Katalog

CUMHURÎTET 13 EHm 1968 SAHİFE ÜÇ Pcmamadada askerî darbe C. Başkanı Arias 3 üncü defa devrüdi İSRAIL Savunma Bakanı General M. Da>an (Ortada), diğer ilgililerle birlikte, Macphela Mağarası ağzında patlayan el bombasını muteakip, olay jerinde incelemelerde bulunmuştur. Radyofoto: T H.AjancıUP.l. P PANAMA CİTT, (a.a. Radyolar) anama'nın Musal Muhafız Kuvvetleri, Cumhurbaşkanı Arnulfo Arias'ın 11 giinluk rejunuıi kansız bir darbe Mnncu devirerek biitün ulkede yonetune el koymuştur. Dr. Anas'ın, Kanal bolgesmın yönetiminden sorumlu Amenkan makamlarma sığmdığı haber verılmektedır. Caslro, Gerekirse yiiz yıl savaşırız» HAVANA, (a.a.) açhakan Fidel Caatro, Küba'lılann bundan tam yüz yıl önce fspanyollara kar?' »yak landıklan La Demajagna şeker tasfiyehanesinde konuşma yaparak, «Mılletim, gerekirse bir yıiz yıl daha çarpışmaya hazırdır» demiştir. HJİTO ve Yugoslavya ele alınacak başlıca sorunlardan bırının bu olduğunu belırten dıplomatık çevreler, dığer sorunları soyle ozetlnorlar : • Avrupa'daki NATO kuvvetlerinın takvivesi, • tttıfakın 1969dan sonra deumı. Yugoslav Hukumetı el altmdan, muhtemel bır Sovyef saldırısı halinde, Batılı ulkelerın rıasıl bır tutum takınacağını ö§renmek ıçın harekete geçmış, hattâ yardım ımkanı olup olmadığını ogrenmeie çalışmıştır. MANILA, ( ) dalar arasmda sefer yaparken Zamboanga adası açıklarında alabora olarak batan «Dumaguete» feribotunda bulunan 500 yolcudan 400 kadarının bogularak ölduğü anlaşılmaktadır. Kapasıtesi 181 yoicu iken 500 e yakın yolcu alan tekneden şım dıye kadar 18 klşının kurtulduğu ogremlmıstır. Filipinlerde 400 kişi I boğuldu Kısaca, • KAZA Vıetnam'da Danang'ın 30 kilometre günev ba tısındaki Tnong Dnk özel Kovvetler Kmpının vakınında )k) helikopterin çarpısraası sonnnda 12 Amerikan askeri ölmüstür. • GEÇERSİZ Yunanh bır avukat, yenı Anayasa taslağı uzerınde yapıian referandumun geçerlı olmadığını ıcnıa ederek sonuçiann ıptalı ıcın Yuksek Mahkemeye başvurmuştur. buna gore, Yunan halkı, fıknnı serbestçe ifade ımkânı butymadığı gibl Yunanistan. laçlı bır demokrasi olduğundan Kıralın referandum gunu Ytınanıstan'da bulunması gerekmekteyciı. Ekvator Ginesi dün doğdn! SANTA tSABEL (Ekvator Ginesi), (a.a.) frikamn 40 ıncı bağunsız üjkesi, Ekvasor Gine'si, Curahurbaşkanlığına seçllen Fraocisco Macias Nguema'nın tspanya Enformasyon ve Turizm Bakanı Frafa İrbarne Ue «iktidann el değistirmesi anla$masını» imzala masiyle «viicude gelecektir.» hadiseler arasında İslâmlık ve Tiirklük âizierimizin faaliyetlerl arttı. Halkı hrTnii ahlâka ve İslâm dininin medeni ve mükemmel esaslarma dâvet ediyorlar.. veya etmelidirler. Vâizlik kolay değildir. Hoca merhum kürsüye çıkmış; dili tutulmu?.. niharet: Ey cemaat!. Bugün size vaa» için kürsüye çıktım; ama aklıma bir şey gelmiyor.. deyince oğla orada imiş. Baba, kürsüden inmek de ml akhna gelmıvor, demiş. Ne var ki feürsüden iniüeyi hatırlamak