı yalnız Knr'an knrslarına göndermekle yetinen babalann muhalefeti ile de bir türlü tatbik edilememektedir. tlköğretim bedava da de|ildir; çünkü oknllar açıldıgı xaman köylüler, işçiler, dar selirliler ile aneak raidelerinin (eryadını zar zor dindiren milyonlarca insanı bir düşüncedir alır. Kitap ve defter parası tedarik etmek Hele bir evde birden fazla çocuk varsa o zaman kitap parası o ev için büyük bir problem olnr. ÖJretmenler oknl açıldıktan sonra aylarca kitap tedarik edemeyen yavrnların halini yakından bilirler. Oysa ögretimin zomnln oldnfunu söyleyen devlet zorla okntacagı yavrnva oknma araçlarını tedarik etmekle de mükelleftir. Çünkü lorunlu ve bedava tahsil anlayışının içinde bn mükellefiyet vardır. Bngünkü iktidar zannediyor ki, tahsil bedava derken çocnktan okutma parası ahnmayacaktır. Anlamak iştemiyor ki, okutma anlamının içinde kitap da, kalem de, defter de, cetvel de yer alır. Karsımıza çıkıp «bn, hakkından gelemiyeceiimiz malî bir meseledir !» demesinler. Çünkü geçen yıl okul araçlarının çocnklara bedava verilmesini isteyen bir kannn teklifi Millî Efitim Komisyonunda müzakere edilirken. Bakanlık temsilcileri bu isin 25 milyon içinde halledilebilecegini ve BakanU|ın prensip itibariyle bu »eklife karşı olmadı^ını söylemişlerdi. Ne var ki. teklif bir mnhaliften geldiği için, iktidar mensnbn milletvekilleri bn teklifi reddetmekte mahznr görmediler. Bnnn böylece belirttikten sonra, şimdi. Ş«çen yılın İD Şnbat rünü. bir Fransızca gazetede çıkan şn küçük baberi beraber okuyalım : «Tnnan Başvekili Papadopnlos, Atina Lniversitesine giderek, başan kazanan ögTencilere kitaplarını verdi. Bn sembolik hareket hnkumetin vermis olduğn bir karan açıklıyordn : Bundan sonra yiiksek tahsil gençleri de kitaplarını parasız olarak tedarik edeceklerdir.» Komsumuz Tnnanistan. ynksek tahsil gençlerinin kitaplannı bedava verirken. biz mecbnri ve bedava tahsile tâbi tuttuğnmuz ilkokul yavmlanmızın kitaplarını onlara nzatmakta aciz gösteriyornz. Rültür hayatımızı bo ayıptan muhakkak sıyırmalıyız I Cihat Baban Sahibi elıyle. Çankaya'da 140 metrekare, 3 oda, büyük L saion çift balkon. çift tuvalet. geniş mufak, 4. kat şahane manzaralı. Telefon: 17 63 03 Cumhuriyet 12482 Ankara'da Satılık Şahane Kat İST5NBÜL 6. İCRA MEMURLUĞUNDAN 969/3000 Bakırköy, Londra Asfaltı. Kuleli Çiftliği No: 7 adresinde ik hali hazjr tebliğe salih iş ve ikâmet adresi meçhul kalan Muzaffer Köksal i:e İstanbul Kantarcılar, Sabunhane Sok. No: 40 adresinde iken hali hazır tebliğe salih iş ve ikâmet adresi meçhul kalan Necdet Rendeci'ye: T. Öğretmenler Bankası T.A.Ş. vekili Av. Bahattin Şeyhoğiu tarafından aleyhinize 7.9.1967 tarih'li 15.000 TL. lık 15.11.1967 tarihii 10.000 TL. lık senet karşıhğt ikrazlar mukavelenamesi ve îst. 2. Noterliğince tanzim olunan 16.4.196S tarih 7720 numaralı kefaletnameden mülevellit 23.706.80 TL. nm 29.4.1969 tarihinden itibaren •'• 10.5 faiz faizin ':« 20 tutarı muamele vergisi °i> 10 vekâlet ücreti masraf ile birlikte baliğ olacağı miktar için vapılan icra tâkibinde yukarıda yazılı adresinize gönderilen ödeme emri adresiniz meçhul kaldığından büâ tebliğ geri gelmiş, yapüan zâbıta tahkikatı neticesi de semeresiz kaldığından ödeme emrinin kanuni süreye 30 gün Uâvesiyle ilânen tebliğine karar verumiştir. Ödeme emrinin gazete ile neşri tarihinden itibareB borcu tâkip masraflannı 37 gün içinde