Katalog

\ SAYlN BAŞKAN (*. Bsakı) Agturiu (NOBEL 1907) I 2 Asturlu'ıs en Unlü esertnm flrlncl baatası bu kes NOBEL YAYINLARI dlziatnde çaktı. Çevlren Zeyyat Selimoglu 10. LLr» Y E Ş 1L PA P A Astuılu'ıa «Gmtemftla'ııın nasıl sOmürüldügünü ve yabancı «irtoüerin ülkeye nasıl el fcoyduklannı» anlatan romanı, Cemal SUıeya'nın güzal TUrkçesiyle yayınlandı. 15. Lira Genel Dağüım : CEM YAYINEVt Tan Apt. Başmuhasip sok. Cağaloğlu ÎSTANBUL umhuriyet KUBUCUSU: TÜNUS NADİ Günümüzde\en çok adı anılan edebiyatçılann başısda gelir "Kaîka, Ba Unlü yazann en gtizel • hlkâyelerinl blr mraya getiren Cea» Sömfi^gesi, adlı eaerl Varlık yaymlan arasında 4*ün ' fly&tta çıktı. îlâncıhk 44. yıl %ayı 1S633 T e l g n f T « mektırp adrcd: CurahurfT*» Telefonlar : 22 42 90 22 43 96 İstanbul Potta K u t u t u : tstanbul No. 848 22 42 97 2 2 4 2 9 8 22 12 99 Pazarteti 5 Şobof 1968 V 1188 Hazırlanan Tüzük Maliye Bakanlığında Aylık kozancı 1363 lira olanlardan tasarruf bonosu kesilmeyecek Bülent DİKMENER ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) 1 Mart 1968 tarihinde yüriirlüğe girecek olan «Tasarruf Bonosu Kanunu» nun uygulanabilmesi için Maliye Bakanlığınca hazırlanan bir tüııiğe göre tasarruf bonosu istisna haddi 1363 liraya yükseltilmiştir. Buna göre 1 Mart 1968 tarihinden ıtibaren 1.363 liraya kadar ücret veya maaş alanlardan tasarruf bonosu kesintisı yapılmayacaktır. Halen 1.363 lira aylık veya ücret alanlardan 40 liralık tasarruf bonosu kesilmektedir. 1 Mart 1968 iirihinden itibaren 1.363 lira aylık ve ücreti olanların eline 40 lira daha faz la para geçmiş olacaktır. Maliye Bakanlığınca hazırlanmakta olan ve Tasarruf Bonosu Kanununun uygulanmasını öngören «Tasarruf Bonoları Tü(Arkasi Sa. 7. Sü. 6 da) Amerika Diyanet İşleri bir gazete çıkarıp bütün M. Çin'den köylere dağıtacak 200 bin asker istiyor GÜNtT VtBTNAMDA DEVAM EDEN ÇABPIŞMALARDA ÖLDÜRÜLEN VİETKONG ÇETECÎLERİ TEŞHtR EDİLİYOB Millî Savnnma Bakanı Topaloğln: "Hükumet olarak NATO içinde fcalmaya kararlıyız,, Da Nang çevresinde çarpışmalar (Cumhuriyet Bürosu) ANKARA Cumhuriyet Senatosu önceki gece devarolı olarak çalışmış, dün sabah saat 8,30 a kadar yaptığı görüsmeler sonunda Devlet Plânlama Teşkilâtı, Danıştay, Devlet Istatistik Enstitüsü, Diyanet tşlerı Başkanlığı. Tapu ve Kadastro Genel Mütfürluğü, Vakıflar Genel Müdürluğu bütçelerinı kabul etmistır. Diyanet lşlen Bütçesı görüsülürken Bakan Atabeylı Diyanet Işlerınin bir gazete çıkararak bütun köylere dağıtılacağını söylemıştır Senato bir buçuk saatllk bir aradan sonra tekrar toplanmı;, Adalet ve Milll Savunma Bakanlığı Bütçelerini görüserek kabul etmi«tir. (DIŞ HABERLER SERVİSt) Amerikan Birlikleri, dün de Saygon'un kenar mahallelerini ve başta Hue olmak üzere diğer «düşmüş» şehirleri Vietkong'dan almaya muvaffak olamanuşIardır. Bu arada bütün gücümi Vietnam'a yığnıış olan Amerika, «Pueblo» gcmisini geri alabilmek için, Kuzey Kore ile mütareke komisyonunda müzakereye