için kürsüye bihakktn jılrmak liyakatıne sahip obnaü. Gazeteler şimdi vaaz haberleriy le dolmaya başJadı.. bu iş böyledir. Bir tarafta komünist, imama, vâize hücum eder, öte yanda vâiz komüniste, anarşiste hücum eder.. memleketiö de buzunı ka> çar. Bu kere de oir vâiz efendi, Ey cemaat! Eğer size sorarlarsa önce Tiirk miisün, İslâm mısın? diye.. önce İslâmun diyeceksin! demiş.. Orada d ı bir genç varmış» Yanlış söylüyorsun! demiş tü şeyi birbirinden ayırmak !âTun.. birisi vâizin böyle bir bahsi camide görüşmesi ve bu şekilde »örünmesi.. öteki«i o gencin camideki vâizin vaazına kanşması.. bunlann ikisi de yanlış. Bize bu suali Hindistan s e y v hatinde iken de oranın İslâm âlimleri sordular. Ba bir nevi medrese tuzaihdır. Ve doğrusunu ıs•erseniz Hindistanda geçer bir matahtır. Çünkü Hindistan Müslümanlan için milliyet esası üzerinden istiklâl iddiasına imkân yolrtu. Zira Müslüman olan veya olmıyan HindUlerin çoğn avnı kandandır. O halde milliyet esa«ını ele almakta Islâmlar bakımından bır fayda yoktu. Zira Hind milliyetçiliği, Hinüstanın tstiklâliyle tatmin edilmiş oluyordu. Pakistan, ancak islâm olduklan için Hindden ayrünuş Hindlilerin memleketidir. Bizde bu dâvayı bn sekilde ilerl sürmekte bir mânr var mıdır? Evvelâ şuradan ba.lıyalım önce Türk müsün, İslâm mı«m? diye sual sonraya ne kimsenin nakkı vardır? Ne de böyle bır «ual yerinde ıir «orudur. Çünkıi İslâmlık ve Türklük ayn ayn şeylerdir birisi tamamen minevi \e vicdanî bir vasıf. ötefc tamamıvle fizik, etnoğrafik veya politik bir «hâl» dir. Birincisi «Hsbî» dir. Yani iktisap edilir. Sonradan elde edilir veya zayi edilir. öteki doğuşta vardır ve etnik mânada olaıu aslâ zayi edilmez. Yani bir kimse Müslüman olur reya MüslümanJığııu terkedebilir. Ama bir Tıirkün kan bakımmdan Türkluğünü fcaybetmesi mümkiin değildir. 7aten doğrusunu isterseniz «Türklük. bir ırk re boy mesefesi oldukça onu» çocuklan iein bir «marifet» sayılmaz. fsfer istemez olnnan ?#yler meziyets de olsa bir marifet, bir maharet deeildir. Meselâ uzun boyluluk bir meziyettiı. Ama ucun boylu olmak. u»un boylunun bir marifeti defildir. Böyle olunca artık önce Türk müsün diye sormanm yeri yoktur. Bununla vâiz efendi demek ister ld «İslâmlığını her şeyin üstimde tut!» tutalım.. ama insan doğarken Türktür. Fakat doğarken İslâm değildir. Doğarken bir tslâm çocuğudur. Henüz İslâmivetin veeibelerine muhatap değildir. Bu kadar açık ve İslâmiyetle hiç bir alâkası olmıyan bu meselenin camilerde tartışma konusu oluşu, bu vüzden arbede çıkması üzülünecek şeydir Ve bir gazete yazarının bu vâdide yazı yazıp halka öğütler ^ermesi ondan ıla bazindir. Bunlar 1000 sene e v v l münakaşa edilmiş, esasa bağlanmıştır. Kelimel şahadet getiren Müslümandır. Sokollu Mehmet Paşa, dini bütün bir Müslümandı. Tarihimızi okuvanlar için din ve devlete ne büyük hizmetler ettiği malumdur. Bilindiği gibi bu vezir Sırp ıdl. Sonradan Müslüman