Katalog

SAHİFE İKf 18 Erlul 1968 CDMHDRÎTET Din açısından doaum konlrolü Dr. Ziya ERSAY KADIN HASTALIKLARI VE DOĞDM MÜTEHASSISI ünva nüfusunun son 50 yılda baş döndfiren bir hızla artışı, İngiliz ekonomisti Malthus'un 170 yıl önce ortaya attıfı kötümser ön•ezi'nin gerçeklesmekte olduğu kuşkusunu yarattı. Bugün 3 milyar dolayında bulunan (dünyalı) nın yarıdan fazlası yeteri kadar beslenemezken, 30 yıl •onra nüfus 6 milyara çıkınca durum ne olaeaktı?. Konuya bu açıdan bakan çok yönlii bilimsel araştırmalar, doğumun kontrolünden ba$ka çıkar yol olmadığı sonucuna bağlanmıs gibidir. Problemin politik ve ekonomik nedenleri üstünde, memleketimin çocuğu olarak, gözömii dört açmaya devam edeceğim. îstenmiyen gebeliğin ÖBlenmesinden yana çıkmamda, bir Ikadın hastalıklan hekimi olarak) daha çok, Türkiyenin gerçeklerile burun buruna çalışmamın etkisi vardır. Türkiyede yılda 500.000 provoke (kurcalanmış) dü şük yapılmakta, her yıl 10.000 (onbin) kadın bu yiizden ölmektedir. Terutâze annelerin, geride yıkılmış yuvalar ve günahsız yavnılar bırakıp yok oluvermesi karşısında ürpermemek elde mi?. Bu Insanlık dramına seyirci kalmanın vebali ttstümüz. de değil mi?. Doğumun kontroliinü (Fertlerin, istedikleri sayıda ve istedikleri zaman çocuk sahibi olmaları) diye tanımlayan 557 sayılı. çok demokratik (Nüfus Plânlaması) kanununa önce insan ve sonra hekim olarak, işte bu neden'le bağlanıyorum. Bu gerekçe ile halk içinde çalışırken, en sert tepki KADERCt görüş'ten geliyor. Bu görü;ün ö n . cüleri çok, çevreleri kalabalık. Gittikçe de yogunlaşıyorlar.. (Koç'unun sırtındaki kene'yi çıkannak isterken tos yiyen çoban) misali, direniyorum. Türk aydını t anır bunları eskidcn beri: Çatah . kasıgı bile kullandırmadılar uzun süre, millete.. AlUh el vermiş, çatal neye gerek, diyc... Zavallı saf köylüm, asmış kahvesine, dükkftnına EL RIZK AL ALLAH levhasını... Onarmıj eamllni, yıkılan okulun taşı tnğlası İle Canı İle oynayan kansını kurtarmaya gitmiştim, bana yüz vermiyor... O kadar da (bilgili din adamı) yetiştirmeye çalışıyoruı! Biri de çıkıp benim yanıma gelmiyor, vaUndaşa dönüp (dinimiz akıl dinidir, bilim ne derse onu dinleyin) demlyor. Konu, çatal • kaşık gibl elle tutulur cinsten de değil. Ailenin plânlanması.. Daha aydmlanmamış aydınlar dururken, kaderclnin pençesindeki saf insanlara nasıl anlatacağım (bakabileceği kadar doğurmasını. bakamıyacağın dan korunmasını).. Bu. diipedüz Allahın ijine kanjmak değil mi. onlara göre ! Siii D leyen din adamı da göremiyoruz. Nüfus plânlaması kanununun hazırlıklan sırasında, 27 Mayıs'tan 7 ay sonra, Sağlık Bakanlığınm yansma karsılık olarak Diyanet İsleri Başkanlığinın verdiği (mütalâa) da, fikir yönünden kurudur. O giinün şartlanna göre yasak savar gibl verilen bu cevapla ortaya konan «olumlu» tutumun. sonradan bütün din örsrütüne duyurulmamı; olmasının. bir anlam mi taşıdıği ak 'a ee'ir. Böyle bir tutum, aydmlanmadık'a" için, blrçok imam ve vâlz'lerin uygulamaya güçlük çıkarmalan sonucunu vermiştir. Nüfus plânlamasınm Mıstr*da uygulanmaya başlandıgı günlerde Nâsır. radyoda Arap kadınlarına seslenerek, fazla çocuk doğurmamalannı, kalkjnma gayretlerinin cabuk artan nüfııs yüzünden ""•sjîlığa uğrayacağı gerekcesile. yalvarırcasina Istemişti. Bütün dünya müslümanlannın çok değer verdikleri Mısırın meşhur (Camiülezher) medrese si. kendi devletinin bu haklı ça&ınsına yiirekten ka tılmıs, fazla doğumu önlemenin tslâm dinine göre Iraiz) oldni^unu. her yoldan yararlanarak. halk yiğinlarına duyurmuştu. Bizde de devlet. yoğun blr eayret göstererek, nüfus Dİânlamasını sağlamak çabasi içinde bulunduğn halde, Diyanet tşleri Baskanlıjhmız sanki <Sa ğır diUizl rolündedir. Bu yüzden ls gene biz dok torlara düşüyor. Bir açık oturnmda (dinsel eörüsü