Katalog

SAHÎFE tKl 6 Evlül 1968 CUMHURÎYET Depremin lesiri ve bazı korunma çareleri \rıl\ rejiın ve .enkid dörevi HUKUK AÇISINDAN :::: :••: ••»• •*•• IKTiDAR ve HÜKUMET :::: Y. Müh. Gültekin ÖZKAY eprem hakkında çeşitli yazılar yayınlanmıstır. Birbirini tamamlıyan aynı anlamdaki bn yazıların müşterek taraflan hakkında herkes azçok bilgi gahibi olmuşlardır. Ancak bazı yazarlar, mensei neye dayandıçını bilemediğimiz ileri fikirler öne sürmüsler ve asırı kekanette bolunmuslardır. tster isttmez tereddüt ve panik yaratan bn iddiaların üzerinde durnlması ve bu knnunun yeniden mümkün oldnğu kadar kısa olarak gözden geçirilmesi gerekiyor. Esnek yapılı yer kabnğu tabakalannın kırılraMi veya dencesinin bozulmasıyla meydana gelen sok neticesinde, yerln içindeki potansiyel enerji serbest kalır, sarsıntılar seklinde yeryflrüne yayılır, böylece deprem veya zetoele dedigimiz en korkunç tabiî âfet tausnle gelmiş olnr. Deprem dalgasının çökme, itrae, kırılma ve görtünme neticesinde meydana geldiği yere «Deprem ocağı» denir. Ocak merkezinde enerjinin toplandıih noktaya «Hiposantr». vervüzünde depremin en önce ve en siddetli hissedildigi »oktava «Episantr» denir. D İST. BEL. TEKNİK MÜŞAVtRt dalgalar, sonra esag siddetli depremler olabilir. Hattâ deprem enine dalealarının Arzın mnhtelif yerlerine yayılma esnasında rastladıklan olgun bir depremin vaktinden önce znhnrnna sebfp olabilirler. Bnnlara röle depremleri denir. Bfitfin banlar olmus depremlerden alınan rasatlar neticesinde ttalyada ve Japonyada incelenmis, nmumi olarak bes sınıfta toplanmıstır: O Asıl büyük siddette sarsıntı baslançıçta olur. Fakat replikler fitgide azalır. Hepsi 10 ftün sürer, ocak çok yakin demektir, siddetleri azdır. A Asıl sarsıntı baslanjrıçta olnr, fakat çok defa birkaç hsfif ilkel sarsıntı olnr. Replikler 1090 gün devam eder. Mutemadiyen seyreklesir, daha az şiddetttdir. O önceden hafif sarsıntılar eörülür, asıl sarsıntı bnntı takip eder. Replikler aylar ve senelerce devam eder. Şiddet dnrmadan azalır, episantr yer degistirir. O Asıl sarsıntı deprem devresinin 110 ramantnda olnr. Haberci ve replik sarsıntılarında düzen voktnr. O Oldukça siddetli birkaç asıl sarsıntı olnr, haberci ve replik sarsıntılarında düzen yoktur. Ara sarsıntılar düzensizdir. Depremde her sarsıntı süresi 10 15 saniyedir. Arka arkaya olan sarsıntılar insanlarda depremin nznn siirdüjü intîbaını nyandınr. Dr. Nihat TUREL *••• ••*• •••• ••• «••• D «••I ::: emokratik özgürlüklerin vatanı sayüan Fransada ünlü devlet adamı Pierre Mendes France so ruyor; Mümkün olan en yüksek sayıda vatandaşm işlerin jürütülmesine karısmadığı, ilgisiz kaldığı bir yerde demokrasi yaşayabilir mi? Ha yır, diyor Mendes France. Zira, demokrasi kamu hayatının zirvesinde smırlandınlamaz. Hâkimiyetin bu şekli ile kendisini tatanin edilmiş sa yan vatandaşların sandıklara attıkr ları oylar, aslında sembolik olmaktan öteye gidemez. Ulusal irade, bir şartla, o da halkın kamu hayatını ü gilendiren her konu ile çeşitli milli ya da mahalli kurumlar içinde ve çeşitli araçlarla çok yakmdan ilgilenmesi sartı ile başan kazanabilir (1) Ünlü politikacınm da anlatmak is tediği gibi, kamu hayatının yürütül mesinde vatandaş müdahalesi sade ce bir hak değil. demokrasUerin bir biçimden ötede sosyal muhteva kazanma yolunda olduğu günümüzde, kaçınılmaz bir sorumluluk ve bir görevdir. Depremin şiddeti T \ fOTtmin siddeti genel olarak Merealli Si•** eberç ölçegine söre 12 derecede «ınıflandırılmıştır. 