oldu Aslında 16 yaşına kadar Hıristıyan ıdi. Şimdi Sokollu'nun İslâmlığı anadan doğmalara gnre daha mı «avıftır? Ne ırünasebet?. Hem tslâmivetle milliyet arasında bir müşterek lemin vok lö, bunlann birinı öne. bırını arda koyalım... Övle değil mi mubterem vâiz efendi!. Bir de şuraya dıkkat!. Birisi tslâmi>ete muçavir ve islâm âkiriesine zıt inanca sahip olursa Islâmheüen ~ıkar. buna biz; Kâfir olda, denz. Bir kımse I^irk 'anından çıkabilir mi?.. Türk tâbüyetinden kovsalar bile!. Bence bu dâvayı bırakıp ınsanları Allahiyle ve inn>ciyle başbaşa koymak ve insanı insan etme%e çalışmak gerekir Üinin gayesı de budur. Muhammed bir hâdisi şerifinde: Ben mekânmı ahlâkı tamam lamak için gönderildım demiştır. Daha açık ne liyebılir? İnsan çok mükmmel ve nazik bir mahluk olduff" içm kalabahk haline gelince bozuluyor ve daıma islâha ıhtivaç duvuluyor Zaman zaman çelen rey?amberler»n ib'as sebebi bud <r. ıviuhammedden sonra da pevçamber gelmiyîceğine gıire âkiller. kâmıller ınsanlan salâha ve felâha sevkedeceklerdir. Birbirlerine düşürerek değil, birbirlerinı sevdirerek ıslfthı hâl ve telifı beyn etmeve çalışmak hepimizin ve en başia vâizlerimizın vazifesidir Sözunu herkesin dinlediçi vâizlerin veballeri büvüktür Halkı adavete veya muhabata sevketmek ellerinde <ür. B. FELEK A O DUNYAOA BUGUH Yine darbe!. eru'daki darbenin fistünien 10 gıin geçmeden, iün de Panama'dakj darbeyi, öğrendik. Haberlere gfire, 1941 den bu yana üç defa Başkan olup, iiçunde de devTİlen Arias'ı, aralarında kan dâvası bulanan bir freneral yine devirmistfr. Ancak şu anda Panama'vi yöneten üç kişilik cunta, bir varbay ve iki binbaşırtan kurulmuştur. Arias, kanal borundaki Amerikan askerî kesimine sığinmıştır: darbenin haztrlavıcısı General Vallarino'dan ise hiç haber yoktur. Panama'nın geçmiştnl, Doç. Türkkava Ataov'un yeni yavınlanan «\merikan Empervalizminin Doğnşu» kitabından iyice anlıvv hiliriz. Hemi7 Kanal yokken KoIombiva'va ait olan topraklar üterinde bir ayaklanma harırlanıyor. 1903 vılındaki bu avaklanmanın liderleri cumhuriyet ilân ediTorlar re Washington reni cıımhuriveti hemen tanıyor. Doç. Ataöv'ün nzun incelemeleri sonunda şekillendirdiği bir emperyalizmin doğum hikâyesindeki diğ«T örnekler gibl, Panamada da AmeriVan donanmasmı EÖrüyoruz. Sonuç. yeni rciimin, kanal olacak bölpede Amerikava 10 mil derinlilHnde blr korldor vermesidir. Buna karşılık Ameıika da Panamaya dolar ve demokrasi gönderiyor. Ve sadece Panams dejfl, bfitfin LStin Amerikavı geslendiren, Dominik'in devrik Başkanı Juan Bosh'un, geçen haftaki konuşmasııu, Ister lstemeı hatırljyorsunoz: «Bn kıtada fhttlftl kaçmılmaı hale relmiştir: zira demokrasi ar> tık ttibannt kaybetmiştlr. Daha simdiden Pern, Brezily» ve Arjantinde bir dizi darbe yapılmıştır. Bn darbeler, Birlesik DevletIerin zorla kabnl rttirdifi sözde demokrasilerin yürümediğinl göstermektedir.» Demokrasinin ltihannı