belirtmek) ödevinl aldığım zaman. sayın tzmir Müftüsü ile te mas ettlm. •Kendüerinin bu konuya yabancı olduk lannı. ve o güne kadar Kur'an ve Hadisler'den IIb>«m slarak vardıihm sonuclan anlarhgım zaman da Bu düşünceiore. din adma aynen katıldıklanm, bunları acık nturumda olduğu gibi ifade edebileceğimi» söylediler. Kısmî DEVALÜASYON genelleştirilmeli midir? •••• •••• •••• •••• •••• •••• •••• •••• •••• ••• • •a • «•I • ••I • «•I • ••ı • ••I • ••I • ••ı • ••ı • ••ı üi! Akıl yolu iteklm, (İslâmm, akıl din! olduğu) lnancndan girerek birçok konularda dln ada mını ve dindar vatandaşı (olumsuz ve tutucu) olmaktan kurtarmak mümkündür. Nüfus plânlamasınm halk içinde uyeulamasmı yanarken bu tutumun faydasını çok vakmdan gördüm. tzmir Müftfl süne anlattiTim cöriişü. köv kahveiertnde imamlara da anlattım. Böyle yeni blr konuva. ya hiç blr şey biimemekten. ya ds her sevi deelsmez kalıplara doldurmak al><;kanlırından ötürü karsı çıkan din »damların''!in. d^ha sonraian bana yardim edenler, hatfâ kendi esine spiral taktıranlar oldu. Mü'min Sure^înîn R7. âyetinde: İn<;anın yaradı!•• '«rnilisl. ihtiyarlayışı anlatıldıktan sonra. «Allah, bütün bunlan muavven bîr vakta uiasmanız ve ola ki AKLINTZI KULLANMANTZ tÇtN yaoar> denmektedir. Demek kl hısan olarak yaradılısımızın gayesl fKuIIamlan bir akia sahip olmak) tır. Pareyl yaratan Allah, kediyt de yaratmıstır. Bu denge, kedinln karşısına köpeği cıkarmakla. kö peği kurda yedirmekle sürer. sider. Eger. bütün ya *ama knsulları tam oUa ve hütün düsmanlan ortadan kaldınlsa. ilkbaharda bir çift karasinek'ten, yaz sonunda hütün dünyanm üstii 40 cm. kalınlıkta sinekle örtülür. Rüzeân estiren. ysemunı yağdıran Allah. bn cıleınra nrtısa set cekmekte. öbür canlılarm çıknnna s4nHHn üren»e5İni Vontrnl «"tmektedir. Demek ki: ALLAH. KENDt BER'TÇFrtNE SINTR TİZFrFK KADAR SERT BtR NÜFTJS PLANLAYTriSIDIR. İÇ insanlar, yaratıklann en sereflisi ola••'rak akılia donatıldığımızdan, Doğa'nın kanunlarmı. çikanmiza ynmuşatmasuıı bildik. Tüzbinlerce yıl boyunca sert koşullarla ayıklana ayiklana Hz. tsa zamanmda 200, Hz. Muhammet de\rinde (Devri saadette) 3M miryona cıkabilen dünya nüfusunu, busiinkii ve yannkl korkunç dfileye getirmenin yollannı hulduk. Salsnn ha<ttalıklar ve buna benzer engelleri ortadan kaldırdik. Şim di. doğal denıreyi bozan o aklımtzi gene kullanra Içlnde bulanduğnmuz kosullan kommamız gerek mez mi? Runda A'lahm emrin»1 »vkı n ne var? AkIı veren de O. Kullan diyen de O... (Kaderci)ler gibi gidenek ne olur Buna da, nüfus artışmm Kıyamefin haberci işareti olduğunu belirten hahiste kaydedilmis blr hadis naklederek, kabul edebiidikleri yoldan delil getirelim: (Ürame tim üzerine bir zaman gelecektir ki. aile efradı az olan efdai olacaktır). Bulunduğu kitap: Ramizülehadis. Sah. 28?. Kadercinin bir baçka iddiasmın aksine, (Allahın yarattığını değiştirmenin şeytan işi) olmadığma en güzel örnek de fSünnet olmak )tır. Son yıllarda hilim ve insan aklı bu deeiştirmenin gerekçesini de buldu: Sünnetli erkeklerin eslerinde rahim kanserine çok az rastlandıei anlasıldı. Müsevilerden başka simdi Protestanlar da siinnet oluyorlar. Akıl. in sanlar arasındaki ayrilıkları da kaldırma yolunda. Aile plânlaması da buçihıün kosullarında böyle hayırh bir görüş ve eylemdir. Bütün hu çabalar. tek tek insan hayatinı korumak. ailede huzurıı yaratmak ve rüm tn«anlığı. jözle göriilür bir felâkft ten kurtarmak icbı. Her sey bir yana. yılda (10.000) anneyi ölümün kur^&ından almak için... i r •••• I • ••* • ••• •••• Din gözü ile endiml hazırlamam gerekiyor, Imama kar51 konugabilmek için... Kur'anı, hadisleri tanyornm en geniş tefsirlerden, en sahih hadis kitaplanndan, uzun süreAnkebut (1760), Hud (S), Zariyat (58), Şuara (15), Hicr (21), İsra (31), En'am (151) surelerinde, (Rızkın