6ncı dereceden sonra deprem daha tehlikeli olmava baslar. Hasar bn siddetten sonra beklenebilir. Ancak depremin hasan ikl i n ve hava sartlanna, nüfns kesafetine, günün «aatine, saglık, itfaiye. zabıta ve knrtarma ekiplerinin durnmuna, en önemlisi yapıların mnkaveraetine baglıdır. Yapılarda dcpreme karsı alınan tedbirler sayesinde deprem şiddetinin daha büySk dereeesine emnivet sailanmıs, stabilite artmıs, mnkavemet yükselmis olnr. Yıgma ve karkas yapılar için depreme kar«ı alınaeak tedbirler yönetmelikierle tesbit edilmistir. Zaman zaman geçirilen acı telâketlerden der» alınması, zelzele yönetmeliginin yapıiarda tam tatbik edilmesi lâzımdir. Rtsmî ve Krbett faaliyrt eösteren fen adatnlarmın bn harasta azami titizliği «östermesi sarttır. Dünyada yamlan biitün arastırmalara rağmtn depremin önceden haber alınarak can emniyetinin «ajlanması mümkün olamamıstır. ttalyada vukna relen 5000 deprem fizerinde araştırma yapan Oldham. bnnlardan yözde 90* ının ocak derinligi yüzevden 8 Km.'ye kadar yüzde 8'inin ocak derinliSi 830 Km. ve eeri kalanın derinliji ise 700 Km. olduğnnn tesbit «tmi«.tir. Deprem dalça hızı ieinden gectiii ortama gSre savısız faktörlere baglı olarak defcismrtine ragmen sanivede 3 Km. olarak kabol edilirse. boynna dalgaların cok kısa lamanda yeryBzünde tesirini eö«terece£i tabüdir. tzahına calmldıjı fibi. depremi önceden haber verrn alftlerin kesfediidiSi haberleri Inanılması mSmkön olmaflıSı eibi ilmî izahtan nzaktır. Ancak, deprem bölçelerine her yöniyle mücehhez arastırma merkezleri knralması snretivle denremin tesekkül ve olasunun tesbiti yolnna gidilmesi mümkündiir. Gelismis fllkelerde bn çalısma başlamıştır.. Takın geleeekt* bn hnsnsta basa. rıva nlaşılahilnıelerî mümkündiir. Esavsen mil, letlerarası iSnirliSi de yanılmaktadır: TffrKry*mixde de Millî Deprem Kotnitni tesekkül etmU ve ön çalısmalara baslamıştır, kendini daha bâriz ve etkili bir biçimde hissettirmektedir. Demokratik bir toplumda devlet iradesinin tezahürüne etkili olan hukuki ve hukuk dışı faktörler arasında bir karsılaştırma yapılınca, ağırlık mer kezinin ikınciye doğru kaydığı görülür. Demokrasi sisteminde mevzuat normatif bir meriyet imkânına sahip olmakla yetinemez. Bu se beple yasama vetiresinin gerektirdiği biçimsel şartlann yerine getirilmesi mevzuatın sosyal anlam k» zanmasına yetmez. Bunun için sosyal topluluğa hâkim dinamizmin de kanun vazıı tarafmdan kavramp hesaba katılması gerekmekte ise de, pratikte çok kere bunun gerçek leşmeyişi, objektif hukuku sosyal hayata intibak ettirecek esas unsur olarak, kodifive edilemiyen alenî tartışma imkânlarım ön plâna ge tirmektedir. Gerçekten de demokrarinin en esaslı unsurlarmdan biri, kamuyu ilgilendiren bütün olayla nn açık bir sekilde cereyan etmesi ve kamu menfaatı ile ilgili kararla rın aleni sekilde tartışılmasıdır. (2) S onuç eprem esnasında bina içinde bnlnnanlar her sevden önce panik ve şaskınlığa kapılmadan sunrln olarak hareket etmeleri lâzımdır. 