Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SABİFE DÖRT BALTİK'TAN ADRİYATİK'E SONRASI lar Kurulu, Varsova'nın yeniden kurulmasına uzuo tarüşroalardan sonra karar verdl. Bakanlann önünde »eoeceklerl üc yol vardı: A VarşoTBrı esU temeller • ... Varşova, hemen hemen Hitler, savaşın sonlannda Pofizerine, avnı verde veni taftan bir alev denfad gibiydl...» Ionya topraklanndan ordulan kurmak, oekllirken, yenilginin kahredici Bugun Varşova caddelerlnde A V»rşov»'ya yakm Ur yer«Blr tufla Urlmnndan, tavf yı«cısıyla emredlyordu: btuı küçük küçük anıtlara rast fınuıdan farksıı olan Varşova» de yenl bir bsşkent vaptmına gilarsınız, çiçekler lçinde... Uun lçin bugün «esld temelleri üze rişmek, « Tahrip edeceksinis... öyto lann güzellestirilmesi ve bakıtahrip edeceksiniz ki, Polonya' ^ Fek yıkümavan ve çok tmrlne ve yıkılmadaıı öncekl plânmıyla Ilgill sorumluluğu ilkokul nın blr daha tahriblne lmkin ki tarihlerde de baskent olan lara tamamen sadık kalınarak ögrencilerinin Uzerlerlne aldıkla yeni bastan kurulmuş tek peblr» bulunmasın... Tahrip edlleoek Krakov'a, ya da ba»k» bir şehre n küçük anıtlar... Buralarda, denilmektedir. canlı, cansu bir varkk kalmabaskenti Uçımak... top.uca öldürülen Varsovalılann yıncaya kadar...» Son lki yola karsı su gorUsler Gelin, sizdnle blrlikta VarsoVe soğukkanlı blr plân •omı anüan yBtmaktadır. örneğin vardı: va'nın tarih yapraklannı savas cunda emlr, Varşova lçln yüzde «Bukowinska 25» de Nazller ta< VmrfOVB'nm tarihi ae olaöncesinden bugün» dogru biraz 5 85 oranında yerine getirildı. Bu rafından yokedllen 1 kişl, caktı?» çevirelim... arada, gaz odalannda hayatlan «Wo)sk» 78» de 3000 kişi, «St. « Anüar, amtiar vok a n Tü 1938... Savas öncesinde nüAdalbert kfflKsl» nde 400 kişi.. nı yitlren sadece Varşovalılann fus 1.3 milyon, oturulablllr oda edilecekti?» eayısı 300 bine ulasıyordu. Tüm « Baska btr yerde yenl bir sayısı 595 bin, okul binası 161, Polonya'da savaşta ölenlerin safehlr kurmak d&ha masraflı oitiyatro 20, hastahanelerde yatak yısı 6 mllyondu. Yaklasık olarak sayısı 8974 ve ağaç »ayısı 43 bin. maı mıydı?» her bes Polonyalıdan blrl.. Yanl Sonuçta, geleneklerlne bagü Savaş yülannı atlayalırn ve asağı yukan her aileden btr kiPolonyalılar blrlncl yolu Beçtihemen savaş aonuna gelelim... çi... ler... 857 tarlhl bina ve anıttan 782 Iıl 1945... Nufus 162 bin. otusi tüm olarak, 141 1 de böluk rulabilir oda sayısı 140 bin, opörçük yıkıldı Varşova'da. Bir an lçin Istanbul'u düşünün. Ca kul binası 75, tiyatro sıfır, hasU Ocak... KalınUlar arasından Nazl topçulannın ve hava. kuv mllerinl, tarüıî anıtlannı, surla tahanelerde yatak sayısı 1000 ka dar, ağaçlar yaklaşık olarak 20 17 415 tane patlamamış bomba retlerinin, altmışüç gün, altmıs nnı düşünün ve bunlann yerle çıkanlırken 34 subay ve er ö!dü. Uç gece devam eden bombardıbir olduifumı gözönüne getirin.. bin ve de 26.5 milyon metreküp 1 Şnbat... Molozların arasmmanian sonucunu, Polonya'dakl Gözleıinlzl kapatarak söyle bir moloz, yanl şehrin yüzde 85 lik kalıntısı... dan çücarüan ve bombardımanNazl Valisl Dr. Hans Frank, 5 hayal edln Topkapı