Allaha ait olduguna) değiniliyor. Rad 18) de dahil bu âyetler komşu âyetlerle birükte gözden geçirilince, Allahın biiyük kudretine isaret e t . mek ve İslâmiyetten önce kız çocukların kuma gömülerek öldürülmesi âdetİBİ yikmak için soylendikleri anlaşılıyor. '"' """ Vebadan, çlçekten, koleradan ölenlerln (jeUt) "**'• • layıldığı bir devirde doğnmun kontrolü söz konusu blle değil. Hiç bir âyette buna, ve bunun yasaklan. masins değioilmemiş. Azil (Coitus interruptus = geri çekilme) d» açıkça yasaklanmamı;. Hattâ, sahabe'den (Peygamherimlzin yakınlarmdan) Cabir bin Abdullah Kur'anda ve Sünnette (Azil)i yasaklayan açık bir delil bulamadıklarmdan «Biz, Peygamberin sözü üzerine azil yapıyorduk, o bunu duydu ve bize mâ ni olmadı» diyor. Neden korunduklannı da foyle açıklıyor. O Carlyenin hâmile kalacağı korkusu. £ C a " riye ana olursa evde yerleşmeye hak kazanacağı korkusu. Q Meme emen çocuğun yeni bir gebelikten zarar göreceği düşüncesi. Dikkat edilirse bugünün (gebelikten korunma) »ebepleri daha da dürüstçe'dir. Fazla çocuğa baka. mamak. iyi evlât yetiştirememek, sık doğumlarla ana ve çocuk sağlığuıın bozulmasi ve buna benzer, kadma (dü$üreceğim diye) ölümü göze aldıran »ebepler» İÜİ K •••• • ••a • ••• •••• İÜİ Üİİ sn: •>•• *••• • ••• İÜİ • ••• :::: •••• *••• •••> •••• •••• • ••a • •»• anki, ahlâk sadece kadınla ilgili bir konu imiş gjbi. kadının örtünmesi bahsinde hasta) olan din adamlan, gebelikten korunraa sözü «••"'diği zaman da arslanlasırlar. gebelik korkusu kalkarsa fuhşun artacajhnı söylerler. Bu sözler, kül riir diizeyi aşağıda kalmıs çevrelerde oldukça tutarlı bir demaeoiidir. İki metre kara bez. çarşaf olup kadını örrünce ahiâki ne derece koruyorsa. ge belik korkusu da fuhuju o kadar önler. 10 milyon Türk kadmından kaç tanesl, fahise olmak için gebelik korkusundan kurtulmayı beklemektedir? lCehennemde. daha çok kadınlar bulanacak, fitne ve fesat onlardadır) diyenler. kadına elbct bu kadar güven ve sayşrı duyarlar. Suudî Arabistanm yönettiği seriatçi (Dünya ts Ifcnt Birliği) örgütiiniin de üyesi olan Pakistaniı R>ul Alâ El Mevdudî'nin (Kaderci görüsii savunan bir kitabı var doeunı kontrolü konusunda. Yukardan beri yansıtmaya çalıstığım gibi fikirler (!) le dolu olan kitap, sonnnda. baklayı çıkannakta: Medeni yaşayış kadına yaratılışmın amacını unutturmuş, doğurmak ona zor gelmeye baslamistır. ts lâm üzere yaşa«a. evine kapansa, her sey düzelir, doğumun kontrolüne de* zorunluk kalmaz (Mektep 1er olmasa maarif ne güzel idare edilir), demektedir. Din adammın bulduru çare de bu. dünyanm gidişine.. Bu adamı pek de kınamadım. Öyle yetismi?. öyle düşünüyor. Temelinden başka külrür bl Bası sn«lam görünüyor. S ••II • aa« İÜİ •••• •••* •••• Sonuç . ebelikten korunma yolu ile (Aile plânlaması) düsüneesine İslâm dini açısından en >rel olacak hir hükme. hiç blr ka\Tiakta rastlamadım. Memleketimizin gerçekleri karşısında, bu görüşün din adamlarımızca da benimsenmesi gerekir. Aslında doğal zorunluklar bu dâvayı nasıl olsa ba şarıya ula<rtıra<ak kadar kuvvetiidir. Gözlerini Cumhuriyetin ilânı ile dünyaya açmış kuşağra mensubu olarak anılarile yasadığımız CBizim devri saadetimizin'ı yaratıcısı büyük Atatürk'ün iki vecizesinden bir beyit yaparak yazımı bitireceğim: Birşey ki akla. mantığa uyar. o din'dir, Hayatta en hakiki mürsid üim'dir. İÜİ •••• '••'' ürkiyede hu konu ile. hiç olmazsa Pakij• • tanlı Mevdudî gibi ilgilenen ve bir aras• tırma sonucu olumlu ya da olumsuz bir (fikir) söy •••• «•a» • ••a • ••* • ••a • •a» ıaaa« • • • • • • • • • • • » •• • • • • »• • • • • • • • • • • • • • •• » • • • • •» • • • • TEKNIKER OKULU MEZUNU VE DlZEL USTASI ALINACAKTIR x VEFflT Seniha Tuğay'ın eşi: Besim Tuğay'ın ağabeyi; Zuhal. Karaca. Meral'in babaları. Orhan Ayson. Teoman. Ünaydın; Nurten Tuğay'ın kayınpederlerl: Oğıız, Osman, Ahmet. Mehmet; Zsyncp; Fatoç'uri dedcîeri Emekli Piyade Albay Tarım traktörleri satan bir anonim şirketin kurulmakta olan atölyesine şef ve usta pozisyonları için askerliğini yapmış olmak şoför ehliyeti olmak. 