ödemeniz (Teminatı vermeniz) borcun tamamına veya bir kısmına ve alacaklmm tâkibat icrası hakkına dair bir itirazımz varsa senet altmdaki imza size ait değilse yine bu 37 gün içinde aynca ve açıkça bildirmeniz, aksüalde icra tâkibindeki bu senedin sizden sadır sayılacağı imzayı red ettiğiniz taktirde merci önünde yapılacak duruşmada hazır bulunmanız, buna uymazsanız vâki itirazınızın muvakkaten kaldırılacağı senet veya borcu iürazmız: yazılı veya sözlü olarak icra dairesine 37 gün içinde biıdirmediğiniz taktirde aynı müddet içinde 74. msdde gereğince mal beyanında buhınmanız, aksi halde hapisle tazyik olunacağınız. hiç mal beyanında bulunmaz veya hakikate aykın beyanda buiunursanız hapisle cezalandırılacağınız, borç ödenmez veya itiraz edilmezse cebri icraya devam edileceği, tâkibe itiraz ettiğiniz taktirde. itirazla birlikte tebliğ giderlerini ödemeniz, aksi halde itiraz etmemis sayılacağmız, ödeme emri yerine kabn olmak üzere ilânen tebliğ olunur. iBasın: Î498) 12476 rü. dünyanın hiçbir yerinde fiskal hâsıla içinde ör.emlı bir hisseye sahıp olaraamıştır. Bu, hem bu sektünin özelliğinin, hem de vergi tekniğinm bir icabıd.r. Aynca, belki ilk anda garıp gelir, hemen her yerde gelir vergisi hasılatının önemli bir kısmını. ücretlilerin ödedıği vergiler teşkil eder. Bütün bunların, burada tartışılması kabil olmayan çok çeşitli semmııınıııınııııııııııııııııııııııımıııııııııııı bepieri varö*ır. ergi adaleti konusunda kamu vicdanını en çok rahatsız eden nokta, kaçakçılıktır. Gerçekten, bu baDevlet de. daimî bir şekilde zan öyle belirli bir hal alabilve oldukça hızlı bir tempo ile u konuda bir sonuca varmektedir ki, isyan etmemek 11 Ekim 1969 Cumartesı günü îecî bir trafik kaartan karau giderlerini karşımadan önce. adaletin sübelden gelmemektedir. Şayet diinde hazır bulunarak ve çelenk göndererek, gereklamak için, ya gelirini gizlemejeküf değer yargısına kaçakçıhk tam olarak önler.eağabeyimiz ve babarmz si mümkün olmayan ücret erdayanan bir kavram olduğunu bilse devletin varidatı çoğalababına yüklemekte, ya da fibelirtmek gerekir. Âdil gelir cak .dolayısiyle de az gelirliyat içintfe eriyip kaybolan v e dagıhmı mes'elesinde de du lerin vergi yükü azalacaktır sonunda tüketicinin üzerinde rum aynı değil midir? Türk inancı da buna eklenince, ückalan vasıtah vergileri arttırvergi sistemi âöTildir, ya da ret erbabı gibi geürini gizlerr.aktadır. Çünkü, bunların her vefatı dolayısiyle gerek ebedî istirahatgâhına tevdeğildir. dediğimiz zaman nemesine imkân olmayanların ikisi de uygulama ve gelir diinde hazır bulunarak ve çelenk göndeerrek, gerekyi kasdederiz? Herkesin malî hır«ı âdeta kin haline gelmekelde etme yönlerinden devlet se telgraf. telefon ve mektupla veya evimize bizzat eklifier ilk anda, şayet gücü ile orantıh olarak vergi tedir. için çok kolaydır. Fakat, her gerçekleştirilirse, âdil olgelerek büyük acımızı paylaşan akraba ve dostlanverme~ini mi? Şayet böyle ise. Vergi, devletin cebir yoluyla ikisi de mevcut adaletsizliği mayan vergi sıstemımizı Türk Versi Slntemi teorik açımıza, sonsuz minnet ve şükranlarımızı sunanz. aldığı bir hissedir. Her cebri biraz daha tfazlalaştırmaktan âdil hale getıreceğı. pek çok dan âdildir. sonucuna varabişey gibi, verginin rfe sempabaşka bir şeye yaramamaktaAtLESİ olan kaçakçılığı da önleyeceğı liriz. Çünkü. günümüzde güç tik görünmesine elbette ki imdır