razı olmııştur. Öte yandan sağcı Çin gazete^i «Varnacular Sun Po» nun bildirdiğine göre, Amerika, Vietnam'a 200 bin asker göndermesi için Milliyetçi Çin'e baskı yapmaktadır. Vietkong hâkim Johnson'un rakibi " geriye doğru tırmanalım,, dedi WASHİNGTON Vietkong 6nündeki âciz durum ve Pueblo boh ranındakl tutumu yuzünden, Baskan Johnson, yönetimine hücumlar »rtmaktadır. Johnson'ın kendi partisi içindeki Başkanlık rakibi senatör Mc Charty, •Vietnam'da t»m bir zafer kazanmanuı imkinsız olduğu artık mey danda» demiştir. Senator Mc Carthy, Başkan Johnson ile çevresindekilerin Vietnamdaki son gelişmelerle ilgili demeçlerine şiddetle hücum etmis v şunları söylemiştir: • Askeri zafer yerlne, siyasi blr çözfim aramabyız. Sayjon Hükfimeti katılmayı reddediyor. Biz de geriye doğru tırmanmaya bajlama lıyız.» Parlâmento üyelerinden birçoğu da, General Westaıoreland'ın iyim ser demeclerine çatmaktadır. Senatodaki demokrat çoğunluk lideri Mansfield, Vietnam'daki Amerikan Kuvvetleri Başkomutanıyla Viet(Arkası Sa. 7, Sü. 6 da) Danıştay bütçesi Danıştay Bütçesi görüsülürken, CHP Grupu adına konuşan Fikret Gündoğan, «Danıştayın birçok karannı hfiknmet tatbik etmemistir. Bnnlar Türk toplnmunda kara bir yara olsrak yer almaktadır» demiştir. Tenkidleri cevaplandıran Devlet Bakanı Sadık Tekin Müftüoğlu, Damştay kararlarının uygulanması meselesine değinerek, «Politik münakasalar bu müe«seseleri zedelemektedir. Hükumet, bütün icraatını Anayasanın ve kannnlann bahşpttUi imkânlar nispetinde yapmaktadır» cevabmı vermiştir. Bundan sonra Devlet Istatistik Enstitüsü Bütçesi de kabul edilmiştir. IR U||fl|r JIIUII İlgililerii vcrdıtleri bilgiya gore 15 yıldan beri gümrükte bekleyen kamyonlar, Gülhanedfki ambar sahasinın e n kıdcmli ithal Diallan sıfatsru almıslardır. (Fotoğraflar: Tbrahim KÖSEOĞLU) SAYGON Vietkong hâkimiyetinin devam ettiği Güney Vietnam, dün de Amerikan uçaklarınm ve topçulannın bombardımanına mSruz kalmıştır. Bu arada Da Nang şehrini ele geçirmeye çahşan Kuzey Vietnam kuv vetlerinin. Amerikan deniz piyade leri ve hükumet kuvvetleri ile •!• numaralı karayolunun ıki yanında çetin bir muharebeye tutuştuklan bildirilmektedir. Kuzey'den Güney'e stzan diizenli Kuzey Vietnam kuvvetlerinin as ker fiitü İSM civarındadır. Araeri' knn jef uçaklArt, şehirden sadece 11 km. uzakta bulunan Kuzey Vietnam taarruz mevzilerini bombalarken Da Nang, bir depreme tutulmuş gibi sarsılmıstır. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) CHP Genel Başkanı îsmet înonü, dun CHP Hatay ve Trabzon tl Kongrelerine blrer mesaj göndermiş. ortanın soli politikasınjn memleket ihtiyaçlarına cevap verecek nitelikte olduğunu bildirmış, «Hatay üzerinde haksız emellerin tamamiylc söndüğü söylenemez> demiştir. tnönü, Hatay tl Kongresıne gonderdığı mesajında ortanın solu politikasını uygulayabilmeler. için iktidara gelmeleri gerektiğını belirterek şöyle demiştir: «Sosyal adalet ve ortanın solu hamJesi, yakından biliyorum