35 yaşından yukan olmamak şartıyla iki eleman ahnaeaktır. Müracaat: P.K. 124 ŞİŞLİ ! • AHMET RASIM TUĞAY (133282) 16 Eylül 1968 günü vefat etmiıtlr. Cumhurlyet 10900 »•••»•»••••••••••••••••»»»»••••••••••••••• Reklâmcıük: 3577/10902 İstanbul Türk İngiliz Kültür Derneği İngilizce Akşam Kursları 30 Eylül 1968 pazartesi günü Nişantaş İngiliz Erkek Okulunda başhyacakür. (English High School for boys) Her smıf için öğrenci ahnaeaktır. Kaylt olmak istiyenler 23 Eylül 1968 Pazartesi, 27 Eylül 1968 Cuma günleri saat 16.30 ilfi 20.00 arasında Nişantaş İnsnliz Erkek Okuluna başvurmalıdır. Adres: Hacı Emln E/endi Sokak, No: 52, Ni^antaj. tâncılık: 8734/10894 FERRO SİUSYUM KARAŞABAN Tel: 44 03 08 44 32 04 tlftncılık 867810897 Bay İlhan Selçuk, Demokrasi anlayışının ve kanaatlerinizi aksettiren «Dünyadan Habersizler» başlıklı yaanızı, ibret ve nefretle okuduk. Siz, karşı fikirde olanlara tahammül edemeyen, onlan «Karakteri zayıf gençler» diye lekelemty çalışan, tek bir sistemin, otoriter, insan hak ve hür j riyetlerini hiçe sayan Doğu Avrupada uygulandığı üzere sosyalizm • j komünizm hayranısınız. • Size kızmıyoruz. Vatan gazetesindeki. Dokuz Köy sütunundan, • Cumhuriyetteki «Pencere» ye nasıl sıçradığınızı, açıkgöılük edip • «çıkarcılık* mesleğinin püf noktasını aşın solculukla orta yaşta na • sıl vakaladığınızı gayet iyi biliyornz. Keskin zekânızla, uyanan Doğu Avrupa çanlarmın kjmin için çaldığını iyi bilırsiniz. Çekoslovakya olaylan başlar başlamaz Fransız ve Italyan Komönist Partileri liderlerinin derhal Moskova'ya gidip «Macaristan olayından sonra komünizmin Batı Avrupa'da beli kınldı, onilri yılda yeni doğrulmaya hasladık, Çekoslovakya'ya müdahale ederseniı komünizm Avrupadan kazımr, yok olur» dediklerini bizim sol basın ve Cumhuriyet vazmadı ama. Avrupa sol basını yazdı ve bunlan okuduk. Görüyorsunuz. dünyadan haberimiz var, hem de sol basmın memlekette de bu gelir 75.9 milyon dolara düşlen uygulanmakta. olan bu kurlar ürk paraaının dıç kıymetinritıyurmat istemediği şeyleri de duyuruyoruz. Nitekim, Mayısta Çekosmüştür. İçinde bulunduğumuz yıl görülebilir. deki değişmeler, son çeyrelı lovakyayı ziyaret eden Kosigin'in Çek talebeleri tarafından yuhalanbu ihracat kalemlerinin daha da yiizyıl içinde, mitolojideki «Sidığını da î'Hıımanite dahil. bütün Avrupa basını verirken siz yine Bir dolâr düşük ihracat geliri sağladıgı; birsif»in draınını hatırlatan bir süreç suspus idiniz. Herhalde yuhalanmak sevgi tezahürünün yeni bir şekiçin TX. Kalemler çoklanndan eldeki stokların da içindedir. Bir iktisadl dar boğaza lidir. Amerikan denizcileri de bunun için yuhalanmışlardır!? 13.5 Türk turistler büyüdüğü anlaşılmaktadır. Şöyle girildiğinde, paranm dış kıymeti F.lbette ki. «Girişmis olduğtmuz mücadelede başanlar dilerlz» 12.2 İşçi transferleri ki; şeker ve mamulleri ihracat p,e1946 ve 1958 de olduğu gibi düşilvazılı buketimize Çek diplomatı Konsolos «Rusya ile, komünizm ile Yabancı pasaportlular 12.0 lirindeki azahşa paralel olarak şerülmekte; ülke bu Devalüasyonun mücadele ttmiyoruz» diyecekti. Memleketinde Rus ordusu topu ve İthalât 15183 (x) ker stokları 1967 Martı'nda 457.4 gerekHrdigi yükü cekmekte; tatankı ile «manevra» yapıyordu, Ruslar tarihlerinde ilk defa bütün Ihracatta vergi iadesinden bin metrik ton'dan 1968 Martı'nkat aradan kıss blr süre geçince heyet halinde Presidium'lannı bir yabancı ülkeye Retirmiş, tazyiki yararlananlar 9.513.5 da 587.9 bin metrik tona yükseleskl ve son verilmek