Çünkü, ücretlilere yüklenintibaını uyandırmaktadır. Duile orantıh olarak vergi verkân yoktur. Ne var ki, genel mek. ticari ve sınai kazançlarrum gerçekten böyle midir? Bu rrek me?'ele«i su üç ayrı tekkültürün âdeta bir fonksiyonu la sermaye gelirlerinin devlet konutfa önce, yine Kaldor'un nikle gerçekleştirilmek^edir. Cumhuriyet 12469 olan vergı ahlâkının yüksek olgelirleri içindeki nisbî hissesiaynı rapordaki şu sözlerinı nekMıiterakkiyet. en az geçim induğu ülkeîerde vergi biraz dani daha da azaltmakta, vasıledelım: «Bununla beraber, dirimi ve ayırma prensibinin ha gönül rahathğı ile veriletah vergilere başvurmak yolu çok zecri sayılabilecek bu tedemfk gelirleri ile sermaye gebilmektedir. Genel kültür ise, ise. bu sonunculann arjtisosyal birlerin alınmasının ancak lirlerinin aynı şekilde mütalâa neticede bir iktisadî seviye mekarakteri dolayısiyle fakir haltedricen mümkün olabilecegini pdilmprne«i pren«ibi uygulan?elesidir. Tiirkiye de. gelişmekkı cfaha fazla sıkıntıya düşürkabol ediyorum kısa bir mssı. Bunlardan sonuncusu. güte olan bir memleket olarak, mektedir. Kaldor'un acaba, büdevre içinde, vergi kaçakçılıgıniimÜ7de. teorideki itibarım bu oluşumun ve sartların içintün bu konulardaki görüsleri nın tesirli bir şekilde önlenebiolrftıkca yitirmistir. Törk Verdedir. Zecri tedbirlerle vergi nelerdir? leceğini beklemek laydasızdır.» fi Sîütpmin'ip Vıunlardar ilk kaçakçılığı önlenemez. Bunun Görülüyor kı, Kaldor dahı. iki«i miie««ir bir şekilde. so mânası, elbette ki vergi kaçakvergi gibi tarihi, sosyal, ırki, cıl'.âına gö? yummak demek n'jnnısu da ni«bî bir tarzda ahlâki ve kültürel faktörlerle dejildir. Ciddi ve rasyonel bir nvnnlarımaVtadır. Şu halde. 1 TCDD Sirkeci Liman sahasmda mevcut sıkı bir şekilde ilgili bulunan takım îedtirlerle. kaçakçıltğı Türk Vergi Pi'temi âdildir. iki adet buharlı vinç 31/10/1969 günü saat 16 bu mali müessesede, kısa bir azaltmak tabiatiyle kabıl olarnikrminp varabilir miyiz? B'Jda Sirkeci'de 7 inci İşletme Müdürlüğü binasmaldor. daha önce açıklacfevre içinde arzulanan sonuçbilir. Fakat bu, kısa vâdede na nlumhı bir oevap vermek daki Komisyonumuzda müteahhit nam ve hesananİKrm dışında. vergi iarın elde edilemiyeceğini kagerçekleştirilebilecek bir husus P"k miimkıin deSildir. Acaba sistemimizle ilgili olarak bına açık artırma suretiyle satılacaktır. bul etmektedir. değildir. Nitekim, bunu. Kaln'Vin? Mariemki teorik yönrîen başlıca şu tavsiyelerde bulunrior da kabul etmektedir. 2 Geçici teminatı 2280 lira olup, şartnaürk vergi sisteminin gesjşfem mıikemmeHir: «u halde muştur: mesi Komisyondan bedelsiz alınabilir. nel kuruiuşu acaba tat avnı zamanrta âdil olması geergi hâsılatınm yükseltil% Ticarî kâr ve sermaye gemin edici midir, değil mi3 İlgililerin geçici teminatlan Ue birlikte rpkmP7 mi? Burarfa. t^orik mesi meselesine gelince, lirleri kifayetsiz bir şekilde fiır? Kaldor'un bu konuca pek artlarla uvsulama sonunrls bildirilen gün ve saatte Komisyonumuzda hazır bu da sür'atle ve kolayverçiye tâbi tutnlmaktadır. Bn, olumlu bir kanaate sahıp o'mao'de pdi'en sonuçların aynı s e y hkla halledilebilecek bir dâva bulunmalan. (Basın: 23941'12475^ Türk vergi sisteminin diger dığı anlaşılmaktadır. Fakat aylpr olmart!