ki, özellikle Hatayda ilgi çekmiştir ve gene Hatay da benimsenmiştir. Gelccek seçimlerde ve bu yoldan gelecek idaremizde Hataylı vaUndaşlarımız ortanın soluna dayanan bütün refonnları destekleyeceklerdir.» Gece başladığı bildirilen bu muharebe hakkmda alınan on haberler, Kuzey Vietnam kuvvetlerinin yeni bir taarruz» hazırlandığını göstermektedir. l Arkası Sa. 7. Sü. 4 de) Çağlayangtl giıli görüşme/eri yalanladı Avrupadan dün akşam uçakl* donen Dışişleri Bakanı İ. S. Çaglayangil, Yunanistanîa tkili G6rusmeler yapıldığını yalan'.amıştır. Bakan, Dışişleri Bakanlığı Genel Sekreter Yardımcısı llter Turkmen'ın de nerede bulunduğundan haberi olmadığını söylemiştır. Dün akşamüstü saat 18.50 de eşıyle birlıkte Vıyanadan dönen Dışişleri Bakanı Avrupaya gidiş sebebinin şahsi Isleriyle ügili oldugunu belirtmiştir. «MALtMATIM DIŞINDA» Çağlayangil, Genel Sekreter Yardımcısı tlter Türkmenin halen Avrupada Yunanistan Ugilileriyle (Arkası Sa. 7, Sfi. 4 del Milyonlarca lirahk ithal malı çürüdü Diyanet İşleri bütçesi 878 vagon tahliye için sıra bekliyor Orhan ERİNÇ emıryollanna ait gürnrük ambarlannın yetersizligi yuzünden Türkiye her yıl milyonlarca liralık zarara uğramaktadır. Yıllardır önlenemeyen sıkıntı yuzünden meydana gelen zararlar özetle : 0 Kapalı yer olmadığı için açıkta bekleyen ve bu yüzden çürüyen malzemenin meydana getirdiği sermaye ve döviz kavbı, O Malzeme »e eşyalan Türkiyeye getiren \abancı isletmelere ait vagonlar için tahliye geeikmesi yuzünden ödpnen kira dolayısıyla meydana gelen döviz kaybıdır. CHP Grupu adına konusan Mehraet Hazer, dinın politikaya âlet edilmesinden yakınmış, Kur' an'ın anlaşılır bir dille çevınle(Arkası Sa. 7, Sfi. 4 de) D ünün notıon Hastalık nedir? CHP nin hastalığı, nr ortada durmasında. ne ortanın soluna geçraesinde değildir. Hastalık onun âdeta devlet haline gelmcsindc. devlet'le karışmış bir siyasi teşckkül olmaktan kurtulamamasındadır. CHP uzun yıllar tek yönetimin partisiydi. Devrimleri uygulayan parliydi. Bu bakımdan bir noktayı gözden uzak tntmamak gerek: tlkcl toplumlar kerrdilerine göre bir düzenin içindcdirler. Bu kurulu düzen ister kuvvetle, ister kanunlar yoluyla değiştirilsin, toplumda tepkileri olacaktır. Belki dcvrimlcr sırasında tepki örtülüdür, aksiyona geçemcz. Ama düzeni alt yapıda değiştiremedikten ve birkaç kuşak boyunca bu dcğişikliği oturtmadıkUn sonra. birikmelcrin dağıldığını sanmak hatalıdır. Kaldı ki dovrimlcr sırasında ve devrimlerin uygulanması sırasmda. onları kendi keyiflerine ve çıkarlarına âlet efmek isteyenler, tek >onetimin etrafına üşüşecekler, devleti bir sömurii v&sıtası hâlin getirmeje çalışacaklardır. CHP nin yönetimi döneminde bütün bunlar gorulmemiş şeyler değildir. Ağalar parti kademelerine girmişler ve dev. rim adına turlü mârifetler yapmışlardır. Devlet parti karışımının tipik örneği olan valiliklerle parti başkanlıklarının birleştirildiği yıllarda. kamu çıkarı adına alınan tedbirlerle parti çıkari birbirinin Içine girmiştir. CHP çok partili düzeni getirirken bile devlet parti olmaktan kendini kurtaramadı. 