istenen duson derece arttırnuşlardı, öbiir yanda da Çek gençleri «Hürriyet» (tahminl) miştir. Pamuklu dokuma stoklan rum oldugu gibi yeniden ortaya diye hağınyorlardı. Diğer ihracat, sermaye ise, aynı dönemde 42472 bin metçıkmaktadır. Tekrar paranm bir 8 Ağustos tarihli Milliyet'te birinci sayfada, manşette Her nehareketleri, kâr rik tondan 61839 bin metrik tona; karaborsa krıru, hükumetirı mal dense Cumhuriyefin atladığı (!) bir haber var: Rnsya, Çekleri getransferleri 9.0 alkol stoklan 2730 bin metrik tonve hizmet ihracat ve ithalâtına ne sıkıştırıyor Ruslar sosyalist aleyhtan güçlerin ezilmesini istedan 3043 bin metrik tona çıkmışuyguladığı çeşitli tedbirlerle resdi. Şu İıalde, Rusların dediğine göre. Çekoslovakya'da «Sosyalist (x) Bir dolânn ithalâtçıya malltır. ml kur yarundan fiilen mevcut aleyhtan» güçler vardır. Bratislava toplantısmda Çek gençlerinin yetinin ithalâtın •• 40'mda 18.5 / blrçok yeni resml kurlar doğmalcBu kategorlye giren ihracat KaRusya vc sosyalizmi saatlerce protesto ettikleri de verilen ve basınıTX.'ye geldiği Prof. Dr. Halui Ciltadır. Dış yardımlann kısıldığı, lemlerinin herbirinin ayrı etkilere mızda yer alaıı havadisler arasındaydı. lov^jn yaptığı bir hesaptan elde mal Te hizmet thracımn beklenen bağlı olarak ihracat gelirinin azaldı Çekoslovakya'daki liberalleşmenin, serbest bırakılsa nereye varaedilmiştir. gelişmeyl göstermeyip durgunlasğı; bunun içinde bulunduğumuz yıl cağuu Rusya da, siz de pekalâ biliyorsunuz. Çek lideri Dubçek, «Kndevam ettiği ve birçoklanndan el tıgı, fakat ithalâtın artn,ak egiliml münizmi Sosyalizmi insanîleştireceğiz» derken, .niHî cephedeM diçinde bulunduğumuz yılın İlk deki stoklann da arttıSı anlaşılgösterdigl, kısıldıgı taktirde de ğer dört partiye «Yapıcı muhalefet» hakkı, basına «Yıkıcı olmayan altı ayı içinde ithalâtın geçen maktadır. Şüphesiz ki, bu stoklasanayileşmenln yavaşlaması ve fitenkit» yetkis. verirken, bucünkü şekliyle komünizmin rayrl insani yılın aynı dönemine nazaran n eritmek mümkün olursa ihracat yat artışlannın hızlanması tehliolduğunu acıkça kabul etmiş olmamış mıdır? */o 20 oranında artması, alınan ek geliri bu yıl irtabilir. kesini yarattığı dönernlerde «DevaBir memleketin hafimsızlifina, insan hak ve hürriyetlerine katedbirlerle bir dolânn ithalâtçıva lüasyon» konusu ön plâna çıkmakvuşmalı için yaptığı tnücadeleyi alkışlamamız, ideolojilerine karşı olmaliyetinin 1518.5 T.L. arasında DIŞ TİCARET BİLÂNÇOSUYLA tadır. NiteJdm, 1958 Devalüasyonu bir seviyeye gelmesiyle bir arada duğumuz insanlara taş, sopa atacapımıza çiçek vermemiz (Rus KontLGİLİ RAKAMLAR ŞU GERÇEKna götüren olaylar zinciri aynen gitmiştir. Açıktır ki, bugün dolârı solosluğuna konan siyab celenk misali) ve denize iteceğimize, ellerlLERt ORTAYA KOYMAKTAD1R: 1968 yılındaki duruma getirmiş ve 9 TX.'den 18.5 Ti.*ye yükseltecek mizi tpbrik için diter tarafa uzatmamız, sizi güç dunımda bıraktı. îthalâtı kısmak için Türk parası«Devalüasyon» konunı tekrar ön bir devalUasyon ithalâtı pek etkideğilmi bay Selçuk?.nın dış değerini Beynelmilel Para plâna gelmiştir. lemiyecek; sadece bugün çeşttll M.T.T.B. Genel Sekreteri Fonu'na kayıtlı kur'a nazaran isimler altmda alınan resünleri tek OSMAN YTTMAK % 100'den daha fazla bir oranda bir fiyata irca edecektir. İthalâtı düşürmek gereklidir. Ne var ki, m m n t H i •••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• •••••! kısmak için yapılacak devalüasyobu diişüş içinde bulunduğumuz yıl nun % 100'den çok yüksek bir o tanmsal ürün ihraç gelirlerinde • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • » < tRtNCt PLAN DÖNEMtNDEranda olması gerekecektir. Fakat, elde stok bulunmadışma ve yılKt VE BÜGÜNKÜ DIS ÖDEME DURUMTJ: Birtocl Beş Y)l bu ithalfttm kısılması da kendililık