müzesini dan kalma cesetlerin sayısı 25 Bu tarihten sonra sayfalan biağustos 1944 tarihinde hâtıra alevler lçinde... Arılarsınız o zabin tona yükseldi. Roman Piotraz d&ha yavaş çevirelim. defterin* fu satırlarla Ttunyorman Vareova'nın korkunç kaderowski başkanhğında «Varşova' 14 Ocak 1915... Polonya Bakandu: rinl... Toplam olarak 800 bin inaanın Hdüğü Varsova'da yoilar ve üemiryollannın yüzde 100 UnUn, •agbk hlzmetleri Ue 11(111 binalann yüzde 90 ımn, okulların yüzde 70 1nin, konutlann yüzd» 72 sinin, ağaçlann ve parklann yüzde 60 ınm yerle bir ediidiğini düşünün. Genel yıkım oranının da yüzde 85 oldugunu. Gördüğüm yüzlerce fotograf 1944 Polonya'sını çok iyl ortaya koymaktadır. Seyrettigim 3 4 film gerçeği, bir bıçak gibl çekip çıkartıyor geçmiş lçinden lnsanın karşısına... Eğer, çeşitli nedenler 11e yolu Varşova'dan geçmiş tanıdıklannız varsa ve onlann gezl anılarını dinlemisseniz, hiç şüphe yok ki, ilk anlattıkları, Varşova'nm Almanlar ta rafmdan yıkılması olayı ve bu pehrln nwn1 yeniden yar&tıldıgıdır. Bir şehre yapılan gençlik Bir tuğla tarlasından farksız bir sehrin yeniden doğusu yı Tenl Bastan Yaratma Knrnlu» çalışmaya başladı. Varşova «basübadelmevt» in, yani yeniden dirilişin içindeydi artık... 4 Şubat... Sovyet askerleri, Varsova'nın İM yakastnı blrbirlne bağlayacak iki tahta köprüyü Vistül nehrl üzerinde >nırdular. Büyük moloz yığınlannı, analannı, babalannı, çocuklarını, yakınlarını, arkâdaşlarını arayan Polonyalilara ait blnlerce küçük ilânlar dolduruyordu. Tuğla tarlası Kruçev Moskova'da 2 Mart... Nüfus 241 bine yükseldi... Nikita Kruşçev başkanlığuıdaki Sovyet Uzmanlar Heyeti, Varsova'nın yapımına, yardımda bulunmaya geldl. Bir hafta sonra 500 küçük baraka, Sovyet yardımının ilk postası olarak başkente vardı. Şehlrde «metodlu» bir temiziik çabasına girişildi... Molozlar temizlenmek le bitecek gibi değildl. 24 Nisan... Nüfus 318 bini buldu ve sokaklann 40 mlll molozlardan temizlendi. 6 bin kw lık bir elektrik jeneratörü çalısmaya başladı. 9 Mayıs... Nüfus 366 bin. Bugün savas sona erdi... Başkentteki oturulabilir ev sayısı da 165 bini aştı. 3 Haziran... 47 vagonluk ilk tren fazla hasar gömıemiş öteki şehirlerden yapı naateemesl yükİU olarak Varsova'ya geldl. NUfus 400 bin. EylnU Nüfus 422 bin. Temizleme ve yapım büyük hızla ve azimle, imkansızlıklar içinde devam ediyor. Kasım... 451 bin nüfuslu Varşova'ya Isveçliler 400 yataklı iki hastahane bağışladılar... Targowa Zigmondowska caddelerlnln kesiştiği dört yol agzında «Polonya Sovyetler Birliği Silâh Arkadaslığı Anıtı» dikiMi .. Aralık: Nüfus 467 bin...'Bir yüda yeni olarak 2 çocuk yuvası, 22 ilkokul, 11 ortaokul. 22 meslekî okul. 2 fakülte ve 11 hastane yapıldı. 1945: Devîet bütçesi giderlerinin yüzde 67.5'i Varşova' ya harcanmış oluyordu... Tarih sayfalannı çevirme işini biraz hızlandıralım : 1946: Nüfus 474 bin. 19İ7 : 539 bin nüfusa 241 bin oturulabilir oda sağlandı. 1953 : O güzelim eEskl Şehir Çarşı Alanı» ve yöresinin yapımı tamamlandi. Varşova' nın tarihi, gelenekleri, aşklan, canlıhğı, sokak çalgıcılan, Krokodil yeniden doğdular... 