kaybetti# fikri, muhakkak ki katılacajfrmız bir gSrl degildir. Ancak Lâtin Amerikanın Washington'dan ithal edip C.t.A. ile yürüttüğü tür demokrasileri düşününce de Juan Bosh'a hak veTmemek elden gelmiyor. Arias bundan önce de 1941 yılında ve 1951 deki Cumhurbaşkanlığı sırasında Ulusal Muhafız Kuvvetlerı tarafından «Tahtından indirilmiştir.» CL'.VTA Iktıdarı ele geçnen Ulusal Muhafız Bırhklennı, Yarbay Omar Torcıjos'un baskatılıgındakı bir cunta vonetmektedır. Cunta, ıktıdan devraldıktan «onra ilk ı? olarak, jehırde sıkı yonetım ılân etmış ve her Lâtın Amerıka darbesınde gorulduğu gıbı, «Şartlar düzelir düzelmez. iktidan sıvıl bir hükütnetin ellerine bırakacagiz» vtadınd» bulunmuştur. SEBEP Darbenin başlıca sebebı, 11 gun once and ıçerek gc revıne başiıyan yenı Cuınhurbaşkanı Arias ıle 1951 yılından berı Ulusal Muhafız Kuvvetlerının başında bulunan General Bolıvar Vallarıno arasındakı çpkışmedır. 51 yaşında olan General Vallarıno, 1951 yıhnda, o vakıt* ler de Cumhurbaşkanı olan Anas'm ıktıdardan uzaklaştınlmasında en buyuk rolu oynamıştır. Arias, Generalın sendısıne yaptıklarını hıçbır vakı*. unutmamış ve yıl başlarında yapıian genel seçımlen kazanıp da Cumhurbaşkanı olduktan sonra, Vallarıno'yu gorevınden alarak yerıne Albay Bolıvar UıruUa'yı getırmıştır. Dr. Arias ıle General Vallarıno arasındakı kavga, yılar boyu devam etmış ve Generalın adamı olduğu sanılan bırı. Dr. Anas'ın yeğenı ve Ingılız balerım Dame Margot Fonteyn'ın kocası Roberto Arias'ı vurarak meseleyı bir kan dâvası halıne getırmıştır. Roberto Arias'ı vuran kımse hıçbır vakıt adalet onune getırılmedığı ıçın buna en çok ofkelenen «umse Dr. Arıaı olmustur. Arıas, Cumhurbaşkanı olmadan once sık sık General Vallarıno'yu, kaatılı jakilamak ıçın «Elıni dahi kıpırdatmamakla» suçlamıştır. SÖrLEMIŞTl Dr. Arıas, 1968 seçinılerinden once, başkan «eçıldıği takdirde, Generall gorevınden »lacagını soylemekteydı. Fakat leçımJer sonrasında, iki rakıbin arası duzehr gıbı olmustur. Taraflar daha da ilerı gıderek bir «Bsrıs Paktı» ımzalamışlardır. Bu pakt uyarcnca, General Vaüarıno, Anas'ı Cumhurbaşkanı oJarak tanımış, Dr. Arıas da karşılık olarak, rakıp sıyasi partının ortaya çıkardığı adayı destekhyen suba>lara karşı mısıllemede bulunmayacağına daır temınat vermıştır. Darbenin diğer sebepleri ara»ında, ülkenin bozolan tkonomisi de önemli bir yer işjçal etmektedir. B WASHt.\GTON, nümüzdeki ay Bcüksel'de topIanaeak olan NATO Dışisleri Bakanları, Soryetler Birliği'nin Tngoslavya'ya saldırraa<ı halinde, Batı ittifakının Tngoslavya'ya ne sekilde yardım edebileceğini görüşeceklerdir. Dıplomatık çevrelerden öğrenıldığıne gore, Batı Ittifakı, Rusyanın bloksuzlar grupuna mensup Yugoslavya gıbı bır ulkeye saldırması halinde tamamen kayıtsız kalamıyacaktır. NATO Bakanlar Konseyınde Bununla beraber 182 yıllık tspanyol somurge yönetımı, dun sa bah Ispanyol bayrağuun Genel Komiserlik binasından indırilmosıyle resrnen sona ermiştır. 