946 seçimlerinde yapıldığı bilinen oyunlar, aslında birbirine karışmış devlet parti kuvvetlerinin oyunlarıdır. Demokrat Parti de 1936 yılından sonra devlet parti haline gelmek istedi. 1957 seçimlerindeki mârifetler bu çabaların sonuncu oldu. 878 vagon Tahliye için Demiryollan ambarları önünde halen 878 vagon beklemektedir. Önceki gün verilen bilgiye göre, boçaltma sırası bekleyenler arasında 4 Aralık gunü gelmış olan vagonlar da bulunmaktadır. llgililer bir vagonun tahliyesinin ortalama olarak 1 ay sürdüğünü açıkiamışlardır. Beynelmilel anlaşmalara göre, vabancılara ait vük vagonlannın tahlıyesı için altı günlük bir sure • tanınmakta, bu süre içinde boşaltümayan her vagon için gunde 6 Isviçre frangı (12,30 TL.) kira ödenmektedir. Bu dunıma göre kira tutarı bir vagon için ayda 36,90 lira, sıra beklemekte olan bütün vagonlar için ise 32,398 iira 20 kııruş karşıhğı Isviçre frangına yükselmektedir. (Arkası Sa. ?, Sü. 3 de) DemiryolUnnm Gümrükteki halen bırer demır a m b a r m d a yığını halinde duran traktorlprın 7 8 yf.dan beri açıkta beklemekten lâstık kısım'arı tamaraen, demir kısımları ise kısmen çürumüştür Hatay üzerindeki emeller tnönu daha sonra. Hatay'ın Mıl11 Kurtuluş Savaşı sırasmdaki başanlarından bahsetmiş ve «Hatay üzerüıe haksız emellerin tamamiyle sönrnü? olduğu söylenemez. Fakat, Hatay'ın aziz kaderinin, bütün Türkiyenin kaderinin bağlandığı bir sütun olduğu açıkça söylenebilir.» demiştir. Hatay'da görev yapan oğretmenlerın durumuna da değmen İnönü «Hatayda öğretmenierimiz kültürün, cumhuriyet ve inkilâp ilkelerine bağh olarak gelişmesi için sarfettiklpri gayretlerle takdiri celbetmislcrdir. Öğretmenlerimizin (Arkası Sa. 7. Sü. 2 de) tSTANBULLVLAR DA DÜN KIŞI UNUTTU... Doğu'da da kış hafifledi üoğu ve Güney Doğu bölgesinde şiddetli kışın hafjflemesi uzerme Gaziantep civarında kardan mahsur kalan «Bağdat Ekspresi» dışmdaki bütün trenler ve yollardaki araçlar yollaruıa devam edebilme imkâni bulmuşlardır. Maraş Istasyonunda 4 gün mahsur kalan Tatvan, Doğu ve Güney Ekspresleri, Belediye Bandosunun çaldığı «Yaslı gıttim, şen geldun» marşiyle uğurlanmıştır. Malatya'nın Gölbaşı ıstasyonunda mahsur kalan bir treni kurtannak için gönderilen imdat treni, geri dönerken Kapıdere istasyonu yakınlarında devrilmiş, can kaybı olmamıştır. Bu arada Malatyanın Akçadağ ilçesuıin Kasimkuşaği kbyünden 3, Hakkâri'nln Şemdüıli ilçesinin Bioyazı köjünden de 3 olmak üzere 6 avcı çığ altında kalarak 61ınüşlerdir. ••* Bujün CHP muhalefette. Muhalefetin. iktidarla çekişmesi, bütün kuv\etleriyle iktidarı cle gcçirmek için çalışması demokratik düzenin kurallarından. Ne var ki Halk Partisinin asıl çekişmesi içindedir. İçindeki ku\"\etler, tsraet Paşamn alrıodaki kurvetler ö'teden beri birbirleriyle çckişirlcr, hattâ kıyasıya mücadele ederler. Avrılan G.P. lilerin mücadelesinde