1956 : Nüfus 1.001.000. Ve de Varsova'nın «Tenl Şehri» yani modem yflzü de gerçekleşti. 1960 : Ulaşılan scnuç şöyle : Nüfus 1.136.000, oturulabilir oda sayısı 697 bin, okul binalan 305, tiyatro 18. hastanelerde yatak sayısı 9.693, yaklasık olarak ağaç sayısı 300 bin, moloz miktan 330 bin metreküp ve sıfır olan elektrik gücü 1.848.000 Kw... 1962 : Yeniden doğuş tamamlandı. 1988: Nüfus 1.300.000... Ve modern bir Varşova. Ve en önemlisi bir ulusun azminin tarihte görülmemiş büvük başansı... Alevler içfndeki Topkapı Mızesi 63 gün, 63 gece Basübadelmevt) Diçi Bond MODESTY BLAISE GRAND HOTEL 1944 TE ZİÎARET ETSETDİM VARŞOVA'TI HER GÜN OTELE GİTMEK ÎÇÎN ÜZERtNDEN GEÇTÎGİM KRUÇZA CADDEStNİ BÖTLE GÖRECEKTtM... ketli ve çalışkan bir insan. lıtnıza İlk gelen, liman oldu.. Savaştan sonra Belediye Baş Geml yapımına başladık. Pokanı olmuş Şiçeçin'e... Bal lonya'nın en modem geml tık'ta bir liman şehri... Prof. tezgrâhlannı burada kurduk. Zaremba. bugün buradaki Ticaret filosu bugün bu ge«Şehircilik Enstitüsü» nün milerle savaş önceslnin 10 Başkanı. Şehirciük konusun katına ulaştı...» da ünlü bir bilgın... TeorileBu birinci adımı, şu ikinci rinin hareket noktası, 1945 adımuı izlediğini ünlü şehiryılını izieyen yıllardaki bu cilik bilgini şöyle anlattı : şehirdeki kendi uygulamala« Balık sanayiine ağırhk n... Varşova deneyi... Kra verdik. Gemilerl balık fabrikov örneği... kalan durumuna soktuk. DiiBaşanlı deneylerini Şiçe şiinün bir kez, ömründe hlç çin sokaklannda görmek her denlz görmemiş insanlar, bugün birer usta balıkçı olduzaman mümkün... Gorffh ö^ v ..r^; Tıffany Jonos TIFFANY JONES Krakov I TEŞEKKÜR 20.1.1969 tarihinde aramudan aynlarak ebediyete intikal eden ve bizd sonsuz acı lçinde bırakan sevgtli annemia "MALKOÇOGLU" resimli romanımızı, arkadaşımız Ayhan Bagoğlu'nun raha,tsızlığı sebebiyle yayınlayamıyoruz. özür dileriı. •»»»••• Ö Z Ü R FATMA MELtHA OMAĞ Cenaze merasimine istlrak eden, çelenk g<jnderen, telefon, telgraf ve mektupla taziyette bulunan, evimize kadar gelerek acınuzı paylaşan akraba, dost ve tanıdıklanmız ile daire ve müessese mUdür ve personeline ayn ayn minnet ve şükranlanmızı arz ederlz. AİLESİ (Reklâmcüık: 320) 984 ••••••»»»»•»••••• • • • »•• ••« • • • AST UUIIı tİM* I'Uİ«W ANKARA SANAT TİYATROSU Yazan: Roger Vitrac Yedinci oyununu sunar • • • • • VIKTOR ya da Çocuklann İktidan Türkçesl ve S. Koyan: Dekor Kostüm • | • j TEŞEKICÜR • i Aramızdan eb«d!yet? intlkal eden çok »evgill vp.rlığımız | ! 5 S • NA2IM DARMAN'm ceıuız* törenlne kıtıfanık, evlmize kaiar gelerek taziyette buİLnmak, telefon; telgraf ve mektupla «cımıa paylajmak ve çelenk göndermek »uretiyle yakm alâkalarmı esirgemiyen mulıterem akraba, dost ve zevsla; hayır cemiyetlerine bağıSt» fculunan K&dirîinas yakınJarımıza. ayrıca, iki yıldanberi hatfalığını büyük blr titizlikle izieyen sayın Prot Dr. Fshir Göksel'e, aaym nöroloğ Dr. Jozef Benbanaste'ye v» müffik hakıcuı Seher Dündar hemşireye t?îekk.