Î>'nı hatırdan çıkardeğildir. Niçin mi? Vergi, devbir ana noksanıdır. Bnna bir nı konuda Almsn Maliye Promarralt lSz'mdır. MeşpiS. vılletin milli gelir içindeki cebri de vergi kaçakçılıih dolayısiyfesörleri tamamen aksi kanaahissesidir. Gelismekte olan üllar vılı. rolitik «pbenler rtnlale ortaya çıkan haksızlıklar te sahiptirler. Meselâ. Kaldor'kelerde ise hem toplam, hem vısivle ziraî kazanclar e?lir eklenirse, maas ve ücret eelirun tenkirt ettigı Kururalar Verde fert başına tfüşen milîi gevpr?i=inin rtı^ınrla kalmıslarlerinin verşrileri ile. ticarî kâr eisi konusunda Alman Hey'eti lir düşüktür. Dolayısiyle neriır. B\ı elhette ki »»itlik şartve sermaye çelirlerinin verei«Bu hal Türk Vergi Sisteminin tioede devletin hissesi de düIsrma avkırıHır. B'.lffünriezileri arasındaki farklılık, dolabir hnsnsiyeti olnp birçok batı şük olmaktadır. Bunun çaresi, rast epktnrı'inün veteri kadar yısiyle birincisi aleyhine mevmemleketleri için bir örnek omilli geliri arttırmaktır. Bu da, vpreiierıdirilmediŞj frldia erfilcnt olan haksızhk daha da belarak dahi ahnabilir» hükmüiktisadî ve mali karakterde bir rrpktetiir. Ancak. ziraat sektölirlî bir hal alır. Bn sebepledir takım seri tedbirlerin gerçek1 Şehir çöplüğünün içinden çıkan yararlı ki ticari kSr ve sermaye geleştirilmesi ile mümkün olamaddelerin 2 seneliği 652.500. lira muhammen lirlerinin fiskal hâsila içindeki bilir. îyi uygulanabilirse, plân. hisseleri çofaltılmalıdır. bedel ve 29 850. lira muvakkat teminatls kabeürli bir süre sonunda bunu palı zarf artırma suretiyle satılacaktır. A Yukarıdaki mahzuru eigerçekleştirebilir. 2 Şartnamesi Levazım Müdürlüğunde göderecek bir tedbir olarak. yılncak, bizde bu gibi melık bir servet verçisinin ihdası rfllebilir. seleler tartışıhrken dâS A NAY I . düsünülebilir. Bu. hem SOJ3 İhalesi 27/10/1969 Pazartesi saat 1500 de vayı ilmî ve teknik yönyal adaleti sağlayacak. hem de Encümen salonunda yapılacaktır. leriyle ele almak yerine, ideovergi idaresindeki müessiriye4 îhfdeye iştirak eıiecekler 2490 sayılı kalojik inançlar ve peşin hükümti arttıracaktır. Aynca, Veler işin içine karışmakta, donunun 23 ve 32 nci maddeleri geregince haztrraset Vergisinin çok az olan Sanat Enstıtüsü mezunu veva Tekniker aslsyısiyle de, aynı konurfa, eşit üyacaklan tnklif mektuplarım ıhale saatinden bir 12 milyonluk hasılası da 300 kerlıgini yaprruş. tercihan otomotiv sanadeğerdeki kişiler ya da aynı saat evveline kadar Encümen Kalemine vermemilvona çıkartılabilir. Nispeti paraleldeki çevreler arasında yiinde E yıilık ış tecrübesi olan ve İngüizce > leri şarttır. düsük olan bir vergiyi, müteinarılmaz derecede farklı göbilen adayların Ankara asfaltı Kra. 40 Ç»rakkl tarifeli tereke vergisi ile Postadaki gecikmeler nazara almmaz rü?lere rastlanılmaktadır. Kalyırova Gebze fabrikamıza şahsen müratiVrive etmpHrllr. dor misâii hunlsrdan ısdece caatları Moran: 2033/12484 (Basın: 23433 A. 16R78 T'4f53> O Srrmaye şirketlerinde <labir tanesidir gıtılan kârlar üzerinden vapı S O N lan kaynaktaki tevkif (stopaj) nispeti ki ••«• dir düşuktür. Bn da, msaş ve ücretliler aleyhine giıli bir farkblık yaratmaktadır. ^ Sermaye k»?.ançlanndaki istisna ve muafiyetler sosyal adalete aykındır. 