23 saniye depremin siddetlenip şiddetlenmedijHne dikkat etmelidirler. Şayet daha başlanfiçta esyalar devrilir, dnvarlar çatlar ise büvük bir deprem olacaktır. Derhal enkaz gelmiveeek sokak boslnklarına kaçmak lâzımdır. Yfiksek katlı apartmanın üst katlanndan kaçmak imkinı kalmamıstır. E\de kapı kasaları. köse kolon diplfri, tasıvieı duvarla çevrili kücük hacimli odalann köseleri, satlam masa, möble altlan tibi enkaz içinde boslnk varatan oldnkça mukavim yerlere sifınılmalıdır. Merdiven ve aitlannda yarım tn^Ia duvar bölmeler] yanında, genis salon ortalarında, baca kenarlannda, büyük açıklıklı kiris ortalarında bnlnnnlmamalıdır. Şavet ilk soklar hafif ise merkez nzaktır. Asıl sok telmezden önce dısan kaçmak, hiç delilse daha mnkavim olan ve kaçınılması kolaylasan zetnin katlara inmek birer tedbirdir. Savet ilk titresimler krskin, hızlı ve kısa periodlu ise merkez vakındadır. Asıl sok siddetli olacak demektir. Kaçmaya calısmakla beraber snnrln bir sekilde vnkarıda tavsive edilen yerlere sıîınmak ve deprem kesildijinde mutlaka sokağa kaçmak lâzımdır. Bir depremde İ1V flakika secirildiktpn sonra nmumi olarak tehlikenin büyük bir kısmı atlatılmıs sayılır. Fakat bir süre evlere eirilmemesi uvrun olnr. Sokaktakiler evlerin damlarından dnsecek kiretnit, sacak. baca ve vıkılahilecek dnvarlara nzak olacak verde otunnalıdırlar. Kıvılarda sismik deniz dalralarımn olaca£ını bilmek ve nzak durmak lâzımdır. Dae eteklerinde hevelânlar olabilir. Kutleler devrilebilir. DikkatU olmak sarttır. Bütfin bnnlar herkesin bildiği. hatırlatılması favdalı olan cöıi korunma careleridir. Asıl Snemli mesele resmî «ektörde calısan veya serbest faalivet çösteren bilumnm vapı vaoan fen adamlarımızın nroieleri fen ve sanat kaidelerine nvrnn sekilde ve hassasiretlp tatbik Mmesi terekir. Aksi halde acı neticelerin maddi ve mânevi sornmlulaklan çok afır olnr. D •••• •••• •••• •••• • ••• Maa •••• •«•• ssss •••• B H u yüzdendir ki, özelliklt 2 nci Dünya Savaşından sonra ortaya çıkan modern anayasalarda, bu arada bizim 2 nci Cumhuriyet Anayasamızda da, vatandaşların si yasi ve medeni hakları temel hakl»r niteliği ile önemli ve açık bir sekilde yer altnışlardır. Vatandaşlar bu hakları, basın, toplanma, teşkilâtlanma v * gibi araçlarla, sadece bir hak olarak defü. ayru zamanda modern bir politik görev olarak, Anayasanın ruh ve metnine uygun bi çimde kullanacaklardır. I altâ pratikte ve modern toplum larda Anayasa ile normlan çi' zilen hukuki ve politik kahplar dışında da, yani Anayasa düzeni dt şmda da halk, kamu oyu yararı ile varlığmı hiss«ttirebilmektedir. De mokratik anlayışa uygun olarak halk her çeşit Anayasa normunun dışında da devamlı bir müdahale ve tanzim yetkisine sahiptir. Bu devamlı iftirak ve müdahale keyfiye ti devlet kudretinin sınırlandırılma sına yarayan plüralist bir toplumda S örülüyor ki. politik anlamda dü şünce özgürlüğü ve onun tabii bir sonucu olan tenkid hakkı, bir yandan kaynağını Anayasadan ve düzenin demokratik esprisinden alan bir sübjektif temel hak. diğer yandan da rejimin sıhhati ve sosyal muhteva kazanması ve olumlu gelişimi ile sıkı sıkıya ilgili objektif bir görev ve demokratik bir sorumluluk tur. Bu nedenledir ki, T. C. K. nun 159 uncu maddesinin uygulanmasında ve özellikle hükumetin manevi şahsiyetinin tahkir ve tezyiften korunması bakımından «tahkir ve tez yif« ile <tenkid> sınırlannuı tesbitinde