263.000 nüfuslu yeni ülke, irili ufaklı bir kaç ada ile Rıo Muni kıta parçasından meydana gelmek tedır. Afnkanın batısında bulunan Ekvator Gine'sinde 9 000 Avrupalı yaşamaktadır. P taşarruf sahiplerini MİLYON ZİYAFETİNE davet ediyoruz Türkive Iş Bankasının " M I L Y O \ ZÎYAFETIVE" katılabılmek ıçın tasarruflarınızı \ıl sonundan ewe iş Bankasmda toplavınız. MlLYON ZlYAFETlNDE: SO Apartman Dairesi 20 adet 100.000 lira 40 adet 25.000 lira 100 adet 5.000 lira 500adet 2.000 lira avnca 11 000 talihlne çeşıtli para ıkramivcleri Mehmet BARLAS I EDİRNE'ye Gelmedcn Amerika'da bir vericinin dört organı, iki ayn insana aşılandı MlNNEAPOLtS (Minnesota), (a.a.) Minnesota Unıversıtesı Künığmde oncekı gun çok taraflı bir organ naklı amelıyatı gerçekie^tınlmış, bir kışıden alınan dort organ, ıkı ahcıya a?ılanmıstır. Verıcının pankreası, bir bobreğı ve onıkı parmak, bağırsağı, had halde şeker hastası olan 30 \aslannda bır kadına nakledılmış, verıcının ıkıncı bobreğı, 30 \aşlarındakı bır erkeğe aşılanmıştır. Kımlıklerı açıklanmayan iki a'ıcının da saglık durum'arı memnunıjet \encıdır. I HotelRestaurant Kent'de Odanızı ayırtmız Kalorıferlı, daıma sıcak sulu otelımızden m°ranun kalacağınızı umıd ederız. S Lokantamızda her • arzuladığıni7i hulnc?k^mız ! Telefon: Edırne 1070 Cumhunvet 12129 Amerika'nın Ankara yani büyükelçisi jrskında geliyor ANKARA, (Cumhnriyet Biirosn) Ameiikanın Turkıve Buyukelçılığıne Robert W Komer atanmıs ve Turkıye Hukumetınce gereklı agreman verılmıştır. Komer. Vıetnam'da Barıs Için Tardım Proçramı >Iüdürü ıken Parkcr T Har» tan bo^alan bu gojeve getırılmekîedır Yenı Bu\UKelçı, \akında yenı gnıe\'ne ba<;l]\ pcaktır YEIVÎLİK... "MlLYON ZİYAFETI.NDE" taşarruf sahiplerine Türkive Iş Bankası güzel bir sürpriz hazırladı: Ankaranm gozde semti Çankayada, 100.000 lira değerinde, kaJoriferJ], marley döşeli, duvardan duvara halı kaplı salonu, 2 yatak odası, renkli banyosu olan ve her türlü konfonı haiz 20 adet şahane apartman dairesi... 8958 İ2149 ••••»•••»••••••••••••••••••••••••••••• ^ Ayrteaı iatanfauJda, FeneryoJunda, 30 Apartman Dairesi» MUHENDISLIK OZEL YÜKSEK OKULU « GALAIASARAYdakı ıneıkez bınasında Okulumuz geçen ders vılındanberı faal^'ettedır. ZINCIRLIKUYU'dakı yeni inşa edden Okul binamada MAKINE ve IA'ŞAAT bolumlerirun açılması için gerekli hazırlıklar vapılmıştır. Çalışan oğrencılerımıze iş yerlerinln muracaah ile 5deme kolaylıklan yapılır. Malzeme lâboratuvar,mızda ve atölyelerimizde oğreneilerımız ücretle çalışrbılir. GALATASAKAY, İsriklâJ Cad. So: 311/78 Tel: 4» 25 72 ZİNCtRLİKUYTJ. Korp Şehitleri C»d. Tel: 49 82 30 ijıcüık: TURKİYE î BJUUUSI PARANIZIN... ÎSTÎKBÂİÎNIZIN EMNIYETİDİR Y«oJ AJaar 5552/12133 • • X r • • • • •• •» • • • • • • • »• • » •• •» • • • • » • »• • • • • • • •» • •• » • » 9168/12147 TÜRK\Y GtVfcNÇ ıle VECİP SELCUK Nışanlandılar. 12 10 968 Istanbul Cumhuriyet UUI