ihracatın T.L. olarak değjri ömür Yoğurdu arkasında ğinden gelişme hızını düşürücü bir lık Plân dönemi (1967 yüı dahll) veri iken, sağlıvacağı döviz getirişi i * Yaptıkları ameliyatla benl sag ^ Bahçelievler Basın Sitesi etki yaratacaktır; çünkü hatalı bir TUrkiye ihracatının pl&nda öngörilazalacağına göre • artış değil, fs i [ lığıma Itavuîturan değerli ve ha ^ 3 üncü katta 4 odalı telefonlu sanayileşme polittkasıyla çok çe kat azalışa yolaçacak; olumlu erlenin üstünde döviz gelirl sağlanıık Oppratör Doktor sayın 4 daire kiralıktır. Aylık 450 TL. şitli dallarda birden kurulan sadıgı; lsçl döviz transferlerlnin bekkisini ancak Uretimi artırarak g R HAZIM BUMİN'e i Müracaat: ö ğ l e y e kadar nayiimiz büyük ölçüd ara maîlar lenmedik seviyeye vardığı bir gerlecek yıl gösterecektir. Oysa, birta '* diğer sayın «ervis doktorlarına, 1 ve yatınm mallan için dış pazarTel: 71 63 47 çektir. Nitekim, 19F< yılında 279 kım smal mamullerden elde bü w hemîirelerine ve personeline, ^ lara bağlıdır. milyon dolar olan dış ödeme açıhastalıgım sırasında mttşfDc alâ 4 yük stoklar vardır; fiyat müşevğı; 1964'de 102, 1965'de 78. 1966'da kalarını eslrgemiyen Istlnye Dev 4 viki bunlann tasfiyesinde etitli Cumhuriyet 10899 let Hastanesl Bastabibl sayın Dr. 1 164 ve 1967'de 114 milyon dolar oolabilir ve ihracat geliri bu yıl Operatör Sahir Da&cloSlu üe sa ^ larak gerçekleşmistir. Bu bakunartabilir. yın Dr. Ismet Denker"e, Dr Cen 4 dan, gerek 1958 deTalüasyonu ve Mühim Bir Sanayi Şirketi net Akaitın'a. Dr. Abdullah Ma 4 ÜRİST VE IŞÇİ DÖVİZLERİ, onunla birlikte alınan sıkı istikrar askerliğini bitirmlş bir yan'a. caşhemşlre Serife Kartopu J KAR TRANSFERLERİ: lç!n tedbirlerinin gevşe'ilmemesi; gerek ile bütiın mesai arkadaslarıma ve J de bulunduğumuz yıl İşçi dö1960'dan Itibaren kademe kademe Muhasebe yardımcısı beni tekrar tekrar ziyaret etmek 4 vizlerine uygulanan kur'un fiilen tek kur sisteminden ayrılarak zahmellne katlanan yakın dost 4 anyor. işçilerin biraz daha lehine değişHRACATIN DURUMÜ: îhrakatlı kur sistemine geçiş, Türkive arkadaşlarıma sonsuz tesek 4 Referansîan İle Posta Kutusu miş olmasına rağmen. işçi döviz catta vergi iadesinden yararlaye'nin döviz gelir ve giderlerini okürlerimi sunmayı borç bilirim. i transferlerinin azalmasının sebebi1220 İstanbul müracaatlan nan sınai mamuller dışında ?elumsuz değil fakat olumlu yönde Gulfer Bengii 4 ni kısmen 19S6 ve 1967 yılında BaM nel olarak ihracatımıza uygulanan llâncılık 873010898 etkilemiştir denebilir. T.C. Merkez Cımhurtvet 10901 4 Almanya'daki durgunlukta aramak • • • • • • » » • • • kur bir dolâr eşit 9 T.L.'dir. YaoıBankası'nın verdiği rakamlara gö• • • • • ••» • • 4 gerekir. Bu yüki transferlerde gelacak bir açık ve resml deva!üre de 196567 yıllan arasmda asyon, esas itibariyle hâlen 9 T.L. çen yılki kazançların payı oldugu (Prankfurt borsası hariç) New ölçüde bu azalış olağandır. Kıseşit bir dolâr üzerinden işlem göYork, Ziirich r e Beyrut'ta sermen, Türk parasının serbest piyabest piyasada Türk parasının tay ren Ihracatı teşvik amacma yönesada fiyatının Frankfurt borsasınlecektir. İhraeatın bir artış gösmetl, aşağı yukan sabit kalmıştır. da Mart 1967'de 2.88 T.L. eşit blr termemiş olması, Ihracattakj durFakat 1968 Ocağı'ndan bu yana DM'den Mart 1968'de 3.03 TX. gunluk sebeplerini kalemler itibabu durum ters dönmüştür: 1967 eşit bir DM'ye yükselmesi dolayıriyle ve a y n ayn incelemeyi geve 1968 yıllan llk altı ayı itibariysiyle resml kanaldan transferlerin stok değişmelerinin le ithalât ve ihracat söyle bir ge rektirecek: yerinl karabcrsanın almasına atfoher blr ürün İçin ele alınmasmı lişme göstermistir dilebilir. Bu sonuncu söz konusu gerektirecek kadar önem taşımakolduğu ölçüde, işçi için döviz kııtadır. runun yükseltilmesi resml kanalMaliye Vekâleti Hazine Genel thra ttha> Tlcadaı. transferleri artınr. Müdürlüğü ve M.