üılerimlzl arzetmeyi blr vlcdan bortu A el ': A U t" yarız. • Güner SÜMER Osman ŞFNGEZER (1 Şubat 1969 Cumartesinden itibaren) • Otlak Sanpınar 1914 72. Koğuş DURAND BULVARI Küçük Prens Allı İle Güllü Ovunları devam etmektedir. • • • • 7 Şubat tarihine ksdar bütün biletler AST gişesinde »atıça verilmiştir. Tel: 17 81 71 İHAS; 420/9U) •»•••••••••••»»»••••••< BekUmeUık 1339S1 Polonya'nın tarihsel ve kültürel bir şehri. Kırallann başkentL Savaştan çok az hasarla çıkmış güzel bir şehir. Bu şehir için savaştan Zamanınaa yapmış oldugu : sonra uygulanan kalkınma teşhis ve ameliyat Ue kısa ; yolu ise Varşova'dan tüm dezamanda böbrek taşlanm • ğişik. Şehir 56 km. ötede, dan kurtanp, normal haya i tıma kavuşturan Paşabahçe • yeni bir sanayi şehrine doğSosyal Sigorta Hastahanesi • ru, yeni bir yöne, yeni bir geMütehassısı, müsfik ve de i leceğe kaydinlmış. Buraya, ğerli insan Prolog Opera : «Nowahuta» adı verilmiş. tör Dr. | «Tenl eelik fabrikası» şehri Mulcadder Dağada'ya | demek gerekir Türkçesi için.. Ünlü şehircilik profesörü Zatecrübell elemanı Sayın Ha j remba burada uyguîanan yol san Sözen'a ve ayn ayn bü ; için diyor ki : tün hastahane personeline • en sarnlmi minnet ve tesek : c Hasta olmayan, fakat kürlerimi bildiririm. : çok yaşlı blr adama gençlik 1. Fen F. Görevlisi ( aşısı yaptık...» Sabahattin Çaflayan • Gençlik aşısı, köylülerin ve • • • • • • • • •• • • • • • • • > • • • • • • • • • • » • • • • • • • •• • genç kuşaklann buraya akı(Cumhurlyet: 987) tılması anlamını taşıyor profesöre göre. Bir başka deney, di Krakov şehirleşme sorunlanrun çözümlenmesinde. Şehir bir sanayileşmeye, kalkınmaya yöneltüdi... 23 ocak 1969 da toprağa Prof. Zaremba ile konuşurverdiğimiz büyük kaybımız, ken, kendisinin o günlerin kıymetli varlığımız, sevgüi heyecanım o anda dahi yaanne ve ninemiz Faika Bengü'nün üç yıl devam eden şadıgını görüyorum canlı hastalıgı süresince, yakın ve canlı : devamlı alâkalannı gördügüc Yılların köylülerinln müz insan ve çok kıymetli işçl oltraları güçtür. ŞehlrProf. Ali EKMEKÇÎ leşmeye uyabıî neleri için en azından 15 yıl gereklr. Fakat, Erdoğan ÖZDAMAR'a aradan çeçen süre, burada ortaya yeni bir kuşak çıkarasonsus minnet ve tesekkürcaktır. Umudum bu kuşaktalerimud a n edariz. dır. Bunu başardık mı? HeEmekll nüı bllmlyornm... Fakat uMelfln Hızal mutlnvum. Mutlayuz... 10 yıl sonra Krakov, bir başka Kra(Cumhurlyet: 990) kov olacaktır. Buna bütün benHJHmle. lnanıyorum...» KA7IP Şfbek«m! Prof. Zaremba. orta yaşı Hükünuuzdür. Ali Saytr akülı, heyecanlı, hareOuxnhurly«« Ml ki şehircilik çalışmalanndan 6|> reneceği pek çok ders ve denem* var. ÖzeUikle bizdeki gecekondu sorunlarımn çözümlenmesinde . Varşova'da bir Polonyaiı yetkilinin söyledigine göre yakın bir tarihte lstanbul, Ankara ve Izmir Belediye Başkanlan Varşova'ya dâvet edileceklermiş, bu konularda incelemelerde bulunmak Uzere.. Eğer bu dâvet olursa 3 büyuk şehrimizin sorunlarının çözümlenrnesl lçin çok fajrdalı geçecektir bu lncelem* gezisi... Savın Prof. Zaremba, Türk ?elar... Bu büyük blr aşama hircilik uzmanlanna her yıl altl »ylık burslar vermek istiyor b«dır. Büyük bir değişimdlr... şında bnlunduğu Enstltflden... Bunlar balığı avlıyprjar... ge TürHye'deki Şehirciük Yüksek minin fabrikasında temiıle