4B tthalSt tahditlerinden dogan hnsnsî kirlann hükumete aktarılması lâzımdır. Bunnn da en iyi çaresi, lisans ücreti sistemidir. f | Devlet teşebbü«lerinin fiyat politikasır.da. zaruri âmme hizmeti görenier hariç, Sanayi Bakanlığmın fiyat tesbitinden vazgeçmesi lâzımdır. Bu teşebbüslerin mamülleri, piyasa fiyatlarına göre satılmabdır. ne varmıştır. Buna karşıhk, vergl yükünün bir kısmının orta gelir grupları, bilhassa şehır ahalisi üzerinde toplanmakta oluşunu, Almanlar da «umu mıyet» ve «eşitlik» prensiplerinın iyi bir şekilde uygulanmamasının bir sonucu gibi kabul etmekte v e bu suretle, bir noktada Kaldor ile birleşmektedirler. ürk vergi sistemine ötedenberi yöneltilen tenkitlerin başhcalarını şöylece öze tlemek mümkündür. Vergi sistemi, âdil^ ve verimli değildir. Âdil değildir: çünkü, vergile» rin çoğıuıu düşük gelirli ücretliler ödemektedir. Ticari ve sınaî faaliyetlerden doğan kârlarla. sermaye gelirleri ise, kaçakçıhk dolayısiyle. yeteri kadar vergilendirileme mektedir. Aynca, en az geçim indirimî hâdleri de cok düşüktür. Bu da. mevcut adaletsizliği büsbütün arttmnaktadır. Ver^i sistemhniz, avnca verimli de değildir. Çünkü. asıl vergi vermesi gerekenler çok çeşitli sebeplerle bu mükellefiyetten kurtulmanın yolunu bulabil mektedirler. T k ll.llllll ıııı teııkitleri VB leklifleriıı ipiriklpri Y AZAN : Bu tablo içinde A.P. 4.184.814 ile oyların yüıde M.M'ını kazanmış. C.H.P. de 2.465.554 oyla yüzde 21.4W.vi saŞlamıstır. Küçük partileri bir yana bırakarak <zafer> ve 'milli ırade» edebiyatından geçilmiyen iktidar partisinin durnmnnn Türk milleti karsısında deferlendinneliyiz. Tnkandaki rakamlan kolaylık ve açıktık olsnn diye ynvarlak olarak ele alırsak 14.5 milyon Türk seçmeninden 5 milyonu aşkın sandık başına gitmemiştir. Bn 5 milyon seçmen Adalet Partisinin aldığı 4 milyon oy'dan bir milyon daha fazladır. Hattâ daha hassas bir hesapla 1 milyon 311 bin daha fazladır Demek ki. 5 roilyon vatandaş. salt Adalet Partisini begenmemekle kalmıvor, seçimlerden nmndunu kesmiş bnlunuyor. Bnndan çıkacak sonuç şndnr : Törkiye'de bu düzenden ve bn rejimden nmndnnu kesmiş ve bezmis vatandaş sayısı. çoinnlugn kazanan partiden daha fazladır. Bugün en büyük siyasi parti, seçimlere pasif dlrenme «österen v e sandıgı protesto edenlerin siyasi partisidir. Kövlerde secime katılma oranı daima ynksek oldn|nna ve «bir tek siyasi parti acfı bilmiyen vatandaşlar» baskıyla sandık başına jötürüldüfüne göre, siyasi partilerin tümüne karşı çıkanlann. daha çok sehirlerde otnran ve §iyasi partileri gerçek yüzleriyle tanıyan vatandaşlar olması tabiîdir. tktidarı kazanan Adalet Partisinin dnrnmnna çelince : A.P. seçime katılanların oylanndan yüzde 46.6'sını almıstır Seçime katılanlar yüzde 63 oldutuna göre, yüzde 63'ün yüzde 46'sını elde etmiştir. Bir başka deyisle Adalet Partisi 14,5 milvon seçmenden 4 milyonun oylannı toplıyarak iktidara geçmUtir.. Demek ki A.P., tüm seçmen oylannın yüzde 23"Bini toplıy»rak iktidara oturnrustnr. Tüıde 27, çognnlnfn degil, azınlıgı, hera de önemsenmiyecek bir azınlıgı ifade eder. Millî iradenin yüzde 27'si ile tüm milli iradenin sahibi imis gibi yaygara koparmak hiçbir şey ifade etmez. AJP. iktidan tüm milletin karsısında bir azınlık iradesinden başka şey degildir. Ve bn iradenin kullanacağı iktidar. ancak millî istikamet lere, milli çıkarlara ve Anayasaya nygnn oldu£u nispette geçerli savılabilir. Ooç. Or. Halil NADAROOLU Vergi sistemi âdil midir? V TEŞEKKÜR B Tekliflerin düşiindürdükleri ZEKİ DURMAZ'ın T TGDD. İsletmesi İslanbul Alım ve Saiım Komisyonu Başkanhğı Tenkid ve teklifier VİNÇ SATILACAK K T V 1 LA N Ankara Belediye Başkanlığından: CHRYSLER Makina Teknik Ressamı Aranıyor A