î.l.T. Genel SekUt cat ret reterliği İstatistik ve DokümantasTurizm gelirinin, yeni prımli Açığı yon Şubesinin yayınladığı «Ayhlc kura rağmen azalması, nerhalde (milyon Ekonomik G6stergeler»e göre, Dünya'nm bu yıl içinde oulundudolar) 1967 ve 1968'de OcakNisan Döneğu parasal ve politik istikpırsızlı1967 (ilk 6 ay) 230.2 326.7 96.5 mi itibariyle bellibaşlı ihracat kağa bağlıdır. Esasen, turizm geliri394.1 162J 1968 Cilk 6 ay) 231.8 lemlerinin ihracat geliri şöyle denin hiç olmazsa bu yıl öngörülen ğişmiştir: seviyesinin dış ödeme açıklannı 968'in ilk yansmda ihracaün artış göstermemesine karsılık 1967 .968 ithalâtın ' i 20 oranında artmaAzatış (Ocak Nisan) tHRACAT GELİRt AZALAN sı dış ticaret açığını bliyiitmüş(bin dolâr) KALEMLER tür. Fakat bunun yanmda diğer dö57366 43606 13760 Tütün viz gelirlerinin de azalma egilimi Şeker ve rnamullerl 2885 1615 1270 göstermesi dış ticaret açığmın ö4248 3434 814 Bakır nemini artınnıştır. Şöyle ki; aynı 464 120 324 Akaryakıt dönemlerde işçi döviz transferlert 1332 1113 219 Balık 40.7 milyon dolardan 36.8 milyon 4256 3884 372 Canlı Hayvan dolara; turizm gelirleri 11.4 milyon Boya ve debagat 1234 1066 168 dolardan 7.9 milyon eıolara düş1937 1628 309 Sebzeler müştiir. Konsorsiyuin kredileri de 102.9 milyon dolarflan 64.1 milyon kapatacak bir seviyeye eriseceğiBu ihracat kalemlerinin gelirledolara düşünce, dış ödeme duruni kımse düşünmemektedir Farindeki azalışa karsılık, pamuk ihmunun yaratacağı bir darboğazın dışa bağlılık oranı ytiksek olan sa racat geliri aynı dönemde °'o 30, kat daha lstikrarlı dünya şartlan meyveler ihracat geliri de ° o 61 o altuıda tiyat müşevvikinin turizm / nayümizin gelişmesini durdurması gelirini artıncı bir etkisi olacağıranmda artış göstermiştir. Fakat ve enflâsyonist fiyat artışlarma yol na ve dövizin karaborsa yerine bunlardaki artış birincilerdeki aaçması endişesi belirmiştir. Bu dar (Basın: 24432/10881) resmi kanala intikalini sağlavacazahşı ancak telâfi edebümiştir. boğazdan kurtulmak için alınan ted ğma şüphe yoktur. Iş Bankasmca yayınlanan Iş Bülbir Beynelmilel Para Fonun'a 10 Yabancı sermayenin kâr iransteni'ne göre, Haziran sonunda elmilyon dolâr borçlamlması olmuş; ferlerine eelince: 6224 sayılı kade büyük stok bulunan tek tanmdarbogaz, döviz ve altın rezervle'inuna göre, Türkiye'ye gelen yarinde toplam olarak 2025 bin ton bancı sermayenin kâr transferlemizde de 7.2 milyon dolarhk bir ri bir devalüasyona karşı garanti azahşla sonuçlanmıştır. Dış öda bin ton gibi yılUk ortalama üretiedilmiştir. Dolayısiyle. Türkiye min °o 50 sine varan bir seviyeme açığımız, 1967'nin ilk yarısınbir devalüasyon yapsa da bunlada 183 milyon dolar iken bu yı dedir; Ege ve Çukurova bölgelerinde toplam olarak 2525 bin ton n n kâr transferleri eski kur üzehn aynı döneminde 153.2 milyon kadar da pamuk stoku vardır. Di rinden ışleme tâbi olacaktır. Dedolara yükselmiştir. Bu yıl içinvalüasyon bunlann kârlannı artırğerlerinde bağlantısız stoklar ya de hükumetin Turk parasının dış dığı halde ki artırması kuvvethiç yoktur; ya da önemsenmiyecek kıymetiyle aldığı ek tedbirlere le muhtemeldir kâr transferlekadar küçüktür. Diğer bir deyişle. rağmen. bu açıŞm büyümüş oldurine eski kurun uygulanraası, Tür tanm ürünlerinde ihracat geliri ğu da bir gerçektir. kiye'nin bu kanaldan döviz gideBankamızca içletilmekte olan îkizdere HidroElektrik •'o 25 oranında azalaraK ihracat gerini büyütecektir. Santralında İşletme Şefi olarak istihdam edilmek üzere lirini olumsuz yönde etkiliyen tüaskerliğini yspmiş Elektrik veya Makina Yüksek Mühentün oldu*u gibi stoklan en büyülc disi veyahut Mühendisi ahnaeaktır artış gösteren