Okullarmdan mcmn. tngilizce bl yip, işleyip, lhraç edilecek len, kbu alanda rn az iki yıllık duruma getiriyorlar. Bugün denemeleri olanları, yol masrafla Prof. Zaremba «tşin en bu alanıla Japonlann önüne n gitmek isteyenlere ait olmak zor olanı.» diyor, «bir şehrl geçtik. Dünya birlncislylz. ve oradaki altı aylık kalışlan yeni baştan yapmak değil, öEvet... Bu işi ömründe hiç Üniversite tarafından Itarsılannemli olan ona yenl blr ruh deniz görmemiş lnsanlarla mak fizere knrslarıns dâvet edlverebilmektir.» başardık...» yor Prof. Zaremba benlm aracıhgımla... Konuya Ügi dnvanlar Şiçeçin'de farklı bir şehirBalık ihracatı konusunda da şn adrrsten tamamlayıct bilgi aleşme yolunu denemişler. Bu dünya piyasasında geniş yer kap Ubilirler: liman şehrinin nüfusu savaşladıklannı söyledikten sonra Prof. Dr. Piotr Zaremba tan hemen önce 270 binmiş. Technical Universlty of Küçük bir limanmış. 25 Ni Prof. Zaremba, bir fıkra anlattı: «Bir yabancı turist, sehriSzczecln san 1945"te yüzde 4550'si yımizde bir lokantaya gider... BaSZCZECÎN POLONTA kılmış bu şehirde ancak 6 Prof. Zaremba, aynca OJ5.T.Ü bin kişi oturuyormuş... 1946' ,lık irter... Garson, balık olmadı|ını söyler... Turist şaşınr. ile S.B.F, Şehlrcilik Enstitülerl da 108 bin olan nüfus bugün Dünyanın belli başh balıkçılık ile de haberleşme ve bilimsel 320 bin... merkezlprindpn birindeki lokan yayın alıs verişi yapma dileğinProf. Zaremba devam edi tada bahk bulonmayısını anlama dedir... Baharda Pakistan'a gidığını söyler... Garson, o gün tu derken yolunun Türkiye'den ?eq yordu : mesi sözkonusu olan bu ünlü « Burada başka bir yol tulan bütün balıklann ihraç rdil denedik. Ülkenin her köşe diffaıl, thracatın da döviz, dövi şehircilik uzmanı, istenirse bu sinden değişik gelenekleri. zin de para, paramn da refah ol Enstitülerde konferanslar verebi değişik lehçelerl olan toplu dutonu. clili döndfiğfl kadar an lecegini de söyledi En önemlisi, en önemllsi kenlukları burada bir araya ge latır turiste ..» Şiçeçin'de aynca blr gübre disinin Istanbol'tın Imar Planı tlrdik. Bu birleştirme işinde üzerindeki taslak çaiışmalarından çoh korkuyorduk... Bu lark fabrikası. ülkenin büyük ihtiya söz etti... tlgililere duyurmak cını kaTşılamaktadır. Sanayi kalı gelenekleri ve düşünceleri benden... Gerisi onlann bllecedar olmamakla beraber, tanma olan insanlann kaynaşmafi... da gereken önemin verildigirli sında ne ölçüde başarı safla söyledi sajnn Prof. Zaremba. yabillrdik? Bütün korkumuz îşte... Polonya böyle bir Ulke, bu idi... Fakat. bugün şuna Geleneklerine bağlı. Azimli... CaSosyaiist bir rejimle eminim ki yirmi yılda bu işi hşkan... Almanlar'dan nefret etti yönetilen sağcı bir başardık... Şehre gelenlere ği kadar da insancıl olan 32 milülke İ5 bulmak gerekiyordu... Ak yonluk bir halk... Bugün Türkiye'nln Polonya'da «önemli olan yeniruhtur» , YARIN TESEKICUR j 5? TEŞEKKUR Bunu duyup öğrendiler ya, Halil beyi uytltmağa çalısanlar, onu gene kendi istediği biçimde, bel büküp b»} eğerek se'.