yukanda açıklandığı gibi t«n kidın .hak» ve «görev sorumluluk» yönü hatırdan hiç çıkartılmamahdır. bîr hak, hem de bir görevdir) suçun tesekkülüne kestn olaTak engel teşkil eder. Hükumete yönelmiş ve tenkid kastmı taşıyan tecavüzlerın «tahkir ve tezyif» kastı ile tedahül karısm» etmemesi için, yumuşak. nâ zik ve mutedil olması beklenmeme lıdir. Çok partili plüralist bir ortamda, tenkidin zaman zaman ürkütüctı. yıkıcı ve sınır bozucu olması eşyamn tabiatı gereğidir. Keümelerin sertliğı. isnadların kabalığı, şayet öyle ise. tenkidin kasıt bakımından nıtelığıni değisür mez. Özellikle karikatür Fsnatında görülen hicivşaka bakımından da durum aynıdır. Roma istinaf mahkemesi bir kararında. «tezyif etmek özel amacmdan ibaret bnlunan snç unsnrunun mevcut olmadığı. suç konnsu yazinın mnhtevasından cıkartılmadıkca ve bu yazı sadece hasin olsa bile. bir tenkid olarak kabul edilincc, mahkeme beraat kararı vermek zorundadır» (41 demiştir. Çeşitli vesilelerle Türk yargıtayı da aynı gerekçeyi açıklıkla tekrar etmiştir «Yazılar münhasıtan sert bir tenkidden ibaret olmakla. mah kumiyet kararı verilmesi yolsuzdur> «Tenkid amacı ile yazılan ya zılarda husumet bulunması tabii ol dufn cihetle, bu yazilann özel surette tahkir kastı ile yazıldığının tes biti gerekir..» (5) Sonuc D enremi tahmin etmek cok yanhs ve tehlikeli olnr. Ancak, siddetli bir dcprem olnnea bnnnn daha az siddetinde denge dnrnmana kadar replik dedifimiz «arsıntılar devam edebilir. Hattâ son sarsıntılar ilkinden daha •iddetli olabilir. önce bafif siddette haberci iii • •a ASLI'rnrr * ctoğumunu dosüarımız» müjdeler. Saym Do<. Dr. KâmU KAPTANOĞLU'na «ükraıılarıouzı sunarız. Sena vc DUndar BVLMAN S.9.19S8 lzmlr B Soğmolcılor Beiediye Başkanlığından (Kanalizasyon İnşaatı Yaptırılacaklır) Tert Cinsl Keşif bedell M. temtaati tbale T. Saat Devrim Mah. Kanalizasyon 155141.12 9.007.00 13.9.1968 15.30 Yukanda clns ve 155141.12 TL. keşiı Dedell bıüunan fcanallzasyon lşi 775 sayılı gecekondu kanunu hükümlerl gerejince kapslı zarf usulü ile ihaleye vazedllmlstlr. thaleve sirecefclerin 1968 yılma ait tiearet odası belges) bulunmas:, C gruptı müteahhitlik trarnesl veys aynı önemi halz kanal işini vapmıs olduSuna haiz belge. Tekemmül etmiş evrakın thalenln yapilacagı gOnü 1 saat evvelînden Komisvon Baskanligına verilmesi. yeterlik belgesi müracaaUnm 3 gün evvelcten Pen tşlertne yapılması sarttır. Son müraeaat Rünü 10 9 1968 mesai saatine Kadar olup, sartnamesi her pün mesai saatleıinde Fen tşlerl Md. Rörülebilir. tşbu ihale 2490 savılı kanuna tâb1 olmayıp ttornisyon. thaleyl yapıp yapmamakta veya dilediğine vprmekt# vrhesttir. • ••• • • • •«*•••« azımıan basında da işaret ettiğimiz gibi, vatandaş haklarının olduğu kadar, içinde bulunduğu muz demokratik reiimin de temina tı, genel anlamda ifade edilmek ge rekırse, Türk yargı organlarının bu konudaki moral sorumluluklanna bağhdtr. Yargıçlarımızın ve hukuk çularunızın, böyle bir sorumluluğu tam anJamı ile duyabilmeleri ve gerefini yerine getirebilmeleri için, metinlere bağlı ve sadece meslek öğ renimi ile ilgili hukuk bilgisinin yet miyecegi açık bir gerçekür. Hukuk bilgisinin, özellikle sosyolojik, poli tik v« ekonomik bilgilerle beslenmiş çagdaş hukuk kültürüne dönüş mesi böyle bir sorumluluğun temel nun 159 