amaç ne ortanın solu, ne sağı idi. Doğrudan doğruya post kapmanın devlet partinin yönetnnini ele geçirmenin savaşıydı bu. Kle geçiremedikleri için aynldılar, fakat mücadeleyi iktidara karşı değil. yine ayrıldıkları devlet partiye karşı sürdürdüler. Şimdi de aynı yoldadırlar. Gariptir. DP, 19501936 da iktidarda olduğu halde. devletin müesseselerine idare roekanizmasına, CHP'ye yüklenir, CHP ise hem kendisini hem de o müesseseleri savunmağa çalışırdı. Bugün AP de aynı taktiğin içindedir. Parlâmentoda, basında, iktidar partisi sanki muhalefetteymis gibi müesseseleri tenkid eder. Hattâ rahmetli Refik Saydam'm o zaman içîn herkese pek büyük lâf görünen, «devletin müesseseleri A dan Z ye kadar bozuktur. sözü, bugün iktidann geçerli sloganıdır. Nitekim Bakanların konuşmalarına bakıyorsunuz. Hepsinin ağzında idarenin işlemediğl, memurların çalışmadığı, sakız halindedir. tktidar partisi grupunda müesseselere karşı muhalefet. yönettikleri teşkilâta karşı muhalefet siyasl edebiyatın geçer akçasıdır. Bu şekilde iktidar, bir yandan seçmenin kafasında tasarlanmış olan, devlete karşı eleştirileri beslerken, öte yandan terael müesseseleri korumak isteyen CHP ni, yine seçmenin gözünde devlet parti olarak tutmaktadır. ••• Halk Partisi bu gerçek karşısında ne yapabilir? Yapabileceği, ya da yapması gereken şey, halka inmek, halkın istemleri ve dertleriyle iktidann karşısına çıkmaktır. Ama belirsiz, şekillenmemiş ve halkın kendisi tarafından bile anlaşılamıyan isteklerle değil. Ancak CHP bu yola girebildiği ve isteklerini netlikle ortaya koyabildiği takdirde karmaşık si>asi teşekkül olmaktan kurtulabilecek, muhalefetteyken muhalefet partisi, iktidarda iken, sadece bit süre vonetimle görevli, iktidar partisi haline gelebilecektir. ECVET GÜRESİN ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Millet Meclisi Anayasa Komisyonu, dün öğleden sonra toplanarak gensoru önergelerinin, Mecliste okutulmadan, bastınlıp dağitılmasının yeterli olacağına karar vermiştir. Büindiği gibi, TİP'in 180 sayfalık bir gensoru önergesi vermesi üzeline, gensoru önergelerinin özetlenmesi konusu Mecliste görüşülmüş, bu arada MP'li Ahmet Bılgin, gensoru önergelerinin bastınlarak dagıtılmasını isteyen bir önerge vermiştı. Bu önerge ıle Reşit Ülker'in (CHP)nin gensoru önergelerinin özetlenmeden ajnen Mecliste okutulması gerektiği volundaki önergesi Mecüs Başkanlık Divanında görüşülmüş ve Anayasa Komisyonundan mütalea !stenmişti. Komisyon konuyu görtişerek AP'li ve GP lj komisyon üyelerinin oylarıyla gensoru önergelerinin bastırılıp dağıhlrrmsmın yeterli olacagı yolunda karara varmıştır. Gensoru önergelerinin bastırılıp dağıtılması yeterli görüidü 'tf âmil i varaka bizdendir99 B o OLAYLARIN ARDINDAKİ 5 >' er kaunadığı ıçm gelen vagonlanı< "*? #*' S f da tahliyesine imkân bulunmayan ambaı sahasuıda bir görünüş, ön plânda yine çürüyen makinelerderı bir kısmını teşkil eden biçercîöverler yer alıyor. Fuel Oil tutuşunca 