âmlamaktaysa da, büyük bir çofunluk, kızsm köpürsün diye, ikinci selâmı yeğliyordu. Halil bey epey gücenik, bir tuhal bakmıyor deği!, ama ne yapsın? Ne desin azgın millete? Kendi de biliyor; biz aslında savaşçı, asker bir ulusuz. Akıncı dedelerimiz at sırtında doğmuşlar, büyümüşler ve ölmüşler. Koca kalın tarih kitabı bunu böyle yazıyor. Kendi. kitaptan bakıp anlatıyor. Anlatırdı ya, tabii, elbet: «Türkler yeryüzune nereden yayılmıştı? Orta Asya'dan. Anadolu'ya nereden gelmişler? Orta Asya'dan. Neden gelmişler? Çünkü oralarda »u kalmamış, her yer çöle dönmüş. bozkır olmu?. Derisinden çadır ve giyecek, sütünden kımız yaptıklan beygirlerini sulayamamışlar Hijt, beygir deme oğlum, at de, at! Beygir diye atın kocaraışma. bineklikten çıkartıp su taşıtbğrna araba çektirdiğine derler. Bizim atalarrmızm hepsi yaman birer savaşçıyraışlar. Bir kol, gitmiş efendim Çin'e, hattâ Konfiçyüs'ün yüz çizgileri TürkV benzer ve bir kol efendim Karadeniz üzerinden Avrupa'ya yürümüş, bir kol da aşağıya, Hindistan'a sarkmıj. Başka bir kol. Kafkas Dağlannı aşıp burayf inmiş. Konup konakladıkları yerlere uygarlık gö türmüşler, yerli halkla karşüaşmalan, yeni uygarlıklar doğmasına önayak olmuş..» Şimdi. kapağı bahçeye attılar mıydı. tanıamdı Herkes, güzel seslisl çirkin seslisi, kendi bildiğin' okuyordu. Kimi, şapkayı ceketi bir köşeye fırlatıp • palto çıkarmak yetmiyor , birdir bir, uzun eşek oynamağa koyuluyor; kimi, ya ağaç altlannda, ya da yukarı aşağı dolanıp gezerek ders çalısıyor, kitap ezberliyor; kimi de, belirli, mimlenmiş bir annlık kızlann kumelendikleri. yalmz dolafbklan VSlgelere sokiılmaV için ııs^aca fırıldaklar çeviriyor, do Onlar; Orhan'la Kıynak Hüseyin söz difi, ikisini sayma! yani çocuk, yani Kalubelâ Cemil, yani 131 Şair Fikret, yani 149 Uzun (ya da Kalender) Necmi, sıkılganlar ve tutuklar bölümündeydiler. îştahlarîm sınıfa saklayan soyundandılar ya, görüyorlardı işte ahacık: Sapana yerleştirilip, önce dikkati çekmek için aülan küçük ta?lar ve bu taşlann peşinden fırlatılan kısacık mektuplar, tam bir yanünıazlıkla, kızlann kucaklarma dügmektedir. Ağızlannin nüarı akıyordu buna, lçleri hop hop ediyordu: Bak be. Nesibe'nin kucağına düftfl b«l Gözün kesiyorsa durma, sen de at oğlum! Götürsün, Halil beye versin he rai? Onlar daha önceden anlafmışlar hey yavrım! Te\fik bey mi o gelen? Tevfik bey. Savuşun! tkinci Müdür yardrmcısı Tevfik bey İse: Kızlann bahçesine ne doldunuz gene? derii. Sanki kızîarm kendilerine aynlmış, parsellen. Tiiş bir bahçeleri var da. Ne biriktiniz? Dağılın, ! ıadi dağılm! Hey Allahın kulu, onlara kızlara da bir %çj öylesene azıak! Hayır, söylemez. Ne o söyler, ne Halil bey, n« ıe de Hagim bey «öyler. Kızlar bir yana, erkekler •r yana. Uğraşlan sadece erkekierle onlann. Er» > i ?ek öğrenciler, canîarı ezada cefada gerek birer 'pytan da, kızlar birer melek. Meleklere gel! Sanki sapanın fırlatma hızıyla kucaklarma dü~en, dürülüp bükülmüş bir pusula değil, kapıya dayanmı$ zorlu düşmanın kaleden içeri attığı yağlı. tutuşkun bir çaputtur. Yakıp kül edecek ortalıgı. Ama, öjretaen yakmda bir yerdeyse. put gibl duracaklardır. ÖJretmen uzaklardaysa, elâlemia eözünü boyamacasına, çıjlık çığhğa kaçısacaklar* dır 'Ar<taın var)