uncu madde şartıdır. Uygulanacak kanun metinsindeki hükumetin İerini, yasanılan politik ve sosyal manevi sahsiyeü ile hayatın pozitif, gerektiğinde ampiilgili suçun teşekkülü için, hüküme rik gerekleri ile yorumlamak, eski tin manevi şahsiyetinin sadece tah metinlere yeni hayatın ve bilimın kır edilmiş olması yetmez. Tahkirışığmı katmak. çağımızın yargı te le birlikte, ondan daha ağır. bayağı likkisinin önde gelen şartlarından• : lık ve düşüklük ifade eden tezyifin dır. Fransız devlet adamlarından 27 Mayıs Anayasasının kovdufn hüküm kesindirî Cnmhnrbaş S de bulunması gerekmektedir. 1ta 1Edgar Faure'un dediği gibi, demokkanı siya«i partilere aynı mesafede olacaktır. Cnmhnrbaskam dev S yan yargıtayı, kendisinden fazla ver rasinin varlığı ve teminatı, sadece letin «bağım<;i7İığını, bütünliigünü. ve devamhlığını» temsil eder. a gi isterien mükellefin <adi hultuhalk için olmasına değil,' halk tara Çok partili rejilıtâe Cnmhurbaskanınm tHrsfs» (otumnnnn ne S m*t» şeklindeki infialin! suç sayma fından yaşatılmasına bağlıdır. (6) . kadar önemli oldn^urru belirtmek için « « e t u t a r t r *iıö»nek vere • dığı gibi, Roma istinaf mahkemesi Demokrasilerde teminat müesseseS lim : a ; de, bir gazetecinin hükumeti «bozlerinin işlememesi, derha! bir antipo Sayın Cevdet Snnay artık herkesin bildijtl ünlü îkili Anlaşma • gunculnkla. «vatan topraklannı litisme politikadan soğuma yara lan ve Altıncı Filonnn 30 Agustos Zafer Bayramında tzmire de • yağma ettirmek>le ithammı «tahkir tır. Bu soğumanın buzluğunda özmir atmannı savunmvstur. 1969 seçimlerinde bn fikirlere karsı blr • ve tezyif» kabul etmemiş, h&kimigürlükler rejiminin yaşaması elsiyasi parti iktidara geçer, ikili anlasmalan tasfiye eder, defisti J yet halkta bulunduğuna göre, hal bette imkânsızdır. rir; ve miili bavramlarda AUıncı Füo'nnn gelişine müsaade et • km çeşitli tezahürlerle hükumette yer alan kişilerin deği'tirilmesi için tnezse Cumhurbaşkanının dnrnmn ne olacaktır? S (1) Pierre Mendes France. La regereken şartların yaratılmastna ça Sayın Sunay bn sefer de o sivasi partinin politikasına nyarak J publique tnoderne, s. 49 lısmasını hukuka aykın savmamıştkili Anlasmalan yerecek, veya Altıncı Filo'nnn ziyaretlerlnl tak S (2) Nermln Abadan, Halk Efkârı, tır. bib mi edecektirî i S. 114 Devletin «bagımsızlığı, bütünlü§ü. ve devamlılığını» temsil S Aynı kararın gerekçesinde, «her (3) Sahir Erman. S.G.M. eden Cumhnrbaskanının geçici ve ihtilâflı konnlarda taraf tntma S ne kadar tahkir ve tezyif bir suç (4) Sahir Erman, S.CM. sının sakıncalan açıktır. Savın Cevdet Sunay'ın bn sakıncalardan S ise de, tenkid de demokratik düzen(5) Sahir Erman, Hakaret ve Sövtitizlikle kaçınaeağını btldiğimiz İçin kendisine açık mektup yaı* S de bir haktır. denilmiştir. (3) me cürümleri, S. 2S7 dık. ! Hiç şüphesiz, hükumetin manevi (6) Edgar Faure, Prevoir Le preBu görevimizi yaptıktan sonra da çeşitli hücum ve jnrnallere S şahsiyetinin tahkir ve tezyifi suçun ceat, S. 244 ngrıyacagımızı biliyordnk. Hemen haber verellm ki, A.P. ve D.P. • da da manevi unsur olan cürüm kas organlarının Savcıyı tahrikleri bize vızgeiir .. Biz, yasalar içinde • S O N tı, genel bir ceza hukuku ilkesi ola yazarlık mesleginin icabını yapıyornz. Gerçi Agır Cezada üstüste • rak büyük önem