4 otomobil bir tanker yandı ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Başkentte Mılli Mudafaa Caddesındeki Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı binasına Fuel • Oil boşaltılırken meydana gelen yangın sırasında 4 otomobil ve bir tanker yanmış, a'açların ben zın depolannm ınfilâkindcn mey dana gelen sesler hatk arasında panık yaratmıs. başkentlıler sabahın erken aatlerınde csabah kıvafetlerivte» «oksklara fırlamıslardır. Olaytla can kaj bı olnıamıştır. Türkiye petrolleri binasına dun sabah 6 sıralaıında FeulOıl veren bir tanker.ın borularındaki yakıt'ın buz tutması yüzünden, ışçiler ateş yakarak don'u gıdermek ıstemıçlerdir. Soğuk yuzünden donan Fuel Oil ısıtıtınca etrafa yayılmış ve ateş alarak genış bir alanda yangın çıkmıştır. Yangın »ırasında cıvarda bulunan 4 otomobil ve tanker tamamen yanmışlır. Son günlerde genel müdürler gene bırer bırer değıştinlmeğe baslandı. Bu degiştirmelenn tabii çeşitli sebepleri var, fakat bütün sebepler aşağı yukan bir çerçevede toplanabilır: Partizanhk. Evet adam kayırma, partizanlık öylesine gelişnuştir ki, artık üzerinde durup ciddi ciddi yazı yazmak noktasından da ileri geçmiştir. Onun için biz de bugün cıddıyeti bırakıp bir idare meclisi üyesinin hem portresini çizelim, hem de maceralannı yazalım, dedik. «Hâmili varaka» bir prototiptir ve onu her müessesede bulabilirsiniz. receem» der. Böylelerini, daha kapıdan (rirerken teşhiste, kaşarianmış Kalem Müdürlerinin detektrf • vâri sezileri vardır; bn avurt zavurtun ardındaki aşağüık duygusunn gönnezlikten geterek, derhal, bütün «önemli kişi» Iere karşı takındıldan tavn takınırlar: « Emredersiniz.. Kim te«rif ettiler diyelim efendim?» « tbraham rtirırinig, o biIİTJ» • • Hâmili Varaka'nın, özel Kaleme girisinde bile bir tafra, bir fiyaka vardır; saygı değer kinıliğini beürtmek lutfunda d»hi bulunmadan, özel Kalem Müdürüne, (ah. bir terslense de lur çıkarsam) çibilerden «Bakana habar virin, gendisiği gn « Siz bir saniye istirahat buyurunnz beyefendi...» Beriki, istirahat buyurmak için özel Kalem odasunn baş köşesinde boş koltnk arar; bulursa hemen yönetir. bacak bacak üstüne atmayı da nnntmaz. Koltuk bulamazsa. kapı yanma doğru duran boş sandalyeye yanaşmaz, istirahat tekliflni elinin tersiyle reddederek. «Biz ayakta da bekleriz » cevabtnı verir. Bu. biraz da. koltukları doldurmus, sıra bekleyen mfidirâna târiz şeklindedir. Târizl savurur ama, içlerinden biri kendisini tanıyıp da yerinden fırlayacak diye de ödü kopar... «Lan tbrahim, sen n'anyorsun burda be?..» diyeceklermis gibi gelir. Az sonra buyur edilince, maroken kaplı çifte kapınm ar»hğına yönelir. Odada beklemekte olanlann, kendisi hakkmdaki fildrlerinin de bal gibi farkındadır. iktidara gelindifinin naftaana, «Berfendi» yi riyaretler baslar. Beyfendi, samimiyetin o kadannı beklemese bile, ensesine sanlınıp iki yanağından Spulür: «Bi tebrik idelim dedik .. çok sfikür bugünleri de (Arkaa Sa. 7. Sü 1 de)