de tütündür. Tütün Tâyin olunacak elemana yevmiveli Personel Yönetmestoklannın ise, genellikle çok kaÜRK PARASININ ÇEŞtTLt ukardaki açıklamalar ve raliğine göre yevmiye ve ayrıca bu yönetmeliğin 9. ve 10. litesiz tütünlerden ibaret olduğu; KURLARI: Devalüasyon konukamlar şu gerçekleri ortaya maddeleri gereğince zam ve lojman verilecektir bunlann ancak serbest piyasa nusu tartışabilmek için önce koymaktadır: Türk parası bir İsteklilerin Bankanuz Personel Dairesi Reisliğine m ü şartlan dışında anlaşmalı ülkelere çok döviz gelir ve gider Kalemleri hükumetçe alman çeşitli tedbirracaatlan rica olunur. (Basın: A 1245624791/10889) ihraç edilebilecek bir nitelik tasıiçin esasen fiilen devalüe edillerle her bir döviz eeür ve gider dıgı söylenmektedir. Bu duruma ""•••^aBHaBBBBBBBBBBBBBBBVJBBBBBBBM^HB^HB^BBa^^ai miştir. Kanımızca, bugün için kaynağma uyşrulanan farklı resml göre. yapılacak bir açık ve resml mesele • Devalüasyon eerekli midevalüasyon. içinde tulundugumuz kurlar tizerinde durmak gerekecekdir, deği) midir?» sorusuna cevap yıl, bellibaşlı tanmsal ihraç üründegildir. Mesele beklenmedik bir tir. Gerçekten de 1961 yıhndan lerinde büyük stoklar bulunmadıŞı takım olumlu gelişmeler olmadıkbugtlne kadar alınan çeşitli tedbtrça. fülî devalUasyonu bütün ihiçin ihracatı teşvik edici ve İhraler her bir bellibaşlı döviz geür raç mallanna genellestirmeden ne cat gelirini artıncı bir rol oynave gider kaleml İçin a y n bir kur mayacak; ancak önümüzdeki yıl kadar zaman dayanılabilecegidir Fakat bir kere de bu yapıldıyaratmıstır; öyle ki. bugün tek bir eline daha çok para geçen üreticiyi ğında. 9 TL = 1 dolar olan kur resmî döviz kurundan bahsetm^k üretimi artırmağa teşvik ettiği ve dış ödeme «şlemlerinin ancak oliç fiyatlar yükselmediği taktirve devalüasyon tartışmasmı buna dukça küçük bir kısmma uygulade yabancı parayla daha ucuza eöre yapmak tamamiyle anlamsız nır hale geldiği zaman Türk hügelen üriinlerimiz dünya piyasalakumetinin Para Fonu vetkililerihâle gelmfştfr. Türk oarasmın Parında diger ülkelerin Urünlerini nin genel ve resmîleşmiş bir de1 Askerliğini yapmış. azaml 35 yaşinda Makina ra Fonu'nda kavıtlı dış kıymeti ikame ettiği ölçüde etkili olabilevalüasyon ıçin vaoacaklan tazyiMühendisi veya Yüksek Mühendisi ahnaeaktır. (İngilizce hâlâ (bir ABD dolftn esit dokuz cektir. ke nasıl karsi bilenler tereih edilir.) T.L.) olmakla beraber ödemeler 2 Askerliğini yapmış, azaml 30 yaşmda Sanat YAR/A/ bilânçosunun vansmdar daha büanmsal ürilnler dışmdakl İhEnstitüsü motor ve tesviye bölümünden mezun, imtihanla yük bir tnsmı bunun çok üzerinracat kalemlerine gelince; DPT Develüasyon mu? teknisyenler ahnaeaktır. nin smal mamil olarak sınıflandır dekj kurlara (före blr isleme tâblyoksa... Taliplerin (Cumartesi ve Pazar günleri hariç) her dığı ihracat kalemleri 196265 yılladlr. Yanl, Türlt parası açık ve resYazan: gun saat 09.0017.00 arası Yeşilköy'de THY Teknik Mün arasında 68.5 milyon dolardan ml olmamikl» berkber, fUU blr dedürlüfüne müracaatları rica olunur. (Basın: 24593/10887) Prof. Rpsim ÜSTÜVEL 90.5 mllvon dolara vükselen blr lhTslUasyon İçindedir. Aşagıda ha> rae«t ««lirl sağlamıs; tetat 1967 DEVALÜASYOH YAPIIMA1I Nİ? Dünyadan habersizsiniz Prof. Gülten KAZGAN T İ Dış ödeme darumu B | 7EŞEKKÜR \ Kirahk Daire İhraeatın durumu T I MALİ PiYANGO 1968 Yılında yeniliklerle, servet dağıtımina hızla devam ediyor 1 Eylül Belki de sizin hayatınızîn döntim noktası olacaktır. Bir biletle talih kapılarınî daima aralık tutanlar kazanıyor. ILIER BANKASI GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDEN: Elektrik veya Makina Yüksek Mühendisi veyahut Mühendisi Ahnaeaktır Çeşitli kurlar Sonuç T Y TÜRK HAVA YOLLARI ANONİM ORTAKLI&IKDAN: Mühendis ve Teknisyen ahnaeaktır T