taşır. özellikle po •••»•••••••»••»•••»••• dâvalanmız vardır. bunlara bir tane daha ilâve edilmiş ne çıkar... • Htik çatışmalar içinde hükumetin Haklı oldugTina inandıgımız d&valarda Türk hfikimi önünde ; Doktor manevi şahsiyetine iliskin tecavüzhesap vermek bizim için şereftir. • lerde üç ayn kasıt düşünülebllir. a) Tenkid kastı, b) tahkir ve tezyif | kastı, ve nihayet c) hiciv ve $aka Amerika tetkik seyaha i kastı.. %•••••••' •••••••••••••••*•••••••••••••••••••••••••••••••••••«••••••tf ' tinden dönmüş. hastalaunlardan ceza smırlan içine gi nnı kabule başlamıştır. 2 •••••••••••••••••••••••••»•»••»»••••••••••••» ren hıç şüphesiz tahkir ve tezTel: 22 87 34 yif kastıdır. Tecavüzün tenkid • • •• •••» • • » kastı ile yapıbnış olması (tenkid, • • • » • » » » • • • yukanda da söyledığüniz gibi hem (Cumhuriyet 10397) Y Tahkir ve TeıvH IC.R. • 1 Eylül 1968 tarihinde bu köşede Cumhurbaşkamna bir açık tnek. • tup yazmış. Sayın Cevdet Sunay'ın 30 Ağustos demecini eleştirmiş, . ve Anayasanın temel ilkelerine aykın bölümlerini ortaya koymuştum. . Bu yazı üstiine yurdun her yanmdan olumlu mektup ve telgral • lar aldun. Ne var ki aradan ü ç d ö r t fün geçince, biri iktidar par • tisinin organı sayılan, ve öteki A.P. içindeki D.P. kanadımn söıcü • lüğünü benimseyen iki gazete Savcılığa göz kırparak hücuma geçtıler ; Ve bu davranışlariyle çok önemli gördüğüm konu üstiine gıtmek ; fırsatım bana verdiler. • Her şeyden önce bir daha tekrar edeyim ki, ben Sayın Cum . hurbaşkanımn sijasî partiler arasında ihtilâflı olan dâvalarda taraf . tntmasnu Anayasaya aykın buluyoram. Hukuk denen kavramdan , bir damla nasibi olanlar için bu gerçeği keşfetmek zor değildir. 1961 • Anayasası (klâsik parlâmentoculuk düzenlerindeki gibi) Cnmhur • başkanının tarafsızlıpını ve partiler üstü durumunu sağlıyacak zen • gin tedbirler getirmiştir. S B"J alanda 1924 ve 1961 Anayasalan arasında derin farklar vardır • 1924 Anayasası tek parti düzeni üzerindedir. Parti lideri aynı ; zamanda Cumhurbaşkanıdır. Bu durum «Parti Hükümet Cumhur ; başkaru» arasında koparılması imkânsız bir bağ yaratır. Siyasi ik • tidann yürüttüğü politika ile Cumhurbaşkam içiçedir. 1924 Ana Ş yasasına göre Cumhurbaşkam: J a) Her yıl Meclisi açış konuşması yapar, siyasî iktidann geçmıs . yıldaki çalışmalan ve gelecek seneki politikası haktanda iıahat ve . rerek görüşlerini açıklar. S b) Cumhurbaşkam seçim dönemiyle miUetvekUleri seçim done • mi aynıdır. S c) Cumhurbaşkam, Meclis üyeleri (ve tabii parti üyeleri) ara • sından olağan oy usulüyle seçUir, ve partisiyle Uişiği kesilmez. • Tek parti rejimi üstüne düzenlenmiş, bu, ve bunun gibi usuller ; çok partili düzene geçtikten sonra da yürürlükte kaldı. Çok partili » rt?jim Türkiyeye gecekondu gibl kondugundan yasalar eksikliğinin Ş bü>ük zararlannı sineye çektik. Demokrat Partinin 10 yıllık iktidarı Ş snresinde Celâl Bayar milletin Cumhurbaşkanı olacağına Demokrat . Parti cephesinin Cumhurbaşkanı olarak kaldı. Ve bu sıfatiyle Yassı . adaya kadar sürüklendi. J 21 Mayıs de\Timinden sonra çok partili demokratik düzenin t? • lemesini sağlıyacak veni bir Anayasa yapıldı. Yeni müesseseler ve • yeni anlayıslar getirildi. S Cumhurbaşkanının partiler karsısında tarafsızlığı da 27 Mayıs • Anayasasmın İlkelerinden bifidir. Bir madde değil, çeşitli madde • lerl e Cnmhurbaskanının tarafsızlıfı Anayasamızın temel esaslann • dan biri haline getirilmiştir. ! Şöyle ki : « 1 Cnmhnrbaskanı seçim gfires. milletvekiU ve »enatör «e ; çim sürelerinden kesinlikle aynlmıstır. Hançi siyasi parti iktidara ; geçerse geçsin Cumhurbaskanı yedi yıl makamında kalaeaktır. ; (Madde 95, 100) 95'inci madde gerekcesine şöre «Cumhurbaşkanh • ğmın tarafsızhğını sağlamak maksadıyla görev süresi Meolislerin • süresinden tamamen bağımsız hale getirilmiştir.» S 2 Hastalık veya seyahat gibi dnrnmlarda Cnmhnrbaskanti|ı 5 makamına Meclis Baskanı deği. Senato Başkanı vekâlet eder • (Madde 100). Bu maddenin gerekcesine göre, Senato Başkanının • «vekâlet etmesinin daha tarafsız bir davranış sağlıyacağı» dfişil • nülmüştür. S 3 Seçilir seçilmez Cumhurbaşkanının siyasi partiyle ilisigt • kesilir (Madde 95) ve Meclis üyeli|i sıfatı sona erer. Cumhnrbas • kanının partiyle ilisiginin kesilmesi bir formalite icabı. veya bir • hilei şeriye defildir. Tarafsulıgı sağlamak içindir. Nitekim 95'in J ci maddenin gerekçesi der ki: «Cumhurbaşkanının partisi ile ilişi s ğinin kesilmesi tarafsızlıSının bir teminatı telâkki olunmuştur.» Ş 4 Cnmhurbaskanlıgı seçimlnde örel çotunlnk aranmif, süre • sinin dolmasından ffonra Senatonnn tabiî fiyesi haline geleceüi • hükmü kabul edilmistir. 70 inci maddenin gerekçesinde bn tedbi ; rin «Cumhurbaskanını siyasi endişelerin dışına çıkarmak İçin» ol • dugn yazılıdır. " 5 1924 Anavasan her yıl Cumnnrbaşkanına Meclisi açıs ko • nnsması çörevi vüklemistir. 1961 Anavasası bnnn kaldırmıs ve si • yasi iktidann faaliyeti konusunda Cumhurbaşkanının konusmasını • tarafsızlığına aykın bnlmustur. S 27 Moyıs. Anayosası ve | Cumhurbaşkam | FAZIL DIKMEN X l Istanbul Universitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi EBE OKULUNA Öğrenci Alınacaktır. 5.510 Ton Sun*i Gübre Naklettirilecektir Yarımca Gübre Fabrikasından alınarak muhtelif teşkillerünize 5.510 ton Süperfosfat sevkedilecektir. Bu ise ait nakliye çartnameleri Ankara. Eskişehir, Kayseri, Sakarya Bölge Müdürlüklerimiz, Nevşehir Ajans Şefliğimiz ile İstanbul'da Galata Rıhtun Cad. No. 7 de YoUama Servisimizden temin edilebilir. Teklif verme müddeü 10/9/1968 salı günii saat 14 e kadardır. Kumm 2490 sayılı kanuna tâbi olmadığuıdan ihaleyi yapıp yapmamakta veya dilediğine yapmakta serbesttir. TİÎRKtTE ZİRAÎ DONATIM KURUMU İSTANBtX BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ •••••••«•••••••••«•«••a Sosyal Sigortalar Kurumu Eminönü Şubesi Müdürlüğünden: Sınavla Memur Alınacaktır Istanbul Ünitelerimizde açık bulunan ve ileride açılacak memurluklara lise ve ortaokul mezunlan arasında yapılacak yazıh ve sözlü sınavla memur alınacaktır. 1 Sınavda kazanacaklara; girişt» emekliye esas ayhklarının ikl derece üstü verilir. Başan halinde ticretleri altı ay sonra üç üst dereceye çıkanlır. 2 Yaalı sınavlar 23.9.1968 pazartesi günü saat 14.00 de îstanbul Çemberlitaş Dnrüşsafaka Sitesindeki yeni şube binamızda, sözJU sınavlar ise 25.9.1968 çarşamba günü aynı saatte şube binamızda yapılacaktır. 3 îmtihana gireceklerin: a) 788 sayılı memurin kanununun 4 Uncü maddesinde yazılı vasıflan haiz olmalan, b) FiiH askerlik hiımetini yapmış olmalan, c) Sınavla gireceklerin 215.1968 cumartesi günü mesai sonuna kadar bir dilekçe ve 2 fotoğraf ile birlikte müntcaat etmeleri, giriş kartı almalan sarttır. 4 Sınavı kazananlann bir göreve tflyin edilip edilmemeleri, tâyin mercilennin takdır ve karanna bağlıdır. (Basın: 24012,10373) 1 Okul süresi iki yıldır. (Üçer aylık dört sömestr) 2 Okul yaüsızdır. 3 Ortaokul, Enstitü mezunlan veya daha yüksek tahsilliler girebilir. 4 Yaş haddi yoktur. Isteklilerin Istanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi kalemine 25 Ekime kadar müracaatları rica olunur. • • • • • • <• •• » • • • • • •• •• • • • • » • • • • » • » •• • • • • • » • » • • • • • Cumhuriyet 10392 i • HATIRLATIYORUZ { • «tHuiHiıniHHiıımnu (Basın: 24104/10377) (Basın: 23948/10381) MİLLÎ PİYANGO YARIN CEKİLİYOR ve yine servet dağıtıyor Sevgili okuyucular T. C. BATMAN Beiediye Başkanlığı Batman Bslediye Başkanlığından: Belediyemiz tarafınden yaptırılacak olan 1.149.81757 TL. keşif bedelli Hâl binası inşaatt 2490 sayılı kanun gereğince ve kapalı zarf usulüyle ekrfltmeye çıkanlrmştir. Bu i§in seçici temınatı 48.245 lira olup ihalesi 4 ekim 1968 cuma'günü saat 10 da Encümen huzurunda yapılacaktır. Telle yapılan miiracaatlar ve postada vâki gecikmeler nszara almmıyacaktır Sartnamesinde yazılı olduğu üzere ihaleden üç gün önce giriş belgesi almak, ihale günü saat dokuza kadar 2490 sayılı kanunun öngördüğü vesikaları havi mektubu Beledive Başkanhğına vermek sarttır. Şartname istivene bedeli karşılığı gönderilir. (Basın: 23793/10374) Siimerbank İzmir Basma Sanayii Müessesesinden Parça bez, Metrelik bez, Pamuk telefl, Üstüpü ve Hurda eşya satılacaktır. Müessesemlzin aşagıda cins ve miktan yazılı mallan şartnsmeye göre 10.9.1968 Sah günü saat 14.00 de açık pazarlıkla satılacaktır. Aynı gün saat 10.00 • 12.00 arasında muvakkat teminat almacaktır. Müessesemiz mallan satıp satmamakta veya dilediğine satmakta serbesttir. C l o ı i Parça bez Pamuk telefl Üstüpü Muhtelif hurda 139 basma altı astar M 1 kt a rı 29.500 Kgr. 91.000 » 18.000 » 14 Kalem 150.000 Metre (Basın: İ. 4080 23824/10387) Denizcilik Bankası T. A. 0. Haliç Tersanesi Md. den Yoğurt satın alınacak ŞAKSINIZ BOL OLSUN (Basın: 23580.10366) 1 Haliç Tersanesi ihtiyacı için 200 • 250 gramlık üstü kapah plâstık kaplar içinde günde 350 ila 400 adet bir yıl müddetle şartnamesine göre tam yağlı koyun veya inek sütünden mamul yoğurt kapalı zarfla teklit alma suretiyle satın ahnacaktır. 2 Alınacak yoğurtlann senelü muhamrnen bedell 60.000 TL.., muvakkat teminatj 1.951.95 TL. dır. 3 Tekliflerin en geç ihale günü olan 12.9.1968 perşembe günü saat 14.00 e kadar Haliç Tersanesi 1 Numaralı thale Komisyonuna verilmeleri. 4 Müdürlügümüz 2490 sayılı kanuna tâttf olmadığından İhaleyi yapıp yapmamakta, kısmen veya dilediğine yapmakta serbesttir. Konsenratuar Müdürlüğünden: Yatılı Kısma Öğrenci Alınacaklır Konservatuann ystılı bölümüne, 16 Eylul 1968 paıartesi günu ssat 14 de yapılacak imtihanla ilkokul mezunu olup 13 yaşını doldurmamıs erkek öğrenciler parasız yatılı, kız oğrenciler ise parasız gündüzlü olmak üzere alınacaklardır Tâliplerin 14 Eylul 1968 cumartesi günü saat 13'e kadar Türoe Piyer Loti Caddesindeki Konservatuar Müdürlüğüne müracaatlan illn olunur. (Basın: 24132/10379) (Baarn: 24106/10372) >•••••!••*• •••••••*••«• • • •